background image

 

Model Wintersa 

 

 

Modele ze składow  przypadkow , trendem i wahaniami sezonowymi. 

 

Model Wintersa. 

 

Stosujemy dwa modele: 

a) 

model multiplikatywny,

 

(stosujemy  najcz ciej  gdy  poziom  waha   sezonowych  wokół  trendu  ro nie  (maleje), 

dokładniej gdy wzgl dny poziom waha  sezonowych jest w przybli eniu stały)

 

b) 

model addytywny

(stosujemy najcz ciej gdy poziom waha  sezonowych wokół słabego trendu lub stałego 

poziomu  nie  zmienia  si ,  tzn.  gdy  bezwzgl dny  poziom  waha   sezonowych  jest 

w przybli eniu stały) 

 

Model multiplikatywny. 

Prognoz  wyznaczamy w sposób sekwencyjny korzystaj c z trzech parametrów wygładzania  

 

Prognoz  zmiennej na okres T (T>n)    

2

,

1

+

+

=

n

n

T

 

 itd. 

Wyznaczamy na podstawie wzoru: 

 

(

)

r

T

n

n

T

C

S

n

T

F

y

+

=

)

(

*

 

 

w szczególno ci prognoz  bie c  wyznaczamy nast puj co: 

 

(

)

r

t

t

t

t

C

S

F

y

+

=

1

1

*

 

gdzie 

r - liczba faz cyklu (długo  cyklu sezonowego) 

oraz 

)

)(

1

(

1

1

+

+

=

t

t

r

t

t

t

S

F

C

y

F

α

α

 (słu y do wygładzonej oceny warto ci zjawiska) 

 

1

1

)

1

(

)

(

+

=

t

t

t

t

S

F

F

S

β

β

  (słu y do wygładzonej oceny warto ci przyrostu trendu) 

 

r

t

t

t

t

C

F

y

C

+

=

)

1

(

γ

γ

 

 

 

(słu y do wygładzonej oceny sezonowo ci) 

 

1

,

0

,

γ

β

α

 ,

 - parametry wygładzania. 

Ich warto  dobieramy np. na podstawie kryterium najmniejszego bł du  redniego  prognoz 

wygasłych s* tzn. 

)

,

,

(

*

min

,

γ

β

α

β

α

s

 gdzie 

(

)

=

=

n

t

t

t

y

y

n

s

1

2

*

)

,

,

(

1

*

γ

β

α

 

 

Warto ci pocz tkowe F

r+1 

S

r+1

C

C

...

 

C

,  wyznaczamy nast puj co 

-  dla F przyjmuje si  

warto  z szeregu czasowego odpowiadaj c  pierwszej fazie 

drugiego cyklu tzn: F

r+1

 = y

r+1

  lub warto   redni  z pierwszego cyklu. 

background image

 

Model Wintersa 

 

 

-  Dla S przyjmuje si  

ró nic   rednich warto ci z drugiego i pierwszego cyklu  lub zero. 

-  Dla  C (w poszczególnych fazach I cyklu) 

przyjmuje si  ilorazy warto ci zmiennej z I 

cyklu w odniesieniu do  redniej warto ci w I cyklu,  

(

)

(

)

r

y

y

y

y

C

r

y

y

y

y

C

r

r

r

r

+

+

+

=

+

+

+

=

...

....;

;

...

2

1

2

1

1

1

 

lub przyj  1. 

 

Uwaga. 

C

1

 + C

2

 + ...+ C

r

 = r 

 

Model addytywny. 

 

Prognoz  wyznaczamy w sposób sekwencyjny korzystaj c z trzech parametrów wygładzania  

 

Prognoz  zmiennej na okres T (n)    

2

,

1

+

+

=

n

n

T

 

 itd. 

Wyznaczamy na podstawie wzoru: 

 

r

T

n

n

T

C

S

n

T

F

y

+

+

=

)

(

*

 

 

gdzie 

r - liczba faz cyklu (długo  cyklu sezonowego) 

oraz 

(

)

)

)(

1

(

1

1

+

+

=

t

t

r

t

t

t

S

F

C

y

F

α

α

  (słu y do wygładzonej oceny warto ci  redniej) 

 

1

1

)

1

(

)

(

+

=

t

t

t

t

S

F

F

S

β

β

  (słu y do wygładzonej oceny warto ci przyrostu trendu) 

 

(

)

r

t

t

t

t

C

F

y

C

+

=

)

1

(

γ

γ

 

 

(słu y do wygładzonej oceny sezonowo ci) 

 

1

,

0

,

γ

β

α

 ,

  -  parametry  wygładzania.  Dobór  parametrów  jak  dla  modelu 

multiplikatywnego. 
 

Warto ci pocz tkowe F

r+1 

S

r+1

,   wyznaczamy jak dla modelu multiplikatywnego. Natomiast 

(

)

(

)

r

y

y

y

y

C

r

y

y

y

y

C

r

r

r

r

+

+

+

=

+

+

+

=

...

....;

;

...

2

1

2

1

1

1

 

Uwaga. 

C

1

 + C

2

 + ...+ C

r

 = 0 

 
 

L. Kowalski, 17.03.2005