Podstawowe style zarządzania - istota przywództwa
(wg R Lippita , R White’a)Styl autokratyczny zarządzania charakteryzuje się tym, że
kierownik sam określa cele grupy, dokonuje podziału pracy, wydaje rozkazy i polecenia,
sam kontroluje i ocenia wyniki pracy poszczególnych członków grupy. Nie podejmuje
natomiast żadnych czynności z zakresu pracy wykonawczej. Swych decyzji nie uzasadnia
.Jego oceny pracy członków grupy są arbitralne. Przy tym stylu zarządzania członkowie
grupy nie biorą udziału w decyzjach i nie mają na nie najmniejszego wpływu. Kierowanie
autokratyczne daje wysoką wydajność pracy przy jakości przeciętnej Niewysoki jest też
poziom motywacji do pracy. Członkowie grupy są niezadowoleni z takiego stylu
kierowania. Wielu przeżywa frustracje, u innych styl ten wywołuje agresję lub apatię. Styl
demokratyczny zarządzania jest przeciwieństwem stylu autokratycznego. M zachęca
członków grupy do decydowania zarówno o celach jak i sposobach ich osiągania. W razie
powstania przeszkody w działaniu grupy, przedstawia jej własne rozwiązania
alternatywne, nakłaniając grupę do dokonania wyboru któregoś z tych rozwiązań. Pracę
dzieli między członków grupy, stosując się do ich propozycji. Sam uczestniczy w pracy
wykonawczej, choć swój udział w niej ogranicza. udziela pochwał krytykę swą
argumentuje faktami i stanami rzeczy. Wydajność pracy jest niższa niż w grupie
kierowanej autokratycznie jednak jakość pracy jest wysoka , wykonane przedmioty i
sposoby wytwarzania są oryginalne. Wysoki jest poziom motywacji , przy czym stosunki
w grupie oparte są na przyjaźni i koleżeństwie. Stylu liberalnego (nie ingerującego) to
zaprzeczenie istoty kierowania, gdyż kierownik pozostawia całkowitą swobodę członkom
grupy we wszelkich sprawach dotyczących celu i sposobu jego osiągania. Co najwyżej,
udziela im informacji, jednak tylko wtedy, gdy o to się do niego zwrócą. Ogranicza się
najczęściej do zaopatrywania grupy w materiały i środki techniczne. Rzadko wypowiada
się na temat pracy grupy, nie próbuje jej oceniać, chyba że grupa tego wyraźnie się
domaga. Daje stosunkowo słabe efekty. Wydajność pracy oraz jakość pracy są niższe niż
w grupach, w których zachowanie się kierownika jest bliskie stylowi autokratycznemu lub
demokratycznemu. W grupach liberalnie występuje tendencja do przejęcia władzy przez
któregoś z jej członków, wyróżniającego się cechami przywódczymi. Staje się on
wówczas faktycznym kierownikiem grupy, przy czym jego oddziaływanie na pozostałych
członków grupy jest wtedy bliskie stylowi autokratycznemu.
Style kierowania dyrektywnego i integratywnego, modele stylów kierowania
instruktażowego i zadaniowego są dalszym rozwinięciem głównych elementów
początkowych koncepcji „Siatka kierownicza”
zasadniczo nie nawiązuje do tradycyjnych modeli stylu autokratycznego i
demokratycznego. Siatka kierownicza została opracowana przez Roberta Blake’a i Jane
Mouton, Budowa jej zakłada, że zachowanie kierownika podlega jednocześnie dwóm
tendencjom, o różnym nasileniu. - tendencja do wykazywania troski o produkcję i ta
została umieszczona na osi pionowej owej siatki. Druga – to umieszczona na osi pionowej
tendencja do troszczenia się o pracowników przedsiębiorstwa. Obie te tendencje
otrzymały dziewięć skal „troskliwości” W ten sposób na siatce zostało wyróżnionych 81
pól, przy czym każde pole ma charakteryzować określony stopień troski kierownika o
produkcje i o pracowników. Byłoby idealnie, gdyby kierownik wykazywał maksimum
troski zarówno sprawom produkcji jak i sprawom pracowników. W rzeczywistości tak nie
jest, a więc w konkretnym przypadku styl kierowania danego kierownika zawsze jest
bliższy jednej lub drugiej tendencji, a więc na siatce kierowniczej położony jest bliżej
jednej lub drugiej osi. Skrajności to (1,9)kierowanie klubowe – cechuje się dużą troską o
pracowników, a małym zainteresowaniem produkcją oraz (9.1) kierowanie autorytarne
(autokratyczne) albo zadaniowe - charakteryzujący się duża troską o produkcje i
sprawność działania, a małą o pracowników. (5.5) – kierowanie zrównoważone – cechuje
przeciętna troska zarówno o produkcję, jak i o pracowników. (9.9) nosi nazwę kierowania
zespołowego albo demokratycznego. Cechuje go duża troska zarówno o produkcję, jak i o
morale oraz zadowolenie pracowników.
PRZYWÓDZTWO jest to proces kierowania i wpływania na działalność
członków grupy. związaną z jej zadaniami. 1)wiąże się z innymi ludźmi którzy przez
podporządkowanie się jego wskazaniom określają jego pozycję i umożliwiają proces
