Zgodnie z nowymi obowiązują-
cymi już regulacjami, co do zasady 
miejscem opodatkowania usług 
świadczonych dla podatników w 
rozumieniu ustawy o podatku od 
towarów i usług jest kraj siedziby 
usługobiorcy. 

Podatek płaci 

usługodawca

Miejscem opodatkowania usług 
świadczonych dla podmiotów nie 
posiadających statusu podatnika 
VAT (np. na rzecz osoby fizycznej) z 
pewnymi wyjątkami jest kraj, gdzie 
usługodawca posiada siedzibę lub 
też stałe miejsce zamieszkania. 
Oznacza to w praktyce, że nieza-
leżnie od tego, czy transport jest 
świadczony wyłącznie na tery-
torium Polski czy też, mówiąc 
nomenklaturą dotychczasową, 
jest to tzw. transport wewnątrzw-
spólnotowy lub międzynarodowy, 
to o ile będzie świadczony na rzecz 
zagranicznego podatnika, nie 

będzie podlegał opodatkowaniu 
VAT w Polsce - jeśli nabywca oczy-
wiście nie ma w Polsce stałego miej-
sca, dla którego ta usługa byłaby 
świadczona. W zakresie dokumen-
towania wystawiona faktura VAT 
nie będzie zatem zawierała faktury 
z polskim podatkiem VAT. Inaczej 
sprawa wygląda w przypadku 
wykonywania transportu pomię-
dzy krajami Unii. Dla wyłączenia z 
opodatkowania krajowym, polskim 
podatkiem VAT nie będzie konieczne 
wykazywanie zagranicznego numeru 
identyfikacji podatkowej. 

Transport krajowy 

i zagraniczny

Z kolei w przypadku transportu 
międzynarodowego nasz krajowy 
przewoźnik będzie wystawiał fak-
turę VAT zagranicznemu kontra-
hentowi, ale - co istotne - nie będzie 
musiał gromadzić dokumentów 
uprawniających do stosowania 
0-procentowej stawki VAT, gdyż 

usługa będzie w całości opodatko-
wana przez nabywcę. 
Inaczej sytuacja będzie wyglądała, 
gdy polski przewoźnik wystawi fak-
turę VAT na polskiego podatnika 
za transport międzynarodowy. 
Zgodnie ze zmienionymi przepi-
sami, w takiej sytuacji nie tylko pol-
ski odcinek transportu będzie pod-
legał opodatkowaniu VAT w Polsce, 
ale cała trasa transportu. Jeśli polski 
usługodawca nie będzie miał w 
swojej dokumentacji dokumentów 
uprawniających do stosowania 
preferencji, to będzie musiał nali-
czać VAT od całości usługi, zatem 
nie tylko od odcinka krajowego, 
lecz od całej trasy. Usługi w cało-
ści wykonywane z kolei poza Unią 
Europejską (bez tranzytu przez 
Polskę), jeśli będą świadczone dla 
polskiego podatnika podatku VAT, 
będą w całości opodatkowane w 
Polsce VAT-em. Problematyczną 
kwestią jest stawka VAT dla tego 
rodzaju usług, a mianowicie, czy 
0 proc., czy 22 proc., gdyż art. 88 
ust.3, który definiuje transport mię-
dzynarodowy, nie został znoweli-
zowany. Istnieje duże ryzyko, że w 
takiej sytuacji wykładnia pójdzie w 
stronę 22 proc., a nie 0 proc. 
Inaczej sprawa wygląda przy usłu-
gach świadczonych na rzecz kon-
sumentów (nie podatników). Jeśli 
transport rozpocznie się i zakoń-
czy na terytorium dwóch różnych 
państw członkowskich, to miejscem 

opodatkowania  będzie kraj, gdzie 
transport towarów się rozpoczyna. 
Należy również wskazać, że od 
nowego roku, w sytuacji podatni-
ków kupujących usługi transportu 
towarów od zagranicznych prze-
woźników, niezależnie od tego, 
gdzie transport był wykonywany i 
czy na fakturze podano tzw. euro-
NIP polskiego podatnika, to i tak 
będzie zobowiązany do rozliczania 
importu usługi. Jeżeli natomiast 
transport był wykonywany w Polsce 
lub był to tzw. transport wewnątrz-
wspólnotowy, to obecnie podlega 
opodatkowaniu wg stawki 22 proc. 
Co od usług transportu pasażerów, 
to będą rozliczane na dotychczaso-
wych zasadach. Bez znaczenia na 
czyją rzecz są one świadczone, bo 
i tak są opodatkowane tam, gdzie 
są wykonywane z uwzględnieniem 
pokonanych odległości. 

 

■ Michał Szczypiór

Fot. Marek Loos / Fotolia

Kto i kiedy 

płaci VAT

N

OWE

 

ROZLICZENIA

 

USŁUG

 

TRANSPORTOWYCH

 

W

 2010 

R

. 

Kolejny rok, kolejne zmiany w przepisach prawa podatkowego. 
Tym razem ustawa o podatku od towarów i usług w zakresie 
rozliczania usług transportowych została w znaczącym 
zakresie znowelizowana. Wszystko za sprawą ustawy z 23 
października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów 
i usług (Dz. U Nr 195, poz. 1504), która wprowadziła nowe 
odmienne zasady opodatkowania usług świadczonych przez 
transportowców. 

Zarządzanie 

P

ODATKI

Miejscem opodatkowania usług świadczonych 

dla podatników VAT jest kraj siedziby usługobiorcy.

Michał Szczypiór, doradca 
podatkowy: „Miejscem opodat-

kowania usług świadczonych dla 
podmiotów nie posiadających 
statusu podatnika VAT (np. na 
rzecz osoby fi zycznej), z pewnymi 
wyjątkami, jest kraj, gdzie usłu-
godawca posiada siedzibę lub 
też stałe miejsce zamieszkania”.

Truck&Business Polska

28