Aspekty4(42)2008

SPIS TRE

Wokół dydaktyki

Ryszard Kuli

ski – konsultant ds. kształcenia zawodowego w CEN

Propozycja zada

Komisji Przedmiotów Zawodowych do realizacji w roku szkolnym 2008/2009 ...1

Anna Karpowicz – konsultant ds. edukacji przyrodniczej w CEN

Hospitacja diagnozuj

ca na zaj

ciach edukacyjnych - przedmioty przyrodnicze

..................5

Anna Karpowicz – konsultant ds. edukacji przyrodniczej w CEN

Skrobia jako substancja zapasowa u ro

lin

......................................................................................9

ycia szkół i placówek

Krystyna Grabowska – dyrektor CEN w Białymstoku

Jubileusz 60-lecia

...................................................................................................................................11

Mariola Stelmasiak – nauczyciel Przedszkola Nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi w Bielsku Podlaskim

Ksi

ąŜ

ka, my

l, słowo, uczucie, czyn...

..............................................................................................13

Eugenia Pietryszczyk – nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 12 w Białymstoku
Urszula Roman – konsultant ds. edukacji humanistycznej w CEN

Konkurs strof o naszym regionie rozstrzygni

...........................................................................20

Nowo

ci pedagogiczne

Jolanta Bakier – nauczyciel bibliotekarz w CEN

Zbiory Specjalne wzbogaciły si

o kolejne filmy edukacyjne

.....................................................22

CEN informuje

Zdzisław Babicz – wicedyrektor CEN w Białymstoku

Sprawozdanie z realizacji projektu „Nowy rok szkolny z CEN” w roku 2008

.........................23

Wiktoria Blakicka – konsultant ds. j

zyków obcych

Krystyna Łuniewska – konsultant ds. j

zyka niemieckiego

Warsztaty metodyczne dla nauczycieli j

zyka obcego

.................................................................25

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 1

Ryszard Kuliński

konsultant ds. kształcenia zawodowego

Propozycja zadań

Komisji Przedmiotów Zawodowych do realizacji

w roku szkolnym 2008/2009

Obszary działań:

•

realizacja programu nauczania,

podstawy programowej, standar-

dów wymagań egzaminacyjnych

•

sprawdzanie i ocenianie osiągnięć

ucznia

•

awans zawodowy i doskonalenie

nauczycieli

•

praca z uczniem zdolnym

•

i inne

Cele:

Nauczyciele w ramach KPZ potrafią:

•

wybrać program nauczania dla

zawodu,

•

realizować program nauczania z

uwzględnieniem podstawy pro-

gramowej i standardów wymagań

egzaminacyjnych,

•

opracować i stosować wymagania

edukacyjne w formie operacyjnej,

•

modyfikować realizowany pro-

gram przedmiotu zawodowego,

•

przeprowadzić ewaluację reali-

zowanego programu nauczania

dla zawodu,

•

opracować program nauczania

dla zawodu lub specjalizacji,

•

przeprowadzić lekcję otwartą dla

typu zajęć mieszanych metodą

aktywizującą,

•

weryfikować stosowany PSO,

•

planować i realizować badania

osiągnięć uczniów w zakresie

nauczanego przedmiotu, kompe-

tencji zawodowych,

•

analizować osiągnięcia ucznia

i wykorzystać je w planowaniu

pracy dydaktycznej,

•

przestrzegać zapisów WSO, PSO,

•

analizować

wyniki

egzaminu

zewnętrznego,

•

zorganizować i przeprowadzić

egzamin próbny potwierdzający

kwalifikacje zawodowe,

•

organizować doradztwo dla sta-

ystów,

•

dzielić się wiedzą i doświadcze-

niami,

•

organizować doskonalenie we-

wnętrzne lub samodoskonalenie,

•

stosować róŜne formy pracy

z uczniem zdolnym,

•

przygotować ucznia do olimpia-

dy, konkursu,

•

przestrzegać prawo oświatowe,

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 2

•

zapewnić

bezpieczeństwo

uczniom na realizowanych zaję-

ciach,

•

rozwijać współpracę z instytu-

cjami wspierającymi kształcenie

zawodowe.

I. Realizacja programu nauczania,
podstawy programowej, standar-
dów wymagań egzaminacyjnych

Wybór programów nauczania dla

zawodów nauczanych w szkole

(maj - czerwiec 2009).

Uzgodnienie sposobu realizacji

programu nauczania (wrzesień

2008 lub czerwiec 2009) :

realizacja programów naucza-

nia poszczególnych przedmio-

tów zawodowych z uwzględ-

nieniem korelacji treści na-

uczania,

opracowanie planów wyniko-

wych lub rozkładów materiału

nauczania,

określenie wymagań eduka-

cyjnych w formie operacyjnej

z uwzględnieniem realizacji

podstawy programowej, wy-

magań egzaminacyjnych okre-

lonych w standardach wyma-

gań egzaminacyjnych i zale-

ceń poradni pedagogiczno –

psychologicznej.

Modyfikowanie przyjętego do

realizacji programu nauczania w

zakresie:

planu nauczania,

treści nauczania ze szczegól-

nym uwzględnieniem podsta-

wy programowej i wymagań

egzaminacyjnych.

Przeprowadzenie ewaluacji reali-

zowanego programu nauczania

dla zawodu lub przedmiotu za-

wodowego wraz z obudową

w kontekście realizacji podstawy

programowej, standardów egza-

minacyjnych, potrzeb rynku pra-

cy, moŜliwości szkoły (czerwiec

2009).

Uzgodnienie

nauczycielami

kształcenia ogólnego korelacji

treści nauczania zawodowego

i ogólnego.

Opracowanie przez nauczycieli

własnych programów nauczania

dla zawodu lub specjalizacji i

opiniowanie przez KPZ.

Popularyzowanie typu zajęć mie-

szanych prowadzonych metodami

aktywizującymi (w ramach lekcji

otwartych).

II. Sprawdzanie i ocenianie osią-
gnięć ucznia

Weryfikowanie i modyfikowanie

PSO w ramach realizowanego

programu w danym oddziale

w zakresie:

wymagań edukacyjnych wy-

nikających z realizowanego

programu nauczania kontek-

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 3

cie sprawdzania i oceniania

osiągnięć uczniów oraz reali-

zacji podstawy programowej

i wymagań egzaminacyjnych,

kryteriów oceniania,

zasad oceniania.

Planowanie i realizacja badań

osiągnięć uczniów w zakresie

kształcenia zawodowego:

korelowanie sprawdzianów w

poszczególnych

oddziałach

oraz wspólne ustalenie sposo-

bu i form badania osiągnięć

uczniów,

zorganizowanie i przeprowa-

dzenie

semestralnego

lub

rocznego testu kompetencji

zawodowych

opracowanego

do wymagań edukacyjnych

uwzględniających

podstawę

programową i wymagania eg-

zaminacyjne dla zawodu –

wynik tych testów słuŜy ewa-

luacji i nie moŜe mieć wpływu

na ocenę osiągnięć ucznia (re-

alizacja na początku lub końcu

semestru lub roku szkolnego),

wykorzystywanie

róŜnych

form sprawdzania, szczególnie

pomiaru dydaktycznego i ana-

lizowanie wyników sprawdza-

nia,

przeprowadzanie analiz osią-

gnięć uczniów

Przeprowadzenie analizy prze-

strzegania

przez

nauczycieli

kształcenia zawodowego zapisów

WSO, PSO ( np. informowanie

uczniów o wymaganiach eduka-

cyjnych i zasadach oceniania–

sposób informowania).

Analizowanie wyników egzami-

nu zewnętrznego i opracowywa-

nie programów naprawczych.

Zorganizowanie egzaminu prób-

nego potwierdzającego kwalifi-

kacje zawodowe.

III. Awans zawodowy i doskonale-

nie nauczycieli

Organizowanie doradztwa dla

staŜystów (proponowanie opie-

kunów staŜu, informacja opieku-

nów staŜu na KPZ o realizacji do-

radztwa).

Organizowanie

wymiany

do-

wiadczeń i dzielenia się wiedzą.

Diagnozowanie potrzeb nauczy-

cieli kształcenia zawodowego

w zakresie doskonalenia.

Organizowanie

doskonalenia

nauczycieli kształcenia zawodo-

wego.

Organizowanie zajęć otwartych.

IV. Praca z uczniem zdolnym

Propagowanie róŜnych form pra-

cy z uczniem zdolnym.

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 4

Przygotowywanie uczniów do

udziału w olimpiadach, konkur-

sach, turniejach.

Sporządzenie wykazu olimpiad,

konkursów, turniejów na rok

szkolny 2008/2009 w których

szkoła moŜe wziąć udział.

Wymienienie doświadczeń na-

uczycieli

temat

pracy

z uczniem zdolnym.

V. Inne

10.

Podejmowanie działań w zakresie

znajomości i przestrzegania pra-

oświatowego

oraz

we-

wnątrzszkolnego (zmiany w pra-

wie).

11.

Wzbogacanie wyposaŜenia pra-

cowni

przedmiotów

zawodo-

wych.

12.

Propagowanie

korzystania

przedmiotach

zawodowych

z technologii informacyjno -

komunikacyjnej.

13.

Podejmowanie działań na rzecz

bezpieczeństwa

uczniów

przedmiotach zawodowych.

14.

Podejmowanie działań w zakresie

opracowywania i wdraŜania in-

nowacji pedagogicznych doty-

czących kształcenia zawodowe-

go.

15.

Rozwijanie współpracy z innymi

instytucjami.

PowyŜsze propozycje zostały

opracowane z uwzględnieniem:

16.

Zadań KPZ wynikających z zapi-

sów w statutach szkół,

17.

Raportu PKO ”Diagnoza potrzeb

nauczycieli w zakresie doskona-

lenia zawodowego” (kwiecień

2007r.),

18.

Wniosków z nadzoru pedago-

gicznego za rok 2007/2008,

19.

Priorytetów nadzoru pedagogicz-

nego na 2008/2009

(MEN i PKO),

20.

Zakresu tematycznego wizytacji

szkół w roku 2008/2009,

21.

Tematyki badań i hospitacji PKO

w roku szkolnym 2008/2009,

22.

Wyników diagnozy CEN w za-

kresie doskonalenia nauczycieli.

(Punkt 2-6 materiały PKO

zamieszczone na stronie PKO)

Szkolne KPZ przy konstru-

owaniu planu powinny uwzględnić
wnioski z nadzoru dyrektora szko-
ły  i  wyniki  diagnozy  w  zakresie
doskonalenia  nauczycieli  przed-
miotów zawodowych w przypadku
jej posiadania.

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 5

Anna Karpowicz

– konsultant ds. edukacji przyrodniczej

Hospitacja diagnozująca

na zajęciach edukacyjnych

przedmioty przyrodnicze

Mały Słownik Języka Polskie-

go (3) wyjaśnia, Ŝe hospitacja – wi-

zytowanie lekcji szkolnych przez

władze szkolne lub kandydatów do

zawodu nauczycielskiego w celu za-

poznania się z pracą pedagogiczną

nauczyciela.

Natomiast

według

Słownika pedagogicznego (2): hospi-

tacja [gr. hospiteri – przychodzić w

gościnę] – uczestnictwo przedstawi-

cieli władz szkolnych lub nauczycie-

li w zajęciach szkolnych w celu do-

konania ich analizy i – ewentualnie –

oceny; moŜe to być równieŜ uczest-

nictwo w tych zajęciach kandydatów

na nauczycieli w celu zdobycia

orientacji w metodach pracy do-

wiadczonych nauczycieli.

Organy sprawujące nadzór

pedagogiczny oraz dyrektorzy szkół

i placówek prowadzą mierzenie ja-

kości pracy szkoły m.in. przez hospi-

tację polegającą na obserwacji wie-

dzy, umiejętności i postaw uczniów.

Rolę tę spełni hospitacja diagnozują-

ca, której przypisuje się funkcję kon-

trolno – oceniającą, ale takŜe dorad-

czo – doskonalącą.

Hospitacja diagnozująca wy-

maga specjalnego przygotowania.

Jej celem jest obserwowanie osią-

gnięć edukacyjnych uczniów, a isto-

tą – pokaz umiejętności uczniów.

Termin takiej hospitacji określa na-

uczyciel. Powinien to być moment

strategiczny nauczania, taki, który

umoŜliwia

prezentację

nabytych

przez uczniów umiejętności np. po

zrealizowaniu określonego działu,

większej partii materiału, wykształ-

ceniu określonej umiejętności. Dy-

rektor w wyniku tej obserwacji bę-

dzie mógł ocenić, czy rozwój

uczniów przebiega właściwie, czy

komunikują się ze sobą, czy potrafią

współpracować w zespole, czy pla-

nują własną pracę, czy są twórczy

itp. Aby móc obserwować umiejęt-

ności, wcześniej naleŜy określić cha-

rakterystyczne zachowania uczniów,

które będą świadczyły o ich pozio-

mie. Jest to istotne dlatego, Ŝe

wspólnie ustalone i zapisane ocze-

kiwania pomogą nauczycielom i uła-

twią dokonywanie diagnozy.

Proces wprowadzania hospita-

cji diagnozującej zachodzi powoli,

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 6

ale będzie się rozwijał, poniewaŜ ma

on wiele walorów:

•

przeniesienie płaszczyzny obser-

wacji z działań nauczycieli na

działania uczniów zmniejsza kon-

fliktowość rozmów pohospitacyj-

nych;

•

znika

bariera

specjalizacyjna

przedmiotu, gdyŜ obserwowane

umiejętności mają charakter mię-

dzyprzedmiotowy, uniwersalny;

•

w wyniku odbytych hospitacji

diagnozujących dyrektor szkoły

ma duŜo informacji o poziomie

osiągniętych

przez

uczniów

sprawności.

Uczestnikami hospitacji dia-

gnozującej mogą być rodzice, na-

uczyciele

przedmiotu,

zespołów

przedmiotowych, dyrektor, wizyta-

tor.

Rozmowę pohospitacyjną na-

leŜy prowadzić w formie przyjaciel-

skiego spotkania uczniów, nauczy-

ciela z gośćmi, aby dać moŜliwość

wypowiedzenia się na temat osią-

gnięć uczniów. Wypowiadają się

równieŜ dzieci. Rozmowa powinna

opierać się na zasadzie poszanowa-

nia godności osobistej drugiego

człowieka, partnerstwa, Ŝyczliwości,

obiektywizmu opinii, sądów i ocen.

Pisemna diagnoza nauczyciela

to refleksje dotyczące poziomu osią-

gnięcia

załoŜonych

umiejętności

uczniów, przyczyniająca się do pla-

nowania zmian.

Opinia dyrektora wraz z dia-

gnozą nauczyciela powinna znajdo-

wać się w aktach nauczyciela.

ARKUSZ OBSERWACJI ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH (PRZYRODY)

─

HOSPITACJA DIAGNOZUJĄCA

Temat zajęć edukacyjnych: …………………………............................................

I. Przebieg i organizacja procesu dydaktycznego

Ogniwa

lekcji

Zakres treści

Metody

Formy

Strategia

Środki dy-

daktyczne
wykonane

samodzielnie

z uczniami

Okazy natu-

ralne

Zastępcze

środki dy-
daktyczne

Typ lekcji: ………………………………………………………………………..

II.

Ocena metodyczna lekcji

Organizacja fazy wprowadzającej:

•

wykorzystanie pracy domowej,

•

odwołanie się do wiedzy z po-
przednich lekcji,

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 7

•

uświadomienie uczniom celu lek-
cji,

•

inne.

Organizacja fazy realizacyjnej:

•

sformułowanie i podanie tematu
lekcji,

•

ład i tempo lekcji,

•

czynności  nauczyciela  i  ucznia
sprzyjające  sprawdzeniu  umiejęt-
ności  intelektualnych  i  praktycz-
nych  uczniów  (instrukcje,  pole-
cenia, pytania).

Organizacja fazy integracyjnej:

•

sposób oceny opanowanych przez
uczniów umiejętności i wiadomo-
ś

ci,

•

dokumentacja z lekcji (notatki
słowne, graficzne, udział uczniów
w formułowaniu notatki),

•

dobór  pracy  domowej  (obowiąz-
kowa i dla zainteresowanych) po-
twierdzającej stopień  opanowa-
nia  kontrolowanych  umiejętności
w sytuacjach typowych i nowych
problemowych.

III.

Charakter trudności uczniów

IV.

Kryteria oceny pracy nauczyciela

Umiejętność komunikowania się

z uczniami (poprawność wypo-

wiedzi,

kontakt

wzrokowy

z uczniami);

Prawidłowy dobór zadań i ćwi-

czeń

sprawdzających

stopień

opanowania umiejętności przed-

miotowych i ponadprzedmioto-

wych;

WdraŜanie uczniów do systema-

tycznej i rzetelnej pracy:

•

sprawdzanie pracy domowej,

•

czuwanie nad prawidłowym wy-
konywaniem poleceń,

•

korygowanie wypowiedzi i za-
chowań uczniów,

•

przydzielanie uczniom zadań do-
stosowanych do ich indywidual-
nych moŜliwości,

•

ustawiczne

wieloaspektowe

ocenianie uczniów według jasno
sprecyzowanych norm i wyma-
gań;

Ocenie powinien podlegać spo-

sób przeprowadzenia ewaluacji

zajęć i wyciągnięcie wniosków

oraz ich wykorzystanie w celu

rozwoju ucznia i nauczyciela;

Oddziaływanie wychowawcze:

•

yczliwy i ciepły stosunek do

uczniów,

•

komunikatywność i obiektywizm
w ocenie uczniów,

•

zaangaŜowanie wszystkich ucz-
niów;

Inne uwagi.

Czynniki wpływające na jakość
lekcji (1)
(Do wykorzystania z arkuszem ob-
serwacji lekcji)

Cele lekcji:

•

nauczyciel ma określone cele
operacyjne do lekcji,

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 8

•

nauczyciel zapoznaje uczniów z
nimi,

•

nauczyciel sprawdza pod koniec
lekcji stopień osiągnięcia załoŜo-
nych celów.

Poziom osiągnięcia załoŜonych

celów:

•

osiągnięcie celów w odniesieniu
do

wymagań

programowych

(standardów edukacyjnych),

•

osiągnięcie celów w odniesieniu
do moŜliwości uczniów,

•

osobiste zaangaŜowanie ucznia w
osiągnięcie celów.

•

efektywność uczenia się:

•

zrozumienie poleceń nauczyciela,

•

aktywność uczniów na lekcji,

•

samodzielność myślenia i działa-
nia,

•

umiejętność współpracy z inny-
mi,

•

odpowiedzialność uczniów za
osiągane wyniki w nauce.

Jakość nauczania:

•

róŜnorodność stosowanych metod
i technik,

•

jasność prezentacji nowego mate-
riału,

•

przydzielanie uczniom zadań do-
stosowanych do ich indywidual-
nych moŜliwości,

•

angaŜowanie wszystkich uczniów,

•

praca domowa dostosowana do
moŜliwości uczniów i powiązana
z lekcją,

•

ustawiczne

wieloaspektowe

ocenianie uczniów wg jasno
określonych kryteriów.

Relacje interpersonalne:

•

podmiotowe traktowanie ucznia,

•

stosowanie zasad komunikacji
werbalnej i niewerbalnej,

•

stosowanie pozytywnych wzmoc-
nień,

•

zachęcanie ucznia do wzmoŜone-
go wysiłku,

•

zachowanie autorytetu nauczycie-
la,

•

zachowanie równowagi pomię-
dzy dialogiem, a posłuszeń-
stwem.

Zastosowane pomoce dydak-

tyczne:

•

adekwatność

wykorzystanych

pomocy dydaktycznych,

•

sposób wykorzystania pomocy
dydaktycznych przez uczniów
(obycie z nimi),

•

eksponowanie prac uczniów jako
pomocy dydaktycznych.

Obserwacja osiągnięć uczniów

umoŜliwia eliminowanie braków w

wiedzy i umiejętnościach, pozwala

stwierdzić, co juŜ potrafią, a co po-

winni jeszcze ćwiczyć.

Bibliografia:

Brzdąk J., Miazgowicz J., Samoocena

pracy  szkoły.  Scenariusze  konferencji
szkolnych  i  rad  pedagogicznych,  Ka-
towice 1998.

Okoń W., Słownik pedagogiczny,

PWN, Warszawa 1984.

Skorupko S., Auderska H., Łempicka

Z., Mały Słownik Języka Polskiego,
PWN, Warszawa 1992.

4. Buchcic E., Kozubek A., Uczyć ina-

czej? Instytut Fizyki AŚ, Kielce 2004.

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 9

Anna Karpowicz

– konsultant ds. edukacji przyrodniczej

Skrobia jako substancja zapasowa u roślin

Szkoła Festiwalu Nauki i Fundacja BioEdukacji organizuje we współpracy z Instytutem

Biologii Molekularnej i Komórkowej PAN warsztaty laboratoryjne, które m.in. odbędą się

w CEN w Białymstoku w 2009r.

PoniŜej przedstawiam kolejną z kart pracy wykorzystywanych na zajęciach

laboratoryjnych

(poprzednia zamieszczona została w Aspektach maj/czerwiec 2008)

Cel doświadczenia:

Wykrywanie skrobi w tkankach roślin aktywnych i nieaktywnych fotosyntetycznie

Sprzęt i odczynniki:

•

1 duŜy słoik do odbarwiania liści

•

ok. 10 ml mieszaniny etanol-aceton do odbarwiania liści

•

zielony świeŜy liść (grupa A i C) lub liść etiolowany (grupa B)

•

dostęp do łaźni wodnej

•

1 pęsetka

•

1 szalka do barwienia liści

•

ok. 10 ml roztworu jodyny do barwienia liści (lub wody destylowanej w przypadku
grupy C)

•

kserokopia przepisu wykonania doświadczenia

Przed przystąpieniem do zadania postaw hipotezę badawczą:

Zapisz spostrzeŜenia z przeprowadzonego eksperymentu:

Wyciągnij wnioski:

Wokół dydaktyki

Aspekty 4 (42)/2008

strona 10

Określ czy wykonywany przez Ciebie wariant doświadczalny był kontrolą czy właściwą
próbą:

Po zakończeniu pracy przez wszystkie zespoły skonstruuj tabelę, w której plusem lub mi-
nusem symbolicznie zaznaczona będzie zawartość skrobi w liściach zielonych i etiolo-
wanych oraz przedstawione będą wyniki reakcji kontrolnych:

Pkt. 1.

Pkt. 2.

Pkt. 3.

Opis doświadczenia

Jeden liść umieść w słoiku.

Zalej liść cienką warstwą mieszaniny etanol-aceton.

Umieść naczynie w gorącej łaźni wodnej. Mieszaj zawartość słoika, delikatnie
nim kołysząc. UwaŜaj, aby woda nie dostała się do środka słoika.

W ciągu około 15 minut liście powinny się odbarwić. UWAGA: Staraj się nie
wdychać oparów ze słoika! Praca powinna być prowadzona pod wyciągiem lub
w dobrze wentylowanym pomieszczeniu.

Odbarwiony liść przenieś delikatnie na szalkę przy pomocy pęsety i zalej 10 ml
roztworu jodyny. UWAGA: Grupa C zalewa liść wodą.

Po ok. 10 minutach obserwuj zmiany koloru liścia.

Pkt 4.

Pkt .5

Pkt 6.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 11

Krystyna Grabowska

– dyrektor Centrum Edukacji Nauczycieli

w Białymstoku

Jubileusz 60-lecia

Jubileusz 60-lecia placówki do-

skonalenia – obecnie Centrum Edu-

kacji Nauczycieli – skłania do spoj-

rzenia wstecz, by z właściwej per-

spektywy dostrzec wieloletnie dzia-

łania edukacyjne na rzecz środowi-

ska oświatowego, nauczycieli, dy-

rektorów szkół i placówek w woj.

podlaskim. To właśnie wierni klien-

ci, twórczy i kreatywni dyrektorzy,

nauczyciele, doradcy metodyczni i

inni pracownicy związani z oświatą

współtworzyli oblicze tej placówki

doskonalenia. Ta zaleŜność skłaniała

nas do aktualizowania ofert dosko-

nalenia, wychodzenia naprzeciw

oczekiwaniom nauczycieli, otwarto-

ci na potrzeby szkół i placówek

oświatowych, wynikając z kolejnych

reform.

Kalendarium

Okres

Nazwa instytucji

1948 - 1951

OODN Okr

gowy O

rodek Dydaktyczno-Naukowy

1951 - 1958

WODKO Wojewódzki O

rodek Doskonalenia-Kadr O

wiatowych

1958 - 1960

PiWOM Powiatowe i Wojewódzkie Ogniska

Metodycz

1960 - 1972

OOM

Okr

gowy O

rodek Metodyczny

1.01.1973 – 31.08.1989

IKNiBO Instytut Kształcenia Nauczycieli i Bada

wiatowych

1.09.1989 – 31.01.1991

CDNO Centrum Doskonalenia Nauczycieli Oddział

w Białymstoku

1.02.1991 – 31.12.1992

WOM

Wojewódzki O

rodek Metodyczny

1.01.1993 – 31.07.1998

ZPDN

Zespół Placówek Doskonalenia Nauczycieli

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 12

Okres

Nazwa instytucji

1.01.1998 – 31.12.1999

WOM

Wojewódzki O

rodek Metodyczny

1.01.2000 – 31.12.2001

ODN

rodek Doskonalenia Nauczycieli

1.01.2002

CEN

Centrum Edukacji Nauczycieli

Minęło 60 lat a Centrum Edu-

kacji Nauczycieli w Białymstoku

kontynuuje wieloletnią tradycję wo-

jewódzkich placówek doskonalenia

nauczycieli: IKNiBO, IKN, ZPDN,

ODN, WOM, zajmuje się organiza-

cją i prowadzeniem szkoleń dla na-

uczycieli, dyrektorów szkół i placó-

wek oświatowych, pracowników

nadzoru pedagogicznego i doradców

metodycznych. Od 1999 roku jest to

wojewódzka placówka samorządowa

prowadzona przez Sejmik Woje-

wództwa Podlaskiego. O jej jakości

wiadczy z pewnością akredytacja

Podlaskiego

Kuratora

Oświaty,

(Decyzja Nr NP.-4431/11/05.) ale

przede

wszystkim

nowatorstwo

ofert, statystyka, profesjonalizm ka-

dry i zainteresowani odbiorcy, któ-

rym za tę współpracę, zainteresowa-

nie i obecność w naszych działa-

niach składam podziękowanie.

Obecna struktura organizacyjna

Centrum Edukacji Nauczycieli to:

ośrodek doskonalenia nauczycieli

i biblioteka pedagogiczna, które

dzięki

wspólnemu

usytuowaniu

w budynku i działaniom na rzecz

oświaty w regionie umoŜliwiają na-

uczycielom realizację ich potrzeb

szkoleniowych.

Główne

zadania

ośrodka doskonalenia to: przygoto-

wanie i realizacja programów kształ-

cenia ustawicznego kadry kierowni-

czej, pracowników organów nadzo-

rujących i prowadzących szkoły

i placówki, doradców metodycznych

oraz przygotowanie i realizacja pro-

gramów doskonalenia nauczycieli.

Te zdania realizowane są poprzez

róŜne formy działalności placówki

doskonalenia:

•

Kursy:

doskonalące

specjalistyczne

kwalifikacyjne

•

Warsztaty metodyczne

Konferencje metodycz-

Oferty konsultanta i do-

radcy metodycznego

Szkolenia rad pedago-

gicznych: informacyjne

i kursowe

Seminaria

•

Projekty edukacyjne

•

Szkolenia online

•

Konkursy, olimpiady

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 13

•

Konsultacje indywidualne

Od 2000 roku CEN wydaje dwumie-

sięcznik edukacyjny

„ASPEKTY”

(w dwóch wersjach – drukowanej

i elektronicznej), który umoŜliwia

wszystkim zainteresowanym pro-

blemami oświaty szeroką wymianę

doświadczeń, zeszyty metodyczne o

róŜnorodnej tematyce oraz cyklicz-

nie, co 3 miesiące, „Warsztatową

ofertę konsultanta”, która zawiera

propozycje 4-godzinnych szkoleń

dla nauczycieli w obszarach kompe-

tencji nauczycieli konsultantów.

stronie

http://cen.bialystok.pl

prezentowane są bieŜące informacje

i oferty szkoleniowe.

W witrynie internetowej CEN-u,

w dziale „Materiały dydaktyczne dla

nauczycieli”, pracownicy oświaty

mają moŜliwość przedstawienia wła-

snych

interesujących

pomysłów

i rozwiązań metodycznych.

Wspomnienia i aktualności, prze-

szłość i teraźniejszość, tradycja i nowo-

czesność ale ten sam cel – towarzysze-

nie nauczycielom w ich twórczych dzia-

łaniach, codziennej pracy, szkolnych

sukcesach i trudnościach i ich zawodo-

wej drodze rozwoju – to zadanie takiej

placówki, jak ta. Im bogatsze doświad-

czenie, tym większa i skuteczniejsza

rola przewodnika. WyraŜam nadzieję,

e 60 lat wspólnych odkryć i poszuki-

wań na trwałe wpisuje się w działa-

nia podlaskiej edukacji.

Mariola Stelmasiak

KsiąŜka, myśl, słowo,

uczucie, czyn...

,,KsiąŜka, myśl, słowo, uczucie, czyn... wszystko

razem stanowi człowieka”

( Józef Ignacy Kraszewski )

,,KsiąŜka jest największym dobrem człowieka. Rozszerza świadomość ludzką, stwarza

sojusz człowieka z człowiekiem, łączy, budzi, niepokoi, przetwarza, rzeźbi rysy swej

epoki i wyprzedza ją. Znikome Ŝycie ludzkie rozszerza po granice wieczności,

przezwycięŜa mijanie”

( Jarosław Iwaszkiewicz )

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 14

Literatura dla dzieci w wieku

przedszkolnym to rodzaj sztuki

przekazywanej odbiorcom przede

wszystkim za pośrednictwem rodzi-

ców, nauczycieli, aktorów.

Przedszkole stwarza swoim wycho-

wankom róŜnorodne moŜliwości ob-

cowania z literaturą piękną. Jej od-

działywanie zaleŜy jednak od kultu-

ry Ŝywego słowa reprezentowanej

przez nauczyciela i przyswajanej

przez dzieci.

SłuŜy do tego przed-

szkolna biblioteczka, którą posiłku-

jemy się w swojej codziennej pracy.

Wszystkie dzieci rozwijają

swoją wyobraźnię poprzez słuchanie

i oglądanie bajek, które przyczynia-

ją się do wspomagania ich rozwoju

umysłowego, m.in. działają terapeu-

tycznie ( pomagają w usuwaniu sta-

nów lękowych, itp.). Ponadto kształ-

tują postawy społecznie poŜądane,

bowiem dziecko często identyfikuje

się z literackimi bohaterami. W ten

sposób bajka przenosi je w świat

marzeń, dzięki czemu staje się źró-

dłem przeŜyć oraz pozytywnych do-

znań emocjonalnych. Poza tym do-

starcza wzorów pięknej mowy oj-

czystej i wzbogaca słownictwo.

Kształtowanie

wraŜliwości

emocjonalnej i estetycznej zaleŜne

jest od rozwoju umysłowego i emo-

cjonalnego małego odbiorcy.

Wielu

wzruszeń ( od ,,miłego” płaczu po

autentyczny śmiech ), stanowiących

wyraz przeŜyć i doznań estetycz-

nych, dostarcza dziecku poezja. I w

tym momencie ogromną rolę zaczy-

na odgrywać nauczyciel, który staje

się pośrednikiem między tekstem a

dzieckiem. Wyrazistość przekazu i

stałe pamiętanie o trojakiej funkcji

percepcji literackiej (wyobraŜenio-

wa,

emocjonalna,

intelektualna),

umoŜliwiają nauczycielowi uzyska-

nie zamierzonych efektów estetycz-

no-wychowawczych.

Literatura dziecięca dostarcza

tematu zarówno do swobodnej in-

scenizacji prozatorskich tekstów lite-

rackich usłyszanych przez dzieci, jak

teŜ do wiernego odtworzenia treści

wiersza.

Recytowanie wierszy w przed-

szkolu jest podstawową formą przy-

bliŜania dzieciom języka literatury

pięknej i przyswajania przez nie kul-

tury Ŝywego słowa. Tekst poetycki

utrwalony w pamięci, wyobraźni i

mowie dziecka zapada w jego uczu-

cia, staje się jego własnością. Tą

drogą przedszkole budzi potrzebę

obcowania z poezją we wczesnym

okresie Ŝycia, szczególnie na to po-

datnym.

Jak pisze J. Cieślikowski:

,,Artystą i poetą bywa się w dzieciń-

stwie częściej i autentyczniej niŜ się

nim bywa w wieku dojrzałym”.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 15

Idąc tą drogą, juŜ po raz drugi

postanowiłyśmy z koleŜanką zorga-

nizować w naszej placówce imprezę

pod hasłem - ,,KsiąŜka skarbnica

wiedzy

ZłoŜyło się na nią kilka części:

•

Konkurs Recytatorski, po hasłem:

,,Dziecięce fantazje malowane

wierszem”;

•

prezentacja bajki - ,,Królewna

nieŜka”, w wykonaniu nauczy-

cielek w ramach ogólnopolskiej

akcji - ,,Cała Polska czyta dzie-

ciom”;

•

prezentacje artystyczne tematu -

,,Bajka”- wyraŜone w formie pla-

stycznej, wokalno-tanecznej oraz

teatralnej;

Głównymi celami, jakie załoŜyły-

my sobie podczas realizacji impre-

zy, były:

•

przybliŜenie dzieciom twór-

czości najpopularniejszych au-

torów

poezji

dla

dzieci:

J. Brzechwy, J. Tuwima oraz

zaprzyjaźnionej z naszą pla-

cówką poetki – Danuty Kar-

dyńskiej, która była naszym

honorowym

gościem

oraz

przewo-dniczącą jury;

•

stwarzanie dzieciom moŜliwo-

ci ekspresyjnej interpretacji

wybranych wierszy, jako źró-

dła przeŜyć i pozytywnych

emocji;

•

krzewienie kultury Ŝywego

słowa oraz zainteresowań czy-

telniczych dzieci;

Dzieci ze wszystkich grup

wiekowych były starannie przygo-

towywane do święta ksiąŜki. Przez

cały rok szkolny uczestniczyły w

wielu teatrzykach, goszczących cy-

klicznie w naszej placówce oraz wy-

stawiały własne w ramach współpra-

cujących ze sobą kół zainteresowań

działających w naszej placówce: te-

atralno-muzycznego - ,,Iskierka”,

wokalno-tanecznego - ,,Fantazja”

oraz plastycznego - ,,Barwinek”,

które do tych działań przygotowy-

wało piękną oprawę plastyczną. Po-

nadto chętnie słuchały bajek, zarów-

no pisanych prozą, jak teŜ wierszem,

czytanych przez kaŜdą panią w gru-

pie. Cel był i jest zawsze ten sam –

kształtowanie emocjonalnego i inte-

lektualnego stosunku do ksiąŜki jako

ródła przeŜyć i wiedzy o świecie.

Aby bardziej zachęcić dzieci

do częstego kontaktu z literaturą, jak

co roku – urządziłam w sali ,,Kącik

ciekawej ksiąŜki”, z którego wszy-

scy efektywnie korzystali. Umieści-

liśmy w nim interesujące i lubiane

przez dzieci pozycje: bajki, wydaw-

nictwa encyklopedyczne, itp. To da-

ło okazję do spontanicznych wypo-

wiedzi na temat swoich ksiąŜeczek –

przedszkolaki z chęcią dzieliły się

zdobytą wiedzą o świecie na pod-

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 16

stawie przeczytanych treści w domu,

a następnie w grupie.

Podjętych zostało wiele dzia-

łań, które miały na celu kształtowa-

nie zainteresowań ksiąŜką u dzieci,

np.:

•

oglądanie róŜnych ksiąŜek –

interesowanie się ksiąŜkami z

duŜą ilością ilustracji;

•

samodzielne

wyszukiwanie

ksiąŜek o określonej tematyce

w biblioteczce grupowej w ce-

lu dokonania ich częściowej

wymiany w kąciku ksiąŜki;

•

wypowiadanie się na temat

treści oraz wykonywanie prac

plastycznych na ich podstawie

– eksponowanie ich w wybra-

nym miejscu w sali;

•

tworzenie własnych ksiąŜe-

czek;

•

ramach

tematyki

–

,,Bajkowy karnawał” – po-

znawanie

dłuŜszych utworów

literackich o wartościach wy-

chowawczych,

wiązanie

sprawiedliwości i dobrych

uczynków z pięknem – wy-

powiadanie się na temat kul-

tury zachowania i niespra-

wiania innym przykrości –

próby dokonywania oceny

zachowań ludzkich – (wyra-

anie własnych uczuć i myśli,

a takŜe nazywanie i rozumie-

nie uczuć swoich i innych –

w oparciu o fragmenty wy-

branej literatury dziecięcej):

,,Brzydkie

kaczątko”,

H.Ch.Andersena ( prawo do

szacunku );

* ,,Kopciuszek”, J.Peraulta (

prawo

wypowiadania

własnych myśli i mówienia o

swoich uczuciach );

•

wykonanie ksiąŜeczek na pod-

stawie bajek i wyeksponowanie

ich w ,,Kąciku Ciekawej KsiąŜki”

•

zabawy w teatr połączone z próbą

tworzenia własnych tekstów i

scenek rodzajowych, dramowych,

pantomimicznych oraz wizualiza-

cyjnych ( wykorzystanie niewer-

balnych środków wyrazu: ruchy

ciała, rąk, mimika, spojrzenie,

uśmiech ) – nazywanie wyraŜa-

nych stanów i emocji;

•

rozwijanie empatii poprzez do-

strzeganie stanów emocjonal-

nych oraz uwraŜliwianie na do-

znania innych na podstawie bajki

terapeutycznej - ,,Dwa ołówki”

- przedstawienie w formie pla-

stycznej własnego nastroju w

oparciu o jej treść [w ramach re-

alizacji Programu autorskiego -

,,Mały Artysta”- terapia przez

taniec, bajkę i plastykę ];

•

wystawienie

inscenizacji

,,Pragnę mieć przyjaciela” na fo-

rum przedszkola oraz dla zapro-

szonych gości z Zespołu Szkół

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 17

Specjalnych i Gimnazjum w

Bielsku Podlaskim. Przedstawie-

nie oparto motywach opowiada-

nia ,,Mały KsiąŜę”,A. de Saint–

Exupery’ego,

poruszającego

problem uczuć, umiejętności ich

okazywania oraz rolę i potrzebę

posiadania przyjaciół jako czyn-

nika budującego właściwe więzy

międzyludzkie [ w ramach reali-

zacji Programu autorskiego -

,,Mały Artysta terapia przez ta-

niec, bajkę i plastykę];

•

systematyczne czytanie bajek

dla dzieci po obiedzie w ra-

mach akcji – ,,Cała Polska

czyta dzieciom”;

•

uczestniczenie w spotkaniu

autorskim z zaprzyjaźnioną z

naszym przedszkolem autor-

ką wierszy dla dzieci – p. Da-

nutą Kardyńską – prezentacja

najnowszego zbiorku poezji

–

,,Łabędzie marzenia”;

umiesz-

czenie go w ,,Kąciku Cieka-

wej KsiąŜki”, czytanie wy-

branych utworów z tomiku

podarowanego dla przedszko-

la;

•

kontynuowanie współpracy z

Miejską Biblioteką Publiczną

– zwiedzanie budynku – zapo-

znanie z księgozbiorem dla

dzieci, zasadami wypoŜycza-

nia ksiąŜek i pracą biblioteka-

rza – słuchanie bajek w ra-

mach akcji ,,Cała Polska czyta

dzieciom”, wystawienie prac

plastycznych na terenie biblio-

teki na temat: ,,Ulubione po-

staci ze znanych bajek” oraz

,,Moja zakładka do ksiąŜki”;

Wszystkie opisane działania

przyniosły oczekiwany efekt. Dzieci

bardzo chętnie zaangaŜowały się do

przygotowań

majowego

więta

ksiąŜki. Zgodnie z regulaminem

opracowanym przez organizatorki tej

imprezy:

Mariolę

Stelmasiak

Agnieszkę Kośko, kaŜda pani wyty-

powała ze swojej grupy po 2 repre-

zentantów do konkursu recytator-

skiego - ,,Dziecięce fantazje malo-

wane wierszem”. Na repertuar złoŜy-

ły się wiersze znanych poetów dla

dzieci: J. Brzechwy, J. Tuwima oraz

zaproszonego gościa – p. Danuty

Kardyńskiej, która po kaŜdym autor-

skim spotkaniu przekazuje placówce

najnowszy tomik swoich wierszy dla

dzieci.

Nasz honorowy gość – pani

Danusia, została przewodniczącą

jury, w skład którego weszła rów-

nieŜ p. Zofia Karpuk - Kierownik

Oddziału dla Dzieci i MłodzieŜy

przy Miejskiej Bibliotece Publicznej

w Bielsku Podlaskim. Nad właści-

wym przebiegiem konkursu czuwała

dyrektor naszej placówki – p. Anto-

nina Karpiuk.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 18

Inaugurację imprezy rozpo-

częła autorskim wierszem –

,,KsiąŜki” – pani Mariola w przebra-

niu wróŜki.

Zmagania konkursowe wszy-

scy śledziliśmy z nieukrywanym po-

dziwem dla małych artystów, którzy

bardzo solidnie i z ogromną wraŜli-

wością zaprezentowali się przed

przedszkolną publicznością. Na po-

dziw i uznanie zasługiwały szcze-

gólnie 3 i 4-latki, które z wielkim

zaangaŜowaniem emocjonalnym i

talentem aktorskim interpretowały

przygotowane

wiersze.

Wszyscy

wypadli w oczach jury bardzo pro-

fesjonalnie, a w związku z tym obra-

dom nie było końca. Członkowie

komisji bardzo długo debatowali nad

przyznaniem poszczególnych miejsc

( I, II, III ) oraz wyróŜnień. Świad-

czyło to tylko o wysokim poziomie

uczestników konkursu.

Po zakończeniu części kon-

kursowej, podczas gdy obradowało

jury, dzieci przeniosły się w mu-

zyczną krainę bajki, w którą porwała

je, z właściwym sobie temperamen-

tem, pani Agnieszka – nasz bajkowy

elf. Natomiast mali tancerze z koła

wokalno-tanecznego - ,,Fantazja”

pięknym układem choreograficz-

nym, przygotowanym przez p. Jolę

Chomaniuk, wprowadzili wszystkich

w magiczny nastrój.

Następnie, kolejnym wierszem au-

torskim - ,,Co to jest bajka”?- wróŜ-

ka Mariola wprowadziła dzieci

w klimat bajki ,,Królewna ŚnieŜka”

w interpretacji naszych koleŜanek –

p. Iwony Owerczuk i p. Agnieszki

Kośko.

Jednak najpiękniejszym zwień-

czeniem imprezy była prawdziwa

niespodzianka, przygotowana spe-

cjalnie na tę okazję. Dzieci przebra-

ne za znane postaci wystąpiły w po-

kazie bajkowej mody, co stanowiło

bez wątpienia niecodzienną atrakcję.

Stroje pomogli przygotować, jak

zawsze nieocenieni w takich sytu-

acjach nasi rodzice, którzy juŜ nie-

jednokrotnie okazali swoje wsparcie,

w szczególnie waŜnych dla dzieci

wydarzeniach przedszkolnych. Za-

równo tancerze, jak teŜ uczestnicy

pokazu, zostali nagrodzeni gromkimi

brawami. Na wizualny klimat impre-

zy duŜy wpływ miała równieŜ prze-

piękna bajkowa galeria dziecięcych

prac plastycznych oraz dekoracje

wykonane przez nauczycielki.

W końcu nadszedł czas na

ogłoszenie wyników konkursu recy-

tatorskiego, na który z niecierpliwo-

cią czekali nasi artyści. Po trudnych

obradach miejsca i wyróŜnienia zo-

stały przydzielone poszczególnym

uczestnikom. Pani D. Kardyńska

uroczyście ogłosiła werdykt – za I,

II, III miejsce nagrodziła zwycięz-

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 19

ców swoimi tomikami wierszy. Wy-

róŜnieni w konkursie otrzymali al-

bumy. KaŜdemu z uczestników wrę-

czono takŜe pamiątkowe dyplomy,

natomiast członkom komisji organi-

zatorzy przygotowali na piśmie

piękne podziękowania za systema-

tyczną współpracę w realizacji dzia-

łań

dydaktyczno-wychowawczych

na rzecz naszej placówki.

Myślę, Ŝe imprezy na więk-

szym forum dają wiele poŜytku, a

przede wszystkim – nieskrywanej

spontanicznej radości oraz wielu po-

zytywnych doznań emocjonalnych

dla przedszkolaków. Poza tym po-

przez takie spotkania dzieci uczą się

dyscypliny i odpowiedzialności za

podejmowane działania, starają się

pokazać z jak najlepszej strony, bo

mają silną motywację, Ŝe czeka je

zasłuŜona nagroda za wysiłek. One

równieŜ na swój sposób, podobnie

jak dorośli – przeŜywają tak wielkie

wystąpienia, ale pomimo wszystko

są bardzo dzielne i odwaŜnie stawia-

ją czoło nowym wyzwaniom. To jest

bardzo budujące zarówno dla na-

uczyciela, który je przygotowuje do

występu, oraz dla rodzica, który do-

cenia ten wysiłek. Rodzic dostrzega,

e w placówce, do której uczęszcza

jego dziecko, zawsze dzieje się coś

ciekawego oraz rozumie, iŜ warto

poświęcić takim wydarzeniom swój

czas, a tym samym wspierać na-

uczyciela w jego przedsięwzięciach.

Współpraca taka jest bardzo

waŜna, gdyŜ obie strony czerpią z

niej obopólne korzyści – przedszkole

zyskuje sobie dobrą opinię w środo-

wisku lokalnym, właśnie dzięki ro-

dzicom, którzy są zadowoleni z ak-

tywnych i pomysłowych działań pla-

cówki, do której ich dziecko uczęsz-

cza.

Bibliografia:

,,Podstawy pedagogiki przedszkolnej”,
pod red.M.Kwiatowskiej ( W-wa,
WSiP, 1998r., wyd.2, str.293 );

,,Podstawy pedagogiki przedszkolnej”,
pod red M.Kwiatowskiej ( W-wa,
WSiP, 1998r.,wyd.2, s.306 );

J.Cieślikowski - ,,Wielka zabawa”.
Op. cit., s.269;

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 20

Eugenia Pietryszyk

Urszula Roman

Konkurs strof o naszym

regionie rozstrzygnięty

IV edycja Międzyszkolnego

Konkursu Poetyckiego „Miasto re-

gion w Unii Europejskiej” odbyła się

dn.28 maja 2008 r. w Szkole Pod-

stawowej Nr 12 w Białymstoku

Patronat nad konkursem spra-

wuje Centrum Edukacji Nauczycieli

w Białymstoku, a nagrody zostały

ufundowane przez Podlaskie Cen-

trum Informacji Europejskiej oraz

Prezydenta Miasta Białegostoku, za

co bardzo serdecznie dziękujemy.

Dziękujemy

równieŜ

Pani

Wiktorii Blakickiej – pracownikowi

CEN-u, konsultantowi do spraw ję-

zyków obcych, która jest z nami od

samego początku i wspiera nas me-

rytorycznie oraz wspomaga pracą w

jury konkursowym.

Idea przeprowadzenia tego ro-

dzaju konkursu zrodziła się wraz z

przystąpieniem Polski do Unii Euro-

pejskiej. Uznałyśmy, Ŝe w dobie in-

tegracji europejskiej, a nawet glo-

balnej, naleŜy eksponować bogactwo

i róŜnorodność naszej Małej Ojczy-

zny. Otwierając się na inne społecz-

ności, kultury, otwieramy się jedno-

cześnie na siebie. Zachodzi wówczas

bardzo ciekawe zjawisko współist-

nienia międzykulturowego w społe-

czeństwie wielokulturowym. NaleŜy

to zjawisko dostrzegać i opisywać.

A najbardziej wzruszającą formą

wyraŜania otaczającego świata są

strofy liryczne, zaś najbardziej sub-

telnym poetą jest dziecko.

I ten właśnie cel przyświeca

organizatorkom

międzyszkolnego

konkursu poetyckiego „ Miasto i re-

gion w Unii Europejskiej”.

Samą ideą konkurs wpisał się

obchody

„Międzynarodowego

Roku Dialogu Międzykulturowego”.

Na obecny konkurs napłynęły

32 prace uczniów ze szkół białostoc-

kich, a nawet rejonowych. Jury

przyznało 4 nagrody główne oraz

4 wyróŜnienia.

Wiersze uczniów są bardzo

ciekawe. PrzewaŜnie zawierają mo-

tyw otaczającej przyrody – jakby

podąŜając za słowami Mickiewicza

„widzę i opisuję”. A to jest najbogat-

sze, co moŜe być.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 4(42)/2008

strona 21

Bardzo nas ucieszył równieŜ

fakt, Ŝe na tegoroczny konkurs

wpłynęły liczne prace uczniów klas

czwartych.

Nagrodzeni uczniowie:

Karolina Bielawska kl. IV -

Szkoła Podstawowa w Czarnej
Białostockiej

Ewelina Lipińska kl. IV „d”

Szkoła Podstawowa nr 16 w Bia-
łymstoku

Maciej Mancewicz kl. VI „f”

Szkoła Podstawowa nr 50 w Bia-
łymstoku

BłaŜej Babula  kl.  V „a”–
Szkoła Podstawowa  nr 12 w
Białymstoku

WyróŜnieni uczniowie:

Joanna Zasowska Kl. IV „d” -

Szkoła Podstawowa im. Króla
Zygmunta Augusta Wasilkowie

Gabriela Kownacka kl. IV „a” -

Szkoła Podstawowa nr 2 w Czar-
nej Białostockiej

Martyna Siemieńczuk kl. IV
„d” -

Szkoła Podstawowa nr 16

w Białymstoku

Adrianna Pikuła kl. VI „a” -

Szkoła Podstawowa N 12 w Bia-
łymstoku

Gratulujemy

nagrodzonym

i wyróŜnionym uczniom oraz ich

opiekunom. Zapraszamy równieŜ do

udziału w kolejnej edycji konkursu.

Joanna Zaskowska „Podlasie”

Podlasie to region
zamieszkany przez nas na zawsze.
To wspólny dom,
w którym czujemy się szczęśliwi…
Szczęśliwi i dumni
z takiego regionu.
Piękne lasy, pola, wsie i łąki
przyciągają wzrok
niczym cuda świata.
Podlasie łączy nas- jak rodzinę.
Łączy jak dziecko puzzle w obrazek.
Jesteśmy rodziną – rodziną z Podlasia,
z tak pięknego, zielonego regionu.

Nowości wydawnicze

Aspekty 4(42)/2008

strona 22

Zbiory Specjalne wzbogaciły się o kolejne

filmy edukacyjne

Filmowy    pakiet  przeznaczony  dla    dzieci  i  młodzieŜy  szkolnej  „Lekcje  prze-
strogi” to pięć nowel edukacyjnych w fabularnej formule wraz z komentarzami
psychologa.  Dotykają  konkretnych problemów,  z  którymi  borykają  się nauczy-
ciele w swojej codziennej pracy z uczniami. Filmy mają stać się pretekstem do
dyskusji  z  młodzieŜą  o  takich  zjawiskach,  jak  choćby  palenie  papierosów,
ADHD, czy uzaleŜnienie od Internetu . Wydawca  dołącza  poradnik metodycz-
ny  „Konspekty pracy na podstawie filmów”.

„Lekcje Przestrogi 2”

Przyjaciel

scen.

reŜ.

Dariusz

Regucki.

–

Kraków,

2007.

1 dysk optyczny [DVD] (15 min) Sygn. CD 856
Komu zaufać, gdy jest się samotnym ? Jak i gdzie szukać przyjaźni ?

WWW. W sieci / scen. i reŜ. Dariusz Regucki. – Kraków, 2007.
1 dysk optyczny [DVD] (15 min) Sygn. CD 857
Problem uzaleŜnienia od Internetu i komputera

Nikotyna - legalny narkotyk / scen. i reŜ. Dariusz Regucki. – Kraków, 2007.
1 dysk optyczny [DVD] (15 min) Sygn. CD 858
O złych skutkach palenia papierosów

Piotrek  /  scen.  i  reŜ.  Dariusz  Regucki.  –  Kraków,  2007.  –  1  dysk  optyczny
[DVD] (15 min)   Sygn. CD 859
Nowela dla uczniów o problemie ADHA

ADHD – juŜ z tobą nie wytrzymam / scen. i reŜ. Dariusz Regucki. – Kraków,
2007. – 1 dysk optyczny [DVD] (15 min) Sygn. CD 860
Film dla rodziców o problemie ADHD wśród dzieci

Film przygotowany przez „Wydawnictwo Sejmowe”

Sejm RP : tradycja i współczesność  / Kancelaria sejmu . – Warszawa, 2007.
1 dysk optyczny  [DVD] (45 min) Sygn. 861
Sejm Rzeczpospolitej Szlacheckiej ; Sejm II Rzeczpospolitej ; Sejm III Rzecz-
pospolitej  ; Kancelaria sejmu, czyli kto pomaga posłom

opracowała Jolanta Bakier

CEN informuje

Aspekty 4 (42)/2008

strona 23

Sprawozdanie z realizacji projektu
„Nowy rok szkolny z CEN” w roku 2008

Projekt edukacyjny „NOWY ROK SZKOLNY z CEN-em”, to oferta

szkoleniowa realizowana przez nauczycieli konsultantów Centrum w odpowie-

dzi na stwierdzone bądź przewidywane potrzeby nauczycieli województwa pod-

laskiego w zakresie doskonalenia.

Projekt polega na przeprowadzeniu cyklu konferencji w miastach powia-

towych dawnego woj. białostockiego oraz w Białymstoku. „NOWY ROK

SZKOLNY z CEN-em” wpisuje się w zadania statutowe Centrum i jest realizo-

wany we współpracy z wydawnictwami edukacyjnymi.

Adresatami projektu edukacyjnego są nauczyciele wszystkich typów

szkół, pracownicy nadzoru pedagogicznego oraz przedstawiciele jednostek sa-

morządu terytorialnego odpowiedzialni za oświatę.

Celem projektu jest dotarcie z ofertą edukacyjną w priorytetowych obsza-

rach pracy szkół i placówek oświatowych do szerokiego grona nauczycieli i in-

nych pracowników oświaty województwa podlaskiego.

W pierwszej, plenarnej części przedstawiliśmy wybrane, waŜne i aktualne

zagadnienia związane z rozpoczynającym się nowym rokiem szkolnym.

Część druga to zajęcia warsztatowe, które zostały przeprowadzone przez

nauczycieli konsultantów w grupach tematycznych.

Część I – plenarna

Temat

Realizator

Aspekty prawne awansu zawodowego nauczyciela w kontek

cie

zmian w Rozporz

dzeniu MEN

Krystyna Grabowska

rodki UE na projekty edukacyjne

Artur Brzezi

ski

Planowanie pracy nauczyciela w kontek

cie zmieniaj

cej si

podstawy programowej.

Alina Mikołajczuk, Anna
Karpowicz

Ucze

niepełnosprawny intelektualnie w klasie

Anna Florczak

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole

Dorota Ksok-Borowska

Europejskie Portfolio J

zykowe.

Krystyna Łuniewska

Tablica interaktywna – nowe narz

dzie wspomagaj

ce dydakty-

Zdzisław Babicz

W części plenarnej zostały takŜe przedstawione:

•

oferta edukacyjna Instytutu Pamięci Narodowej

•

informacja o podręcznikach, poradnikach metodycznych Nowej Ery

CEN informuje

Aspekty 4 (42)/2008

strona 24

•

oferta współpracy ze szkołami Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Wę-

gierki w Białymstoku

Część II – spotkania w zespołach problemowych

Temat

Realizator

Aspekty prawne awansu zawodowego nauczyciela w kontek

cie

zmian w Rozporz

dzeniu MEN

Krystyna

Grabow-

ska, Anna Krawczuk

Jak praktycznie wykorzysta

"energi

" okresu dojrzewania, czyli

wybór tematów i metod aktywnych do planowania godzin wycho-
wawczych w gimnazjum

Dorota

Ksok-

Borowska

Uaktywnianie uczniów niepełnosprawnych intelektualnie poprzez
organizowanie sytuacji sprzyjaj

cych zadawaniu pyta

Anna Florczak

Jak wybra

temat projektu finansowanego ze

rodków UE?

Artur Brzezi

ski

Planowanie pracy nauczyciela w kontek

cie zmieniaj

cej si

pod-

stawy programowej.

Alina

Mikołajczuk,

Anna Karpowicz

Dlaczego warto pracowa

z Europejskim Portfolio J

zykowym na

lekcjach j

zyków obcych?

Krystyna Łuniewska

Wykorzystanie tekstów literackich do rozwijania umiej

tno

ci spo-

łecznych dzieci na I etapie edukacji.

Jadwiga Czy

ewska

Tablica interaktywna – nowe narz

dzie wspomagaj

ce dydaktyk

Zdzisław Babicz

Czy jestem w zasi

gu wypalenia zawodowego;

symptomy i stopnie wypalenia zawodowego, koło bezpieczników.

Gra

yna Łaniewska

Spotkania odbyły się w podanych niŜej terminach i miejscach:

Termin

Miejsce

Adres

1. 28.08

godz. 10.00

Zespół Szkół Ogólnokształc

cych i Zawodowych

ul. Tysi

clecia 15

2. 29.08

godz. 10.00

Siemiatycze

Szkoła Podstawowa nr 3
ul. Gen. Wł. Andersa 4

3. 1.09

godz. 11.30

Hajnówka

Zespół Szkół Zawodowych
ul. 3-go maja 25

4. 2.09

godz. 14.30

Bielsk Podlaski

II LO z BJN
Kopernika 4

5. 3.09

godz. 14.30

Sokółka

Szkoła Podstawowa nr 2
ul. Szkolna 2

6. 4.09

godz. 14.30

Białystok

CEN, Złota 4

Spotkania cieszyły się sporym zainteresowaniem nauczycieli. Bardzo du-

Ŝą

frekwencję odnotowaliśmy w Siemiatyczach. W zajęciach wzięło udział po-

nad 14% wszystkich zatrudnionych w powiecie siemiatyckim nauczycieli. Sytu-

CEN informuje

Aspekty 4 (42)/2008

strona 25

acja taka miała miejsce takŜe w latach wcześniejszych i potwierdza to zasadność

organizacji Akcji w miastach powiatowych.

Rozmowy z uczestnikami potwierdziły trafność doboru tematyki zarówno

sesji plenarnej jak i zajęć warsztatowych.

Nazwiska prowadzących
warsztaty

Tematyka

Liczba
uczestników

Krystyna Grabowska,
Anna Krawczuk

Awans zawodowy

Jadwiga Czy

ewska,

I etap edukacyjny

Artur Brzezi

ski,

Projekty edukacyjne finansowane przez
UE

Anna

Karpowicz,

Alina

Mikołajczuk

Podstawa programowa

Zdzisław Babicz

Tablica interaktywna

Anna Florczak

Uczeń niepełnosprawny

Gra

yna Łaniewska

Wypalenie zawodowe

Dorota Ksok - Borowska

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna

Krystyna Łuniewska

Europejskie portfolio językowe

Razem w cz

ęś

ci warsztatowej

275

Uczestnicy projektu (w części plenarnej)

326

Podkreślić naleŜy duŜe zaangaŜowanie konsultantów w przygotowanie

i prowadzenie szkoleń, pomoc organizacyjną nauczycieli bibliotekarzy z Filii

CEN oraz dobrą współpracę ze szkołami, które udostępniły swoje pomieszcze-

nia i wyposaŜenie.

opracowanie: Zdzisław Babicz

Warsztaty metodyczne dla nauczycieli języka obcego

Serdecznie zapraszamy nauczycieli języków obcych na:

Warsztat metodyczny dla nauczycieli języka niemieckiego szkół podstawo-

wych i gimnazjalnych pt. „Praca metodą ścieŜek zadań”, który obędzie się
6 listopada 2008r o godzinie 15.00 w sali 215 w budynku Centrum Edukacji

Nauczycieli na ul. Złotej 4 w Białymstoku. Warsztat poprowadzi: Krystyna

Łuniewska, konsultant ds. języka niemieckiego.

Warsztat metodyczny dla nauczyciel języka rosyjskiego pt. „Rozwijanie

umiejętności językowych poprzez wykorzystywanie obrazka”, który obę-

CEN informuje

Aspekty 4 (42)/2008

strona 26

dzie się w dniu 8 listopada 2008r o godzinie 10.00 w sali 215 w budynku

Centrum Edukacji Nauczycieli na ul. Złotej 4 w Białymstoku. Warsztat po-

prowadzą: Rozalia Skiba, autorka cyklu podręczników "Dielowaja riecz"

i Wiktoria Blakicka, konsultant ds. języków obcych.

Warsztat metodyczny dla nauczycieli języka obcego pt. „Projektowanie

i gromadzenie pomocy wizualnych do wykorzystania na lekcji języka
obcego”, który obędzie się 26 listopada 2008r o godzinie 15.00 w sali 215

w budynku Centrum Edukacji Nauczycieli na ul. Złotej 4 w Białymstoku.

Warsztat poprowadzi: Wiktoria Blakicka, konsultant ds. języków obcych

Warsztat metodyczny dla nauczycieli języka niemieckiego szkół ponadgim-

nazjalnych pt. „Praca metodą ścieŜek zadań”, który obędzie się 11 grudnia
2008r o godzinie 15.00 w sali 215 w budynku Centrum Edukacji Nauczycieli

na ul. Złotej 4 w Białymstoku. Warsztat poprowadzi: Krystyna Łuniewska,

konsultant ds. języka niemieckiego

Wiktoria Blakicka - konsultant ds. języków obcych
Krystyna Łuniewska – konsultant ds. języka niemieckiego