Programy Terapeutyczne 2007

Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego toksyną botulinową

1

1. Nazwa programu:

LECZENIE MÓZGOWEGO PORAŻENIA DZIECIĘCEGO TOKSYNĄ BOTULINOWĄ

2. Dziedzina medycyny:

Neurologia dziecięca

Rehabilitacja

3. Dane dotyczące substancji czynnych finansowanych w ramach programu:

• Dysport – fiol. 500 j. – subst. sucha do przygotowania roztworu do wstrzyknięć

• Botox – fiol. 100 j. - subst. sucha do przygotowania roztworu do wstrzyknięć

Preparat toksyny botulinowej

Dysport

Botox

Mózgowe porażenie dziecięce

30 j. m. /kg m.c.

6 j.m. /kg m.c.

Częstość podawania leku zależy od stanu klinicznego pacjenta, maksymalnie 4 razy w ciągu

roku. Przelicznik Dysport / Botox wynosi: 1 j.m. Botox = 5 j.m. Dysport

4. Opis problemu zdrowotnego

G 80 – mózgowe porażenie dziecięce

Przebieg choroby.

Mózgowe porażenie dziecięce oznacza różnorodne zaburzenia funkcji ruchowych

dziecka, w następstwie uszkodzenia mózgu w czasie ciąży lub okresie okołoporodowym.

Warunkiem rozpoznania jest niepostępujący charakter objawów i brak innych uchwytnych

przyczyn.

W ostatnich latach obserwuje się stały postęp w leczeniu usprawniającym chorych

dotkniętych mózgowym porażeniem dziecięcym.

Rokowanie.

Programy Terapeutyczne 2007

Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego toksyną botulinową

2

Zależy od rozpoznania i odpowiednio wczesnego wdrożenia postępowania

rehabilitacyjnego.

Epidemiologia.

Częstość występowania 2 – 3 dzieci na każde 1000 żywo urodzonych. Obecnie w

Polsce szacujemy populację dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym szacuje się na 20 –

25 tysięcy.

5. Opis działania leku

Toksyna botulinowa typu A jest egzotoksyną wytwarzaną przez laseczki Clostridium

botulinum. Łączy się trwale z płytką nerwowo-mięśniową, poraża przewodnictwo nerwowo-

mięśniowe poprzez fragmentację białka SNAP-25 niezbędnego w procesie uwalniania

acetylocholiny z zakończeń presynaptycznych.

6. Zamierzony efekt terapeutyczny,

Poprawa sprawności ruchowej dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.

7. Kryteria włączenia do programu,

• potwierdzone rozpoznanie mózgowego porażenia dziecięcego z towarzyszącą

spastycznością ogniskową, np. stopa końsko-szpotawa, nadmierne zgięcie w

stawach kolanowych;

• wiek 2-18 lat;

• w niektórych przypadkach uzasadniony jest wybór miejsca podania toksyny

otulinowej przy pomocy badania EMG.

8. Kryteria wykluczenia z programu,

• nadwrażliwość na kompleks neurotoksyny lub którykolwiek ze składników leku;

• powstanie oporności na leczenie;

• stwierdzenie myastenii gravis;

Programy Terapeutyczne 2007

Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego toksyną botulinową

3

• objawy uogólnionego zakażenia;

• zapalenie okolicy miejsca podania;

• ciąża

9. Monitorowanie wyników leczenia,

W indywidualnej dokumentacji medycznej pacjenta należy umieścić następujące

informacje dotyczące programu:

• informacje dotyczące monitorowania leczenia programem;

• informacja na temat zakończenia leczenia i osiągniętego efektu terapeutycznego.

10. Monitorowanie wyników programu,

Celem monitorowania wyników programu przewiduje się przekazywanie do Oddziału

Wojewódzkiego Funduszu „Indywidualnej karty leczenia toksyną botulinową” o

następującym wzorze:

INDYWIDUALNA KARTA LECZENIA TOKSYNĄ BOTULINOWĄ

Nazwa świadczeniodawcy

PESEL pacjenta

Wiek

Waga

potwierdzone rozpoznanie mózgowego porażenia dziecięcego z towarzyszącą spastycznością
ogniskową, np. stopa końsko-szpotawa, nadmierne zgięcie w stawach kolanowych*

tak / nie

zgoda rodziców, którzy muszą być poinformowani o możliwych działaniach niepożądanych
toksyny botulinowej i ewentualnych powikłaniach terapii*

tak / nie

Data włączenia do leczenia

Data badania EMG

iniekcje mięśni tzw grupy kulszowo – goleniowych w przypadku nadmiernego zgięcia w stawach
kolanowych - ilość jednostek toksyny botulinowej

iniekcje mięśni przywodzicieli uda i mięśni kolszowo – goleniowych w celu umożliwienia
przyjęcia pozycji siedzącej (ciężkie przypadki)- ilość jednostek toksyny botulinowej

iniekcje diagnostyczne, pozwalające przewidzieć skutki leczenia operacyjnego (odwracalna
symulacja lub różnicowanie roli różnych mięśni w przypadku wątpliwości)- ilość jednostek
toksyny botulinowej

Programy Terapeutyczne 2007

Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego toksyną botulinową

4

iniekcje zmniejszające bolesne skurcze mięśni w okresie okołooperacyjnym - ilość jednostek
toksyny botulinowej

iniekcje do innych grup mięśni według wskazań - ilość jednostek toksyny botulinowej miejsce:
………………….
………………….
………………….

Łączna ilość jednostek na jedną sesję

pacjent uczestniczy w programie rehabilitacyjnym finansowanym przez NFZ

tak / nie

ocena wyniku leczenia (stopień uzyskanej poprawy – w tym uzyskany zakres ruchów i nasilenie działań

niepożądanych) – krótki opis.

podpis i pieczęć lekarza wykonującego zabieg

*niewłaściwe wykreślić

Powyższa kartę należy przekazywać do Oddziału Funduszu raz na 6 miesięcy.

określenie czasu leczenia w programie.

Leczenie w ramach programu może trwa do ukończenia 18 roku życia

11. Warunki Realizacji Programu:

Warunki lokalowe oraz wyposażenie:

• - gabinet zabiegowy w poradni lub oddziale neurologii lub ortopedii dziecięcej, oddziale

rehabilitacji dziecięcej lub ośrodku rehabilitacji dziecięcej, również pododdział
pediatryczny.

• - pracownia EMG w jednostce macierzystej.

Kwalifikacje personelu:

Programy Terapeutyczne 2007

Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego toksyną botulinową

5

• co najmniej 2 lekarzy neurologów lub specjalistów rehabilitacji dziecięcej oraz specjaliści

ortopedzi z udokumentowanym co najmniej trzyletnim doświadczeniem w stosowaniu tej

metody leczenia

• co najmniej 2 pielęgniarki

• Sugerowana współpraca z psychologiem klinicznym