background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
           NARODOWEJ 

 
 
 
 
 
 
 
Ewa Superczyńska 
 
 
 
 
 

Sporządzanie i podawanie zakąsek zimnych oraz gorących 
512[02].Z2.09

 

 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 1 

Recenzenci: 
mgr inż. Małgorzata Ślaska-Myszka 
mgr inż. Danuta Wolarczyk 
 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Ewa Superczyńska 
 
 
Konsultacja: 
dr Justyna Bluszcz 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 512[02].Z2.09 
Sporządzanie i podawanie zakąsek zimnych oraz gorących zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu kucharz 512[02]. 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 2 

SPIS TREŚCI 

 
1.
  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1. Klasyfikacja zakąsek. Wymagania sanitarno-higieniczne dotyczące 

sporządzania i przechowywania zakąsek 

11 

5.1.1.  Ćwiczenia 11 

5.2. Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z warzyw i grzybów 

15 

5.2.1.  Ćwiczenia 15 

5.3. Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z jaj i serów 

21 

5.3.1.  Ćwiczenia 21 

5.4. Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z mięsa zwierząt rzeźnych i jego 

przetworów oraz dziczyzny. Galarety 

25 

5.4.1.  Ćwiczenia 25 

5.5. Sporządzanie zakąsek z drobiu. Zakąski w kuchni innych narodów 

31 

5.5.1.  Ćwiczenia 31 

5.6. Sporządzanie zakąsek z ryb i owoców morza. Zakąski koktajlowe 

37 

5.6.1.  Ćwiczenia 37 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

45 

7.  Literatura 

57 

 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 3 

1.

 

WPROWADZENIE 

 
W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiadomości, które uczeń 
powinien mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej, 

 

cele kształcenia  czyli wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

propozycje  ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności 
praktycznych, 

 

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki. 
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami 

ze szczególnym uwzględnieniem: 

 

pokazu z objaśnieniem, 

 

ćwiczeń praktycznych, 

 

pogadanki lub dyskusji dydaktycznej. 
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel 

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym 
różnego rodzaju zadania. 

W tym rozdziale podano: 

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

 

punktacje zadań, 

 

propozycje norm wymagań, 

 

instrukcję dla nauczyciela, 

 

instrukcję dla ucznia, 

 

kartę odpowiedzi, 

 

zestaw zadań testowych. 

 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 

 
W czasie pobytu w pracowni należy bezwzględnie zwrócić uwagę na przestrzeganie 

regulaminów, przepisów bhp oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju 
wykonywanych prac. Z przepisami tymi należy zapoznawać uczniów od początku trwania 
nauki i należy je bezwzględnie stosować.  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 4 

 

 

Rys. 1. Schemat układu jednostek modułowych 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 Schemat układu jednostek modułowych 

512[02].Z2.04 

Sporządzanie i ekspedycja 

potraw z jaj, mleka  oraz 

jego przetworów 

Moduł 512[02].Z2 

Produkcja i ekspedycja potraw 

512[02].Z2.02 

Sporządzanie i ekspedycja 

potraw z mąki oraz kasz 

512[02].Z2.03 

Sporządzanie i ekspedycja 

zup oraz sosów 

512[02].Z2.01 

Sporządzanie i ekspedycja potraw 

z owoców, warzyw, ziemniaków 

oraz grzybów 

512[02].Z2.05 

Sporządzanie i ekspedycja 

potraw z mięsa zwierząt 

rzeźnych oraz dziczyzny 

512[02].Z2.08 

Sporządzanie i podawanie 

napojów zimnych oraz gorących 

512[02].Z2.09 

Sporządzanie i podawanie 

zakąsek zimnych oraz gorących 

512[02].Z1.06 

Sporządzanie i ekspedycja 

potraw z drobiu, ryb oraz 

owoców morza 

512[02].Z2.07 

Sporządzanie i ekspedycja 

wyrobów ciastkarskich oraz 

kulinarnych z ciast 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 5 

2.

 

WYMAGANIA WSTĘPNE 

 
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

 

posługiwać się technologią informacyjną, 

 

organizować stanowisko pracy z zachowaniem zasad ergonomii, 

 

prowadzić proste obliczenia matematyczne, 

 

przeliczać jednostki masy, 

 

scharakteryzować wartość odżywczą warzyw, grzybów, jaj serów, mięsa zwierząt 
rzeźnych, dziczyzny, drobiu, ryb owoców morza, 

 

prowadzić procesy technologiczne warzyw, grzybów, jaj serów, mięsa zwierząt rzeźnych, 
dziczyzny, drobiu, ryb, owoców morza, 

 

wyjaśnić przemiany fizykochemiczne zachodzące w warzywach, grzybach, jajach, serach, 
mięsie zwierząt rzeźnych, dziczyźnie, drobiu, rybach, owocach morza podczas obróbki 
technologicznej i przechowywania. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 6 

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 

 
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

dokonać klasyfikacji zakąsek, 

 

określić warunki i zastosować zasady przechowywania surowców, półproduktów 
i gotowych zakąsek, 

 

określić zagrożenia wynikające z nieprzestrzegania warunków sanitarno-higienicznych 
podczas sporządzania zakąsek, 

 

sporządzić zapotrzebowanie na surowce i półprodukty do produkcji zakąsek,  

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, 

 

zastosować zasady higieny podczas produkcji, przechowywania i ekspedycji zakąsek, 

 

dobrać surowce i półprodukty do sporządzania zakąsek, 

 

dokonać oceny jakości surowców stosowanych w procesie sporządzania zakąsek, 

 

posłużyć się sprzętem do sporządzania zakąsek, 

 

sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z warzyw, grzybów, jaj i serów,  

 

sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z mięsa zwierząt rzeźnych, dziczyzny, 
wędlin, i drobiu, 

 

sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z ryb i owoców morza, 

 

przygotować podstawowy asortyment przekąsek cocktailowych, 

 

sporządzić różnego rodzaju sałatki, 

 

scharakteryzować proces klarowania i tężenia galaret, 

 

sporządzić galarety, 

 

sporządzić zakąski charakterystyczne dla kuchni innych narodów, 

 

zastosować techniki garnirowania zakąsek,  

 

zastosować techniki flambirowania i prezentowania zakąsek, 

 

dobrać i sporządzić dodatki do zakąsek, 

 

dobrać naczynia do podawania zakąsek,  

 

zastosować techniki dekorowania, porcjowania i podawania zakąsek,  

 

dokonać oceny organoleptycznej sporządzonych zakąsek, 

 

zagospodarować odpady poprodukcyjne i pokonsumpcyjne, 

 

zastosować przepisy sanitarno-epidemiologiczne, bezpieczeństwa i higieny pracy, 
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, 

 

skorzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 7 

4.

 

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Kucharz 512[02]  

Moduł: 

Produkcja i ekspedycja potraw  512[02].Z2  

Jednostka modułowa: 

Sporządzanie i podawanie zakąsek zimnych 

 

oraz gorących 512[02].Z2.09 

Temat: Klasyfikacja zakąsek.  

Cel ogólny: Nabycie umiejętności klasyfikacji zakąsek.  

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

 

zdefiniować pojęcie zakąski,  

 

wymienić surowce, z których sporządza się zakąski, 

 

dokonać klasyfikacji zakąsek, 

 

skorzystać z różnych źródeł informacji. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

praca z tekstem, 

 

pogadanka. 
 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca w parach, 

 

praca indywidualna. 
 

Czas: 

2 godziny dydaktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

foliogram klasyfikacja zakąsek, 

 

arkusze papieru formatu A1, 

 

pisaki kolorowe, 

 

kolorowe kartki formatu A4, 

 

stanowiska komputerowe z oprogramowaniem, przyłączem internetowym i drukarką. 
 

Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 

3.

 

Omówienie podstawowych pojęć związanych ze sporządzaniem zakąsek: pojęcie zakąski, 
warunków sanitarno-higienicznych w produkcji zakąsek, zastosowania zakąsek 
w żywieniu, surowców, z których sporządza się zakąski. Należy wykorzystać do tego celu 
planszę lub foliogram klasyfikacja zakąsek. Konieczne jest odwołanie się do 
dotychczasowych doświadczeń uczniów w zakresie znajomości zakąsek, ich rodzajów 

sposobów podawania czy stosowanych narzędzi, maszyn i urządzeń do ich 

sporządzania. 

4.

 

Realizacja tematu  
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 8 

Ćwiczenie  

Wyszukaj receptury 10 różnych zakąsek, porównaj ich składy surowcowe, techniki 

wykonania i sposób podania. Zaklasyfikuj je do odpowiednich grup zakąsek Uczniowie 
pracują w parach i mają za zadanie:  
1)

 

indywidualnie przeczytać materiał z poradnika,  

2)

 

w parach wyszukać w literaturze i w Internecie receptury różnych zakąsek, 

3)

 

przeczytać wybrane receptury i zanotować w tabeli charakterystyczne cechy tych 
zakąsek (tabela 1), 

4)

 

porównać wybrane zakąski ze schematami klasyfikacji zakąsek, 

5)

 

zaprezentować na forum grupy wyniki pracy. 

 

Tabela do ćwiczenia 1. Klasyfikacja zakąsek 

Nazwa 

zakąski 

Składnik 

główny zakąski 

Sposób 

podania 

Rodzaj zakąski ze 

względu na skład 

surowcowy 

Rodzaj zakąski ze 

względu na temperaturę 

podania 

 

 

 

 

 

 

 

Uczniowie prezentują wyniki pracy na forum grupy. Należy zwrócić uwagę, aby wybrane 
receptury w każdym zespole uczniów w ramach grupy były inne, co umożliwi zapoznanie 
się z szerszym asortymentem zakąsek. 

 

Do zeszytu uczniowie sporządzają notatki zawierające tabele z innymi przykładami 
zakąsek niż sami opracowali. 
 

Zakończenie zajęć 
Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć, wskazując na zaangażowanie uczniów w ich 
realizację i uzyskane efekty, a szczególnie przydatność wykonanych ćwiczeń do opanowania 
nowej wiedzy i dalszej pracy w jednostce modułowej. 
 
Praca domowa 
Wyszukaj przynajmniej dwa przepisy na zakąski z kuchni innych narodów. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

wypowiedzi uczniów podsumowujące  ćwiczenia stanowią  źródło informacji dla 
nauczyciela o ich zaangażowaniu i wkładzie pracy w realizację zagadnienia.

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 9 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Kucharz 512[02]  

Moduł: 

Produkcja i ekspedycja potraw  512[02].Z2  

Jednostka modułowa: 

Sporządzanie i podawanie zakąsek zimnych 

 

oraz gorących 512[02].Z2.09 

Temat: Sporządzanie zakąsek z warzyw. 

Cel ogólny: Nabycie 

umiejętności sporządzania i podawania podstawowego asortymentu 

zakąsek z warzyw. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

 

opracować zapotrzebowanie na podstawie receptury na surowce i półprodukty niezbędne 
do sporządzania zakąsek z warzyw, 

 

sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z warzyw, 

 

wyporcjować i podać podstawowy asortyment zakąsek z warzyw, 

 

skorzystać z różnych źródeł informacji. 
 

Metody nauczania–uczenia się:  

 

pogadanka, 

 

instruktaż, 

 

praca z tekstem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna, 

 

praca w parach. 
 

Czas: 

4 godziny dydaktyczne 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptury zakąsek z warzyw, 

 

materiały piśmiennicze, 

 

komputer z oprogramowaniem, przyłączem internetowym i drukarką, 

 

urządzenia, maszyny, sprzęt do sporządzania zakąsek z warzyw, 

 

surowce do sporządzania zakąsek z warzyw, 

 

naczynia stołowe do podania zakąsek z warzyw – talerze zakąskowe, półmiski jedno- 
i wieloporcjowe. 
 

Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć ze szczególnym zwróceniem uwagi 
na 

zachowanie higieny w sporządzaniu zakąsek z warzyw szczególnie podczas 

wykańczania potrawy. Omówienie surowców, półproduktów do sporządzania zakąsek 
z warzyw.  

3.

 

Ćwiczenie: Sporządź sałatkę jarzynową według wybranej z literatury receptury.  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 10

Uczniowie pracują w parach, należy zadbać, aby każda para wyszukała inną recepturę sałatki, 
co umożliwi zaprezentowanie większego asortymentu zakąsek. Aby wykonać  ćwiczenie 
uczniowie powinni: 

1)

 

przeczytać materiał z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę sałatki,  

2)

 

zastosować zasady bhp i p.-poż w sporządzaniu potrawy, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przeprowadzić obróbkę wstępną, 

6)

 

surowce ugotować, 

7)

 

ugotowane warzywa ostudzić, obrać, 

8)

 

warzywa pokroić, 

9)

 

warzywa przełożyć do miski i dodać zaprawę, 

10)

 

dodać przyprawy, 

11)

 

wymieszać, wyporcjować, udekorować, 

12)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

13)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanej potrawy, 

14)

 

zapisać wyniki oceny w tabelce. 

 
Zakończenie zajęć 
Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć wskazując na zaangażowanie uczniów 
w ich realizację i uzyskane efekty, a szczególnie na znaczenie wyglądu gotowych sałatek dla 
uatrakcyjnienia stołu. 

 

Praca domowa 
Opracuj schemat organizacyjny sporządzania sałatki według receptury zastosowanej na 
zajęciach.  

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach 
Wypowiedzi uczniów na temat realizacji zadania i stopnia jego trudności. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 11

5.

 

ĆWICZENIA 

 

5.1.

 

Klasyfikacja zakąsek. Wymagania sanitarno-higieniczne 
dotyczące sporządzania i przechowywania zakąsek 

 

5.1.1.

 

Ćwiczenia  

 

Ćwiczenie 1 

Wyszukaj receptury 10 różnych zakąsek, porównaj ich składy surowcowe, techniki 

wykonania i dobierz narzędzia, sprzęt i urządzenia do ich wyrobu. 

 

Tabela do ćwiczenia 1 

Nazwa 

zakąski 

Składnik 

główny zakąski 

Sposób 

podania 

Rodzaj zakąski ze 

względu na skład 

surowcowy 

Rodzaj zakąski ze 

względu na temperaturę 

podania 

 

 

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wyszukali receptury 10 różnych 
zakąsek, porównali ich składy surowcowe, techniki wykonania i dobrali odpowiednie 
narzędzia, sprzęt i urządzenia do ich wykonania. Przed i w trakcie wykonywania ćwiczenia 
nauczyciel powinien przypomnieć zasady BHP użytkowania sprzętu elektronicznego 
i materiałów biurowych. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia,  

2)

 

wyszukać w literaturze (i w Internecie) receptury różnych zakąsek, 

3)

 

przeanalizować wybrane receptury pod kątem różnic w składzie zakąsek i technice 
wykonania, 

4)

 

dobrać narzędzia, sprzęt i urządzenia do wyrobu wybranych zakąsek, 

5)

 

porównać wybrane zakąski z schematami klasyfikacji zakąsek w zależności od sposobu 
obróbki cieplnej, 

6)

 

zaprezentować na forum grupy wyniki pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

praca z tekstem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

plansze klasyfikacji zakąsek, 

 

kolorowe kartki formatu A4. 

 

arkusze papieru formatu A1, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 12

 

pisaki kolorowe, 

 

komputer z oprogramowaniem, przyłączem internetowym i drukarką. 

 
Ćwiczenie 2 

Do 5 wybranych z poprzedniego ćwiczenia zakąsek zaproponuj sposoby przechowywania 

półproduktów i gotowych wyrobów ze szczególnym uwzględnieniem skutków 
przechowywania dla wartości odżywczej. 

 

Tabela do ćwiczenia 2 

Nazwa 

zakąski 

Półprodukty Sposoby 

przechowywania Zmiany 

wartości 

odżywczej 

 

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w zespołach dwuosobowych 
przeprowadzili dyskusję na zadany temat, a wyniki opracowali w postaci tabeli ukazującej 
zależności między sposobami przechowywania półproduktów i zakąsek, a ich wartością 
odżywczą. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia,  

2)

 

przeanalizować skład surowcowy 5 wybranych zakąsek pod kątem możliwości 
przechowywania poszczególnych surowców i półproduktów oraz gotowych wyrobów, 

3)

 

zapisać wnioski w tabeli, 

4)

 

zaprezentować wnioski na forum grupy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

pogadanka, 

 

praca z tekstem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

zeszyt, 

 

materiały piśmiennicze. 
 

Ćwiczenie 3 

Oblicz zapotrzebowanie na surowce do sporządzania zakąsek według 5 wybranych 

wcześniej receptur, jeżeli konieczne będzie sporządzenie 3,5 i 26-krotnie więcej porcji. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie indywidualnie obliczyli zapotrzebowanie 
na surowce do wybranych w poprzednich ćwiczeniach receptur. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 13

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia,  

2)

 

wypisać skład surowcowy zakąsek, 

3)

 

obliczyć zapotrzebowanie na surowce dla 3,5 i 26-krotnie większej liczby osób, 

4)

 

zaprezentować wyniki obliczeń na forum. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

pogadanka, 

 

praca z tekstem. 
 
Środki dydaktyczne 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

kalkulator, 

 

zeszyt, 

 

materiały piśmiennicze. 
 

Ćwiczenie 4 

Wypisz sprzęt drobny i narzędzia potrzebne do sporządzenia zakąsek według 5 

wybranych wcześniej receptur. 

 

Tabela do ćwiczenia 4 

Nazwa 

zakąski 

Czynności do wykonania przy 

sporządzaniu zakąski 

Sprzęt i narzędzia potrzebne do 

wykonania  czynności 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie zapoznali się z materiałem z poradnika 
i recepturami  zakąsek, a następnie opracowali tabelę zawierającą czynności do wykonania 
przy sporządzaniu poszczególnych zakąsek i potrzebny sprzęt i narzędzia do poszczególnych 
czynności 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia,  

2)

 

przeczytać receptury sporządzania zakąsek, 

3)

 

wypisać drobny sprzęt potrzebny do wykonania kolejnych prac, 

4)

 

sporządzić zestawienie czynności i sprzętu przydatnego do ich wykonania w tabeli, 

5)

 

zaprezentować wynik pracy na forum grupy. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 14

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pogadanka, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

zeszyt, 

 

materiały piśmiennicze. 

 
Ćwiczenie 5 

Na podstawie wybranej receptury zakąski opracuj schemat organizacji pracy przy jej 

sporządzaniu.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie zapoznali się z materiałem z poradnika 
i recepturą zakąski, a następnie opracowali schemat organizacji pracy przy jej sporządzaniu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i literatury,  

2)

 

wybrać recepturę zakąski z literatury lub Internetu, 

3)

 

wypisać czynności wykonywane przy sporządzaniu zakąski, 

4)

 

ustalić kolejność wykonywania czynności, 

5)

 

zapisać ustalenia w formie schematu, 

6)

 

zaprezentować i omówić schemat na forum grupy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

praca z tekstem, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

sporządzenie notatki. 
 

 

Środki dydaktyczne 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura, 

 

arkusz papieru formatu A1 

 

materiały piśmiennicze,  

 

zeszyt. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 15

5.2.

 

Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z warzyw 
i grzybów 

 

5.2.1.

 

Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź sałatkę z warzyw według wybranej z literatury receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Należy zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie przepisów bhp. 
Proponuje się, aby uczniowie w parach sporządzili sałatkę, wyporcjowali ją, udekorowali, 
zaprezentowali i dokonali oceny. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i recepturę,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia,  

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

warzywa ugotować, ostudzić, 

6)

 

warzywa rozdrobnić zgodnie z recepturą,  

7)

 

składniki sałatki włożyć do jednej miski, przyprawić, 

8)

 

dodać zaprawę i wymieszać, 

9)

 

sałatkę wyporcjować i udekorować, 

10)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

11)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura sałatki, 

 

surowce zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania sałatki, 

 

zastawa stołowa do podawania sałatki, 

 

przykładowa receptura wykonania sałatki. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 16

 

Sałatka włoska (12 p.) 

selery                            
marchew                       
pietruszka                     
ziemniaki                     
jabłka                           
ogórki kiszone  
fasola szparagowa lub 
groszek zielony   
jaja                               
sos majonezowy           
musztarda                     
cukier, sól, pieprz         

200 g 
100 g 
100 g 
150 g 
150 g 
250 g 
50 g  
 
2 szt. 
300 g 
30 g 

 

Ziemniaki i warzywa korzeniowe ugotować w skórce, 
fasolkę  świeżą lub groszek ugotować, a konserwowe 
osączyć z zalewy, jaja ugotować na twardo. Ostudzone 
ziemniaki i warzywa obrać, pokroić w kostkę, fasolkę 
w słupki. Pokrojone jarzyny wymieszać z częścią majonezu 
i przyprawami. Wyporcjować, porcje polać majonezem, 
dekorować cząstkami jaj, składnikami sałatki i liśćmi 
zielonej sałaty. 

 
Ćwiczenie 2 

Sporządź sałatkę warzywną z dodatkiem białkowym według wybranej z literatury 

receptury. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach sporządzili wybraną sałatkę, 
wyporcjowali ją, udekorowali i dokonali oceny organoleptycznej. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę w literaturze 
lub Internecie,  

2)

 

wypisać zasady bhp  obowiązujące podczas sporządzania zakąski, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie urządzenia i sprzęt, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

warzywa ugotować, 

7)

 

warzywa i składnik białkowy odpowiednio rozdrobnić zgodnie z recepturą,  

8)

 

składniki sałatki przyprawić, dodać zaprawę, wymieszać, 

9)

 

sałatkę wyporcjować i  wykończyć zgodnie z recepturą, 

10)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

11)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

12)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

praca z tekstem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 17

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, 

 

surowce zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania sałatki, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

receptura zakąski, 

 

przykładowa receptura sałatki. 

 

Sałatka z żółtego sera (5p.) 

ser żółty               
papryka świeża    
cebula                  
pomidory             
majonez               
nać pietruszki 

 sól, pieprz 

200 g  
200 g  

50 g  

100 g

50 g  

 

Warzywa starannie oczyścić i wypłukać, cebulę pokroić w drobną 
kostkę, pietruszkę posiekać. Pomidory, paprykę i ser pokroić 

cienkie paski, wymieszać z cebulą, pietruszką, majonezem 

i przyprawami,  wyporcjować, dekorując każdą porcję elementami 
wchodzącymi w skład sałatki. 

 
Ćwiczenie 3 

Sporządź koreczki z warzyw według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wykonali wybrane koreczki, 
ułożyli je dekoracyjnie i dokonali oceny organoleptycznej. W trakcie realizacji ćwiczenia 
należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bhp. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę w literaturze 
lub Internecie,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiedni sprzęt do sporządzania koreczków, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przeprowadzić obróbkę wstępną lub cieplną zgodnie z recepturą, 

6)

 

podzielić surowce na odpowiednie cząstki, 

7)

 

formować koreczki, 

8)

 

ułożyć koreczki na półmisku lub uformować w kształcie kuli, 

9)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

10)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

11)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

praca z tekstem, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

sporządzenie notatki. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 18

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura koreczków, 

 

surowce do wykonania koreczków zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania koreczków, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

zeszyt,  

 

przybory do pisania, 

 

przykładowa receptura koreczków.  

 

Korki z pomidorów i ogórków (10szt.) 

pomidory koktajlowe      
ogórki    
cebula                            

250 g 
100 g 
100 g 

Ogórki i cebulę obrać i pokrajać w grube plastry. 
Pomidorki umyć. Układać kolejno plaster ogórka, cebuli 
i pomidorek koktajlowy. W każdy korek wbić 

ocet                                
sól, 
pieprz mielony 
natka pietruszki               

 
 
10 g 
2 łyżeczki 

wykałaczkę i przybrać pietruszką. Posolić, oprószyć 
pieprzem, skropić octem i oliwą.  

 

Ćwiczenie 4  

Sporządź gorącą zakąskę z warzyw według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wykonali wybraną zakąskę, 
wyporcjowali ją, zaprezentowali na forum grupy i dokonali oceny organoleptycznej. W trakcie 
realizacji ćwiczenia należy zwrócić uwagę na przestrzeganie zasad bhp. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę w literaturze 
lub Internecie,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiedni sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przeprowadzić obróbkę technologiczną zgodnie z recepturą, 

6)

 

wyporcjować zakąskę, 

7)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

8)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

9)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

praca z tekstem, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

sporządzenie notatki. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 19

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski, 

 

surowce do wykonania zakąski zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

zeszyt,  

 

przybory do pisania. 

  
Ćwiczenie 5  

Sporządź zimną zakąskę z grzybów według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji  
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wykonali wybraną zakąskę, 
wyporcjowali ją, zaprezentowali na forum grupy i dokonali oceny organoleptycznej. W trakcie 
realizacji ćwiczenia należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bhp. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę w literaturze 
lub Internecie,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiedni sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przeprowadzić obróbkę technologiczną zgodnie z recepturą, 

6)

 

wyporcjować zakąskę, 

7)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

8)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

9)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski, 

 

surowce do wykonania zakąski zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

zeszyt,  

 

przybory do pisania. 
 

Ćwiczenie 6  

Sporządź gorącą zakąskę z grzybów według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wykonali wybraną zakąskę, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 20

wyporcjowali ją, zaprezentowali na forum grupy i dokonali oceny organoleptycznej. W trakcie 
realizacji ćwiczenia należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bhp. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę w literaturze 
lub Internecie,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiedni sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przeprowadzić technologiczną zgodnie z recepturą, 

6)

 

wyporcjować zakąskę, 

7)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

8)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

9)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski, 

 

surowce do wykonania zakąski zgodnie z recepturą, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

zeszyt,  

 

przybory do pisania. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 21

5.3.

 

Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z jaj i serów 

 

5.3.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Sporządź wykaz asortymentu zakąsek zimnych i gorących z jaj i sera korzystając 

z literatury i Internetu. Zaproponuj sposób podania tych zakąsek 

 

Tabela do ćwiczenia 1 

Rodzaj zakąski  

Lp. Nazwa 

potrawy 

zimna gorąca 

Sposób podania 

1.  

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie pracowali w parach i gotowy wykaz  
zawierający różnorodne zakąski  zimne i gorące z jaj i sera zaprezentowali na forum grupy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia,   

2)

 

przygotować stanowisko komputerowe i zestaw literatury, 

3)

 

wyszukać w Internecie  i literaturze zakąski zimne i gorące z jaj i sera, 

4)

 

wpisać wyszukane nazwy zakąsek do tabeli, 

5)

 

do wpisanych zakąsek dobrać sposób podania i uzupełnić tabelę, 

6)

 

zaprezentować zestawienie na forum grupy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia,  

 

literatura, 

 

stanowisko komputerowe z przyłączem Internetowym, 

 

zeszyt, 

 

materiały piśmiennicze, 

 

tabela do wykonania ćwiczenia. 

 
Ćwiczenie 2 

Sporządź zakąskę zimną z jaj według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji ćwiczenia i pokazać najważniejsze momenty w produkcji zakąsek z jaj. Proponuje 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 22

się, aby uczniowie pracowali w parach, a gotowe wyroby zaprezentowali na forum grupy 
i dokonali ich oceny organoleptycznej. Należy szczególną uwagę zwrócić na dekorację 
zakąsek. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia, 

2)

 

wyszukać recepturę na zakąskę zimną z jaj,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić zakąskę zgodnie z recepturą,  

7)

 

wyporcjować i udekorować zakąskę,  

8)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

10)

 

zagospodarować odpady poprodukcyjne, 

11)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

surowce do sporządzenia zakąski zimnej z jaj, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski z jaj, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski (półmisek, talerzyk zakąskowy, sztućce), 

 

zeszyt i przybory do pisania.  
 

Ćwiczenie 3 

Sporządź zakąskę gorącą z jaj według podanej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wykonali ćwiczenie, 
wyporcjowali, dokonali prezentacji wyrobu i oceny organoleptycznej. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę,  

2)

 

sporządzić wykaz zasad bhp i ppoż. do stosowania podczas sporządzania zakąski, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

6)

 

sporządzić zakąskę zgodnie z recepturą,  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 23

7)

 

wyporcjować i udekorować gotowy wyrób,  

8)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanego wyrobu, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 
 
Środki dydaktyczne 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski gorącej z jaj, 

 

surowce do sporządzenia zakąski z jaj, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski (półmisek, talerz zakąskowy, sztućce), 

 

zeszyt i przybory do pisania. 
 

Ćwiczenie 4  

Sporządź zakąski zimne z sera podpuszczkowego i twarogowego według wybranej 

receptury. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wyszukali recepturę zakąski 
zimnej z sera, i po akceptacji wyboru, wykonali ćwiczenie, dokonali prezentacji wyrobu i jego 
oceny organoleptycznej. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia i sprzęt, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

sporządzić zakąski, 

6)

 

udekorować gotowe wyroby zgodnie z recepturą, 

7)

 

zaprezentować gotowe zakąski na forum grupy, 

8)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

9)

 

uporządkować stanowisko pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 24

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

surowce do sporządzenia zakąsek zimnych z sera, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąsek zimnych z sera, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąsek (półmisek, talerz zakąskowy, sztućce), 

 

zeszyt i przybory do pisania.  

 

Ćwiczenie 5 

Sporządź zakąskę gorącą z sera według receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie w parach, dokonali 
prezentacji wyrobu i jego oceny organoleptycznej. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia, 

2)

 

przeczytać recepturę,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić zakąskę z sera,  

7)

 

wykończyć gotowy wyrób zgodnie z recepturą, 

8)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

10)

 

w przypadku powstania  wad  wyrobu wskazać ich przyczyny, 

11)

 

uporządkować stanowisko pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z materiałem drukowanym, 

 

sporządzenie notatki. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

surowce do sporządzenia zakąski gorącej z sera, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania i obróbki termicznej zakąski z sera, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski (półmisek, talerzyk zakąskowy, sztućce), 

 

zeszyt i przybory do pisania.  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 25

5.4.

 

Sporządzanie zakąsek zimnych i gorących z mięsa zwierząt 
rzeźnych i jego przetworów oraz dziczyzny. Galarety 

 

5.4.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Sporządź wykaz  asortymentu zakąsek zimnych i gorących z mięsa zwierząt rzeźnych 

i dziczyzny korzystając z literatury i Internetu. Zaproponuj sposób podania tych zakąsek. 

 

Tabela do ćwiczenia 1 

Rodzaj zakąski  

Lp. Nazwa 

potrawy 

zimna gorąca 

Sposób podania 

1.  

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie w parach. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia,   

2)

 

przygotować stanowisko komputerowe i zestaw literatury, 

3)

 

wyszukać w Internecie i literaturze zakąski zimne i gorące z mięsa zwierząt rzeźnych 
i dziczyzny, 

4)

 

wpisać wyszukane nazwy zakąsek do tabeli, 

5)

 

do wpisanych zakąsek dobrać sposób podania i uzupełnić tabelę, 

6)

 

zaprezentować wykaz na forum grupy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

praca z tekstem, 

 

sporządzenie notatki. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia,  

 

literatura, 

 

stanowisko komputerowe z przyłączem Internetowym, 

 

zeszyt i materiały piśmiennicze, 

 

tabela do wykonania ćwiczenia. 

 
Ćwiczenie2  

Sporządź galaretę według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie w parach, dokonali 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 26

prezentacji wyrobu i jego oceny organoleptycznej. Galaretę należy wykorzystać do 
sporządzania kolejnych zakąsek z mięsa 

 
Przykładowe receptury  

 

Galareta z mięsa z żelatyną (na 1000g wyrobu) 

 

kości kruche           
włoszczyzna bez 
kapusty          
liść laurowy            
ziele angielskie   
sól                          
ocet 6%                  
żelatyna                  
białka                     
woda                       

1000 g  

 

400 g  

0,5 g  

1 g  

15 g 
20 g 
40 g 

4 szt. 

2500 cm

3

 

Kości lub zwroty produkcyjne zalać zimną wodą zgodnie 

przepisem i gotować powoli z dodatkiem przypraw. 

Włoszczyznę dodać w połowie gotowania.  Żelatynę rozpuścić 
w niewielkiej ilości wody. Dodać do gotowego wywaru, dobrze 
wymieszać. Przeprowadzić klarowanie wywaru: do wywaru 
dodać octu dobrze wymieszać, wlewać wywar do piany ubitej 
z białek  ubijając trzepaczką, powoli ogrzewać doprowadzając  
do wrzenia, przesączyć mieszaninę przez  płótno. Nie wolno  
w tym czasie mieszać klarowanego roztworu. Po przesączeniu 
schłodzić i użyć do produkcji. 

 

Galareta z nóżek wieprzowych (5 porcji) 

 

nogi wieprzowe      
woda     
marchew     
pietruszka    
seler  
por  
cebula 
liść laurowy 
ziele angielskie 
sól, pieprz 
  

350 g 

750 cm

3

 

80 g 
20 g 
30 g 
20 g 

20g 

Nogi opalić, oskrobać z resztek naskórka i szczeciny, wymyć 
dokładnie w ciepłej wodzie, przerąbać raz wzdłuż i raz 
w poprzek, zalać zimną wodą i gotować na wolnym ogniu około 
2 godzin. Włoszczyznę oczyścić, opłukać, cebulę obrać i opiec, 
dodać do gotującego się mięsa, gotować do miękkości, osolić. 
Około 15 min. przed końcem gotowania dodać zmiażdżone 
przyprawy. Miękkie mięso wyjąć, obrać z kości, pokroić 
w kostkę, wywar odcedzić, doprawić do smaku, wlać nieco na 
dno salaterki i zastudzić. Na zastudzonej galarecie układać 
dekoracyjnie pokrojoną marchew i pietruszkę, następnie mięso 
i zalać wywarem, zastudzić. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę, 

2)

 

wypisać zasady bhp, których należy przestrzegać w produkcji potrawy, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

gotować wywar zgodnie z recepturą,  

7)

 

wykończyć galaretę i wyporcjować na gorąco, wykończyć zgodnie z recepturą, 

8)

 

zaprezentować galaretę na forum grupy, 

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 27

 

praca z materiałem drukowanym, 

 

sporządzenie notatki. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura galarety, 

 

surowce do sporządzenia galarety, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania galarety, 

 

zeszyt i materiały piśmiennicze, 

 

zastawa stołowa (salaterka, półmisek, talerzyk zakąskowy, sztućce).  

 

Ćwiczenie 3 

Sporządź befsztyk tatarski zgodnie z wybraną recepturą (można wykorzystać załączoną 

recepturę) 

 

Przykładowa receptura 

Befsztyk tatarski  (5 p.) 

polędwica wołowa         
  olej                               
musztarda                      
korniszony lub ogórki 
konserwowe          
sól, pieprz 
cebula                             
papryka 
grzybki z octu                
żółtka                             

450g 

30 g 
50 g 

50g 

 
 

180 g 

 

50g 

5szt. 

Mięso opłukać, oczyścić ze ścięgien i błon, zemleć, 
wymieszać z solą, pieprzem i papryką, wyrobić bardzo 
starannie. Przygotować dodatki: cebulę obrać, drobniutko 
pokrajać, skropić octem z grzybków. Grzybki i ogórki 
posiekać. Mięso podzielić na porcje, każdą porcję wyrobić i 
wygładzić nożem na okrągły befsztyk grubości 3 cm. Ułożyć 
na talerzyku deserowym, zrobić w środku wgłębienie na 
żółtko. Dookoła obłożyć dodatkami nie mieszając ich, 
skropić olejem. Przed podaniem na wierzchu befsztyka 
położyć surowe żółtko. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wyszukali recepturę befsztyka 
tatarskiego, przygotowali stanowisko pracy i wykonali wyrób zgodnie z recepturą. Gotowe 
wyroby powinni zaprezentować na forum i dokonać ich oceny organoleptycznej. Należy 
zwrócić uwagę na przestrzeganie zasad bhp w sporządzaniu wyrobów  z mięsa surowego. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i recepturę, 

2)

 

wypisać zasady bhp konieczne podczas sporządzania zakąski, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

przeprowadzić obróbkę wstępną mięsa i dodatków,  

7)

 

uformować masę mięsną,  

8)

 

wykończyć zakąskę zgodnie z recepturą, 

9)

 

zaprezentować zakąskę na forum grupy, 

10)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanej zakąski, 

11)

 

uporządkować stanowisko pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 28

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura befsztyka tatarskiego, 

 

surowce do sporządzenia befsztyka, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski.  
 

Ćwiczenie 4 

Sporządź przynajmniej 2 zakąski z mięsa o różnej technice obróbki cieplnej zgodnie 

z wybraną recepturą. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach wyszukali recepturę zakąski 
z mięsa, przygotowali stanowisko pracy i wykonali wyrób zgodnie z recepturą. Gotowe 
wyroby powinni zaprezentować na forum i dokonać ich oceny organoleptycznej. Należy 
zwrócić uwagę na przestrzeganie zasad bhp w sporządzaniu wyrobów z mięsa. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia  i recepturę,  

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

przestrzegać zasad bhp, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić mięso na zakąskę wybraną techniką,  

7)

 

mięso wyporcjować dekoracyjnie,  

8)

 

garnirować zakąskę, 

9)

 

wykończyć wyrób zgodnie z recepturą, 

10)

 

zaprezentować zakąskę na forum grupy, 

11)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanego wyrobu, 

12)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda przewodniego tekstu, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 29

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

przykładowe receptury  potraw. 

 
 

Półmisek zimnych mięs 

szynka                     
pasztet 
 (z dziczyzny lub 
drobiu)    
duszona cielęcina    
ozór gotowany  
galareta                   
jaja                          
sezonowe dodatki 
  

300 g 

 
 

300 g 
300 g 
300 g 

 

100 g 

4 szt. 

 

Wędliny i mięso pokroić na cienkie plastry, pasztet 
odpowiednio do jego konsystencji. Ułożyć na półmisku. 
Ugotować jaja na twardo, ostudzić w zimnej wodzie, obrać ze 
skorupek. Przygotować sezonowe, dwubarwne przybranie, 
pokroić w krążki lub półkrążki jednakowej wielkości, przybrać  
mięsa kawałkami jajek i krążkami warzyw układając 
jednakowy wzór na wszystkich porcjach. Każdą porcję zalać 
najpierw pierwszą łyżką silnie już krzepnącej galarety. Gdy 
zastygnie, oblać galaretą po raz drugi. Pozostałą galaretę nieco 
podgrzać, a gdy ostygnie, zalać mięso po raz ostatni, tak aby 
galareta nieco spłynęła na półmisek; ostudzić. Podawać 
z sosem tatarskim, majonezowym. 

Sprzęt, narzędzia, urządzenia: trzon kuchenny, garnek, miska,  półmisek, nóż do krojenia 
mięsa,  krajalnica, nóż jarzyniak, deska, łyżka, tuba. 

 
 

Schab w galarecie  (5 porcji) 

schab z kością           
woda                          
marchew                    
pietruszka                  
seler                           
por                             
iść laurowy 
ziele angielskie 
pieprz, sól  
żelatyna                     
białka                        
Elementy 
dekoracyjne: 
jaja                            
ogórek konserwowy    
lub świeży                 
majonez                     
nać pietruszki 
 

700 g 

1500 cm

100 g 

50 g 
50 g 
50 g  

 
 
 

30 g 

4  szt. 

 
 

1  szt. 
2  szt. 
1  szt. 

80 g 

          

  

  

Mięso umyć, wyluzować z kości, zalać wrzątkiem, osolić 
i gotować. Warzywa umyć, oczyścić, przekroić wzdłuż, 
(marchew pozostawić w całości), włożyć do podgotowanego 
mięsa i ugotować wszystko do miękkości. Pod koniec 
gotowania dodać przyprawy. Pozostawić mięso w wywarze 
do ostygnięcia. Wywar przecedzić, odmierzyć 1 l  i podgrzać. 
Żelatynę namoczyć, dodać do wrzącego wywaru, mieszając 
rozpuścić, sklarować za pomocą białka i przecedzić przez 
czyste, wygotowane płótno. Mięso porcjować, tnąc 
w poprzek włókien plastry o grubości 0,5–1 cm i układać na 
półmisku. Dekorować każdą porcję cząstką jajka, majonezem, 
wachlarzykami z marchwi i ogórka konserwowego (lub 
świeżego) oraz zieloną pietruszką. Udekorowane porcje 
szprycować tężejącą galaretą, a następnie wychłodzić.            

Sprzęt, narzędzia, urządzenia: trzon kuchenny, garnek do gotowania mięsa, rondelek do 
rozpuszczania  żelatyny, miska, trzepaczka, sito, półmisek, nóż do krojenia mięsa lub 
krajalnica, nóż jarzyniak, łyżka, tuba. 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 30

Schab pieczony 

schab wieprzowy   
sól 
majeranek 
smalec                    
kminek                   
cebula  
galareta                   

1250 g 

 
 

40 g 

5 g 

100 g 

Mięso opłukać, oprószyć solą. Rozgrzać tłuszcz w małej 
brytfannie, obsmażyć mięso na tłuszczu, przyprawić kminkiem. 
Wstawić do piekarnika, w czasie pieczenia oblewać dokładnie 
całą powierzchnię mięsa sosem spod mięsa; dolewać wody, gdy 
wyparuje. Pokrajać cebulę w krążki, w połowie pieczenia dodać 
do sosu cebulę. Mięso przyprawić majerankiem. Upiec pieczeń 
do miękkości (ok. 1 godz.), ostudzić, wyjąć z sosu, oczyścić 
powierzchnię z zakrzepniętego tłuszczu i pokrajać cienko 
w poprzek  włókien.  Układać na długim półmisku, garnirować. 
Można użyć galarety do wykończenia zakąski. 

Sprzęt, narzędzia, urządzenia: trzon kuchenny,  piekarnik, brytfanna, półmisek, nóż do 
krojenia mięsa lub krajalnica, nóż jarzyniak, łyżka, tuba. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 31

5.5.

 

Sporządzanie zakąsek z drobiu. Zakąski w kuchni innych 
narodów 

 

5.5.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1  

Sporządź wykaz asortymentu zakąsek zimnych i gorących z drobiu korzystając 

z literatury i Internetu. Zaproponuj sposób podania tych zakąsek. 

 

Tabela do ćwiczenia 1 

Rodzaj zakąski  

Lp. Nazwa 

potrawy 

zimna gorąca 

Sposób podania 

1.  

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach sporządzili wykaz asortymentu 
zakąsek z drobiu z uwzględnieniem sposobu podania tych zakąsek. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia,   

2)

 

przygotować stanowisko komputerowe i zestaw literatury, 

3)

 

wyszukać w Internecie  i literaturze zakąski zimne i gorące zakąski z drobiu, 

4)

 

wpisać wyszukane nazwy zakąsek do tabeli, 

5)

 

do wpisanych zakąsek dobrać sposób podania i uzupełnić tabelę, 

6)

 

zaprezentować sporządzony wykaz na forum grupy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

praca z tekstem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia,  

 

literatura, 

 

stanowisko komputerowe z przyłączem Internetowym, 

 

zeszyt i materiały piśmiennicze, 

 

tabela do wykonania ćwiczenia. 
 

Ćwiczenie 2 

Sporządź i podaj galantynę z drobiu według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie sporządzili w parach galantynę z drobiu 
według wybranej receptury. Należy zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów 
i przestrzeganie przepisów bhp podczas używania narzędzi i sprzętu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 32

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę,  

2)

 

sporządzić wykaz zasad bhp niezbędnych do stosowania przy sporządzaniu galantyny,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny, urządzenia i sprzęt, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić galantynę według receptury, 

7)

 

przeprowadzić obróbkę cieplną wyrobu, 

8)

 

wyporcjować i garnirować gotowy wyrób zgodnie z recepturą, 

9)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

10)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanych wyrobów, 

11)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura galantyny, 

 

surowce do sporządzenia galantyny, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania, obróbki cieplnej, wyporcjowania 
i garnirowania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski  

 

przykładowa receptura na galantynę. 

 

Galantyna z kurczaka (10 porcji) 

 

kurczak                
jaja                      
masło                   
pieczarki              
cebula                  
margaryna           
bułka czerstwa    
mleko                  
nać pietruszki      
sól, pieprz 
galareta                
        

1 szt.   
3 szt.  
30 g  
250 g 
150 g 
70 g 
1  szt.  
100 cm

2  pęczki         
 
500 –750 cm

3

    

 Bułkę namoczyć w mleku, przeprowadzić rozbiór kurczaka 
z usunięciem kości. Z dwóch jaj usmażyć omlet na maśle. 
Pieczarki oczyścić, umyć, posiekać. Cebulę obrać, opłukać, 
pokroić w kostkę, pieczarki i cebulę doprawić solą 
i pieprzem, przesmażyć na tłuszczu. Bułkę odcisnąć i zmielić 
razem z pieczarkami i cebulą, dodać jajo, sól, pieprz i dokładnie 
wyrobić masę. Wytrybowane mięso  wraz  ze  skórą rozłożyć 
na serwecie i pokryć warstwą posiekanej zielonej pietruszki, 
położyć omlet a na nim masę pieczarkową, zwinąć w rulon. 
Zawinąć galantynę w serwetę i osznurować. Galantynę 
włożyć do wrzącego wywaru i gotować ok. 1,5 godziny. 
Ostudzić w wywarze. Zimną galantynę wyporcjować, ułożyć 
na półmisku, udekorować i szprycować tężejącą galaretą. 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 33

Ćwiczenie 3  

Sporządź i podaj kurę w galarecie według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie sporządzili w parach kurę w galarecie 
według wybranej receptury. Należy zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów 
i przestrzeganie przepisów bhp podczas używania narzędzi i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę,  

2)

 

sporządzić wykaz zasad bhp niezbędnych do stosowania przy sporządzaniu zakąski,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny, urządzenia i sprzęt, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

ugotować kurę według receptury,   

7)

 

sporządzić galaretę, 

8)

 

wyporcjować i garnirować gotowy wyrób zgodnie z recepturą, 

9)

 

zalać gotowy  półprodukt galaretą. 

10)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

11)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanego wyrobu, 

12)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura  kury w galarety, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania, obróbki cieplnej, wyporcjowania 
i garnirowania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski,  

 

przykładowa receptura na kurę w galarecie i indyka w maladze. 
 

Indyk w maladze (10p.) 

 

indyk pieczony             
lub kurczak pieczony     
wywar z drobiu     
wino czerwone 
wytrawne               
żelatyna                         

800 g 
600 g  
500 cm

 
150 cm

3

  

20 g               

 Upieczonego indyka pokroić na porcje. Upieczonego 
kurczaka przeciąć wzdłuż kręgosłupa na dwie 
symetryczne części, każdą część podzielić na cztery 
kawałki. Sporządzić galaretę z drobiu z winem.  Porcje 
drobiu ułożyć na półmisku, udekorować, zalać tężejącą 
galaretą z dodatkiem czerwonego wina.  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 34

Kura w galarecie 

kura nie tłusta                 
lub  nóżki z drobiu          
włoszczyzna     
sól 
liść laurowy 
ziele angielskie 
białko do sklarowania   
żelatyna   
krążki lub cząstki  
surowej pomarańczy, 
winogrona  
lub owoce z kompotu- 
śliwki, wiśnie, połówki 
renklod,  
warzywa sezonowe 
listki zielonej sałaty  
  

1 szt. 
250 g 
150 g 
 
 
 
3 szt. 
150 g 

Kurę sprawić, ugotować z włoszczyzną do miękkości, 
ostudzić w rosole, zimne mięso wyjąć, rosół odcedzić. 
Rosół wymieszać z namoczoną  żelatyną, sklarować 
białkami, powoli przecedzić, galaretę ostudzić. Mięso 
obrać ze skóry i pokrajać: odciąć skrzydełka i nóżki od 
tułowia; przytrzymując mięso wyjąć kości z udek i nóżek 
ostrożnie, aby nie poszarpać mięśni, udka pokrajać na 
płasko, na dwie części. Z każdej połowy piersi wyciąć 3-4 
płaskie filety. Dno półmiska zalać cienką warstwą 
krzepnącej galarety, ostudzić ją. Na galarecie ułożyć porcje 
kury, do każdej dać jeden kawałek ciemniejszego i jeden 
kawałek białego mięsa na wierzch, porcje przybrać 
osączonymi owocami z kompotu, surową pomarańczą lub 
winogronami (zależnie od sezonu), lub ugotowanymi 
warzywami sezonowymi. Kurę zalewać dwa razy silnie 
krzepnącą galaretą, za każdym razem ostudzić. Warstwa 
galarety nie powinna być zbyt gruba. Pozostałą galaretę 
posiekać i przybrać nią półmisek. Przed  podaniem 
półmisek przybrać kilkoma mniejszymi listkami sałaty, 
przekrojonymi wzdłuż na połowy. Podawać z sosem 
majonezowym. 

 

Ćwiczenie 4  

Sporządź i podaj zakąskę gorącą z drobiu według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie sporządzili w parach galantynę z drobiu 
według wybranej receptury. Należy zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów 
i przestrzeganie przepisów bhp podczas używania narzędzi i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia  i wyszukać recepturę,  

2)

 

sporządzić wykaz zasad bhp niezbędnych do stosowania przy sporządzaniu zakąski,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny, urządzenia i sprzęt, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić zakąskę według receptury, 

7)

 

wyporcjować i garnirować gotowy wyrób zgodnie z recepturą, 

8)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanego wyrobu, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 35

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski gorącej, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania, obróbki cieplnej, wyporcjowania 
i garnirowania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

przykładowa receptura zakąski gorącej z drobiu. 

 

Fileciki z kurczaka w kokilkach (2 p) 

 

filety z kurczaka  
przyprawa do drobiu 
oliwa 
ser  podpuszczkowy 
twardy 
oliwa 
pomidory 
czosnek 
tymianek, koperek 
sól, pieprz, cukier 

2 małe szt. 
 
1 łyżka 
 
50g 
1 łyżka 
100g 
1 ząbek 
 

Filety lekko rozbić, natrzeć przyprawami, odstawić na 
godzinę w chłodne miejsce. Przygotować sos: na oliwie 
podsmażyć zmiażdżony czosnek, dodać pokrojone 
pomidory, prużyć, dodać przyprawy, przetrzeć sos przez 
sito i odstawić. Rozgrzać olej na patelni, usmażyć filety, 
ułożyć w kokilce, zalać sosem, posypać utartym żółtym 
serem, wstawić do piekarnika, zapiec, posypać obficie 
posiekanym koperkiem i podawać gorące w naczyniu, 
w którym się zapiekały. 

Urządzenia, sprzęt: trzon kuchenny, piekarnik, patelnie (2 szt.), nóż, tłuczek do mięsa, widelec, 
łyżka, tarka do sera, kokilka. 

 

Ćwiczenie 5  

Sporządź i podaj zakąskę z kuchni innych narodów według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie zakąskę sporządzili w parach. Należy 
zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów i przestrzeganie przepisów bhp podczas 
używania narzędzi i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę na zakąskę 
z kuchni innych narodów,  

2)

 

sporządzić wykaz zasad bhp niezbędnych do stosowania przy sporządzaniu zakąski,  

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny, urządzenia i sprzęt, 

5)

 

odważyć surowce, 

6)

 

sporządzić zakąskę zgodnie z recepturą, 

7)

 

wyporcjować i garnirować gotowy wyrób zgodnie z recepturą, 

8)

 

zaprezentować gotowy wyrób na forum grupy, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 36

9)

 

przeprowadzić ocenę organoleptyczną wykonanego wyrobu, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura  zakąski, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

narzędzia, sprzęt i urządzenia do sporządzania, obróbki cieplnej, porcjowania 
i garnirowania zakąski, 

 

zastawa stołowa do podawania zakąski, 

 

przykładowa receptura na mus z brokułów. 
 

Zielony mus brokułowy (4p) 

 

brokuły mrożone    
mleko                     
żółtko                     
gałka  
muszkatołowa  
śmietana  
kremówka            
żelatyna                  
olej do formy  
sól, pieprz 
 
 
 

500 g  
125 cm

3

  

1 szt. 
 
 
125 cm

3

 

 
10 g  

Mrożone brokuły (bez rozmrażania) gotować w osolonej 
wrzącej wodzie ok. 6 minut, osączyć (75 cm

wywaru 

zachować), zahartować zimną wodą. Niewielką ilością 
przestudzonego wywaru zalać  żelatynę, odstawić na 10 minut. 
Następnie podgrzać wywar, aby żelatyna się rozpuściła. Mleko 
roztrzepać z żółtkiem, podgrzewać na wolnym ogniu stale 
mieszając, aż masa zgęstnieje. Odstawić do wystygnięcia. Kilka 
ładnych różyczek brokułów odłożyć. Pozostałe zmiksować 
z mieszanką mleczno-żółtkową. Przełożyć do dużej miski, 
dodać  żelatynę, gałkę muszkatołową, przyprawić solą 
i pieprzem.  Śmietanę ubić na sztywno i delikatnie wymieszać 
z masą brokułową. Połowę masy przełożyć do formy keksowej 
wyłożonej folią spożywczą. Różyczki brokułów ułożyć 
w jednym  rzędzie "główkami" do dołu. Przykryć pozostałą 
masą, wierzch wyrównać. Formę przykryć folią spożywczą 
i wstawić na co najmniej 3 godziny do lodówki. Mus wyjąć na 
półmisek, odwracając foremkę. Podawać pokrojony w plastry. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 37

5.6.

 

Sporządzanie zakąsek z ryb i owoców morza. Zakąski 
koktajlowe 

 

5.6.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Sporządź zakąskę z ryby gotowanej według  wybranej receptury. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie sporządzili wyrób w parach. Należy 
zwrócić uwagę na organizację stanowiska pracy, efektywne wykorzystanie czasu realizacji 
ćwiczenia i 

zachowanie właściwych warunków do sporządzania zakąski, właściwe 

garnirowanie i podawanie. Konieczne jest zachowanie przepisów bhp. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i literatury, 

2)

 

wyszukać recepturę, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć składniki zakąski, 

6)

 

sporządzić zakąskę zgodnie z recepturą, 

7)

 

zakąskę wyporcjować i garnirować, 

8)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

9)

 

dokonać oceny organoleptycznej, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz z objaśnieniem. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski z ryby gotowanej, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

maszyny, urządzenia, sprzęt i narzędzia do sporządzenia zakąski, 

 

przykładowe receptury zakąsek z ryb gotowanych. 

 

Ryby w sosach na zimno (10p.) 

ryba ugotowana                  
majonez, sos remoulade,  
vinaigrette, chrzanowy na 
śmietanie lub tatarski   
jaja                                     
sałata zielona                     
rzodkiewki                         

1000g 
500g 
 
 
2 szt. 
30g 
50g 

Liście sałaty rozłożyć na półmiskach.  Porcje ryby 
ugotowanej  i wystudzonej ułożyć na liściach sałaty, 
oblać sosem, dekorować cząstkami jajka ugotowanego na 
twardo i dekoracyjnie wyciętą rzodkiewką. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 38

Majoneziki z ryb (5p.) 

ugotowana ryba                     
lub ryba surowa w całości     
lub dorsza oprawionego        
ocet 6%                                 
gęsty sos majonezowy    
sól 
przybranie z warzyw 
sezonowych 
liść laurowy 
ziele angielskie                     

400 g 
1000 g 

900 g 
20 g 
200 g 

Rybę sprawić, ugotować lub zużyć resztki ugotowanej 
ryby, a także ugotowane jadalne wnętrzności i mięso 
obrane z głów (zwłaszcza z głowy karpia i sandacza); 
mięso ryby pokrajać na małe kawałki. Sporządzić gęsty 
sos majonezowy, 1/2 część sosu wymieszać z mięsem, 
przyprawić octem, dodać trochę cukru. Z masy tej, 
ukształtować na półmisku łyżką owalne, nieduże 
porcje. Każdą porcję oblać nieco rzadszym majonezem 
tak, aby majonez nieco spłynął na dno półmiska. Porcje 
i półmisek przybrać barwnymi dodatkami sezonowymi. 
Można ułożyć majoneziki na porcjach sałatki włoskiej 
lub jarzynowej. (300g na 5 porcji). 

 

Ćwiczenie 2 

Sporządź zakąskę z ryby z wykorzystaniem galarety według wybranej receptury. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie sporządzili wyrób w parach. Należy 
zwrócić uwagę na organizację stanowiska pracy, efektywne wykorzystanie czasu realizacji 
ćwiczenia i zachowanie właściwych warunków do sporządzania zakąski, a szczególnie 
gęstości galarety, właściwe garnirowanie i podawanie. Konieczne jest zachowanie przepisów 
bhp. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i literatury, 

2)

 

wyszukać recepturę, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy, 

4)

 

przygotować odpowiednie urządzenia, 

5)

 

odważyć składniki zakąski, 

6)

 

przeprowadzić obróbkę wstępna i cieplną ryby, 

7)

 

sporządzić galaretę, 

8)

 

zakąskę wyporcjować, garnirować, zalać galaretą, 

9)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

10)

 

dokonać oceny organoleptycznej, 

11)

 

 uporządkować stanowisko pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

praca z tekstem. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura zakąski ryby w galarecie lub galaretki z ryb, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 39

 

urządzenia, sprzęt i narzędzia do sporządzenia zakąski, 

 

przykładowe receptury zakąsek z ryb w galarecie. 

 

Galaretka rybna porcjowa (10p.) 

ryba (ugotowana)               
włoszczyzna ugotowana   
galareta rybna (auszpik)     
dekoracja             

600 g 
300 g 

300 g  

Z ugotowanej ryby usunąć  ości, mięso pokroić w kostkę. 

naczyniach porcjowych zastudzić na dnie trochę 

galarety wraz z dekoracją, włożyć mięso ryby, warzywa 
pokrojone w kostkę i zalać krzepnącą galaretą, zastudzić. 
Galaretkę wyjąć z foremek i podawać z cząstką cytryny. 

 

Karp w galarecie (5p.) 

karp                                     
włoszczyzna                      
sól  
ziele angielskie 
auszpik               
Elementy dekoracyjne: 
ogórek konserwowy   
jaja                            
pomidory                 
lub marchew  ugotowana   
sałata zielona  
nać pietruszki 

600 g  
150 g 
 
 
400 cm

 

40g 
1 szt. 
40g 
          

Warzywa oczyścić, umyć i podgotować. Rybę oczyścić, 
wyporcjować i wkładać do wrzącego wywaru.  Dodać 
przyprawy i gotować na bardzo małym ogniu około 7–10 
min. Miękką rybę pozostawić w wywarze do 
ostygnięcia, a następnie osączyć wykładając na 
płócienną  ściereczkę. Rybę ułożyć na półmisku. Porcje 
dekorować ugotowanym jajem, ogórkiem konserwowym, 
warzywami z wywaru, pomidorem i zieleniną. 
Dekorować krzepnącą galaretą. Podawać z cytryną 
i zimnymi sosami. 

 
Ćwiczenie 3 

Sporządź i podaj zakąskę z ryby smażonej. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie w parach sporządzili wybraną zakąskę 
z ryby smażonej, udekorowali ją i podali. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i wyszukać recepturę, 

2)

 

przygotować stanowisko pracy, 

3)

 

dobrać dodatki do zakąski, 

4)

 

przygotować odpowiednie maszyny i urządzenia, 

5)

 

odważyć składniki zakąski, 

6)

 

sporządzić zakąskę zgodnie z recepturą, 

7)

 

zakąskę wyporcjować i garnirować, 

8)

 

zaprezentować wyrób na forum grupy, 

9)

 

dokonać oceny organoleptycznej wykonanego wyrobu ze szczególnym uwzględnieniem 
sposobu dekorowania, 

10)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 40

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

praca z tekstem. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura, 

 

surowce do sporządzania zakąski zgodnie z recepturą, 

 

sprzęt, maszyny, urządzenia niezbędne do wykonania zakąski, 

 

naczynia do podawania zakąski, 

 

przykładowa receptura na zakąskę z ryby smażonej. 

 

Dorsz po grecku  (5p.) 

 

dorsz patroszony           
mąka pszenna                 
olej                                  
sól 
nać pietruszki 
Sos grecki: 
olej                                   
marchew                           
pietruszka         
seler                           
cebula                     
koncentrat pomidor.     
musztarda                         
cukier, papryka, ziele 
angielskie, liść laurowy, 
sól 

550g 
20g   
40 cm3  
 
 
 
50cm

230g   
80g 
150g  
100g 
100g 
 10g          

  

Rybę oczyścić, filetować, posolić, oprószyć  mąką 
i smażyć na rozgrzanym oleju. Warzywa oczyścić, 
pokroić w słomkę. Olej rozgrzać, włożyć warzywa 
i podsmażyć. Pod koniec smażenia, gdy warzywa 
zaczynają się rumienić, dodać koncentrat pomidorowy, 
przyprawy, podlać odrobiną wody i udusić do 
miękkości. Sos powinien  mieć tylko tyle wody, aby 
nieznacznie podpływał. Usmażoną rybę ułożyć na 
półmisku i zalać sosem, przybrać zieloną pietruszką. 
  

 

Dorsz w zaprawie pomidorowej (5p.) 

 

dorsz                                   
olej                                      
zaprawa pomidorowa:     
koncentrat pomidorowy     
woda                                   
ocet        
liść laurowy 
pieprz 
cebula                                 
sól,  cukier 
                                        

500g 
50 g 
 
50 g 
 
125 cm

3

 

125 cm

 

 

50 g 
 

Z filetów dorsza zdjąć skórę. Opłukać, obrać z ości, 
podzielić na porcje szerokości ok. 4cm, osolić, 
usmażyć. Zimne porcje ułożyć na półmisku. 
Sporządzić zaprawę: zagotować wodę z przyprawami, 
cebulą pokrojoną w talarki, koncentratem 
pomidorowym i octem, dodać soli, cukru, ostudzić. 
Zaprawą zalać rybę, dekorować listkami zielonej 
pietruszki. 

 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 41

Ćwiczenie 4 

Sporządź  i podaj zakąskę ze śledzi według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie indywidualnie.Ważne 
jest zaprezentowanie wyrobu na forum grupy i dokonanie jego oceny. Należy zwrócić uwagę 
na higienę sporządzania wyrobów i przestrzeganie przepisów bhp podczas używania narzędzi 
i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać  materiał nauczania z poradnika dla ucznia i recepturę, 

2)

 

wyszukać recepturę na zakąskę ze śledzi, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy i urządzenia, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

sporządzić, wyporcjować  i garnirować zakąskę, 

6)

 

zaprezentować zakąskę na forum grupy, 

7)

 

dokonać oceny organoleptycznej wyrobu, 

8)

 

uporządkować stanowisko pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pokaz, 

 

praca z tekstem. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

elementy dekoracyjne do zakąski, 

 

narzędzia, urządzenia, sprzęt do sporządzenia zakąski, 

 

przykładowe receptury zakąsek ze śledzi. 

 

Śledzie w śmietanie (10p.) 

śledzie solone      
cebula                  
śmietana            
cukier                  
jabłka    
nać pietruszki 
 

550 g 
250 g 
300 g 

20 g 
12 g 

Śledzie należy je wymoczyć, sprawić, odfiletować i obrać z ości. 
Cebulę obrać, pokrajać w krążki, sparzyć wrzątkiem. Jabłka 
umyć, obrać, poszatkować, wraz z cebula dodać do śmietany, 
doprawić do smaku cukrem i octem. Śledzie ułożyć na półmisku, 
zalać  śmietaną, przybrać zielona pietruszką lub liśćmi sałaty 
i cząstka pomidora. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 42

śledzie solone      
olej lub oliwa      
cebula                  
ocet                      
 

500 g 

100 cm

250 g 

10 cm

3

 

 

Śledzie w oleju  (10p.) 

Śledzie należy wymoczyć, sprawić, odfiletować i obrać z ości. 
Cebulę obrać, pokrajać w drobną kostkę, sparzyć, odcedzić 
i skropić octem. Filety pokroić na porcje, ułożyć na półmisku, 
obłożyć cebulą, zalać olejem i udekorować 
 

 
 

 

Śledzie w majonezie (5p.) 

śledzie solone     
majonez

   

500 g 

150 g 

Śledzie należy je wymoczyć, sprawić, odfiletować i obrać z ości. 
Polówki  śledzi złożyć razem, pokroić na 4-5 części i ułożyć na 
prostokątnym półmisku. Oblać sosem majonezowym. Przybrać 
talarkami cytryny, gałązkami zielonej pietruszki lub liśćmi 

sałaty

 
 

Rolmopsy (śledzie zawijane) (5p.) 

śledzie odgłowione   
cebula                        
 marchew                   
ogórek kwaszony      
musztarda                  
olej                            

500 g 
850 g 

50 g 
60 g 

150 g 

 

Wymoczone, oczyszczone śledzie podzielić na połówki, wyjąć 
ości. Oczyszczoną i pokrojoną w paski marchew ugotować. Ogórki 
kwaszone pokroić w paski, cebulę w piórka. Połówki śledzi 
smarować musztardą, kłaść na nie kawałek ogórka wraz z cebulą 
i marchwią, zwijać w ścisły rulonik i spinać wykałaczką. Gotowe 
rolmopsy ułożyć w słoju i zalać marynatą. 
Marynata: wodę zagotować, dodać pokrojoną w plastry cebulę. 
Gdy cebula zmięknie, dodać ocet, przyprawy i chwilę 
pogotować,  marynatę przykryć, ostudzić. 

 
Ćwiczenie 5 

Sporządź i podaj zakąskę koktajlową według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji  
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób 

realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie indywidualnie. Ważne 
jest atrakcyjne podanie zakąski, zaprezentowanie wyrobu na forum grupy i dokonanie jego 
oceny. Należy zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów i przestrzeganie przepisów 
bhp podczas używania narzędzi i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i literatury, 

2)

 

wyszukać recepturę na zakąskę koktajlową, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy i urządzenia, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

sporządzić, wyporcjować  i garnirować zakąskę, 

6)

 

zaprezentować zakąskę na forum grupy, 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 43

7)

 

dokonać oceny organoleptycznej wyrobu, 

8)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pogadanka. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

elementy dekoracyjne do zakąski, 

 

narzędzia, urządzenia, sprzęt do sporządzenia zakąski, 

 

przykładowe receptury zakąsek koktajlowych. 

 

Ptysie koktajlowe (4 p.) 

 Ciasto na ptysie 
mleko 
sól 
cukier 
masło lub margaryna 
mąka 
jaja 
  Nadzienie 
masło lub margaryna 
boczek wędzony 
cebula 
por 
pieprz, sól, kminek 
ser ementaler 

 
250 ml 
 
20 g  
100 g 
150 g 
4 szt. 
 
30 g 
100 g 
100 g 
1 szt. 
 
200 g 

 
Sporządzić ciasto ptysiowe i uformować małe 
ptysie. Upiec jak ciasto ptysiowe. 
Przygotować nadzienie – boczek wytopić na 
patelni, dodać drobno posiekane cebule, 
oczyszczony i pokrojony w paski por, zeszklić. 
Przyprawić solą, pieprzem, kminkiem, 
wymieszać z utartym ementalerem. Napełniać 
ptysie, wstawić na kilka minut do nagrzanego 
piekarnika. Natychmiast podawać jako gorącą 
zakąskę. 

 

Ćwiczenie 6 

Sporządź i podaj koktajl według wybranej receptury. 
 
Wskazówki do realizacji 
realizacji  ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie wykonali ćwiczenie indywidualnie. 

Ważne jest atrakcyjne podanie zakąski, zaprezentowanie wyrobu na forum grupy i dokonanie 
jego oceny. Należy zwrócić uwagę na higienę sporządzania wyrobów i przestrzeganie 
przepisów bhp podczas używania narzędzi i sprzętu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i literatury, 

2)

 

wyszukać recepturę na koktajl, 

3)

 

przygotować stanowisko pracy i urządzenia, 

4)

 

odważyć surowce, 

5)

 

sporządzić, wyporcjować  i garnirować zakąskę, 

6)

 

zaprezentować zakąskę na forum grupy, 

7)

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 44

8)

 

dokonać oceny organoleptycznej wyrobu, 

9)

 

uporządkować stanowisko pracy. 
 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

pogadanka. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, literatura, 

 

receptura, 

 

surowce do sporządzenia zakąski, 

 

narzędzia, urządzenia, sprzęt do sporządzenia zakąski, 

 

przykładowa receptura koktajlu. 
 

Koktajl z matiasów (4 p.) 

 

 filety z matiasów 
cebula 
jabłka 
rzeżucha 
dressing 

śmietanka 
ocet 
musztarda 
sól 
pieprz biały 
cukier 
pietruszka nać 

8 szt. 
2 szt. 
2 szt. 
4 łyżki 
 
200 cm

 

 

 

 

 

pęczek 

Filety z matiasów umyć pod bieżącą wodą, osuszyć 
i pokroić w wąskie paski. Cebulę obrać, pokroić 

cienkie plasterki. Jabłka obrać, wyciąć gniazda 

nasienne, pokroić w paski. Dodać rzeżuchę i całość 
delikatnie wymieszać.  Śmietankę utrzeć z octem, 
musztardą, dodać przyprawy, drobno posiekana 
pietruszkę wymieszać. Połączyć ze składnikami koktajlu, 
delikatnie wymieszać, wstawić na co najmniej ½ godziny 
do lodówki, przed wydaniem przełożyć do pucharków 
i podać. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 45

6.

 

EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 

TEST 1 

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Sporządzanie i podawanie 
zakąsek zimnych oraz gorących” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których zadania 1–12, 15–20 

są z poziomu podstawowego, natomiast zadania 5, 13, 14 są z poziomu ponadpodstawowego. 
 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. Suma punktów możliwych do uzyskania wynosi 20. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9  zadań, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12  zadań,  

 

dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym 2 z poziomu 
ponadpodstawowego.  

 

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. b, 4. c, 5. c, 6. d, 7. c, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b,  

12. a, 13. d, 14. d, 15. a, 16. b, 17. a, 18. b, 19. a, 20. a. 

 

Plan testu 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna

odpowiedź

1 Zastosować techniki dekorowania zakąsek C 

2 Dokonać klasyfikacji zakąsek  

3 Dobrać dodatki do zakąsek C 

4 Sporządzić galarety 

5 Zastosować techniki flambirowania 

PP 

6 Sporządzić galarety 

7 Zastosować techniki garnirowania zakąsek C 

8 Dobrać surowce do sporządzania zakąsek B 

9 Sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z mięsa 

zwierząt rzeźnych 

C P  d 

10 Dokonać klasyfikacji zakąsek z drobiu  

11 Dokonać klasyfikacji zakąsek z mięsa B 

12 Sporządzić podstawowy asoprtyment zakąsek z drobiu 

13 Sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z ryb 

PP 

14 Sporządzić galarety 

PP 

15 Dokonać klasyfikacji zakąsek z ryb 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 46

16 Znać zakąski charakterystyczne dla kuchni innych

narodów 

A P  b 

17 Znać podstawowy asortyment przekąsek koktajlowych 

18 Dobrać dodatki do zakąsek B 

19 Dobrać surowce I półprodukty do sporządzania zakąsek  

20 Dobrać surowce i półprodukty do sporządzania zakąsek 

z ryb 

B P  a 

 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony 
na udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.

 

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które 
sprawiły uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uważnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań dotyczących sporządzania i podawania zakąsek zimnych oraz 
gorących .

 

Wszystkie

 

zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest 

prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: w zadaniach wielokrotnego 
wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną 
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 40 min. 

Powodzenia 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 47

Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

   

 
1.

 

Dekoracja na półmisku powinna być 
a)

 

jednakowa na każdej porcji. 

b)

 

na każdej porcji inna. 

c)

 

wykonana z bardzo małych elementów. 

d)

 

tylko centralna na półmisku.  

 

2.

 

Do zakąsek zimnych należą 
a)

 

galarety, galantyny, mięsa pieczone, jaja faszerowane. 

b)

 

mięsa w galarecie, galantyny, mięsa pieczone, jaja w sosach.  

c)

 

galarety, pasztety, mięsa pieczone, vol-au-vent. 

d)

 

mięsa gotowane w galarecie, befsztyk tatarski, móżdżek po polsku, jajko w koszulce 
na grzance. 

 

3.

 

Dodatkami na półmisku serów mogą być 
a)

 

cząstki pomidorów, ugotowane jaja, mandarynki. 

b)

 

ogórki kiszone, papryka, borówki. 

c)

 

winogrona, łuskane orzechy. 

d)

 

nasiona dyni lub słonecznika, brzoskwinie. 

 

4.

 

Do sporządzania galaret używa się elementów bogatych w 
a)

 

tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną. 

b)

 

tkankę mięśniową gładką. 

c)

 

tkankę łączną właściwą, chrzęstną i kostną. 

d)

 

tkankę łączną tłuszczową i kostną.  

 

5.

 

Flambirowanie  polega na  
a)

 

dodaniu piany z białek do gotującej się galarety. 

b)

 

dodaniu do potrawy suszonego imbiru. 

c)

 

polaniu zakąski lub deseru spirytusem lub koniakiem i zapaleniu go. 

d)

 

porcjowaniu zakąski w obecności gościa. 

 

6.

 

Auszpik to 
a)

 

zakąska ze szpiku kostnego.  

b)

 

wywar z mięsa i warzyw. 

c)

 

mięso w galarecie. 

d)

 

galareta do powlekania zakąsek. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 48

7.

 

Glazurowanie zakąsek jest to 
a)

 

zwiększenie wagi porcji zakąski. 

b)

 

przedłużenie trwałości  zakąski. 

c)

 

pokrycie  zakąski cienką warstwą galarety. 

d)

 

metoda ograniczenia dostępu drobnoustrojów. 

 
8.

 

Befsztyk tatarski sporządza się z następujących elementów 
a)

 

antrykotu, polędwicy, wątroby wieprzowej. 

b)

 

polędwicy, rostbefu, zrazowej, wątroby cielęcej.  

c)

 

rostbefu, polędwiczki wieprzowej, zrazowej.  

d)

 

polędwicy, zrazowej, schabu, wątroby wołowej. 

 

9.

 

Pozostawienie mięsa w wywarze po ugotowaniu ma na celu 
a)

 

podniesienie wartości odżywczej. 

b)

 

zwiększenie masy porcji. 

c)

 

zwiększenie klarowności wywaru. 

d)

 

uzyskanie soczystości mięsa. 

 

10.

 

Galantyna jest to 
a)

 

mięso zwijane  (rozbity i zwinięty płat mięsa). 

b)

 

mięso nadziewane. 

c)

 

mięso szpikowane. 

d)

 

pasztet w cieście. 

 

11.

 

Boeuf Strogonow to 
a)

 

zakąska zimna. 

b)

 

zakąska gorąca. 

c)

 

zupa węgierska. 

d)

 

befsztyk z ananasem. 

 
12.

 

Majoneziki to 
a)

 

zakąski z małych kawałków mięsa sklejonych majonezem w kulki. 

b)

 

zakąski z kawałków mięsa i pokrojonych warzyw sklejonych i powleczonych 
majonezem. 

c)

 

jednoporcjowe sałatki warzywne powleczone majonezem. 

d)

 

jajo na sałatce oblane majonezem. 

 
13.

 

Aby zapobiec popękaniu skóry podczas gotowania ryby na zakąski należy 
a)

 

wkładać rybę do zimnej wody. 

b)

 

natrzeć skórę ryby solą. 

c)

 

posmarować skórę ryby białkiem. 

d)

 

ponakłuwać skórę ryby i wkładać na wrzątek. 

 

14.

 

Aby galaretki z mięs wyjąć prawidłowo z foremek należy 
a)

 

wypłukać je zimną wodą przed napełnieniem. 

b)

 

posmarować je oliwą przed napełnieniem. 

c)

 

delikatnie wyjmować podważając nożem. 

d)

 

włożyć na moment do gorącej wody.    

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 49

15.

 

Ryby faszerowane to 
a)

 

potrawa gotowana  z rybnej masy mielonej. 

b)

 

ryby ugotowane w całości i wypełnione nadzieniem. 

c)

 

ryby ugotowane w porcjach, udekorowane i powleczone galaretą. 

d)

 

małe kawałki ryby sklejone majonezem i polane majonezem. 

 
16.

 

Fondue to 
a)

 

nazwa sera szwajcarskiego. 

b)

 

zakąska gorąca z sera. 

c)

 

zakąska zimna z pleśniowego. 

d)

 

kulki z roztartego sera obtoczone w przyprawach, zieleninie, orzechach itp. 

 

17.

 

Koktajl z krewetek to           
a)

 

zakąska podawana w pucharkach. 

b)

 

napój ze zmiksowanych krewetek i mleka. 

c)

 

pasta do koktajlowych kanapek. 

d)

 

napój alkoholowy z krewetką w środku. 

 
18.

 

Łososia wędzonego podaje się z 
a)

 

cebulką. 

b)

 

cytryną. 

c)

 

oliwkami. 

d)

 

bez dodatków. 

 
19.

 

Pomidory koktajlowe stosuje się jako  
a)

 

zakąskę i element dekoracyjny do zakąsek. 

b)

 

składnik koktajlu alkoholowego. 

c)

 

składnik i ozdobę deseru. 

d)

 

w paterze owoców na przyjęciach koktajlowych.  

 

20.

 

Rolmopsy sporządza się ze śledzi 
a)

 

solonych i wymoczonych. 

b)

 

marynowanych. 

c)

 

w oleju. 

d)

 

tylko ze świeżych matjasów. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 50

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ……..............................……………………………………………….. 
 

Sporządzanie i  podawanie zakąsek zimnych oraz gorących 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź Punkty 

1

 

 

a b  c d 

 

2

 

 

a b  c d 

 

3

 

 

a b  c d 

 

4

 

 

a b  c d 

 

5

 

 

a b  c d 

 

6

 

 

a b  c d 

 

7

 

 

a b  c d 

 

8

 

 

a b  c d 

 

9

 

 

a b  c d 

 

10

 

 

a b  c d 

 

11

 

 

a b  c d 

 

12

 

 

a b  c d 

 

13

 

 

a b  c d 

 

14

 

 

a b  c d 

 

15

 

 

a b  c d 

 

16

 

 

a b  c d 

 

17

 

 

a b  c d 

 

18

 

 

a b  c d 

 

19

 

 

a b  c d 

 

20

 

 

a b  c d 

 

Razem:  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 51

TEST 2  

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Sporządzanie i podawanie 
zakąsek zimnych oraz gorących” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których zadania 1–7, 9–11, 13–17, 

19, 20 są 

poziomu podstawowego, natomiast zadania 8, 12, 18 są z poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. Suma punktów możliwych do uzyskania wynosi 20. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań,  

 

dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym 2 z poziomu 
ponadpodstawowego.  
 

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. a, 5. a, 6. b, 7. d, 8. a, 9. b, 10. b, 11. d, 12. 

c, 13. a, 14. d, 15. b, 16. a, 17. b, 18. d, 19. d, 20. a,  

 

Plan testu 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź

1 Zdefiniować pojęcie zakąsek A 

2 Dokonać klasyfikacji zakąsek B 

3 Dokonać klasyfikacji zakąsek z mięsa zwierząt rzeźnych

B P  c 

4 Sporządzić galarety 

5 Sporządzić galarety 

6 Zdefiniować pojecie garnirowania 

7 Określić warunki przechowywania gotowych zakąsek A  P  d 
8 Zastosować techniki garnirowania zakąsek C 

PP 

9 Przestrzegać zasad sanitarno-higienicznych w produkcji

zakąsek 

B P  b 

10 Dobrać dodatki dekoracyjne do zakąsek C 

11 Posłużyć się sprzętem do sporządzania zakąsek C 

12 Zastosować techniki garnirowania zakąsek C 

PP 

13 Sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z grzybów 

14 Sporządzić podstawowy asortyment zakąsek z serów 

15 Klasyfikować zakąski z mięsa na gorąco B 

16 Sporządzić zakąski charakterystyczne dla kuchni innych

narodów 

C P  a 

17 Podawać zakąski z ryb wędzonych C 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 52

 

18 Dobrać naczynia do podawania zakąsek C 

PP 

19 Znać zasady przechowywania surowców do sporządzania 

zakąsek 

B P  d 

20 Przestrzegać zasad ochrony środowiska C 

 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony 
na udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.

 

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które 
sprawiły uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uważnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań dotyczących sporządzania i podawania zakąsek zimnych oraz 
gorących.

 

Wszystkie

 

zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest 

prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: w zadaniach wielokrotnego 
wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną 
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 40 min. 

Powodzenia 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 53

Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH  

 

1.

 

Dania garmażeryjne  
a)

 

charakteryzują się dużą soczystością. 

b)

 

mają pikantny smak i atrakcyjny wygląd. 

c)

 

podaje się tylko na specjalnej zastawie. 

d)

 

produkowane są w kuchni właściwej. 

 
2.

 

Do zakąsek gorących należą 
a)

 

vol-au-vent. 

b)

 

jajko garnirowane  na sałatce. 

c)

 

schab w galarecie. 

d)

 

koktajl z krewetek. 

 
3.

 

Do zakąsek z mięsa pieczonego należy 
a)

 

szaszłyk. 

b)

 

fondue. 

c)

 

schab w galarecie. 

d)

 

Boeuf Strogonow. 

 

4.

 

Zestalanie galarety polega na  
a)

 

przechodzeniu roztworu z zolu w żel. 

b)

 

pęcznieniu i rozklejeniu elastyny. 

c)

 

zagęszczaniu skrobią. 

d)

 

żelowaniu roztworu przez dodatek octu i soli. 

 
5.

 

Sztam to:  
a)

 

galareta otrzymana z kruchych kości i nóg bez dodatku żelatyny. 

b)

 

galart z mięsa  z dodatkiem żelatyny. 

c)

 

bardzo klarowna galareta z dodatkiem żelatyny do powlekania zakąsek. 

d)

 

klarowna galareta do powlekania zakąsek z ryb. 

 

6.

 

Dekorowanie  wyrobów garmażeryjnych to 
a)

 

tranżerowanie. 

b)

 

garnirowanie. 

c)

 

faszerowanie. 

d)

 

powlekanie. 

 

7.

 

Czas przechowywania gotowych zakąsek wynosi 
a)

 

24 godziny. 

b)

 

16 godzin. 

c)

 

8 godzin. 

d)

 

4 godziny. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 54

8.

 

Porcje zakąsek na półmisku 
a)

 

powinny być jednakowo garnirowane. 

b)

 

powinny być garnirowane różnorodnie. 

c)

 

muszą znajdować się od siebie w odległości co najmniej 2 cm. 

d)

 

muszą przylegać  lub na siebie zachodzić. 

 

9.

 

Sprzęt i narzędzia do sporządzania zakąsek powinny  
a)

 

być kontrolowane od strony mikrobiologicznej raz w tygodniu. 

b)

 

być oznaczone oddzielnie dla każdego surowca.  

c)

 

mieć naklejki wodoodporne z właściwym oznaczeniem. 

d)

 

być codziennie naświetlane lampami bakteriobójczymi 

 

10.

 

Dodatkami na półmisku serów mogą być: 
a)

 

cząstki pomidorów, ugotowane jaja, mandarynki. 

b)

 

ogórki kiszone, papryka, borówki. 

c)

 

winogrona, łuskane orzechy. 

d)

 

nasiona dyni lub słonecznika, brzoskwinie. 

 

11.

 

Sprzęt przedstawiony na rysunku służy do 
a)

 

nacinania kawałków mięsa. 

b)

 

formowania masła. 

c)

 

dekoracyjnego nacinania warzyw. 

d)

 

wydrążania owoców. 

 
12.

 

Elementy dekoracyjne do sałatek 
a)

 

nie musza być jadalne, ale bardzo dekoracyjne. 

b)

 

powinny być drobno pokrojone, aby nie problemu z ich konsumpcją. 

c)

 

najlepiej jeżeli są z tych samych surowców co sałatka. 

d)

 

sporządza się tylko z warzyw surowych, aby dłużej zachowały świeżość. 

 
13.

 

Trufle  to  
a)

 

grzyby spożywane także na surowo. 

b)

 

składnik sałatki jarzynowej podawanej podczas przyjęcia koktajlowego. 

c)

 

zakąska ze specjalnie usmażonych pieczarek. 

d)

 

sprzęt kuchenny do obróbki wstępnej grzybów. 

 
14.

 

Ser smażony sporządza się 
a)

 

obtaczając w grzankach plastry sera i smażąc je na maśle. 

b)

 

z dojrzałego, ogrzewanego w łaźni wodnej twarogu. 

c)

 

z utartego sera podpuszczkowego wymieszanego z jajkiem. 

d)

 

z plastrów sera panierowanych  w mące,  jajku i tartej bułce, a następnie smażonych. 

 
15.

 

Zakąską z mięs na gorąco jest np. 
a)

 

kotlet schabowy. 

b)

 

budyń z szynki. 

c)

 

zraz wołowy zawijany. 

d)

 

kotlet de volaile. 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 55

16.

 

Terrina jest zakąską 
a)

 

z kuchni francuskiej. 

b)

 

sporządzaną z plasterków mięsa. 

c)

 

z ciasta i warzyw. 

d)

 

z drobiu pieczonego. 

 
17.

 

Wędzonego węgorza podaje się 
a)

 

na sałatce. 

b)

 

na liściach sałaty z ćwiartkami cytryny. 

c)

 

polany majonezem. 

d)

 

z sosem greckim. 

 
18.

 

Zakąski z owoców morza 
a)

 

nie są garnirowane. 

b)

 

podawane są tylko na gorąco. 

c)

 

występują tylko w kuchni francuskiej i włoskiej.  

d)

 

podaje się w różnych naczyniach jedno lub wieloporcjowo. 

 
19.

 

Owoce morza 
a)

 

mają smak słodki. 

b)

 

zwykle są w odcieniu zielonkawym. 

c)

 

są łatwe do obróbki wstępnej. 

d)

 

psują się  znacznie szybciej niż ryby. 

 
20.

 

W celu ochrony środowiska odpady poprodukcyjne powinny być 
a)

 

segregowane. 

b)

 

zakopywane na specjalnie wyznaczonych dla danego zakładu placach. 

c)

 

wszystkie zsypywane do jednego opakowania i palone. 

d)

 

przeznaczane na karmę dla zwierząt. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 56

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ……..............................……………………………………………….. 
 

Sporządzanie i podawanie zakąsek zimnych oraz gorących  

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź Punkty 

1

 

 

a b  c d 

 

2

 

 

a b  c d 

 

3

 

 

a b  c d 

 

4

 

 

a b  c d 

 

5

 

 

a b  c d 

 

6

 

 

a b  c d 

 

7

 

 

a b  c d 

 

8

 

 

a b  c d 

 

9

 

 

a b  c d 

 

10

 

 

a b  c d 

 

11

 

 

a b  c d 

 

12

 

 

a b  c d 

 

13

 

 

a b  c d 

 

14

 

 

a b  c d 

 

15

 

 

a b  c d 

 

16

 

 

a b  c d 

 

17

 

 

a b  c d 

 

18

 

 

a b  c d 

 

19

 

 

a b  c d 

 

20

 

 

a b  c d 

 

Razem:  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 57

7.

 

LITERATURA 

 

1.

 

Arens-Azêvedo U. i inni: Technologia gastronomiczna z obsługą gości. Część 3. Rea, 
Warszawa 2002 

2.

 

Arens-Azêvedo U., Grimpe E. i inni: Technologia gastronomiczna. Część 1–2. Rea, 
Warszawa 2002 

3.

 

Bailey A.,  Lambert Ortiz E.,  Radecka H.:  Wielka  księga ingrediencji. Wiedza i Życie, 
Warszawa 1992 

4.

 

Berndt-Kostrzewska J. (red.): Kuchnie różnych narodów. Format AB, Warszawa 2001 

5.

 

Biller E. i inni: Kucharz & Gastronom: vademecum. Rea, Warszawa 2001 

6.

 

Blome E.: Stół elegancko nakryty. Kaliope, Warszawa 1998 

7.

 

Chuchlowa J.: Materiały pomocnicze i dodatki do żywności. WSiP, Warszawa 1996 

8.

 

Flis K., Procner A.: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem. Część 2 i 3. 
WSiP, Warszawa 2003 

9.

 

Górecka D.,  Limanówka H.,  Superczyńska E.,  Żylinska-Kaczmarek M.:  Technologia 
gastronomiczna z obsługą konsumenta cz .2 i 3, Format AB, Warszawa 2006 

10.

 

Jargoń R.: Obsługa konsumenta. Część 1 i 2. WSiP, Warszawa 2000 

11.

 

Jastrzębski W.: 

Wyposażenie techniczne zakładów gastronomicznych. WSiP, 

Warszawa 2005 

12.

 

Kołożyn-Krajewska D., Sikora T.: Towaroznawstwo żywności. WSiP, Warszawa 2004 

13.

 

Krzyżanowska W.: Technologia gastronomiczna. Zeszyt ćwiczeń. Część 1–3. Rea, 
Warszawa 2005 

14.

 

Kwapisz-Kulińska A.: Encyklopedia kulinarna. Alfa, Warszawa 1996 

15.

 

Leitner H.: Poradnik kelnera. WSiP, Warszawa 1993 

16.

 

Łebkowski M.: Kuchnia Polska. Tentens, Warszawa 1998 

17.

 

Mikuta 

B.: Technologia gastronomiczna z obsługą konsumenta. Format AB, 

Warszawa 1998 

18.

 

Procner 

A.: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem. Część 1. WSiP, 

Warszawa 2003 

19.

 

Superczyńska E., Żylińska-Kaczmarek M.: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem 
w pytaniach i zadaniach. Zeszyt ćwiczeń. Część 1–2. eMPI², Poznań 2005 

20.

 

Wielka encyklopedia kulinarna. Muza, Warszawa 2001 

21.

 

Zalewski S.: Podstawy technologii gastronomicznej. WNT, Warszawa 1997 

22.

 

Czasopisma specjalistyczne:  

 

Przegląd gastronomiczny, 

 

Hotelarz, 

 

Kuchnia – magazyn dla smakoszy, 

 

Food service 

 

Literatura metodyczna 

1.

 

Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym, 
Wyd. ITEE, Radom 2001 

2.

 

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia, WSiP S.A., Warszawa 1999 

3.

 

Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 
Warszawa 2003 

4.

 

Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, cz. I i II, 
Wyd. ITEE, Radom 1999