Data: 12.03.2015 r. 
Klasa: 1g XIII LO 
Czas realizacji: 1 godzina lekcyjna (45 min.) 
Prowadząca: Paulina Pytel 
 

TEMAT: BIOTECHNOLOGIA W OCHRONIE ŚRODOWISKA 

 
Zakres treści: 



 

Wykorzystanie organizmów do rozkładu substancji 



 

Biologiczne oczyszczanie  ścieków 



 

Biofiltry 



 

Biologiczne metody utylizacji odpadów komunalnych 



 

Tworzywa biodegradowalne 



 

Biologiczne metody walki ze szkodnikami 



 

Ocena stanu zanieczyszczenia środowiska za pomocą bioindykatorów i testów 
uzyskanych metodami biotechnologicznymi 



 

Uzyskiwanie energii z wykorzystaniem metod biotechnologicznych 

Cele - Uczeń 



 

wymienia przykłady praktycznego wykorzystania organizmów do rozkładu 
substancji 



 

wymienia metody utylizacji odpadów komunalnych 



 

definiuje pojęcia: oczyszczanie biologiczne, tworzywa biodegradowalne,  



 

wyjaśnia mechanizm biologicznego oczyszczania ścieków 



 

omawia zastosowanie testów uzyskanych metodami biotechnologicznymi do oceny 
stanu środowiska 



 

omawia istotę funkcjonowania biofiltrów 



 

wykazuje rolę mikroorganizmów w biologicznym oczyszczaniu ścieków 



 

charakteryzuje metody utylizacji odpadów komunalnych 



 

omawia metody zwalczania szkodników z użyciem metod biologicznych 



 

dowodzi, że przetworzone odpady komunalne stanowią alternatywne źródła energii 



 

analizuje korzyści wynikające z zastosowania tworzyw biodegradowalnych zamiast 
tworzyw sztucznych 



 

Ocenia zastosowanie metod biotechnologicznych do wytwarzania energii 

 
Metody: 



 

pogadanka 



 

pokaz 



 

film 



 

praca z podręcznikiem 



 

rozsypanka  

Środki dydaktyczne: 



 

 Podręcznik „Biologia na czasie” podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych  
– zakres podstawowy 



 

„Biologia na czasie” - karty pracy ucznia dla szkół ponadgimnazjalnych 



 

reklamówka  biodegradowalna w stanie rozkładu oraz reklamówka 
biodegradowalna 



 

okazy porostów (Xanthoria parietina, Hypogymnia physodes, Parmelia sulcata) 



 

tablice skali porostowej (broszury) 



 

karty pracy do filmu 



 

prezentacja multimedialna 



 

rozsypanka – zadanie do  podtematu oczyszczanie ścieków 



 

tekst z lukami – zadanie na podsumowanie 

Formy pracy: 



 

indywidualna 



 

ciała klasa 

PRZEBIEG LEKCJI: 

1.  Czynności organizacyjne 

Faza wprowadzająca 

1.  Prezentacja multimedialna, pogadanka: Nauczyciel wyświetla zdjęcie wycieku ropy 

naftowej na morzu oraz zadaje uczniom pytania: 

Co  przedstawia  zdjęcie?  Jakie  to  jest  zjawisko?  W  jaki  sposób  powstało?  
W  jaki  sposób  są  usuwane  plamy  ropy  naftowej?  Jakie  organizmy  są  do  tego 
wykorzystywane? 
2.  Uczniowie zapisują w zeszytach temat lekcji: Biotechnologia w ochronie środowiska 

Faza realizacyjna 

1.  Pogadanka:  Jakie  znacie  inne  sposoby  wykorzystania  biotechnologii  w  ochronie 

środowiska? 

2.  Czy ktoś z Was był może w oczyszczalni ścieków?  Czym zajmuje się oczyszczalnia? 

Rozsypanka -  praca z podręcznikiem załącznik nr 1. (podręcznik str. 66) 

3.  Praca  z  kartami  pracy:  Uczniowie  wykonują  zadanie  1  z  kart  pracy  str.          . 

Sprawdzenie zadania. 

4.  Pogadanka:  Jakie  jeszcze  oprócz  ścieków  produkujemy  zanieczyszczenia?  Skąd  się 

one  biorą?  Kto  je  od  nas  odbiera?  Gdzie  są  składowane?  Czy  są  w  jakiś  sposób 
wykorzystywane 

5.  Film:  

https://www.youtube.com/watch?v=3J8R2-dLKqI

 

16:37 – 19:52 = 3:15 min. 

Uczniowie otrzymują pytania do filmu „Składowiska. Biogaz z odpadów” 
Odpowiedzi uczniów na pytania do filmu załącznik 2. 

6.  Pogadanka/  pokaz:  Nauczyciel  pokazuje  reklamówkę  biodegradowalną.  Zadaje 

uczniom  pytania:  Czy  to  jest  zwykła reklamówka?  Co  się  stanie  z  reklamówką  gdy 
pozostawimy  ją  przez  dłuższy  czas?  Co  to  są  tworzywa  biodegradowalne? 
Nauczyciel  pokazuje  reklamówkę  biodegradowalną  w  stanie  rozkładu.  Czy  znacie 
inne produkty biodegradowalne? Jakie?  

7.  Pogadanka: Co się dzieje gdy spalamy śmieci w piecach domowych? Czy możemy to 

w  jakiś  sposób  poznać?  Dlaczego  śmierdzi?  W  jaki  sposób  przeciwdziałamy  tego 
typu działaniom? Czy wszędzie da się ograniczyć emisję gazów? Co jest używane do 
zapobiegania? – BIOFILTRY. Jak są zbudowane? 

8.  Pogadanka:  Czy  ktoś  z  was  ma  ogród  przydomowy?  Jeżeli  tak  to  gdzie  trafiają 

resztki  roślinne  z  ogrodu?  Co  się  z  nimi  stanie  po  kilku  miesiącach?  Czy  jest 
wymagane  stworzenie  specjalnych  warunków  przy  składowaniu  biomasy?  Jakie 
organizmy biorą udział w rozkładaniu materii roślinnej?  

9.  Pogadanka:  W  jaki  sposób  możemy  ocenić  czy  powietrze,  którym  oddychamy  jest 

czyste czy zanieczyszczone? Czy są specjalne techniki? 

Nauczyciel  pokazuje  uczniom  okazy  porostów  oraz  rozdaje  broszury  ze  skalą 
porostową. Zadaje pytania: Czy te organizmy są nam do czegoś przydatne? Czy jest 
jakiś sposób ochrony naszego powietrza? 

Faza podsumowująca 

1.  Uczniowie otrzymują tekst z lukami. Ich zadaniem jest poprawne uzupełnienie go. 
2.  Sprawdzenie zadania – uczniowie czytają kolejne zdania tekstu. 
3.  Zadanie  zadania  domowego  –  Przygotuj  w  jaki  sposób  można  zwalczać  szkodniki  

nie używając chemicznych środków ochrony roślin? 

 

Załącznik 1  
 

 

Załącznik 2 
Pytania do filmu: 

1.  Co to jest biogaz? 
2.  Do czego jest wykorzystywany? 
3.  W jaki sposób biogaz jest przemieszczany do bloków energetycznych? 

Załącznik 3 
……………………..  to  metoda  oczyszczania  ścieków  za  pomocą  mikroorganizmów.  W  tym 
procesie  wykorzystywane  są  przede  wszystkim  organizmy  takie  jak:  ……………., 
…………………,  ………………..,  a  nawet  larwy  …………………  Możemy  wyróżnić  dwie 
metody  oczyszczania  ścieków:  ………………………………….  i    …………………………… 
Oczyszczanie  ścieków  może  być  także  przeprowadzane  w  różnych  warunkach: 
…………………. ( usuwanie związków ……, …… i …….)lub ………………….(utlenianie do 
CO

2

, H

2

O i innych związków nieorganicznych). 

…………………….jest  naturalną  metodą  unieszkodliwiania  i  zagospodarowywania 
odpadów,  polegająca  na  rozkładzie  substancji  organicznej  przez  mikroorganizmy 
oddychające 

…………………., 

natomiast 

……………………… 

……………………. 

przeprowadzana jest przez mikroorganizmy oddychające …………………… . W trakcie tego 
procesu  powstaje  mieszanina  gazów  zwana  ……………………  .  Stanowi  on  alternatywne 
……………. 

……………... 

Organizmy 

cechujące 

się 

zróżnicowaną 

wrażliwością  

i charakterystyczną reakcją na stan zanieczyszczenia środowiska to …………………………