ANALIZA 

SANITARNA 

WODY

PODZIAŁ WÓD

- POWIERZCHNIOWE

a) śródlądowe

- płynące

- stojące

b) morskie

PODZIAŁ WÓD

- PODZIEMNE

cechy fizyczne:

barwa, zapach, mętność, 

smak, temperatura

Jakość wód naturalnych oceniana 
jest na podstawie cech:



fizycznych



chemicznych



biologicznych



biologicznych

Zanieczyszczeniem

nazywamy zmianę składu wód 

lub ich stanu spowodowaną, 

bezpośrednio lub pośrednio 

działalnością człowieka, która 

czyni te wody mniej 

przydatnymi celów jakim 

mogłaby służyć w stanie 

naturalnym. 

Stan zasobu środowiska 

wykazujący przekroczenie 

norm. 

MIKROFLORA

AUTOCHTONICZNA

Heterotroficzne:

Pseudomonas,Achromobacter,

Spirillum, Cellulomonas, Vibrio

Autotroficzne:

Beggiatoa, Thiotrix, Chromatium, 

Chlorobium, Leptothrix, Cloronothrix, 

Crenothrix, Gallionella

Grzyby: Mucor, Leptomitus, 

Saprolegnia

ALLOCHTONICZNA

Bacillus, Pseudomonas, 

Artrobacter, 

Corynebacterium

TROFIA – zasobność w pierwiastki biogenne

OLIGOTROFICZNE

OLIGOTROFICZNE

TROFIA – zasobność w pierwiastki biogenne

MEZOTROFICZNE

OLIGOTROFICZNE

MEZOTROFICZNE

TROFIA – zasobność w pierwiastki biogenne

MEZOTROFICZNE

EUTROFICZNE

OLIGOTROFICZNE

EUTROFICZNE

TROFIA – zasobność w pierwiastki biogenne

MEZOTROFICZNE

EUTROFICZNE

HYPERTROFICZNE

OLIGOTROFICZNE

HYPERTROFICZNE



naturalna



sztuczna

EUTROFIZACJA

Do eutrofizacji przyczyniają się:

1.ścieki miejskie (fosforany z detergentów)

2.wody odpadowe z przemysłu

3.ścieki rolnicze (odchody z ferm zwierzęcych 

bogate w azot i potas oraz nawozy mineralne 
zawierające azot, fosfor i potas)

4.erozja i ługowanie gleb 

5.wody opadowe

Zakwit wód – objaw eutrofizacji

Asterionella formosa

Cyclotella sp.

Anabaena sp.

Microcystis aeruginosa

Aphanizomenon flos-aquae

Cechy dobrego wskaźnika sanitarnego

1.

Stale obecny

w dużej ilości w przewodzie 

pokarmowym człowieka

2.

Czas życia 

porównywalny

z życiem 

bakterii chorobotwórczych

3.

Nieprzetrwalnikujące

4.

Łatwe do identyfikacji

ogólnodostępnymi 

metodami

miano coli

–

najmniejsza objętość 

badanej wody, w której  

stwierdzono obecność 

bakterii grupy coli

indeks coli

– liczba 

pałeczek okrężnicy 

stwierdzona w 100 ml 

wody

Określenia ilościowe, wskazujące na stopień 

skażenia wody

Analiza sanitarna wody

1.

Oznaczanie

ogólnej

liczebności

bakterii

psychro- i mezofilnych

PSYCHROFILNE

–

świadczą o 

zanieczyszczeniu wody 

substancjami organicznymi, łatwo 

ulegającymi rozkładowi

MEZOFILNE

–

świadczą o 

zanieczyszczeniu wody fekaliami 

(czyli możliwość obecności 

patogenów)

2. Oznaczanie wskaźnika zanieczyszczania fekalnego

Bakterie grupy coli

(E. coli, Enterobacter, Klebsiella, Citrobacter)

–

metodą probówkową na podłożu Eijkmana lub 

metodą filtrów membranowych na podłożu 

Endo

Badania wstępne

Bakterie grupy coli typu 

kałowego 

(E. coli)

metodą probówkową na podłożu Eijkmana lub 

metodą filtrów membranowych na podłożu 

Endo

Podłoże Eijkmana

laktoza + błękit 

bromotymolowy

rurki Durhama do 

zbierania gazu

Badania potwierdzające

„pseudocoli”

E.coli 

typu kałowego

Ezą wykonuje się 

posiew na podłoże 

Endo

Mechanizm działania podłoża Endo

Podłoże Endo

zawiera

laktozę, która z barwnikiem –

fuksyną w obecności siarczynu sodu tworzy
bezbarwny

leukozwiązek.

Bakterie

zużywające

laktozę

zakwaszają

podłoże,

co

objawia

się

charakterystycznym zabarwieniem kolonii i ich
metalicznym

połyskiem

Badania uzupełniające

Obejmują one

:

1. Potwierdzenie fermentacji 

laktozy

2.

Określenie morfologii i 
klasyfikacja metodą Grama

3.

Test na obecność oksydazy 
cytochromowej

Wykonuje się jedynie w 

sytuacji, gdy a podłożu 

Endo wyrosły 

tylko kolonie 

nietypowe.