background image

1

Wykład VII

Powierzchnie drugiego stopnia



Kula



Elipsoida



Hiperboloida jednopowłokowa i dwupowłokowa



Paraboloida eliptyczna i hiperboliczna



Stożek i walec

background image

2

Kula

Kula o środku w punkcie S(a,b,c) i promieniu (r>0) jest 
opisana równaniem: 

(

)

(

)

(

)

2

2

2

2

r

c

z

b

y

a

x

=

+

+

S(a,b,c)

r

P(x,y,z)

x

y

z

background image

3

Elipsoida

Elipsoida

opisana jest równaniem:  

1

2

2

2

2

2

2

=

+

+

c

z

b

y

a

x

z

x

y

background image

4

Hiperboloida jednopowłokowa

Hiperboloida jednopowłokowa

jest opisana równaniem:  

1

2

2

2

2

2

2

=

+

c

z

b

y

a

x

z

x

y

background image

5

Hiperboloida dwupowłokowa

Hiperboloida dwupowłokowa

jest opisana równaniem:  

1

2

2

2

2

2

2

=

c

z

b

y

a

x

z

x

y

background image

6

Paraboloida eliptyczna 

Paraboloida

eliptyczna

opisana jest równaniem 

z

b

y

a

x

=

+

2

2

2

2

z

x

y

background image

7

Paraboloida hiperboliczna 

Paraboloida

hiperboliczna

opisana jest równaniem 

z

b

y

a

x

=

2

2

2

2

z

x

y

Przecięcie płaszczyzną
zawierającą oś OZ jest parabolą

Przecięcie płaszczyzną
z=const

jest hiperbolą

background image

8

Stożek eliptyczny 

Stożek

eliptyczny

opisany jest równaniem: 

2

2

2

2

2

2

c

z

b

y

a

x

=

+

z

x

y

Przecięcie płaszczyzną
z=const

jest elipsą

Przecięcie płaszczyzną XOZ lub 
YOZ jest parą prostych

background image

9

Walec eliptyczny 

Walec

eliptyczny

opisany jest równaniem: 

1

2

2

2

2

=

+

b

y

a

x

z

x

y

Przecięcie płaszczyzną
z=const

jest elipsą

Przecięcie płaszczyzną XOZ lub 
YOZ jest prostokąt

background image

10

Zadania z powierzchni drugiego stopnia

Zadanie 1. Znaleźć równanie powierzchni powstałej z obrotu 

elipsy 

dookoła osi OY

:  

1

9

25

2

2

=

+

y

x

y

x

z

P ( ?, k, 0)

k

S( 0,k,0)

Q ( x,k,z)

2. Punkt P obracając się
dookoła osi OY zatacza okrąg o 
ś

rodku w punkcie  S(0,k,0)

1.Punkt P leży na elipsie 

zatem

czyli





=

=

+

9

1

25

1

9

25

2

2

2

k

x

k

x





0

,

,

9

k

1

25

P

2

k

3. Ponieważ punkty P i Q leżą
na okręgu, zatem |SP|=|SQ|. 

background image

11

4. Jeżeli |SP|=|SQ| to |SP|

2

=|SQ|

0

0

9

1

25

SP

2

2

+

+





=

k

2

2

2

Q

S

z

+

=

5. Porównujemy kwadraty odległo

ś

ci uzyskuj

ą

c: 

25

:

9

1

25

2

2

2

z

x

k

+

=





1

25

9

25

1

9

25

25

2

2

2

2

2

2

=

+

+

=

+

+

z

y

x

k

z

x

Odp.  Otrzymaliśmy równanie elipsoidy.  

background image

12

Zadanie 2. Znaleźć równanie powierzchni powstałej z obrotu 

hiperboli 

dookoła osi OX

:  

1

9

25

2

2

=

z

x

2. 

Ś

rodek okr

ę

gu jest w punkcie  S(k,0,0)

1.Punkt P le

ż

y na hiperboli, zatem

czyli





=

=

1

25

9

1

9

25

2

2

2

k

z

z

k





1

25

9

,

0

,

P

2

k

k

3

3

P ( k,0,?)

S( k,0,0)

Q ( k,y,z)

x

z

y

3. Punkt Q ma współrz

ę

dne  Q(k,y,z)

+

=





9

:

1

25

9

2

2

2

z

y

k





+

+

=

1

25

9

0

0

SP

2

2

k

2

2

2

Q

S

z

+

=

1

9

9

25

2

2

2

=

z

y

x

Odp.  Otrzymaliśmy hiperboloidę dwupowłokową.  

5

5