UZDROWISKA WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO
Iwonicz Zdrój
●
Miasto poło
ż
one jest na Podkarpaciu w Beskidzie Niskim. Iwonicz jest jednym
z najstarszych uzdrowisk w Polsce i najwi
ę
kszym uzdrowiskiem na Podkarpa-
ciu.
Zarys historii
●
1413 r. - pierwsza wzmianka o istnieniu w miejscowo
ś
ci
ź
ródeł wód leczni-
czych
●
Okres renesansu – wzrost zainteresowania uzdrowiskiem i leczniczymi wła-
ś
ciwo
ś
ciami wód mineralnych. Walory lecznicze wód były cz
ę
sto opisywane w
ksi
ąż
kach, cho
ć
by przez Wojciecha Oczk
ę
, nadwornego lekarza Stefana Bato-
rego.
●
Na pocz
ą
tku XVIII w. - w Iwoniczu poszukiwano i wydobywano rop
ę
naftow
ą
.
●
1793 r. - dzi
ę
ki staraniom Michała Ostaszewskiego rozpocz
ę
to budow
ę
infra-
struktury uzdrowiskowej i k
ą
pielowej w kurorcie.
●
1825 r. - wła
ś
cicielem Iwonicza staje si
ę
Karol Załuski, który kontynuował
rozbudow
ę
łazienek i zakładu k
ą
pielowego. Uznawany jest za twórc
ę
uzdrowi-
ska w Iwoniczu.
●
XVIII w. - Iwonicz został całkowicie zapomniany
●
XIX w. - dynamiczny rozwój uzdrowiska, dzi
ę
ki hrabiom Załuskim. W centrum
miasta powstały w tym okresie drewniane pensjonaty i wille wzorowane na
obiektach budowanych w Szwajcarii. Przygotowane zostały liczne aleje space-
rowe ci
ą
gn
ą
ce si
ę
przez malownicze lasy.
●
W czasach autonomii galicyjskiej do nazwy miasta dodano człon Zdrój. Kon-
tynuowano rozbudow
ę
obiektów zdrojowych w stylu klasycystycznym secesyj-
nym, które do chwili obecnej stanowi
ą
perł
ę
drewnianej architektury Podkarpa-
cia.
●
1914 r. - w Iwoniczu go
ś
cił Józef Piłsudski. W mie
ś
cie działało wiele organi-
zacji patriotycznych m. in. Zwi
ą
zek Hallerczyków i Dru
ż
yny Strzeleckie.
●
Po I wojnie
ś
wiatowej miasto zostało odbudowane i pr
ęż
nie działało, jako
uzdrowisko w okresie mi
ę
dzywojennym. Stało si
ę
bardzo popularne w
ś
ród ku-
racjuszy gustuj
ą
cych w spo
ż
ywaniu wód mineralnych.
●
II wojna
ś
wiatowa spowodowała znaczne zniszczenia kurortu.
●
Po wojnie w uzdrowisko zacz
ę
ły inwestowa
ć
władze. Powstały nowe o
ś
rodki
o mało wdzi
ę
cznej architekturze. Na szcz
ęś
cie zabytkowa dzielnica z drewnia-
nymi pensjonatami została oddzielona od dzielnicy sanatoryjno - mieszkalnej.
Zabytkowe obiekty takie jak Stary Pałac, Stare Łazienki, Pijalnia Wód Mineral-
nych, Dom Zdrojowy i inne zostały poddane opiece konserwatorskiej.
●
1973 r. - Iwonicz-Zdrój uzyskał prawa miejskie.
●
W latach osiemdziesi
ą
tych - oddano do u
ż
ytku nowoczesny Zakład Przyrodo-
leczniczy.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
●
Miasto otoczone jest wzgórzami poro
ś
ni
ę
tymi lasami bukowo-jodłowymi.
Wzgórza wznosz
ą
si
ę
na wysoko
ść
nawet 600 m n.p.m., co sprawia,
ż
e w doli-
nie, w której le
ż
y kurort, panuje specyficzny mikroklimat z powietrzem zawiera-
j
ą
cym jod o obni
ż
onej wilgotno
ś
ci i ci
ś
nieniu.
●
Iwonicz jest poło
ż
ony na obszarze najwi
ę
kszego nasłonecznienia i najmniej-
szego zachmurzenia na terenie Polski. Klimat działa tu uspakajaj
ą
co i
orze
ź
wiaj
ą
co.
Lecznictwo
●
Dr Józef Dietl napisał o Iwoniczu Ksi
ążę
wód jodowych.
●
O walorach leczniczych kurortu oraz o wr
ę
cz cudownych wła
ś
ciwo
ś
ciach wód
mineralnych pisano ju
ż
w XV w.
●
Wody jodobromowe, sodowe, wodorowe i siarczkowe. Wykorzystywane s
ą
one do spo
ż
ywania, k
ą
pieli i inhalacji. Czerpane s
ą
z niemal kilometrowych od-
wiertów.
●
Najbardziej popularne
ź
ródła:
- Karol
- Elin
- Klimkówka
- Lidia
●
Leczone s
ą
choroby:
- górnych dróg oddechowych
- kobiece
- ortopedyczno - urazowe
- reumatologiczne
- skóry
- układu nerwowego
- układu trawienia
- osteoporoza
- otyło
ść
Baza lecznicza
●
Obiekty:
- Szpital uzdrowiskowy Excelsior
- Sanatoria: Pod Jodł
ą
, Stare Łazienki, Biały Orzeł, Ustronie
- Uzdrowiskowy Zakład Przyrodoleczniczy
- Pijalnia Wód Mineralnych
- Stary Pałac
Uzdrowiskowy Zakład Przyrodoleczniczy
●
Zabiegi z zakresu:
- kinezyterapii,
- fizykoterapii,
- hydroterapii,
- masa
ż
y,
- zabiegów borowinowych,
- odnowy biologicznej.
●
Zabiegi SPA:
-
peeling ciała
- hydroterapeutyczne
- fitomineralne
- detoksykuj
ą
co – uj
ę
drniaj
ą
ce
- limfodrenuj
ą
ce
- kosmetyczne twarzy
- masa
ż
e
●
Jaskinia Solna Lecznicza:
- haloterapia
●
Jaskinia Solna Relaksacyjna z aromafitoterapi
ą
:
- Rozpylane s
ą
olejki eteryczne na bazie naturalnych substancji ro
ś
linnych. Ich
lotne cz
ą
steczki zapachowe wchłaniamy przez drogi oddechowe, skór
ę
i błony
ś
luzowe.
- Aromafitoterapia
→
działa przeciwzapalnie, antywirusowo, bakteriobójczo i
przeciwbólowo. U
ż
ycie ro
ś
linnych olejków pozytywnie wpływa na system ner-
wowy, podwy
ż
sz
ą
zdolno
ść
do pracy i koncentracji.
Rymanów Zdrój
●
Wie
ś
poło
ż
ona na południe od miasta Rymanowa w dolinie rzeki Tabor. Oko-
lic
ę
otaczaj
ą
Wzgórza Rymanowskie.
●
Uzdrowisko le
ż
y na pograniczu Beskidu Niskiego i Pogórza Bukowskiego.
Zarys historii
●
1376 r. – powstanie miasta dzi
ę
ki staraniom ksi
ę
cia
ś
l
ą
skiego Władysława
Opolczyka.
●
Pocz
ą
tkowo osada nazywała si
ę
Ladisslavia, jednak kilkana
ś
cie lat pó
ź
niej
zmieniono nazw
ę
na Rymanów.
●
Gród był miejscowo
ś
ci
ą
handlow
ą
ze wzgl
ę
du na poło
ż
enie na skrzy
ż
owaniu
szlaków handlowych prowadz
ą
cych na W
ę
gry oraz na Podkarpacie.
●
XV w. - nast
ą
pił rozwój miasta. Przyczyniły si
ę
do tego liczne przywileje na-
dane przez królów polskich. W mie
ś
cie oprócz handlu rozwijało si
ę
rzemiosło.
●
XVII w. - liczne wojny przyczyniły si
ę
do zahamowania rozwoju.
●
XIX w. - ponowne o
ż
ywienie i rozwój miejscowo
ś
ci, jako uzdrowiska.
●
Od 1872 r. - dobra rymanowskie były własno
ś
ci
ą
rodziny Potockich. Zapra-
gn
ę
li oni, aby Rymanów stał si
ę
uzdrowiskiem na miar
ę
Iwonicza Zdroju, bardzo
modnego w ówczesnych latach.
●
Rozpocz
ę
to poszukiwania
ź
ródeł wód mineralnych zako
ń
czone sukcesem w
1876 r.
●
1877 r. - przeprowadzono analiz
ę
chemiczn
ą
wody, która potwierdziła wyso-
kie st
ęż
enie jodu i
ż
elaza.
●
Nast
ę
pnie wykonane zostały uj
ę
cia wodne,
ź
ródła podzielono na 3 zdroje,
którym nadano nazwy Tytus, Celestyna i Klaudia. Równocze
ś
nie zacz
ę
ły po-
wstawa
ć
pierwsze pensjonaty i wille, charakteryzuj
ą
ce si
ę
architektur
ą
secesyj-
n
ą
.
●
1888 r. - wzniesiono budynek Dworca Go
ś
cinnego, który pełnił funkcj
ę
domu
zdrojowego.
●
Przed wybuchem I wojny
ś
wiatowej w pobli
ż
u miasta poprowadzono lini
ę
ko-
lejow
ą
. Zwi
ą
zane to było z rozwojem przemysłu naftowego w okolicach.
●
Uzdrowisko ucierpiało podczas I wojny
ś
wiatowej.
●
W okresie mi
ę
dzywojennym - odbudowa oraz rozbudowa miejscowo
ś
ci.
●
1926 r. - otwarcie uzdrowiska. Oddano do u
ż
ytku mi
ę
dzy innymi nowy zakład
przyrodoleczniczy.
●
Okres rozbudowy nie trwał zbyt długo.
●
II wojna
ś
wiatowa przyniosła kolejne zniszczenia.
●
Po wojnie - przyst
ą
piono do remontów ocalałych obiektów oraz do rozbudowy
nowych.
●
W pierwszych latach po wojnie - Rymanów stał si
ę
uzdrowiskiem dzieci
ę
cym.
●
Z czasem zacz
ę
to wykonywa
ć
zabiegi równie
ż
dla dorosłych pacjentów.
●
1965 r. - powstało sanatorium Eskulap, a w kolejnych latach sanatoria dzie-
ci
ę
ce Polonia i Ziemowit.
●
1980 r. - otwarto now
ą
rozlewni
ę
wód mineralnych.
●
1996 r. - dokładnie w 120 rocznic
ę
odkrycia wód mineralnych, powstała wie
ś
Rymanów-Zdrój, w skład, której weszły okoliczne wsie Deszno, Wołtuszowa i
południowa uzdrowiskowa cz
ęść
miasta Rymanowa.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
●
Rymanów Zdrój posiada unikalny klimat o cechach klimatu górskiego o wyso-
kiej zawarto
ś
ci jodu, co jest charakterystyczne dla klimatu morskiego.
●
W uzdrowisku wyst
ę
puj
ą
wiatry typu fenowego.
●
Uzdrowisko le
ż
y w jednym z najczystszych obszarów Polski.
Park Zdrojowy
Lecznictwo
●
Najpopularniejsze s
ą
szczawy chlorkowo - sodowe ze znaczn
ą
zawarto
ś
ci
ą
ż
elaza, bromu i jodu.
●
Leczone s
ą
choroby:
- dróg oddechowych
- urazowo – ortopedyczne
- serca i układu kr
ąż
enia
- układu moczowego
●
Zabiegi:
- k
ą
piele solankowe
- inhalacje
- kuracja pitna
- zabiegi borowinowe
- masa
ż
e
- hydroterapia
●
Sanatoria:
- Maria
- Teresa
- Goł
ą
bek
- Opatrzno
ść
Oddziały sanatoryjne leczenia małego dziecka pod opiek
ą
matki
- Anna
- Sta
ś
●
Szpitale Uzdrowiskowe dla dorosłych:
- Eskulap
- Zimowit
●
Szpitale Uzdrowiskowe dla dzieci:
-
Polonia
Sanatorium Teresa
●
Oferowana jest tak
ż
e krioterapia. Polega na leczeniu zimnem - w kriokomo-
rze.
●
Nowoczesna kriokomora umo
ż
liwia korzystanie z trwaj
ą
cych od 30 sekund do
3 minut zabiegów, polegaj
ą
cych na pobycie w temperaturze poni
ż
ej -125
O
C.
●
Jest to coraz popularniejsza na
ś
wiecie metoda leczenia ró
ż
nych dolegliwo-
ś
ci.
Pola
ń
czyk
●
Pola
ń
czyk to kurort poło
ż
ony w Bieszczadach nad zalewem Soli
ń
skim.
●
Wie
ś
jest poło
ż
ona na półwyspie tzw. cyplu Pola
ń
czyka, przez co okolica jest
wyj
ą
tkowo malownicza.
Zarys historii
●
XVI w. - pierwsze wzmianki o wsi.
●
Pocz
ą
tkowo wie
ś
nazywała si
ę
Polieszcza
ń
skie.
●
Od XVII w. znana jest ju
ż
pod nazw
ą
Pola
ń
czyk.
●
Po II Wojnie
Ś
wiatowej - ze wsi wysiedlono Ukrai
ń
ców.
●
W latach 1961-68 – powstał zalew Soli
ń
ski
→
wie
ś
zmieniła swe oblicze
→
Pola
ń
czyk znalazł si
ę
na półwyspie oblany wodami zalewu Soli
ń
skiego.
●
W latach 70-tych XX w. - powstały o
ś
rodki wypoczynkowe i sanatoria. Wie
ś
stała si
ę
wa
ż
nym o
ś
rodkiem sportów wodnych oraz jednym z najwa
ż
niejszych
punktów na turystycznej mapie Bieszczad.
●
1974 r. - miejscowo
ść
zyskała status uzdrowiska.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
●
Atutem regionu jest wyj
ą
tkowo czyste powietrze oraz specyficzny mikroklimat.
●
Panuje tu klimat podgórski z dominacj
ą
cech klimatu kontynentalnego.
●
Warunki klimatyczne zostały ukształtowane głównie przez powietrze napływa-
j
ą
ce z Niziny W
ę
gierskiej.
●
Nie bez znaczenia jest fakt znacznej odległo
ś
ci miejscowo
ś
ci od morza.
●
Kurort jest wyj
ą
tkowo pi
ę
knie poło
ż
ony na półwyspie w
ś
ród górskich lasów
(głównie lasy bukowo-jodłowe, ale znajdziemy te
ż
olch
ę
, modrzew i jawor).
Lecznictwo
●
Wody mineralne: wodorow
ę
glanowo - sodowe jodkowe i borowe.
●
Leczone s
ą
choroby:
- górnych dróg oddechowych
- kobiece
- reumatologiczne
- układu moczowego
●
Sanatoria:
- Dedal
- Amer-Pol
- Plon
- Solinka
- Atrium
Dedal
●
Dodatkowa oferta zdrowotna:
- elektroterapia (elektrostymulacja, jonoforeza, diadynamik, interdyn, pr
ą
dy
tens, pr
ą
dy traberta, galwanizacja)
- fonoterapia (ultrad
ź
wi
ę
ki, ultrafonoforeza)
- gimnastyk: (ogólnousprawniaj
ą
ca, oddechowa, kr
ę
gosłupowa)
- hydroterapia (k
ą
piel siarkowa, k
ą
piel solankowa, k
ą
piel perełkowa, k
ą
piel wi-
rowa, k
ą
piel borowinowa, k
ą
piel kwasow
ę
glowa, masa
ż
podwodny, bicze
szkockie, okłady borowinowe, k
ą
piel elektryczno-wodna cz
ęś
ciowa)
- inhalacje - solankowe
- magnetoterapia: PPM (pulsuj
ą
ce pole magnetyczne)
- masa
ż
e (klasyczny, limfatyczny, hydromasa
ż
)
- odnowa biologiczna (turnusy odchudzaj
ą
ce, krioterapia miejscowa)
- rehabilitacja
- sport i rekreacja (siłownia, sala gimnastyczna, rowery - wypo
ż
yczalnia, sprz
ę
t
do pływania (rowery wodne, kajaki), tenis stołowy, boisko sportowe, bilard, ło-
dzie
ż
aglowe i łodzie wiosłowe)
-
ś
wiatłolecznictwo (bioptron, bio-v (solaris), laser, sollux, kwarcówka)
Atrakcje turystyczne
Otoczony jest przez atrakcyjne tereny wycieczkowe. Kuracjusze podczas poby-
tu w Pola
ń
czyku mog
ą
organizowa
ć
wycieczki piesze lub rowerowe po licznych
szlakach turystycznych. Oprócz tego miejscowo
ść
oferuje takie atrakcje jak:
w
ę
dkarstwo, jazda konna, pływanie łódkami, kajakami. Popularne s
ą
równie
ż
rejsy po zalewie. Zim
ą
miejscowo
ść
zamienia si
ę
w o
ś
rodek narciarski. Z uwagi
na poło
ż
enie nad zalewem, miejscowo
ść
jest znanym o
ś
rodkiem sportów wod-
nych.
Horyniec Zdrój
●
Miejscowo
ść
poło
ż
ona jest w południowo-wschodniej cz
ęś
ci Roztocza, grani-
cz
ą
cej z Kotlin
ą
Sandomiersk
ą
.
●
Otoczona jest g
ę
stym lasem bukowo-sosnowym.
Zarys historii
●
1444 r. - pierwsza wzmianka na temat osady, kiedy to ksi
ążę
mazowiecki
Władysław przekazał osad
ę
szlachcicowi Piotrowi Pieczykurykowi.
●
XVII w. - Horyniec i okoliczne dobra były w posiadaniu rodziny Sobieskich. W
okolicznych lasach wypoczywał i bawił na polowaniach sam król Jan III Sobie-
ski. Podobno miał te
ż
korzysta
ć
z miejscowo
ś
ci wód mineralnych.
●
Pod koniec XVII w. - Horyniec przeszedł na własno
ść
rodziny Poni
ń
skich.
●
Nast
ę
pne lata wi
ą
zały si
ę
z rozwojem miejscowo
ś
ci, która pełniła funkcj
ę
osady targowej. Rodzina Poni
ń
skich wzniosła w Hory
ń
cu pałac.
●
Pod koniec XIX w. - w miejscowo
ś
ci wybudowano pierwszy zakład k
ą
pielowy
dzi
ę
ki staraniom Aleksandra Oskara.
●
Wody siarczkowe były znane ju
ż
za czasów króla Sobieskiego, lecz dopiero w
tym okresie postanowiono eksploatowa
ć
je w celach leczniczych.
●
Ostatnim wła
ś
cicielem Hory
ń
ca był Stanisław Karłowski, który znacznie przy-
czynił si
ę
do uruchomienia nowoczesnego zakładu zdrojowego w 1928 r.
●
Podczas II wojny
ś
wiatowej Horyniec został zniszczony.
●
Po wojnie miejscowo
ść
była atakowana przez oddziały UPA.
●
1959 r. - Centrala Rolniczych Spółdzielni podj
ę
ła decyzj
ę
o budowy uzdrowi-
ska ukierunkowanego na leczenie rolników.
●
1960 r. - utworzono Spółdzielni
ę
Zdrowia
●
1963 r. - powstał zakład przyrodoleczniczy.
●
1976 r. - miejscowo
ść
uzyskała status uzdrowiska.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
●
Horyniec-Zdrój charakteryzuje si
ę
pi
ę
kn
ą
okolic
ą
i czystym powietrzem.
●
W uzdrowisku panuje klimat nizinny, łagodnie bod
ź
cowy z cechami klimatu
kontynentalnego.
●
Miejscowo
ść
otoczona jest g
ę
stym lasem bukowo-sosnowym.
Lecznictwo
●
Ź
ródła wód siarczkowych oraz zło
ż
a borowiny.
●
Leczone s
ą
choroby:
- kobiece
- ortopedyczno - urazowe
- przemiany materii (cukrzyca)
- reumatologiczne
- skóry
●
Zabiegi:
- k
ą
piele
- kuracja pitna
- inhalacje
- okłady i zawijania borowinowe.
- masa
ż
e
- natryski
- bicze
- magnetronie
- gimnastyki
●
Sanatoria:
- Bajka
- Rolnik
- Centrum Rehabilitacji Rolników
- Uzdrowisko Horyniec
→
Dom Zdrojowy + sanatoria: Jawor i Modrzew
Dom Zdrojowy
●
Oferty:
-
masa
ż
podwodny całkowity i wielostrumieniowy
- k
ą
piel perełkowo - ozonowa
- natrysk szkocki
- k
ą
piel czterokomorowa oraz wirowa r
ą
k i nóg
- okłady borowinowe
- fizykoterapia