background image

Zdarzenia losowe; Prawdopodobieństwo klasyczne 

 

1.

 

Z  partii  towaru  zawierającej  sztuki  dobre  i  niedobre  losujemy  trzy  sztuki.  Niech  A 
oznacza zdarzenie: dokładnie jedna sztuka dobra wśród trzech wylosowanych, B – co 
najwyżej  jedna  sztuka  dobra  wśród  trzech  wylosowanych,  C  –  co  najmniej  jedna 
sztuka  dobra  wśród  trzech  wylosowanych.  Wyjaśnić  co  oznaczają  zdarzenia:  A’,  B’, 
C’, A

B, A

B, C

B, C

B, C’

B’. 

 

2.

 

Niech A,  B i C będą trzema dowolnymi zdarzeniami. Napisać wyrażenie analityczne 
reprezentujące zdarzenie, które polega na tym, że: 

a)

 

zachodzi tylko zdarzenie A; 

b)

 

zachodzą tylko zdarzenia A i B; 

c)

 

zachodzą wszystkie trzy zdarzenia; 

d)

 

zachodzi przynajmniej jedno z tych zdarzeń; 

e)

 

zachodzą przynajmniej dwa zdarzenia; 

f)

 

zachodzi dokładnie jedno zdarzenie; 

g)

 

zachodzą dokładnie dwa zdarzenia; 

h)

 

nie zachodzi ani jedno zdarzenie; 

i)

 

zachodzą nie więcej niż dwa zdarzenia. 

 

3.

 

Czterotomowe  dzieło  ustawiono  na  półce  w  porządku  losowym.  Obliczyć 
prawdopodobieństwo, że tomy są ustawione kolejno od strony lewej do prawej lub od 
prawej do lewej. 

 

4.

 

Dziesięć 

książek 

ustawiono 

na 

półce 

porządku 

losowym. 

Obliczyć 

prawdopodobieństwo, że trzy określone książki znajdują się obok siebie.  

 

5.

 

Na  dziesięciu  kartkach  wypisane  są  litery  A  A  A  E  K  M  M  T  T  Y.  Obliczyć 
prawdopodobieństwo, że po losowym uporządkowaniu tych kartek utworzy się słowo 
MATEMATYKA. 

 

6.

 

Kontroler sprawdza partię zawierającą 30 wyrobów pierwszego gatunku i 20 wyrobów 
drugiego  gatunku.  Wybieramy  dwa  wyroby.  Obliczyć  prawdopodobieństwo,  że  oba 
wyroby okażą się pierwszego gatunku. 

 

7.

 

W  skład  złożonego  mechanizmu  wchodzą  dwa  jednakowe  koła  zębate.  Warunki 
techniczne  przy  montażu  zostają  naruszone  jeżeli  w  obu  kołach  występują  dodatnie 
odchylenia  (+)  grubości  zębów  od  nominalnego  wymiaru.  Monter  dysponuje 
dziesięcioma    kołami  zębatymi,  z  których  trzy  są  plusowe  (+)  a  siedem  jest 
minusowych 

(-). 

Obliczyć 

prawdopodobieństwo 

nienaruszenia 

warunków 

technicznych przy montażu jeżeli koła wybierane są w sposób losowy. 

 

8.

 

 Winda  rusza  z  siedmioma  pasażerami  i  zatrzymuje  się  na  dziesięciu  piętrach.  Jakie 
jest  prawdopodobieństwo  zdarzenia,  że  żadnych  dwóch  pasażerów  nie  opuści  windy 
na tym samym piętrze? 

 

9.

 

Obliczyć  prawdopodobieństwo,  że  numer  rejestracyjny  pierwszego  napotkanego 
samochodu nie zawiera jednakowych cyfr. Zakładamy, że numery są czterocyfrowe w 
zakresie od 0000 do 9999 i nie powtarzają się.  

background image

Niezależność zdarzeń; Prawdopodobieństwo warunkowe, 

Prawdopodobieństwo całkowite i Twierdzenie Bayes’a 

 

 

10.

 

Zbadać,  który  z  układów  przedstawionych  na  rysunku  ma  większą  niezawodność 
(prawdopodobieństwo działania) przy założeniu, że przekaźniki działają niezależnie i 
niezawodność każdego z nich jest równa p. 

 

        

     Układ I 

 

 

 

 

  Układ II 

 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 
 

11.

 

Winda  wyposażona  jest  w  dwa  działające  niezależnie  układy  hamowania  włączające 
się  w  razie  zerwania  liny.  Prawdopodobieństwo  wyhamowania  przez  każdy  układ  z 
osobna  jest  jednakowe  i  wynosi  0,99.  Jakie  jest  prawdopodobieństwo  wyhamowania 
windy w razie zerwania liny? 

 
12.

 

Telegraficzne  przekazywanie  informacji  odbywa  się  metodą  nadawania  sygnałów 
kropka,  kreska.  Statystyczne  właściwości  zakłóceń  są  takie,  że  błędy  następują 
przeciętnie  w  2/5  przypadków  przy  nadawaniu  sygnału  kropka  i  w  1/3  przypadków 
przy  nadawaniu  sygnału  kreska.  Wiadomo,  że  ogólny  stosunek  ilości  nadawanych 
sygnałów kropka do sygnałów kreska jest 5:3. Obliczyć prawdopodobieństwo, że przy 
przyjmowaniu sygnału kreska w rzeczywistości ten sygnał został nadany. 

 

13.

 

Jedna  partia  zawiera  12  wyrobów,  a  druga  10  wyrobów,  przy  czym  w  każdej  z  nich 
znajduje się po jednym wyrobie wybrakowanym. Losowo wybrany wyrób z pierwszej 
partii  zostaje  przerzucony  do  drugiej  partii,  po  czym  z  drugiej  partii  losuje  się  jeden 
wyrób. 

a)

 

Jakie jest prawdopodobieństwo tego, że będzie on wybrakowany? 

b)

 

Jeżeli  jest  on  wybrakowany,  jakie  jest  prawdopodobieństwo,  że  z  partii 
pierwszej wybraliśmy element dobry? 

 

14.

 

Na  przenośnik  taśmowy  trafiają  wyroby  wytwarzane  przez  trzy  automaty.  Stosunek 
ilościowy  produkcji  automatów  kształtuje  się  jak  2:2:1.  Poza  tym  wiadomo,  że 
automat  pierwszy  produkuje  85%  wyrobów  pierwszego  gatunku,  drugi  80% 
pierwszego gatunku a trzeci 90% pierwszego gatunku. Obliczyć prawdopodobieństwo, 
ż

e losowo wzięty z przenośnika wyrób: 

a)

 

został wyprodukowany przez drugi automat; 

b)

 

jest wyrobem pierwszego gatunku wyprodukowanym przez drugi automat; 

c)

 

jest wyrobem pierwszego gatunku; 

d)

 

jest  wyprodukowany  przez  drugi  automat,  jeżeli  okazał  się  on  pierwszego 
gatunku. 

 

A

1

 

A

2

 

A

4

 

A

3

 

A

5

 

A

1

 

A

2

 

 

A

3

 

A

4

 

A

5

 

background image

Zmienne losowe typu dyskretnego (skokowego) 

 

15.

 

Dany jest rozkład zmiennej losowej X: P(X=0)= 

1
4

; P(X=1)= c; P(X=2)=

1
4

a)

 

Wyznacz stałą c.  

b)

 

Wyznacz dystrybuantę F(x) tej zmiennej losowej. 

c)

 

Wyznacz  wartość  oczekiwaną,  wariancję,  odchylenie  standardowe,  modę  i 
medianę zmiennej losowej X.. 

 

16.

 

Dana jest dystrybuanta zmiennej losowej skokowej X: 

<

<

=

3

x

dla

1

3

x

1

dla

1

x

dla

0

)

x

(

F

4

1

 

Wyznacz rozkład zmiennej losowej.  
 

17.

 

Myśliwy  ma  trzy  naboje  i  strzela  do  momentu  trafienia  celu  lub  do  momentu 
wystrzelenia  wszystkich  naboi.  Liczba  wystrzelonych  naboi  jest  zmienną  losową. 
Podaj  rozkład  tej  zmiennej  losowej  wiedząc,  że  prawdopodobieństwo  trafienia  celu 
przy każdym strzale jest równe 0,8.  

 

18.

 

Rzucamy raz kostką sześcienną. Zmienna losowa X przyjmuje wartości równe liczbie 
wyrzuconych oczek. 
a)

 

Podaj rozkład prawdopodobieństwa tej zmiennej losowej. 

b)

 

Wyznacz  jej  wartość  oczekiwaną,  wariancję,  odchylenie  standardowe,  modę  i 
medianę. 

c)

 

Wyznacz dystrybuantę F(x) tej zmiennej losowej. 

d)

 

Jakie jest prawdopodobieństwo wyrzucenia co najwyżej dwóch oczek? 

 

19.

 

Zmienna losowa X przyjmuje wszystkie wartości całkowite z przedziału [4; 8] z 
jednakowym prawdopodobieństwem. Oblicz prawdopodobieństwo: 
a)

 

P(X 

 7); 

b)

 

P( 5 < X  < 8). 

 

20.

 

Rzucamy raz kostką sześcienną. Zmienna losowa przyjmuje wartości równe liczbie 
wyrzuconych szóstek. 

a)

 

Podaj rozkład prawdopodobieństwa tej zmiennej losowej. 

b)

 

Wyznacz  jej  wartość  oczekiwaną,  wariancję,  odchylenie  standardowe,  modę  i 
medianę. 

c)

 

Wyznacz dystrybuantę F(x) tej zmiennej losowej. 

 

21.

 

Rzucamy trzy raz kostką sześcienną. Podaj rozkład zmiennej losowej przyjmującej 
wartości równe liczbie wyrzuconych szóstek. 
a)

 

Podaj rozkład prawdopodobieństwa tej zmiennej losowej. 

b)

 

Wyznacz  jej  wartość  oczekiwaną,  wariancję,  odchylenie  standardowe,  modę  i 
medianę. 

c)

 

Jakie jest prawdopodobieństwo wyrzucenia szóstki co najmniej raz? 

 

background image

22.

 

Prawdopodobieństwo, że statystyczny student jest przygotowany do zajęć wynosi 3/4. 
Prowadzący ćwiczenia wybiera przypadkowo cztery osoby. Zmienna losowa X 
przyjmuje wartości równe liczbie studentów przygotowanych do zajęć.  

a)

 

Jakie jest  prawdopodobieństwo tego, że tylko jedna osoba jest przygotowana do 
ć

wiczeń? 

b)

 

Wyznacz rozkład i dystrybuantę F(x) tej zmiennej losowej. 

c)

 

Jaka jest najbardziej prawdopodobna liczba studentów przygotowanych do 
ć

wiczeń? 

 

23.

 

Przy masowych prześwietleniach małoobrazkowych prawdopodobieństwo trafienia na 
chorego  na  gruźlicę  jest  0,01.  Zmienna  losowa  przyjmuje  wartości  równe  liczbie 
chorych wśród dwustu prześwietlonych pacjentów.  

a)

 

Podaj parametr tej zmiennej losowej. 

b)

 

Oblicz jej wartość oczekiwaną, wariancję i odchylenie standardowe. 

c)

 

Obliczyć prawdopodobieństwo tego, że liczba chorych na gruźlicę jest co najmniej 
równa dwa. 

 

24.

 

W fabryce żarówek przeciętny procent braków wynosi 2%. Zmienna losowa przyjmuje 
wartości równe liczbie braków wśród 200 żarówek. Oblicz prawdopodobieństwo tego, 
ż

e w partii: 

a)

 

znajdują się dwa braki; 

b)

 

znajdują się ponad dwa braki; 

c)

 

będą co najwyżej trzy braki. 

  

Podstawowe rozkłady zmiennych losowych typu dyskretnego 

(skokowego) 

 

Rozkład prawdopodobieństwa  

parame- 

try

 

funkcja rozkładu 

prawdopodobieństwa  

 

wartość 

oczekiwana 

EX 

wariancja 

D

2

 

Dyskretny równomierny

 

a,b

P(X=x

i

)=

 

1

a

b

1

+

 dla x

i

=a,a+1,…,b 

2

b

a

+

 

12

1

)

1

a

b

(

2

+

 

Zero-jedynkowy

 

0<p<1 

P(X=x

i

)

=

i

i

x

1

x

)

p

1

(

p

  

{ }

1

,

0

x

i

 

 

 

p(1-p) 

Dwumianowy

 

n

N, 

0<p<1 

P(X=x

i

)=

i

i

x

n

x

i

)

p

1

(

p

x

n





dla x

i

=0,1,...,n 

 

np 

 

np(1-p) 

Poisson’a 

 (przybliżenie dwumianowego 

n

,p

0) 

wtedy 

λ

=np)

 

λ

>0 

 

P(X=x

i

)=

λ

λ

e

!

x

i

x

i

dla x

i

=0,1,2,... 

 

λ

   

 

λ

 

 

background image

Zmienne losowe typu ciągłego 

 

25.

 

Dla jakiej wartości parametru c funkcja: 

>

<

=

4

x

2

x

dla

0

4

x

2

dla

c

x

f

lub

)

(

 

jest gęstością prawdopodobieństwa? 
a)

 

Wyznacz i wykreśl dystrybuantę F(x) zmiennej losowej X.  

b)

 

Wyznacz jej wartość oczekiwaną, wariancję, odchylenie standardowe, modę i medianę 

c)

 

Oblicz prawdopodobieństwo P(5<2X-1<6) 

 

26.

 

Dana jest dystrybuanta zmiennej losowej X: 











>>>>

≤≤≤≤

≤≤≤≤

−−−−

<<<<

====

7

x

dla

1

7

x

1

dla

x

1

x

dla

0

x

F

6

1

6

1

)

(

 

a)

 

Wyznacz gęstość prawdopodobieństwa f(x) zmiennej losowej X. 

b)

 

Wyznacz  jej  wartość  oczekiwaną,  wariancję,  odchylenie  standardowe,  modę  i 
medianę. 

c)

 

Oblicz prawdopodobieństwo P(2 

 X < 6) 

 
27.

 

Gęstość prawdopodobieństwa zmiennej losowej X ma postać: 

<

=

x

h

pozostalyc

dla

0

2

x

1

dla

x

2

1

x

0

dla

x

)

x

(

f

 

Oblicz prawdopodobieństwo: 

a)

 

P(X < 1.75) ; 

b)

 

P(1,5 

 3X < 4,5) . 

 
28.

 

Czas T (w min.) pomiędzy przybyciem dwóch taksówek na postój jest zmienną 
losową o dystrybuancie: 

<

=

0

t

dla

0

0

t

dla

e

1

)

t

(

F

t

3

 

Oblicz prawdopodobieństwo zdarzenia:  
a)

 

czas oczekiwania na taksówkę jest większy niż 1,5 minuty; 

b)

 

czas oczekiwania na taksówkę jest większy niż minuta, ale niewiększy niż dwie 
minuty. 

 

29.

 

Niech zmienna losowa ma rozkład normalny X

)

;

2

N

2

3

. Oblicz, korzystając z 

podanej w tablicach statystycznych, dystrybuanty rozkładu N(0;1): 

a)

 

P(X<2.5); 

b)

 

P(X>-0.5); 

c)

 

P(2<2X+1<5); 

background image

30.

 

Niech zmienna losowa ma rozkład normalny X

)

;

(

5

4

1

N

−−−−

. Oblicz: 

a)

 

P(X<0); 

b)

 

P(|5X+1|<1); 

c)

 

P(|X|>0,4). 

 
31.

 

Dla rozkładu normalnego N(0;1) znajdź wartości u

0,975

;  u

0,025

 

32.

 

Dla rozkładu normalnego N(0,1), korzystając, z podanych w tablicach statystycznych, 
kwantyli tego rozkładu, znajdź wartość x, dla której zachodzi: 

a)

 

P(X 

 x) = 0,95; 

 

b)

 

P(X > x) = 0,005 

 

33.

 

Dla rozkładu 

χ

2

 o 20 stopniach swobody znajdź wartości: 

2

9

,

0

χ

2

1

,

0

χ

.

 

 
34.

 

Dla rozkładu t-Studenta o 15 stopniach swobody znajdź wartości: t

0,05 

; t

0,95

 

 

Zmienne losowe typu ciągłego 

 

Rozkład 

prawdopodobieństwa  

 

 

parame 

try

 

 

funkcja gęstości prawdopodobieństwa  

 

 

wartość 

oczeki 

wana 

 EX

 

wariancja 

 

D

2

 

 

Jednostajny 

 
 

 

a, b 

>

<

=

b

x

lub

a

x

dla

0

b

x

a

dla

)

x

(

f

a

b

1

 

2

b

a

+

 

(

)

12

a

b

2

 

 

Wykładniczy 

 

 

λ

 

<

λ

=

λ

0

x

dla

0

0

x

dla

e

)

x

(

f

x

 

λ

1

 

2

1

λ

 

 

Chi-kwadrat  

2

χ

 

(gamma a=

ν

2

1

,  b=2) 

 
 

ν

 

stopni 

swobody 

Γ

=

x

.

pozost

dla

;

0

0

x

;

2

)

(

e

x

)

x

(

f

2

v

2

x

2

v

2

v

1

 

 

ν

 

 

2

ν

 

Normalny 

(jeżeli X~N(

µ

,

σ

) to 

Y=

σ

µ

X

~N(0,1) standardowy 

rozkład normalny) 

 

µ

σ

 

 

R

x

dla

;

e

2

1

)

x

(

f

2

2

2

)

x

(

π

σ

=

σ

µ

 

 

 

µ

 

 

σ

t-Studenta 

(jeżeli Y~N(0,1) i  S

2

~

)

(

2

ν

χ

 

to 

S

Y

t

ν

=

~t-Studenta z 

ν

stopniami swobody) 

 

ν

 

 

( )

R

x

dla

;

1

)

(

)

(

)

x

(

f

2

1

2

x

2

2

1

νπ

+

Γ

Γ

=

+

ν

ν

ν

+

ν

 

 

 

2

ν

ν

 

 
        ma sens dla

ν

>2 

 

 

Trójkątny 

 
 

 

 

a, b c, 

>

<

<

=

c

x

lub

a

x

dla

0

c

x

b

dla

b

x

a

dla

)

x

(

f

)

b

c

)(

a

c

(

)

x

c

(

2

)

a

c

)(

a

b

(

)

a

x

(

2

 

 

3

c

b

a

+

+

 

 

18

bc

ac

ab

c

b

a

2

2

2

+

+