Copyrights © by doinvest partners
!"czenie i przekszta#cenie spó#ek. Analiza
Opracowano na podstawie Kodeksu spó!ek handlowych
Wersja Luty 2004
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
1
Copyrights © by doinvest partners
!"czenie spó ek
#
W ramach procedury !"czenia si# spó!ek kapita!owych mo$na wyró$ni% nast#puj"ce
etapy:
1) czynno&ci przygotowawcze,
2) podj#cie uchwa!y przez wspólników !"cz"cych si# spó!ek,
3) zarejestrowanie i og!oszenie po!"czenia.
Czynno&ci przygotowawcze s" podejmowane przez zarz"dy zainteresowanych
spó!ek. Nale$y tu opracowa% przede wszystkim, uzgadniany w formie pisemnej,
plan po!"czenia (art. 498, 499 § 1 ksh).
Plan po!"czenia powinien okre&la% m.in.:
1) dane dotycz"ce !"cz"cych si# spó!ek (typ, firma, siedziba)
2) sposób !"czenia
3) w przypadku !"czenia poprzez zawi"zanie nowej spó!ki – równie$ jej firm#,
typ i siedzib#
4) stosunek wymiany udzia!ów lub akcji spó!ki przejmowanej (!"cz"cej si#) na
udzia!y lub akcje spó!ki przejmuj"cej (nowo zawi"zanej)
Przy okre&laniu tego stosunku nale$y uwzgl#dni% – co do zasady – warto&%
bilansow" udzia!ów (akcji). W przypadku braku mo$liwo&ci przyznania
poszczególnym wspólnikom spó!ki przejmowanej (!"cz"cej si#) takiej ilo&ci
udzia!ów lub akcji, których warto&% bilansowa by!aby równa warto&ci bilansowej
udzia!ów w spó!ce dotychczasowej, mo$liwe jest ustalenie dop!at w gotówce, w
granicach okre&lonych art. 492 § 2 i 3 ksh. Ponadto konieczne jest wskazanie
szczegó!owych uprawnie' przys!uguj"cych wspólnikom !"cz"cych si# spó!ek lub
innym osobom (np. za!o$ycielom, obligatariuszom) i zapewnienie im uzyskania w
rezultacie po!"czenia praw co najmniej równowa$nych (art. 499 § 1 pkt 5, art. 511
ksh).
Do planu po!"czenia do!"cza si# projekty uchwa! w sprawie po!"czenia, umowy
(statutu) spó!ki nowo zawi"zanej albo zmiany umowy (statutu) spó!ki przejmuj"cej
oraz informacje o warto&ci maj"tku i stanie ksi#gowym spó!ki (art. 499 § 2 ksh).
W dalszej kolejno&ci nast#puje:
1) zg!oszenie planu po!"czenia do s"du rejestrowego i jego og!oszenie (art.
500 ksh)
2) sporz"dzenie przez zarz"dy !"cz"cych si# spó!ek szczegó!owych
sprawozda' uzasadniaj"cych po!"czenie i przyj#te zasady jego
przeprowadzenia (art. 501 ksh)
3) badanie planu po!"czenia przez bieg!ych rewidentów (art. 502 i 503 ksh)
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
2
Copyrights © by doinvest partners
4) zawiadomienie wspólników lub akcjonariuszy o zamiarze po!"czenia (art.
504 ksh)
5) podj#cie uchwa! zgromadze' wspólników (WZA) poszczególnych spó!ek.
Warunkiem skuteczno&ci uchwa!y, która pod rygorem niewa$no&ci powinna zosta%
zaprotoko!owana przez notariusza, jest uzyskanie ¾ g!osów, przy 50% kworum.
Je$eli w spó!ce akcyjnej wyst#puj" ró$ne rodzaje akcji, stosuje si# zasady
g!osowania kurialnego (oddzielnie w ka$dej grupie akcji).
(agodniejsze wymogi ustawodawca stawia spó!ce publicznej, w której warunkiem
skuteczno&ci uchwa!y o po!"czeniu jest jedynie uzyskanie wi#kszo&ci 2/3 g!osów
(art. 506 ksh).
Po zg!oszeniu przez zarz"d faktu podj#cia uchwa!y o !"czeniu si# z inn" spó!k", s"d
rejestrowy wpisuje stosown" wzmiank#. Nast#pnie – zgodnie z przedstawion"
powy$ej kolejno&ci" – nast#puje wpis spó!ki nowo zawi"zanej (zmiany statutu
spó!ki przejmuj"cej) i wykre&lenie pozosta!ych spó!ek, które bra!y udzia! w
!"czeniu.
Powy$szy tryb !"czenia si# spó!ek kapita!owych mo$na okre&li% jak zwyk#y
(pe#ny). Jednocze&nie dopuszczalny jest tryb uproszczony, w którym w pewnych
sytuacjach mo$liwe jest pomini#cie niektórych etapów tej procedury. Dopuszczalne
s" 3 tryby uproszczone:
1) je$eli spó!ka przejmuj"ca ma udzia!y lub akcje w!asne albo udzia!y lub
akcje spó!ki przejmowanej po!"czenie przez przej#cie mo$e nast"pi% bez
podwy$szania kapita!u zak!adowego (art. 515 ksh)
2) je$eli spó!ka przejmuj"ca dysponuje co najmniej 90% pakietem udzia!ów
lub akcji spó!ki przejmowanej, albo jest jej jedynym udzia!owcem lub
akcjonariuszem po!"czenie przez przej#cie nie wymaga podejmowania
stosownej uchwa!y, nie jest równie$ konieczne sporz"dzanie sprawozda'
za!o$ycieli i opinii bieg!ych rewidentów; wspólnicy lub akcjonariusze
mniejszo&ciowi w spó!ce przejmowanej mog" jednak $"da% podj#cia
uchwa!y lub wykupienia ich udzia!ów lub akcji (art. 516 § 1-6 ksh)
3) je$eli !"cz" si# spó!ki z o.o., licz"ce w sumie nie wi#cej ni$ 10 wspólników,
b#d"cych osobami fizycznymi, mo$na zaniecha% sporz"dzania sprawozda'
zarz"dów i badania przez bieg!ych (art. 516 § 7 ksh)
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
3
Copyrights © by doinvest partners
!"czenie si$ z udzia em spó ek osobowych
#
#
Przy regulacji prawnej problematyki !"czenia si# z udzia!em spó!ek osobowych
ustawodawca w szerokim zakresie odsy!a do przepisów rozdzia!u 2 dzia!u I tytu!u
IV ksh. Podobnie jak w przypadku !"czenia si# spó!ek kapita!owych pierwszym
etapem jest sporz"dzenie planu po!"czenia – za wyj"tkiem sytuacji, w której !"cz"
si# wy!"cznie spó!ki osobowe (art. 517 § 2 ksh).
Ustawa ogranicza obowi"zek poddania planu opinii bieg!ego rewidenta do trzech
sytuacji:
1) je$eli spó!k" przejmuj"c" albo nowo zawi"zan" jest spó!ka akcyjna
2) je$eli w !"czeniu uczestniczy spó!ka komandytowo-akcyjna
3) je$eli za$"da tego na pi&mie cho%by jeden ze wspólników (art. 520 ksh)
W autonomiczny sposób uregulowano zasady podejmowania decyzji o po!"czeniu
przez spó!ki osobowe. W spó!ce jawnej i partnerskiej konieczna jest – jak nale$y
przyj"% – jednomy&lno&% wszystkich wspólników. Natomiast w spó!ce
komandytowej lub komandytowo-akcyjnej wymagana jest zgoda wszystkich
komplementariuszy oraz komandytariuszy, których sumy komandytowe stanowi"
co najmniej ¾ ogólnej wielko&ci wszystkich sum komandytowych albo te$
akcjonariuszy, przedstawiaj"cych co najmniej ¾ kapita!u zak!adowego (art. 522
ksh).
Je$eli ze spó!k" osobow" !"czy si# spó!ka kapita!owa, warunki skuteczno&ci
uchwa!y w sprawie s" analogiczne jak sformu!owane powy$ej, tj. co do zasady
konieczno&% uzyskania ¾ g!osów przy obecno&ci wspólników lub akcjonariuszy
reprezentuj"cych co najmniej po!ow# kapita!u zak!adowego.
Zarówno uchwa!a wspólników spó!ki kapita!owej jak i osobowej powinna by%
zaprotoko!owana przez notariusza.
Pomimo po!"czenia utrzymana zostaje solidarna i subsydiarna odpowiedzialno&%
wspólników !"cz"cej si# spó!ki osobowej wobec wierzycieli, których wierzytelno&ci
powsta!y przed dniem po!"czenia (art. 525 ksh).
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
4
Copyrights © by doinvest partners
Przekszta cenie spó ek
#
#
Dopuszczalne jest dokonywanie przekszta!ce' spó!ek handlowych we wszelkich
mo$liwych kierunkach, tj. spó!ki osobowej w kapita!ow", spó!ki kapita!owej w
osobow", spó!ki kapita!owej w inn" spó!k# kapita!ow" lub osobowej w inn"
osobow".
Ponadto kodeks przewiduje przekszta!cenie spó!ki cywilnej w dowoln" spó!k#
handlow", zezwalaj"c na odpowiednie stosowanie przepisów o przekszta!ceniu
spó!ki jawnej w inn" spó!k# handlow".
Nowa ustawa okre&la wyra)nie dzie% przekszta#cenia jako dzie' wpisu do
rejestru spó!ki przekszta!conej. Z tym momentem spó!ka przekszta!cana staje si#
spó!k" przekszta!con". Jednocze&nie s"d rejestrowy z urz#du wykre&la z rejestru
spó!k# przekszta!can" (art. 552). Wyra)nie akcentuje si#, powszechnie
przyjmowan" w pi&miennictwie i judykaturze, zasad# kontynuacji mi#dzy spó!k"
przekszta!can" a przekszta!con" (art. 553).
Spó!ce przekszta!conej przys!uguj" wszystkie prawa i obowi"zki spó!ki
przekszta!canej, a wspólnicy spó!ki przekszta!conej uczestnicz"cy w przekszta!ceniu
staje si# z dniem przekszta!cenia wspólnikami spó!ki przekszta!conej.
Kolejne czynno&ci wymagane do przekszta!cenia spó!ki wskazuje art. 556 ksh. S"
to:
1) sporz"dzenie planu przekszta!cenia i wymaganych za!"czników,
2) podj#cie uchwa!y o przekszta!ceniu,
3) powo!anie cz!onków organów spó!ki przekszta!conej lub wskazanie osób
uprawnionych do prowadzenia spraw i reprezentacji spó!ki,
4) zawarcie umowy albo podpisanie statutu spó!ki przekszta!conej,
5) zarejestrowanie przekszta!cenia (dokonanie wpisu spó!ki przekszta!conej i
wykre&lenie spó!ki zarejestrowanej).
Plan przekszta#cenia powinien zosta% sporz"dzony na pi&mie pod rygorem
niewa$no&ci, a je$eli spó!k" przekszta!can" jest spó!ka jednoosobowa – w formie
aktu notarialnego (art. 557 ksh).
Plan okre&la wy!"cznie warto&% bilansow" maj"tku spó!ki oraz warto&% udzia!ów
albo akcji wspólników. St"d te$ ustawa wymaga do!"czenia projektu uchwa!y w
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
5
Copyrights © by doinvest partners
sprawie przekszta!cenia, projektu umowy spó!ki (statutu) spó!ki przekszta!conej,
wyceny sk!adników maj"tku spó!ki przekszta!canej oraz sprawozdania finansowego
dla celów przekszta!cenia (art. 558 ksh). Plan przekszta!cenia powinien zosta%
poddany badaniu co do jego poprawno&ci i rzetelno&ci przez bieg!ego rewidenta
wyznaczonego przez s"d rejestrowy (art. 559 ksh). Przygotowanie planu
przekszta!cenia (a w zwi"zku z tym i opinia bieg!ego rewidenta) nie jest konieczne
w przypadku, gdy spó!k" przekszta!can" jest spó!ka jawna lub partnerska, w której
wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spó!ki (art. 572, 582 ksh).
Tre&% uchwa!y o przekszta!ceniu okre&la art. 563 ksh. Jednocze&nie przepisy
kodeksu ró$nicuj" przes!anki skuteczno&ci uchwa!y o przekszta!ceniu w zale$no&ci
od typu spó!ki przekszta!canej i przekszta!conej.
Przy przekszta!ceniu spó!ki osobowej w inn" spó!k# osobow" a tak$e w spó!k#
kapita!ow" konieczna jest jednomy&lno&% wszystkich wspólników. Wyj"tek
dotyczy przekszta#cenia w spó#k$ kapita#ow" spó#ki komandytowej lub
komandytowo-akcyjnej.
Jednomy&lno&' wspólników odpowiadaj"cych w sposób ograniczony
ustawa zast$puje wymogiem wyra(enia zgody przez komandytariuszy
lub
akcjonariuszy
reprezentuj"cych
odpowiednio
2/3
sumy
komandytowej (a raczej ogólnej wielko&ci sum komandytowych) b"d)
tak" sam" cz$&' kapita#u zak#adowego (art. 571, 581 ksh).
W przypadku przekszta!ceniu spó!ki kapita!owej w spó!k# osobow" konieczne jest
uzyskanie zgody wspólników reprezentuj"cych 2/3 ca!ego (a nie tylko
reprezentowanego na zgromadzeniu) kapita!u zak!adowego.
Je$eli spó!k" przekszta!con" ma by% spó!ka komandytowa lub komandytowo-
akcyjna, dodatkowym warunkiem jest wyra$ona w formie pisemnej pod rygorem
niewa$no&ci zgoda osób, które maj" uzyska% status komplementariuszy (art. 575 i
576 ksh).
Z kolei przekszta!cenie spó!ki kapita!owej w inn" spó!k# kapita!ow" wymaga
uzyskania wi#kszo&ci ¾ g!osów, przy co najmniej 50% kworum.
Ponadto spó!ka przekszta!cana powinna posiada% zatwierdzone sprawozdania
finansowe za co najmniej 2 ostatnie lata obrotowe (o ile nie prowadzi dzia!alno&ci
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
6
Copyrights © by doinvest partners
przez okres krótszy) i pokryty w ca!o&ci kapita! zak!adowy. Wysoko&% kapita!u
zak!adowego spó!ki przekszta!conej nie mo$e by% mniejsza ni$ wysoko&% kapita!u
zak!adowego spó!ki przekszta!canej (art. 577 ksh). Wspólnicy przyst#puj"cy do
spó!ki powinni z!o$y% stosowne o&wiadczenie, w formie pisemnej pod rygorem
niewa$no&ci, w ci"gu jednego miesi"ca do dnia powzi#cia uchwa!y o
przekszta!ceniu.
Wspólnikom, którzy nie przyst#puj" do spó!ki przekszta!conej, przys!uguje
roszczenie o wyp!at# kwoty odpowiadaj"cej warto&ci bilansowej ich udzia!ów lub
akcji. Jednak zgodnie z art. 563 pkt 3 ksh, ogólna wysoko&% kwoty przeznaczonej
na wyp!aty dla wspólników, którzy nie przyst#puj" do spó!ki nie mo$e przekracza%
10% warto&ci bilansowej maj"tku spó!ki.
Wspólnik, który nie przyst#puje do spó!ki mo$e równie$ zg!osi% – najpó)niej w dniu
podj#cia uchwa!y o przekszta!ceniu – $"danie ponownej wyceny udzia!ów.
Podobnie jak w przypadku innych przekszta!ce' strukturalnych (!"czenie, podzia!)
ustawodawca ogranicza w niezb#dnym zakresie mo$liwo&% wniesienia powództwa o
uchylenie lub stwierdzenie niewa$no&ci uchwa!y (art. 567 ksh).
Procedur# przekszta!cenia ko'czy wpis do rejestru, dokonywany na wniosek
wszystkich cz!onków zarz"du spó!ki przekszta!conej albo wspólników maj"cych
prawo reprezentacji (art. 570 ksh).
doinvest partners broker inwestycyjny
Bydgoszcz, ul. Fordo
!ska 393, tel.: 052/3471104, fax: 052/3472325
e-mail:
box@doinvest.com
Internet:
www.doinvest.com
7