background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

 
 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 

 
 
Beata Figarska - Wysocka 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wykonywanie 

okładzin 

drewna 

materiałów 

drewnopochodnych 713[05].Z2.05 

 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla ucznia 

 

 

 

 

 
 
 

 
 
 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2006 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

Recenzenci: 
mgr inż. Witold Kapusta 
mgr inż. Bartłomiej Marcinkiewicz 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Beata Figarska – Wysocka 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  713[05].Z2.05 

Wykonywanie okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych, zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu posadzkarz. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006                                                 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

SPIS TREŚCI 

 

1. Wprowadzenie 

2. Wymagania wstępne 

3. Cele kształcenia 

4. Materiał nauczania 

4.1. Właściwości okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych 

  4.1.1. Materiał nauczania 

  4.1.2. Pytania sprawdzające 

  4.1.3. Ćwiczenia 

  4.1.4. Sprawdzian postępów 

10 

4.2. Okładzinowe materiały z drewna 

11 

  4.2.1. Materiał nauczania 

11 

  4.2.2. Pytania sprawdzające 

13 

  4.2.3. Ćwiczenia 

13 

  4.2.4. Sprawdzian postępów 

14 

4.3. Okładzinowe materiały drewnopochodne 

15 

  4.3.1. Materiał nauczania 

15 

  4.3.2. Pytania sprawdzające 

15 

  4.3.3. Ćwiczenia 

16 

  4.3.4. Sprawdzian postępów 

17 

4.4. Płyty gipsowo – kartonowe 

18 

  4.4.1. Materiał nauczania 

18 

  4.4.2. Pytania sprawdzające 

18 

  4.4.3. Ćwiczenia 

18 

  4.4.4. Sprawdzian postępów 

19 

4.5. Wykonywanie okładzin drewnianych 

20 

  4.5.1. Materiał nauczania 

20 

  4.5.2. Pytania sprawdzające 

22 

  4.5.3. Ćwiczenia 

22 

  4.5.4. Sprawdzian postępów 

23 

4.6. Wykonywanie okładzin z materiałów drewnopochodnych 

24 

  4.6.1. Materiał nauczania 

24 

  4.6.2. Pytania sprawdzające 

25 

  4.6.3. Ćwiczenia 

25 

  4.6.4. Sprawdzian postępów 

26 

4.7. Wykonywanie okładzin z płyt gipsowo – kartonowych 

27 

  4.7.1. Materiał nauczania 

27 

  4.7.2. Pytania sprawdzające 

27 

  4.7.3. Ćwiczenia 

27 

  4.7.4. Sprawdzian postępów 

28 

4.8. Sufity podwieszane 

29 

  4.8.1. Materiał nauczania 

29 

  4.8.2. Pytania sprawdzające 

29 

  4.8.3. Ćwiczenia 

29 

  4.8.4. Sprawdzian postępów 

30 

 
 
 

 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

4.9. Wykańczanie i konserwacja okładzin 

31 

  4.9.1. Materiał nauczania 

31 

  4.9.2. Pytania sprawdzające 

31 

  4.9.3. Ćwiczenia 

31 

  4.9.4. Sprawdzian postępów 

32 

4.10. Materiały mocujące elementy okładzinowe 

33 

  4.10.1. Materiał nauczania 

33 

  4.10.2. Pytania sprawdzające 

33 

  4.10.3. Ćwiczenia 

34 

  4.10.4. Sprawdzian postępów 

34 

4.11. Naprawa, remont i renowacja 

35 

  4.11.1. Materiał nauczania 

35 

  4.11.2. Pytania sprawdzające 

35 

  4.11.3. Ćwiczenia 

35 

  4.11.4. Sprawdzian postępów 

36 

4.12. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 

37 

  4.12.1. Materiał nauczania 

37 

  4.12.2. Pytania sprawdzające 

37 

  4.12.3. Ćwiczenia 

38 

  4.12.4. Sprawdzian postępów 

38 

4.13. Zasady przedmiaru i obmiaru robót 

39 

  4.13.1. Materiał nauczania 

39 

  4.13.2. Pytania sprawdzające 

39 

  4.13.3. Ćwiczenia 

39 

  4.13.4. Sprawdzian postępów 

40 

4.14. Przepisy bhp i ochrony ppoż 

41 

  4.14.1. Materiał nauczania 

42 

  4.14.2. Pytania sprawdzające 

42 

  4.14.3. Ćwiczenia 

43 

  4.14.4. Sprawdzian postępów 

44 

5. Sprawdzian osiągnięć 

45 

6. Literatura 

51 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

1. WPROWADZENIE 

 

Poradnik  będzie  Ci  pomocny  w  przyswajaniu  wiedzy  o  okładzinach  z  drewna                            

i materiałów drewnopochodnych, a także ułatwi Ci wykonanie okładzin oraz ich odbiór. 

W poradniku zamieszczono: 

1.  Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś 

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej. 

2.  Cele kształcenia tej jednostki modułowej. 
3.  Materiał  nauczania  (rozdział  4),  który  umożliwia  samodzielne  przygotowanie  się  do 

wykonania  ćwiczeń  i  zaliczenia  sprawdzianów.  Obejmuje  on  również  ćwiczenia,  które 
zawierają wykaz  materiałów,  narzędzi  i  sprzętu potrzebnych do realizacji  ćwiczeń. Przed 
ćwiczeniami  zamieszczono  pytania  sprawdzające  wiedzę  potrzebną  do  ich  wykonania.        
Po  ćwiczeniach  zamieszczony  został  sprawdzian  postępów.  Wykonując  sprawdzian 
postępów  powinieneś  odpowiadać  na  pytania  tak  lub  nie,  co  oznacza,  że  opanowałeś 
materiał albo nie.  

4.  Sprawdzian  osiągnięć,  w  którym  zamieszczono  instrukcję  dla  ucznia  oraz  zestaw  zadań 

testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki. 
Zamieszczona została także karta odpowiedzi. 

5.    Wykaz  literatury  obejmujący  zakres  wiadomości,  dotyczącej  tej  jednostki  modułowej, 

która umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności. 
Jeżeli  masz  trudności  ze  zrozumieniem  tematu  lub  ćwiczenia,  to  poproś  nauczyciela             

lub  instruktora  o  wyjaśnienie  i  ewentualne  sprawdzenie,  czy  dobrze  wykonujesz  daną 
czynność.                   

Jednostka modułowa: Wykonywanie okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych, 

której  treści  teraz  poznasz,  stanowi  jeden  z  elementów    modułu  713[05].Z2  ,,Technologie 
wykonywania okładzin’’ i jest oznaczona na zamieszczonym schemacie na stronie 5. 
 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 
 

W  czasie  pobytu  w  pracowni  musisz  przestrzegać  regulaminów,  przepisów 

bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  instrukcji  przeciwpożarowych,  wynikających  z rodzaju 
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

 

 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 
 

 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

713[05].Z2 

Technologie  

wykonywania okładzin 

713[05].Z2.01 

Dobieranie 

materiałów i sprzętu 

713[05].Z2.02 

Przygotowywanie zapraw, klejów  

i zaczynów gipsowych 

713[05].Z2.03 

Wykonywanie okładzin 

z materiałów mineralnych 

713[05].Z2.05 

Wykonywanie okładzin z drewna 

i materiałów drewnopochodnych 

713[05].Z2.04 

Wykonywanie okładzin 

z tworzyw sztucznych 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

 

rozpoznawać podstawowe materiały budowlane, 

 

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa, 

 

wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi, 

 

dobierać materiały i sprzęt do pracy, 

 

przygotowywać kleje, zaprawy i mieszanki betonowe, 

 

dobierać i wykonywać podkłady pod okładziny, 

 

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

 

określić przydatność drewna i materiałów drewnopochodnych na okładziny, 

 

rozpoznać warunki techniczne przystąpienia do robót, 

 

określić odporność materiałów na wpływy mechaniczne i termiczne, 

 

rozróżnić materiały okładzinowe, 

 

rozpoznać rodzaje płyt kartonowo – gipsowych, 

 

dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania okładzin, 

 

przygotować podłoża pod okładziny, 

 

sklasyfikować  okładziny  z  drewna  i  materiałów  drewnopochodnych  pod  względem 
konstrukcyjnym, 

 

mocować okładziny za pomocą wkrętów i kołków, 

 

mocować okładziny metodą wstrzeliwania, 

 

wykonać okładziny z desek i listew, 

 

wykonać okładziny z okładzin ramowo – płycinowych, 

 

wykonać okładziny z płyt stolarskich, wiórowych i pilśniowych, 

 

wykonać okładziny z płyt gipsowo – kartonowych – mocowanych na ruszcie drewnianym  
i metalowym, 

 

podwiesić sufit z płyt kartonowo – gipsowych, 

 

określić przyczyny paczenia się okładzin drewnianych, 

 

sporządzić listę elementów mocujących okładziny, 

 

wykończyć i konserwować okładziny, 

 

usunąć usterki powstałe w czasie eksploatacji, 

 

dokonać remontu i wymiany elementów okładzinowych, 

 

zmontować, ustawić i zdemontować rusztowanie, 

 

oszacować ilość materiałów podstawowych i pomocniczych, 

 

wykonać obmiar robót, 

 

zorganizować stanowisko pracy, 

 

przestrzegać przepisów bhp, ochrony ppoż., oraz zasady ochrony środowiska. 

 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

4. MATERIAŁ NAUCZANIA 

 
4.1. 

Właściwości 

okładzin 

drewna 

materiałów 

drewnopochodnych 

 

4.1.1. Materiał nauczania 

 

Drewno i tworzywa drzewne stanowią bardzo cenne materiały w technice okładzinowej i 

dają  możliwość  uzyskania  niemal  nieograniczonej  liczby  rozwiązań  technicznych 
i dekoracyjnych.  Sprzyja  temu  duża  różnorodność  gatunków  drewna  i związane  z  tym 
bogactwo  barwy  oraz  rysunku  usłojenia.  Drewno  pochodzące  z drzew  klimatu 
umiarkowanego może mieć następujące zabarwienie: 

 

zbliżone do białego: jodła, świerk, grab, buk, klon, jawor, olcha, topola, 

 

żółte: brzoza, limba, 

 

brunatne: dąb, jesion, wiąz, 

 

różne odcienie czerwonego: cis, modrzew, sosna, wiśnia, śliwa, 

 

żółtozielone: akacja, 

 

szare, zbliżone do czarnego: orzech. 
Barwa  drewna  zależy  w  głównej  mierze  od  warunków  klimatycznych,  w  których 

wzrastało  drzewo.  W  ramach  tego  samego  gatunku  może  występować  duże  zróżnicowanie 
odcieni.  Barwa  drewna  ulega  zmianie  pod  wpływem  działania  wilgoci,  światła  i  działania 
grzybów  (sinica).  Można  ją  również  zmieniać  stosując  odpowiednie  zabiegi  technologiczne, 
np. impregnację, malowanie, lakierowanie, naparzanie itp.  

Przekrój  drewna  nie  ma  jednolitej  barwy  na  całej  swojej  powierzchni,  urozmaicają  go 

różne odcienie, tworząc tzw. rysunek. Zależny on jest od gatunku drewna (budowy i kierunku 
przekroju),  szerokości  słojów  rocznych,  kierunku  przebiegu  włókien  oraz  ilości  i  wielkości 
sęków. Drewno iglaste ma zwykle mniej urozmaicony rysunek niż drewno liściaste. 

Łatwość  obróbki  drewna  i  dobra  jakość  ręcznych  i  mechanicznych  narzędzi  sprzyjają           

z  jednej  strony  nieograniczonym  możliwością  indywidualnego  kształtowania  formy 
plastycznej okładzin,  a z drugiej możliwość produkcji masowej. 

Do  właściwości  fizycznych  decydujących  o  przydatności  drewna  i  materiałów 

drewnopochodnych do wykonywania okładzin, należą: 

 

wilgotność, 

 

skurcz i pęcznienie, 

 

gęstość i gęstość pozorna, 

 

przewodność cieplna. 
Właściwości mechaniczne, które decydują o przydatności to: 

 

wytrzymałość na ściskanie, 

 

wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien, 

 

wytrzymałość na zginanie, 

 

wytrzymałość na ścinanie wzdłuż włókien. 

       Wady  drewna  obniżają  jego  wartość,  a  nawet  całkowicie  dyskwalifikują  materiał.               
Do  wad  drewna  zalicza  się  nieprawidłowości  jego  budowy,  uszkodzenia  oraz  inne  cechy 
naturalne  mające  wpływ  na właściwości użytkowe tego materiału.  Wady drewna określa się 
przez porównanie drewna rzeczywistego z wzorcem drewna idealnego o kształcie walca, bez 
sęków,  o  równomiernym  układzie  słojów  i  równoległych  włóknach.  Odchylenia                      
od wzorca uważa się za wadę. 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

Pod  względem  konstrukcyjnym  okładziny  z  drewna  i  tworzyw  drzewnych  można 

podzielić na: 

 

okładziny z desek, 

 

okładziny z listewek, 

 

okładziny ramowo – płycinowe, 

 

okładziny z płyt. 

 

4.1.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie są drzewa liściaste i iglaste, z których wykonujemy okładziny? 
2.  Jakie są barwy drewna? 
3.  Od czego zależy rysunek drewna? 
4.  Jakie są właściwości użytkowe okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych? 
5.  Jakie badamy właściwości fizyczne drewna i materiałów drewnopochodnych? 
6.  Jakie sprawdzamy właściwości mechaniczne drewna i materiałów drewnopochodnych? 
7.  Co może obniżyć właściwości użytkowe materiałów drewnianych? 
8.  W jaki sposób sprawdzamy czy drewno ma wady? 
 
 

4.1.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Na podstawie obejrzanego  filmu wypisz na kartce właściwości i przeznaczenie okładzin 

drewnianych w budynkach mieszkalnych. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć uważnie film 

– „

 Okładziny z drewna i materiałów drewnopochodnych”,  

2)  wypisać na kartce właściwości okładzin drewnianych, 
3)  wypisać na kartce przeznaczenie okładzin drewnianych w budynkach mieszkalnych, 
4)  zapisać spostrzeżenia w notatniku, 
5)  zaprezentować swoją pracę. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  film instruktażowy – „ Okładziny z drewna i materiałów drewnopochodnych”, 
–  arkusz papieru, 
–  ołówek lub cienkopis, 
–  notatnik. 
 
Ćwiczenie 2 

Na  przygotowanej  próbce  drewna  przeprowadź  badanie  sprawdzające  czy  posiada             

ona wady, zapisz je i określ jak one powstały.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć dokładnie przygotowaną próbkę drewna, 
2)  porównać z próbką wzorcową, 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

10 

3)  wypisać na kartce wszystkie wady, 
4)  określić jak te wady powstały, 
5)  zaprezentować swoją pracę. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  próbka drewna, 
–  próbka wzorcowa, 
–  arkusz papieru, 
–  ołówek lub długopis, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 
Ćwiczenie 3  

Na  przedstawionej  planszy  poglądowej,  rozpoznaj  drzewa  i  określ  jakie  barwy  może 

mieć ich drewno. Dopasuj barwę drewna do drzewa.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  przeanalizować planszę poglądową z rodzajami drzew, 
2)  opisać drzewa pokazane na rysunku, 
3)  wypisać na kartkach samoprzylepnych  barwy drewna, 
4)  dopasować barwę do drzewa, przedstawionego na planszy, 
5)  zapisać spostrzeżenia w notatniku, 
6)  zaprezentować swoją pracę. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  plansza poglądowa przedstawiająca rodzaje drzew, 
–  kartki samoprzylepne, 
–  ołówek lub długopis, 
–  notatnik, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 

4.1.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

Tak

 

Nie

 

1) rozpoznawać drzewa? 
2) określać barwę drewna? 
3) podać  właściwości okładzin drewnianych i drewnopochodnych? 
4) wymienić wady drewna? 
5) określić 

przydatność 

drewna 

materiałów 

drewnopochodnych                      

na okładziny? 

6) określić odporność materiałów na wpływy mechaniczne i termiczne?

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 
¨ 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 
¨ 

 
 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

11 

4.2. Okładzinowe materiały z drewna 
 

4.2.1. Materiał nauczania 

 

Drzewo  składa  się  z  części  nadziemnej,  w  skład  której  wchodzą  pień  (kłoda)  i  korona 

oraz  części  podziemnej  –  korzeni.  Największą  wartość  użytkową  jako  materiał  budowlany 
mają konary i kłoda. 

W przekroju pnia są widoczne: rdzeń, drewno właściwe i kora. Wewnętrzną, ciemniejszą 

część  drewna,  która  otacza  rdzeń,  nazywa  się  twardzielą,  a  jaśniejszą  od  niej  część 
zewnętrzną – bielem. 

 W budownictwie  wykorzystujemy  wiele rodzajów  drewna.  Do  najczęściej  stosowanych 

gatunków  drewna  pochodzącego  z  drzew  iglastych  należy  zaliczyć:  sosnę,  świerk,  jodłę, 
modrzew, a natomiast z drzew   liściastych: dąb, grab, jesion, buk.  

Sosna.  Drewno  sosnowe  jest  miękkie,  łatwe  w  obróbce,  sprężyste,  o  znacznej 

wytrzymałości.  Jest  stosunkowo trwałe  i  odporne na  działanie umiarkowanej  wilgoci, dzięki 
znacznej  zawartości  żywicy.  Biel  drewna  sosnowego  daje  się  łatwo  nasycać  środkami 
impregnacyjnymi,  natomiast  twardziel  jest  mniej  nasiąkliwa.  Farby  i  lakiery  na  powierzchni 
drewna sosnowego kryją dobrze  z wyjątkiem miejsc żywicznych. 
 

Świerk.  Drewno  świerkowe  jest  barwy  żółtawobiałej  lub  czerwonobiałej,  miękkie, 

sprężyste,  łupliwe,  dość  łatwo  pęka  i  paczy  się,  ma  wiele  sęków.  Na  obrobionych 
powierzchniach  często  występują  ślady  żywicy.  Drewno  nadaje  się  do  malowania                           
i bejcowania. 

Jodła.  Drewno  jodłowe  jest  barwy  żółtawobiałej,  różowiejącej  ku  rdzeniowi,  miękkie, 

giętkie,  łupliwe,  dość  łatwo  pęka.  Nadaje  się  do  malowania  olejnego,  ma  dużo  twardych 
sęków łatwo wypadających. 

Modrzew.  Twardziel  modrzewia  wyróżnia  się  żółtoczerwoną  lub  brunatno-czerwoną 

barwą. Powierzchnia gładzonego drewna odznacza się trwałym połyskiem. 

Dąb.  Drewno  dębowe  jest  twarde,  ma  dużą  wytrzymałość  i  odporność  na  ścieranie. 

Nadaje się do malowania i bejcowania. Jest materiałem trwałym. 

Grab.  Drewno  jest  ciężkie,  bardzo  trwałe,  trudne  do  obróbki  mechanicznej.  Barwy 

żółtawej lub szarobiałej. Nadaje się do bejcowania i polerowania. 
 

Jesion. Drewno jest wytrzymałe, elastyczne, podatne na obróbkę mechaniczną, gładzenie 

i  polerowanie.  Jego  drewno  posiada  często  ozdobny  rysunek  słojów  dlatego  jest 
poszukiwanym materiałem okładzinowym. 
 

Buk.  Barwa  drewna  w  zależności  od  wieku  drzewa  przechodzi  od  jasnej,  zielonkawej           

aż  do  różowobrunatnej.  Jest  twarde,  podatne  na  obróbkę  mechaniczną,  dobrze  nadaje  się              
do malowania. 
 

Okładziny  z  drewna  i  tworzyw  drzewnych  mogą  stanowić  różne  rozwiązania 

materiałowo – konstrukcyjne takie jak: 

 

okładziny  z  fabrycznych  materiałów:  desek,  listew,  płytek  okładzinowych  itp. 
mocowanych  do  konstrukcji  podłoża  (np.  szkieletu  drewnianego  ściany),  do  podkładu 
listwowego  (rusztu)  zamocowanego  do  podłoża  albo  bezpośrednio  –  metodą  łączenia 
mechanicznego lub przez przyklejenie (rys.1), 

 

okładziny  z  elementów  wykonanych  według  projektu  w  zakładach  stolarskich                    
(np. elementy boazerii płytowych, ramowo - płycinowych), przygotowanych do montażu 
na budowie w określonych miejscach na istniejącym podłożu (rys.2), 

 

prefabrykowane  elementy  budynku  (np.  lekkie  ścianki  działowe  o  konstrukcji 
warstwowej,  konstrukcje  sufitów  podwieszanych)  z  fabrycznym  wykończeniem 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

12 

zewnętrznym  materiałami  okładzinowymi  w  postaci  płyt  wiórowych  lub  pilśniowych       
(rys. 3). 

 

 

 

Rys. 1. Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych okładzin z materiałów z drewna i formatyzowanych płytek  

 z tworzyw drzewnych: a) okładzina z desek na drewnianym szkielecie ścian, b) jw. na listwach mocowanych do 

podłoża, c) okładzina z płyt mocowanych mechanicznie z zastosowaniem łączników metalowych,    

d) okładzina  z płytek pilśniowych dźwiękochłonnych, przyklejanych do podłoża

 

1 – krawędziak z drewna, 2 – deska okładzinowa, 3 – podłoże betonowe lub z cegły, 4  – listwa drewniana, 

5 –płyta wiórowa, 6 – łącznik metalowy, 7 – klej, 8 – płytka pilśniowa dźwiękochłonna [4, str.290] 

 

 

 

 

 

Rys. 2. Przykład boazerii ramowo – płycinowej i sposób jej mocowania: a) widok, b) szczegóły przekroju 

pionowego, c) szczegóły przekroju poziomego 

1- element ramy, 2 – płycina, 3 – listwy wykańczające, 4 – listwy – montażowe [4, str.291] 

 

 

 

Rys. 3. Przykład prefabrykowanego elementu lekkiej ścianki działowej fabrycznie wykończonej 

okładzinami  z płyt pilśniowych i rdzenia ze styropianu

 

1 – płyty pilśniowe laminowane, 2 – styropian [ 4, str. 291] 

 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

13 

4.2.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie drewno używane jest w budownictwie? 
2.  Jakie znasz drzewna iglaste? 
3.  Jakie znasz drzewna liściaste? 
4.  Czym charakteryzują się poszczególne rodzaje drewna? 
5.  Jakie znasz stosowane rozwiązania konstrukcyjne? 

 
4.2.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wypisz  na  kartce  rodzaje  drewna  i  przeprowadź  analizę  podobieństw  oraz  różnic 

stosowanych materiałów drewnianych. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na kartce rodzaje drewna, 
2)  określić podobieństwa, 
3)  określić różnice, 
4)  zapisać spostrzeżenia  w notatniku, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

– 

arkusz papieru, 

– 

ołówek lub długopis, 

– 

notatnik, 

– 

literatura z rozdziału 6. 

 

Ćwiczenie 2 

Przygotowane próbki materiałów drewnianych nazwij oraz przyporządkuj do miejsca 

ich stosowania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć dokładnie przygotowane próbki materiałów drewnianych, 
2)  wypisać na kartkach samoprzylepnych odpowiednie nazwy materiałów, 
3)  przyporządkować nazwy odpowiednim materiałom, 
4)  wypisać na arkuszu papieru szarego miejsca stosowania materiałów drewnianych, 
5)  przyporządkować odpowiedni materiał do miejsca stosowania, 
6)  zapisać spostrzeżenia w notatniku, 
7)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–   próbki materiałów drewnianych, 
–   samoprzylepne kartki, 
–   arkusz papieru szarego, 
–   artykuły piśmiennicze, 
– 

notatnik. 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

14 

Ćwiczenie 3 

Spośród przygotowanych desek, dobierz je w zakresie grubości i szerokości, aby możliwe 

było  wykonanie okładziny wewnętrznej.  
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zapoznać się z przedstawionymi rodzajami desek, 
2)  porównać grubości i szerokości materiałów, 
3)  wybrać jeden materiał najlepszy do zastosowania, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

trzy rodzaje desek, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

4.2.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

Tak

 

Nie

 

1)  scharakteryzować rodzaje drewna? 
2)  dokonać podziału drewna ze względu na jego twardość? 
3)  omówić zastosowanie różnych rodzajów drewna? 
4)  rozróżnić materiały okładzinowe z drewna? 
5)  sklasyfikować 

scharakteryzować 

rozwiązania 

konstrukcyjne 

elementów z drewna? 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

15 

4.3. Okładzinowe materiały drewnopochodne 

 

4.3.1. Materiał nauczania

 

 

Do okładzinowych materiałów drewnopochodnych zalicza się: 

 

sklejki, 

 

płyty wiórowe, 

 

płyty pilśniowe. 
Sklejka  jest otrzymywana  w  wyniku  klejenia  pod  ciśnieniem  nieparzystej  liczby  warstw 

forniru uzyskanego przez obwodowe skrawanie okrąglaków na płaty grubości 1 

÷

 4 mm. 

Składa  się  z  dwóch  warstw  zewnętrznych  i  nieparzystej  liczby  warstw  wewnętrznych. 
Kolejne warstwy mają zawsze prostopadły do siebie układ włókien. Poprawia to właściwości 
mechaniczne sklejki w obu kierunkach płaszczyzny. 

Ze względu na grubość warstw wewnętrznych wyróżnia się sklejki: 

 

cienkowarstwowe (do 2 mm), 

 

grubowarstwowe (powyżej 2 mm). 
W  zależności  od  użytego  kleju  sklejka  odznacza  się  zróżnicowaną  odpornością                      

na działanie wody. Rozróżnia się sklejkę suchotrwałą i wodoodporną. 
Produkowane są sklejki ogólnego i specjalnego przeznaczenia. 
       Sklejka  wytwarzana  jest  w  4  klasach  jakości  oznaczonych  symbolami:  A,  B,  BB,  BBB. 
Jakość  sklejki  ocenia  się  na  podstawie  wyglądu  prawej  strony  sklejki.  Kryterium 
klasyfikacyjnym jest liczba i częstotliwość występowania wad w użytym fornirze oraz usterki 
produkcyjne  typu  nieodpowiednia  szorstkość,  niewłaściwe  sklejenie,  pęknięcia  forniru.  
Rodzaj i klasa jakości są oznaczone przez producenta na lewej stronie arkusza. 

Płyty  wiórowe.  Produkowane  są  z  prasowanych  pod  dużym  ciśnieniem  wiórów 

spojonych klejem. W zależności od kierunku prasowania wiórów rozróżnia się płyty płasko i 
poprzecznie  prasowane  (wytłaczane).  Płyty  wytłaczane  są  z  obu  stron  oklejane  obłogami. 
Wadą tych płyt jest mała odporność na działanie wilgoci. 

Płyty 

pilśniowe. 

Produkowane 

są 

drewna 

rozwłóknionego 

procesie 

termomechanicznym. Płyty pilśniowe twarde i półtwarde uzyskuje się w wyniku prasowania 
masy  włóknistej  w  prasach  pod  dużym  ciśnieniem.  Mogą  być  uszlachetnione  przez 
hartowanie w wysokiej temperaturze, laminowane, lakierowane  albo  impregnowane olejami. 
Płyty pilśniowe porowate otrzymuje się przez suszenie masy włóknistej bez prasowania. 
Gatunki  płyt  zależą  od  odporności  powłok  na  ścieranie.  Ze  względu  na  właściwości 
mechaniczne  i stopień dopuszczalnej wadliwości rozróżnia się dwie klasy jakości: I i II. 

 

 

4.3.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie materiały stosowane są do produkcji sklejki? 
2.  Jak dzielimy sklejki ze względu na grubość warstw wewnętrznych? 
3.  Od czego zależy klasa sklejki? 
4.  Jakie znasz klasy sklejki?  
5.  Gdzie umieszcza producent oznaczenia klasy i rodzaju sklejki? 
6.  Z jakich materiałów wykonywane są płyty wiórowe? 
7.  Jak dzielimy płyty wiórowe? 
8.  Czy płyty wiórowe są wrażliwe na wilgoć? 
9.  W jaki sposób powstają płyty pilśniowe twarde i półtwarde? 
10.  W jaki sposób powstają płyty pilśniowe porowate? 
11.  W jaki sposób  uszlachetniamy płyty? 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

16 

4.3.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Rozróżnij  i  nazwij  okładzinowe  materiały  drewnopochodne  na  podstawie  ich  struktury 

przekroju pionowego. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na kartce papieru  nazwy wszystkich materiałów drewnopochodnych, 
2)  wypisać na samoprzylepnych kartkach jakie masz struktury przekroju pionowego, 
3)  dopasować strukturę przekroju pionowego do nazwy materiału, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
5)  dokonać oceny wykonania ćwiczenia. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

kartki samoprzylepne, 

 

arkusz papieru, 

 

długopis, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Porównaj  zalety  i  wady  okładzinowych  materiałów  drewnianych  i drewnopochodnych. 

Wykonaj to na schemacie. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na samoprzylepnych kartkach zalety materiałów drewnianych, 
2)  wypisać na samoprzylepnych kartkach wady materiałów drewnianych, 
3)  wypisać na samoprzylepnych kartkach  wady materiałów drewnopochodnych, 
4)  wypisać na samoprzylepnych kartkach zalety materiałów drewnopochodnych, 
5)  przykleić na kartce papieru szarego z jednej strony zalety, a z drugiej wady, 
6)  porównać wady i zalety materiałów drewnianych i drewnopochodnych,  
7)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

papier szary, 

 

kartki samoprzylepne w czterech kolorach, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

Ćwiczenie 3 

Przeprowadź  analizę  na  kartce  podobieństw  i  różnic  drewnianych  i drewnopochodnych 

materiałów okładzin na podstawie obejrzanego filmu. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

17 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć uważnie film – „Okładziny z drewna i materiałów drewnopochodnych”, 
2)  wypisać na kartce podobieństwa materiałów drewnianych i drewnopochodnych, 
3)  wypisać na kartce różnice materiałów drewnianych i drewnopochodnych, 
4)  przeprowadzić 

analizę 

podobieństw 

różnic 

materiałów 

drewnianych 

i drewnopochodnych, 

5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  zapisać wnioski w notatniku. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

film instruktażowy – „ Okładziny z drewna i materiałów drewnopochodnych”, 

 

kartka papieru, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

notatnik. 

 
Ćwiczenie 4 

Oceń  przydatność  do  zastosowania  w  łazience  budynku  mieszkalnego  jednorodzinnego 

i nazwij,  trzy  materiały  okładzinowe  drewniane  i  drewnopochodne    wybrane  z  zestawu 
składającego się z pięciu próbek.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wybrać z zestawu trzy materiały okładzinowe, 
2)  wypisać na kartce nazwy tych materiałów, 
3)  ocenić czy spełniają warunki zadania, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  zapisać wnioski w notatniku. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy:  

 

zestaw 5 próbek materiałów okładzinowych drewnianych i drewnopochodnych, 

 

kartka papieru, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

notatnik. 

 

4.3.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

Tak

 

Nie

 

1)  rozróżnić materiały okładzinowe drewnopochodne? 
2)  sklasyfikować 

materiały 

drewnopochodne 

pod 

względem 

konstrukcyjnym? 

3)  wyjaśnić, z jakich materiałów powstaje sklejka? 
4)  wymienić zalety materiałów drewnopochodnych? 
5)  omówić metody uszlachetniania płyt? 
6)  opisać  podobieństwa i różnice materiałów drewnianych                                            

i drewnopochodnych? 

¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

    ¨ 
 

¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

¨ 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

18 

4.4. Płyty gipsowo – kartonowe 
 

4.4.1. Materiał nauczania 

 

W  produkcji  płyt  gipsowo  –    kartonowych  jest  stosowany  gips  półwodny                                  

i  wielowarstwowo  prasowany  karton.  Literowe  oznaczenia  płyt  mają  charakter  uniwersalny 
i dotyczą wszystkich wyrobów. Oznaczenia: 

 

GKB  –  gipsowo  –  kartonowe  płyty  budowlane  przeznaczone  do  stosowania  jako 
okładziny  ścienne  i  sufitowe  oraz  do  mocowania  na  płaskim  podłożu,  a  także                         
do nakładania jako tzw. suchy tynk, 

 

GKB1  –  gipsowo  –  kartonowe  płyty  budowlane  impregnowane  z  dodatkami 
opóźniającymi    pochłanianie  wody;  stosowane  jako  płyty  GKB  przydatne  do  montażu              
w pomieszczeniach wilgotnych, 

 

GKF  –  gipsowo  –  kartonowe  płyty  ogniochronne  z  rdzeniem  wzmocnionym  włóknem 
szklanym; zastosowanie jak płyt GKB, 

 

GKF1 – gipsowo – kartonowe płyty ogniochronne impregnowane, stosowane do ochrony 
przeciwpożarowej i w pomieszczeniach mokrych, 

 

GKP – gipsowo – kartonowe płyty podkładowe pod tynk,  

 

GKS  –  gipsowo  –  kartonowe  płyty  dźwiękochłonne  produkowane  w  postaci  kaset 
perforowanych lub szczelinowych. 
Produkowane płyty  mają odpowiednio ukształtowane krawędzie, przy czym dwie z nich 

(podłużne) są kształtowane i osłonięte kartonem, a dwie pozostałe (poprzeczne) mają surowe 
krawędzie,  powstałe  w  wyniku  cięcia  w  wytwórni.  Krawędzie  podłużne  mogą  być 
ukształtowane    w  różny  sposób,  zależnie  od  stosowanej  techniki  wykończenia  styków                       
i powierzchni zmontowanych płyt. 

Oprócz  oznaczeń  płyt  oraz  symboli  krawędzi  –  płyty  gipsowo  –  kartonowe  można 

rozróżniać również po kierunku nadruku i kolorze. 

Płyty  ze  względu  na  swoją  budowę  mają  dużą  wytrzymałość  na  zginanie  i  rozciąganie 

oraz dobry współczynnik sprężystości. 
 

4.4.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.  

1.  Z jakich materiałów wykonywana jest płyta gipsowo – kartonowa? 
2.  Jak oznaczamy płyty gipsowo – kartonowe? 
3.  Jakie płyty gipsowo – kartonowe  wykorzystasz w pomieszczeniach mokrych? 
4.  Jakie płyty zastosujesz pod tynki? 
5.  W jaki sposób ukształtujesz krawędzie płyt? 
6.  Jakie właściwości mają płyty gipsowo - kartonowe? 
7.  Co charakteryzuje jeszcze płyty oprócz oznaczeń literowych i ukształtowania krawędzi? 
 

4.4.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Z  przygotowanych  5  próbek  płyt  gipsowo  –  kartonowych  wybierz  3  i  opisz  ich 

zastosowanie. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

19 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na samoprzylepnych kartkach nazwy płyt, 
2)  przyporządkować nazwy płyt do próbek, 
3)  wybrać trzy próbki i opisać ich zastosowanie, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  zapisać spostrzeżenia w notatniku.  
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

5 próbek płyt gipsowo – kartonowych, 

 

kartki samoprzylepne, 

 

kartka papieru szarego, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania,  

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Oblicz  ilość  płyt  gipsowo  –  kartonowych  GKF  o  wymiarach  1200  x  1200  x  12,5  mm  do 

wykonania okładziny ściennej pomieszczenia użyteczności publicznej o powierzchni 300 m

2

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zamienić jednostki miary, 
2)  obliczyć pole jednej płyty, 
3)  podzielić powierzchnię pomieszczenia przez pole płyty, 
4)  zaokrąglić wynik do jedności, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

arkusz papieru, 

 

kalkulator, 

 

długopis.  

 

4.4.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

Tak

 

Nie

 

1)  rozpoznawać rodzaje płyt gipsowo – kartonowych? 
2)  wymienić nazwy literowe płyt gipsowo - kartonowych? 
3)  wymienić zastosowanie płyt gipsowo – kartonowych? 
4)  zamieniać jednostki miary? 
5)  obliczyć powierzchnię jednej płyty gipsowo – kartonowej? 
6)  uzasadnić  zastosowanie  płyt  gipsowo  –  kartonowych  do  ochrony 

przeciwpożarowej?   

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

20 

4.5. Wykonywanie okładzin drewnianych 
 

4.5.1. Materiał nauczania 

 

Podłożem  pod  okładzinę  może  być  powierzchnia  elementu  budowlanego  z  dowolnego 

materiału. Do wykonania okładzin  można przystąpić po zakończeniu wszystkich robót stanu 
surowego i  nie wcześniej  niż po 4  miesiącach od wzniesienia  budynku. Roboty okładzinowe 
można  rozpocząć  po  wykonaniu  tynków,  robót  instalacyjnych,  trzonów  kuchennych, 
osadzeniu ościeżnic i dopasowaniu stolarki budowlanej. 
     Okładziny z desekSą najczęściej stosowanym rozwiązaniem okładziny, która w ścianach 
szkieletowych  drewnianych  stanowi  jednocześnie  obudowę  wypełnienia  konstrukcji  ściany.      
Deski  mogą  mieć  grubość  12 

÷

  18  mm,    szerokość  8 

÷

  15  cm  oraz  różny  kształt  i  można                

je łączyć   w różny sposób ( rys. 4).  
Najczęściej łączymy deski na własne pióro i wpust (rys. 4a). 
 
 

 
 
 
 
 

Rys. 4.  Przykłady kształtu i sposobu łączenia desek okładzinowych: a) na pióro własne i na wpust,             

b) na pióro obce, c) na zakład [4, str.298] 

 

 

W razie poziomego układania desek należy je mocować piórem w kierunku ku górze, aby 

zabezpieczyć okładzinę przed dostawaniem się wody we wpusty. 
Przy  montażu okładziny pozostawia  się  między  deskami (we wpustach) luzy  umożliwiające, 
swobodne  ruchy  materiału  na  skutek  pęcznienia  i  skurczu,  powstające  w czasie  ogrzewania 
pomieszczeń.  Jeśli  wykonana  zostanie  okładzina  ze  stosunkowo  dużymi  spoinami  między 
deskami, to zmiany skurczu i pęcznienia będą niezauważalne. 
 

Deski mocuje się do podkładu z listew lub do słupów konstrukcji na kryty gwóźdź. 

 

Okładziny  z  listew.  Można  je  wykonywać  z  listew  drewnianych  o  dowolnym  kształcie. 

Mocując  do  podkładu  z  listew  w  pewnych  odstępach,  tworząc  okładzinę  ażurową.  Listwy 
mocuje się za pomocą wkrętów od strony spodniej, tworząc elementy prefabrykowane, które 
następnie mocuje się wkrętami do podłoża poprzez listwy podkładu. 
 

 Innym  rodzajem  okładzin  z  listew  są  boazerie  listwowe.  Najprostszym  sposobem 

wykonania jest użycie elementów stanowiących połączenie listew z innymi materiałami typu 
tworzywa  drzewne.  Okładzinę  dającą  fakturę  listwową  można  również  wykonać                                 
z odpowiednio wyprofilowanych desek. Przykłady rozwiązań podano na rys. 5. 
 

Okładziny  ramowo  –  płycinowe.  Są  elementami  stosowanymi  jako  boazerie.  Wykonuje 

się  je technologią  stolarską.  Przykłady  połączeń  ram  z  płycinami  drewnianymi  pokazano  na 
rys. 6. 
Podłoże pod okładzinę musi być odpowiednio suche. 
 

Potrzeba  cyrkulacji  powietrza  między  ścianą,  a  okładziną  zostaje  zapewniona  przez 

odpowiedni  odstęp  wykonany  przy  montażu  oraz  wykonania  otworów  w  elementach 
okładziny  i  listwach  podkładu  (rys.7).  W  celu  zabezpieczenia  przed  możliwością 
zawilgocenia,  tylną  warstwę  okładziny  pokrywa  się  powłoką  malarską.  Poszczególne 
elementy  mocuje  się  do  ścian  za  pomocą  wkrętów  bezpośrednio  do  kołków  osadzonych                 
w podłożu, do podkładu listwowego albo za pomocą specjalnych kotwi stalowych. 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

21 

 

 

 

Rys. 5. Przykłady rozwiązań okładzin listwowych z drewna: a) listwowe otwarte, b)listwowa okładzina 

ustroju dźwiękochłonnego, c) element płyty okładzinowej z fakturą listwową, d) elementy boazerii listwowej            

[4, str. 299]

 

 

 

 

 

 

Rys. 6. Przykłady połączeń z ramami [4, str.300]

 

 

 

 

Rys. 7. Przykłady szczegółów zapewniających cyrkulacje powietrza pod okładziną z drewna: a) przekrój 

pionowy przez okładzinę, b) przekrój poziomy przez podkład listwowy z widocznymi wycięciami 

umożliwiającymi ruch powietrza, c) jw. – z zastosowaniem kołków rozporowych z kołnierzami, które 

dystansują listwę od ściany  [4, str.300]

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

22 

4.5.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Kiedy można przystąpić do montowania okładzin drewnianych? 
2.  Jakie mogą być rodzaje okładzin z drewna? 
3.  Jakie mają wymiary deski na okładziny? 
4.  Jak wykonuje się okładziny z desek? 
5.  Czy potrafisz podać sposób wykonywania okładzin z listew? 
6.  Jak wykonuje się okładziny ramowo –  płycinowe? 
7.  W jaki sposób zapewniamy cyrkulację powietrza w okładzinach ramowo – płytowych? 
8.  Czy znasz  sposoby  zabezpieczania materiału drewnianego przed zawilgoceniem?  

 

4.5.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wyznacz  poziomą  linię  okładziny  drewnianej  przy  cokole  oraz  pion  poszczególnych 

listewek. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wyznaczyć poziomą linię okładziny z drewna, 
2)  wyznaczyć pion dla poszczególnych listewek, 
3)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

poziomnica, 

 

pion, 

 

ołówek stolarski, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Przeprowadź  analizę  sposobu  łączenia  desek  przy  wykonywaniu  okładziny  drewnianej. 

Oceń podłoże i zapisz spostrzeżenia na kartce. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  przygotować stanowisko pracy, 
2)  ocenić stan podłoża, 
3)  opisać spostrzeżenia na kartce, 
4)  przygotować materiały do wykonania okładziny drewnianej, 
5)  przeanalizować sposób łączenia desek, 
6)  uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy, 
7)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
8)  dokonać oceny  wykonanego ćwiczenia. 
 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

23 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

deski, 

 

narzędzia, 

 

papier szary, 

 

przybory piśmiennicze. 

 

Ćwiczenie 3 
 

Wykonaj  okładzinę  z  desek  o  grubości  10  mm  i  szerokości  10  cm  na  dwóch  ścianach                             

o szerokości 2,20 m i 3,10 m do wysokości drzwi. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  przygotować stanowisko pracy, 
2)  przygotować podłoże pod okładzinę,  
3)  zaznaczyć na ścianie wysokość okładziny, 
4)  wykonać okładzinę, 
5)  uporządkować i zlikwidować stanowisko, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

instrukcja wykonywania okładzin z desek, 

 

materiały do przygotowania podłoża, 

 

sprzęt do wykonania podłoża, 

 

sprzęt  i narzędzia do wyznaczenia pion i poziomu okładziny, 

 

deski, 

 

sprzęt i narzędzia do wykonania okładziny. 

 

4.5.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  wymienić rodzaje okładzin z drewna? 
2)  omówić zasady przygotowania podłoża? 
3)  opisać  zasady wykonania okładzin z desek? 
4)  określić zasady wykonania okładzin z listew? 
5)  odczytać rysunki robocze przedstawiające okładziny z drewna? 
6)  obliczyć zapotrzebowanie na materiał? 
7)  określić  sposoby  zapewnienia  cyrkulacji  powietrza  w  okładzinach                     

z drewna? 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

 

 

 

 

 

 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

24 

4.6. Wykonywanie okładzin z materiałów drewnopochodnych 
 

4.6.1. Materiał nauczania 

  

 Okładziny płytowe. Ze względu na grubość płyt, a tym samym ich sztywność przyjmuje 

się sposób rozwiązania zamocowania okładziny. 
 

Grubsze  płyty,  np.  w  postaci  płyt  stolarskich  lub  wiórowych,  których  grubość  stwarza 

możliwość  wyrobienia  wpustów,  łączy  się  przeważnie  wkładkami  na  pióro  obce.                      
Jako  elementy  mocujące  (zazwyczaj  do  podkładu  listwowego)  stosuje  się  gwoździe  lub 
wkręty. 
Stosowanie  cienkich  płyt,  np.  pilśniowych  twardych  oklejonych  folią  PVC,  wiąże  się                    
z  koniecznością  należytego  usztywnienia  stosunkowo  wiotkiej  płyty.  Osiąga  się  to  kilkoma 
sposobami: 

 

przez naklejenie płyty na ruszt z listew, a następnie zamocowanie otrzymanego elementu 
do podłoża, 

 

przez przymocowanie mechaniczne do rusztu listwowego zamocowanego do podłoża, 

 

przez przyklejenie płyt do podłoża za pomocą przekładek ze spienionego poliuretanu. 

 

Płyty  stosowane  na  okładziny  powinny  mieć  powierzchnię  płaską,  bez  widocznych 

sfalowań. 
Płyty  przewidziane  do  mechanicznego  mocowania  powinny  być  zwilżone  wodą  w  celu 
rozszerzenia  się.  Po  zamocowaniu  taka  płyta  wysycha,  a  towarzyszący  temu  skurcz  materiału 
zapewni równą powierzchnię okładziny. 
Zasady  mocowania  elementów  okładzinowych  z  płyt  pilśniowych  przyklejonych  na  ruszcie 
drewnianym są takie same jak w przypadku mocowania okładzin z grubszych płyt (rys.8). 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 8. Przykłady  mocowania płyt okładzinowych z drewna lub tworzyw sztucznych [4, str.302]

 

 
Sposoby  łączenia  cienkich  płyt  okładzinowych  mocowanych  mechanicznie  pokazano               
na rys. 9  
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 9. Listwy do wykończenia okładzin z płyt pilśniowych laminowanych lub emaliowanych: a) spoin 

pionowych, b) górnego i dolnego obrzeża, c) naroży wypukłych, d) naroży wklęsłych [4, str.303]

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

25 

 

W  technologii  przyklejania  płyt  pilśniowych  na  paskach  ze  spienionego  poliuretanu 

szczególne zastosowanie mają specjalne paski z twardego PVC lub aluminium. 
 

Ten sposób mocowania płyt polega na: 

 

przyklejeniu  na  ścianie  za  pomocą kleju kontaktowego,  w odstępach  co  20  cm, pasków 
z pianki  poliuretanowej  o  wymiarach  20  x  3  mm  nasyconej  tym  samym  klejem 
kontaktowym, 

 

naniesienie  kleju  kontaktowego  na  spodnią  stronę  płyty  pilśniowej  pasami,  w  miejscu 
styku z przekładkami poliuretanowymi, 

 

powlekanie  klejem  pasków  poliuretanowych  na  ścianie  i  –  po  odparowaniu 
rozpuszczalników z kleju – wprowadzeniu brzegu płyty we wrąb zamocowanej uprzednio 
listwy z PVC oraz dociśnięcie płyty do podłoża. 

 

Okładziny  ramowo  –  płycinowe  z  materiałów  drewnopochodnych  wykonywane  są  tak 

samo  jak  okładziny  ramowo  –  płycinowe  z  wypełnieniem  drewnianym  przedstawionym                  
w poprzednim rozdziale.  
 

4.6.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Co decyduje o doborze sposobu mocowania płyt? 
2.  Jakie są rodzaje płyt okładzinowych? 
3.  Czy potrafisz podać sposób mocowania płyt grubych? 
4.  W jaki sposób usztywnia się płyty cienkie? 
5.  Jak przygotowujemy płyty do mocowania mechanicznego? 
6.  Jaki jest sposób mocowania płyt pilśniowych przyklejanych na ruszcie drewnianym? 
7.  Jaka jest zasada przyklejania płyt pilśniowych na paskach poliuretanowych? 

 

4.6.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Nazwij  próbki  płyt  oraz  określ  ich  grubość  i  zaproponuj  sposób  ich  mocowania                      

do podłoża. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na kartkach samoprzylepnych nazwy płyt, 
2)  określić ich grubości, 
3)  przykleić na próbkach płyt ich grubości, 
4)  zaproponować dla każdej z płyt sposób mocowania do podłoża, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

próbki płyt, 

 

kartki samoprzylepne, 

 

papier szary, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

26 

Ćwiczenie 2 
 

Wykonaj usztywnienia płyty pilśniowej twardej oklejonej folią. 

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wybrać sposób usztywnienia płyty, 
2)  uzgodnić sposób wykonania usztywnienia z nauczycielem, 
3)  przygotować stanowisko pracy, 
4)  wybrać właściwy materiał do usztywnienia płyty, 
5)  wybrać właściwe narzędzia do wykonania wybranym sposobem usztywnienia płyty, 
6)  wykonać usztywnienia płyty, 
7)  uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy, 
8)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

płyta pilśniowa twarda oklejona folią, 

 

różne zestawy materiałów do usztywniania płyt, 

 

różne zestawy narzędzi do usztywniania płyt, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
4.6.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

Tak

 

Nie

 

1)  zdefiniować, co wpływa na wybór mocowania płyt? 
2)  określić zasady mocowania płyt grubych? 
3)  omówić zasady mocowania płyt pilśniowych na ruszcie drewnianym? 
4)  przygotować i zamocować płytę metodą mechaniczną? 
5)  zamocować 

okładziny 

płyt 

pilśniowych 

na 

paskach  

ze spienionego poliuretanu? 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

¨ 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

27 

4.7. Wykonywanie okładzin z płyt gipsowo – kartonowych 

 

4.7.1. Materiał nauczania 

 

Osadzanie  płyt  gipsowo  –  kartonowych  na  ścianie  murowanej.  Przed  wykonaniem 

okładziny  należy  sprawdzić  podłoże.  Jeśli  podłożem  jest  „surowa”  ściana  o  odchyłkach               
do  20  mm/m,  należy  zniwelować  nierówności  przed  montażem  płyt.  Można  to  osiągnąć, 
zamocowując  na  powierzchni  ścian  gipsowe  marki  kontrolne  w  rozstawach  wynikających                    
z  szerokości  zastosowanych  płyt.  Marki  powinny  mieć  średnicę  od  10 

÷

  15  cm.                            

Po  związaniu  marek  gipsowych  i  powtórnym  sprawdzeniu  lica  ściany  można  przystąpić                
do właściwego przyklejania płyt. 

 Płyty do przyklejania układa się  stroną  licową do podłoża w  miejscu  ich  zamocowania. 

Następnie na tylną stronę płyty nakłada się placki zaczynu gipsowego w odstępach od 30  do 
35  cm.  Grubość  nałożonych  placków  powinna  być  trochę  większa  niż  grubość  już 
wykonanych marek. Płytę z naniesionymi plackami podnosi się i lekko dociska do ściany oraz 
dosuwa  do  krawędzi  już  zamontowanej  płyty.  Opukując  gumowym  młotkiem  przez  prostą 
płytę,  doprowadza  się  do  dokładnego  zlicowania  płyty  z  elementem  wcześniej 
zamontowanym. Płyty powinny dokładnie przylegać do siebie dłuższymi bokami. 

Przy podłożu o odchyłkach do 3 mm/m, można stosować metodę klejenia płyt na cienką 

warstwę  klejącą,  którą  rozgarnia  się  po  powierzchni  płyty pacą z  ząbkami.  Warstwa  klejąca 
powinna być rozłożona pasami wzdłuż płyt, a następnie dociśnięta do podłoża. 

Mocowanie  płyt  gipsowo  –  kartonowych  do  łat  drewnianych  lub  listew.  Układanie  płyt  

na  ścianie rozpoczynamy od narożnika.  Wkręty mocujące płyty  należy rozmieszczać wzdłuż 
wzajemnie prostopadłych krawędzi, rozpoczynając od naroży płyty, aby uniknąć powstawania 
w  niej  zbędnych  naprężeń  i  pofałdowań.  W  czasie  montażu  należy  dobrze                                                        
dociskać płytę do konstrukcji. 
 

Spoinowanie  i  szpachlowanie. Po zamocowaniu płyt pozostają widoczne krawędzie płyt 

oraz łby wkrętów. W celu uzyskania jednolitej płaszczyzny, należy zamaskować spoiny i łby 
wkrętów gipsem szpachlowym lub gotowymi masami szpachlowymi.                                                                                                                                                                
 

4.7.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jak przygotowujemy podłoże pod okładzinę gdy odchyłka wynosi 20 mm/m? 
2.  Jak przygotowujemy podłoże gdy odchyłka wynosi 3 mm/m? 
3.  Jak wyrównujemy podłoża pod płyty? 
4.  Jakie mamy  sposoby mocowania płyt? 
5.  Jak uzyskujemy jednolitą powierzchnię po zamocowaniu płyt? 

 

4.7.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Przygotuj podłoże pod okładzinę z płyt gipsowo – kartonowych. 

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

28 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  sprawdzić rodzaj podłoża, 
2)  przygotować stanowisko pracy, 
3)  wybrać metodę wyrównania podłoża, 
4)  przygotować narzędzia i materiały, 
5)  wyrównać podłoże, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

materiały do wyrównania podłoża, 

 

sprzęt do wyrównania podłoża, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

Ćwiczenie 2 
 

Na przygotowanym podłożu w poprzednim ćwiczeniu zamocuj okładzinę z płyt gipsowo 

– kartonowych metodą klejenia. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  przygotować narzędzia do wykonania ćwiczenia, 
3)  przygotować zaczyn gipsowy, 
4)  zamocować płyty, 
5)  wykonać spoinowanie płyt, 
6)  uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy, 
7)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
8)  dokonać samooceny. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

gips, 

 

woda, 

 

gips szpachlowy, 

 

taśma perforowana, 

 

papier ścierny, 

 

paca, 

 

młotek gumowy, 

 

płyty gipsowo – kartonowe, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

4.7.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  wyrównać podłoże 
2)  zamocować płyty gipsowo – kartonowe metodą klejenia? 
3)  uzyskać  jednolitą powierzchnię podłoża? 
4)  zabezpieczyć naroża zewnętrzne płyty? 
5)  wykonać  okładziny  z  płyt  gipsowo  –  kartonowych  mocowanych                 

na ruszcie drewnianym i metalowym?

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

29 

4.8. Sufity podwieszane 
 

4.8.1. Materiał nauczania 

 

Sufity podwieszane z płyt gipsowo – kartonowych są to poziome konstrukcje samonośne 

wykonane  w  formie  rusztu  metalowego  lub  drewnianego  zamocowanego stabilnie  do  stropu 
za  pomocą  specjalnych  łączników  i  obłożone  płytami.  Konstrukcja  rusztu  powinna stanowić 
sztywne  i  nieodkształcalne  podłoże  dla  płyt.  Składa  się  najczęściej  z  warstwy  dolnej, 
stanowiącej  bezpośrednie  podłoże  dla  płyt  i  nazwanej  warstwą  nośną,  oraz  górnej  nazwanej 
warstwa główną. Na ruszt stosuje się profile gięte na zimno z blachy ocynkowanej lub listwy 
drewniane.  Na okładziny sufitowe stosuje się płyty o grubości 9,5 lub 12,5 mm. Płyty mogą 
być mocowane do elementów nośnych na 2 sposoby: 

 

poprzecznie  krawędziami  dłuższymi  płyt  do  kierunku  ułożenia  elementów  nośnych 
rusztu, 

 

wzdłuż  elementów  nośnych  rusztu  płyt  ułożonych  równolegle  do  nich  dłuższymi 
krawędziami.

 

Płyty gipsowo – kartonowe są zamocowane: 

 

do listew drewnianych specjalnymi gwoździami lub wkrętami, 

 

do profili stalowych blachowkrętami.

 

Sufity  z  płyt  gipsowo  –  kartonowych  na  ruszcie  drewnianym.  Drewniane  ruszty  są 

wykonane jako jedno- lub dwuwarstwowe. W przypadku podłoża równego wykonujemy ruszt 
jednowarstwowy. Rozstaw listew zależy od rodzaju płyt i kierunku ich zamocowania. 

 

Jeśli podłoże jest nierówne lub gdy sufit ma być obniżony, stosuje się ruszt podwójny. 

Sufity  z płyt gipsowo – kartonowych  na ruszcie stalowym. Ruszt stalowy systemu Nida 

Gips  jest  podwieszony  do  stropu  za  pomocą  wieszaków.  Zasadnicza  konstrukcja  rusztu 
sufitowego obniżonego jest wykonywana jako dwuwarstwowa. W pomieszczeniach długich  i 
wąskich zalecane jest wykonanie rusztu pojedynczego.  

Można  zastosować  również  sufity  podwieszone  systemu  Thermatex.  W  tym  przypadku 

płyty  są prasowane z  wełny  mineralnej z dodatkami, a profile gięte na  zimno są elementami 
różnych systemów konstrukcji sufitów podwieszanych.  
   

4.8.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jak są skonstruowane sufity podwieszane z płyt gipsowo - kartonowych? 
2.  W jaki sposób mogą być wykonane sufity podwieszane? 
3.  Jak zbudowana jest konstrukcja rusztu? 
4.  Jak mogą być zamocowane płyty do elementów nośnych? 
5.  W jaki sposób wykonujemy sufity z płyt na ruszcie drewnianym? 
6.  Jakie znasz systemy montażu sufitów na ruszcie stalowym? 
 

4.8.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Oblicz  ilość  płyt  gipsowo  –  kartonowych  GKB  1200  x  2000  x  12,5  mm  do  wykonania 

sufitu podwieszonego o powierzchni 150 m

2

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

30 

  

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zamienić jednostki miary, 
2)  obliczyć powierzchnię jednej płyty, 
3)  obliczyć ilość płyt potrzebną do wykonania sufitu, 
4)  zapisać wynik obliczeń w notatniku, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

kalkulator, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Zaplanuj  na  kartce  papieru  wykonanie  sufitu  podwieszonego  z  płyt  gipsowo  – 

kartonowych  w domku jednorodzinnym. Podwieś zaplanowany sufit. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  wypisać na kartce wszystkie systemy rusztów stalowych, 
2)  wybrać ten system, który spełnia warunki zadania, 
3)  zapisać spostrzeżenia w notatniku, 
4)  zorganizować stanowisko pracy, 
5)  dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania sufitu, 
6)  dobrać materiał do wykonania sufitu, 
7)  wykonać sufit z płyt gipsowo – kartonowych, 
8)  uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy, 
9)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
       Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

kartka papieru, 

 

przybory do pisania, 

 

notatnik, 

 

materiały do wykonania sufitu, 

 

narzędzia i sprzęt do wykonania sufitu, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
4.8.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  zdefiniować sufity podwieszone? 
2)  określić, na jakim ruszcie można  wykonać sufity podwieszone? 
3)  rozpoznawać ruszty do wykonania sufitu podwieszonego? 
4)  określić  sposoby  zamocowania  płyt  gipsowo  –    kartonowych                          

do elementów nośnych? 

5)  rozpoznać materiały mocujące płyty? 
6)  stosować instrukcje producenta systemów rusztowych? 
7)  podwiesić sufit z płyt gipsowo - kartonowych?

 

¨ 

¨ 

    ¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

¨ 

¨ 

   ¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

31 

4.9. Wykańczanie i konserwacja okładzin 
 

4.9.1. Materiał nauczania 

 

Wykańczanie okładzin polega na: 

 

wygładzeniu powierzchni przez szlifowanie, 

 

pokryciu powierzchni okładziny bezbarwnym lakierem. 
Zamocowane  okładziny  z  drewna  zostawia  się  na  kilka  dni,  po  czym  można  przystąpić         

do  wyrównywania  ich  powierzchni.  Wyrównanie  wykonujemy  szlifując  papierem  ściernym, 
o odpowiednim uziarnieniu uwzględniając nierówności okładzin. 
Na  właściwie  oszlifowanej  okładzinie  nie  powinny  być  widoczne  rysy  od  ziaren  papieru 

ściernego. 

Sposobem  wykończenia  i  konserwacji  powłok  okładzinowych  jest  pokrycie  ich 

bezbarwnym  lakierem.  Wybór  lakieru zależy od pomieszczenia, dla  którego  zaprojektowano 
okładzinę. 
Lakierować można jedynie suchą, gładko oszlifowana i czystą powierzchnię okładziny, którą 
należy  dokładnie  oczyścić  z  kurzu  odkurzaczem  oraz  przetrzeć  wilgotną  szmatą.                        
Tak  przygotowaną  powierzchnię  pokrywa  się  cienką  warstwą  bezbarwnego  lakieru                                
o  właściwościach  zabezpieczających  przed  ciemnieniem  pod  wpływem  światła.                          
Po  wyschnięciu  tej  warstwy  należy  ją

 

przeszlifować  papierem  ściernym  w  celu  starcia 

podniesionych włókienek oraz dokładnie odkurzyć. 
Lakier właściwy należy przygotować dokładnie według instrukcji producenta. 
Lakierowanie wykonuje się co najmniej dwukrotnie, a w celu uzyskania wysokiego połysku – 
trzykrotnie.  
Należy  tę  pracę  wykonywać  przy  otwartym  oknie,  a  narzędzia  czyścić  rozpuszczalnikiem 
odpowiednim do użytego lakieru. 
Lakier utwardza się około 10 dni.  W tym czasie nie należy dotykać okładzin ani  na  nich  nic 
nie wieszać. 
Okładzinę polakierowaną czyścimy wilgotną szmatką i wycieramy na sucho.

 

 

4.9.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie czynności wykonujemy w czasie wykańczania okładzin? 
2.  Jak wyrównujemy powierzchnie okładzin? 
3.  Jak zabezpieczamy okładzinę przed odbarwieniem na słońcu? 
4.  W jakich warunkach lakierujemy okładziny? 
5.  Ile dni utwardza się  lakier? 
6.  Jak czyścimy okładziny polakierowane? 
 

4.9.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Zamocowaną okładzinę z drewna przygotuj do lakierowania. 

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  sprawdzić równość okładziny, 
2)  dobrać do danej wykładziny papier ścierny, 
3)  zeszlifować powierzchnię okładziny, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy. 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

32 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

okładzina drewniana, 

 

papier ścierny różnej grubości, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Oblicz,  ile  potrzebujesz  lakieru  do  dwukrotnego  pomalowania  okładziny  o  wymiarach 

2,0  x  4,5  m,  jeśli  z  danych  producenta  wynika,  że  puszka  o  pojemności  1  litra  wystarczy              
na pomalowanie 4 m

powierzchni. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obliczyć ile metrów kwadratowych okładziny musisz pomalować, 
2)  obliczyć potrzebną ilość puszek lakieru, 
3)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
4)  dokonać samooceny. 
 
       Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

kalkulator, 

 

arkusz papieru, 

 

przybory do pisania. 

 

4.9.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  opisać czynności jakie wykonujemy przy wykańczaniu okładzin?   
2)  określić, w jakich warunkach lakierujemy okładziny? 
3)  obliczyć ilość potrzebnego lakieru do pomalowania okładziny? 
4)  wyjaśnić, na czym polega zabezpieczanie drewna przed ściemnieniem? 
5)  wykończyć i konserwować okładziny?

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

33 

4.10. Materiały mocujące elementy okładzinowe 
 

4.10.1. Materiał nauczania 

 

Zaprawy  i  kleje.  Przy  wykonywaniu  okładzin  z  drewna  lub  materiałów 

drewnopochodnych można stosować następujące zaprawy i kleje: 

 

półciekłą zaprawę cementowo – wapienną marki 3 lub półciekłą zaprawę gipsową marki 
3  z  dodatkiem  opóźniacza  czasu  wiązania  do  osadzania  kołków  i  klocków                          
oraz mocowania płyt pilśniowych miękkich do podłoża ceglanego, 

 

kleje  syntetyczne  rozpuszczalnikowe  odporne  na  działanie  wody,  pary  wodnej  –                  
do  przyklejania  różnego  rodzaju  płyt  pilśniowych  bardzo  twardych,  twardych                          
i półtwardych do równego podłoża z betonu, do tynków lub do drewna, 

 

klej tzw. stolarski – do przyklejenia płyt pilśniowych lub wiórowych do równego podłoża 
drewnianego i tylko w pomieszczeniach o normalnej wilgotności. 

Kleje powinny być świeże, nie zwietrzałe i nie przeterminowane. 

Kołki, klocki, listwy i łaty. Kołki powinny być z drewna miękkiego, a włókna przebiegać 

równolegle  do  osi  kołków.  Muszą  mieć  kształt  ściętego  stożka  o  odpowiednich  wymiarach 
normowych. 
Klocki  wykonujemy  z  drewna  miękkiego,  kształtu  ostrosłupa  ściętego  o  wymiarach 
dwukrotnie większych niż grubość osadzanych elementów.  
Listwy  powinny  być  wykonane  z  drewna  miękkiego  i  mieć  grubość  co  najmniej  16  mm           
oraz szerokość 30 lub 40mm. 

Łaty  wykonujemy  z  drewna  miękkiego  o  grubości  32  lub  38  mm  oraz  szerokości  45  mm                     
lub   50 mm. 
Kołki, klocki, listwy i łaty muszą być zaimpregnowane materiałem grzybobójczym.  

Gwoździe,  wkręty  i  podkładki.  Gwoździe  powinny  mieć  długość  trzykrotnie  większą              

niż  grubość  przybijanych  desek.  Do  mocowania  sklejki  stosowane  są  gwoździe  stolarskie 
ogólnego zastosowania, a do płyt pilśniowych i wiórowych prasowanych gwoździe specjalne 
o odpowiednich łbach.  
Wkręty  z  łbem  kulistym,  płaskim  lub  walcowym  są  przeznaczone  do  mocowania  okładzin                              
z drewna  i  materiałów drewnopochodnych z wyjątkiem płyt pilśniowych  miękkich. Powinny 
być ze stali konstrukcyjnej, mosiądzu lub stopu aluminium, zabezpieczone przed korozją. 
Podkładki do wkrętów muszą również być zabezpieczone przed korozją. 
 

Listewki  wykończające.  Do  wykończenia  okładzin  z  płyt  pilśniowych  zaleca  się 

stosowanie listew profilowanych z twardego PVC, mocowanych za pomocą kleju. Dopuszcza 
się  stosowanie  listewek  drewnianych  lub  kształtek  metalowych  mocowanych  za  pomocą 
gwoździ  lub  wkrętów.  Kształtki  powinny  mieć  otwory  co  około  150  mm,  o średnicy 
dostosowanej do średnicy gwoździ lub wkrętów. 

 

4.10.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie  zaprawy  stosujemy  przy  wykonywaniu  okładzin  z  drewna  lub  materiałów 

drewnopochodnych? 

2.  Jakie  kleje  stosujemy  przy  wykonywaniu  okładzin  z  drewna  i  materiałów 

drewnopochodnych? 

3.  Jakie  kształty mają kołki, klocki, listwy i łaty? 
4.  Jakiej długości są gwoździe budowlane? 
5.  Z jakich materiałów wykonujemy wkręty? 
6.  Jakie elementy podłoża muszą być zabezpieczone przed korozją? 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

34 

4.10.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Dla  przygotowanych  próbek  płyt  pilśniowych  przyporządkuj  zaprawy  i  kleje                         

do mocowania. Zapisz to na kartkach. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zapisać nazwy płyt na kartkach samoprzylepnych, 
2)  nakleić kartki na odpowiednie płyty, 
3)  zapisać nazwy zapraw lub klejów na innych kartkach, 
4)  przyporządkować nazwy klejów lub zapraw do odpowiednich płyt, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 

 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

próbki różnych płyt pilśniowych, 

 

kartki samoprzylepne w dwóch kolorach, 

 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Wybierz odpowiednie gwoździe do zamocowania przygotowanej deski.  

 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zmierzyć grubość deski, 
2)  obliczyć na kartce wymiar gwoździ, 
3)  wybrać odpowiednie gwoździe z przygotowanego zestawu, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać samooceny. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

przymiar taśmowy, 

 

zestaw gwoździ o różnych wymiarach, 

 

deska, 

 

kalkulator, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

4.10.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  scharakteryzować, jakie zaprawy stosujemy do mocowania okładzin? 
2)  określić, jakie kleje stosujemy do mocowania okładzin? 
3)  wyjaśnić, jakie wymagania powinny spełniać kołki i listwy? 
4)  dobrać  odpowiednie gwoździe do grubości deski? 
5)  wybrać listwy wykończające? 
6)  sporządzić listę elementów mocujących okładziny?

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

35 

4.11. Naprawa, remont i renowacja 

 

4.11.1.  Materiał nauczania 

 

W  okładzinach  starych  lub  źle  ułożonych  nowych,  między  deszczułkami  albo  płytami 

pojawiają się mniejsze lub większe szpary. Wynika to z ich rozsychania się. 

Często  również  układa  się  okładziny  ze  zbyt  wilgotnych  deszczułek  lub  płyt  na  skutek 

nieprzestrzegania wymagań normy przez producenta lub niewłaściwe składowanie materiału. 
Po wykonaniu okładziny powstaną za duże spoiny spowodowane kurczeniem się materiału w 
czasie jego wysychania. 

Taką okładzinę najlepiej jest zdjąć, przestrugać brzegi i ułożyć na nowo. Niestety nakład 

pracy jest olbrzymi, a efekty często niezadowalające.  

Innym  rozwiązaniem  jest  wklejenie  w  szpary  cienkich  listewek  lub  pasków  forniru.                  

W tym przypadku również pracy jest wiele, a  zwykle efekt niezadowalający.

 

Deszczułki  zbyt  suche  a  nawet  takie,  których  wilgotność  jest  zgodna  z  wymaganiami 

normy  po    przyklejeniu  do  wilgotnego  podłoża  (albo  w  warunkach  dużej  wilgotności 
względnej  powietrza  w  pomieszczeniach)  zwiększą  swoje  wymiary  liniowe.  Stan  ten 
powoduje  znane  zjawisko  wybrzuszania    się  okładzin  z  drewna,    ich  odspajanie  od  podłoża                
i w konsekwencji konieczność ułożenia okładziny na nowo. 

Bywają  również  podobne  uszkodzenia  okładzin  w    czasie  użytkowania,  np.  podczas 

zalania mieszkania przez sąsiada. 

Podczas  lakierowania  okładzin  po  remoncie  należy  pamiętać  o  bardzo  dobrym 

oczyszczeniu powierzchni. W przeciwnym razie lakier będzie się łuszczył.

 

  

4.11.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Kiedy w ułożonych okładzinach pojawiają się szpary? 
2.  Jakie znasz metody napraw okładzin? 
3.  Jakie znasz sposoby renowacji okładzin? 
4.  Kiedy powstaje zjawisko wybrzuszenia  okładzin? 

5. 

Jakie są  przyczyny łuszczenia się lakieru?

 

 

4.11.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Po  obejrzeniu  filmu  instruktażowego  na  temat  wykonywania  okładzin  drewnianych,               

na kartce wypisz  metody napraw okładzin przedstawionych na filmie. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć uważnie film – „ Wykonywanie okładzin z drewna”, 
2)  wypisać na kartce błędy jakie popełniono podczas wykonania okładziny drewnianej, 
3)  zaproponować metody napraw wykonanych okładzin przedstawionych na filmie, 
4)  zapisać na kartce, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

36 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

film instruktażowy – „ Wykonywanie okładzin z drewna”, 

 

kartka papieru, 

 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 2 

Dla 

przygotowanych 

rodzajów 

 

okładzin 

materiałów 

drewnianych                                             

i drewnopochodnych zaproponuj metody renowacji na kartce papieru. 
 
     Sposób wykonania ćwiczenia 
 
1)  Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
2)  zapisać na kartkach samoprzylepnych nazwy przygotowanych okładzin, 
3)  przyporządkować nazwy właściwym okładzinom, 
4)  zaproponować dla każdej z nich metody renowacji,  
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny. 

 

       Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

próbka okładziny z drewna, 

 

próbka okładziny z materiałów drewnopochodnych, 

 

kartki samoprzylepne, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

4.11.4. Sprawdzian postępów 
 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  określić błędy powstałe podczas wykonania okładzin? 
2)  scharakteryzować metody napraw okładzin?  
3)  określić przyczyny paczenia się okładzin z drewnianych?  
4)  wykończyć i konserwować okładziny?  
5)  dokonać remontu i wymiany elementów okładziny?                                                                                                                                                                                                    
6)  usunąć usterki powstałe podczas eksploatacji?

 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

 

 

 

 

 

 

     

 

       

 

 

 

 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

37 

4.12. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 
 

4.12.1. Materiał nauczania 

 

Prawidłowość  wykonania  robót  oraz  ich  zgodność  z  projektem  sprawdza  się  podczas 

ostatecznego odbioru budynku lub jego części. 

Podstawą odbioru są następujące dokumenty: 

 

projekt  techniczny  zawierający  na  rysunkach  wykonawczych  wszystkie  dane  niezbędne 
do  wykonania  robót:  na  rysunkach  wykonawczych  powinny  być  naniesione  wszelkie 
zmiany dokonane w trakcie wykonywania robót, 

 

dziennik budowy, 

 

atesty i protokoły materiałów, 

 

Polskie  Normy  określające  wymagania  i  badania  techniczne  przy  odbiorze 
poszczególnych rodzajów okładzin. 
Przy odbiorze okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych należy przeprowadzić 

następujące badania: 

 

materiałów według obowiązujących norm, 

 

prawidłowości wykonania podkładów lub podłoży, 

 

prawidłowości zamocowania okładziny do podkładu, 

 

równości i płaskości powierzchni, 

 

przylegania okładziny do podkładu. 

Prawidłowość wykonania podkładu lub podłoża polega na sprawdzeniu przed przystąpieniem    
do  robót  okładzinowych  z  drewna  lub  materiałów  drewnopochodnych,  wilgotności  oraz 
równości. 

W  podkładzie  z  kołków,  klocków  liczba  i  ich  rozstaw  powinny  być  dostosowane                  

do konstrukcji i rodzaju elementów okładziny. 

Styki  okładzin  z  ościeżnicami  okiennymi  lub  drzwiowymi  oraz  wywietrznikami                        

i  gniazdami  wtyczkowymi  powinny  być  izolowane  papą,  a  podłoże,  podkład                             
oraz  powierzchnie  okładziny  od  strony  muru  powinny  być  impregnowane  bezwonnymi                          
i nietoksycznymi środkami izolacyjnymi i grzybobójczymi. 

Równość  i  płaskość  okładziny  należy  sprawdzić  za  pomocą  łaty  kontrolnej  o  długości             

2 m z pomiarem prześwitu z dokładnością do 1 mm. 

Przyleganie  okładziny  do  podkładu  lub  podłoża  należy  sprawdzić  przez  nacisk  ręczny                        

i próbę oderwania.  

 
4.12.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie badania przeprowadza się przy odbiorze okładzin? 
2.  Na czym polega badanie prawidłowości wykonania podkładu? 
3.  Czym sprawdzamy równość i płaskość okładziny? 
4.  Jak sprawdzamy przyleganie okładziny do podkładu? 
5.  Jaki może być prześwit między łatą a okładziną? 
6.  Jak zabezpieczamy styki okładzin z otworami okiennymi i drzwiowymi? 
 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

38 

4.12.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Po obejrzeniu  filmu  na  temat  wykonywania  okładzin,  na  kartce  papieru  wypisz  badania 

jakie należy przeprowadzić przy odbiorze okładziny drewnianej. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 

 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  obejrzeć uważnie film – „ Wykonywanie okładzin z drewna”, 
2)  wypisać badania okładzin, 
3)  zapisać spostrzeżenia w notatniku, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy. 

 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

film instruktażowy – „ Wykonywanie okładzin z drewna”, 

 

papier szary, 

 

przybory do pisania, 

 

notatnik, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Sprawdź równość i płaskość okładziny drewnianej. 

 
 

 Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  przygotować narzędzia do przeprowadzenia ćwiczenia, 
3)  przyłożyć łatę do okładziny, 
4)  odczytać wynik z liniału stalowego, 
5)  sprawdzić wynik z normą, 
6)  uporządkować i zlikwidować stanowisko, 
7)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

okładzina drewniana, 

 

łata kontrolna, 

 

liniał stalowy, 

 

norma (warunki techniczne odbioru). 

 

4.12.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  wyjaśnić, jakie badania przeprowadza się przy odbiorze okładzin? 
2)  określić warunki techniczne wykonania okładziny z drewna? 
3)  sprawdzić równość okładzin? 
4)  sprawdzić przyleganie okładzin do podkładu? 
5)  zorganizować stanowisko pracy?

 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

39 

4.13. Zasady przedmiaru i obmiaru robót 
 

4.13.1. Materiał nauczania 

 

Przedmiar  wykonuje  projektant  z  uprawnieniami,  z  projektu  (rysunku),  uwzględniając 

wszystkie warunki przyjęte jak  w obmiarze

.

 

Obmiaru  robót  okładzinowych  dokonuje  się  w  celu  rozliczenia  się  pracodawcy                      

za  wykonane  prace  z  pracownikami  i  z  inwestorem.  Przy  rozliczeniach  z  pracownikami 
obmiar  jest  niezbędny  do  obliczenia  ich  zarobków,  gdy  pracują  w  systemie  akordowym.            
Przy rozliczeniach z inwestorem obmiar służy do określenia wartości wykonanych prac. 

Okładziny  oblicza  się  w  metrach  kwadratowych  powierzchni.  Okładziny  ścienne 

obmierza  się  według  rzeczywistej  powierzchni  w  rozwinięciu,  przyjmując  wysokość                   
od powierzchni podłogi do górnej krawędzi okładziny. 

Do  sporządzenia  obmiaru  robót  należy  przygotować  druk  –  Obmiar  robót.  Do  tabelki 

wpisuje się rodzaj wykonywanych prac i oblicza ilości   w  określonej jednostce miary. 

Sporządzając  obmiar  robót  należy  wyszczególnić  wszystkie  czynności,  które  wystąpią                     

w  procesie  technologicznym  podczas  wykonania  prac,  czyli  np.  oczyszczenie  podłoża, 
gruntowanie  podłoża  (jedno-  lub  dwukrotne)  ze  wskazaniem  materiału  do  gruntowania, 
wykonanie izolacji, itp.  
 

4.13.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do ćwiczeń wykonania. 

1.  W jakim celu wykonuje projektant przedmiar robót ? 
2.  W jakim celu wykonujemy obmiary robót? 
3.  W jakich jednostkach dokonujemy obmiaru okładziny? 
4.  Jakie powierzchnie potrąca się przy obmiarze robót okładzinowych? 
5.  W jaki sposób oblicza się powierzchnie krzywe? 
6.  Czy potrafisz sporządzić obmiar robót na prace okładzinowe? 
 

4.13.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź przedmiar robót, mających  na celu zamocowanie płyty gipsowo – kartonowej. 

Wszystkie potrzebne wymiary, grubości warstw odczytaj z przygotowanego projektu. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zapoznać się z projektem, 
3)  odczytać z projektu wymiary ścian, 
4)  odczytać z projektu wszystkie warstwy i ich grubości, 
5)  obliczyć powierzchnię ścian, 
6)  wypełnić arkusz przedmiaru, 
7)  wkleić wypełniony arkusz do notatnika, 
8)  zaprezentować efekty swojej pracy.  
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

40 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

projekt, 

 

druk – Przedmiar robót, 

 

kalkulator, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Sporządź  obmiar  wykonanej  okładziny  drewnianej  na  podłożu  betonowym                              

z przygotowaniem podłoża. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zmierzyć powierzchnię pomieszczenia, 
2)  wypisać kolejność wykonanych czynności, 
3)  obliczyć powierzchnię ściany przeznaczonej pod okładzinę, 
4)  wypełnić druk –  Obmiar robót, 
1)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
2)  dokonać samooceny. 

 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

przymiar taśmowy lub metrówka, 

 

druk – Obmiar robót, 

 

kalkulator, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 
4.13.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  wyjaśnić, w  jakim celu sporządzamy obmiar robót? 
2)  określić, w jakich jednostkach dokonujemy obmiaru robót 

okładzinowych?   

3)  wyjaśnić, jakie powierzchnie potrąca się przy obmiarach robót 

okładzinowych?               

4)  wypełnić druk – Obmiar robót?                                                                                  
5)  wykonać obmiar robót?

 

¨ 

 

¨ 

    
   ¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 

 

¨ 

¨ 
¨ 

                      

 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

41 

4.14. Przepisy bhp i ppoż. 
 

4.14.1. Materiał nauczania 

 

Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy 
Podczas  wykonywania  robót  okładzinowych  można  zatrudnić  wyłącznie  pracowników 

przeszkolonych  w  tym  zakresie,  posiadających  aktualne  karty  zdrowia  i  zaopatrzonych                 
w odpowiednią odzież i obuwie. 

Do podstawowych obowiązków robotników należy: 

– 

 wykonywanie  pracy  zgodnie  z  zasadami  i  przepisami  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy 
oraz przestrzeganie wydawanych w tym zakresie zarządzeń i wskazówek przełożonych, 

– 

dbanie o należyty stan maszyn i sprzętu oraz ład i porządek na stanowisku pracy, 

– 

używanie przydzielonej odzieży, 

– 

poddawanie się badaniom lekarskim, 

– 

branie udziału w szkoleniach i instruktażach w zakresie bhp, 

– 

niezwłoczne  zawiadomienie  przełożonych  o  zauważonym  w  zakładzie  wypadku  przy 
pracy albo zagrożeniu dla zdrowia lub życia ludzkiego. 

 

Stosowanie odzieży i ochron osobistych 
Do  prac  okładzinowych  należy  używać  odzieży  roboczej,  która  ułatwia  pracownikowi 

wykonywanie czynności zawodowych w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu, chroni 
odzież  własną  pracownika  przed  ubrudzeniem  lub  zniszczeniem. Elementy  odzieży  roboczej 
to: spodnie, bluzy, koszule, kombinezony, obuwie robocze i okulary przy cięciu drewna. 
 

Wymagania co do narzędzi i sprzętu 
Narzędzia  i  sprzęt  powinny  odpowiadać  określonym  wymaganiom,  by  pozwalały                   

na  bezpieczną  pracę.  Używane  przez  pracownika  narzędzia  muszą  być  w  dobrym  stanie 
technicznym  i  czyste.  Należy  je  używać  zgodnie  z  przeznaczeniem.  Nie  wolno  używać 
uszkodzonych  narzędzi.  Narzędzia  elektryczne  stosowane  w  pracach  budowlanych  powinny 
mieć  dodatkowe  środki  ochrony,  do  których  należą  m.in.  zerowanie,  uziemienie  ochronne, 
wyłączniki.  Przed  każdym  użyciem  zarówno  narzędzie,  jak  i  przewód  wraz  z  wtykiem 
powinno  być  sprawdzone.  Nie  wolno  używać  narzędzi  elektrycznych  uszkodzonych 
i absolutnie  próbować  ich  samemu  naprawiać.  Po  zakończonej  pracy  należy  oczyścić 
narzędzia i sprawdzić ich stan.

 

  

Zasady bezpieczeństwa pracy z materiałami szkodliwymi i łatwo palnymi. 
Przy  pracach  z  zastosowaniem  rozpuszczalników  organicznych,  materiałów  łatwo 

palnych  należy  pomieszczenia,  w  których  są  prowadzone  roboty  okładzinowe  oraz                          
w  pomieszczeniach  sąsiednich  połączonych  otworami  drzwiowymi:  usunąć  wszystkie 
grzejniki  elektryczne  lub  gazowe,  wyłączyć  ze  źródła  zasilania  instalacje  elektryczne                     
i wprowadzić zakaz palenia papierosów. 

W  celu  należytych  warunków  higieny  pracy  należy  przestrzegać  czystości  osobistej, 

bezwzględnego  mycia  rąk  przed  spożywaniem  posiłków, używania  czystej  odzieży  roboczej 
oraz porządku w miejscu pracy. 

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe. 
W  związku  ze  złym  przechowywaniem  i  magazynowaniem  materiałów  łatwo  palnych   

lub zawierających łatwo palne rozpuszczalniki może zaistnieć niebezpieczeństwo pożaru.  
Dlatego  każda  budowa  powinna  być  wyposażona  w  podręczny  sprzęt  gaśniczy.  Składa  się           
on  z  beczek  z  wodą,  skrzyń  z  piaskiem,  siekier,  bosaków,  gaśnic  i  koców.  Powinien 
znajdować się w miejscu widocznym i łatwo dostępnym. 
Palących  się  materiałów,  zawierających  substancje  organiczne  oraz  narzędzi  elektrycznych 
pod napięciem nie wolno gasić wodą. Służą do tego celu gaśnice pianowe, śniegowe, tetrowe 
i proszkowe. 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

42 

4.14.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do ćwiczeń wykonania. 

1.  Jakich pracowników można zatrudniać przy robotach okładzinowych? 
2.  Jaką odzież roboczą stosuje się w robotach okładzinowych? 
3.  O czym należy pamiętać używając narzędzia elektryczne? 
4.  O czym należ pamiętać pracując z materiałami niebezpiecznymi? 
5.  Jakie podstawowe wymagania stawia się narzędziom do robót okładzinowych? 
 

4.14.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Dobierz  odzież  roboczą  i  środki  ochrony  dla  pracownika  wykonującego  okładzinę  

z drewna  i materiałów drewnopochodnych. Przedstaw to na schemacie. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  narysować na papierze sylwetkę człowieka, 
2)  wypisać na kartkach samoprzylepnych nazwy odzieży roboczej, 
3)  dobrać środki ochrony, 
4)  przykleić  na  sylwetkę  człowieka  kartki  z  poszczególnymi  częściami  ubrania  zgodnie                  

z poleceniem ćwiczenia, 

5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  papier szary, 
–  kartki samoprzylepne, 
–  artykuły piśmiennicze, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 
Ćwiczenie 2 
 

Zabezpiecz  stanowisko  pracy  robotnika  pracującego  z zastosowaniem rozpuszczalników 

organicznych. Spostrzeżenia zapisz w notatniku. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 

1)  zapoznać  się  z  niebezpieczeństwami  jakie  grożą  pracownikowi  podczas  pracy                         

z materiałami toksycznymi i łatwopalnymi, 

2)  zorganizować stanowisko pracy, 
3)  zabezpieczyć stanowisko pracy, 
4)  uporządkować i zlikwidować stanowisko pracy, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
6)  zapisać spostrzeżenia w notatniku. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

kartka papieru, 

 

długopis lub ołówek, 

 

notatnik, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

43 

4.14.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 
 

Tak

 

Nie

 

1)  określić, jak powinien być ubrany robotnik do wykonania okładziny? 
2)  zabezpieczyć 

miejsce 

pracy 

podczas 

wykonywania 

robót 

okładzinowych? 

3)  przestrzegać zasad ochrony środowiska? 
4)  określić warunki bhp dla pracy na rusztowaniach? 
5)  przestrzegać przepisów ochrony przeciwpożarowej?

 

¨ 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

¨ 

 

¨ 
¨ 

¨ 
¨ 

 

 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

44 

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test zawiera 30 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 
5.  Za każdą poprawną odpowiedź  możesz uzyskać 1 punkt. 
6.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane  

są  cztery  możliwe  odpowiedzi:  A,  B,  C,  D.  Tylko  jedna  odpowiedź  jest  poprawna; 
wybierz ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 

7.  Staraj  się  wyraźnie  zaznaczać  odpowiedzi.  Jeżeli  się  pomylisz  i  błędnie  zaznaczysz 

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną. 

8.  Test  składa  się  z  dwóch  części.  Część  I  zawiera  zadania  z  poziomu  podstawowego, 

natomiast w części II są zadania z  poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć 
Ci  trudności,  gdyż  są  one  na  poziomie  wyższym  niż  pozostałe  (dotyczy  to  zadań                       
o numerach od 25 do 30). 

9.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
10.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż    rozwiązanie 

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

11.  Po  rozwiązaniu  testu  sprawdź  czy  zaznaczyłeś  wszystkie  odpowiedzi  na  KARCIE 

ODPOWIEDZI.  

12.  Na rozwiązanie testu masz 70 min. 

      Powodzenia! 

 
 
 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

45 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Na rysunku obok przedstawiono  przykład   

a)  boazerii ramowo - płycinowej. 
b)  okładziny ramowej.  
c)  boazerii płycinowej. 
d)  okładziny płycinowej. 
 

2.  Żółte zabarwienie drewna ma 

a)  buk. 
b)  akacja. 
c)  brzoza. 
d)  modrzew. 

 

3.    Do właściwości fizycznych decydujących o przydatności drewna nie należy 

a)  wilgotność. 
b)  gęstość pozorna. 
c)  przewodność cieplna 
d)  wytrzymałość na zginanie. 

 
4.  Do drzew liściastych należy 

a)  buk 
b)  sosna. 
c)  świerk. 
d)  modrzew. 

 
5.  Do materiałów drewnopochodnych nie zalicza się 

a)  sklejki. 
b)  desek. 
c)  płyt pilśniowych. 
d)  płyt wiórowych. 

 

6.  Płyty gipsowo – kartonowe GKB są przeznaczone jako 

a)  okładziny ścienne. 
b)  płyty ogniotrwałe. 
c)  płyty dźwiękochłonne. 
d)  płyty podkładowe pod tynk. 

 
7.  Na rysunku przedstawiono sposób łączenia desek okładzinowych na  

a)  wpust. 
b)  pióro własne. 
c)  pióro obce. 
d)  zakład. 

 

8.  Na rysunku obok przedstawiono połączenie z   

a)  płytami. 
b)   listwami. 
c)  ramami. 
d)  okładziną. 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

46 

9.  Do właściwości fizycznych nie należy 

a)  gęstość. 
b)  twardość. 
c)  nasiąkliwość. 
d)  mrozoodporność. 
 

10.  Deski na okładzinę należy przechowywać  

a)  pod wiatą. 
b)  na wolnym powietrzu. 
c)  w suchych pomieszczeniach. 
d)  w wilgotnych pomieszczeniach. 

 
11.  Do nanoszenia klejów na powierzchnię stosuje się: szpachle gładkie, 

a)  pędzle i wałki malarskie. 
b)  oraz ząbkowane, noże i pędzle. 
c)  oraz ząbkowane, pędzle i wałki malarskie. 
d)  liniały i wałki malarskie. 

 
12.  Do wykonania okładzin  można przystąpić od wzniesienia  budynku  nie wcześniej  niż po 

upływie miesięcy 

a)  4. 
b)  5. 
c)  6. 
d)  7. 

 
13.  Podłoże pod okładzinę powinno być 

a)  suche. 
b)  mokre. 
c)  wilgotne. 
d)  lekko wilgotne.  

 

14.  Oceniając podłoże pod okładziny drewniane, rozpatruje się: 

a)  cechy fizyczne, stan mrozoodporności podłoża. 
b)  cechy wytrzymałościowe, stan mrozoodporności podłoża. 
c)  cechy fizyczne, stan czystości podłoża, zawartość wilgoci. 
d)  cechy wytrzymałościowe, stan czystości podłoża, zawartość wilgoci. 

 
15.  Marki pod płyty gipsowo – kartonowe powinny mieć średnicę 

a)  10 

÷

 15 mm. 

b)  10 

÷

15  cm. 

c)  20 

÷

 50 mm. 

d)  20 

÷

50  cm. 

 
16.  Płyty powinny przylegać do siebie 

a)  przekątnymi. 
b)  krótszymi bokami. 
c)  dłuższymi bokami. 
d)  krótszym do dłuższego. 

 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

47 

17.  Na okładzinę sufitową stosuje się płyty o grubości 

a)  10 mm. 
b)  10 cm. 
c)  20 mm. 
d)  20 cm. 
 

18.  W celu uzyskania wysokiego połysku na okładzinie lakierujemy ją 

a)  2 razy. 
b)  3 razy. 
c)  4 razy. 
d)  5 razy. 

         

 

19.  Do przyklejenia płyt pilśniowych bardzo twardych użyjesz 

a)  kleju stolarskiego. 
b)  kleju syntetycznego. 
c)  zaczynu cementowo – wapiennego. 
d)  półciekłej zaprawy cementowo – wapiennej. 

 

20.  Do przybicia deski użyjesz gwoździ o długości ile razy dłuższej niż grubość deski? 

a)  2. 
b)  3. 
c)  4. 
d)  5. 

 
21.  Równość i płaskość okładziny sprawdzamy łatą kontrolną o długości 

a)  0,5 m. 
b)  1,0 m. 
c)  1,5 m. 
d)  2,0 m. 

 
22.  Podstawą odbioru robót budowlanych są następujące dokumenty 

a)  aprobaty techniczne. 
b) protokoły  i harmonogramy robot. 
c)  kontrolki pracowników  i dokumentacja robót. 
d) projekt techniczny, dziennik budowy , atesty i protokoły materiałów . 

 
23.  Podczas  pracy  z  materiałami  szkodliwymi  zawierającymi  rozpuszczalniki  organiczne  

pracownik musi 
a)  pracować bez odpoczynku. 
b) mieć otwarte okna. 
c)  ogrzewać pomieszczenie piecykiem gazowym. 
d) mieć włączone wszystkie urządzenia elektryczne. 

 
24.  Każdy pracownik przed przystąpieniem do wykonania pracy powinien być bezwzględnie  

zapoznany  z przepisami 
a)  bhp. 
b) płacowymi. 
c)  urlopowymi. 
d) zdrowotnymi. 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

48 

25.  Metr  kwadratowy  desek  na  okładzinę  w  hurtowni  kosztuje  1200  zł.  Po  zapłaceniu  22% 

podatku, w sklepie zapłacisz za niego 
a)  1200 zł. 
b) 1464 zł. 
c)  1624 zł. 
d) 1864 zł. 

 
26. Jeśli według instrukcji producenta zużycie gipsu szpachlowego do wygładzania powierzchni 

wynosi 0,5 kg/m², to ile opakowań należy zamówić do wygładzenia 20 m

2

?

   

a)  0,5 kg. 
b)  1,0 kg. 
c)  10,0 kg. 
d)  20,0 kg. 

 
27.  Ile  potrzebujesz  puszek  lakieru  do  pomalowania  dwukrotnego  powierzchni  30  m

2

 

okładziny,  jeśli  puszka  ma  pojemność  1  litra  i  wystarcza  na  pomalowanie  4  m

2

 

powierzchni? 

a)  8. 
b)  10. 
c)  12. 
d)  15. 

 
28.  Na wykonanie 100 m

2

 okładziny norma czasu wynosi 90,28 roboczo - godzin  (r-g). Ile czasu 

potrzeba na wykonanie okładziny na ścianie o  długości 4 m i wysokości 2,5 m? 

a)  2,83  r-g. 
b)  5,89  r-g. 
c)  9,03  r-g. 
d)  10,05  r-g. 

 
29.  Ile  potrzebujesz  listew  wykończeniowych  na  górną  krawędż  okładziny,  jeżeli  listwy 

można kupić o długości 4 m, a wykonujesz okładzinę ściany z paneli ściennych po całym 
obwodzie pomieszczenia równym 19 mb? 

a)  4 szt. 
b)  5 szt. 
c)  6 szt. 
d)  7 szt. 

 

30.  Producent przewiduje  zużycie 4 płyt drewnianych na m

2

 powierzchni ściany. Oblicz, 

ilość  płyt potrzebnych na wykonanie 40 m

2

 powierzchni ścian? 

a)  240 sztuk. 
b)  200 sztuk. 
c)  160 sztuk. 
d)  100 sztuk. 

 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

49 

KARTA 

ODPOWIEDZI

 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Wykonywanie okładzin z drewna i materiałów drewnopochodnych    

 
Zgodnie z instrukcją zakreśl poprawną odpowiedź 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

9. 

 

10. 

 

11. 

 

12. 

 

13. 

 

14. 

 

15. 

 

16. 

 

17. 

 

18. 

 

19. 

 

20. 

 

21. 

 

22. 

 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

50 

23. 

 

24. 

 

25. 

 

26. 

 

27. 

 

28, 

 

29. 

 

30. 

 

Razem:   

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego’’ 

 

51 

6.LITERATURA 

 

1.  Martinek W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa. WSiP, Warszawa 1997 
2.  Panas J.(red).: Poradnik majstra budowlanego. ARKADY, Warszawa 2005 
3.  Szymański E.: Materiały budowlane. WSiP, Warszawa 2003 
4.  Wolski Z.: Technologia. Roboty podłogowe i okładzinowe. WSiP, Warszawa 1998 
5.  Katalogi Nakładów Rzeczowych,  
6.  Czasopisma: „Materiały budowlane”, „Murator”.