123
Elektronika Praktyczna 7/2005
B I B L I O T E K A E P
W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki, jednak zawsze przydatne
w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika
z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie
przyozdabiać nimi półki. Aby nie marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub
dwie “lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej przydatności ksią
żki. Ze względu
na to, że w książkach wydawanych w Polsce pewne działy elektroniki są wyraźnie pomijane, w dziale Biblioteki EP omawiamy
również pozycje książkowe pochodzące od wydawców światowych. Przy wyborze tych książek kierujemy się ich tematyką,
wartością merytoryczną i subiektywnym odczuciem ich przydatności.
Publikowane w EP recenzje książek można znaleźć w Internecie pod adresem: http://biblioteka.ep.com.pl.
Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT. Chcemy w ten sposób udostępnić je
Czytelnikom EP. Pozycje zagraniczne znaleźć można pod adresem: http://www.abe.pl.
123
Keith H. Billings, Switchmode Power Supply Handbook
(Przewodnik po zasilaczach impulsowych), 2 wyd.
McGraw-Hill, 1999. ISBN 0-07-006719-8.
Jest to drugie wydanie szeroko zna-
nej i akceptowanej książki – encyklopedii
zasilaczy impulsowych. Autor jest szefem
firmy zajmującej się projektowaniem urzą-
dzeń zasilających i konsultantem projek-
tów inżynierskich. Ma ponad 35 letnie
doświadczenie w zakresie projektowania
zasilaczy impulsowych. I dzięki temu
mógł napisać książkę naprawdę godną
polecenia. Znajduje się w niej niemal
wszystko to, co jest potrzebne projek-
tantowi zasilaczy impulsowych. Wiedza
ta jest przy tym przedstawiona w bar-
dzo przyjazny dla inżyniera sposób. Bez
pomijania podstaw teoretycznych, ale z
dużym ukierunkowaniem na praktycz-
ne aspekty projektowania. I to nie tylko
podstawowego układu elektronicznego, ale
również układów i elementów pomocni-
czych; autor przedstawia np. zasady do-
boru bezpieczników, filtrację zakłóceń,
obliczanie elementów magnetycznych itd.
Autor podzielił książkę na cztery czę-
ści. W części pierwszej są omówione
zagadnienia podstawowe i wspólne dla
układów zasilających, pobierających moc
bezpośrednio z sieci energetycznej. Po
krótkim przeglądzie tej tematyki, autor w
kolejnych rozdziałach omawia poszczegól-
ne zagadnienia szczegółowe. Należą do
nich ochrona przed udarami, zakłócenia
elektromagnetyczne, ekranowanie, dobór
bezpieczników, prostowanie i filtracja tęt-
nień (w tym dobór kondensatorów), me-
tody redukcji udarów podczas startu zasi-
laczy, zabezpieczenia (przed nadmiernym
napięciem, zbyt małym napięciem, prze-
ciążeniem, układy ostrzegawcze), układy
sterowania tranzystorów, układy tłumiące
(snubber), filtracja napięć wyjściowych,
praca równoległa zasilaczy napięciowych,
układy pomocnicze. Jak widać, już w
pierwszej części autor omówił dość sze-
roki zakres tematów. Te wszystkie infor-
macje są zwykle rozproszone po różnych
źródłach; a tu zostały zebrane w jednolitą
całość i przedstawione systematycznie. I
co więcej, nie w sposób ogólny, ale pod
kątem zastosowania w zasilaczach im-
pulsowych. W drugiej części książki jest
omówiona teoria i praktyka projektowania.
Tutaj autor przedstawia typowe topologie
stosowane w układach zasilaczy impulso-
wych i przetwornic. Zaczyna od układów
przeciwbieżnych (flyback), które potrakto-
wał dosyć szeroko. W swoim wykładzie
zawarł układy z wieloma wyjściami, pro-
jektowanie transformatorów do pracy w
układzie flyback, metody zmniejszania
obciążeń tranzystorów podczas przełącza-
nia, układy półmostkowe, samooscylujące
i pracujące w trybie prądowym. Następ-
nie przeszedł do układów współbieżnych
(forward). Tutaj również dokonał pełnego
omówienia istniejących topologii (półmost-
kowa, mostkowa, układy samooscylujące,
układy z jednym i z dwoma transforma-
torami) i również przestawił metody pro-
jektowania elementów magnetycznych dla
tych układów. Kolejnym tematem w tej
części książki są przetwornice DC/DC. Są
one tu rozumiane jako układy ze wspól-
ną masą wejściową i wyjściową. Autor
nie wraca więc do omówionych już to-
pologii, ale przedstawia konfiguracje ob-
niżającą napięcie (buck), podwyższającą
napięcie (boost), odwracającą polaryzację
(inverting), a także układ Ĉuka. Tę część
książki kończą rozdziały, w których omó-
wione są układy pracujące z dużą czę-
stotliwością i nasycaniem rdzenia, ukła-
dy stabilizujące prąd, układy z regulacją
napięcia wyjściowego oraz metody pro-
jektowania transformatorów do układów
regulowanych. Trzecia część książki jest
poświęcona wybranym zagadnieniom prak-
tycznym związanym z projektowaniem za-
silaczy impulsowych. Zasadniczym tema-
tem tej części są elementy magnetyczne
ich projektowanie i konstrukcja. Jest to
uzupełnienie i rozszerzenie informacji po-
danych w poprzedniej części. W tej czę-
ści podane są omówione rodzaje rdzeni,
sposoby doboru rdzeni, obliczenia zwią-
zane z nagrzewaniem się rdzeni, ponadto
przedstawiono sposób wykonywania ob-
liczeń uzwojeń, a także ich konstrukcję
(włączając to wykonywanie uzwojeń o
ułamkowej liczbie zwojów). Dalej, autor
przedstawia kolejno, sprawy związane ze
stabilnością zasilaczy impulsowych, izola-
cją galwaniczną uzyskiwaną przy zasto-
sowaniu transoptorów, pomiarem prądu
i transformatorami prądowymi, doborem
