Obuwnik_744[02].Z2.03

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Leszek Świdziński

Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania

cholewek

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie przygotowania elementów

cholewki do montażu

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie montażu cholewek

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie obuwnik. W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi
na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić  uczniom
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w  formie
dyskusji  opracowanie  odpowiedzi  na  pytania.  Druga  forma  jest  korzystniejsza,  ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji
usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  różne
możliwości  ich    realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego
zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania.
W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od  postawy  nauczyciela,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

sposobu  prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń
niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni
umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak
zwaną  „ciekawość  wiedzy”.  Potwierdzenie przez  ucznia opanowania  materiału nauczania
rozdziału  może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzależniona  jest  od
ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  może  zastosować  test  według  własnego  projektu
oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  Należy pamiętać,  żeby  tak  przeprowadzić  proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

Miejsce jednostki modułowej w strukturze modułu 744[02].Z2 „Maszyny i urządzenia
obuwnicze” jest wyeksponowane na schemacie zamieszczonym poniżej.

Schemat układu jednostek modułowych w module

744[02].Z2.01

Charakteryzowanie części,

mechanizmów, maszyn i urządzeń

obuwniczych

744[02].Z2.02

Użytkowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do rozkroju materiałów

oraz opracowania elementów spodu

obuwia

744[02].Z2

Maszyny i urz

ądzenia obuwnicze

744[02].Z2.03

Użytkowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do wytwarzania

cholewek

744[02].Z2.04

Zastosowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i ochrony
przeciwpożarowej podczas montażu i demontażu maszyn i urządzeń,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną,

−

odczytywać dokumentację konstrukcyjno-technologiczną oraz instrukcje obsługi maszyn
i urządzeń obuwniczych,

−

sporządzać rysunki techniczne elementów maszyn,

−

sporządzać rysunek techniczny typowych części maszyn obuwniczych,

−

stosować i zamieniać jednostki układu SI,

−

wykonywać proste obliczenia matematyczne,

−

użytkować komputer,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

sklasyfikować rodzaje maszyn szyjących według określonego kryterium,

−

scharakteryzować budowę oraz zasadę działania maszyn szyjących,

−

dobrać maszyny i urządzenia do określonych operacji technologicznych,

−

dobrać maszyny do pomocniczych operacji technologicznych,

−

wyjaśnić zasady działania urządzeń transportowych,

−

posłużyć się dokumentacją techniczną maszyn szyjących,

−

obsłużyć maszyny i urządzenia stosowane w procesie wytwarzania cholewek,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik 744[02]

Moduł:

Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2

Jednostka modułowa:

Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02[.Z2.03

Temat: Przygotowania maszyny szyjącej do pracy oraz jej konserwacja.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu znajomości i użytkowania maszyny szyjącej

płaskiej, jej budowy oraz opanowanie umiejętności konserwacji maszyny po
zakończeniu pracy.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przygotować maszynę szyjącą do pracy,

−

wykonać wymianę igły, nici górnej oraz nici dolnej,

−

wykonać nawijanie nici dolnej na szpulkę,

−

wykonać regulację długości ściegu oraz naciągu nici górnej i dolnej,

−

przeprowadzić czyszczenie i konserwację maszyny szyjącej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2-3 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

90 minut.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcje bhp obowiązujące podczas użytkowania maszyn szyjących,

−

schemat maszyny szyjącej płaskiej,

−

maszyna szyjąca płaska,

−

instrukcja obsługi maszyny szyjącej płaskiej,

−

olejarka z olejem maszynowym,

−

nafta, pędzel do czyszczenia,

−

igły do maszyn szyjących,

−

nici maszynowe,

−

szpuleczki na nić dolną,

−

poradnik dla ucznia oraz literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5.  Realizacja tematu:
I. Budowa i zasady użytkowania maszyny szyjącej płaskiej

−

nauczyciel pokazuje na maszynie szyjącej płaskiej podstawowe mechanizmy robocze oraz
omawia ich funkcję w maszynie i sposoby konserwacji,

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy maszyny,

−

nauczyciel prezentuje i omawia schemat kinematyczny maszyny szyjącej płaskiej,

−

uczniowie rozpoznają wskazane przez nauczyciela na schemacie mechanizmy maszyny,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z użytkowaniem maszyny szyjącej płaskiej

−

nauczyciel na przykładzie maszyny szyjącej płaskiej wyjaśnia dokładnie zasady
użytkowania maszyny oraz pokazuje sposób mocowania igły w igielnicy, nawlekania nitki
górnej oraz nawijania nitki dolnej na szpuleczkę oraz sposób jej wkładania do chwytacza.
Po wykonaniu tych czynności prezentuje sposób wykonywania połączeń szytych.

−

uczniowie  zwracają  uwagę  na  zasady  bezpiecznego  użytkowania  maszyny  szyjącej,
a w szczególności  na  fakt  wyłączenia  napędu  maszyny  podczas  wykonywania  czynności
związanych  z  wymianą  igły,  nici  i  wkładaniem  szpulki  do  chwytacza  oraz  właściwym
układem rąk podczas szycia.

III. Zasady konserwacji maszyny szyjącej płaskiej (należy podzielić uczniów na grupy 2-3

osobowe)

−

uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji konserwacji
maszyny szyjącej płaskiej,

−

uczniowie po kolei wykonują demontaż mechanizmu chwytacza w celu oczyszczenia
go z pozostałych nici i kurzu, czynności powtarzają dla pozostałych mechanizmów,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie po oczyszczeniu maszyny pędzlem i naftom smarują olejem maszynowym
mechanizmy wyszczególnione w instrukcji obsługi,

−

uczniowie wymieniają pomiędzy sobą uwagi i spostrzeżenia dokonane podczas czynności
konserwacji maszyny.

6.  Po wykonaniu zadania lider grupy omawia poprawność wykonanego ćwiczenia.
7.  Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8.  Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy.
9.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Wypisz  w  punktach  w zeszycie  przedmiotowym  zestaw  czynności,  które  należy  wykonać  po
zakończeniu pracy na maszynie szyjącej płaskiej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik 744[02]

Moduł:

Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2

Jednostka modułowa:

Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02[.Z2.03

Temat: Wklejanie międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności związanych z budową, zasadami bhp oraz sposobem

użytkowania pras do wklejania międzypodszewek.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać zagrożenia związane z obsługą pras do wklejania międzypodszewek,

−

dobrać parametry procesu wklejania międzypodszewek,

−

przygotować prasę do pracy,

−

określić kolejność czynności związanych z wklejaniem międzypodszewek,

−

wykonać wklejanie międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2-3 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

45 minut.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcja bhp obsługi pras do wklejania międzypodszewek,

−

prasa do wklejania międzypodszewek,

−

wycięte międzypodszewki dopasowane do kształtu obłożyn,

−

obłożyny skórzane,

−

poradnik dla ucznia oraz literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5.  Realizacja tematu:
I. Omówienie  budowy,  konserwacji  i  bezpiecznej  obsługi  prasy  do  wklejania

międzypodszewek

−

nauczyciel omawia budowę prasy do wklejania międzypodszewek, zwracając uwagę na
ruchome i ogrzewane części maszyny oraz sposób wklejania za pomocą tej maszyny
międzypodszewek z naniesionym punktowo klejem termoplastycznym,

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy prasy oraz rozpoznają
elementy sterowania i napędu pneumatycznego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

nauczyciel zwraca uwagę na konieczność podłączenia urządzenia do sieci elektrycznej
oraz do instalacji sprężonego powietrza,

−

uczniowie zwracają uwagę na niebezpieczeństwa związane z obsługą urządzenia,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z procesem wklejania na obłożyny międzypodszewek

z naniesionym klejem termoplastycznym

−

nauczyciel demonstruje uczniom sposób przygotowania maszyny do pracy, z wyjaśnieniem
konieczność wcześniejszego włączenia grzania płyt dociskowych prasy oraz sposobu
nastawiania temperatury grzania i czasu docisku,

−

uczniowie zwracają uwagę na kolejność wykonywanych czynności, sposób regulacji
temperatury i czasu docisku oraz na środki ostrożności jakie należy zachować podczas
użytkowania urządzenia,

−

nauczyciel wykonuje przyklejenie międzypodszewki na obłożynę, wyjaśniając sposób
ułożenia obłożyny i międzypodszewki.

III. Wykonanie wybranej części opisu technologiczno-materiałowego (należy podzielić

uczniów na grupy 2-3 osobowe):

−

uczniowie otrzymują kilka międzypodszewek oraz obłożyn na które będą one wklejane,
nauczyciel podaje temperaturę płyt grzejnych prasy i określa orientacyjny czas prasowania,

−

uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji wklejania
międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym,

−

uczniowie w grupie dokonują nastawienia parametrów pracy maszyny i ją włączają.

−

uczniowie po kolei wykonują wklejanie międzypodszewek na obłożyny przestrzegając
zasad bhp,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy, zawracając uwagę na dokładność przylegania
całej powierzchni międzypodszewki do obłożyny oraz prawidłowe jej ułożenie.

6. Po wykonaniu zadania liderzy grup przedstawiają trudności napotkane w trakcie

wykonywania ćwiczenia oraz sposoby ich unikania.

7.  Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8.  Uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy.
9.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Sporządź  krótką  notatkę  na  temat  materiałów  stosowanych  na  międzypodszewki  oraz
technologii ich wklejania.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn, urządzeń i narzędzi do

wytwarzania cholewek

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj zagrożenia występujące podczas obsługi nakładarek klejów chloroprenowych

i termoplastycznych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  przeanalizować zagrożenia występujące podczas obsługi obu rodzajów urządzeń,
3)  wypisać w kolumnach zagrożenia występujące podczas pracy na obu rodzajach urządzeń,
4)  porównać rodzaje zagrożeń występujących podczas obsługi obu typów urządzeń,
5)  zaprezentować swoja pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp obowiązująca na oddziale szwalni,

−

instrukcja obsługi nakładarki klejów rozpuszczalnikowych,

−

instrukcja obsługi zawijarki na klej termoplastyczny,

−

przybory do pisania,

−

kartki formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wypisz czynność poprzedzające rozpoczęcie pracy na maszynie szyjącej płaskiej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
3)  zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi na oddziale szwalni,
4)  wypisać zagrożenia, które mogą wystąpić podczas obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
5)  wypisać zestaw czynności poprzedzających pracę na maszynie szyjącej płaskiej,
6)  zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje obsługi maszyny szyjącej płaskiej,

−

instrukcja bhp na oddziale szwalni,

−

kartka papieru w kratkę,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wypisz zagrożenia występujące podczas obsługi pras do przyklejania międzypodszewek

i podnosków termoplastycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi pras do przyklejania elementów z klejem

termoplastycznym,

3) wypisać zagrożenia na kartce,
4) zaprezentować swoją pracę i porównać z wynikami innych uczniów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi pras do przyklejania podnosków termoplastycznych,

−

instrukcja obsługi pras do przyklejania międzypodszewek z naniesionym klejem
termoplastycznym

−

instrukcja bhp na oddziale szwalni,

−

kartka formatu A4,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie przygotowania

elementów cholewki do montażu

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz materiały na międzypodszewki przeznaczone do wklejania na prasie, spośród

kilku dostarczonych przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  poukładać próbki materiałów międzypodszewkowych wg rodzaju materiału,
3)  dokładnie  obejrzeć  próbki  materiałów  międzypodszewkowych  w  celu  odnalezienia

materiału z jednostronnie naniesionym klejem termoplastycznym,

4) odłożyć materiały z naniesionym klejem termoplastycznym,
5) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

próbki różnych materiałów na międzypodszewki,

−

zeszyt przedmiotowy

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 2

Wykonaj ścienianie elementów cholewki według szablonów ścieniania dostarczonych

przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi ścieniarek,
3)  obejrzeć  dokładnie  otrzymane  elementy  cholewki  i sprawdzić  czy  kształtem  odpowiadają

otrzymanym szablonom ścieniania,

4)  przygotować maszynę do pracy, sprawdzić czy nóż jest naostrzony,
5)  ustawić parametry ścieniania zgodnie z profilami ścieniania na szablonach,
6)  uruchomić maszynę i wykonać ścienianie elementów cholewki,
7)  sprawdzić dokładność wykonania pracy oraz czy brzegi ścienianych elementów nie zostały

uszkodzone,

8) poskładać ścienione elementy cholewki,
9) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

ścieniarka elementów wierzchowych,

−

instrukcja obsługi ścieniarki elementów wierzchowych,

−

elementy cholewki do ścieniania,

−

szablony ścieniania,

−

gumki do wiązania ścienionych elementów cholewki,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj zawijanie górnych brzegów obłożyn z użyciem zawijarki na klej termoplastyczny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi podczas obsługi zawijarek,
3)  obejrzeć i przygotować obłożyny do zawijania,
4)  jeśli zawijarka nie posiada mechanizmu nacinającego, wykonaj nacięcia brzegu obłożyny na łukach,
5)  włączyć maszynę i uruchomić system grzania kleju termoplastycznego,
6)  po  sprawdzeniu,  że  maszyna  jest  gotowa  do  pracy  przeprowadzić  zawijanie  właściwych

krawędzi,

7) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

zawijarka brzegów na klej termoplastyczny,

−

instrukcja obsługi zawijarki brzegów,

−

obłożyny ścienione pod zawijanie,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie montażu

cholewek

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zszywanie podszewek na maszynie szyjącej płaskiej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi maszyn szyjących,
3)  przygotować materiały przeznaczone do zszycia,
4)  przygotować maszynę do pracy, założyć odpowiednią igłę oraz nić górną,
5)  dobrać nić dolną, szpuleczkę z nicią zamontować w korpusie chwytacza,
6)  sprawdzić jakość tworzonego szwu na odpadzie,
7)  zszyć podszewki,
8)  obciąć końcówki nici,
9)  sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji, zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi maszyn szyjących,

−

elementy podszewki przeznaczone do zszycia,

−

maszyna szyjąca płaska,

−

igły maszynowe i dobrane do nich nici,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 2

Wykonaj montaż podszewki z cholewką w półbucie męskim z obcięciem nadmiaru

materiału.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi maszyn obuwniczych,
3)  przygotować cholewkę z wklejoną podszewką do operacji łączenia,
4)  przygotować  maszynę  do  pracy,  założyć  odpowiednią  nić  górną  oraz  zamocować  igłę,

sprawdzić poprawność działania mechanizmu nożyka,

5) dobrać nić dolną pod kolor podszewki i szpuleczkę z nicią dolną zamontować w korpusie

chwytacza,

6)  sprawdzić na odpadzie poprawność tworzonego szwu,
7)  obszyć górne brzegi cholewki z równoczesnym obcięciem nadmiaru podszewki,
8)  obciąć wystające końce nici,
9)  sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
10)  zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi maszyn szyjących,

−

cholewki z wklejonymi podszewkami,

−

maszyna szyjąc słupkowa z nożykiem,

−

igły maszynowe i dobrane do nich nici,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj lamowanie górnej krawędzi cholewki obuwia męskiego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2)  zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi lamowarek,
3)  przygotować cholewkę z wklejoną podszewką do operacji lamowania,
4)  przygotować maszynę do pracy, umocować igłę, założyć lamówkę oraz odpowiednią pod

względem koloru i grubości nić,

5) dobrać nić dolną pod kolor lamówki i szpuleczkę z nicią zamocować w korpusie

chwytacza,

6)  sprawdzić na odpadzie poprawność tworzonego szwu,
7)  wykonać lamowanie cholewki lamówką zwykłą,
8)  obciąć wystające końce nici,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9) sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
10) zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi lamowarki,

−

przygotowana cholewka z wklejoną podszewką,

−

lamowarka,

−

lamówka,

−

igły maszynowe i dobrane do nich nici,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wykonaj lamowanie górnej krawędzi cholewki obuwia męskiego lamówką francuską, na

maszynie szyjącej słupkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

względem koloru i grubości nić,

5) dobrać nić dolną pod kolor lamówki i szpuleczkę z nicią zamocować w korpusie

chwytacza,

6)  przyszyć górną krawędź lamówki stroną licową do górnego brzegu cholewki,
7)  przegiąć lamówkę ponad górna krawędź cholewki,
8)  przeszyć przegiętą lamówkę,
9)  obciąć wystające końce nici,
10)  sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
11)  zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia przedmiotowe,

–

dyskusja dydaktyczna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi maszyny szyjącej słupkowej,

−

przygotowana cholewka z wklejoną podszewką,

−

maszyna szyjąca słupkowa,

−

lamówka,

−

igły maszynowe i dobrane do nich nici,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Użytkowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do wytwarzania cholewek”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. d, 3. a, 4. b, 5. c, 6. b, 7. a, 8. d, 9. b, 10. c, 11. d,
12. c, 13. a, 14. d, 15. d, 16. b, 17. a, 18. b, 19. a, 20. c

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wskazać operacje z użyciem klejów
rozpuszczalnikowych

Podać niebezpieczeństwa związane
z obsługą maszyn szyjących

Podać niebezpieczeństwa związane
z obsługą prasy do podnosków
termoplastycznych

Podać zakres czynności związanych
z obsługą i konserwacją maszyny przez
pracownika

Wskazać z czego zbudowany jest szew

Wskazać mechanizm nie wchodzący
w skład budowy maszyny szyjącej
płaskiej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podać jaki ruch wykonuje igła
w maszynie szyjącej jednoigłowej
płaskiej

Wskazać przeznaczenie chwytacza

Podać mechanizm umożliwiający
transport materiału

Wskazać z ilu nitek zbudowany jest
szew tworzony przez maszynę
słupekową

Wybrać elementy poddawane
lamowaniu

12 Wskazać przeznaczenie nakładarki kleju

Określić rodzaj kleju nanoszonego na
międzypodszewki wpasowywane

14 Podać przeznaczenie krążkowarki

Określić rodzaj napędu szpulki z nicią
dolną

Wskazać mechanizm zwalniający docisk
talerzyków naprężacza nici

Określić ruchy wykonywane przez
igielnicę maszyny zyg-zak

Określić parametry prasy do
podnosków termoplastycznych

Określić rodzaj kleju podnosków
termoplastycznych

Wskazać mechanizmy umiejscowione w
słupie maszyny szyjącej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4.  Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
5.  Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedź,

otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.

8. Test składa się z poziomu podstawowego i zadań z poziomu ponadpodstawowego i te

mogą przysporzyć Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy
to pytań o numerach od 15 do 20).

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Szkodliwe opary rozpuszczalników organicznych uwalniane są na oddziale szwalni

w wyniku przeprowadzania operacji
a)

wklejania podnosków termoplastycznych.

używania klejów termoplastycznych.

szycia cholewek.

pomocniczych z użyciem klejów rozpuszczalnikowych.

2. Podczas obsługi maszyny szyjącej płaskiej pracownik jest narażony na

zatrucie szkodliwymi oparami.

poparzenie dłoni.

poparzenie i zgniecenie dłoni.

przekłucie palców lub dłoni igłą.

3. Pracownik obsługujący prasę do podnosków termoplastycznych jest narażony na

a)  zgniecenie i poparzenie dłoni.
b)  zgniecenie dłoni.
c)  poparzenie dłoni.
d)  ścięcie opuszków palców.

4. Czynności związane z czyszczeniem i konserwacją maszyny po skończeniu pracy powinien

wykonać
a)  kierownik wydziału.
b)  pracownik obsługujący maszynę,
c)  główny mechanik.
d)  główny energetyk.

5. Łącznikiem łączącym dwa zszywane materiały jest

a)  klej termoplastyczny.
b)  klej chloroprenowy.
c)  nić.
d)  teks.

6. Który z wymienionych mechanizmów nie jest stosowany w maszynie szyjącej płaskiej

a)  stopki dociskowej.
b)  lamowacza.
c)  naprężacza nici górnej.
d)  transportera materiału.

7. W maszynie płaskiej jednoigłowej igła wykonuje ruch

postępowo-zwrotny.

postępowo-obrotowy.

postępowo-wahadłowy.

postępowo-prostoliniowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Zadaniem mechanizmu chwytacza jest

a)  przechwytywanie zerwanej nici.
b)  dociskanie zszywanych materiałów.
c)  zaciąganie szwu.
d)  przeprowadzenie nici dolnej przez górną.

9. Podczas przemieszczania zszywanych materiałów z mechanizmem transportera

współpracuje mechanizm
a)  igielnicy.
b)  stopki dociskowej.
c)  przeciągacza nici górnej.
d)  chwytacza.

10. Maszyna szyjąc słupkowa jednoigłowa podczas pracy łączy materiały ściegiem

a)  jednonitkowym jednoigłowym.
b)  jednonitkowym dwuigłowym.
c)  zwartym dwunitkowym.
d)  dwunitkowym dwuigłowym.

11. Na lamowarce można lamować elementy

a)  podeszew.
b)  podpodeszew.
c)  zakładek.
d)  cholewek.

12. Nakładarki kleju służą do

a)  wyrównywania grubości materiałów obuwniczych.
b)  wyrównywanie długości materiałów obuwniczych.
c)  nakładania klejów.
d)  mieszania klejów.

13. Za pomocą prasy z ogrzewanymi płytami dociskowymi możemy przyklejać

międzypodszewki z naniesionym klejem
a)  termoplastycznym.
b)  chloroprenowy.
c)  poliuretanowym jednoskładnikowym.
d)  poliuretanowym dwuskładnikowym.

14. Krążkowarka jest wykorzystywana do

a)  wycinania perforacji w cholewce.
b)  wycinania perforacji w podeszwach.
c)  mocowania tylników.
d)  mocowania krążków.

15. Szpulka z nicią dolną, zamocowana w chwytaczu maszyny szyjącej płaskiej, podczas szycia

wykonuje ruch obrotowy otrzymywany od

a)  wału głównego maszyny.
b)  wału dolnego maszyny.
c)  przekładni pasowej silnika elektrycznego.
d)  nitki dolnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Zwolnienie naprężacza nici górnej następuje równocześnie z

a)  uruchomieniem transportera.
b)  podniesieniem stopki dociskowej.
c)  opuszczeniem stopki dociskowej.
d)  naciśnięciu na pedał sprzęgła maszyny.

17. Maszyna szyjąca zyg-zak posiada igielnicę wykonującą ruch

a)  postępowo-zwrotny i wahadłowy.
b)  postępowo-zwrotny i obrotowy.
c)  postępowo-zwrotny i drgający.
d)  postępowo-zwrotny i wzbudzony.

18. Czynnikami powodującym przyklejania się podnoska termoplastycznego do przyszwy są

a)  temperatura i czas.
b)  temperatura i nacisk.
c)  temperatura i moc grzałek.
d)  temperatura i napięcie zasilania grzałek.

19. Substancja powodującą przyklejanie się podnoska podczas jego wtapiani na przyszwę to

klej

a)  termoplastyczny.
b)  termokurczliwy.
c)  termosieciujący.
d)  termoutwardzalny.

20. W słupie maszyny szyjącej są umieszczone mechanizmy

a)  transportera i igielnicy.
b)  transportera i podciągacza nici.
c)  transportera i chwytacza.
d)  transportera i stopki dociskowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania cholewek

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test praktyczny typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Użytkowanie
maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania cholewek”

Treść zadania

Wykonaj montaż cholewki (również wszystkie czynności związane z przygotowaniem

elementów składowych do szycia: ścienianie, opalanie, barwienie, wklejanie podnosków,
krążkowaniem) zgodnie z opisem technologiczno-materiałowym wzoru obuwia dostarczonym
przez nauczyciela.

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”.
Zadanie  jest  dobrane  tak,  aby  pozwoliło  sprawdzić  poziom  ukształtowanych  umiejętności
w zakresie  wiedzy  teoretycznej i sprawności wykonywania czynności praktycznych. Uczniowi
należy  stworzyć  możliwość  inwencji  w  zaplanowaniu  poszczególnych  etapów  wykonywania
zadania:  zorganizowania  stanowiska  pracy,  doboru  odpowiednich  maszyn  lub  urządzeń
produkcyjnych,  wykonanie  podstawowych  ustawień  i  regulacji  maszyn  oraz  wykazania  się
umiejętnością obsługi maszyn i urządzeń do montażu cholewki. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego  sprawdzenia  przez  ucznia  poziomu  nabytych  umiejętności  i dokonania  analizy
podjętych  działań  praktycznych.  Zadaniem  nauczyciela  jest  stworzenie  warunków
umożliwiających  uczniowi  wykonanie  zadania  zgodnie  z  zasadami  technologicznymi
i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w określonym czasie.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

opis technologiczno-materiałowy (fragment dotyczący montażu cholewki)

elementy składowe cholewki zgodnie ze specyfikacją zamieszczoną w opisie

technologiczno-materiałowym,

wycięte podszewki i międzypodszewki wg opisu technologiczno-materiałowego,

materiały pomocnicze: nici, igły, kleje, nity, klamry ozdobne itp. wg opisu technologiczno-

materiałowego,

stanowiska pracy z maszynami szwalniczymi,

pozostałe maszyny wyszczególnione w opisie technologiczno-materiałowym w części

dotyczącej montażu cholewek,

szablony do znaczenia linii szycia,

długopisy do znaczenia linii szycia,

pojemniki na elementy i gotowe cholewki,

gumki do wiązania,

instrukcje obsługi maszyn.

Nauczyciel powinien:

zadbać o przygotowanie odpowiednich stanowisk produkcyjnych w warsztatach szkolnych

lub zakładzie produkcyjnym,

przygotować niezbędne narzędzia do montażu cholewek,

przygotować elementy składowe cholewek, podszewki i międzypodszewki,

przygotować materiały pomocnicze wyszególnione w opisie technologiczno-materiałowym,

przypomnieć uczniom zasady użytkowania maszyn używanych w trakcie ćwiczeń oraz

zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich
przestrzeganie,

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

przydzielić uczniom narzędzia i materiały do obróbki oraz dokumentację technologiczną,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określić czas na wykonanie zadania,

nadzorować na bieżąco pracę uczniów,

dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

dobrać i założyć odzież ochronną,

wskazać: maszyny oraz narzędzia, których użyje podczas szycia i operacji je

poprzedzających,

przygotować stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy,

rozmieszczenia urządzeń i narzędzi, rozwiązań ergonomicznych, oświetlenia,

skontrolować jakość materiałów i sprawdzić czy jest zgodna z dokumentacją

technologiczną,

wyregulować parametry techniczne maszyny (długość ściegu, naprężenie nici, temperaturę

pras do międzypodszewek i podnosków, ustawić profil ścieniania itp.),

uruchomić maszynę i sprawdzić poprawność parametrów pracy dla każdej maszyny na

której będzie wykonywał pracę,

wykonać czynności zgodnie z opisem technologicznym na każdej maszynie wskazanej

przez nauczyciela,

kontrolować w czasie pracy poprawność wykonywania poszczególnych czynności,

skompletować wykonane cholewki i ułożyć je w parach,

skontrolować jakość wykonanych operacji,

dokonać samooceny wykonanej pracy,

posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć narzędzia.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty do

uzyskania

Punkty

przyznane

1. Dobranie odzieży ochronnej.

2. Kontrolowanie i dobór elementów i materiałów do wykonania

cholewki.

3. Zaplanowanie kolejnych czynności.

4. Dobranie maszyny, urządzeń i narzędzi.

5. Przygotowanie stanowiska pracy:

−

czystość i porządek miejsca pracy,

−

zabezpieczenie pod względem BHP,

−

przygotowanie maszyn oraz potrzebnych urządzeń

i narzędzi pomocniczych.

6. Wykonywanie zadania (np. ścienianie brzegów elementów):

kontrola, regulacja i przygotowanie maszyny do pracy,

wykonanie ostrzenie noża ścieniarki,

kontrola poszczególnych elementów (np. grubości skóry),

ustawienie odpowiednich parametrów ścieniania,

kontrola jakości ścienionych elementów.

5
4
1

10
10

7. Wykonanie oględzin i ocena organoleptyczna wykonania pracy.

8. Posprzątanie stanowiska pracy.

9. Zaprezentowanie wykonania zadania.

Razem

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

1. Białczak B., Kotnarowski A., Makowski R.: Maszyny i urządzenia odzieżowe.

Politechnika Radomska, Radom 2002

2. Charasz A.: Mechanizmy wykonawcze i elementy robocze maszyn obuwniczych. WSI

w Radomiu, Radom 1988

3.  Charasz A, Glinka F, Maleńczak J.: Maszyny Obuwnicze. WSI w Radomiu, Radom 1982
4.  Christ J., W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986
5.  Grabkowski  M.:  Technika  wytwarzania  obuwia  tom  I.  Politechnika  Radomska,  Radom

2000

6. Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1973

Czasopisma fachowe:

−

Przegląd Skórzany (wydania archiwalne)

−

Świat Butów (wydania archiwalne i bieżące)

Literatura metodyczna

−

Bdanie – dojrzewanie - rozwój (na drodze do doktoratu) 5 – lecie Ogólnopolskiego
Seminarium Badawczego pod red. Franciszka Szloska

−

Mistrzostwo pedagogiczne pod red. Jwana Andrejewicza Zjaziuna