PN EN ISO 6946 1999

background image

pa

ź

dziernik 1999

POLSKA NORMA

Numer: PN-EN ISO 6946:1999

Tytuł: Komponenty budowlane i elementy budynku - Opór

cieplny i współczynnik przenikania ciepła - Metoda
obliczania

Grupa ICS: 91.120.10

EN ISO 6946:1996, IDT

This national document is identical with EN-ISO 6946:1996 and is published
with the permission of CEN; rue de Stassart, 36; B-1050 Bruxelles; Belgium.
Niniejsza Polska Norma jest identyczna z EN-ISO 6946:1996 i jest publikowana
za zgod

ą

CEN; rue de Stassart 36; B-1050 Bruksela; Belgia.

PRZEDMOWA KRAJOWA

Niniejsza norma stanowi nowelizacj

ę

PN-EN ISO 6946:1998, która jest tłumaczeniem angielskiej wersji normy EN

ISO 6946:1996.
PN-EN ISO 6946:1998 została ustanowiona uchwał

ą

nr 9/98-o z dnia 26-02-98 r., jednak w tek

ś

cie znaleziono liczne

drobne bł

ę

dy, głównie w tłumaczeniu. W zwi

ą

zku z tym podj

ę

to decyzj

ę

o wstrzymaniu druku i nowelizacji normy.

Obliczanie oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych było dotychczas fragmentem
PN o szerszym zakresie, obejmuj

ą

cym:

- wymagania ochrony cieplnej budynków,
- metod

ę

obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych, w tym z

uwzgl

ę

dnieniem mostków cieplnych i wymiany ciepła przez grunt,

- warto

ś

ci obliczeniowe wła

ś

ciwo

ś

ci fizycznych materiałów budowlanych.

Zgodnie z rozporz

ą

dzeniem MSWiA z dnia 30 wrze

ś

nia 1997 r. (DzU nr 132 poz. 878), zmieniaj

ą

cym

rozporz

ą

dzenie MGPiB z dnia 14 grudnia 1994 r. (DzU nr 10 poz. 46), wymagania dotycz

ą

ce ochrony cieplnej

budynków przeniesiono z PN do Rozporz

ą

dze

ń

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada

ć

budynki i ich usytuowanie.
Zakres EN ISO 6946:1996 obejmuje jedynie obliczanie oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród
oddzielaj

ą

cych

ś

rodowisko wewn

ę

trzne budynku od powietrza zewn

ę

trznego; innymi EN lub ich projektami uj

ę

to

wymian

ę

ciepła z gruntem, liniowe mostki cieplne i dane do oblicze

ń

.

Po wycofaniu PN-91/B-02020 zaistniała wi

ę

c potrzeba uzupełnienia PN-EN ISO 6946 zał

ą

cznikami krajowymi, w

których uwzgl

ę

dniono:

- mostki cieplne liniowe (zał

ą

cznik krajowy NA);

- wymian

ę

ciepła przez przegrody stykaj

ą

ce si

ę

z gruntem (zał

ą

cznik krajowy NB);

- warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przewodzenia ciepła materiałów budowlanych (zał

ą

cznik krajowy NC);

- warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien,

ś

wietlików, wrót i drzwi (zał

ą

cznik krajowy ND).

Oznacza to,

ż

e współczynnik przenikania ciepła przegród pełnych nale

ż

y oblicza

ć

według niniejszej normy,

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 1

background image

przyjmuj

ą

c do oblicze

ń

warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przewodzenia ciepła materiałów budowlanych według

zał

ą

cznika krajowego NC i modyfikuj

ą

c wynik - w miar

ę

potrzeby - zgodnie z zał

ą

cznikami krajowymi NA lub NB. Tak

zmodyfikowany współczynnik przenikania ciepła słu

ż

y do sprawdzenia wymaga

ń

polskich przepisów prawnych.

Warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien,

ś

wietlików, wrót i drzwi (podane w zał

ą

czniku

krajowym ND), słu

żą

bezpo

ś

rednio do sprawdzenia spełniania wymaga

ń

przepisów prawnych.

Z wy

ż

ej wymienionych wzgl

ę

dów zał

ą

czniki krajowe NA, NB, NC i ND s

ą

normatywne. W miar

ę

wdra

ż

ania kolejnych

EN do zbioru PN b

ę

d

ą

one zast

ę

powane odr

ę

bnymi normami.

W normie s

ą

stosowane odsyłacze krajowe oznaczone od

N1)

do

N5)

.

NORMA EUROPEJSKA
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM

EN ISO 9646

sierpie

ń

1996

ICS 91.120.10
Deskryptory: izolacja cieplna, budynki, elementy składowe, elementy budynku, wła

ś

ciwo

ś

ci cieplne, wymiana ciepła,

oznaczanie, opór cieplny, zasady obliczania, współczynnik przenikania ciepła.

Wersja polska

Komponenty budowlane i elementy budynku -

Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła -

Metoda obliczania (ISO 6946:1996)

Building components and building
elements - Thermal resistance and
thermal transmittance - Calculation
method (ISO 6946:1996)

Composant et parois de bâtiments -
Résistance thermique et coefficient
de transmission thermique -
Méthode de calcul (ISO 6946:1996)

Bauteile -
Wärmedurchlaßwiderstand und
Wärmedurchgangkoeffizient -
Berechnungsverfahren (ISO
6946:1996)

Niniejsza norma jest polsk

ą

wersj

ą

normy mi

ę

dzynarodowej EN ISO 6946:1996. Została ona przetłumaczona przez

Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne.
Norma europejska została przyj

ę

ta przez CEN 1995-05-24. Zgodnie z wewn

ę

trznymi przepisami CEN/CENELEC,

członkowie CEN s

ą

zobowi

ą

zani do nadania normie europejskiej statusu normy krajowej bez wprowadzania

jakichkolwiek zmian.
Aktualne wykazy norm krajowych (powstałych w wyniku nadania normie europejskiej statusu normy krajowej),
ł

ą

cznie z ich danymi bibliograficznymi, mo

ż

na otrzyma

ć

w Sekretariacie Centralnym CEN lub w krajowych

jednostkach normalizacyjnych b

ę

d

ą

cych członkami CEN.

Norma europejska została opracowana w trzech oficjalnych wersjach j

ę

zykowych (angielskiej, francuskiej i

niemieckiej). Wersja w ka

ż

dym innym j

ę

zyku, przetłumaczona na odpowiedzialno

ść

danego członka CEN i

zarejestrowana w Sekretariacie Centralnym CEN, ma ten sam status co wersje oficjalne.
Członkami CEN s

ą

krajowe jednostki normalizacyjne nast

ę

puj

ą

cych pa

ń

stw: Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji,

Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Luksemburga, Niemiec, Norwegii, Portugalii, Szwajcarii, Szwecji, Włoch i
Zjednoczonego Królestwa.

CEN

Europejski Komitet Normalizacyjny

European Committee for Standardization

Comité Européen de Normalisation

Europäisches Komitee für Normung

SPIS TRE

Ś

CI

Przedmowa

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 2

background image

Wprowadzenie
1 Zakres normy
2 Normy powołane
3 Definicje i symbole
4 Zasady
5 Opory cieplne
6 Całkowity opór cieplny
7 Współczynnik przenikania ciepła
Zał

ą

cznik A (normatywny) Opór przejmowania ciepła

Zał

ą

cznik B (normatywny) Opór cieplny niewentylowanych przestrzeni powietrznych

Zał

ą

cznik C (normatywny) Obliczanie współczynnika przenikania ciepła komponentów z warstwami o zmiennej

grubo

ś

ci

Zał

ą

cznik D (normatywny) Poprawki do współczynnika przenikania ciepła

Zał

ą

cznik E (informacyjny) Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelno

ś

ci

Przedmowa

Tekst normy EN ISO 6946:1996 został opracowany przez Komitet Techniczny CEN/TC 89 "Wła

ś

ciwo

ś

ci cieplne

budynków i komponentów budowlanych"

N1)

, którego sekretariat jest prowadzony przez SIS, we współpracy z

Komitetem Technicznym ISO/TC 163 "Izolacja cieplna"

N2)

.

Niniejsza norma europejska powinna uzyska

ć

status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub

uznanie, najpó

ź

niej do lutego 1997 r., a normy krajowe sprzeczne z dan

ą

norm

ą

powinny by

ć

wycofane najpó

ź

niej

do grudnia 1997 r.
UWAGA: Normy i dokumenty powołane w normie mi

ę

dzynarodowej i ich odpowiedniki europejskie s

ą

podane w

zał

ą

czniku ZA (normatywnym).

Zgodnie z przepisami wewn

ę

trznymi CEN/CENELEC do wprowadzenia niniejszej normy europejskiej s

ą

zobowi

ą

zane nast

ę

puj

ą

ce kraje członkowskie: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania,

Holandia, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Włochy i
Zjednoczone Królestwo.

Wprowadzenie

Współczynnik przenikania ciepła obliczony zgodnie z niniejsz

ą

norm

ą

stosuje si

ę

do okre

ś

lania strumienia cieplnego

przenikaj

ą

cego przez komponenty budowlane uj

ę

te zakresem niniejszej normy.

W wi

ę

kszo

ś

ci przypadków strumienie cieplne mog

ą

by

ć

obliczane przy nast

ę

puj

ą

cych temperaturach:

- wewn

ę

trznej: temperaturze wynikowej suchego termometru;

- zewn

ę

trznej: temperaturze powietrza.

1 Zakres normy

W normie podano metod

ę

obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła komponentów

budowlanych i elementów budynku, z wyj

ą

tkiem drzwi, okien i innych komponentów szklonych, komponentów, przez

które odbywa si

ę

wymiana ciepła z gruntem oraz komponentów, przez które przewiduje si

ę

nawiew powietrza.

W obliczeniach wykorzystuje si

ę

obliczeniowe warto

ś

ci współczynnika przewodzenia ciepła lub oporu cieplnego

materiałów i wyrobów

N3)

.

Metod

ę

stosuje si

ę

do komponentów i elementów składaj

ą

cych si

ę

z jednorodnych cieplnie warstw (w tym warstw

powietrza).
W normie podano tak

ż

e przybli

ż

on

ą

metod

ę

przeznaczon

ą

do zastosowania w przypadku warstw niejednorodnych,

z wyj

ą

tkiem przypadków, gdy warstw

ę

izolacyjn

ą

przenikaj

ą

metalowe mostki cieplne.

2 Normy powołane

Wymienione ni

ż

ej normy zawieraj

ą

postanowienia, które - przez okre

ś

lone powołanie si

ę

w tre

ś

ci niniejszej normy

mi

ę

dzynarodowej - staj

ą

si

ę

równie

ż

postanowieniami niniejszej normy. W momencie publikacji podane ni

ż

ej

wydania norm były aktualne. Poniewa

ż

jednak wszystkie normy podlegaj

ą

nowelizacji, strony zawieraj

ą

ce umowy na

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 3

background image

podstawie niniejszej normy ISO zach

ę

ca si

ę

do zbadania mo

ż

liwo

ś

ci zastosowania najnowszego wydania

wymienionych ni

ż

ej norm. Rejestry aktualnych norm mi

ę

dzynarodowych prowadz

ą

wszyscy członkowie ISO i IEC.

ISO/DIS 10456.2

N4)

Building materials and products - Procedures for determining declared and design thermal

values
ISO 7345

N5)

Thermal insulation - Physical quantities and definitions

3 Definicje i symbole

3.1 Definicje
W niniejszej normie stosuje si

ę

definicje podane w ISO 7345 i wymienione ni

ż

ej.

3.1.1 element budynku: Główna cz

ęść

budynku, np.

ś

ciana, strop lub dach.

3.1.2 komponent budowlany: Element budynku lub jego cz

ęść

.

UWAGA - W niniejszej normie słowo "komponent" obejmuje zarówno element, jak i komponent.

3.1.3 obliczeniowa warto

ść

cieplna: Obliczeniowa warto

ść

współczynnika przewodzenia ciepła lub oporu

cieplnego.
UWAGA - Do danego wyrobu mo

ż

e odnosi

ć

si

ę

kilka warto

ś

ci obliczeniowych, dotycz

ą

cych ró

ż

nych zastosowa

ń

lub

warunków

ś

rodowiskowych.

3.1.4 obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła: Warto

ść

współczynnika przewodzenia ciepła materiału

lub wyrobu budowlanego w okre

ś

lonych warunkach wewn

ę

trznych i zewn

ę

trznych, jakie mo

ż

na uwa

ż

a

ć

za typowe

dla wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowej tego wyrobu wbudowanego w komponent budowlany.

3.1.5 obliczeniowy opór cieplny: Warto

ść

oporu cieplnego wyrobu budowlanego w okre

ś

lonych warunkach

wewn

ę

trznych i zewn

ę

trznych, jakie mo

ż

na uwa

ż

a

ć

za typowe dla wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowej tego wyrobu wbudowanego

w komponent budowlany.

3.1.6 warstwa jednorodna cieplnie: Warstwa o stałej grubo

ś

ci, o wła

ś

ciwo

ś

ciach cieplnych jednorodnych lub

takich, które mo

ż

na uwa

ż

a

ć

za jednorodne.

3.2 Symbole i jednostki

Symbol

Wielko

ść

Jednostka

A

pole powierzchni

m

2

R

obliczeniowy opór cieplny

m

2

K/W

R

g

opór cieplny przestrzeni powietrznej

m

2

K/W

R

se

opór przejmowania ciepła na zewn

ę

trznej powierzchni

m

2

K/W

R

si

opór przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej powierzchni

m

2

K/W

R

T

całkowity opór cieplny (

ś

rodowisko do

ś

rodowiska)

m

2

K/W

R'

T

kres górny całkowitego oporu cieplnego

m

2

K/W

R"

T

kres dolny całkowitego oporu cieplnego

m

2

K/W

R

U

efektywny opór cieplny przestrzeni nieogrzewanej

m

2

K/W

U

współczynnik przenikania ciepła

W/(m

2

K)

d

grubo

ść

m

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 4

background image

h

współczynnik przejmowania ciepła

W/(m

2

K)

λ

obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła

W/(m

K)

4 Zasady

Zasada metody obliczania polega na:
a) obliczeniu oporu cieplnego ka

ż

dej jednorodnej cieplnie cz

ęś

ci komponentu;

b) zsumowaniu tych indywidualnych oporów w celu uzyskania całkowitego oporu cieplnego komponentu, z
uwzgl

ę

dnieniem (w miar

ę

potrzeby) oporów przejmowania ciepła.

Opory cieplne cz

ęś

ci składowych oblicza si

ę

według 5.1.

W wi

ę

kszo

ś

ci przypadków przyjmuje si

ę

warto

ś

ci oporów przejmowania ciepła podane w 5.2. W zał

ą

czniku A

podano szczegółowe procedury obliczania oporów przejmowania ciepła w przypadku powierzchni o niskiej
emisyjno

ś

ci, okre

ś

lonych pr

ę

dko

ś

ci wiatru i powierzchni niepłaskich.

W niniejszej normie wszystkie warstwy powietrza uwa

ż

a si

ę

za jednorodne cieplnie. Warto

ś

ci oporu cieplnego

du

ż

ych warstw powietrza ograniczonych powierzchniami o wysokiej emisyjno

ś

ci podano w 5.3, a procedury

dotycz

ą

ce innych przypadków podano w zał

ą

czniku B.

Warto

ś

ci oporów poszczególnych warstw sumuje si

ę

nast

ę

puj

ą

co:

a) w przypadku komponentów składaj

ą

cych si

ę

z warstw jednorodnych cieplnie, całkowity opór cieplny otrzymuje si

ę

według 4.1, a współczynnik przenikania ciepła według 7;
b) w przypadku komponentów z jedn

ą

, lub wi

ę

cej, warstw

ą

niejednorodn

ą

cieplnie, całkowity opór cieplny otrzymuje

si

ę

według 6.2, a współczynnik przenikania ciepła według 7;

c) w przypadku komponentów z warstw

ą

o zmiennej grubo

ś

ci, współczynnik przenikania ciepła lub całkowity opór

cieplny oblicza si

ę

według zał

ą

cznika C.

Na koniec uwzgl

ę

dnia si

ę

, w miar

ę

potrzeby, poprawki dotycz

ą

ce współczynnika przenikania ciepła zgodnie z

zał

ą

cznikiem D, uwzgl

ę

dniaj

ą

ce nieszczelno

ś

ci w izolacji, ł

ą

czniki mechaniczne przechodz

ą

ce przez warstwy

izolacyjne i zawilgocenie dachów odwróconych w wyniku opadów atmosferycznych.
Tak obliczony współczynnik przenikania ciepła ma zastosowanie do obliczania strumienia ciepła mi

ę

dzy

ś

rodowiskami z obu stron elementu, np.

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a zewn

ę

trznym, dwoma

ś

rodowiskami

wewn

ę

trznymi - w przypadku

ś

cian działowych wewn

ę

trznych,

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a nieogrzewanym

pomieszczeniem. W 5.4 podano uproszczone procedury pozwalaj

ą

ce na potraktowanie przestrzeni nieogrzewanych

jako oporu cieplnego.

5 Opory cieplne

5.1 Opór cieplny warstw jednorodnych
Obliczeniowe warto

ś

ci cieplne mog

ą

by

ć

podane jako obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła lub

obliczeniowy opór cieplny. Je

ż

eli dany jest współczynnik przewodzenia ciepła, to opór cieplny warstwy otrzymuje si

ę

z poni

ż

szego wzoru

(1)

w którym:
d grubo

ść

warstwy materiału w komponencie;

λ

obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła materiału obliczony zgodnie z ISO/DIS 10456.2 lub przyj

ę

ty z

tablic.
UWAGA - Grubo

ść

d mo

ż

e ró

ż

ni

ć

si

ę

od grubo

ś

ci nominalnej (np. gdy

ś

ci

ś

liwy materiał wbudowuje si

ę

w stanie

ś

ci

ś

ni

ę

tym, d jest mniejsze ni

ż

grubo

ść

nominalna). W miar

ę

potrzeby d mo

ż

e uwzgl

ę

dnia

ć

odchyłki grubo

ś

ci (np.

gdy s

ą

ujemne).

Warto

ś

ci oporu cieplnego stosowane w obliczeniach po

ś

rednich powinny by

ć

obliczane z dokładno

ś

ci

ą

, co najmniej,

do trzech cyfr znacz

ą

cych.

5.2 Opory przejmowania ciepła
W przypadku braku dokładnych informacji o warunkach wymiany ciepła w odniesieniu do powierzchni płaskich

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 5

background image

stosuje si

ę

warto

ś

ci oporów przejmowania ciepła podane w tablicy 1. Warto

ś

ci dotycz

ą

ce kierunku poziomego

stosuje si

ę

w przypadku kierunków strumienia cieplnego, odchylonych o

ą

30° od poziomej płaszczyzny. W

przypadku powierzchni z wyst

ę

pami lub specjalnych warunków brzegowych nale

ż

y stosowa

ć

procedury podane w

zał

ą

czniku A.

Tablica 1 - Opory przejmowania ciepła (w m

2

⋅⋅⋅⋅

K/W)

Kierunek strumienia cieplnego

w gór

ę

poziomy

w dół

R

si

0,10

0,13

0,17

R

se

0,04

0,04

0,04

UWAGA - Warto

ś

ci podane w tablicy 1 s

ą

warto

ś

ciami obliczeniowymi. Na potrzeby deklarowania oporu cieplnego

komponentów i w innych przypadkach, gdy wymagane s

ą

warto

ś

ci niezale

ż

ne od kierunku przepływu ciepła, zaleca

si

ę

przyjmowanie warto

ś

ci dotycz

ą

cej poziomego przepływu ciepła.

5.3 Opór cieplny warstw powietrza
Podane w tym punkcie warto

ś

ci oporu cieplnego dotycz

ą

warstwy powietrza:

- ograniczonej powierzchniami wzajemnie równoległymi, prostopadłymi do kierunku przepływu ciepła i o emisyjno

ś

ci

nie ni

ż

szej ni

ż

0,8;

- o grubo

ś

ci (w kierunku przepływu ciepła) mniejszej ni

ż

0,1 ka

ż

dego z pozostałych wymiarów i nie wi

ę

kszej ni

ż

0,3 m;
UWAGA - Ł

ą

cznego współczynnika przenikania ciepła nie zaleca si

ę

oblicza

ć

w odniesieniu do komponentów

zawieraj

ą

cych warstwy powietrza grubsze ni

ż

0,3 m. W takich przypadkach zaleca si

ę

oblicza

ć

strumie

ń

cieplny

raczej z bilansu cieplnego (patrz ISO/DIS 13789 Wła

ś

ciwo

ś

ci cieplne budynków - Współczynnik strat ciepła przez

przenikanie - Metoda obliczania).
- nie wymieniaj

ą

cej powietrza ze

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym.

Je

ż

eli powy

ż

sze warunki nie s

ą

spełnione, nale

ż

y u

ż

y

ć

procedur opisanych w zał

ą

czniku B.

5.3.1 Niewentylowana warstwa powietrza
Niewentylowan

ą

warstw

ą

powietrza jest taka warstwa, w której nie umo

ż

liwiono specjalnie przepływu powietrza.

Obliczeniowe warto

ś

ci oporu cieplnego podano w tablicy 2. Warto

ś

ci dotycz

ą

ce kierunku poziomego stosuje si

ę

w

przypadku kierunków strumienia cieplnego odchylonych o

ą

30° od płaszczyzny poziomej.

Tablica 2 - Opór cieplny (w m

2

⋅⋅⋅⋅

K/W) niewentylowanych warstw powietrza; powierzchnie o wysokiej

emisyjno

ś

ci

Grubo

ść

warstwy

powietrza

mm

Kierunek strumienia cieplnego

w gór

ę

poziomy

w dół

0
5
7

10
15
25
50

100
300

0,00
0,11
0,13
0,15
0,16
0,16
0,16
0,16
0,16

0,00
0,11
0,13
0,15
0,17
0,18
0,18
0,18
0,18

0,00
0,11
0,13
0,15
0,17
0,19
0,21
0,22
0,23

UWAGA - Warto

ś

ci po

ś

rednie mo

ż

na otrzyma

ć

przez interpolacj

ę

liniow

ą

.

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 6

background image

Warstw

ę

powietrza bez izolacji cieplnej mi

ę

dzy ni

ą

a

ś

rodowiskiem zewn

ę

trznym, z małymi otworami do

ś

rodowiska

zewn

ę

trznego, te

ż

mo

ż

na uwa

ż

a

ć

za niewentylowan

ą

, je

ż

eli otwory te nie s

ą

przewidziane do stałego przepływu

powietrza przez warstw

ę

i pole ich powierzchni nie przekracza:

- 500 mm

2

na m długo

ś

ci - w przypadku pionowych warstw powietrza,

- 500 mm

2

na m

2

powierzchni - w przypadku poziomych warstw powietrza

1)

.

UWAGA - Otworów drena

ż

owych (odwadniaj

ą

cych) w postaci otwartych spoin pionowych w zewn

ę

trznej warstwie

muru szczelinowego nie uwa

ż

a si

ę

za otwory wentylacyjne.

5.3.2 Słabo wentylowana warstwa powietrza
Słabo wentylowan

ą

warstw

ą

powietrza jest taka, w której jest mo

ż

liwy ograniczony przepływ powietrza zewn

ę

trznego

przez otwory o polu powierzchni zawartym w nast

ę

puj

ą

cych granicach:

- > 500 mm

2

, ale

1500 mm

2

na m długo

ś

ci - w przypadku pionowych warstw powietrza,

- > 500 mm

2

, ale

1500 mm

2

na m

2

powierzchni - w przypadku poziomych warstw powietrza.

1)

Obliczeniowy opór cieplny słabo wentylowanej warstwy powietrza jest połow

ą

odpowiedniej warto

ś

ci podanej w

tablicy 2. Je

ż

eli jednak opór cieplny mi

ę

dzy warstw

ą

powietrza a

ś

rodowiskiem zewn

ę

trznym przekracza

0,15 m

2

K/W, nale

ż

y obliczon

ą

warto

ść

zast

ą

pi

ć

przez 0,15 m

2

K/W.

5.3.3 Dobrze wentylowana warstwa powietrza
Dobrze wentylowan

ą

warstw

ą

powietrza jest taka, w której pole powierzchni otworów mi

ę

dzy warstw

ą

powietrza a

otoczeniem zewn

ę

trznym przekracza:

- 1500 mm

2

na m długo

ś

ci - w przypadku pionowej warstwy powietrza,

- 1500 mm

2

na m

2

powierzchni - w przypadku poziomej warstwy powietrza.

1)

Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego z dobrze wentylowan

ą

warstw

ą

powietrza oblicza si

ę

, pomijaj

ą

c

opór cieplny tej warstwy i innych warstw znajduj

ą

cych si

ę

mi

ę

dzy ni

ą

a

ś

rodowiskiem zewn

ę

trznym i dodaj

ą

c

warto

ść

zewn

ę

trznego oporu przejmowania ciepła, odpowiadaj

ą

c

ą

nieruchomemu powietrzu (tj. równ

ą

oporowi

przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej powierzchni tego komponentu).

5.4 Opór cieplny przestrzeni nieogrzewanych
Gdy przegroda zewn

ę

trzna przestrzeni nieogrzewanej nie jest izolowana, mo

ż

na stosowa

ć

poni

ż

sze uproszczone

procedury, uznaj

ą

c przestrze

ń

nieogrzewan

ą

za opór cieplny.

UWAGA - W ISO/DIS 13789 Wła

ś

ciwo

ś

ci cieplne budynków - Współczynnik strat ciepła przez przenikanie - Metoda

obliczania podano ogólne i bardziej precyzyjne procedury obliczania wymiany ciepła mi

ę

dzy budynkiem a

ś

rodowiskiem zewn

ę

trznym przez przestrzenie nieogrzewane i zaleca si

ę

je stosowa

ć

, gdy wymagany jest

dokładniejszy wynik. W odniesieniu do przestrzeni przełazowych pod podłogami na legarach patrz ISO/DIS 13370
Wła

ś

ciwo

ś

ci cieplne budynków - Wymiana ciepła przez grunt - Metoda oblicze

ń

.

5.4.1 Przestrzenie dachowe
W przypadku dachów stromych z płaskim izolowanym stropem, przestrze

ń

poddasza mo

ż

na uzna

ć

za jednorodn

ą

termicznie warstw

ę

o oporze cieplnym podanym w tablicy 3.

Tablica 3 - Opór cieplny przestrzeni dachowych

Charakterystyka dachu

R

u

m

2

K/W

1

Pokrycie dachówk

ą

bez papy (folii), poszycia itp.

0,06

2

Pokrycie arkuszowe lub dachówk

ą

z pap

ą

(foli

ą

), poszyciem itp. pod dachówk

ą

0,2

3

Jak w 2, lecz z okładzin

ą

aluminiow

ą

lub inn

ą

niskoemisyjn

ą

powierzchni

ą

od spodu

dachu

0,3

4

Pokrycie pap

ą

na poszyciu

0,3

UWAGA - Warto

ś

ci podane w tablicy 3 uwzgl

ę

dniaj

ą

opór cieplny przestrzeni wentylowanej i pokrycia. Nie

uwzgl

ę

dniaj

ą

one oporów przejmowania ciepła (R

se

).

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 7

background image

5.4.2 Inne przestrzenie
W przypadku małych nieogrzewanych przestrzeni przylegaj

ą

cych do budynku przenikanie ciepła mi

ę

dzy

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a zewn

ę

trznym mo

ż

na okre

ś

li

ć

, uznaj

ą

c nieogrzewan

ą

przestrze

ń

wraz z

komponentami wewn

ę

trznej konstrukcji za dodatkow

ą

jednorodn

ą

warstw

ę

o oporze cieplnym R

u

okre

ś

lonym

wzorem

(2)

pod warunkiem,

ż

e R

u

0,5 m

2

K/W, w którym:

A

j

ł

ą

czna powierzchnia wszystkich komponentów mi

ę

dzy

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a nieogrzewanym

pomieszczeniem;
A

e

ł

ą

czna powierzchnia wszystkich komponentów mi

ę

dzy nieogrzewanym pomieszczeniem a

ś

rodowiskiem

zewn

ę

trznym.

UWAGI
1 Do małych nieogrzewanych przestrzeni zalicza si

ę

na przykład gara

ż

e, składziki i oran

ż

erie.

2 Je

ż

eli mi

ę

dzy

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a nieogrzewan

ą

przestrzeni

ą

jest wi

ę

cej ni

ż

jeden element, Ru mo

ż

na

uwzgl

ę

dni

ć

w obliczeniach współczynnika przenikania ciepła ka

ż

dego komponentu.

6 Całkowity opór cieplny

Je

ż

eli jako wynik ko

ń

cowy przedstawia si

ę

warto

ść

całkowitego oporu cieplnego, to nale

ż

y go zaokr

ą

gli

ć

do dwóch

cyfr znacz

ą

cych.

6.1 Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego składaj

ą

cego si

ę

z warstw jednorodnych

Całkowity opór cieplny R

T

płaskiego komponentu budowlanego składaj

ą

cego si

ę

z termicznie jednorodnych warstw

prostopadłych do kierunku przepływu ciepła, nale

ż

y oblicza

ć

ze wzoru

(3)

w którym:
R

si

opór przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej powierzchni;

R

1

, R

2

....R

n

obliczeniowe opory cieplne ka

ż

dej warstwy;

R

se

opór przejmowania ciepła na zewn

ę

trznej powierzchni.

W przypadku oblicze

ń

oporu cieplnego wewn

ę

trznych komponentów budowlanych (

ś

cian działowych itp.), lub

komponentów mi

ę

dzy

ś

rodowiskiem wewn

ę

trznym a przestrzeni

ą

nieogrzewan

ą

, R

si

stosuje si

ę

dla obydwu stron.

UWAGA - W równaniu (3) mo

ż

na pomin

ąć

opory przejmowania ciepła, gdy wymagany jest opór cieplny komponentu

od powierzchni do powierzchni.

6.2 Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego składaj

ą

cego si

ę

z warstw jednorodnych i

niejednorodnych
W niniejszym podrozdziale podano uproszczon

ą

metod

ę

obliczania oporu cieplnego komponentu budowlanego

składaj

ą

cego si

ę

z warstw cieplnie jednorodnych i niejednorodnych, z wyj

ą

tkiem przypadków, gdy przez izolacj

ę

ciepln

ą

przechodzi metal.

UWAGI
1 Bardziej dokładny wynik otrzymuje si

ę

, stosuj

ą

c metod

ę

numeryczn

ą

zgodn

ą

z ISO 10211 Mostki cieplne w

budynkach - Strumie

ń

cieplny i temperatura powierzchni - Cz

ęść

1: Ogólne metody obliczania, lub Cz

ęść

2: (w

przygotowaniu) Obliczanie liniowych mostków cieplnych.
2 Procedura opisana w 6.2 nie nadaje si

ę

do oblicze

ń

warto

ś

ci temperatury powierzchni na u

ż

ytek oceny ryzyka

kondensacji.

6.2.1 Całkowity opór cieplny komponentu
Całkowity opór cieplny, R

T

, komponentu składaj

ą

cego si

ę

z warstw cieplnie jednorodnych i niejednorodnych

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 8

background image

równoległych do powierzchni oblicza si

ę

jako

ś

redni

ą

arytmetyczn

ą

górnego i dolnego kresu całkowitego oporu

cieplnego według wzoru:

(4)

w którym:
R'

T

kres górny całkowitego oporu cieplnego, obliczony wg 6.2.2;

R''

T

kres dolny całkowitego oporu cieplnego, obliczony wg 6.2.3.

Kres górny i dolny nale

ż

y obliczy

ć

, dziel

ą

c komponent na wycinki i warstwy w sposób pokazany na rysunku 1, w taki

sposób, aby był on podzielony na mj cz

ęś

ci jednorodnych cieplnie.

Rysunek 1 - Wycinki i warstwy komponentu niejednorodnego cieplnie

Analizuje si

ę

komponent (rysunek 1a) poci

ę

ty na wycinki (rysunek 1b) i warstwy (rysunek 1c).

Wycinek m (m = a, b, c, ... q) prostopadły do powierzchni komponentu ma wzgl

ę

dne pole powierzchni f

m

.

Warstwa j (j = 1, 2,...n) równoległa do powierzchni ma grubo

ść

d

j

.

Cz

ęść

m

j

ma współczynnik przewodzenia ciepła 1

mj

, grubo

ść

d

j

, wzgl

ę

dne pole powierzchni f

m

i opór cieplny R

mj

.

Wzgl

ę

dne pole powierzchni wycinka jest proporcjonalne do całkowitego pola powierzchni.

St

ą

d f

a

+ f

b

+ ... + f

q

= 1.

6.2.2 Kres górny całkowitego oporu cieplnego (R

T

)

Kres górny całkowitego oporu cieplnego okre

ś

la si

ę

przy zało

ż

eniu jednowymiarowego przepływu ciepła prostopadle

do powierzchni komponentu. Jest on wyra

ż

ony wzorem

(5)

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 9

background image

w którym:
R

Ta

, R

Tb

, ..., R

Tq

całkowite opory cieplne od

ś

rodowiska do

ś

rodowiska ka

ż

dego wycinka, obliczone z wzoru (3),

f

a

, f

b

, ..., f

q

wzgl

ę

dne pola powierzchni ka

ż

dego wycinka.

6.2.3 Kres dolny całkowitego oporu cieplnego (R

T

)

Kres dolny całkowitego oporu cieplnego okre

ś

la si

ę

zakładaj

ą

c,

ż

e wszystkie powierzchnie równoległe do

powierzchni komponentu s

ą

izotermiczne

2)

.

Równowa

ż

ny opór cieplny R

j

, ka

ż

dej warstwy niejednorodnej cieplnie, oblicza si

ę

stosuj

ą

c nast

ę

puj

ą

cy wzór

3)

(6)

Kres dolny całkowitego oporu cieplnego okre

ś

la si

ę

z wzoru (3), tj.

(7)

6.2.4 Oszacowanie bł

ę

du

Niniejsz

ą

metod

ę

szacowania maksymalnego bł

ę

du wzgl

ę

dnego mo

ż

na stosowa

ć

wtedy, gdy przy obliczaniu

współczynnika przenikania ciepła wymagane jest uzyskanie okre

ś

lonej dokładno

ś

ci.

Maksymalny wzgl

ę

dny bł

ą

d, e, okre

ś

la si

ę

w procentach stosuj

ą

c przybli

ż

enie:

(8)

PRZYKŁAD - Je

ż

eli stosunek kresu górnego do kresu dolnego jest równy 1,5, to maksymalny mo

ż

liwy bł

ą

d wynosi

20%.

ą

d rzeczywisty przewa

ż

nie jest du

ż

o mniejszy ni

ż

maksymalny. Bł

ą

d ten mo

ż

na oszacowa

ć

oceniaj

ą

c, czy

uzyskana dokładno

ść

, z zastosowaniem procedury opisanej w 6.2, jest akceptowalna ze wzgl

ę

du na:

- cel oblicze

ń

;

- udział całkowitego strumienia ciepła przenikaj

ą

cego przez komponenty obudowy budynku, których opór cieplny

oceniono według procedury opisanej w 6.2;
- dokładno

ść

danych wej

ś

ciowych.

7 Współczynnik przenikania ciepła

Współczynnik przenikania ciepła wyra

ż

ony jest wzorem

(9)

W miar

ę

potrzeby współczynnik przenikania ciepła mo

ż

na skorygowa

ć

, stosuj

ą

c poprawki według zał

ą

cznika D.

Je

ż

eli jednak całkowita poprawka jest mniejsza ni

ż

3% warto

ś

ci U, poprawek nie trzeba stosowa

ć

.

Je

ż

eli jako wynik ko

ń

cowy przedstawiony jest współczynnik przenikania ciepła, to nale

ż

y zaokr

ą

gli

ć

go do dwóch

cyfr znacz

ą

cych i poda

ć

informacj

ę

o danych wej

ś

ciowych do oblicze

ń

.

Zał

ą

cznik A (normatywny)

Opór przejmowania ciepła

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 10

background image

A.1 Powierzchnie płaskie
Opór przejmowania ciepła wyra

ż

ony jest wzorem

4)

(A.1)

w którym:
h

c

współczynnik przejmowania ciepła przez konwekcj

ę

;

h

r

współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie;

i wzorami

(A.2)

(A.3)

w których:

ε

emisyjno

ść

powierzchni;

h

ro

współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie ciała czarnego, wyra

ż

ony wzorem (A.3) (patrz tablica

A.1);

σ

stała Stefana-Boltzmanna (5,67 × 10

-8

W/(m

2

K

4

)

;

T

m

ś

rednia warto

ś

ci temperatury absolutnej powierzchni i jej otoczenia.

Tablica A.1 - Warto

ś

ci współczynnika promieniowania ciała czarnego h

ro

Temperatura

°C

h

ro

W/(m

2

K)

-10

0

10
20
30

4,1
4,6
5,1
5,7
6,3

W przypadku powierzchni wewn

ę

trznych h

c

= h

ci

, gdzie

- w przypadku ruchu ciepła w gór

ę

: h

ci

= 5,0 W/(m

2

K)

- w przypadku ruchu ciepła poziomo: h

ci

= 2,5 W/(m

2

K)

- w przypadku ruchu ciepła w dół: h

ci

= 0,7 W/(m

2

K).

W przypadku powierzchni zewn

ę

trznych h

c

= h

ce

, przy czym:

(A.4)

gdzie v jest pr

ę

dko

ś

ci

ą

wiatru w pobli

ż

u powierzchni w m/s.

Warto

ś

ci oporu przejmowania ciepła na zewn

ę

trznej powierzchni, R

se

, przy ró

ż

nych pr

ę

dko

ś

ciach wiatru, podano w

tablicy A.2.
UWAGA - Podane w 5.2 warto

ś

ci oporu przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej powierzchni obliczono przy

ε

= 0,9 i

przy h

ro

oszacowanym w 20°C. Podane w 5.2 warto

ś

ci oporu przejmowania ciepła na zewn

ę

trznej powierzchni

obliczono przy

ε

= 0,9, h

ro

oszacowanym przy 0°C i przy v = 4 m/s.

Tablica A.2: Warto

ś

ci R

se

przy ró

ż

nych pr

ę

dko

ś

ciach wiatru

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 11

background image

Pr

ę

dko

ść

wiatru

m/s

R

se

m

2

K/W

1
2
3
4
5
7

10

0,08
0,06
0,05
0,04
0,04
0,03
0,02

A.2 Komponenty z niepłaskimi powierzchniami
Wyst

ę

py z elewacji, takie jak słupy konstrukcyjne, mo

ż

na pomin

ąć

obliczaj

ą

c całkowity opór cieplny, z wyj

ą

tkiem

przypadku, gdy współczynnik przewodzenia ciepła materiału wyst

ę

pu jest wi

ę

kszy ni

ż

2 W/(m

K), a wyst

ę

p nie jest

izolowany; opór przejmowania ciepła nale

ż

y wówczas zmodyfikowa

ć

wykorzystuj

ą

c stosunek zrzutowanego pola

powierzchni do rzeczywistego pola powierzchni wyst

ę

pu (patrz rysunek A.1) zgodnie z wzorem

(A.5)

w którym:
R

s

opór przejmowania ciepła dla komponentu płaskiego według A.1;

A

p

zrzutowane pole powierzchni wyst

ę

pu,

A rzeczywiste pole powierzchni wyst

ę

pu.

Równanie (A.5) stosuje si

ę

do oporów przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej i zewn

ę

trznej powierzchni.

Rysunek A.1 - Rzeczywiste i zrzutowane pole powierzchni

Zał

ą

cznik B (normatywny)

Opór cieplny niewentylowanych przestrzeni powietrznych

B.1 Postanowienia ogólne
Niniejszy zał

ą

cznik odnosi si

ę

do przestrzeni powietrznych w komponentach budowlanych innych ni

ż

oszklenie.

Bardziej precyzyjne podej

ś

cie konieczne jest w odniesieniu do oszklenia i ram okiennych.

Okre

ś

lenie przestrze

ń

powietrzna obejmuje zarówno warstwy powietrza (z szeroko

ś

ci

ą

i długo

ś

ci

ą

10 razy

wi

ę

kszymi ni

ż

grubo

ść

mierzona w kierunku przepływu ciepła), jak i pustki powietrzne (o szeroko

ś

ci lub długo

ś

ci

porównywalnej z grubo

ś

ci

ą

). Je

ż

eli grubo

ść

warstwy powietrza jest zmienna, to do oblicze

ń

oporu cieplnego nale

ż

y

przyj

ąć

jej

ś

redni

ą

warto

ść

.

UWAGA - Przestrzenie powietrzne mo

ż

na traktowa

ć

jako o

ś

rodki charakteryzuj

ą

ce si

ę

oporem cieplnym, poniewa

ż

radiacyjna i konwekcyjna wymiana ciepła przez nie jest w przybli

ż

eniu proporcjonalna do ró

ż

nicy warto

ś

ci

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 12

background image

temperatury mi

ę

dzy ograniczaj

ą

cymi powierzchniami.

B.2 Niewentylowane przestrzenie powietrzne o długo

ś

ci i szeroko

ś

ci wi

ę

kszej ni

ż

10-krotna ich grubo

ść

Opór cieplny przestrzeni powietrznej jest wyra

ż

ony wzorem

(B.1)

w którym:
R

g

opór cieplny przestrzeni powietrznej,

h

a

współczynnik przejmowania ciepła przez przewodzenie/konwekcj

ę

,

h

r

współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie:

Współczynnik h

a

oblicza si

ę

nast

ę

puj

ą

co:

- w przypadku przepływu ciepła poziomo: h

a

jest wi

ę

ksz

ą

warto

ś

ci

ą

z 1,25 W/(m

2

K) i 0,025/d W/(m

2

K),

- w przypadku przepływu ciepła w gór

ę

: h

a

jest wi

ę

ksz

ą

warto

ś

ci

ą

z 1,95 W/(m

2

K) i 0,025/d W/(m

2

K),

- w przypadku przepływu ciepła w dół: h

a

jest wi

ę

ksz

ą

warto

ś

ci

ą

z 12 d -0,44 W/(m

2

K) i 0,025/d W/(m

2

K),

gdzie d jest grubo

ś

ci

ą

przestrzeni powietrznej (w kierunku przepływu ciepła).

Współczynnik h

r

jest wyra

ż

ony wzorem

(B.2)

w którym:
E wynikowa emisyjno

ść

układu powierzchni,

h

ro

współczynnik przejmowania ciepła przez promieniowanie na powierzchni ciała czarnego (patrz tablica A.2);

oraz

(B.3)

w którym:

ε

1

,

ε

2

- półprzestrzenne emisyjno

ś

ci powierzchni ograniczaj

ą

cych przestrze

ń

powietrzn

ą

.

Warto

ś

ci obliczeniowe emisyjno

ś

ci powinny uwzgl

ę

dnia

ć

wpływ zmatowienia z upływem czasu.

UWAGA - Warto

ś

ci w tablicy 2 obliczono z równania (B.1) przy

ε

1

= 0,9;

ε

2

= 0,9 i h

ro

oszacowanym przy 10°C.

B.3 Małe lub przedzielone niewentylowane przestrzenie powietrzne (pustki powietrzne)

Rysunek B.1 - Wymiary małych przestrzeni powietrznych

Na rysunku B.1 przedstawiono mał

ą

przestrze

ń

powietrzn

ą

o szeroko

ś

ci mniejszej ni

ż

10-krotna jej grubo

ść

.

Jej opór cieplny jest wyra

ż

ony wzorem

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 13

background image

(B.4)

w którym:
R

g

opór cieplny przestrzeni powietrznej,

d grubo

ść

przestrzeni powietrznej,

b szeroko

ść

przestrzeni powietrznej,

E, h

a

i h

ro

obliczono jak w B.2.

5)

UWAGA - Równanie (B.4) jest wła

ś

ciwe do obliczania strumienia cieplnego przez komponenty budowlane przy

dowolnej grubo

ś

ci pustki powietrznej i do oblicze

ń

rozkładu temperatury w komponentach z pustkami powietrznymi o

grubo

ś

ci d mniejszej lub równej 50 mm. W przypadku grubszych pustek powietrznych z równania tego wynika

przybli

ż

ony rozkład temperatury.

W przypadku nieprostok

ą

tnej pustki powietrznej mo

ż

na przyj

ąć

jej opór cieplny za równy oporowi prostok

ą

tnej pustki

o tym samym polu powierzchni i tym samym stosunku boków.

Zał

ą

cznik C (normatywny)

Obliczanie współczynnika przenikania ciepła komponentów z warstwami o zmiennej

grubo

ś

ci

C.1 Uwagi ogólne
W przypadku komponentu z warstw

ą

o zmiennej grubo

ś

ci (np. w zewn

ę

trznych warstwach izolacji dachu do

wyrobienia spadku) opór cieplny zmienia si

ę

po powierzchni komponentu.

Komponenty takie s

ą

zbudowane w sposób przedstawiony na rysunku C.1.

UWAGA - Na temat warstw powietrza o zmiennej grubo

ś

ci patrz zał

ą

cznik B.

Rysunek C.1 - Zasada budowy komponentu

Współczynnik przenikania ciepła okre

ś

la si

ę

przez scałkowanie g

ę

sto

ś

ci strumienia cieplnego po powierzchni

komponentu.
Obliczenia nale

ż

y przeprowadzi

ć

oddzielnie dla ka

ż

dej cz

ęś

ci (np. dachu) z ró

ż

nym pochyleniem i/lub kształtem w

sposób przedstawiony na rysunku C.2.
W uzupełnieniu do symboli podanych w rozdziale 3, w tym zał

ą

czniku stosuje si

ę

nast

ę

puj

ą

ce symbole:

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 14

background image

Symbol

Wielko

ść

Jednostka

λ

1

obliczeniowa przewodno

ść

cieplna cz

ęś

ci o zmiennej

grubo

ś

ci (o zerowej grubo

ś

ci na jednym ko

ń

cu)

W/(m

K)

R

0

obliczeniowy opór cieplny pozostałej cz

ęś

ci, wraz z oporami

przejmowania ciepła,

m

2

K/W

R

1

maksymalny opór cieplny warstwy o zmiennej grubo

ś

ci

m

2

K/W

d

1

maksymalna grubo

ść

warstwy

m

a ln oznacza logarytm naturalny

Rysunek C.2 - Przykłady podziału dachu na poszczególne cz

ęś

ci

C.2 Obliczenia w odniesieniu do powszechnie spotykanych kształtów
Współczynnik przenikania ciepła w odniesieniu do powszechnie spotykanych kształtów mo

ż

na oblicza

ć

z wzorów od

(C.1) do (C.3) przy nachyleniu nie przekraczaj

ą

cym 5 %.

UWAGA - Przy wi

ę

kszym pochyleniu mo

ż

na stosowa

ć

metody numeryczne.

C.2.1 Powierzchnia prostok

ą

tna

(C.1)

C.2.2 Powierzchnia trójk

ą

tna o grubo

ś

ci maksymalnej przy wierzchołku

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 15

background image

(C.2)

C.2.3 Powierzchnia trójk

ą

tna o grubo

ś

ci minimalnej przy wierzchołku

(C.3)

C.3 Procedura oblicze

ń

Obliczenia prowadzi si

ę

w nast

ę

puj

ą

cy sposób:

1) oblicza si

ę

R

0

jako całkowity opór cieplny komponentu z wył

ą

czeniem warstwy o zmiennej grubo

ś

ci, stosuj

ą

c

równanie (3), je

ż

eli wszystkie warstwy s

ą

cieplnie jednorodne lub procedur

ę

opisan

ą

w 6.2, je

ś

li wyst

ę

puj

ą

warstwy

niejednorodne;
2) dzieli si

ę

obszar z warstwami o zmiennej grubo

ś

ci na poszczególne cz

ęś

ci w miar

ę

potrzeby (patrz rysunek C.2);

3) oblicza si

ę

R

1

dla ka

ż

dej warstwy, stosuj

ą

c wzór

(C.4)

4) oblicza si

ę

współczynnik przenikania ciepła ka

ż

dej cz

ęś

ci (Uj) z wła

ś

ciwego równania w C.2;

5) oblicza si

ę

współczynnik przenikania ciepła całego obszaru A stosuj

ą

c wzór

(C.5)

Je

ż

eli potrzebny jest całkowity opór cieplny komponentu z pochylonymi warstwami, to

(C.6)

Zał

ą

cznik D (normatywny)

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 16

background image

Poprawki w odniesieniu do współczynnika przenikania ciepła

D.1 Postanowienia ogólne
Do współczynnika przenikania ciepła obliczonego w wyniku zastosowania procedur podanych w niniejszej normie
nale

ż

y stosowa

ć

poprawki z uwagi na:

- nieszczelno

ś

ci w warstwie izolacji;

- ł

ą

czniki mechaniczne przebijaj

ą

ce warstw

ę

izolacyjn

ą

;

- opady na dach o odwróconym układzie warstw

6)

.

Skorygowany współczynnik przenikania ciepła U

c

uzyskuje si

ę

, dodaj

ą

c człon korekcyjny

U:

(D.1)

Człon korekcyjny

U okre

ś

la wzór

(D.2)

w którym:

U

g

poprawka z uwagi na nieszczelno

ś

ci;

U

f

poprawka z uwagi na ł

ą

czniki mechaniczne;

U

g

poprawka z uwagi na wpływ opadów dla dachu o odwróconym układzie warstw.

6)

D.2 Poprawka z uwagi na nieszczelno

ś

ci

Stosuje si

ę

trzy poziomy poprawek, w zale

ż

no

ś

ci od stopnia i usytuowania nieszczelno

ś

ci, jak podano w tablicy D.1.

Tablica D.1 - Poprawka z uwagi na nieszczelno

ś

ci

Poziom

∆∆∆∆

U''

W/(m

2

K)

Opis nieszczelno

ś

ci

0

0,00

izolacja jest tak uło

ż

ona,

ż

e nie jest mo

ż

liwa cyrkulacja powietrza po

cieplejszej stronie izolacji; brak nieszczelno

ś

ci przechodz

ą

cych przez cał

ą

warstw

ę

izolacji.

1

0,01

izolacja jest tak uło

ż

ona,

ż

e nie jest mo

ż

liwa cyrkulacja powietrza po

cieplejszej stronie izolacji; nieszczelno

ś

ci mog

ą

przechodzi

ć

przez cał

ą

warstw

ę

izolacji.

2

0,04

wyst

ę

puje ryzyko cyrkulacji powietrza po cieplejszej stronie izolacji;

nieszczelno

ś

ci mog

ą

przechodzi

ć

przez cał

ą

warstw

ę

izolacji.

Poprawk

ę

t

ę

stosuje si

ę

zgodnie z równaniem (D.3)

(D.3)

w którym:
R

1

opór cieplny warstwy zawieraj

ą

cej nieszczelno

ś

ci, obliczony według 5.1;

R

T

całkowity opór cieplny komponentu, obliczony według rozdziału 6.

UWAGA - Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelno

ś

ci podano w zał

ą

czniku E.

D.3 Poprawka z uwagi na ł

ą

czniki mechaniczne

W przypadku, gdy warstw

ę

izolacyjn

ą

przebijaj

ą

ł

ą

czniki mechaniczne, poprawk

ę

w odniesieniu do współczynnika

przenikania ciepła okre

ś

la si

ę

z wzoru

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 17

background image

(D.4)

w którym:

α

współczynnik (patrz tablica D.2);

λ

f

współczynnik przewodzenia ciepła ł

ą

cznika;

n

f

liczba ł

ą

czników na metr kwadratowy;

A

f

pole przekroju poprzecznego jednego ł

ą

cznika.

Tablica D.2 - Warto

ś

ci współczynnika

α

αα

α

Typ ł

ą

cznika

α

,

m

-1

Kotew mi

ę

dzy warstwami muru

6

Ł

ą

cznik do płyt dachowych

5

Poprawki nie wprowadza si

ę

w nast

ę

puj

ą

cych przypadkach:

- kotwie

ś

cienne przechodz

ą

przez pust

ą

szczelin

ę

powietrzn

ą

,

- kotwie

ś

cienne mi

ę

dzy warstw

ą

muru i drewnianymi słupkami,

- gdy współczynnik przewodzenia ciepła ł

ą

cznika, lub jego cz

ęś

ci, jest mniejszy ni

ż

1 W/(m

K).

Procedura ta nie ma zastosowania, gdy obydwa ko

ń

ce ł

ą

cznika stykaj

ą

si

ę

z blachami metalowymi.

UWAGA - W celu wyznaczenia poprawek w przypadkach, gdy obydwa ko

ń

ce ł

ą

cznika stykaj

ą

si

ę

z blachami

metalowymi, mo

ż

na stosowa

ć

metody podane w ISO 10211-1 Mostki cieplne w budynkach - Strumie

ń

cieplny i

temperatura powierzchni - Cz

ęść

1: Ogólne metody obliczania.

Zał

ą

cznik E (informacyjny)

Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelno

ś

ci

Niepełny wykaz mo

ż

liwych układów przedstawiono od a) do h).

Poziom 0 poprawki

a) Ci

ą

gła izolacja zło

ż

ona z wielu warstw, z

przestawionymi spoinami

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 18

background image

b) Ci

ą

gła izolacja jednowarstwowa ł

ą

czona na

zakład, pióro i wpust lub z uszczelnionymi spoinami

c) Ci

ą

gła izolacja jednowarstwowa ł

ą

czona na styk,

pod warunkiem,

ż

e tolerancje długo

ś

ci, szeroko

ś

ci i

prostok

ą

tno

ś

ci oraz stabilno

ść

wymiarów s

ą

takie,

ż

e

ż

adna nieszczelno

ść

nie przekracza 5 mm.

Uwa

ż

a si

ę

,

ż

e to wymaganie jest spełnione, je

ż

eli

suma tolerancji długo

ś

ci lub szeroko

ś

ci i zmian

wymiarów jest mniejsza ni

ż

5 mm i odchyłki od

prostok

ą

tno

ś

ci płyt s

ą

mniejsze ni

ż

5 mm

d) Izolacja dwuwarstwowa, jedna warstwa mi

ę

dzy

krokwiami, słupkami, belkami lub podobnymi
elementami, druga ci

ą

gła, przykrywaj

ą

ca pierwsz

ą

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 19

background image

e) Pojedyncza warstwa izolacji w przegrodzie, której
opór cieplny bez tej warstwy stanowi co najmniej
50% całkowitego oporu cieplnego (tj. R

1

0,5 R

T

)

Poziom 1 poprawki

f) Izolacja całkowicie mi

ę

dzy krokwiami, słupkami,

belkami lub podobnymi elementami

g) Izolacja ci

ą

gła, jednowarstwowa ze zł

ą

czami na

styk, w której tolerancje długo

ś

ci, szeroko

ś

ci i

prostok

ą

tno

ś

ci oraz stabilno

ść

wymiarów s

ą

takie,

ż

e nieszczelno

ś

ci przekraczaj

ą

5 mm. Uwa

ż

a si

ę

,

ż

e to wymaganie jest spełnione, je

ż

eli suma

tolerancji długo

ś

ci lub szeroko

ś

ci i zmian wymiarów

jest wi

ę

ksza ni

ż

5 mm lub odchyłki od

prostok

ą

tno

ś

ci płyt s

ą

wi

ę

ksze ni

ż

5 mm.

Poziom 2 poprawki

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 20

background image

h) Przegroda z mo

ż

liwo

ś

ci

ą

cyrkulacji powietrza po

cieplejszej stronie izolacji w wyniku
niedostatecznego mocowania izolacji lub
uszczelnienia od góry lub dołu

Zał

ą

cznik ZA (normatywny)

Normy i dokumenty powołane w normie mi

ę

dzynarodowej i ich odpowiedniki

europejskie

Do niniejszej normy europejskiej wprowadzono, drog

ą

datowanego lub niedatowanego powołania si

ę

, wymagania

zawarte w innych publikacjach. Powołania te znajduj

ą

si

ę

w odpowiednich miejscach w tek

ś

cie normy, a wykaz

publikacji podano poni

ż

ej. W przypadku powoła

ń

datowanych, pó

ź

niejsze zmiany lub nowelizacje którejkolwiek z

wymienionych publikacji maj

ą

zastosowanie do niniejszej normy europejskiej tylko wówczas, gdy zostan

ą

wprowadzone do tej normy przez jej zmian

ę

lub nowelizacj

ę

. W przypadku powoła

ń

niedatowanych stosuje si

ę

ostatnie wydanie powołanej publikacji.

Publikacja

Tytuł

EN/HD

ISO/DIS 10456.2 Thermal insulation - Building materials and products - Determination of

declared and design thermal values

prEN ISO
10456

ISO 7345

Thermal insulation - Physical quantities and definitions

EN ISO
7345

Zał

ą

cznik krajowy NA

(normatywny)

WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA U

K

PRZEGRÓD Z MOSTKAMI CIEPLNYMI

LINIOWYMI

UWAGI
1 - Mostki cieplne liniowe spowodowane s

ą

nieci

ą

gło

ś

ciami lub pocienieniem warstwy izolacji cieplnej, np. na

długo

ś

ci o

ś

cie

ż

y okien lub drzwi balkonowych i nadpro

ż

y oraz w obszarze w

ę

złów konstrukcyjnych i wie

ń

ców w

ś

cianach zewn

ę

trznych.

2 - Współczynnik przenikania ciepła U

k

, w watach na metr kwadratowy i kelwin, przegród z mostkami cieplnymi

liniowymi słu

ż

y do obliczania mocy grzejnej i sezonowego zapotrzebowania na ciepło lub do porównania z

wymaganiami przepisów
Współczynnik przenikania ciepła U

k

przegród z mostkami cieplnymi liniowymi nale

ż

y oblicza

ć

z wzoru:

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 21

background image

(NA.1)

w którym:
U

c

- współczynnik przenikania ciepła, w watach na metr kwadratowy i kelwin, przegrody bez uwzgl

ę

dniania wpływu

mostków cieplnych liniowych, obliczony wg zał

ą

cznika D;

Ψ

i

- liniowy współczynnik przenikania ciepła, w watach na metr i kelwin, mostka liniowego (rysunek NA.1) o numerze

i,
L

i

- długo

ść

, w metrach, mostka liniowego o numerze i,

A - pole powierzchni, w metrach kwadratowych, przegrody w osiach przegród do niej prostopadłych, pomniejszone o
pole powierzchni ewentualnych okien i drzwi balkonowych, obliczone w

ś

wietle o

ś

cie

ż

y.

Warto

ś

ci liniowego współczynnika przenikania ciepła

Ψ

oblicza si

ę

z u

ż

yciem programów numerycznych; mo

ż

na

równie

ż

wykorzystywa

ć

katalogi mostków cieplnych.

W projektowaniu indywidualnym dopuszcza si

ę

nie wykonywa

ć

szczegółowych oblicze

ń

współczynnika przenikania

ciepła przegród z mostkami cieplnymi z uwzgl

ę

dnieniem warto

ś

ci

Ψ

i

, wyznaczaj

ą

c warto

ść

U

k

- w sposób

uproszczony - ze wzoru

(NA.2)

w którym:
U

c

- współczynnik przenikania ciepła przegrody, w watach na metr kwadratowy i kelwin, bez uwzgl

ę

dniania wpływu

mostków cieplnych, obliczony według zał

ą

cznika D;

U - dodatek, na metr kwadratowy i kelwin, do współczynnika U

c

, wyra

ż

aj

ą

cy wpływ mostków cieplnych, podany

według tablicy NA.1.

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 22

background image

A - pole powierzchni

ś

ciany w osiach przegród do niej prostopadłych (z pomniejszeniem o pole powierzchni okna w

ś

wietle o

ś

cie

ż

y)

Rysunek NA.1 - Mostki liniowe i powierzchnia przegrody w pomieszczeniu

Tablica NA.1 - Warto

ś

ci dodatku

∆∆∆∆

U wyra

ż

aj

ą

cego wpływ mostków cieplnych

Rodzaj przegrody

U, W/(m

2

K)

2

3

Ś

ciany zewn

ę

trzne pełne, stropy poddasza, stropodachy, stropy nad

piwnicami

0,00

Ś

ciany zewn

ę

trzne z otworami okiennymi i drzwiowymi

0,05

Ś

ciany zewn

ę

trzne z otworami okiennymi i drzwiowymi oraz płytami

balkonów lub loggii przenikaj

ą

cymi

ś

cian

ę

0,15

UWAGA - Warto

ś

ci dodatku

U

k

podane w tablicy NA.1 odnosz

ą

si

ę

do poprawnie rozwi

ą

zanych detali

konstrukcyjnych przegród zewn

ę

trznych; wpływ liniowych motków cieplnych w przypadku niepoprawnie

rozwi

ą

zanych detali mo

ż

e by

ć

znacznie wy

ż

szy, ni

ż

wynika to z danych tablicy NA.1.

W celu sprawdzenia warunku unikni

ę

cia kondensacji powierzchniowej, temperatur

ę

wewn

ę

trznej powierzchni

przegrody bez mostków cieplnych liniowych

ϑ

i

nale

ż

y oblicza

ć

z wzoru

(NA.3)

w którym:
t

i

- temperatura obliczeniowa powietrza wewn

ę

trznego, w stopniach Celsjusza;

t

e

- temperatura obliczeniowa powietrza zewn

ę

trznego, w stopniach Celsjusza;

U

c

- współczynnik przenikania ciepła przegrody, w watach na metr kwadratowy i kelwin;

R

i

- opór przejmowania ciepła na wewn

ę

trznej powierzchni przegrody, w metrach kwadratowych razy kelwin na wat.

Temperatur

ę

wewn

ę

trznej powierzchni przegrody w miejscu mostka cieplnego

υ

m

nale

ż

y okre

ś

la

ć

na podstawie

eksperymentów lub oblicza

ć

z u

ż

yciem programów numerycznych; mo

ż

na równie

ż

wykorzystywa

ć

katalogi mostków

cieplnych.
Przy sprawdzaniu minimalnej temperatury wewn

ę

trznej powierzchni przegród nieprzezroczystych nale

ż

y przyjmowa

ć

warto

ść

R

i

równ

ą

0,167 m

2

K/W, niezale

ż

nie od rodzaju przegrody.

Ci

ś

nienie cz

ą

stkowe pary wodnej w pomieszczeniu nale

ż

y okre

ś

la

ć

z wzoru

(NA.4)

w którym:

ϕ

i

- obliczeniowa wilgotno

ść

wzgl

ę

dna, w procentach, powietrza w pomieszczeniu, przyjmowana według

tablicy NA.2,
p

ni

- ci

ś

nienie cz

ą

stkowe, w hektopascalach, pary wodnej nasyconej przy temperaturze t przyjmowane według

tablicy NA.3.

Tablica NA.2 - Obliczeniowa wilgotno

ść

wzgl

ę

dna powietrza w pomieszczeniach o ró

ż

nym przeznaczeniu

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 23

background image

Rodzaj pomieszcze

ń

Wilgotno

ść

wzgl

ę

dna

powietrza

ϕ

i

%

2

3

Pomieszczenia w budynkach u

ż

yteczno

ś

ci publicznej i produkcyjnych, w

których nie wydziela si

ę

para wodna z otwartych zbiorników lub wskutek

procesów technologicznych i nie stosuje si

ę

nawil

ż

ania powietrza

45%

Pomieszczenia mieszkalne (w tym pokoje, kuchnie, łazienki, WC), pokoje
chorych w szpitalach i sanatoriach, pokoje dzieci

ę

ce w

ż

łobkach i

przedszkolach

55%

W innych pomieszczeniach

na podstawie zało

ż

e

ń

technologicznych lub
bilansu wilgoci

Punkt rosy t

s

, wyznacza si

ę

na według tablicy NA.3 jako temperatur

ę

odpowiadaj

ą

c

ą

ci

ś

nieniu pary wodnej

nasyconej p

n

równemu warto

ś

ci p

i

obliczonemu z wzoru (NA.3).

Tablica NA.3 - Ci

ś

nienie cz

ą

stkowe pary wodnej nasyconej p

n

w powietrzu, w zale

ż

no

ś

ci od temperatury

Tempe-

ratura

°C

Ci

ś

nienie pary nasyconej, hPa

,0

,1

,2

,3

,4

,5

,6

,7

,8

,9

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

30
29
28
27
26

42,44
40,06
37,81
35,66
33,62

42,69
40,30
38,03
35,88
33,82

42,94
40,53
38,26
36,09
34,03

43,19
40,77
38,48
36,31
34,23

43,44
41,01
38,71
36,52
34,43

43,69
41,24
38,94
36,74
34,63

43,94
41,48
39,16
36,95
34,84

44,19
41,72
39,39
37,17
35,04

44,45
41,96
39,61
37,39
35,25

44,69
42,19
39,84
37,59
35,44

25
24
23
22
21

31,69
29,85
28,10
26,45
24,87

31,88
30,03
28,25
26,61
25,04

32,08
30,21
28,45
26,78
25,18

32,27
30,40
28,63
26,95
25,35

32,46
30,59
28,80
27,11
25,51

32,66
30,77
28,97
27,27
25,66

32,84
30,95
29,15
27,44
25,82

33,04
31,14
29,32
27,61
25,98

33,24
31,32
29,50
27,77
26,13

33,43
31,51
29,68
27,94
26,29

20
19
18
17
16

23,40
21,97
20,65
19,37
18,18

23,54
22,12
20,79
19,50
18,30

23,69
22,27
20,91
19,63
18,41

23,84
22,41
21,05
19,76
18,54

23,99
22,54
21,19
19,88
18,66

24,13
22,68
21,32
20,01
18,78

23,28
22,83
21,45
20,14
18,89

24,43
22,97
21,58
20,27
19,01

24,57
23,10
21,72
20,39
19,14

24,73
23,24
21,85
20,52
19,26

15
14
13
12
11

17,06
15,99
14,98
14,03
13,12

17,17
16,10
15,08
14,13
13,21

17,29
16,21
15,18
14,22
13,30

17,39
16,31
15,28
14,31
13,40

17,50
16,42
15,38
14,41
13,40

17,62
16,53
15,48
14,51
13,58

17,73
16,63
15,59
14,60
13,67

17,84
16,74
15,69
14,70
13,75

17,95
16,84
15,78
14,79
13,85

18,06
16,95
15,88
14,88
13,94

10

9
8
7
6

12,28
11,48
10,73
10,02

9,35

12,37
11,56
10,81
10,08

9,42

12,45
11,63
10,88
10,16

9,49

12,54
11,71
10,96
10,23

9,55

12,62
11,79
11,03
10,30

9,61

12,70
11,87
11,10
10,38

9,68

12,79
11,95
11,17
10,45

9,75

12,87
12,03
11,25
10,52

9,82

12,96
12,11
11,33
10,59

9,88

13,04
12,18
11,40
10,66

9,95

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 24

background image

5
4
3
2
1
0

8,72
8,13
7,59
7,05
6,57
6,11

8,78
8,19
7,65
7,10
6,62
6,16

8,84
8,25
7,70
7,16
6,67
6,21

8,90
8,31
7,76
7,21
6,72
6,26

8,96
8,37
7,81
7,27
6,77
6,30

9,02
8,43
7,87
7,32
6,82
6,35

9,07
8,49
7,93
7,37
6,87
6,40

9,13
8,54
7,98
7,43
6,91
6,45

9,19
8,61
8,03
7,48
6,96
6,49

9,25
8,66
8,08
7,53
7,00
6,53

0

-1
-2
-3
-4
-5

6,11
5,62
5,17
4,76
4,37
4,01

6,05
5,57
5,14
4,72
4,33
3,98

6,00
5,52
5,09
4,68
4,30
3,95

5,95
5,47
5,05
4,64
4,26
3,91

5,92
5,43
5,01
4,61
4,23
3,88

5,87
5,38
4,96
4,56
4,19
3,85

5,82
5,34
4,92
4,52
4,15
3,82

5,77
5,31
4,89
4,48
4,12
3,79

5,72
5,27
4,84
4,44
4,08
3,75

5,67
5,22
4,80
4,40
4,05
3,72

-6
-7
-8
-9

-10

3,68
3,37
3,10
2,84
2,60

3,65
3,35
3,06
2,81
2,58

3,62
3,33
3,04
2,79
2,55

3,59
3,30
3,01
2,76
2,53

3,56
3,27
2,98
2,74
2,51

3,53
3,24
2,96
2,72
2,49

3,50
3,21
2,94
2,69
2,46

3,47
3,18
2,91
2,67
2,44

3,43
3,15
2,88
2,64
2,42

3,40
3,12
2,86
2,62
2,39

-11
-12
-13
-14
-15

2,37
2,17
1,98
1,81
1,65

2,35
2,15
1,97
1,80
1,64

2,33
2,13
1,95
1,78
1,62

2,31
2,11
1,93
1,77
1,61

2,29
2,09
1,91
1,75
1,59

2,28
2,08
1,90
1,73
1,58

2,26
2,06
1,88
1,72
1,57

2,24
2,04
1,86
1,70
1,55

2,21
2,02
1,84
1,68
1,53

2,19
2,00
1,82
1,67
1,52

-16
-17
-18
-19
-20

1,50
1,37
1,25
1,14
1,03

1,49
1,36
1,24
1,13
1,02

1,48
1,35
1,23
1,12
1,01

1,46
1,33
1,22
1,11
1,00

1,45
1,32
1,21
1,10
0,99

1,44
1,31
1,20
1,09
0,98

1,42
1,29
1,18
1,07
0,97

1,41
1,28
1,17
1,06
0,96

1,39
1,27
1,16
1,05
0,95

1,38
1,26
1,15
1,04
0,94

Zał

ą

cznik krajowy NB

(normatywny)

OPÓR CIEPLNY GRUNTU R

gr

I WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA PRZEGRÓD

PRZYLEGAJ

Ą

CYCH DO GRUNTU

Opór cieplny R

gr

, w metrach kwadratowych razy kelwin na wat, gruntu przylegaj

ą

cego do podłogi nale

ż

y przyjmowa

ć

w zale

ż

no

ś

ci od strefy podłogi. Jako stref

ę

pierwsz

ą

przyjmuje si

ę

pas podłogi o szeroko

ś

ci 1 m przyległy do

ś

cian

zewn

ę

trznych. Stref

ę

drug

ą

stanowi pozostała powierzchnia podłogi budynku.

Przy zagł

ę

bieniu górnej powierzchni podłogi wi

ę

cej ni

ż

1 m poni

ż

ej powierzchni terenu, cał

ą

powierzchni

ę

terenu

traktuje si

ę

jako stref

ę

drug

ą

.

Warto

ś

ci oporu cieplnego gruntu R

gr

nale

ż

y przyjmowa

ć

:

- w strefie pierwszej warto

ść

R

gr

= 0,50 m

2

K/W,

- w strefie drugiej R

gr

przyjmuje si

ę

wg tablicy NB.1, lecz nie mo

ż

e on przekracza

ć

warto

ś

ci R

gr

max

obliczonej z

wzoru (NB.1)

(NB.1)

w którym:
Z - wysoko

ść

, w metrach, górnej powierzchni podłogi od poziomu zwierciadła wody gruntowej.

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 25

background image

Tablica NB.1 - Warto

ś

ci oporu cieplnego R

gr

gruntu przylegaj

ą

cego do podłogi

Szeroko

ść

strefy

drugiej

m

4

6

8

10

15

20

25

50

75

100

R

gr

, m

2

K/W

0,6

0,9

1,0

1,1

1,5

1,7

2,0

3,6

5,2

5,7

UWAGA - Przy po

ś

rednich warto

ś

ciach szeroko

ś

ci strefy drugiej warto

ś

ci R

gr

interpoluje si

ę

liniowo.

Opór cieplny R

gr

, w metrach kwadratowych razy kelwin na wat, gruntu przylegaj

ą

cego do

ś

cian nale

ż

y przyjmowa

ć

wg tablicy NB.2, w zale

ż

no

ś

ci od odległo

ś

ci H mierzonej od górnej powierzchni podłogi do powierzchni terenu.

Tablica NB.2 - Warto

ś

ci oporu cieplnego R

gr

gruntu przylegaj

ą

cego do

ś

cian

Wysoko

ść

H,

m

0,50

0,75

1,0

1,5

2,0

3,0

4,0

5,0

10,0

Rgr, m2×K/W

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,8

1,0

1,1

1,9

UWAGA: Przy po

ś

rednich warto

ś

ciach H warto

ś

ci R

gr

interpoluje si

ę

liniowo.

Współczynnik przenikania ciepła U

gr

, w watach na metr kwadratowy i kelwin, podłóg i

ś

cian przylegaj

ą

cych do

gruntu nale

ż

y oblicza

ć

z wzoru (NB.2)

(NB.2)

w którym:
R

T

- całkowity opór cieplny przegrody obliczony według 6.1 lub 6.2,

R

gr

- obliczeniowy opór cieplny gruntu przylegaj

ą

cego odpowiednio do podłogi lub

ś

ciany.

Zał

ą

cznik krajowy NC

(normatywny)

WARTO

Ś

CI OBLICZENIOWE WŁA

Ś

CIWO

Ś

CI FIZYCZNYCH NIEKTÓRYCH

MATERIAŁÓW, WYROBÓW I KOMPONENTÓW BUDOWLANYCH

Warto

ś

ci obliczeniowe wła

ś

ciwo

ś

ci fizycznych materiałów, wyrobów i komponentów, nale

ż

y przyjmowa

ć

według

tablicy NC.1.

Tablica NC.1 - Warto

ś

ci obliczeniowe wła

ś

ciwo

ś

ci fizycznych materiałów

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 26

background image

Lp.

Nazwa materiału

G

ę

sto

ść

w

stanie suchym

(

ś

rednia)

kg/m

3

Współczynnik przewodzenia

ciepła,

λ

, W/(m

K)

Ciepło

wła

ś

ciwe w

stanie

suchym

kJ/(kg

K)

warunki

ś

redniowilgotne

warunki

wilgotne

1

2

3

4

5

6

Asfalty

1
2
3

Asfalt ponaftowy
Asfalt lany
Asfaltobeton

1 050
1 800
2 100

0,17
0,75
1,00

0,17
0,75
1,00

0,92
0,92
0,92

Beton i przegrody z betonu

4

ś

elbet

2 500

1,70

1,80

0,84

5

Beton zwykły z kruszywa kamiennego

2 400
2 200
1 900

1,70
1,30
1,00

1,80
1,50
1,10

0,84
0,84
0,84

6

Beton jamisty z kruszywa kamiennego

1 900

1,00

1,10

0,84

7

Beton z kruszywa wapiennego

1 600
1 400
1 200

0,72
0,60
0,50

0,80
0,70
0,60

0,84
0,84
0,84

8

Beton z

ż

u

ż

la pumeksowego lub

granulowanego

1 800
1 600
1 400
1 200
1 000

0,70
0,58
0,50
0,40
0,33

0,80
0,68
0,58
0,47
0,40

0,84
0,84
0,84
0,84
0,84

9

Beton z

ż

u

ż

la paleniskowego

1 800
1 600
1 400
1 200

0,85
0,72
0,60
0,50

0,95
0,80
0,67
0,56

0,84
0,84
0,84
0,84

10

Beton z kruszywa keramzytowego

1 600
1 400
1 300
1 200
1 100
1 000

0,90
0,72
0,62
0,54
0,46
0,39

1,00
0,80
0,68
0,60
0,51
0,43

0,84
0,84
0,84
0,84
0,84
0,84

11

Mur z betonu komórkowego na
cienkowarstwowej zaprawie klej

ą

cej

lub na zaprawie o przewodno

ś

ci

cieplnej równej przewodno

ś

ci cieplnej

betonu komórkowego

800
700
600
500
400

0,29
0,25
0,21
0,17
0,14

0,35
0,30
0,25
0,21
0,17

0,84
0,84
0,84
0,84
0,84

12

Mur z betonu komórkowego na
zaprawie cementowo-wapiennej, ze
spoinami o grubo

ś

ci nie wi

ę

kszej ni

ż

1,5 cm

800
700
600
500

0,38
0,35
0,30
0,25

0,44
0,40
0,35
0,30

0,84
0,84
0,84
0,84

13

Wiórobeton i wiórotrocinobeton

1 000

900
800
700
600
500

0,30
0,26
0,22
0,19
0,17
0,15

0,35
0,30
0,25
0,22
0,20
0,18

1,46
1,46
1,46
1,46
1,46
1,46

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 27

background image

Drewno i materiały drewnopochodne

14

Sosna i

ś

wierk

- w poprzek włókien
- wzdłu

ż

włókien

550

0,16
0,30

0,20
0,35

2,51
2,51

15

D

ą

b

- w poprzek włókien
- wzdłu

ż

włókien

800

0,22
0,40

0,26
0,46

2,51
2,51

16

Sklejka

600

0,16

0,20

2,51

17

Płyty pil

ś

niowe porowate

300

0,06

0,07

2,51

18

Płyty pil

ś

niowe twarde

1 000

0,18

0,21

2,51

Wyroby gipsowe zabezpieczone przed zawilgoceniem

19

Płyty i bloki z gipsu

1 000

900

0,35
0,30

0,40
0,35

0,84
0,84

20

Gipsobeton piaskowy

1 300
1 200

0,52
0,45

0,62
0,52

0,84
0,84

21

Gazogips

500

0,19

0,28

0,84

22

Płyty gipsowo-kartonowe

1 000

0,23

0,29

1,00

23

Jastrych gipsowy czysty

1 800
1 300

1,00
0,52

1,10
0,60

0,84
0,84

24

Jastrych gipsowy z piaskiem

1 900

1,20

1,30

0,84

Kamienie naturalne

25

Marmur, granit

2 800

3,50

3,70

0,92

26

Piaskowiec

2 400

2,20

2,40

0,92

27

Wapie

ń

zwarty

2 000

1,15

1,40

0,92

28

Wapie

ń

porowaty

1 700
1 400

0,92
0,64

1,15
0,76

0,92
0,92

29

Mur z kamienia łamanego z
zawarto

ś

ci

ą

zaprawy 35 %

obj

ę

to

ś

ciowo przy g

ę

sto

ś

ci kamienia

2 800 kg/m

3

2 400

2,50

2,80

0,92

Mur z cegły (na zaprawie cementowo-wapiennej, przy grubo

ś

ci spoin do 1,5 cm)

30

Mur z cegły ceramicznej pełnej

1 800

0,77

0,91

0,88

31

Mur z cegły dziurawki

1 400

0,62

0,70

0,88

32

Mur z cegły kratówki

1 300

0,56

0,62

0,88

33

Mur z cegły silikatowej pełnej

1 900

0,90

1,00

0,88

34

Mur z cegły silikatowej dr

ąż

onej i

bloków dr

ąż

onych

1 600
1 500

0,80
0,75

0,90
0,85

0,88
0,88

35

Mur z cegły klinkierowej

1 900

1,05

1,15

0,88

Materiały termoizolacyjne

36

Płyty korkowe ekspandowane

150

0,045

0,050

2,06

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 28

background image

37

Płyty korkowe asfaltowane

250

0,070

0,075

1,38

38

Płyty ze słomy

300

0,080

0,10

1,46

39

Płyty z trzciny

250

0,070

0,10

1,46

40

Płyty z pa

ź

dzierzy lnianych na

lepiszczu syntetycznym

700
500
300

0,13
0,10

0,075

0,15
0,12

0,090

1,46
1,46
1,46

41

Płyty wiórkowo-cementowe

600
450

0,15
0,14

0,19
0,16

2,09
2,09

42

Płyty wiórowe na lepiszczu
syntetycznym

700
300

0,13

0,070

0,15
0,09

2,09
2,09

43

Szkło piankowe "białe"

300

0,12

0,13

0,84

44

Szkło piankowe "czarne"

180

0,07

0,07

0,84

45

Maty z włókna szklanego

od 60 do 100

0,045

0,050

0,84

46

Wełna mineralna granulowana

od 40 do 80

0,050

0,050

0,75

47

Filce, maty i płyty z wełny mineralnej

od 40 do 80

od 100 do160

0,045
0,042

0,045
0,042

0,75
0,75

48

Styropian

10
12

od 15 do 40

0,045
0,043
0,040

0,045
0,043
0,040

1,46
1,46
1,46

49

Pianka poliuretanowa
- w szczelnej osłonie
- w pozostałych przypadkach

od 30 do 50
od 30 do 50

od 50 do 150

0,025
0,035
0,045

0,025
0,040
0,050

1,46
1,46
1,46

Tynki

50

Tynk lub gład

ź

cementowa

2 000

1,00

1,10

0,84

51

Tynk lub gład

ź

cementowo-wapienna

1 850

0,82

0,90

0,84

52

Tynk wapienny

1 700

0,70

0,80

0,84

Zasypki

53

ś

u

ż

el paleniskowy

1 000

700

0,28
0,22

0,35
0,28

0,75
0,75

54

ś

u

ż

el wielkopiecowy granulowany,

keramzyt

900
700
500

0,26
0,20
0,16

0,29
0,24
0,19

0,75
0,75
0,75

55

Popioły lotne (ubijane)

1 000

0,30

0,37

0,75

56

Proszek hydrofobowy

1 000

0,28

0,33

0,75

57

Trociny drzewne luzem

250

0,090

0,12

2,51

58

Wióry drzewne ubijane

300

0,090

0,12

2,51

59

Wióry drzewne luzem

150

0,070

0,080

2,50

60

M

ą

czka torfowa

200

0,090

0,12

1,67

61

Ś

rut gumowy

300

0,090

0,10

1,26

Wybrane materiały ró

ż

ne

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 29

background image

62

Filc izolacyjny

300

0,060

0,080

1,67

63

Wojłok

500

0,12

0,15

1,67

64

Płyty okładzinowe ceramiczne, terakota

2 000

1,05

1,05

0,92

65

Wykładzina podłogowa PCW

1 300

0,20

0,20

1,46

66

Tektura

900

0,14

0,17

1,46

67

Papa (asfaltowa)

1 000

0,18

0,18

1,46

68

Papier

1 000

0,25

0,30

1,46

69

Szkło okienne

2 500

0,80

0,80

0,84

70

Szkło zbrojone

2 700

1,15

1,15

0,80

71

Szkło organiczne (pleksiglas)

1 200

0,19

0,19

1,26

72

Guma w płytach

1 200

0,20

0,20

1,26

73

1 800

0,75

0,75

0,84

74

Glina

1 800

0,85

0,85

0,84

75

Glina piaszczysta

1 800

0,70

0,70

0,84

76

Piasek pylasty

1 800

0,55

0,55

0,84

77

Piasek

ś

redni

1 650

0,40

0,40

0,84

78

ś

wir

1 800

0,90

0,90

0,84

79

Grunt ro

ś

linny

1 800

0,90

0,90

1,26

80

Stopy aluminium

2 700

200

200

0,87

81

Mied

ź

8 800

370

370

0,38

82

Stal budowlana

7 800

58

58

0,44

83

ś

eliwo

7 200

50

50

0,44

84

Cynk

7 100

110

110

0,39

UWAGI
1 - W celu uwzgl

ę

dnienia zawilgocenia materiałów, przy obliczaniu oporu cieplnego przegród warto

ś

ci

obliczeniowe współczynnika 1 przyjmuje si

ę

według nast

ę

puj

ą

cych zasad:

- pomieszczenia o obliczeniowej wilgotno

ś

ci powietrza ni

ż

szej ni

ż

75 % - z kol.4 (warunki

ś

redniowilgotne),

- pomieszczenia o obliczeniowej wilgotno

ś

ci powietrza równej lub wy

ż

szej ni

ż

75% - z kol.5 (warunki wilgotne).

2 - W przypadku materiałów termoizolacyjnych wbudowywanych w stanie powietrzno-suchym i
zabezpieczonych przed zawilgoceniem całkowicie szczelnymi osłonami przyjmuje si

ę

współczynnik 1 z kol. 4.

3 - W przypadku, gdy g

ę

sto

ść

materiału ró

ż

ni si

ę

od warto

ś

ci podanych w kol. 3, warto

ść

1 przyjmuje si

ę

przez interpolacj

ę

lub na podstawie bada

ń

.

4 - Podanych warto

ś

ci obliczeniowych 1 nie stosuje si

ę

do oblicze

ń

cieplnych izolacji przemysłowych

pracuj

ą

cych w podwy

ż

szonych temperaturach.

5 - Ciepło wła

ś

ciwe c

w

, w kilod

ż

ulach na kilogram na kelwin, materiałów o znanej wilgotno

ś

ci w temperaturze

wy

ż

szej ni

ż

0°C oblicza si

ę

z zale

ż

no

ś

ci:

c

w

= c + 0,04 19 w

M

w której:
c - ciepło wła

ś

ciwe materiału w stanie suchym z kol. 6,

w

M

- wilgotno

ść

materiału w stosunku do masy, w procentach.

Tablica NC.2 - Obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła

λλλλ

, W/(m

⋅⋅⋅⋅

K), murów z pustaków

ceramicznych w warunkach

ś

redniowilgotnych

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 30

background image

Lp.

Nazwa materiału

G

ę

sto

ść

w stanie

suchym, kg/m

3

Współczynnik przewodzenia

ciepła

λ

, W/(m

K)

1

2

3

4

1

Mur z pustaków ceramicznych dr

ąż

onych

szczelinowych, na zaprawie cementowo-
wapiennej

poni

ż

ej 800

poni

ż

ej 900

poni

ż

ej 1 000

poni

ż

ej 1 110

poni

ż

ej 1 200

0,30
0,33
0,36
0,40
0,45

2

Mur z pustaków ceramicznych dr

ąż

onych

szczelinowych, na zaprawie
ciepłochronnej

poni

ż

ej 800

poni

ż

ej 900

poni

ż

ej 1 000

poni

ż

ej 1 100

poni

ż

ej 1 200

0,25
0,28
0,32
0,36
0,42

Zał

ą

cznik krajowy ND

(normatywny)

WARTO

Ś

CI OBLICZENIOWE WSPÓŁCZYNNIKA PRZENIKANIA CIEPŁA OKIEN,

Ś

WIETLIKÓW, WRÓT I DRZWI

Warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien,

ś

wietlików, wrót i drzwi, o ile nie s

ą

okre

ś

lone

odpowiednimi dokumentami w odniesieniu do konkretnego wyrobu, nale

ż

y przyjmowa

ć

według tablicy ND.1.

Tablica ND.1 - Warto

ś

ci obliczeniowe współczynnika przenikania ciepła okien,

ś

wietlików, wrót i drzwi

Lp.

Rodzaj

komponentu

Rodzaj ram i oszklenia

Grubo

ść

warstw

powietrznych, mm

U,

W/(m

2

K)

1

2

3

4

5

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 31

background image

1

Okna, drzwi
balkonowe lub

ś

wietliki

krosnowe oszklone pojedynczo
a) drewniane lub z tworzyw sztucznych
b) metalowe

-

5,1
5,6

2

jednoramowe drewniane, oszklone szyb

ą

zespolon

ą

a) jednokomorow

ą

b) dwukomorow

ą


16

min. 2 × 7

min. 2 × 12


2,6
2,3
2,0

3

drewniane skrzynkowe lub o

ś

cie

ż

nicowe

a) oszklone podwójnie
b) oszklone potrójnie

70-120

60

2,6
2,0

4

zespolone drewniane oszklone
a) podwójnie
b) potrójnie (szyba zespolona jednokomorowa i
pojedyncza)

40-50

12 i 30-50

2,6

2,0

5

trójkomorowe, jednoramowe z PCW, oszklone
szyb

ą

zespolon

ą

jednokomorow

ą

16

2,6

6

Drzwi

nieocieplone, oszklone pojedynczo
a) drewniane lub z tworzyw sztucznych
b) metalowe

-

5,1
5,6

UWAGA - Warto

ś

ci współczynnika przenikania ciepła U odnosz

ą

si

ę

do szyb zwykłych (bez specjalnych

powłok niskoemisyjnych i gazów wypełniaj

ą

cych innych ni

ż

powietrze) oraz do powierzchni obliczonych w

wymiarze zewn

ę

trznym o

ś

cie

ż

nic.

PN-EN ISO 6946:1999

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 32


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PN EN ISO 6946 1999
PN EN ISO 6946 1999
pn-en-iso-6946, Budownictwo, Budownictwo(1)
20 pn en iso 6946 2008 www przeklej pl
Wartości obliczeniowe współczynnika przewodzenia ciepła PN EN ISO 6946
pn en iso 6946 2008
kalkulatorU 02 07 Obliczanie wsp przenikania ciepła Uk wg PN EN ISO 6946 z 2004 oraz literatury fach
5817 PN EN ISO IV 2007
instrukcja bad makro wg pn en iso
Główne wymagania normy PN EN ISO IEC 17025
PN EN ISO 10211 1
Ocena ryzyka na podstawie norm zharmonizowanych PN EN ISO 13849 1 i PN EN 62061
Dokumentacja systemu zarządzania jakością w oparciu o normę PN EN ISO?01 2009 (2)
cw grunty Klasyfikacja PN EN ISO 14688
PN EN ISO 10211 2
A Seria norm PN EN ISO 3834
PN EN ISO 10077 1

więcej podobnych podstron