LEKI POBUDZAJĄCE RECEPTORY α-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

α

β (słabo)

Norepinefryna

Levonor

α

1

Fenylefryna

Analux
Neo-Synephrine
Coldrex Tabs (+ Acidum askorbinicum + Coffeinum
+ Paracetamolum)

α

Norfenefryna

Novadral

α

Midodryna

Gutron

α

Ksylometazolina

Xylometazolin
Xylorin
Otrivin

α

Nafazolina

Rhinazin
Betadrin (+ Chlorowodorek difenhydraminy (środek
p/histaminowy))
Cincol (+ Siarczek cynku)
Mibalin (+ Błękit metylenowy)

α

Oksymetazolina

Acatar
Afrin
Nasivin
Oxalin

α

Tetryzolina

Starazolin
Visine
Tyzine
Sperallerg (+ Antazolina)
Spersadexoline (+ Chloramfenikol + Deksametazon)

α

Tymazolina

Tymazen

Norma

Wpływ α-adrenomimetyków
Rozszerzenie źrenicy w wyniku pobudzenia receptora α

1

umiejscowionego w

mięśniu promienistym (skurcz mięśnia promienistego → rozszerzenie źrenicy)

LEKI POBUDZAJĄCE RECEPTORY β-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

β

1

(selektywny)

Dobutamina

Dobutrex
Dobutamine
Dobuject

β

1

β

2

β

3

Izoprenalina

β

1

(słabo) i

β

2

((silniej) silniejsze

działanie w oskrzelach,
słabsze w m. gładkich),
β

3

Orcyprenalina

Astmopent

β

2

Salbutamol

Salbutamol
Steri-Neb Salamol
Salamol
Ventolin
Ventodisk

β

2

Terbutalina

Bricanyl Turbuhaler

β

2

Fenotrol

Fenoterol
Berotec
Berodual (+ Ipratropium)
Partussisten
Rhitodyna

β

2

Salmeterol

Serevent
Serevent Dysk
Seretide Dysk (+ glukokortykosteroid)

β

2

Formoterol

Foradil
Zafiron
Oxis Turbuhaler

β

2

Bambuterol

Bambec

Norma

Wpływ β-adrenomimetyków
Rozszerzenie źrenicy w wyniku pobudzenia receptora β

2

umiejscowionego w

mięśniu rzęskowym (rozkurcz mięśnia rzęskowego → rozszerzenie źrenicy)

LEKI POBUDZAJĄCE RECEPTORY α- i β-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA

NAZWY HANDLOWE

α β

Epinefryna

Fastject

1-3 mg/kg m.c. /min

β

1

i D

1

4-10 mg/kg m.c. /min

β

1

i α

>10 mg/kg m.c. /min

α

Dopamina

Dopaminum hydrochloridum
Dopamin

α (pośrednio, oba podtypy) i

β (bezpośrednio słabo β

1

i β

2

)

Efedryna

Efrinol
Rubital Compositum
Tussipect

α (pośrednio, oba podtypy) i

β (bezpośrednio słabo β

1

i β

2

)

Pseudoefedryna

Nurofen (+ Ibuprofen)
Cirrus (+ Cetyryzyna)
Clarinase (+ Laratadyna)
Gripex (+ Paracetamol + Dextrametorfan)
Tabcin N (+ Paracetamol + Dextrametorfan
+ Doksolamina)
Disophrol Retard (+ Deksbromfenyramina)

α (pośrednio, oba podtypy) i

β (bezpośrednio słabo β

1

i β

2

)

Metaraminol

Sudafed
Actifed

α β

Etylefryna

Effortil

LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY α-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

α

Tolazolina

Wycofana

α

Fentolamina

Stosowana bardzo rzadko

α

1A

Prazosyna

Minipress
Polpressin

α

1A

Terazosyna

Hytrin
Kornam

α

1B

Doksazosyna

Cardura
Dolar
Doxanorm
Kamiren
Zoxon

α

1A

Alfuzosyna

Dalfaz
Dalfaz SR
Dalfaz UNO

α

1A

Tamsulosyna

Omnic

Dihydropochodne alkaloidów sporyszu

Dihydroergotamina

Dihydroergotaminum methasulfonicum
Dihydroergotaminum tartaricum

Dihydroergotoksyna

Dihydroergotoxinum aethanosulfonicum

Dihydroergokrystyna

Dihydroergokristini mesilas

Dihydroergokristinum

Brinerdin (+ Klopamid + Rezerpina)
Venacorn (+ Eskulina + Rutozyd)

Anavenol (+ Eskulina + Rutozyd)
Normatens (+ Klopamid + Rezerpina)

α

+

de

p

re

syj

ny w

pł

yw

na

o

śr

ode

k

na

cz

yni

or

u

chow

y

Dihydroergokryptyna

Almirid

LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY β-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

β

1

Acebutolol

Abutol
Sectral

β

1

Atenolol

Atenolol
Normocard

β

1

Bisoprolol

Bisocard
Concor Cor
Concor

α β

Carvedilol

Dilatrend
Vivacor

β

1

Metoprolol

Betaloc
Betaloc ZOK
Metocard
Metoprolol

β

1

oraz ↑[NO]

Nebiwolol

Nebilet

β

1

Oxprenolol

Coretal

β

2

Betaksolol

Betoptic
Betabion
Lokren

β

2

Karteolol

Arteoptic

β

2

Metipranolol

Betamann

β

1

β

2

Nadolol

Apo-Nadol

β

1

β

2

Pindolol

Visken

β

1

β

2

Propranolol

Propranolol
Propranitrat ( + Isosorbidi dinitras)

β

1

β

2

Sotalol

Bisotal
Sotahexal

β

1

β

2

Timolol

Cusimolol
Timoptic
Cusopt
Oftensin

Norma

Wpływ β-adrenolityków
Zwężenie źrenicy w wyniku blokowania receptora β

2

umiejscowionego w mięśniu

rzęskowym (skurcz mięśnia rzęskowego → zwężenie źrenicy)

LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY α- i β-ADRENERGICZNE

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

α

1

β

1

β

2

Labetalol

Pressocard

α

1

α

2

β

1

słabo pobudza β

2

Celiprolol

Celectol
Celipress

LEKI HAMUJĄCE CZYNNOŚĆ PRESYNAPTYCZNYCH STRUKTUR W ZAKOŃCZENIACH

STRUKTUR NERWÓW WSPÓŁCZULNYCH

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

Klonidyna

Iporel

Apraklonidyna

Guanetydyna

Wycofana

α

2

– pobudz

a

o

śr

odkow

o i

obw

odow

o

α

1

– s

ła

bi

ej

pos

ts

yna

pt

yc

zni

e

Rezerpina

Raupasil

Kompetycyjny

antagonista DOPA

α-metyldopa

Dopanol
Metyldopa