. 

Rodzaje aktów prawa miejscowego: 

1) Podział ze względu na kryterium podmiotu stanowiącego: 

a) samorządowe akty prawa miejscowego (uprawnienia takie posiadają organy jednostek samorządu 

terytorialnego) 

b) rządowe akty prawa miejscowego (zasadniczo chodzi tu o wojewodę, a wyjątkowo o niektóre 

organy administracji rządowej niezespolonej, np. dyrektora urzędu morskiego) 

2) Podział ze względu na kryterium przedmiotu regulacji: 

a) wykonawcze                  b) organizacyjno – ustrojowe (statuty)                  c) porządkowe 

Podmioty samorządowe stanowiące akty prawa miejscowego: 

 

Gmina 

Powiat  

Województwo samorządowe 

Przepisy 
wykonawcze 

Tak 
rada gminy  

Tak 
rada powiatu 

Tak 
sejmik województwa 

Przepisy 
ustrojowe 

Tak 
rada gminy 

Tak 
rada powiatu 

Tak 
sejmik województwa 

Przepisy 
porządkowe 

Tak  
rada gminy 
oraz wójt 

Tak 
rada powiatu i 
zarząd powiatu 

NIE! – to właściwość wojewody – 
administracji rządowej! 

 

Podmioty rządowe stanowiące akty prawa miejscowego: 

 

Wojewoda 

Organ administracji niezespolonej, np. dyrektor 
urzędu morskiego 

Przepisy 
wykonawcze 

Tak 
brak wyraźnej formy 

Tak 
forma: zarządzenie 

Przepisy 
ustrojowe 

Nie! 
to sfera wewnętrzna *  

Nie! 
to sfera wewnętrzna ** 

Przepisy 
porządkowe 

Tak 
forma: rozporządzenie 
porządkowe 

Tak 
forma: zarządzenie porządkowe 

*statut urzędu wojewódzkiego nadaje wojewoda, organizację i tryb pracy urzędu określa regulamin 

ustalany przez wojewodę, 

** statut nadany jest przez właściwego ministra, określa organizację urzędu morskiego 

Przepisy wykonawcze: 

1) Zawsze wymagają szczególnej podstawy ustawowej, 

2) Ich charakter wykonawczy wynika z ich celu: wydawane są w celu wykonania ustawy, 

3) Przykłady: rada gminy w drodze uchwały określa wysokość stawek podatku od nieruchomości – 

art. 5 ust. 1 Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych), rada gminy określa na dany rok kalendarzowy 

liczbę przeznaczonych do wydania nowych licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką 

(art. 6 ust.6 Ustawy o transporcie drogowym) 

Przepisy organizacyjno – ustrojowe (statuty): 

1) Stanowione są na podstawie przepisów ustaw samorządowych, 

2) Ich przedmiot regulacji (na przykładzie gminy): 

a) wewnętrzny ustrój gminy i jednostek pomocniczych, 

b) organizacja urzędów i instytucji gminnych, 

. 

c) zasady zarządu mieniem gminy, 

d) zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. 

Przepisy porządkowe: 

1) Wydawane są na podstawie ogólnego upoważnienia zawartego w ustawach samorządowych lub 

rządowych, 

2) Zasadniczo oparte są na dwóch przesłankach koniecznych do ich wydania: 

a) w przypadku braku regulacji określonego problemu w przepisach powszechnie obowiązujących 

(zasada pierwszeństwa regulacji prawnej) 

b) niezbędności dla ochrony określonych wartości (życia, zdrowia obywateli, porządku, spokoju, 

bezpieczeństwa publicznego, mienia, środowiska naturalnego) – istnieje także dodatkowa przesłanka 

terytorialna w ustawie powiatowej – przyczyny muszą wystąpić na obszarze więcej niż jednej gminy 

3) Istotą przepisów porządkowych  jest wprowadzenie zakazu lub nakazu określonego zachowania 

się, 

4) Za naruszenie przepisów porządkowych może być przewidziana kara grzywny wymierzana w 

trybie i na zasadach Prawa o wykroczeniach, 

5) Przepisy porządkowe wydane w przypadkach niecierpiących zwłoki przez organ wykonawczy 

(wójta, zarząd powiatu) podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady. Tracą moc w przypadku 

nieprzedłożenia do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia.