background image

 „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ

 

 
 
 
 
 
Ryszard Gruca 
 
 
 

 
 
Transportowanie urobku 711[03].Z3.03 

 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
dr inż. Józef Augustynowicz 
dr inż. Krzysztof Dudek 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Janusz Górny 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inż. Teresa Myszor 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  711[03].Z3.03 
„Transportowanie  urobku”,  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania  dla  zawodu 
górnik odkrywkowej eksploatacji złóż. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1. Technologiczny transport kopalniany 

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Mosty przerzutowe 

13 

5.2.1. Ćwiczenia 

13 

5.3. Transport samochodowy 

15 

5.3.1. Ćwiczenia 

15 

5.4. Szynowy transport technologiczny 

17 

5.4.1. Ćwiczenia 

17 

5.5. Transport linotorowy 

19 

5.5.1. Ćwiczenia 

19 

5.6. Transport pomocniczy 

21 

5.6.1. Ćwiczenia 

21 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

23 

7.  Literatura 

37 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.

 

WPROWADZENIE

 

 

Przekazuję  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 
711[03]. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, 

 

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  ukształtowanie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, 

 

wykaz literatury, z jakiej można korzystać podczas zajęć, 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem: 

 

pokazu z objaśnieniem, 

 

tekstu przewodniego, 

 

metody projektów, 

 

ćwiczeń. 
Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W  celu  przeprowadzenia  sprawdzianu  wiadomości  i  umiejętności  ucznia,  nauczyciel 

może  posłużyć  się  zamieszczonym  w  rozdziale  6  zestawem  zadań  testowych,  zawierającym 
różnego rodzaju zadania. 

W tym rozdziale podano również: 

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

 

punktację zadań, 

 

propozycję norm wymagań, 

 

instrukcję dla nauczyciela, 

 

instrukcję dla ucznia, 

 

kartę odpowiedzi, 

 

zestaw zadań testowych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych

 

711 [03].Z3 

Technologia eksploatacji złóż 

 

711[03].Z3.05 

Przetwarzanie kopalin 

711[03].Z3.01 

Udostępnianie złóż 

mineralnych  

711[03].Z3.02 

Wykonywanie robót 

przygotowawczych 

i eksploatacyjnych 

711[03].Z3.04 

Wykonywanie zwałowania i 

rekultywacji terenów 

pogórniczych 

711[03].Z3.03 

Transportowanie urobku 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.

 

WYMAGANIA WSTĘPNE

 

 

Przystępując  do  realizacji  programu  jednostki  modułowej  „Transportowanie  urobku”, 

powinieneś umieć: 

 

stosować układ jednostek SI, 

 

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym, 

 

posługiwać się kalkulatorem, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

 

dokumentować i notować informacje, 

 

interpretować związki wyrażone za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów, 
tabel, 

 

dostrzegać  i  opisywać  związki  miedzy  naturalnymi  składnikami  środowiska, 
człowiekiem i jego działalnością, 

 

oceniać  własne  możliwości  sprostania  wymaganiom  stanowiska  pracy  i  wybranego 
zawodu. 

 

zorganizować własne stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, 

 

przestrzegać przepisy BHP. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3. 

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien umieć: 

 

scharakteryzować  podstawowe  rodzaje  transportu  technologicznego  stosowanego 
w kopalniach odkrywkowych, 

 

określić warunki stosowania różnych rodzajów transportu w górnictwie odkrywkowym,  

 

opisać  budowę,  wyjaśnić  zasady  działania  mostów  przerzutowych  i określić  ich 
parametry robocze, 

 

scharakteryzować technologiczny transport samochodowy w kopalni odkrywkowej,  

 

scharakteryzować drogi transportowe kopalń odkrywkowych,  

 

scharakteryzować organizację transportu samochodowego,  

 

określić warunki bezpiecznej pracy transportu samochodowego,  

 

scharakteryzować transport szynowy,  

 

określić warunki stosowania transportu szynowego w kopalni odkrywkowej,  

 

scharakteryzować transport linotorowy i pomocniczy, 

 

wykonywać pracę zgodnie z przepisami  bezpieczeństwa  i higieny pracy, zabezpieczenia 
przeciwpożarowego oraz ochrony środowiska podczas transportowania urobku. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca    

 

 

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:  

 

 

Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 711[03] 

Moduł:  

Technologia eksploatacji złóż 711[03].Z3 

Jednostka modułowa: 

Transportowanie urobku 711[03].Z3.03 

Temat: Transport samochodowy urobku. 

Cel ogólny:  Kształtowanie 

umiejętności 

określania 

zasad 

stosowania 

transportu 

samochodowego. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 
– 

określić zadania transportu samochodowego, 

– 

sklasyfikować środki transportu samochodowego, 

– 

wskazać zalety transportu samochodowego, 

– 

określić samochodowe systemy transportowe. 

 
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 
– 

organizowania i planowania pracy, 

– 

pracy w zespole, 

– 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  
– 

mini wykład, 

– 

ćwiczenia. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 
– 

indywidualna 

– 

grupowa 

 
Czas: 
1 godzina dydaktyczna.

 

 
Środki dydaktyczne: 
– 

foliogramy, 

– 

rzutnik pisma, 

– 

literatura zgoda z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

Uczestnicy:  
uczniowie szkoły kształcącej w zawodzie górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 

 

Przebieg zajęć: 

 

Zadanie dla ucznia 
Scharakteryzuj samochodowy transport kopalniany. 

 
Przebieg zajęć: 

1.  Wprowadzenie. 
2.  Omówienie celów zajęć. 
3.  Plan zajęć: 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

A. Zadania transportu samochodowego 
Wstęp – należy zaprezentować plansze przedstawiające projekty kopalni odkrywkowych 
z uwzględnieniem rozwiązań transportowych: 

– 

uczniowie  określają  jakie  zadania  w  górnictwie  odkrywkowym  spełniają  urządzenia 
transportowe, 

– 

uczniowie wskazują w jakich przypadkach stosuje się transport samochodowy, 

– 

uczniowie określają zalety transportu samochodowego, 

– 

uczniowie określają wady transportu samochodowego, 

– 

uczniowie zapisują informacje w notatniku, 
 
B. Klasyfikacja środków transportu samochodowego
 
Wstęp  –  należy  zaprezentować  plansze  przedstawiające  różne  typy  przenośników 
taśmowych: 

– 

uczniowie  określają  według  jakich  cech  można  przeprowadzić  klasyfikację  środków 
transportu samochodowego, 

– 

uczniowie  wskazują  które  cechy  transportu  samochodowego  z  technologicznego  punktu 
widzenia mają największe znaczenie w górnictwie odkrywkowym, 

– 

uczniowie klasyfikują środki transportu samochodowego, 

– 

uczniowie zapisują informacje w notatniku. 

 

C. Systemy transportowe przenośnikami taśmowymi. 
Wstęp – należy zaprezentować uczniom stosowane w kopalniach samochodowe systemy 
transportowe: 

– 

nauczyciel przypomina treść zadania jakie uczniowie  mieli wykonać i dzieli uczniów na 
2–3-osobowe grupy. Każda grupa otrzymuje planszę ze schematem transportowym. 
Uczniowie w grupach:  

– 

analizują system transportowy przedstawiony na planszy, 

– 

charakteryzują zastosowane rozwiązanie transportu urobku, 

– 

zapisują wyniki w notatniku, 
W trakcie pracy nauczyciel zwraca uwagę uczniom na stosowanie zasad doboru środków 
transportu samochodowego. 

 
4.  Podsumowanie zajęć: 

– 

uczniowie prezentują wykonane zadanie, 

– 

uczniowie wskazują zasady dobierania taśmociągów do realizacji celu transportowego. 

 
5.  Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności. 

 

Praca domowa: 

Wyszukaj  w  literaturze  technicznej  lub  w  zasobach  sieci  internetowej  informacje  na 

temat właściwości konstrukcyjnych samochodów stosowanych w kopalniach odkrywkowych 
i zapisz je do zeszytu. 

 

Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
– 

anonimowe ankiety dotyczące oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca    

 

 

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:  

 

 

Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 711[03] 

Moduł:  

 Technologia eksploatacji złóż 711[03].Z3 

Jednostka modułowa: 

Transportowanie urobku 711[03].Z3.03 

Temat: Okresowe przesuwanie torów w kopalnianym transporcie kolejowym. 

Cel  ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  rozróżniania  i  charakteryzowania  sposobów 

przesuwania torów kolejowych. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:  

 

rozróżnić sposoby przesuwania torów, 

 

wskazać zasady dobierania metody przesuwania torów, 

 

określić czynności przesuwania torów, 

 

określić prace przygotowawcze do przesuwania toru, 

 

określić właściwe przesuwanie toru, 

 

określić prace końcowe. 

 
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 
– 

organizowania i planowania pracy, 

– 

pracy w zespole, 

– 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  
– 

miniwykład, 

– 

metoda przewodniego tekstu. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

uczniowie pracują w grupach 2

3-osobowych. 

 
Czas: 1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 
– 

plansze przedstawiające sposoby przesuwania torów, 

– 

foliogramy, 

– 

rzutnik pisma, 

– 

literatura zgoda z punktem 7 Poradnika. 

 
Uczestnicy:  
uczniowie szkoły kształcącej w zawodzie górnik odkrywkowej eksploatacji złóż. 

 

Zadanie dla ucznia 
Zaplanuj okresowe przesunięcie torów. 

 

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Faza właściwa 

Praca metodą tekstu przewodniego. 

 
Faza I: Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.  Na czym polega okresowe przesuwanie torów? 
2.  Jakie czynniki wpływają na przesuwanie torów? 
3.  Od jakich czynników zależy sposób przesuwania torów? 
4.  Jakie są etapy przesuwania torów? 
 
Faza II. Planowanie 
1.  Jakimi sposobami przemieszcza się tory?  
2.  Od czego zależy sposób przesuwania torów? 
3.  Jakie czynności wykonujemy w kolejnych etapach przesuwania torów? 
 
Faza III. Ustalenie 
Uczniowie: 
1.  określają sposób doboru metody przesuwania torów, 
2.  pracując w zespołach dobierają metodę przesunięcia torów do sytuacji wydobywczej, 
3.  dobierają urządzenia do przesunięcia torów, 
4.  konsultują  wypracowane  w  grupie  rozwiązanie  z  nauczycielem  i  wnoszą  ewentualne 

poprawki. 

 
Faza IV. Wykonanie 
Uczniowie: 
1.  określają zakres czynności przygotowawczych do przesuwania torów, 
2.  określają zakres czynności właściwego przesuwania torów, 
3.  określają zakres prac końcowych. 
 
Faza V. Sprawdzanie 
1.  Uczniowie  przygotowują  się  do  zaprezentowania  swojej  pracy.  Zespoły  uczniów 

wyznaczają lidera grupy, który dokonuje prezentacji wyników ćwiczenia. 

2.  Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych prac. 
 
Faza VI. Analiza końcowa 
Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  rozwiązania  zadania  sprawiły  im 
trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać,  jakie  umiejętności 
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 

 

Faza końcowa 
Zakończenie zajęć i ocena poprawności wykonania ćwiczenia oraz aktywności uczniów. 

 

Praca domowa 
Odszukaj  w  literaturze  informacje  na  temat:  automatyzacji  procesów  przesuwania  torów. 
Na podstawie zgromadzonych informacji sporządź notatkę. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5.  ĆWICZENIA 

 
5.1.  Technologiczny transport kopalniany

 

 
5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  dokumentacji  rozróżnij  rodzaje  transportu  technologicznego  stosowanego 

w kopalniach odkrywkowych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  poprawność  identyfikacji  różnych 
rodzajów transportu. Planowany czas ćwiczenia 25 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  odszukać w materiałach dydaktycznych informacje na temat transportu technologicznego, 
2)  porównać otrzymany opis z informacjami w materiałach dydaktycznych, 
3)  zidentyfikować otrzymane informacje i określić zastosowanie transportu technologicznego, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

katalogi środków transportu technologicznego, 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Na  podstawie  dokumentacji  ruchu  kopalni,  dokonaj  podziału  systemów  transportowych 

w górnictwie odkrywkowym. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  poprawność  podziału  systemów 
transportowych. Planowany czas ćwiczenia 25 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  odszukać w materiałach dydaktycznych informacje na temat systemów transportowych, 
2)  porównaj otrzymany opis z informacjami w materiałach dydaktycznych, 
3)  zidentyfikować otrzymane informacje i określić zastosowanie systemów transportowych, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

– 

ćwiczeni praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

katalogi środków transportu technologicznego, 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

5.2.  Mosty przerzutowe 
 

5.2.1.  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  dokumentacji  dostarczonej  przez  nauczyciela,  scharakteryzuj  zasadę 

działania mostu przerzutowego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Materiał  nauczania  i  przeanalizować  dokumentację  dostarczoną  przez  nauczyciela. 
Należy  zwrócić  uwagę  na  rozwiązania  konstrukcyjne  mostu  przerzutowego.  Uczniowie 
pracują indywidualnie lub w parach. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zapoznać się z dokumentacją mostu przerzutowego, 
4)  rozpoznać elementy mostu przerzutowego, 
5)  scharakteryzować zasadę działania mostu przerzutowego, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

dokumentacja techniczna mostu przerzutowego, 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ warunki decydujące o zastosowaniu mostów przerzutowych. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Materiał  nauczania  i  przeanalizować dokumentację dostarczona  przez  nauczyciela. 
Uczniowie  pracują  indywidualnie  lub  w  parach.  Po  zakończeniu  ćwiczenia  uczniowie 
prezentują swoją pracę. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zapoznać się z dokumentacją mostu przerzutowego, 
4)  określić wpływ stateczności skarp na stosowanie mostów przerzutowych, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

5)  określić czynniki dyskwalifikujące stosowanie mostu, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

literatura dokumentacja techniczna mostu przerzutowego, 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.3.  Transport samochodowy 

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Scharakteryzuj technologiczny transport samochodowy w kopalni odkrywkowej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  zadania  transportowe  w  kopalniach 
odkrywkowych. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zapoznać  się  z  katalogami  firm  oferujących  samochody  transportowe  dla  kopalń 

odkrywkowych, 

3)  scharakteryzować  transport  technologiczny  w  kopalni  odkrywkowej  i  spostrzeżenia 

zanotować w zeszycie, 

4)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
7)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

katalogi samochodów ciężarowych przeznaczonych dla kopalń odkrywkowych, 

 

przykładowe marszruty dla transportu samochodowego w kopalniach odkrywkowych, 

 

przeźrocza obrazujące samochodowe środki transportu, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Scharakteryzuj  schematy  dróg  dojazdowych  do  poziomów  roboczych  ze  względu  na 

sposób  ich  usytuowania  w  planie  wyrobiska  kopalni  odkrywkowej  i  sposoby  organizacji 
transportu samochodowego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  zadania  transportowe  w  kopalniach 
odkrywkowych. Uczniowie pracują indywidualnie lub w parach. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  przeanalizować  przykładowe  mapy  obrazujące  rozmieszczenie  dróg  transportowych  na 

terenie kopalń odkrywkowych, 

4)  scharakteryzować  sposoby  organizacji  transportu  samochodowego  w  kopalniach 

odkrywkowych, 

5)  zanotować spostrzeżenia w zeszycie ćwiczeniowym, 
6)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
9)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

mapy przedstawiające umiejscowienie dróg transportowych kopalń odkrywkowych, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

5.4.  Szynowy transport technologiczny 

 
5.4.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Scharakteryzuj  transport  szynowy  i  określ  warunki  jego  stosowania  w  kopalni 

odkrywkowej. 
 

Wskazówki do realizacji  
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  zadania  transportowe  w  kopalniach 
odkrywkowych. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  przeanalizować  mapy  obrazujące  rozmieszczenie  torowisk  służących  do  obsługi  kopalń 

odkrywkowych, 

4)  określić warunki stosowania transportu szynowego w kopalniach odkrywkowych, 
5)  wynotować najważniejsze rzeczy do notatnika, 
6)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
9)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

 

ćwiczenia praktyczne,  

 

tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

mapy torowisk, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2
 

Opisz urządzenia do przesuwania torów. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Uczniowie  pracują  indywidualnie  lub  w  parach.  Czas  trwania 
ćwiczenia 25 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

3)  przeanalizować dokumentację techniczno-ruchową urządzeń do przesuwania torów, 
4)  najistotniejsze rzeczy zanotować w notatniku, 
5)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
8)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

dokumentacja techniczno-ruchowa urządzenia do przestawiania torów, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

5.5.  Transport linotorowy 

 
5.5.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1
 

Scharakteryzuj transport linotorowy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Uczniowie  pracują  indywidualnie  lub  w  parach.  Czas  trwania 
ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  określić zastosowanie transportu linotorowego i pomocniczego, 
3)  określić urządzenia stosowane w transporcie linotorowym, 
4)  zanotować najważniejsze informacje w notatniku, 
5)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
8)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

– 

ćwiczenie praktyczne, 

– 

pokaz z objaśnieniem. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2
  

Na  rysunku  poniżej  przedstawiono  schemat  transportu  linowego  po  torze  silnie 

nachylonym, wyjaśnij istotne różnice w rozwiązaniach przedstawionych na rysunku. 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 [2] 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  charakterystykę  transportu 
linotorowego. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  przeanalizować schemat przedstawiony na rysunku, 
3)  określić różnice pomiędzy rozwiązaniami zaprezentowanymi na rysunkach, 
4)  zanotować najważniejsze informacje w notatniku, 
5)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

– 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

5.6.  Transport pomocniczy 

 
5.6.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Scharakteryzuj transport pomocniczy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  zadania  transportowe  w  kopalniach 
odkrywkowych. Czas trwania ćwiczenia 25 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  określić zastosowanie transportu pomocniczego, 
4)  sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
7)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Na podstawie dokumentacji techniczno-ruchowej, wyjaśnij zasadę działania przenośnika 

zgrzebłowego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia,  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Materiał  nauczania  i przeanalizować otrzymaną dokumentację techniczno ruchową 
przenośnika  zgrzebłowego.  Uczniowie  pracują  indywidualnie  lub  w  parach.  Czas  trwania 
ćwiczenia 35 min. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z informacjami zawartymi w materiale nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  przeanalizować dokumentację techniczno-ruchową przenośnika zgrzebłowego, 
4)  na podstawie modelu przenośnika zgrzebłowego rozpoznać jego elementy, 
5)  określić zasadę działania przenośnika, 
6)  zapisać informacje do notatnika, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia, 
9)  uporządkować miejsce pracy. 
 

Zalecane metody nauczania

uczenia się: 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

Poradnik dla ucznia, 

 

dokumentacja techniczno-ruchowa przenośnika zgrzebłowego,  

 

model przenośnika zgrzebłowego, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test 1 
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Transportowanie urobku” 

 
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania od 1do 15 są z poziomu podstawowego, 

− 

zadania od 16 do 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. b, 2. b, 3. a, 4. b, 5. a, 6. d, 7. c, 8. d, 9. b, 10. b, 11. c, 
12. c, 13. 14. a, 15. a, 16. b, 17. b, 18. c, 19. b, 20. c. 

 

Plan testu 
 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Odczytać schemat układu transportowego  

Dobrać rodzaj transportu 

Wyjaśnić pojęcie mostu przerzutowego  

Wskazać zalety transportu samochodowego 

Wskazać pojazdy samochodowe do transportu 
urobku

 

Określić ładowność największych skrzyń 
załadowczych 

Określić ładowność skrzyń załadowczych 
stosowanych w Polsce 

Zinterpretować oznaczenia szyn 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

Określić prędkość skipu pochyłego 

10 

Określić zadanie napędu przenośnika 
zgrzebłowego 

11 

Wskazać zastosowanie przenośników 
śrubowych 

c

 

12  Rozróżnić rodzaj transportu 

13  Rozróżnić szyny wg ich rozmiarów 

14 

Rozpoznawać elementy do łączenia szyn z 
podkładami 

15 

Rozróżnić podział pojazdów samochodowych 
według SWW 

16 

Określić ruch transportu w kopalni 
odkrywkowej 

PP 

b

 

17  Zinterpretować schemat drogi przewozowej  

PP 

18  Określić dopuszczalne pochylenia miarodajne  

PP 

19  Rozpoznać rodzaj łubki złączowej 

PP 

20  Zinterpretować schemat mijanki 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed  wskazaniem 

poprawnego wyniku. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 30 minut. 
 

Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Na rysunku przedstawiono kierunek transportu nadkładu 

a)  przerzutowy. 
b)  okrężny. 
c)  równoległy. 
d)  kombinowany. 

 
 
 
 
 
2.  Do  głównych  rodzajów  transportu  w  kopalniach  skał  zwięzłych 

zliczamy transport 
a)  taśmowy. 
b)  samochodowy. 
c)  śrubowy. 
d)  zgarniakowy. 

 
3.  Mostem przerzutowym nazywamy 

a)  rozwiązanie  konstrukcyjne  za  pomocą  którego  urobek  transportuje  się  z  miejsca 

wydobycia na zwałowisko. 

b)  most po którym przejeżdżają samochody z urobkiem. 
c)  most kolejowy po którym przejeżdżają wagony z urobkiem. 
d)  proces przerzucania urobku pomiędzy pryzmami. 

 
4.  Do zalet transportu samochodowego nie należy 

a)  łatwość manewrowania i dużą zwrotność pojazdów. 
b)  zużycie paliwa. 
c)  dużą prędkość jazdy. 
d)  możliwość wyłączenia z ruchu, w razie awarii, tylko pojazdu niesprawnego. 

 
5.  Do transportu urobku w kopalniach odkrywkowych stosowane są głównie samochody 

a)  samowyładowcze. 
b)  naczepy. 
c)  ciągniki siodłowe. 
d)  przyczepy. 

 
6.  Ładowność największych skrzyń załadowczych samochodów w górnictwie odkrywkowym 

(stosowanych na świecie) wynosi 
a)  10–15 ton. 
b)  50–80 ton. 
c)  100–220 ton. 
d)  350–400 ton. 

 
7.  Ładowność stosowanych w Polsce ciągników i samochodów technologicznych wynosi 

a)  5–10 ton. 
b)  8–30 ton. 
c)  8–45 ton. 
d)  15–70 ton. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

8.  Oznaczenie szyny cechą S49 wskazuje, że 

a)  szyna jest długości 49 cm. 
b)  ma wysokość 49 mm. 
c)  jest szerokości 49 mm. 
d)  1mb ma masę 49 kg. 

 
9.  Prędkość jazdy skipu pochyłego wynosi 

a)  2–4 m/s. 
b)  5–8,5 m/s. 
c)  20–25 m/s. 
d)  50–100 m/s. 

 
10.  Napęd przenośnika zgrzebłowego ma za zadanie nadać łańcuchom ze zgrzebłami ruch 

a)  obrotowy. 
b)  posuwisty. 
c)  posuwisto-zwrotny. 
d)  żadne z powyższych. 

 
11.  Przenośniki  śrubowe  (ślimakowe)  mają  główne  zastosowanie  do  transportu  materiałów 

takich, jak 
a)  materiały silnie ścierające takie jak piryt, kwarc. 
b)  duże głazy. 
c)  materiały sypkie, drobno lub średnioziarniste. 
d)  łatwoprzylepne z tendencją do szybkiego twardnienia. 

 
12.  Ze względu na miejsce przewozu rozróżniamy transport 

a)  technologiczny. 
b)  pomocniczy. 
c)  wewnętrzny. 
d)  kołowy. 

 
13.  Oznaczenie szyny cechą np. S49 mówi nam, że 

a)  szerokość stopki wynosi 49 mm. 
b)  szyna wykonana została ze stali niskowęglowej S49. 
c)  jeden metr bieżący szyny waży 49 kg,. 
d)  szerokość główki szyny wynosi 49 mm. 
 

14.  Prawidłowe  mocowanie  szyny  do  podkładu  kolejowego  powinno  być  wykonane  przy 

pomocy 
a)  podkładki, wkrętów, śrub, łapek (żabek). 
b)  podkładek, wkrętów, śrub, łubków. 
c)  podsypki, wkrętów, śrub, łapek (żabek). 
d)  podkładek, mijanki, śrub, łapek (żabek). 

 
15.  W Systematycznym  Wykazie  Wyrobów (SWW),  technologiczne  pojazdy samochodowe 

NIE zostały podzielone na 
a)  samochody samowyładowcze i wywrotki terenowe. 
b)  ciągniki siodłowe z naczepami samowyładowczymi. 
c)  specjalne pojazdy do przewozu i załadunku materiałów wybuchowych. 
d)  samochody obsługowe i bezobsługowe. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

16.  Ruch samochodów w kopalni odkrywkowej NIE może być organizowany jako 

a)  okrężny. 
b)  wielopoziomowy. 
c)  wahadłowy dwupasmowy. 
d)  wahadłowy jednopasmowy. 

 
17.  Na rysunku poniżej przedstawiono schemat drogi przewozowej 

a)  spiralnej. 
b)  pętlowej. 
c)  w zakosy. 
d)  szeregowej. 

 

 
18.  Dopuszczalne pochylenia miarodajne w kopalniach wynoszą 

a)  35 ‰ – dla trakcji parowej. 
b)  40 ‰ – dla trakcji parowej. 
c)  40 ‰ – dla trakcji elektrycznej i spalinowej. 
d)  60 ‰ – dla trakcji elektrycznej i spalinowej. 

 
19.  Na rysunku poniżej przedstawiono schemat łubki złączowej 

a)  płaską. 
b)  zetową. 
c)  kątową. 
d)  wypukłą. 

 

 
20.  Na rysunku poniżej przedstawiono mijankę 

a)  z jednym torem dodatkowym. 
b)  zetową. 
c)  z  torami  dodatkowymi  po  obu  stronach  toru 

zasadniczego. 

d)  wypukłą. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………………..…………………….. 

 
Transportowanie urobku 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

Test 2 
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Transportowanie urobku” 

 
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania od 1do 15 są z poziomu podstawowego, 

− 

zadania od 16 do 20 są z poziomu ponadpodstawowego

 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. c, 2. d, 3. c, 4. b, 5. c, 6. d, 7. c, 8. d, 9. b, 10. b, 11. c, 
12. a, 13. b, 14. c, 15. b, 16. b, 17. c, 18. c, 19. a, 20. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Rozpoznać rodzaje przenośników  

Rozpoznać układ transportowy 

Wyjaśnić budowę trasy przenośnika 
zgrzebłowego  

Dobrać napęd samochodów wywrotek  

Wyjaśnić pojęcie prześwitu toru

 

Określić pojazdy ciągnione 

Dobrać schemat dróg transportowych 

Zinterpretować oznaczenia szyn 

Określić prędkość skipu pochyłego 

10 

Określić zadanie napędu przenośnika 
zgrzebłowego 

11 

Wskazać zastosowanie przenośników 
śrubowych 

c

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

12  Rozróżnić rodzaj transportu 

13 

Rozpoznać składniki napędu przenośnika 
zgrzebłowego 

14  Rozróżnić rodzaje wagonów 

15 

Określić minimalną szerokość półek 
transportowych 

16 

Zaplanować organizację transportu w kopalni 
odkrywkowej 

PP 

b

 

17  Zinterpretować schemat drogi przewozowej  

PP 

18  Określić dopuszczalne pochylenia miarodajne  

PP 

19  Rozpoznać rodzaj łubki złączowej 

PP 

20  Zinterpretować schemat mijanki 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed  wskazaniem 

poprawnego wyniku. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci  sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 30 minut. 
 

Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.  Urządzenie  do  transportu  z  jednego  poziomu  na  inny  (wyższy)  materiałów  luzem  

w  odpowiednich  naczyniach  (kubełkach),  zamocowanych  do  cięgna  taśmowego  
lub  łańcuchowego,  przewijającego  się  przez  bębny  lub  koła  łańcuchowe  nazywamy 
przenośnikiem 
a)  zgrzebłowym. 
b)  taśmowym. 
c)  kubełkowym. 
d)  wstrząsanym. 

 
2.  Na rysunku przedstawiono kierunek transportu nadkładu 

a)  przerzutowy. 
b)  okrężny. 
c)  równoległy. 
d)  kombinowany. 

 
 
 
 
3.  W  skład  trasy  przenośnika  zgrzebłowego,  służącego  w  górnictwie  odkrywkowym  do 

transportu pomocniczego wchodzą 
a)  rynny stalowe, łańcuch, kubełki. 
b)  zestawy rolkowe. 
c)  rynny stalowe, łańcuchy, zgrzebła. 
d)  Zgrzebła, liny nośne, zestawy krążników. 

 
4.  Do napędu samochodów wywrotek o ładowności większej od 10t , stosuje się z reguły 

a)  silniki spalinowe niskoprężne. 
b)  silniki spalinowe wysokoprężne. 
c)  silniki elektryczne. 
d)  silniki gazowe. 

 
5.  Prześwit toru – jest to odległość mierzona prostopadle do osi toru między 

a)  wewnętrznymi powierzchniami stóp szyn. 
b)  zewnętrznymi powierzchniami stóp szyn,. 
c)  wewnętrznymi powierzchniami główek szyn,. 
d)  zewnętrznymi powierzchniami główek szyn. 

 
6.  Do pojazdów ciągnionych zaliczamy 

a)  ciągniki przeznaczone do ciągnięcia pojazdów bez własnego napędu. 
b)  pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu ładunków. 
c)  pojazdy z przednią osią zamocowane na ramie ciągnika. 
d)  bez przedniej osi, wsparte na „siodle” zamocowanym na ramie ciągnika. 

 
7.  Schemat potokowy dróg transportowych stosujemy przy eksploatacji 

a)  złóż głęboko zalegających. 
b)  stokowej złóż. 
c)  płytko zalegających złóż. 
d)  złóż o ograniczonych rozmiarach. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34 

8.  Oznaczenie szyny cechą S52 wskazuje, że 

a)  szyna jest długości 52 cm. 
b)  ma wysokość 52 mm. 
c)  jest szerokości 52 mm. 
d)  1mb ma masę 52 kg. 

 
9.  Prędkość jazdy skipu pochyłego wynosi 

a)  2–4 m/s. 
b)  5–8,5 m/s. 
c)  20–25 m/s. 
d)  50–100 m/s. 

 
10.  Napęd przenośnika zgrzebłowego ma za zadanie nadać łańcuchom ze zgrzebłami ruch 

a)  obrotowy. 
b)  posuwisty. 
c)  posuwisto-zwrotny. 
d)  żadne z powyższych. 

 
11.  Przenośniki  śrubowe  (ślimakowe)  mają  główne  zastosowanie  do  transportu  materiałów 

takich, jak 
a)  materiały silnie ścierające (piryt, kwarc). 
b)  duże głazy. 
c)  materiały sypkie, drobno lub średnioziarniste. 
d)  łatwoprzylepne z tendencją do szybkiego twardnienia. 

 
12.  Ze względu na zadania przewozu rozróżniamy transport wewnętrzny 

a)  technologiczny. 
b)  uzupełniający. 
c)  osobowy. 
d)  kołowy. 

 
13.  W  skład  napędu  przenośnika  zgrzebłowego,  stosowanego  w  transporcie  pomocniczym 

górnictwa odkrywkowego nie wchodzi 
a)  silnik elektryczny. 
b)  stacja zwrotna. 
c)  przekładnia (reduktor). 
d)  sprzęgło podatne. 

 
14.  Wagon: przedstawiony na rysunku obok jest wagonem 

a)  dolno-wysypowym. 
b)  górno-wysypowym. 
c)  boczno-wysypowym. 
d)  przechyłowym. 

 
15.  Minimalna  szerokości  półek  transportowych  (poziomów) 

dla toru normalnego linii jednotorowej wynosi 
a)  6 m. 
b)  6,5 m. 
c)  7 m. 
d)  7,5 m. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35 

16.  Ruch samochodów w kopalni odkrywkowej NIE może być organizowany jako 

a)  okrężny. 
b)  wielopoziomowy. 
c)  wahadłowy dwupasmowy. 
d)  wahadłowy jednopasmowy. 

 
17.  Na rysunku poniżej przedstawiono schemat drogi przewozowej 

a)  spiralnej. 
b)  pętlowej. 
c)  w zakosy. 
d)  szeregowej. 

 

18.  Dopuszczalne pochylenia miarodajne w kopalniach wynoszą 

a)  35 ‰ – dla trakcji parowej. 
b)  40 ‰ – dla trakcji parowej. 
c)  40 ‰ – dla trakcji elektrycznej i spalinowej. 
d)  60 ‰ – dla trakcji elektrycznej i spalinowej. 

 
19.  Na rysunku poniżej przedstawiono schemat łubki złączowej 

a)  płaską. 
b)  zetową. 
c)  kątową. 
d)  wypukłą. 

 

 
20.  Na rysunku poniżej przedstawiono mijankę 

a)  z jednym torem dodatkowym. 
b)  zetową. 
c)  z  torami  dodatkowymi  po  obu 

stronach toru zasadniczego. 

d)  wypukłą. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………………..…………………….. 

 
Transportowanie urobku 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37 

7.  LITERATURA 

 

1.  Antoniak  J.:  Przenośniki  taśmowe  w  górnictwie  podziemnym  i  odkrywkowym, 

Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2006 

2.  Bęben A.: Maszyny i urządzenia do eksploatacji odkrywkowej. WSiP, W-wa 1977 
3.  Bęben, Bogusz, Glapa, Marianowski: Maszyny i urządzenia do odkrywkowego urabiania 

surowców skalnych wybranymi technologiami, Wydawnictwo AGH Kraków 1988 

4.  Glapa  W.,  Korzeniowski  J.:  Mały  leksykon  górnictwa  odkrywkowego,  Wydawnictwa  i 

Szkolenia Górnicze, Burnat & Korzeniowski 

5.  Grzelak E., Kruszywa mineralne, poradnik, COIB warszawa 1995 
6.  Kozioł,  Uberman:  Technologia  i  organizacja  transportu  w  górnictwie  odkrywkowym, 

Wydawnictwa AGH Kraków 1994 

7.  Kubiczek T.: Maszyny i urządzenia mechaniczne w górnictwie, Wydawnictwo Śląsk 1970 
8.  Onderka,  Bugesz,  Kwiecień:  Bezpieczeństwo  pracy  w  górnictwie  odkrywkowym, 

Wydawnictwo AGH Kraków 1988 

9.  Pastuszko, Ptasiński: Eksploatacja kopalin, WSiP, W-wa 1978 
10.  Poradnik Górnictwa Odkrywkowego, Wydawnictwo Śląsk 1968 
11.  Poradnik Górnika tom 5 Wydawnictwo Śląsk Katowice 1976 
12.  Rączkowski B.: BHP w praktyce ODiDK Sp. z o.o. Gdańsk 2004 
 
Materiały informacyjne oraz zasoby internetowe firm: 
13.  Fugo SA 
14.  Historic Dump Haulers 
15.  Komatsu 
16.  Volvo 
 
Literatura metodyczna 
1.  Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004