background image

 

41 

 

 

 

 

W

PŁYW WITAMIN ROZPUSZCZALNYCH W WODZIE NA SKÓRĘ I JEJ PRZYDATKI

 

Elżbieta Pobuta, Karolina Rachwał 

Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie 

 

 

 

Streszczenie 

 

Każda  z  witamin  wykazuje  specyficzne  dla  siebie  działanie,  a  w  połączeniu  synergistycznym,  które 
łączy  dwie  lub  więcej  witamin  w  jednym  preparacie,  zwiększają  się  dobroczynne  właściwości,  które 
pozwalają  na  utrzymanie  dobrego  i  zdrowego  wyglądu  skóry  oraz  jej  przydatków.  Działanie  takie       
w szczególności wykazują witaminy z grupy B. W nutrikosmetykach, jak i preparatach kosmetycznych 
najczęściej występują razem. Witaminy rozpuszczalne w wodzie muszą byd dostarczane wraz z poży-
wieniem do organizmu, gdyż ich nadmiar jest wydalany z moczem. Dlatego koniecznie trzeba dostar-
czad  te  witaminy  w  codziennej  diecie.  Artykuł  stanowi  przegląd  witamin  rozpuszczalnych  w  wodzie 
(witaminy z grupy B i witamina C). Celem pracy było przedstawienie wiedzy na temat wpływu witamin 
rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki. 

 

 

Influence of the water-soluble vitamins to the skin and its appendages 

 

Summary 

 

Each  vitamin  has  a  specific  action  for  yourself  and  in  connection  synergistic,  that  combines  two  or 
more vitamins in a single preparation increase the beneficial properties, that allow an
 maintenance 
good and healthy appearance of the skin and its  appendages.  Such action in particular  shows  vita-
mins  from  group  B.  In  nutricosmetics  as  and  cosmetic  preparations  most  often  to  occur  together. 
Water-soluble vitamins must be supplied with food into organism, because the excess is eliminated in 
the urine. So one must absolutely to provide these vitamins in daily diet. The article is a review of the 
water-soluble vitamins (vitamins from group B and vitamin C). The aim of work was to introduce the 
know-ledge concerning the influence of the water-soluble vitamins to the skin and its appendages. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

42 

 

Wprowadzenie 

 

Dostarczanie witamin do skóry wewnętrznie może odbywad się wraz z pożywieniem, bądź też dzięki 
nutrikosmetykom, czyli nowoczesnym kosmetykom. Jest to grupa preparatów, które stosuje się do-
ustnie, w formie tabletek lub proszków rozpuszczalnych w wodzie, służące poprawie urody. Receptu-
ra  nutrikosmetyku  jest  ukierunkowana  na  konkretny  problem  kosmetyczny,  np.  ujędrnianie  skóry, 
cellulit, ochrona przeciwstarzeniowa lub inne. Łączenie preparatów stosowanych doustnie z kosme-
tykami  aplikowanymi  na  skórę  sprawia,  że  działając  na  organizm  od  wewnątrz,  stanowią  również 
uzupełnienie codziennej pielęgnacji zewnętrznej

1

 

1.  Prezentacja witamin rozpuszczalnych w wodzie 

 

Witaminy  rozpuszczalne  w  wodzie  łatwo  wchłaniają  się  z  jelit  i  są  transportowane  do  tkanek  oraz 
przetwarzane w aktywne koenzymy. Nie gromadzą się jednak w organizmie do poziomu toksycznego, 
ponieważ ich nadmiar jest wydalany przez nerki wraz z moczem. Z tego też powodu wymagają stałe-
go  uzupełniania.  Ich  wadą  jest  to,  iż  ulegają  zniszczeniu  w  skutek  działania  wysokiej  temperatury, 
światła, substancji zawartych w dymie papierosowym i w preparatach antykoncepcyjnych. Niszczą je 
również  kawa,  alkohol,  antybiotyki  oraz  przeżywanie  sytuacji  stresowych.  Witaminy  te  odgrywają 
dużą  rolę  w  prawidłowym  funkcjonowaniu  układu  nerwowego,  umysłu,  wpływają  pozytywnie  na 
nastrój oraz mają znaczący wpływ na stan naszej cery, włosów i paznokci

2

 

1.1. Witamina C (Kwas askorbinowy) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 295 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/vitamin-c-ascorbic-acid-powder  

 

                                                           

1

 

Frydrych A., Witaminy w kosmetykach, „Expert Anti Aging”, 2008, 13, s. 9; 

Kalioska A., Po co skórze suplementy

„Expert Anti Aging”, 2008, 13

, s. 10.

 

2

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki, Wyd.2., Emilia, Kraków 1997, s. 13; Baokowski E., Biochemia. Podręcznik dla 

studentów studiów licencjackich i magisterskich, Med-Pharm Polska, Wrocław 2006, s. 293.

 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

43 

 

1.1.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina C bierze udział w procesie dojrzewania kolagenu, w procesach wzrostu i odnowy komórek, 
tkanek oraz naczyo krwionośnych. Wzmacnia system immunologiczny, zwiększając odpornośd. Leczy 
procesy  przeciwzapalne  oraz  zapobiega  infekcjom  i  przeziębieniom.  Osłabia  również  odczyny  aler-
giczne. Przyspiesza gojenie się ran, oparzeo i blizn. Zapobiega krwawieniom z dziąseł i parodontozie 
oraz zakrzepom w żyłach. Obniża poziom cholesterolu i zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy. Zwiększa 
wchłanianie żelaza, wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu ciśnienia krwi. Ma swój udział w 
syntezie  hormonów,  np.  adrenaliny,  kortyzolu.  Pomaga  zwalczad  od  alkoholowe  choroby  wątroby  i 
działa  przeczyszczająco.  Wspomaga  leczenie  chorób  psychicznych  i  zadmy.  Wygładza  drobne 
zmarszczki oraz łagodzi skutki opalania. Chroni przed niektórymi nowotworami i chorobą wieocową. 
Wykazuje właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze. Jest naturalnym antyoksydantem, zwalcza-
jącym wolne rodniki

3

1.1.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór witaminy C może wywoład szkorbut, powolne gojenie się ran, zatory żylne, kruchośd naczyo 
krwionośnych,  zanik  włókien  kolagenowych  oraz  zapalenie  dziąseł.  Zwiększa  łamliwośd  kości,  kru-
chośd i łamliwośd paznokci. Powoduje bladośd skóry i błon śluzowych. Zmniejsza odpornośd na infek-
cje. Wywołuje bóle mięśniowe, osłabienie, zmęczenie, ospałośd, apatię i brak apetytu

4

1.1.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar witaminy C może spowodowad kamienie w drogach moczowych, zakwaszenie moczu, nud-
ności, wymioty, skurcze żołądka, biegunkę oraz wysypkę

5

1.1.4.  Źródła występowania 

Witaminę C zawierają świeże owoce i warzywa, takie jak owoce cytrusowe, kapusta, pomidory, ziem-
niaki, papryka, zielona pietruszka, szpinak, dzika róża, czarna porzeczka, czerwona papryka, kiwi

6

1.1.5.  Wpływ witaminy C na skórę i jej przydatki 

Witamina  C  chroni  przed  promieniowaniem  UV,  wolnymi  rodnikami  i  elastozą  słoneczną.  Ujędrnia      
i  uelastycznia  skórę,  zapobiega  zmarszczkom,  dzięki  zwiększeniu  syntezy  kolagenu.  Uszczelnia              
i  wzmacnia  naczynia  krwionośne,  poprawia  mikrokrążenie  oraz  zapobiega  rozszerzaniu  się  naczyo 
krwionośnych.  Działa  złuszczająco  na  naskórek  i  rozjaśniająco  na  przebarwienia  i  piegi.  Przyspiesza 
gojenie  się  ran,  oparzeo,  blizn  oraz  łagodzi  skutki  nadmiernego  opalania.  Zapobiega  nadmiernemu 

                                                           

3

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki…, dz. cyt., s. 35; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgna-

cyjna i upiększająca. Twarz, Szyja, dekolt, Nowa Era, Warszawa 2013, s. 167; Holak E. i inn., Biologia. Vademecum maturalne 
2009
, Operon, Gdynia 2008, s. 129; Pyłka-Gutowska E., Biologia, Oświata, Warszawa 1993, s. 34; Jak ważne są witaminy w 
naszej codziennej diecie
, http://www.fitruda.blogspot.com/2012/08/jak-wazne-sa-witaminy-w-naszej.html, 18.02.2014; 
Molski M., Chemia piękna, PWN, Warszawa 2009, s. 262; Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy
http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 295-296. 

4

 Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana, WSiP, Warszawa 1999, s. 114; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., 

s. 130; Pyłka-Gutowska E., Biologia…, dz. cyt., s. 34; Jak ważne..., dz. cyt; Molski M., Chemia piękna…, dz. cyt., s. 263.

 

5

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki…, dz. cyt., s. 37; Jak ważne..., dz. cyt.. 

6

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki…, dz. cyt., s. 36; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Jak ważne..., dz. 

cyt; Molski M., Chemia piękna…, dz. cyt., s. 263. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

44 

 

wytwarzaniu łoju i warunkuje prawidłowy rozwój tkanki łącznej. Bierze udział w przenikaniu substan-
cji odżywczych. Działa przeciwzapalnie

7

1.1.6.  Suplementacja 

-  jest lepiej przyswajana z bioflawonoidami i innymi enzymami; 

-  działa lepiej z innymi przeciwutleniaczami, takimi jak np. witamina E; 

-  witamina C zakłóca testy wykrywające cukrzycę i raka okrężnicy lub określające ilośd hemo-

globiny

8

 

1.2.  Witamina B

1

 (Tiamina) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 291 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/vitamin-b1-thiamine-mononitrate-powder 

 

 

1.2.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina B

1

 bierze udział w przemianie cukrów na energię i reguluje procesy metaboliczne. Wspo-

maga pracę układu nerwowego poprzez przewodnictwo impulsów nerwowych oraz układu mięśnio-
wego i serca. Zwiększa apetyt i wpływa na prawidłowy wzrost i rozwój organizmu. Przyspiesza goje-
nie się ran, ułatwia oddychanie komórkowe i bierze udział w gospodarce wodnej organizmu. Popra-
wia  sprawnośd  intelektualną,  wpływa  pozytywnie  na  nastrój  oraz  łagodzi  bóle.  Ułatwia  trawienie         
i pomaga zwalczad chorobę powietrzną i morską. Wspomaga leczenie półpaśca

9

                                                           

7

 

Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana…, dz. cyt., s. 114; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 263; Malinka 

W., Zarys chemii kosmetycznej, Volumed sp. z o.o., Wrocław 1999, s. 94; Wydra A., Zastosowanie witamin w kosmetologii
http://www.copywriting-
kosmetyczny.pl/artykuly/serwis%20kosmetologiczny/Zastosowanie%20witamin%20w%20kosmetologii.pdf,
 18.02.2014, s. 

8; 

Komaszewska E., Witaminy w kosmetykach, „Aptekarz Polski”, 2010, 41(19)

http://www.aptekarzpolski.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=526&Itemid=66, 18.02.2014; Noszczyk M., 
Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 151; Schroeder G. (red.), Kosme-
tyki – chemia dla ciała
, Cursiva, Inowrocław 2011, s. 39-40; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgna-
cyjna…
, dz. cyt., s. 167.

 

8

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 37.

 

9

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 14; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Jak ważne…, dz. cyt.; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 254; Kłych A., Kosowska 
A., Jurczak T., Witaminy..., dz. cyt., s. 291; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 111; Drygas B., 
Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyjna…, dz. cyt., s. 166. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

45 

 

1.2.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór witaminy B

1

 może wywoład chorobę Beri-beri, zapalenie wielonerwowe, drażliwośd, depre-

sja,  bezsennośd,  zaburzenia  koncentracji  i  pamięci,  oczopląs,  osłabienie  mięśni  i  utratę  masy  ciała. 
Ponadto powoduje zmęczenie, apatię, zwolnienie perystaltyki jelit, zaburzenia trawienia, brak apety-
tu, nudności, wymioty i biegunki

10

1.2.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar  witaminy  B

1

  wydalany  jest  z  moczem,  może  niekiedy  powodowad  zawroty  i  bóle  głowy, 

nadwrażliwośd,  drżenie  mięśni,  nudności,  wymioty,  biegunki,  opryszczkę,  obrzęki,  wzmożoną  pobu-
dliwośd nerwową, reakcje alergiczne, kołatania serca

 11

1.2.4.  Źródła występowania 

Witamina B

1

 znajduje się w drożdżach, brązowym ryżu, grubych kaszach, orzechach, ziarnach pszeni-

cy,  płatkach  owsianych,  otrębach,  wątrobie, mleku,  zielonym  grochu,  rybach,  chudej  wieprzowinie, 
pieczywie razowym, dzikiej róży

12

1.2.5.  Wpływ witaminy B

1

 na skórę i jej przydatki 

Witamina B

1

 może byd pomocna w leczeniu półpaśca, pokrzywki, czyraków, trądziku łojotokowego i 

łojotokowego zapalenia skóry. Łagodzi świąd skóry i hamuje łojotok. Utrzymuje zdrowy wygląd i kolo-
ryt  skóry  poprzez  regulowanie  procesów  złuszczania  naskórka.  Przeciwdziała  wypadaniu  włosów, 
łupieżowi  oraz  korzystnie  wpływa  na  wzrost  włosów.  Wzmacnia  łamliwe  paznokcie.  Zapobiega  po-
wstawaniu zajadów i zmarszczkom

13

1.2.6.  Suplementacja 

-  wraz z choliną i kwasem pantotenowym wspomaga trawienie i daje ulgę w niestrawności; 

-  osoby pijące dużo alkoholu, kawy i herbaty powinny zwiększyd przyjmowanie witaminy B

1

-  najlepiej współdziała z innymi witaminami z grupy B

14

 

1.3.  Witamina B

2

 (Ryboflawina) 

 

                                                           

10

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 14; Jak ważne…, dz. cyt; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 254.

 

11

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 15; Jak ważne…, dz. cyt. 

12

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 14; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 254-255. 

13

 

Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 110; Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 4; 

Schroeder G., Kosmetyki – chemia…, dz. cyt., s. 45. 

14

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki…, dz. cyt., s. 39-40. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

46 

 

Źródło: Wykonany w programie ACD/ChemSketch Freeware na podstawie wzoru w: Malinka W., Zarys chemii 

kosmetycznej, Volumed sp. z o.o., Wrocław 1999, s. 97. 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/vitamin-b2-riboflavin-usp 

 

1.3.1.  Rola fizjologiczna 

Witamin B

2

 bierze udział w przemianach aminokwasów i lipidów oraz uczestniczy w procesach oddy-

chania  komórkowego.  Wspomaga  odpornośd,  procesy  widzenia  i  wzrostu.  Pomaga  w  utrzymaniu 
prawidłowego funkcjonowania skóry, jej  przydatków oraz błon śluzowych, a także w jej  regeneracji 
oraz gojeniu się ran. Wpływa na rozrodczośd i odpornośd oraz układ nerwowy. Ułatwia leczenie cho-
rób jamy ustnej, warg i języka oraz anemii. Ponadto jest naturalnym antyoksydantem

15

1.3.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór  witaminy  B

2

  wywołuje  zapalenie  skóry  i  pękanie  kącików  ust  oraz  wypryski  w  okolicach 

jamy  ustnej,  warg,  na  skórze  i  wokół  narządów  płciowych.  Ponadto  powoduje  wypadanie  włosów, 
łysienie,  matowe  włosy,  łamliwe  paznokcie,  łojotokowe  zapalenie  skóry,  łuszczenie  się  skóry  okolic 
nosa, ust, czoła i uszu. Ze strony układu nerwowego niedobór powoduje obniżenie sprawności umy-
słowej, brak koncentracji, zawroty głowy i bezsennośd. Wywołuje również niedokrwistośd i pelagrę. 
Powoduje  nadwrażliwośd  na  światło,  zaburzenia  ostrości  widzenia,  męczenie  się  oczu,  kataraktę  i 
łzawienie

16

1.3.3.  Objawy  nadmiaru 

Nadmiar  witaminy  B

2

  nie  grozi  zatruciem.  Przy  znacznym  przedawkowaniu  może  wywoład  świąd, 

drętwienie, uczucie palenia i kłucia, mocz przybiera kolor jaskrawożółty

17

1.3.4.  Źródła występowania 

Witaminę  B

zawierają  mleko,  produkty  mleczne,  jogurt,  ser,  drożdże,  ryby,  zielone  liście  warzyw, 

zboża, jaja, wątroba, chude mięso

18

1.3.5.  Wpływ witaminy B

2

 na skórę i jej przydatki 

                                                           

15

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 15-16; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Jak ważne…, dz. cyt.; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 255; Witamina B-
kompleks
, Solgar, http://www.solgar.pl/media/pdf/ulotki/Witamina_B-kompleks.pdf, dostęp 18.02.2014, s. 1; Jak ważne…
dz. cyt.; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 115. 

16

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 16; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Molski M., 

Chemia piękna..., dz. cyt., s. 252-253; Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt., s. 97; Jak ważne…, dz. cyt. 

17

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 16; Jak ważne…, dz. cyt.

 

18

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 16; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Jak ważne…, dz. cyt. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

47 

 

Witamina  B

łagodzi  zmiany  skórne  wywołane  trądzikiem  różowatym,  wspomaga  leczenie  trądziku 

łojotokowego  i  łojotokowego  zapalenia  skóry  poprzez  regulowanie  pracy  gruczołów  łojowych.  Po-
prawia  leczenie  ran  pooperacyjnych,  oparzeo  i  innych  urazów.  Zapobiega łamliwości  paznokci  i  po-
wstawaniu  zajadów  w  kącikach  ust.  Chroni  włosy  przed  wypadaniem,  nadaje  im  połysk,  zapobiega 
łupieżowi  i  przetłuszczaniu  się  włosów.  Pomaga  w  utrzymaniu  zdrowego  kolorytu  i  dobrego  stanu 
skóry. Bierze udział w procesach wzrostu i rogowacenia komórek naskórka. Opóźnia proces powsta-
wania zmarszczek

19

1.3.6.  Suplementacja 

-  działa najskuteczniej w połączeniu z witaminą B

6

, C oraz B

3

-  jest niezbędna do przekształcenia witamin B

6

 i PP w ich czynne postaci. 

 

1.4.  Witamina B

3

 (Niacyna; witamina PP) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 296 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/niacin-usp-powder 

 

 

1.4.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina  B

3

  bierze  udział  w  regulacji  spalania  tłuszczów,  białek  i  węglowodanów,  w  prawidłowym 

funkcjonowaniu  mózgu  i  układu  nerwowego.  Łagodzi  bóle  głowy  i  poprawia  wygląd  skóry.  Obniża 
ciśnienie  krwi,  poziom  cholesterolu  i  trójglicerydów  we  krwi.  Uczestniczy  w  tworzeniu  czerwonych 
ciałek  krwi,  w  syntezie  hormonów:  płciowych,  kortyzolu,  tyroksyny  i  insuliny.  Rozszerza  naczynia 
krwionośne,  poprawia  krążenie  krwi.  Łagodzi  objawy  zapalenia  stawów,  depresji,  bezsenności  oraz 
usuwa toksyczne substancje z organizmu. Działa przeciwzapalnie i hamuje rozwój cukrzycy typu I

20

1.4.2.  Objawy niedoboru 

                                                           

19

 

Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt., s. 97; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 256; Schroeder G., Kosmetyki – che-

mia…, dz. cyt., s. 45; Wydra A., Zastosowanie witamin…,dz. cyt., s. 4; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia 
pielęgnacyjna…
, dz. cyt., s. 166. 

20

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 17; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgna-

cyjna…, dz. cyt., s. 166; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 256; Jak ważne…, dz. cyt; Holak E., Biologia. Vademecum…
dz. cyt., s. 130; Pyłka-Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Jak ważne…, dz. cyt. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

48 

 

Niedobór  witaminy  B

3

  może  wywoład  chorobę  pelagrę  (rumieo  lombardzki),  utratę  łaknienia,  nie-

strawnośd,  osłabienie,  podrażnienie  skóry,  złuszczanie  się  i  rogowacenie  skóry,  spadek  masy  ciała, 
biegunkę,  bezsennośd,  zawroty  i  bóle  głowy,  zaburzenia  pamięci,  nadmierną  wrażliwośd  skóry  na 
światło słoneczne, zmęczenie, depresję

21

1.4.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar witaminy B

3

 może spowodowad uszkodzenie wątroby, pieczenie i świąd skóry, podwyższony 

poziom glukozy we krwi, napady dny moczanowej, bóle gośdcowe, psychozy

22

1.4.4.  Źródła występowania 

Witaminę  B

3

  zawierają  mięso,  wątroba,  mleko,  ryby,  jaja,  drożdże,  kiełki  pszenicy,  zielone  liściaste 

warzywa

23

1.4.5.  Wpływ witaminy B

3

 na skórę i jej przydatki 

Witamina B

3

 wpływa na gospodarkę wodną skóry, zmniejsza przez naskórkową utratę wody (TEWL) 

oraz reguluje wilgotnośd skóry. Przeciwdziała wypadaniu włosów i łupieżowi. Reguluje procesy złusz-
czania naskórka,  rozjaśnia przebarwienia,  pomaga leczyd  dermatozy,  trądzik, pęcherzycę  i stany za-
palne skóry. Wspomaga leczenie łuszczycy, pelagry i róży. Reguluje czynnośd skórnych naczyo krwio-
nośnych. Chroni skórę przed działaniem szkodliwych czynników. Hamuje procesy starzenia się skóry. 
Współuczestniczy  w  tworzeniu  kolagenu  i  barwnika  skóry,  czyli  melaniny.  Zapobiega  szorstkości  i 
zaczerwienieniu skóry. Usuwa substancje toksyczne z organizmu

24

1.4.6.  Suplementacja 

-  działanie witaminy B

3

 potęguje chrom

25

 

1.5. Witamina B

5

 (Kwas pantotenowy; Pantenol) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 298 

                                                           

21

 M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 256; Jak ważne…, dz. cyt; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34. 

22

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 18; Jak ważne…, dz. cyt. 

23

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 18; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Pyłka-

Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34; Jak ważne…, dz. cyt. 

24

 

Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt., s. 102; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 256; Schroeder G., Kosmetyki – che-

mia…, dz. cyt., s. 46; Wydra A., Zastosowanie witamin…,dz. cyt., s. 14-15; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetolo-
gia pielęgnacyjna…
, dz. cyt., s. 166; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 113. 

25

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 18. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

49 

 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/pantothenic-acid-powder-vitamin-b5-calcium-pantothenate 

 

1.5.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina  B

5

  bierze  udział  w  przemianie  kwasów  tłuszczowych,  cholesterolu  i  hormonów  steroido-

wych  oraz  uczestniczy  w  wytwarzaniu  przeciwciał  i  czerwonych  krwinek.  Zmniejsza  podatnośd  na 
infekcje  poprzez  wzmocnienie  układu  immunologicznego.  Pomaga  zachowad  dobrą  sylwetkę,  zapo-
biegając zmęczeniu i wyczerpaniu. Zwiększa wytwarzanie żółci oraz witaminy D. Łagodzi objawy ar-
tretyzmu. Bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu skóry, włosów i paznokci. Zapobiega siwie-
niu włosów i łysieniu

26

1.5.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór  witaminy  B

5

  może  wywoład  hipoglikemię,  schorzenia  skóry,  zaburzenia  krzepnięcia  krwi, 

zmęczenie, osłabienie, omdlenia, trudności z nauką, bóle brzucha, nudności i wymioty, zmniejszenie 
odporności, zaburzenia pigmentacji włosów, siwienie, wypadanie włosów, łysienie, zespół piekących 
stóp,  pęknięcia  skóry  w  kącikach  ust  i  oczu,  bóle  i  sztywnośd  stawów,  skurcze  i  mrowienia  ramion        
i nóg, pogorszenie wzroku

27

1.5.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar witaminy B

5

 może spowodowad biegunkę

28

1.5.4.  Źródła występowania 

Witaminę  B

5

  zawierają  mięso,  produkty  pełnoziarniste,  wątroba,  jaja,  kiełki  pszenicy,  otręby,  figi, 

orzechy, ziemniaki, drożdże, zielone warzywa, awokado

29

1.5.5.  Wpływ witaminy B

5

 na skórę i jej przydatki 

Witamina  B

5

  stymuluje  podziały  komórkowe  i  wspomaga  gojenie  ran,  blizn,  odleżyn,  owrzodzeo          

i  oparzeo.  Łagodzi  oparzenia  posłoneczne,  podrażnienia,  swędzenie  i stany  zapalne  skóry.  Wywiera 
korzystny wpływ na funkcje skóry, gruczołów łojowych oraz błon śluzowych. Ma działanie nawilżają-
ce,  wygładzające  i  przeciwrumieniowe.  Poprawia  elastycznośd  i  jędrnośd  skóry.  Rozjaśnia  przebar-
wienia, poprzez regulowanie procesów tworzenia melaniny. Wpływa na wzrost i regenerację włosów, 
nadaje  im  elastycznośd,  połysk,  poprawia  rozczesywanie  oraz  zapobiega  rozdwajaniu  się  koocówek     

                                                           

26

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 19; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgna-

cyjna…, dz. cyt., s. 166; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 257; Jak ważne…, dz. cyt. 

27

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 19; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 257; Jak ważne…, dz. cyt. 

28

 

Jak ważne…, dz. cyt. 

29

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 19; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 257; Jak ważne…, dz. cyt. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

50 

 

i siwieniu. Reguluje pracę gruczołów łojowych, wspomaga leczenie łuszczycy, rybiej łuski i atopowego 
zapalenia skóry. Hamuje procesy starzenia się skóry i zapobiega zmarszczkom

30

1.5.6.  Suplementacja 

-  wraz z witamina C wspomaga leczenie alergii

31

 

 

1.6. Witamina B

6

 (Pirydoksyna) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 292 

 

Źródło: http://purebulk.com/pyridoxine-hcl-powder 

 

 

1.6.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina B

6

 bierze udział w przemianach aminokwasów, syntezie kwasów nukleinowych zapobiega-

jących starzeniu  się  organizmu,  w  syntezie  porfiryn  i  hormonów,  w  procesach krwiotwórczych  oraz   
w zamianie tryptofanu na niacynę. Wpływa na trawienie i wchłanianie magnezu oraz ułatwia wchła-
nianie witaminy B

12

. Ma działanie moczopędne i uczestniczy w wytwarzaniu kwasu solnego. Ułatwia 

wchłaniania  białek  i  tłuszczów,  przez  co  umożliwia  magazynowanie  energii.  Wzmacnia  odpornośd 
organizmu oraz łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Wspomaga układ ner-
wowy i wpływa na pracę serca oraz ciśnienie krwi. Pomaga zapobiegad chorobie wieocowej i udarom 
mózgu, łagodzi objawy stresu, depresji, bezsennośd. Pomaga w usuwaniu nocnych skurczów mięśni 
nóg, łydek, drętwienia rąk oraz leczy zespół cieśni nadgarstka. Ponadto zmniejsza siłę i częstotliwośd 
napadów astmy. Prawdopodobnie obniża poziom cholesterolu i ułatwia odchudzanie się

32

1.6.2.  Objawy niedoboru 

                                                           

30

 

Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt., s. 98-99; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 256; Schroeder G., Kosmetyki – 

chemia…, dz. cyt., s. 47; Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 14-15; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosme-
tologia pielęgnacyjna…
, dz. cyt., s. 166; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 111-112, Komaszew-
ska E., Witaminy w kosmetykach..., dz. cyt. 

31

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 19-30. 

32

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 20; Witaminy i minerały…, dz. cyt., s. 12-14; Molski M., Chemia 

piękna..., dz. cyt., s. 258; Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt., s. 100;  Jak ważne…, dz. cyt; Pyłka-Gutowska E., Biologia..., dz. 
cyt., s. 35; Jak ważne…, dz. cyt. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

51 

 

Niedobór witaminy B

6

 może skutkowad anemią, depresją, drażliwością, apatią, epilepsją, bezsenno-

ścią,  drgawkami  padaczko  podobnymi,  zaburzeniami  żołądkowo-jelitowymi,  chorobą  wieocową, 
akrodynią (bolesne zapalenie skóry dłoni i stóp oraz wystających części twarzy - nosa), niedokrwisto-
ścią, stanami zapalnymi skóry, łojotokiem, łupieżem, wysypką, skurczami mięśni, obrzękiem brzucha 
przed miesiączką lub przybieraniem na wadze, kamicą nerkową

33

1.6.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar  witaminy  B

6

  może  powodowad  neuropatię  obwodową,  uszkodzenie  nerwów,  bezsennośd, 

zaburzenia koordynacji ruchów, drętwienie stóp oraz brak czucia w dłoniach

 34

1.6.4.  Źródła występowania 

Witaminę B

6

 zawierają chude mięso, wątroba, drożdże piwne, otręby pszenne, ryby, banany, orzechy 

włoskie, jaja, kapusta

35

1.6.5.  Wpływ witaminy B

6

 na skórę i jej przydatki 

Witamina  B

6

  zapobiega  żylakom  i  zmianom  skórnym.  Leczy  stany  zapalne  warg  i  języka.  Zmniejsza 

łojotok skóry i pomaga w leczeniu alergii oraz łupieżu. Wpływa na funkcjonowanie enzymów i syntezę 
białek  m.in.  kolagenu,  opóźniając  procesy  starzenia  się  organizmu.  Wspomaga  usuwanie  cellulitu. 
Działa regenerująco na komórki i zatrzymuje wodę w organizmie. Wpływa na wzrost włosów i zapo-
biega łysieniu. Polecana w pielęgnacji skóry tłustej i mieszanej oraz w leczeniu trądziku i przewlekłych 
stanów zapalnych skóry. Występuje również w kremach odżywczych, przeciwzmarszczkowych, rege-
nerujących w formie palmitynianu

36

1.6.6.  Suplementacja 

-  jest konieczna do prawidłowego wchłaniania witaminy B

12

37

 

1.7. Witamina B

7

 (Biotyna; witamina H) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 297 

                                                           

33

 Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 112; Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 

21; Pyłka-Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 35; Jak ważne…, dz. cyt. 

34

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 22; Jak ważne…, dz. cyt. 

35

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 21; Holak E., Biologia. Vademecum…, dz. cyt., s. 130; Jak ważne…

dz. cyt. 

36

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 20; Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 6; Dylewska-

Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 112; Schroeder G., Kosmetyki – chemia…, dz. cyt., s. 48; Drygas B., 
Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyjna…, dz. cyt., s. 166. 

37

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 20. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

52 

 

 

Źródło:

 http://purebulk.com/biotin-1-vitamin-b7-vitamin-h 

 

 

1.7.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina B

7

 bierze udział w metabolizmie tłuszczów, aminokwasów i węglowodanów oraz w tworze-

niu hemoglobiny i rozwoju komórek. Jest również składnikiem niektórych enzymów. Pełni rolę prze-
nośnika dwutlenku węgla i stabilizuje poziom glukozy we krwi. Wspomaga funkcje tarczycy i przeciw-
działa anemii. Wpływa na skład keratyny, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie skóry i jej przy-
datków

38

1.7.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór witaminy B

7

 może wywoład zaburzenia wzrostu, suchośd  i zapalenie skóry, egzemę, zmiany 

łuszczycowe, wypadanie i przetłuszczanie się włosów, łupież, rozdwajanie się paznokci, sennośd, de-
presja, obniżenie nastroju, bóle mięśni, osłabienie, apatię, przebarwienia skórne, wykwity zapalne na 
skórze  i twarzy, anoreksja, rozszerzone naczynka krwionośne, niedokrwistośd (anemia)

39

1.7.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar witaminy B

7

 może powodowad bóle brzucha, nudności i wymioty, ogólne złe samopoczucie, 

a niekiedy biegunkę

40

1.7.4.  Źródła występowania 

Witamina B

7

 występuje w wątrobie, nerkach, żółtku jaja, mleku, owocach, orzechach, otrębach, nie 

łuskanym ryżu, bananach, kalafiorach,  drożdżach

41

1.7.5.  Wpływ witaminy B

7

 na skórę i jej przydatki 

Witamina B

7

 wpływa korzystnie na wygląd włosów, skóry oraz paznokci. Zapobiega łojotokowi i łupie-

żowi,  przeciwdziała  wypadaniu  włosów,  łysieniu  oraz  siwieniu.  Reguluje  pracę  gruczołów  łojowych. 
Działa nawilżająco i regenerująco na naskórek oraz przyczynia się do powstawania keratyny. Posiada 
właściwości rozjaśniające przebarwienia. Przeciwdziała łuszczeniu się skóry, wspomaga leczenie łojo-
toku, wykwitów i procesów zapalnych skóry. Zmniejsza zmarszczki i fałdy nosowo-wargowe, koryguje 
zmarszczki  mimiczne,  zapobiega  workom  pod  oczami  i  poprawia  kontury  twarzy,  dlatego  polecana 
jest do cer suchych, atroficznych, zwiotczałych i przedwcześnie starzejących się. Ponadto łagodzi bóle 
                                                           

38

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 22; Pyłka-Gutowska E., Biologia..., dz. cyt., s. 34;  Molski M., Chemia 

piękna..., dz. cyt., s. 259; Jak ważne…, dz. cyt.; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyjna…, dz. cyt., 
s. 167. 

39

 Tamże; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 113. 

40

Oydeis Nemo, Witaminy prawda i mity, www.biotechnologia.uni.opole.pl/biblioteka/docs/WITAMINY-PRAWDA-I-

MITY.pdf, 18.02.2014, s. 27. 

41

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 22; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 259. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

53 

 

mięśni. Stosowana w preparatach do łamliwych i rozdwajających się paznokci oraz przeciwtrądziko-
wych i leczących czyraki i grzybicę paznokci

42

1.7.6.  Suplementacja 

-  witamina B

7

 dobrze współdziała z kwasem foliowym, witaminą B

5

 i B

12

-  działa synergicznie z witaminą B

2

, B

6

 i A w utrzymaniu zdrowia skóry; 

-  wraz z witaminą A i E ma skuteczniejsze działanie w kosmetyku

43

 

 

1.8. Witamina B

9

 (Kwas foliowy) 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 294 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/folic-acid-vitamin-b9-pure 

 

 

1.8.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina  B

9

  bierze  udział  w  syntezie  puryn,  pirymidyn,  niektórych  aminokwasów  i  kwasów  DNA          

i RNA, czyli podziale komórek oraz jest głównym składnikiem w procesie tworzenia się krwi oraz cu-
krów.  Ma  udział  w  zachowaniu  materiału  genetycznego.  Wspomaga  wytwarzanie  mleka  u  kobiet 
karmiących, zwiększając laktację oraz zapobiega defektom wrodzonym. Zmniejsza ryzyko zachorowa-
nia  na  choroby  serca  i  zatoru  mózgu,  a  także  pewne  nowotwory.  Wspomaga  układ  pokarmowy            
i  zwiększa  apetyt.  Chroni  jelita,  osłabiając  działanie  substancji  trujących  zawartych  w  pożywieniu. 
Pomaga utrzymad zdrowy wygląd skóry. Wspomaga leczenie niedokrwistości i arteriosklerozy, opóź-
nia proces siwienia oraz zapobiega anemii megaloblastycznej. Bierze udział w wytwarzaniu serotoni-

                                                           

42

 

Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 13; Schroeder G., Kosmetyki – chemia…, dz. cyt., s. 49; Dylewska-

Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana..., dz. cyt., s. 113; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyj-
na…
, dz. cyt., s. 167. 

43

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 22; Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 13; Molski M., 

Chemia piękna..., dz. cyt., s. 259. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

54 

 

ny, zatem poprawia samopoczucie  i regenerację sił. Działa przeciwdepresyjnie, uspokajająco  i prze-
ciwbólowo

44

1.8.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór witaminy B

9

 może skutkowad zahamowaniem wzrostu u dzieci, depresją, drażliwością, bez-

sennością, bólami głowy, przewlekłą biegunką, nadpobudliwością, kłopotami z koncentracją, wadami 
rozwojowymi u płodu, dusznościami, anemią, stanami zapalnymi języka i jamy ustnej, spowolnieniem 
podziału komórek, zapaleniem śluzówki żołądka, szarobrązowymi przebarwieniami na skórze, zanok-
cicą

45

1.8.3.  Objawy nadmiaru 

Nadmiar witaminy B

9

 może wywoład zaburzenia układu nerwowego, np. bezsennośd, rozdrażnienie, 

depresję i pokarmowego oraz odczyny alergiczne skórne

46

1.8.4.  Źródła występowania 

Witaminę B

9

 zawierają drożdże, wątroba, warzywa zielone, marchew, awokado, sok pomaraoczowy, 

morele, melon, banany, dynia, fasola, groch,  buraki, soczewica, mleko, mięso, żółtka jaj, mąka, otrę-
by, orzechy

47

1.8.5.  Wpływ witaminy B

9

 na skórę i jej przydatki 

Witamina B

9

 wspomaga gojenie się ran. Działa regenerująco i naprawczo na skórę, regulując prolife-

rację  komórek.  Chroni  przed  fotostarzenie  skóry.  Działa  przeciwzmarszczkowo  i  uelastyczniająco. 
Utrzymuje zdrowy wygląd skóry i opóźnia siwienie. Wspomaga leczenie gośdca i zapobiega osteopo-
rozie

48

1.8.6.  Suplementacja 

-  duże dawki alkoholu i witaminy C zwiększają wydalanie kwasu foliowego; 

-  zażywając  preparaty  z  kwasem  foliowym,  można  nie  zauważyd  objawów  anemii,  związanej     

z niedoborem witaminy B

12

49

 

1.9. Witamina B

12

 (Kobalamina) 

                                                           

44

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 29-30; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 260; Jak ważne…, dz. 

cyt. 

45

 Witaminy i minerały…, dz. cyt., s. 33; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 260; Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka 

stosowana..., dz. cyt., s. 113; Jak ważne…, dz. cyt. 

46

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 31; Jak ważne…, dz. cyt. 

47

 Tamże; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 260. 

48

 

Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 7; Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 30; Molski M., 

Chemia piękna..., dz. cyt., s. 260. 

49

 

Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 31. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

55 

 

 

Źródło: Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf, s. 293 

 

Źródło:

 

http://purebulk.com/vitamin-b12-cyanocobalamin-01-mannitol-99 

 

 

1.9.1.  Rola fizjologiczna 

Witamina  B

12

  bierze  udział  w  metabolizmie  białek,  węglowodanów  i  tłuszczów,  na  energię  oraz          

w przemianach puryn i pirymidyn. Jest niezbędna do podziału komórek. Uczestniczy w przemianach 
kwasów  nukleinowych  oraz  wpływa  na  prawidłową  syntezę  DNA  i  RNA  oraz  erytrocytów  w  szpiku 
kostnym.  Ochrania układ nerwowy, wspomaga mózg, zwiększa zdolnośd koncentracji, poprawia pa-
międ, pomaga w uczeniu się, działa uspokajająco, łagodzi nerwobóle i drętwienia oraz poprawia na-
strój.  Pomaga  w  zapobieganiu  nowotworom,  chorobom  psychicznym,  alergiom  i  i  anemii  złośliwej. 
Chroni przed chorobą Alzheimera. Zmniejsza ryzyko choroby wieocowej, łagodzi objawy stwardnienia 
rozsianego

50

1.9.2.  Objawy niedoboru 

Niedobór  witaminy  B

12

  może  spowodowad  niedokrwistośd  złośliwą,  chorobę  Addisona-Biermera, 

zaburzenia czucia, zmęczenie, chłód, drętwienie i mrowienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu, osła-
bienie, bóle krzyża, zaburzenia trawienia, brak apetytu, chudnięcie, stany zapalne ust, niemiły zapach 
ciała, trądzik, zapalenie skóry, wysypki, wypadanie włosów, upośledzenie wzrostu wszystkich tkanek, 

                                                           

50

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 23-24; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 261; Jak ważne…, dz. 

cyt. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

56 

 

depresję,  jąkanie  się,  zakłócenia  pamięci,  dolegliwości  miesiączkowe,  upośledzoną  odpornośd  po 
szczepieniach u osób w starszym wieku

51

1.9.3.  Objawy nadmiaru 

Nie są znane działania niepożądane nadmiaru witaminy B

12

, ponieważ nadmiar tej witaminy jest wy-

dalany z moczem. W bardzo wysokich dawkach może wywoład uczulenia oraz krwotoki z nosa

52

1.9.4.  Źródła występowania 

Witaminę B

12

 zawierają ryby (śledzie, sardynki), drób, jaja, mięso wieprzowe i wołowe, wątroba, ner-

ki, serce, skorupiaki, kraby, ostrygi, produkty mleczne, zielone warzywa, ryż, drożdże, kiełki, grzyby

53

1.9.5.  Wpływ witaminy B

12

 na skórę i jej przydatki 

Witamina  B

12

  poprawia  ukrwienie  skóry  i  wspomaga  detoksykacje  organizmu.  Hamuje  procesy  sta-

rzenia,  wspomagając  syntezę  włókien  skóry  właściwej.  Reguluje  pracę  gruczołów  łojowych  skóry         
i  wpływa  na  proces  rogowacenia  naskórka.  Zapewnia  skórze  zdrowy  koloryt,  nawilżenie  i  napięcie. 
Wspomaga leczenie trądziku, łojotoku, łupieżu, łuszczycy i wyprysku kontaktowego. Wpływa korzyst-
nie na układ immunologiczny skóry i działa antyalergicznie. Pomaga w walce z cellulitem

54

1.9.6.  Suplementacja 

-  witaminę  B

12

  należy  zażywad  z  witaminą  B

9

,  ponieważ  duże  dawki  jednej  mogą  maskowad 

niedobór drugiej; 

-  odpowiedni poziom witaminy B

12

 w organizmie może opóźniad rozwój AIDS. 

 

Podsumowanie 

 

Witaminy rozpuszczalne w wodzie można podzielid według kilku kryteriów ważnych z punktu widze-
nia kosmetologii. Tabela 1. Zestawienie witamin ze względu na pielęgnację skóry przedstawia podział 
witamin według ich wpływu na dany rodzaj cery. Z analizy wynika, iż witamina C może byd stosowana 
praktycznie do każdego typu cery. Witaminy z grupy B mogą byd również stosowane przy każdej ce-
rze, przy czym, np. witaminę B

3

 poleca się skórze naczyniowej, B

5

 suchej, B

1

 tłustej, a B

9

 dojrzałej. 

 

Tabela 1. Zestawienie witamin ze względu na pielęgnację skóry 

Rodzaj cery  

Witaminy 

normalna 

C, B

3

, B

5

, B

7

 

sucha 

B

3

, B

5

, B

7

, B

12

 

tłusta 

C, B

1

, B

2

, B

6

, B

7

, B

12

 

mieszana 

C, B

1

, B

6

, B

7

 

                                                           

51

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki..., dz. cyt., s. 24; Molski M., Chemia piękna..., dz. cyt., s. 261; Jak ważne…, dz. cyt. 

52

 

Witaminy i minerały…, dz. cyt., s. 17; Jak ważne…, dz. cyt. 

53

 Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki, dz. cyt., s. 24; Jak ważne…, dz. cyt. 

54

 

Wydra A., Zastosowanie witamin…, dz. cyt., s. 7-8; Schroeder G., Kosmetyki – chemia…, dz. cyt., s. 50. 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

57 

 

dojrzała 

C, B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

, B

12

 

wrażliwa 

C, B

3

, B

5

, B

6

,

 

B

7

naczyniowa 

C, B

3

, B

5

, B

6

, B

12

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie - Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana, dz. cyt.; Wydra A., Zastoso-

wanie witamin, dz. cyt.; Komaszewska E., Witaminy w kosmetykach, dz. cyt.; Noszczyk M., Kosmetologia pielęgnacyjna…, dz. 

cyt.; Schroeder G., Kosmetyki – chemia…, dz. cyt; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyjna…, dz. 

cyt.; Molski M., Chemia piękna, dz. cyt.; Malinka W., Zarys chemii…, dz. cyt 

 

Wpływ witamin na leczenie schorzeo i defektów skóry i jej przydatków obrazuje Tabela 2. Zestawie-
nie  witamin  ze  względu  na  problem  kosmetyczny/rodzaj  schorzenia
.  Witamina  C  pomocna  będzie      
w  leczeniu  cellulitu,  rozstępów,  blizn,  przebarwieo,  zmarszczek  i  różnych  alergii.  Witamina  B

1

  leczy 

trądzik  i  łojotok,  witamina  B

2

  trądzik  różowaty,  a  witamina  B

7

  czyraki  i  owrzodzenia.  Witamina  B

3

 

zapobiega  powstawaniu  teleangiektazji.  Witamina  B

5

  zalecana  jest  w  pielęgnacji  włosów  i  przeciw 

zmarszczkom. Witamina B

9

 i B

12

 wspomoże walkę z cellulitem i rozstępami. 

Tabela 2. Zestawienie witamin ze względu na pielęgnację skóry 

Problem kosmetyczny/schorzenie  

Witaminy 

cellulit 

C, B

3

, B

5

, B

6

, B

12

 

rozstępy, blizny 

C, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

, B

12

 

przebarwienia 

C, B

5

, B

7

 

zmarszczki 

C, B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

, B

12

 

trądzik, łojotok 

B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

12

 

trądzik różowaty 

B

2

, B

5

 

alergie 

C, B

1

, B

5

, B

6

, B

7

, B

12

 

pielęgnacja i choroby włosów 

B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

 

pielęgnacja i choroby paznokci 

B

1

, B

2

, B

7

 

łupież 

B

1

, B

2

, B

3

, B

6

, B

7

 

teleangiektazje 

C, B

3

, B

6

 

łuszczyca 

B

3

, B

5

, B

7

, B

12

 

czyracznośd, owrzodzenia 

B

1

, B

7

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie – Tamże. 

 

Działanie kosmetyczne, jakie wywierają witaminy rozpuszczalne w wodzie na skórę, włosy i paznokcie 
zostało zestawione w Tabeli 3. Zestawienie witamin ze względu na działanie pielęgnacyjne. Witamina 
C działa m.in. rozjaśniająco, złuszczająco, regenerująco, przeciwzapalnie i przeciwzmarszczkowo. Wi-
tamina  B

1

  będzie  działała  głównie  przeciwłojotokowo,  złuszczająco  i  przeciwzapalnie.  Podobnie  wi-

tamina  B

2

.  Natomiast  witamina  B

wykazuje  przede  wszystkim  działanie  wzmacniające  naczynka 

krwionośne. Witamina B

6

  i B

7

  nawilży, rozjaśni, zregeneruje skórę oraz zadziała przeciwłojotokowo, 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

58 

 

przeciwstarzeniowo i przeciwzapalnie. Witamina B

9

 ma działanie regenerujące i przeciwstarzeniowe. 

Natomiast witamina B

12

 nawilżające, przeciwzapalne, przeciwstarzeniowe i –łojotokowe. 

 

Tabela 3. Zestawienie witamin ze względu na działanie pielęgnacyjne 

Działanie  

Witaminy 

nawilżające 

B

3

, B

5

, B

7

, B

12

 

antyoksydacyjne 

rozjaśniające 

C, B

3

, B

5

, B

7

 

złuszczające 

C, B

1

, B

3

, B

12

 

przeciwłojotokowe 

B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

12

 

regenerujące 

C, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

 

przeciwstarzeniowe 

C, B

1

, B

2

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

9

, B

12

 

wzmacniające naczynka krwionośne 

C, B

3

, B

6

 

przeciwzapalne 

C, B

1

, B

3

, B

5

, B

6

, B

7

, B

12

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie – Tamże. 

 

Witaminy rozpuszczalne w wodzie mają szerokie zastosowanie w preparatach kosmetycznych. Samo 
stosowanie  witamin  w  kosmetykach  jest  jednak  niewystarczające  ze  względu  na  niski  procentowy 
udział w recepturze kosmetyku, co można zauważyd analizując składy kosmetyków. Dlatego też pie-
lęgnację kosmetykami powinno się uzupełniad suplementacją witaminową. 

 

 

Bibliografia 

 

1.  Baokowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów studiów licencjackich i magisterskich, MedPharm Pol-

ska, Wrocław 2006 

2.  Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetologia pielęgnacyjna i upiększająca. Twarz, Szyja, Dekolt

Nowa Era, Warszawa 2013 

3.  Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana, WSiP, Warszawa 1999 

4.  Frydrych A., Witaminy w kosmetykach, „Expert Anti Aging”, 2008, 13 

5.  Holak E. i in., Biologia. Vademecum maturalne 2009, Operon, Gdynia 2008 

6.  Jak ważne są witaminy w naszej codziennej diecie, www.fitruda.blogspot.com/2012/08/jak-wazne-sa-

witaminy-w-naszej.html  

7.  Kalioska A., Po co skórze suplementy, „Expert Anti Aging”, 2008, 13 

8.  Kłych A., Kosowska A., Jurczak T., Witaminy, http://biochem.sum.edu.pl/uploaded/10Witaminy.pdf 

background image

Wpływ witamin rozpuszczalnych w wodzie na skórę i jej przydatki 

59 

 

9.  Komaszewska E., Witaminy w kosmetykach, „Aptekarz Polski”, 2010, 41(19), 

www.aptekarzpolski.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=526&Itemid=66 

10.  Malinka W., Zarys chemii kosmetycznej, Volumed sp. z o.o., Wrocław 1999 

11.  Molski M., Chemia piękna, PWN, Warszawa 2009 

12.  Noszczyk M., Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010 

13.  Oydeis Nemo, Witaminy prawda i mity, www.biotechnologia.uni.opole.pl/biblioteka/docs/WITAMINY-

PRAWDA-I-MITY.pdf  

14.  Pyłka-Gutowska E., Biologia, Oświata, Warszawa 1993 

15.  Rożnowska K., Witaminy i biopierwiastki, Wyd.2., Emilia, Kraków 1997 

16.  Schroeder G. (red.), Kosmetyki – chemia dla ciała, Cursiva, Inowrocław 2011 

17.  Witamina B-kompleks, Solgar, http://www.solgar.pl/media/pdf/ulotki/Witamina_B-kompleks.pdf 

18.  Wydra A., Zastosowanie witamin w kosmetologii, www.copywriting-

kosmetyczny.pl/artykuly/serwis%20kosmetologiczny/Zastosowanie%20witamin%20w%20kosmetologii.pdf