Badanie układu chłodzenia silnika

background image

ZESPÓŁ SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH

im. inż. Tadeusza Tańskiego

w Poznaniu




PRACOWNIA TECHNICZNA

Instrukcja do

ć

wiczenia nr ....




TEMAT: Badanie układu chłodzenia silnika.






Zatwierdził:






..........................................

…..................................................

data

piecz

ą

tka i podpis dyrektora

background image

1. Cel

ć

wiczenia

Celem wykonywanego

ć

wiczenia jest sprawdzanie prawidłowo

ś

ci działania ukła-

du chłodzenia (jego szczelno

ś

ci) badanego silnika w tym jego wybranych istotnych

elementów takich jak:


-

termostat

-

płyn chłodz

ą

cy

-

czujnik temperatury


Dodatkowo (szczególnie na okres jesienno-zimowy) wskazany jest pomiar tempera-
tury zamarzania płynu do spryskiwaczy.

2. Wiadomo

ś

ci wst

ę

pne.

Ogólna znajomo

ść

budowy i zasady działania ró

ż

nego rodzaju układów chłodzenia,

winna by znana z przedmiotu „Budowa pojazdów samochodowych”.


3. Pomoce

urz

ą

dzenie do kontroli szczelno

ś

ci układu chłodzenia i sprawdzania korków,

refraktometr lub glikometr

stanowisko do sprawdzania termostatów, termistorowych czujników temperatury

i wył

ą

cznika termowentylatora,

badany silnik

4. Przebieg

ć

wiczenia


4.1. Sprawdzanie szczelno

ś

ci układu

W produkowanych obecnie samochodach układ chłodzenia silnika pracuje pod ci-

ś

nieniem. Korek wlewowy zbiornika wyrównawczego jest zaopatrzony w spr

ęż

yn

ę

, która

jest lak dobrana, by zapewniała szczelno

ść

korka i otwierała go wtedy, kiedy ci

ś

nienie

przekroczy okre

ś

lon

ą

warto

ść

, na przykład 0,12...0,15 [MPa]. Nadci

ś

nienia panuj

ą

ce w

układzie pozwala na osi

ą

gni

ę

cie wy

ż

szej temperatury wrzenia płynu.

Je

ż

eli trzeba cz

ę

sto dolewa

ć

płynu chłodz

ą

cego, a nie mo

ż

na zlokalizowa

ć

nieszczelno

ś

ci

(czasami jest trudno okre

ś

li

ć

wzrokowo miejsce wycieku płynu), nale

ż

y sprawdzi

ć

s/czelno

ść

całego układu chłodzenia, przeprowadzaj

ą

c prób

ę

ci

ś

nieniow

ą

za pomoc

ą

pom-

py do badania chłodnic, któr

ą

mo

ż

na równie

ż

sprawdzi

ć

zawór nadci

ś

nieniowy w korku.


Potrzebne przyrz

ą

dy i narz

ę

dzia.

- przyrz

ą

d do sprawdzania chłodnic.

Wykonanie pomiaru
- Przymocowa

ć

pomp

ę

do korka i wytworzy

ć

ci

ś

nienie, które spowoduje otwarcie zaworu

w korku (rys. 1a). Je

ż

eli nie odbywa si

ę

to przy wymaganym ci

ś

nieniu (np. 0,1 MPa), to

korek trzeba wymieni

ć

. Otworzy

ć

zawór nadci

ś

nieniowy palcami. Sprawdzi

ć

, czy po

zwolnieniu zawór zamyka si

ę

całkowicie.

background image

Rys. 1 Sprawdzanie szczelno

ś

ci zaworu nadci

ś

nieniowego w korku wlewu (a) oraz w całym ukła-

dzie chłodzenia (b), 1- pompa do badaniu układu chłodzenia. 2 - korek wlewu

T

ą

sam

ą

pompk

ą

, mocowan

ą

do chłodnicy, mo

ż

na sprawdzi

ć

szczelno

ść

układu (rys. 1b).

Nale

ż

y wytworzy

ć

ci

ś

nienie 0,1.-0.15 MPa i sprawdzi

ć

manometrem, czy utrzymuje si

ę

przez co

najmniej 2 minuty. Je

ż

eli nie, oznacza to istnienia nieszczelno

ś

ci w układzie. Miejsce przecieku

mo

ż

na łatwo okre

ś

li

ć

dzi

ę

ki wytworzonemu w układzie nadci

ś

nieniu. Je

ż

eli ci

ś

nienie opada bez

widocznego wypływania cieczy lub wr

ę

cz podnosi si

ę

, nale

ż

y wnioskowa

ć

o wewn

ę

trznym

przecieku do silnika, na przykład wskutek uszkodzenia uszczelki pod głowic

ą

lub p

ę

kni

ę

cia

kadłuba.

Uwaga. Nie wytwarza

ć

wy

ż

szego ci

ś

nienia, poniewa

ż

mo

ż

e uszkodzi

ć

chłodnic

ę

!!!

Innym sposobem zlokalizowania nieszczelno

ś

ci jest wtłoczenie w układ chłodzenia płynu

fluorescencyjnego. Płyn ten pozostaje w układzie przez pewien c/as pracy silnika, a

ż

ujawni si

ę

w miejscu nieszczelnym. Nast

ę

pnym krokiem jest o

ś

wietlanie lamp

ą

ultrafioletow

ą

wszystkich

przewodów i poł

ą

cze

ń

. Miejsce wycieku objawi si

ę

w

ś

wietle lampy jako jaskrawo kolorowa

plama.


4.2 Sprawdzanie przydatno

ś

ci płynu chłodz

ą

cego

Podatno

ść

płynu chłodz

ą

cego na zamarzanie zale

ż

y od st

ęż

enia zawartego w nim glikolu

(etylenowego lub propylenowego). Z kolei st

ęż

enie glikolu w płynie wpływa bezpo

ś

rednio na

jego g

ę

sto

ść

. Zale

ż

no

ść

ta jest wykorzystywana w najpopularniejszych przyrz

ą

dach do badania

płynów (np. hydro-temp), które działaj

ą

na zasadzie areometru. Po zassaniu płynu ze zbiornika

wyrównawczego lub chłodnicy pływak przyrz

ą

du pokazuje na skali temperatur

ę

krzepni

ę

cia

płynu. Przy g

ę

sto

ś

ci płynu 1,0554 temperatura krzepni

ę

cia wynosi -24°C, natomiast przy

g

ę

sto

ś

ci 1,0684 wynosi -36°C (dotyczy mieszaniny gli kolu etylenowego). Przyrz

ą

d

pomiarowy mo

ż

e by

ć

wyskalowany wg g

ę

sto

ś

ci badanej cieczy chłodz

ą

cej (nale

ż

y wtedy

posługiwa

ć

si

ę

dodatkow

ą

tabel

ą

zale

ż

no

ś

ci temperatury krzepni

ę

cia badanej cieczy od jej

g

ę

sto

ś

ci), lub bezpo

ś

rednio w wg temperatury zamarzania (jak prezentowane urz

ą

dzenie

„hydro-temp”

Uwaga. Aby zapewni

ć

wi

ę

ksz

ą

dokładno

ść

pomiaru przyrz

ą

d powinien by

ć

przeznaczony do

badania danego rodzaju glikolu, poniewa

ż

glikol etylenowy i propylenowy ró

ż

ni

ą

si

ę

własno-

ś

ciami fizykochemicznymi.

background image

Rys.2 Pomiar temperatury krzepni

ę

cia płynu

chłodz

ą

cego za pomoc

ą

gliokomatu „hydro-

temp”.
























Bardziej dokładnym przyrz

ą

dem pomiarowym jest refraktometr (rys.3a), w któ-

rym jest wykorzystywany zwi

ą

zek mi

ę

dzy st

ęż

eniem glikolu a współczynnikiem załama-

nia

ś

wiatła. Po umieszczeniu niewielkiej ilo

ś

ci płynu na powierzchni pryzmatu ukazuj

ą

si

ę

w okularze przyrz

ą

du dwa obszary o barwie niebieskiej i białej (rys. 3b). W miejscu

ich zetkni

ę

cia odczytuje si

ę

wynik na skali (A rys.3b) opisanej w °C (istniej

ą

dwie po-

działki – dla glikoli etylenowych i propylenowych; glikole polipropylenowe stosowane s

ą

przewa

ż

nie poza Europ

ą

w Europie stosujemy do produkcji cieczy chłodz

ą

cych

silniki glikoli etylenowych).


Analogicznie badamy płyn do spryskiwaczy szyb i elektrolit z akumulatora (ocena

stopnia naładowania celi akumulatorowej).

Badanie elektrolitu

elektrolit skala C
Przy sprawdzeniu elektrolitu mierzona jest g

ę

sto

ść

w kg/l (g/cm

3

). Na podziałce zazna-

czono nast

ę

puj

ą

ce zakresy: RECHARGE = naładowa

ć

, FAIR= dostateczny, GOOD=

dobry

Uwaga ! - Nale

ż

y zachowa

ć

du

żą

ostro

ż

no

ść

przy sprawdzaniu elektrolitu.

Elektrolit nie mo

ż

e wchodzi

ć

w kontakt z oczami i skór

ą

- szkodliwy dla zdrowia.


background image

Badanie płynu do zmywania szyb (pomiar temperatury krzepni

ę

cia-zamarzania

płynu)

Wynik pomiaru płynów do zmywania szyb opiera si

ę

na warto

ś

ci u

ś

rednionej poniewa

ż

płyny te produkowane s

ą

na bazie ró

ż

nych alkoholi oraz zawieraj

ą

ż

ne dodatkowe

składniki.


Wynik pomiaru opiera si

ę

na zale

ż

no

ś

ci miedzy k

ą

tem załamania

ś

wiatła przechodz

ą

-

cego przez badany płyn, a jego odporno

ś

ci

ą

na zamarzanie (ciecz chłodzaca lub płyn

do spryskiwaczy szyb) lub g

ę

sto

ś

ci

ą

(elektrolit akumulatorowy), Przyrz

ą

d eliminuje

wpływ aktualnej temperatury badanego płynu chłodz

ą

cego na wynik pomiaru. Tester

jest wyskalowany dla temperatury 20

o

C.

Rys.3 Refraktometr: (rys.a) 1 – miejsce na kropl

ę

badanego płynu, 2 – klapka; (rys. b) obraz widziany

w okularze – skala C (odczyt g

ę

sto

ś

ci elektrolitu akumulatorowego), skala A: odczyt temperatury

krzepni

ę

cia cieczy chłodz

ą

cej (lewa strona glikole propylenowe, prawa strona glikole etylenowe),

skala B – odczyt temperatury krzepni

ę

cia płynu do spryskiwaczy szyb.





Rys.4 Naniesienie za pomoc

ą

pipety próbki płynu na pryzmat refraktometru, zamkni

ę

cie klapki.

background image















Rys.5 Sposób obserwacji podczas pomiaru refraktometrem (regulacja ostro

ś

ci obrazu), oczysz-

czenie pryzmatu bawełnian

ą

szmatk

ą

po pomiarze.


Przebieg sprawdzania:

Na wst

ę

pie urz

ą

dzenie mo

ż

na sprawdzi

ć

na " dokładno

ść

wskaza

ń

" przy pomo-

cy wody destylowanej. Przebieg sprawdzenia jest taki sam jak przebieg pomiaru, wynik
(linia podziału) powinna pokrywa

ć

si

ę

z lini

ą

wody (WATERLINE).


• Sprawdzi

ć

, czy pryzma (2) i klapka (1) wg rys.3a urz

ą

dzenia s

ą

czyste.

• Przy pomocy zał

ą

czonej pipetki nało

ż

y

ć

kropl

ę

badanej cieczy na pryzmat.

• Opu

ś

ci

ć

klapk

ę

rozprowadzaj

ą

c ciecz na pryzmie.

• Przez pokr

ę

canie okularem ustawi

ć

ostro

ść

.

• Odczyta

ć

wskazanie na odpowiedniej skali - b

ę

dzie widoczna wyra

ź

na linia

podziału mi

ę

dzy polami jasnym i ciemnym (2) wg rys. 3b.

• Po zako

ń

czeniu pomiaru konieczne jest staranne oczyszczenie pryzmy such

ą

szmatk

ą

.


4.3 Sprawdzanie pracy zaworu termostatu oraz termistorowego czujnika tempe-

ratury.


5. Wyniki pomiaru.

Wyniki pomiaru winny zawiera

ć

informacj

ę

z kontroli szczelno

ś

ci układu podczas

testu (układ szczelny, nieszczelny); wskazane ewentualnie miejsca wycieku płynu chło-
dz

ą

cego podczas badania oraz ich przyczyna.

Nale

ż

y zanotowa

ć

, odczytan

ą

za pomoc

ą

refraktometru, temperatur

ę

zamarzania

cieczy chłodz

ą

cej oraz ewentualnie płynu do spryskiwaczy.

6. Wnioski.

Wnioski winny zawiera

ć

uwagi dotycz

ą

ce przeprowadzonych bada

ń

diagno-

stycznych układu chłodzenia, w wypadku stwierdzonych nieprawidłowo

ś

ci, nale

ż

y

wskaza

ć

sposób ich usuni

ę

cia. Temperatura zamarzania cieczy chłodz

ą

cej winna

wynosi

ć

dla

naszej

strefy

klimatycznej

nie

wi

ę

cej

ni

ż

mi-

nus 30

°

C.

background image

background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron