plik

praktyka

Rsnapshot - Tworzenie kopii bezpieczeństwa danych

maj 2007

praktyka

Rsnapshot - Tworzenie kopii bezpieczeństwa danych

www.lpmagazine.org

lin

ftw

Tworzenie kopii

bezpieczeństwa danych

Jeżeli kiedykolwiek utraciłeś jakieś dane to doskonale wiesz jaką ważną rzeczą jest robienie kopii
bezpieczeństwa danych. Robienie kopii ręcznie jest sprawą dość męczącą, jednak można to
zautomatyzować. Opiszę tutaj jak skonfigurować rsnapshot, który jest bardzo dobrym i o potężnych
możliwościach, programem do robienia kopii bezpieczeństwa danych. Jest wiele innych programów tego
rodzaju, jednak ja skupię się tutaj tylko i wyłącznie na rsnapshot, który jest moim ulubionym narzędziem
tego typu. Używam go z powodzeniem przez bardzo długi okres i jeszcze nigdy się na nim nie zawiodłem.

Damian Labuda

by używać narzędzia rsnapshot trzeba je
najpierw zainstalować. Uczynimy to wy-
dając w konsoli na przykład:

aptitude in-

stall rsnapshot

. Po poprawnym zainsta-

lowaniu  pakietu,  czeka  nas  jego  konfiguracja.  Cały  pro-
ces  konfiguracji  będzie  się  odbywał  w  plikach  teksto-
wych.  Konfiguracja  rsnapshot  znajduje  się  w  pliku
/etc/rsnapshot.conf. Plik ten należy otworzyć z uprawnie-
niami administratora w dowolnym edytorze, na przy-
kład za pomocą vim'a:

vim /etc/rsnapshot.conf

. Te-

raz odnajdujemy w otwartym pliku linijkę snapshot_ro-
ot.  Zmienna  snapshot_root  pozwala  na  zdefiniowanie
katalogu,  w  którym  będą  przechowywane  kopie  da-
nych.  Wartość  ta  musi  wskazywać  na  punkt  monto-
wania urządzenia, na którym wykonana ma być kopia
danych.  Jeżeli  montujesz  jakiś  zewnętrzny,  wymien-
ny dysk twardy, na przykład pendrive, jako /mnt/dysk,
to  powinieneś  zmienić  odpowiedni  wpis  w  pliku  na:

snapshot_root /mnt/dysk

. Możemy również usta-

wić aby nasza kopia była robiona na aktualnym dysku,
to znaczy, nie będzie robiona na innych wymiennych
dyskach. Jeżeli zdecydujemy się na powyższe, to nale-

ży zmienić zmienną snapshot_root na na przykład:

snap-

shot_root /home/ty/rsnapshot

. Oznacza to, że nasza

kopia bezpieczeństwa będzie umieszczana w /home/ty/
rsnapshot.

Automatyczne

wykonywanie kopii

Teraz rozpoczyna się najważniejsza część konfiguracji.
Musimy ustawić w jakich odstępach czasu będzie robio-
na kopia danych. Rsnapshot będzie mógł robić kopie da-
nych w takim czasie jaki mu wyznaczymy. Jest to bardzo
wygodne, ponieważ nie musimy się przejmować tym, że
zapomnieliśmy zrobić kopię itp. Warunkiem jest to, że
musi być oczywiście włączony komputer. Jeśli chcesz aby
kopia była wykonywana:

•   co cztery godziny (sześć razy na dobę),
•   raz dziennie, każda przechowywana przez tydzień,
•   trzy  razy  w  tygodniu,  każda  przechowywana  przez

trzy tygodnie,

• trzy razy w miesiącu, każda przechowywana przez

trzy miesiące,

praktyka

Rsnapshot - Tworzenie kopii bezpieczeństwa danych

maj 2007

praktyka

Rsnapshot - Tworzenie kopii bezpieczeństwa danych

www.lpmagazine.org

to w pliku konfiguracyjnym rsnapshot od-
najdujemy poniższe linijki i usuwamy ko-
mentarze (komentarz to znak #) tak aby
konfiguracja wyglądała w ten sposób:

interval hourly 6
interval daily 7
interval weekly 3
interval monthly 3

No dobrze, ale na pewno zastanawiasz się
co zrobić jeżeli samemu chcesz robić kopię
za pomocą rsnapshot. Służy do tego odpo-
wiednie polecenie, o którym wspomnę póź-
niej. Dodam tylko, że nie jest ważne czy sa-
mi będziemy robić kopię, czy ustawimy na
automatyczne robienie kopii - i tak trze-
ba mieć odhaszowany przynajmniej jeden
z wyżej podanych interwałów.

Ostatnim etapem konfiguracji pliku

rsnapshot jest zdefiniowanie katalogów,
których zawartość powinna być kopiowa-
na. To tutaj ustalamy jakie pliki czy katalo-
gi mają być kopiowane. Przykładowy wpis,
a dokładniej taki, który ja mam, wygląda
tak:

# LOCALHOST
#backup /home/ localhost/
backup /etc/ localhost/
backup /usr/local/ localhost/
#backup /etc/passwd localhost/

Poszukaj  w  aktualnie  otwartym  pliku  po-
dobnych  linii  (powinno  być  to  gdzieś  na
końcu  pliku).  Wyżej  przedstawiony  wpis
oznacza, że:

•   będzie robiona kopia katalogu /etc
•   będzie robiona kopia katalogu /usr/local
•   nie będzie robiona kopia katalogu /home

ponieważ linijka ta jest komentarzem
(znak #), a wszelkie komentarze są igno-
rowane,

• nie będą robione żadne inne kopie, które

są oznaczone jako komentarz.

Oczywiście możesz zdefiniować tutaj wła-
sne katalogi. W tym momencie upewnij się,
że wszystko zrobiłeś dobrze, po czym zapisz
plik. Jeżeli plik ten zmieniałeś za pomocą vi-
m'a to aby zapisać i wyjść z edytora wciśnij
Esc i wpisz :wq.

Będąc dalej zalogowanym jako root

wydajemy w konsoli polecenie:

rsnapshot

configtest

. Powinieneś otrzymać taki ko-

munikat: Syntax OK. Jeżeli tak właśnie się
stało, to oznacza to, że poprawnie skonfi-
gurowałeś rsnapshot. Jeżeli nie otrzymałeś

takiego komunikatu to oznacza to, że pod-
czas konfiguracji popełniłeś jakiś błąd.
Otwórz więc ponownie plik /etc/rsnapshot.
conf i znajdź miejsca gdzie zrobiłeś błędy,
a następnie popraw je.

Ostatnim etapem, także bardzo ważnym,

jest  skonfigurowanie  cron'a.  Cron  w  sys-
temach  uniksowych  jest  demonem,  który
wywołuje inne programy w odpowiednim
czasie. To właśnie dzięki niemu kopia bę-
dzie  robiona  w  odpowiednim  czasie.  To
co ustawiliśmy w /etc/rsnapshot.conf to tyl-
ko  informacja,  że  kopia  ma  być  robiona
o  danym  czasie.  Teraz  to  wszystko  musi-
my  potwierdzić.  Jako  root  otwieramy  plik
/etc/cron.d/rsnapshot  i  usuwamy  znaki  ko-
mentarza z następujących linii:

0 */4 * * * root /usr/bin/
   rsnapshot hourly
30 3 * * * root /usr/bin/
   rsnapshot daily
0 3 * * 1 root /usr/bin/
   rsnapshot weekly
30 2 1 * * root /usr/bin/
   rsnapshot monthly

Twój plik może się troszeczkę różnić od
mojego. Wynika to z tego, że możesz mieć
inaczej ustawione ilości robionych kopii.

Ręczne wykonywanie kopii

Wspominałem wcześniej, że kopie nie mu-
szą być robione automatycznie. Być może
nie chcesz, żeby kopia była robiona auto-
matycznie, ale tylko i wyłącznie na Twoje
polecenie. W takim wypadku podany wy-
żej  wpis  w  /etc/cron.d/rsnapshot  możesz,
a  raczej  powinieneś,  zakomentować.  Na-
tomiast  kopię  będziesz  robił  poleceniem

rsnapshot daily

. Polecenie to musisz

wykonać jako root. Przyznam się, że aktu-
alnie korzystam z tego sposobu robienia
kopii, choć dawniej używałem do tego
cron'a. Nie oznacza to jednak, że robienie
kopii za pomocą cron'a jest gorsze. Dla po-
czątkujących użytkowników jest to wręcz
zalecane.

Należałoby jeszcze wspomnieć o jednej

bardzo  ważnej  rzeczy.  Rsnapshot  pierw-
szą kopię robi pełną, to znaczy, zrobi kopię
wszystkich  podanych  plików  i  katalogów.
Jednak z następnymi kopiami jest trochę in-
aczej.  Mianowicie  rsnapshot  nie  zrobi  ko-
lejnej pełnej kopii jednak zrobi tylko kopię
tych plików, które uległy zmianie, a reszty
nie  będzie  ruszać.  Mogłoby  się  wydawać,
że  jest  to  złe  rozwiązanie,  ale  jest  zupełnie
odwrotnie.  Wyobraź  sobie,  że  robisz  kopię
co 30 minut, całego katalogu /etc i /var. Gdy-
by wszystkie pliki miałyby być kopiowane co
30 minut, to po dwóch dniach byś już nie miał
miejsca  na  kolejne  kopie.  Dlatego  właśnie
rsnapshot postępuje w podany wyżej sposób
– żeby zaoszczędzić miejsce na dysku.

Aby odzyskać dany plik, pliki czy folde-

ry musisz udać się do katalogu, gdzie zapi-
sywana jest kopia i następnie odnaleźć po-
trzebną rzecz i ją skopiować.

Podsumowanie

Oczywiście  rsnapshot  możemy  skonfigu-
rować  według  własnych  wymagań.  Tutaj
przedstawiłem tylko przykład konfiguracji.
Osobom, którym sposób konfiguracji poka-
zany  przeze  mnie  w  artykule  nie  jest  wy-
starczający, odsyłam do podręcznika rsnap-
shot  (

man rsnapshot

), oraz do oficjalnej

strony internetowej: http://www.rsnapshot.org/
Dodam jeszcze, że sam plik /etc/rsnapshot.conf
jest bogato zaopatrzony w pożyteczne ko-
mentarze.

Rysunek 1.

Rsnapshot w akcji