Kujon Polski
3
www.gazetawyborcza.pl
1
Gazeta Wyborcza
1
Piątek 5 października 2007
1
N
Na
azzw
wiijj p
prrzze
ed
dsstta
aw
wiio
on
ne
e p
po
ow
wy
yżże
ejj tty
yp
py
y p
po
ołłą
ącczze
eń
ń n
na
acczzy
yń
ń w
włło
osso
o--
w
wa
atty
ycch
h..
A
A –– …………………………. B
B –– ………………………. C
C –– ……………………….
Zadanie 25. (0-1)
Schemat przedstawia jeden z rodzajów kwasów RNA.
P
Po
od
da
ajj p
pe
ełłn
ną
ą n
na
azzw
wę
ę o
orra
azz ffu
un
nk
kccjję
ę tte
eg
go
o k
kw
wa
assu
u.. …………………………
Zadanie 26. (0-2)
Badano gen sprzężony z płcią, letalny, recesywny. Jakie po-
tomstwo otrzymamy, krzyżując heterozygotyczną względem te-
go genu samicę z normalnym samcem? R
Ro
ozzw
wiią
ążż k
krrzzy
yżżó
ów
wk
kę
ę ii n
na
a
tte
ejj p
po
od
dsstta
aw
wiie
e w
wy
yb
biie
errzz p
prra
aw
wiid
dłło
ow
wą
ą o
od
dp
po
ow
wiie
ed
dźź::
P
P:: …….……… x ……….………. F
F11::
g
ga
am
me
etty
y:: ………......…………….
A
A.. b
bę
ęd
dzziie
e tty
ylle
e ssa
am
mo
o ssa
am
mccó
ów
w,, cco
o ssa
am
miicc..
B
B.. b
bę
ęd
dzziie
e d
dw
wa
a rra
azzy
y w
wiię
ęcce
ejj ssa
am
mccó
ów
w n
niiżż ssa
am
miicc..
C
C.. b
bę
ęd
dzziie
e d
dw
wa
a rra
azzy
y w
wiię
ęcce
ejj ssa
am
miicc n
niiżż ssa
am
mccó
ów
w..
D
D.. b
bę
ęd
dą
ą tty
yllk
ko
o ssa
am
miicce
e..
Zadanie 27. (0-1)
W 1937 r. na pewnej fermie hodowlanej urodził się nietypowy
lisek. Jego rodzice i dziadkowie byli rudymi lisami, a on miał srebr-
ną barwę sierści. W potomstwie tego srebrnego lisa połowa osob-
ników miała srebrne ubarwienie sierści, a dalsze krzyżówki wy-
kazały, że jest to cecha dominująca. W
Wo
ob
be
ecc p
po
ow
wy
yżżsszze
eg
go
o n
na
alle
eżży
y
u
uzzn
na
aćć,, żże
e::
A
A.. N
Na
assttą
ąp
piiłła
a m
mu
utta
accjja
a g
ge
en
nu
u n
na
a rru
ud
de
e zza
ab
ba
arrw
wiie
en
niie
e ssiie
errśśccii w
w n
no
o--
w
wy
y jje
eg
go
o a
alllle
ell..
B
B.. N
Na
a ssk
ku
utte
ek
k rre
ek
ko
om
mb
biin
na
accjjii p
po
ow
wsstta
ałł n
no
ow
wy
y u
uk
kłła
ad
d a
alllle
ellii,, u
um
mo
ożż--
lliiw
wiia
ajją
ącc u
ujja
aw
wn
niie
en
niie
e ssiię
ę tte
eg
go
o g
ge
en
nu
u..
C
C.. G
Ge
en
n n
na
a ssrre
eb
brrn
ne
e u
ub
ba
arrw
wiie
en
niie
e ssiie
errśśccii p
piie
errw
wo
ottn
niie
e n
na
alle
eżża
ałł d
do
o
ffrra
ak
kccjjii tta
ak
k zzw
wa
an
ne
eg
go
o m
miillcczzą
ącce
eg
go
o D
DN
NA
A ii tte
erra
azz ssiię
ę u
ua
ak
ktty
yw
wn
niiłł..
D
D.. W
Wsszzy
yssttk
kiie
e o
od
dp
po
ow
wiie
ed
dzzii o
op
piissu
ujją
ą zzd
da
arrzze
en
niia
a,, k
kttó
órre
e m
mo
og
głły
y d
do
o--
p
prro
ow
wa
ad
dzziićć d
do
o p
po
ojja
aw
wiie
en
niia
a ssiię
ę ssrre
eb
brrn
ne
eg
go
o lliissa
a w
w p
po
op
pu
ulla
accjjii..
Zadanie 28. (0-1)
W tabeli zestawiono zawartość zasad azotowych (w %) w trzech
próbkach DNA:
D
Do
ok
ko
on
na
ajj a
an
na
alliizzy
y d
da
an
ny
ycch
h w
w tta
ab
be
ellii ii w
wy
yb
biie
errzz n
nrr tte
ejj p
prró
ób
bk
kii ((II,, IIII
llu
ub
b IIIIII)),, k
kttó
órra
a n
niie
e p
po
occh
ho
od
dzzii zz tte
eg
go
o ssa
am
me
eg
go
o o
orrg
ga
an
niizzm
mu
u cco
o p
po
ozzo
osstta
a--
łłe
e p
prró
ób
bk
kii.. U
Uzza
assa
ad
dn
niijj ssw
wó
ójj w
wy
yb
bó
órr..
……………………………………………………………………………………………………
Zadanie 29. (0-2)
Poniżej przedstawiono ogólny model mutacji chromosomo-
wych, w którym jedna litera oznacza jeden gen położony w chro-
mosomie.
Prawidłowy chromosom:
A. mutacja: ………………………..
B. mutacja: …………………………………
C. mutacja: …………….........
D. mutacja: …………………………………..................................
W
Wp
piisszz w
w w
wo
olln
ne
e m
miie
ejjsscca
a n
na
azzw
wy
y o
od
dp
po
ow
wiie
ed
dn
niicch
h m
mu
utta
accjjii..
Zadanie 30. (0-1)
W tabeli podano zestawy heterochromosomów płci u różnych
gatunków zwierząt.
W
Wy
yb
biie
errzz w
wiie
errsszz zza
aw
wiie
erra
ajją
ąccy
y zze
esstta
aw
w p
prra
aw
wiid
dłło
ow
wy
y,, p
pa
am
miię
ętta
ajją
ącc,,
żże
e u
u p
ptta
ak
kó
ów
w,, m
mo
otty
yllii,, n
niie
ek
kttó
órry
ycch
h rry
yb
b,, p
płła
azzó
ów
w ii g
ga
ad
dó
ów
w w
wy
yssttę
ęp
pu
ujje
e
o
od
dw
wrro
ottn
na
a d
de
ette
errm
miin
na
accjja
a p
płłccii..
Zadanie 31. (0-2)
W 1982 roku dr Joe Forman wraz z zespołem w czasie rutyno-
wych badań w brytyjskiej stacji naukowej Halley Bay na Antar-
ktydzie Zachodniej odkrył, że znaczna część pokrywy ozonowej
nad biegunem zaniknęła. Było to tak szokujące, że podejrzewa-
no błąd urządzeń pomiarowych. Badania prowadzone w następ-
nych latach potwierdziły wyniki Formana.
A
A.. N
Na
azzw
wiijj zzjja
aw
wiissk
ko
o u
ub
by
yttk
ku
u o
ozzo
on
nu
u w
w a
attm
mo
ossffe
errzze
e zza
ao
ob
bsse
errw
wo
o--
w
wa
an
ne
e n
na
ad
d A
An
ntta
arrk
ktty
yd
dą
ą ii p
po
od
da
ajj jje
eg
go
o p
prrzzy
ycczzy
yn
nę
ę..
……………………………………………………………………………………………
B
B.. W
Wy
yjja
aśśn
niijj,, jja
ak
kiie
e m
mo
og
gą
ą b
by
yćć k
ko
on
nsse
ek
kw
we
en
nccjje
e zzm
mn
niie
ejjsszze
en
niia
a ssiię
ę
p
po
ow
włło
ok
kii o
ozzo
on
no
ow
we
ejj..
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
Zadanie 32. (0-1)
Schematy przedstawiają przepływ materii przez dwa ekosy-
stemy trawiaste – ekosystem pastwiska owczego w Pieninach i eko-
system łąki kośnej pod Warszawą. Materia organiczna mierzona
jest gramami węgla organicznego. Strzałki oznaczają przepływ
materii na 1 m
2
w czasie jednego roku, koła i wieloboki – stany ma-
terii. B- średnia biomasa, ANP – roczna produkcja biomasy.
W
Wssk
ka
ażż,, k
kttó
órry
y zz tty
ycch
h e
ek
ko
ossy
ysstte
em
mó
ów
w m
ma
a cch
ha
arra
ak
ktte
err b
ba
arrd
dzziie
ejj n
na
a--
ttu
urra
alln
ny
y,, ii jje
ed
dn
ny
ym
m a
arrg
gu
um
me
en
ntte
em
m u
uzza
assa
ad
dn
niijj ssw
wo
ojją
ą o
od
dp
po
ow
wiie
ed
dźź..
.....................................................................................................................................
Zadanie 33. (0-1)
Tabela podaje ogólną ilość wybranych odpadów przemysło-
wych nagromadzonych w Polsce (stan na koniec roku 1991).
P
Po
od
da
ajj jje
ed
de
en
n p
prrzzy
yk
kłła
ad
d rro
ozzw
wiią
ązza
an
niia
a zzm
mn
niie
ejjsszza
ajją
ącce
eg
go
o iillo
ośśćć n
na
a--
g
grro
om
ma
ad
dzzo
on
ny
ycch
h n
na
a h
ha
ałłd
da
acch
h o
od
dp
pa
ad
dó
ów
w p
prrzze
em
my
yssłło
ow
wy
ycch
h..
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
Zadanie 34. (0-2)
Schematy przedstawiają szkielety goryla i człowieka.
P
Po
od
da
ajj d
dw
wiie
e w
wiid
do
occzzn
ne
e n
na
a sscch
he
em
ma
atta
acch
h rró
óżżn
niicce
e w
w b
bu
ud
do
ow
wiie
e sszzk
kiie
e--
lle
ettu
u g
go
orry
ylla
a ii cczzłło
ow
wiie
ek
ka
a..
11 –– …………………………………………………………………………………………
22 –– …………………………………………………………………………………………
Zadanie 35. (0-1)
Rysunek przedstawia doświadczenie Millera i Ureya. Urzą-
dzenie naśladowało skład pierwotnej atmosfery ziemskiej pod-
dawanej wyładowaniom elektrycznym.
N
Na
a p
po
od
dsstta
aw
wiie
e w
wy
yn
niik
kó
ów
w tte
eg
go
o d
do
ośśw
wiia
ad
dcczze
en
niia
a ssffo
orrm
mu
ułłu
ujj w
wn
niio
o--
sse
ek
k d
do
otty
ycczzą
ąccy
y rre
ea
ak
kccjjii zza
acch
ho
od
dzzą
ąccy
ycch
h w
w p
piie
errw
wo
ottn
ne
ejj a
attm
mo
ossffe
errzze
e
zziie
em
mssk
kiie
ejj..
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
A
RKUSZ OPRACOWAŁY
: A
NNA
B
ORUC
, T
ERESA
S
ZYMCZYK
R
Ro
od
dzzaajjee o
od
dp
paad
dó
ów
w
IIllo
ośśćć
w
w m
miillii o
on
naacch
h
tto
on
n
IIllo
ośśćć p
prrzzy
yp
paad
daajjąąccaa
n
naa jjeed
dn
neeggo
o o
ob
by
yw
waatteellaa
P
Po
o llssk
kii ((tto
on
ny
y))
O
Od
dp
paad
dy
y ggó
órrn
niicczzee
775533
220
0
P
Po
op
piio
ołły
y ii żżu
użżllee
334
455
9
9
S
Szzy
ym
mp
paan
nss
M
Mo
otty
yll
jjeed
dw
waa b
bn
niik
k
M
Mu
usszzk
kaa
o
ow
wo
occ o
ow
waa
N
Nu
um
meerr
o
od
dp
po
ow
wii eed
dzzii
? ?
? ?
? ?
A
A..
X
XX
X X
XY
Y
X
XY
Y X
XX
X
X
XX
X X
XY
Y
B
B..
X
XX
X X
XY
Y
X
XY
Y X
XX
X
X
XY
Y X
XX
X
C
C..
X
XY
Y X
XX
X
X
XX
X X
XX
X
X
XX
X X
XY
Y
D
D..
X
XY
Y X
XX
X
X
XX
X X
XY
Y
X
XX
X X
XY
Y
A B C D E F G
H I J X Y Z
A B C D E F G H
A B C D E F E F G H I
J
A B C D J I
H G E F
A B C D E F G H I J
N
Nu
um
meerr
p
prró
ób
bk
kii
Z
Zaassaad
daa
aazzo
ott o
ow
waa
Z
Zaaw
waarrtto
ośśćć w
w %
%
I
Adenina
30
II
Cytozyna
30
III
Guanina
30
Do arkusza maturalnego z biologii, który wydrukowaliśmy w „Ga-
zecie” 29 września, wkradł się błąd. W schemacie do zadania
10. zabrakło podpisu: 1 – liścienie. Przepraszamy!
1
R
EDAKCJA
„K
UJONA
P
OLSKIEGO
”
Wyjaśnienie
Słuchaj
co sobota
LEKTURY OBOWIĄZKOWE
Gazety Wyborczej
Witold Gombrowicz
Trans-Atlantyk
Cena „Gazety” z płytą 5,99 zł, w tym VAT
Brakujące płyty możesz zamówić pod numerem infolinii: 0 801 130 000 (koszt
połączenia 0,29 zł netto w TP SA) lub na www.gazeta.pl/kolekcje
Oferta ważna do wyczerpania nakładu
Książka w formacie
MP3
na płycie CD
jutro z „Gazetą Wyborczą”