background image

Asymetria funkcjonalna mózgu a funkcjonowanie poznawcze 

ODPOWIEDZI 

Ad 1. 

 

a.  F (wyjątek stanowią węch i smak) 
b.  P (bo informacja musi jeszcze pokonać spoidło wielkie) 

c.  (jest połączona z lewymi częściami siatkówek OBU oczu) 

d.  F  (powinno  być:  „lewą  część  siatkówki”,  ponieważ  siatkówka  obraca  obraz  do  góry 

nogami) 

e.  P  (bo  język,  którego  nie  rozumiemy,  nie  jest  traktowany  jak  sensowna  mowa,  a 

zatem nie jest analizowany przez ośrodki rozumienia mowy zlokalizowane głównie w 
lewej półkuli) 

f.  P  (bo  język  migowy,  podobnie  jak  zwykły  język,  jest  analizowany  przez  ośrodki 

mowy) 

g.  P (bo jej prawa, ważna dla mowy półkula, jest nadal aktywna) 
h.  F (mózg powoli uczy się wykorzystywać pozostałe mniejsze spoidła) 

i.  F (prawa półkula przewyższa lewą zarówno w odczytywaniu emocji, jak i w funkcjach 

wzrokowo-przestrzennych). 

j.  F (powinno być: „lewą”) 

k.  F  (większość  różnic  między  funkcjonowaniem  prawej  i  lewej  półkuli  ma  charakter 

nieznacznych  tendencji;  wyłącznie  bardzo  proste  zadania  aktywizują  tylko  jedną 
półkulę,  natomiast  przy  zadaniach  trudniejszych  obie  półkule  muszą  ze  sobą 
współpracować    przewaga  funkcjonalna  którejś  z  półkul  najczęściej  nie  jest 
absolutna  (do  tej  pory  nie  znaleziono  dowodów  na  to,  iż  jakikolwiek  złożony  proces 
psychiczny kontrolowany jest tylko i wyłącznie przez jedną półkulę) 

l.  (początkowo mózg wytwarza w spoidle więcej aksonów niż potrzeba, pozostawiane 

są tylko te aksony, które łączą korespondujące ze sobą komórki obu półkul) 

m.  P  (jest  możliwe  dzięki  pozostałym  mniejszym  spoidłom  oraz  połączeniom  każdej  z 

półkul z obiema stronami ciała) 

n.  F  (u  większości  –  70-80%  –  osób  leworęcznych  ośrodki  mowy  znajdują  się  w  lewej 

półkuli, tak jak u osób praworęcznych  mózg osoby leworęcznej nie jest lustrzanym 
odbiciem mózgu osoby praworęcznej) 

o.  P  (u  osób  leworęcznych  wynika  to  ze  zwiększonej  potrzeby  komunikacji  między 

obszarami językowymi lewej półkuli oraz ośrodkami sterującymi lewą ręką w prawej 
półkuli) 

p.  (powinno być: „trzecim a piątym”) 
q.  F  (uważa  się,  że  kobiety  mają  bardziej  rozwinięte  spoidło  wielkie,  dzięki  czemu 

wymiana informacji między półkulami przebiega sprawniej) 

r.  P  (Wskazuje  na  to  m.in.  eksperyment,  w  którym  pacjent  po  komisurotomii  widzi 

rysunek  pazura  kurczęcia  adresowany  do  półkuli  lewej  i  jednocześnie  zimowy 
krajobraz  adresowany  do  półkuli  prawej.  Jego  zadaniem  jest  wskazanie  pasującego 
obrazka  spośród  zaproponowanego  zestawu.  Pacjent  zwykle  wskazuje  prawą  ręką 
rysunek głowy kurczęcia (jako uzupełnienie pazura widzianego po prawej stronie pola 
widzenia),  a  lewą  –  szuflę  (uzupełniając  obraz  z  lewego  pola  widzenia).  Zapytany  o 
przyczynę  wyboru,  twierdzi,  że  pazur  należy  do  kurczęcia,  a  szufla  służy  do 
oczyszczania  kurnika    łączy  więc  informację  o  widzianym  pazurze  z  tym  na  co 
wskazał.  Zdaniem  Gazzanigi,  tej  integracji  dokonuje  wspólny  mechanizm  zwany 
„interpretatorem”.  Mechanizm  ten  zlokalizowany  jest  w  półkuli  lewej,  ponieważ 
uwzględnia informacje dochodzące tylko do półkuli lewej – pacjent zupełnie ignoruje 
informację o śniegu, którą zaadresowano do półkuli prawej) 

 

 

background image

Ad 2. 
 
Lewa półkula: c, g, i 
Prawa półkula: a, b, d, e, f, h, j 
 
 
Ad 3. 
 
Bo  zautomatyzowane  czynności  przebiegają  w  oparciu  o  ośrodki  podkorowe  (nie 
wymagają udziału kory mózgowej). 
 
Ad 4.  
 
Półkule  tego  pacjenta  nie  wymieniają  informacji  między  sobą.  Pacjent  może  więc 
wypowiedzieć to, co widziała jego lewa (a zatem odpowiedzialna za mowę) półkula (słowo 
„ring”  jest  przez  nią  analizowane,  ponieważ  zostało  wyświetlone  w  prawym  polu 
widzenia). 
Lewą ręką natomiast pacjent wskazuje klucz, a więc słowo, które wyświetlone zostało w 
jego lewym polu widzenia, a zatem zostało odebrane tylko przez prawą półkulę (dlatego 
pacjent nie może go ani nazwać, ani opisać). 
 
 
Ad 5.  

 

próba Wady (próba amytalowa) 

 

rozdzielnouszna prezentacja bodźców słuchowych (słuchanie dychotomiczne) 

 

test latencji nazywania przedmiotu 

 

techniki neuroobrazowania: PET, fMRI, potencjały wywołane EEG 

 
Ad 6.  
 
Prawa półkula odgrywa rolę w przetwarzaniu paralingwistycznych (w tym emocjonalnych) 
aspektów  mowy.  Na  przykład  pacjenci  z  uszkodzeniami  prawej  półkuli,  którzy  nie 
popełniają  żadnych  błędów  w  tradycyjnych  testach  afazji,  mogą  mieć  problemy  z 
przetwarzaniem  pozajęzykowych  aspektów  mowy:  chorzy  ci  sprawiają  wrażenie,  jakby 
niezupełnie rozumieli kontekst wypowiedzi, ton rozmowy, gestykulację, mają trudności ze 
zdaniami  abstrakcyjnymi,  spójnym  ciągiem  myśli,  mówią  dużo  i  chaotycznie.  Ich  mowa 
może  być  monotonna,  mogą  mieć  trudności  w  rozpoznawaniu  towarzyszącego 
wypowiedzi wyrazu twarzy oraz kłopoty z rozumieniem humoru i ironii. 
Zaburzenie to nazywa się „aprozodią”. 
 
Ad 7. 

 

Prawa  półkula  odpowiada  za  holistyczne,  a  lewa  –  za  analityczne  aspekty  percepcji.  Na 
przykład,  koncentracja  na  literach  D  powoduje  aktywację  lewej  półkuli;  na  kształcie  L  - 
prawej. 

 

Dlatego  też  podczas  analizy  kształtu  lewa  półkula  koncentruje  się  na  szczegółach,  a 
prawa  na  ogólnych  zarysach.  Wynika  to  z  tego,  że  kanał  drobnokomórkowy  (odbiór 
szczegółów)  odgrywa  ważniejszą rolę  w  lewej  półkuli,  a  kanał  wielkokomórkowy  (ogólne 
zarysy i  ruch)  –  w  półkuli  prawej.  Dlatego  kopiowanie  rysunku  oglądanego  przez  prawą 
półkulę  polega  na  odtwarzaniu  wyłącznie  ogólnego  zarysu,  a  przez  lewą  półkulę  –  tylko 
szczegółów.