background image

ZAKŁAD ELEKTROTECHNIKI 

LABORATORIUM  ELEKTROTECHNIKI 

=================================================================================================== 

Temat ćwiczenia 

OBWODY PRĄDU SINUSOIDALNIE ZMIENNEGO 

 

1. WYZNACZANIE  PARAMETRÓW CEWKI  INDUKCYJNEJ 
 
   Schemat układu pomiarowego 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
Tabela pomiarów i wyników 

A

A

W

W

V

V

Wartości zmierzone 

Wartości obliczone 

Pomiar |U|[V]  |I|[A]  P[W]  |Z

L

|[

Ω] R

L

[

Ω] X

L

[

Ω] 

L[H] 

φ[rad] 

 

0.5 

      

rdzeń 

 

0.5 

      

 

 

 

 

Y

L

[S] G

L

[S] B

L

[S] L[H] 

φ[rad] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Narysować wykresy wskazowe. 

 |Z|=

| |

| |

U

I

R

P

I

L

=

2

,

  

 

X

Z

R

L

L

=

2

2

 

tg

X
R

L

L

ϕ =

 

L

X

L

=

ω

 

 

1/Z

L

=Y

L

,  G

P

U

L

=

2

,

 

B

Y

G tg

B

G

L

B

L

L

L

L

L

L

=

=

=

2

2

1

,

,

φ

ω

,  

R

L

L

ϕ

U

U

U

U

U

U

R

L

R

I

L

L

Schemat zastępczy cewki i jej wykres wektorowy.

 

R

L

L

U

L

R

Schemat zastępczy cewki i jej wykres wektorowy.

I

I

I

ϕ

U

R

L

I

I

I

 

Z

L

≈ 

≈ 220 2

220

 2

A

A

W

W

V

V

'

G

L

220

 2

220

 2

≈ 

≈ 

background image

2. WYZNACZANIE  PARAMETRÓW KONDENSATORA 

 

 
Schemat układu pomiarowego jak dla pkt.1. (zamiast cewki indukcyjnej należy podłączyć 
kondensator) 
 

               

220V

V

*

*

W

A

Kondensator

 

 
 
Tabela pomiarów i wyników 
 

Wartości zmierzone 

Wartości obliczone 

Pomiar |U|[V]  |I|[A]  P[W]  |Z

C

|[

Ω] R

C

[

Ω] X

C

[

Ω] 

C[F] 

φ

 

[rad] 

1. 

 

0.5 

      

 

 

 

 

Y

C

[S] G

C

[S] B

C

[S] C[F] 

φ

 

[rad] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
Narysować wykres wektorowy 

 |Z|=

| |

| |

U

I

;     R

P

I

C

=

2

,

 

X

Z

R tg

X
R

C

X

C

C

C

C

C

=

=

=

2

2

1

,

,

ϕ

ω

 

 

1/Z

C

= Y

I

U

C

=

 ,  

G

P

U

C

=

2

,

 

B

Y

G tg

B

G

C

B

C

C

C

L

L

C

=

=

=

2

2

,

,

φ

ω

,

 

I

R

C

C

U

U

R

U

C

U

R

U

C

U

ϕ

Schemat zastępczy kondensatora i jego wykres wektorowy.

R

C

C

U

R

C

Schemat zastępczy kondensatora i jego wykres wektorowy.

R

U

C

I

ϕ

I

I

I

I

I

'

G

C

 

 
 
 
 
                                

 
 

background image

3. SZEREGOWE POŁĄCZENIE KONDENSATORA I CEWKI INDUKCYJNEJ

 

 
Schemat układu pomiarowego. (do cewki indukcyjnej należy podłączyć szeregowo kondensator) 

      

220V

V

*

*

W

A

Cewka indukcyjna

Kondensator

V

V

1

2

 

P. = |U|*|I|*cos

φ ⇒ φ 

|Z|=|U|/|I| 

R = R

c

 +R

L

=

P

I

2

;  

X =|X

L

 -X

C

|

=

Z

R

2

2

 

 

Tabela pomiarów i wyników 

Wartości zmierzone 

Wartości obliczone 

Pomiar 

        |U

1

|    |U

2

| [V] 

|I| [A] 

P[W] 

|Z|[

Ω] R[Ω] X[Ω]  C lub L  φ[rad] 

1. 

 

0.5 

       

rezonans 30 V 

I

max

       

 

 

 

 

|Y|[S] 

G[S] 

B[S] 

C lub L 

φ[rad] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

U

Rezonans nastąpi gdy przy pewnym położeniu rdzenia, wkładanego do cewki, prąd I osiągnie  
maksimum . Narysować wykresy wektorowe. 

R

L

L

ϕ

U

U

U

U

U

U

R

L

R

R

C

C

U

U

R

U

C

U

R

U

U

I

ϕ

1

2

U

L

c

2

1

L

C

U

Szeregowy układ kondensatora i cewki oraz jego wykres wektorowy.

 

R

C

≈ 0 

background image

 
4 RÓWNOLEGŁE POŁĄCZENIE KONDENSATORA I CEWKI INDUKCYJNEJ 
 
Schemat układu pomiarowego (z cewką indukcyjna   należy równolegle podłączyć kondensator). 

220V

V

*

* W

A

Cewka 

Kondensator

1

2

A

A

indukcyjna

 

P. = |U|*|I|*cos

φ ⇒ φ  

Y=1/Z; 

 

G=G

c

 +G

L

=

P

U

2

;  

B =|B

B

C

 -B

L

|

=

Y

G

2

2

 

 

Tabela pomiarów i wyników 

Wartości zmierzone 

Wartości obliczone 

Pomiar |U|[V] |I|        |I

1

|       |I

2

|  

[A] P[W] 

|Y|[S] 

G[S] 

B[S] 

C lub L 

φ[rad] 

1. 

100 

 

      

 

 

 

 

|Z|[

Ω] R[Ω] X[Ω]  C lub L  φ[rad] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Narysować wykresy wektorowe. 

R

L

L

U

L

R

C

R

1

2

U

L

Równoległy układ kondensatora i cewki oraz jego wykres wektorowy.

I

ϕ

R

R

R

I

ϕ

L

c

2

1

C

U

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

G

L

G

C

G

C

≈ 0 

ϕ

 

background image

 
Dowolny dwójnik RLC przy danej częstotliwości można przedstawić w postaci dwu równoważnych 
modeli obwodowych : 
-szeregowego (zawiera R i X) 
-równoległego (zawiera G i B)  
Dwójniki te wynikają z interpretacji impedancji i admitancji. 
Znak reaktancji X i susceptancji B ustalamy na podstawie wyników z punktów 1 i 2. 
 

 U

 

=

Z

Z

I

,  

 

Z

Z

=

=R+jX  

 

[Z

Z

=Z

c

+Z

L

 = r

C

+r

L

 +j(x

L

-x

C

) ] 

 I=Y

Z

U    

Y

Z

=G+jB

  

 

[

Y

Y

Y

G

G

j B

B

Z

=

+

=

+

+

1

2

1

2

2

1

(

)

 

 

 

 

Y

z

jB 

I

I

B

I

G

U

U

I

             

 

Z

Z

jX 

I

 

U

 

U

X

U

R

I

 

U

 

 

                      

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

                      

 
 
 
 
 
 
 
Sprawozdanie winno zawierać: 
-zestawienie wyników pomiarów w tabelach 
-obliczenia parametrów kondensatora rzeczywistego, cewki rzeczywistej na rdzeniu powietrznym  
 i rdzeniu żelaznym 
-wykresy wektorowe kondensatora rzeczywistego, cewki na rdzeniu powietrznym  oraz 
  szeregowego układu kondensator i cewka na rdzeniu powietrznym. 
UWAGA: 
Przy ustalaniu napięcia zasilającego autotransformatorem prąd w wszystkich pomiarach nie 
powinien przekraczać wartości 1[A]