Definicja robót budowlanych w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych, ustawy Prawo budowlane oraz kodeksu cywilnego
24.05.10
Komentarz jest poświęcony zagadnieniu robót budowlanych w rozumieniu ustawy –
Prawo zamówień publicznych, ustawy – Prawo budowlane oraz w świetle Kodeksu
cywilnego. Autor przedstawia definicję robót budowlanych, jaka funkcjonuje w polskim
porządku prawnym oraz prawidła rozumienia tej definicji na gruncie zamówień
publicznych. Porusza także kwestię umowy o roboty budowlane i wynikających z niej
konsekwencji prawnych.
1. Wprowadzenie
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst. jedn.: Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) – dalej p.z.p., jest niejednorodnym aktem prawnym łączącym
elementy prawa cywilnego, administracyjnego i finansowego. Poprawne zinterpretowanie jej
przepisów zależy w wielu przypadkach od analizy innych aktów normatywnych. W niektórych
miejscach ustawa odsyła wprost do zdefiniowanych w innych gałęziach prawa instytucji.
W odniesieniu czynności podejmowanych przez zamawiającego w postępowaniu oraz
w odniesieniu do umów, p.z.p. odsyła zaś ogólnie do stosowania przepisów kodeksu cywilnego
w zakresie nieuregulowanym w ustawie.
Powiązania p.z.p. z innymi ustawami są szczególnie wyraźne w przypadku zamówień na roboty
budowlane. Termin „roboty budowlane” pojawia się bowiem w trzech zasadniczych dla tego
zakresu zamówień ustawach, tj. w samej p.z.p., ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo
budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118) oraz w art. 647-658 Kodeksu
cywilnego. Wszystkie trzy ustawy regulują różne, choć wzajemnie dopełniające się, sfery
zamówień publicznych, których przedmiotem są roboty budowlane.
Ustawa – Prawo zamówień publicznych reguluje postępowanie w sprawie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem są roboty budowlane. Reguluje zatem sferę całego procesu
udzielenia zamówienia i jego zasady w odniesieniu do tego szczególnego przedmiotu
zamówienia. Prawo budowlane pozwala na poprawne zdefiniowanie przedmiotu zamówienia,
a tym samym poprawne zastosowanie przepisów p.z.p. w trakcie postępowania o jego
udzielenie. Z kolei na podstawie kodeksu cywilnego ocenić można charakter łączącego strony
stosunku prawnego oraz konsekwencje cywilnoprawne zawarcia umowy.
P.z.p. przewiduje trzy podstawowe kategorie przedmiotu zamówienia publicznego, tj. usługi,
dostawy oraz roboty budowlane. Katalog ten jest zamknięty i wyczerpujący, tzn. każde
świadczenie z tytułu umowy w sprawie zamówienia publicznego należy do jednej
z wymienionych kategorii. O ile ustawa definiuje dostawy i usługi wprost, o tyle roboty
budowlane zdefiniowane są poprzez odesłanie do stosownych zapisów prawa budowlanego.
Ustawodawca, biorąc pod uwagę wielkość i ilość tego rodzaju zamówień, podobnie jak
w regulacjach prawnych Unii Europejskiej wyodrębnił roboty budowlane, jako szczególną
kategorię przedmiotu zamówienia, wyznaczając dla nich w wielu przypadkach odmienne niż
dla dostaw i usług warunki prowadzenia postępowania.
Szczególne regulacje dotyczące zamówień na roboty budowlane odnoszą się w szczególności
do: ogłoszeń o zamówieniach (art. 13 i 40 p.z.p.), sposobu opisu przedmiotu zamówienia (art.
