background image

MC_OMEN 

 

OPRACOWANIE 

PYTAŃ  

 

BIOFIZYKA 

 
 
 

MC_OMEN 

background image

MC_OMEN 

 

 

1.  Pierwsza  zasada termodynamiki 

dQ

dW

dU

 

2.  Średnia  energia  na cząsteczkę 

T

ik

B

2

1



 

3.  Energia  układu  zawierającego  n moli  gazu 

inRT

U

2

1

 

4.  Przykłady  stopni  swobody: 

He – i=3 
N_2,O_2 – i=5 
NH_4,CO_2 – I>=6 

5.  Pojemność  cieplna 

x

x

dT

dQ

C

)

(

 

6.  Cieplo  w przemianie  izohorycznej 

iR

c

v

2

1

 

7.  Ciepło  w przemianie  izobarycznej 

R

i

c

p

)

2

(

2

1

 

8.  Prawo Hessa 

Ciepło reakcji chemicznej nie zależy od sposobu jej przeprowadzenia,  a tylko od stanu początkowego i 
końcowego reagentów. 

9.  Entropia 

)

ln(W

k

S

B

 

Gdzie  W – prawdopodobieństwo  termodynamiczne 

10. Przeliczenie  prawdopodobieństwa  termodynamicznego  na zwykłe  pradopodobieństwo 

i

i

W

W

P

 

11. Wzrost  entropi  względem  ciepła  w ujęciu  termodynamiki  fenomenologicznej 

dQ

T

dS

1

 

12. II zasada termodynamiki 

W procesie  nieodwracalnym,  do wzrostu  entropii  w danej  temperaturze  przyczynia  się nie  tylko  ciepło 

doprowadzone  z zewnątrz  (e) , ale  także ciepło  rozproszone  w układzie  nieodrwacalnym,  tzw  ciepło 
nieskomensowane  (i) 

i

e

i

e

dS

dS

dQ

T

dQ

T

dS

1

1

 

W procesach  rzeczywistch  suma  entropii  układu  i otoczenia  nie  może  się  zmniejszać 

13. Organizm  żywy  to układ  otwarty  w stanie  stacjnoarnym. 
14. Szybkość  zmian  entropii 

0

dt

dS

dt

dS

dt

dS

i

e

 

15. Źródło  (produkcja)  entropii 

background image

MC_OMEN 

 

dt

dS

dV

i

1

 

16. Zasada Prigogine’a 

W stanie  stacjonarnym  układu  otwartego  produkcja  entropii  utrzymuje  się  na stałym  poziomie, 

const

, przjmując  jednocześnie  najmniejszą  wartość 

17. Entropia  żywego  organizmu: 

Faza pierwsza, okres życia płodowego i młodośd to czas specjalizowania się komórek, porządkowania 
układu, opisywany na wykresie funkcją malejącą entropii, przy jednocześnie znacznej wartości bezwzględnej 
szybkości zmian entropii (tangens nachylenia stycznej do wykresu do osi czasu). W przedziale wieku od ok. 
20 do 60 roku życia (umowne granice) wykres wskazuje na stały poziom entropii, co odpowiada produkcji 
entropii bliskiej 0. W koocowej fazie procesy generujące entropię zaczynają przeważad i przebieg wykazuje 
charakter rosnący, aż do momentu gdy dezorganizacja układu uniemożliwi jego funkcjonowanie.  

 

18. Praca wykonywana  przez  układ  (z  I zas termodynamiki) 

dQ

dU

dW

 

19. Rownanie  z II zas termodynamiki 

TdS

dQ

 

20. Funkcja  stanu  energii  swobodnej  (Helmholtza) 

TS

U

F

 

21. Praca wykonana  przez  układ  w procesie  izotermicznym  (dT=0) 

dF

TS

U

d

dW

)

(

 

22. Entalpia  swobodna,  proces izotermiczno-izobaryczny 

Jest to potencjał  termodynamiczny,  inaczej  nazywany  funkcja  Gibbsa 

TS

H

G

 

23. Zmiana  entalpii  swobodnej  w procesach  endo,egzo-ergicznych: 

TdS

dG

 

1

2

ln

p

p

nRT

dW

dG

 

24. Zmiana  entropii  w procesach  endo,egzo-erginczych 

1

2

1

2

ln

ln

p

p

nR

V

V

nR

dS

 

25. Zmiana  etropii  i entalpi  swobodnej  w procesie  krzepnięcia  wody 

background image

MC_OMEN 

 

 

26. Typowy  proces egzoergiczny  zachodzący  w żywych  organizmach  – proces spalania  glukozy 

O

H

CO

O

O

H

C

2

2

2

6

12

8

6

6

6



 

27. Warunki  egzo,endo  ergiczności 

0

dG

- egzoergiczny 

0

dG

- endoergiczny 

28. Procesy  endoergiczne  mogą  zachodzić  w organizmie  tylko  w sprzężeniu  z procesami  egzoregicznymi 

np: 

woda

sacharoza

fruktoza

glukoza

 

 

Reakcja  ta przechodzi  w dwóche  etapach: 

4

1

1

PO

sacharoza

fruktoza

fosforan

glukozo

ADP

fosforan

glukozo

glukoza

ATP

 

29. Potejcnał  chemiczny 

Pochodna  cząstkowa  energii  wewnętrznej  po liczbie  cząstek,  przy  stałej  objętości  i entropii  układu. 
Może być  definiowany  jako pochodna  innej  funkcji  stanu,:  entalpii,  energii  swobodnej  czy  entalpii 
swobodnej  po liczbie  cząstek. 

30. Stosunek  ciśnienia  parcjalnego 

i

i

i

x

n

n

p

p

 

 

Jest to ułamek  molowy  substancji  w mieszaninie. 

31. Entalpia  swobodna  ‘i-tego’  składnika  w roztworze 

i

i

i

i

x

RTn

G

G

ln

0

 

 

Gdzie 

0

i

G

 - entalpia  swobodna  substancji  w stanie  czystym 

32. Potencjał  chemiczny  (wzór) 

i

j

n

T

p

i

i

i

n

G

x

RT

,

,

)

(

ln

 

background image

MC_OMEN 

 

 

Gdzie  G

- infinitezymalna  zmiana  entalpii  swobodnej  wywoływana  niewielką  zmiany 

i

n

liczby  moli 

substancji  w warunkach  niezmienności  ciśnienia,  tempartury  i  innych  składników. 
 

33. Potencjał  chemiczny  (inny  wzór) 

i

ii

i

x

RT ln

0

 

34. Sens fizyczny  potencjału  chemicznego 

Jest to miara  pracy dW, wykonana  przez  układ  przy  zmianie  liczby  moli  –tego  składnika  mieszaniny  o 1 
w warunkach  izotermiczno- izobarycznych. 

35. Stan równowagi 

Stan równowagi  zachodzi  jeżeli  potencjały  chemiczny  substancji  są w całej  objętości  jednakowe. 

0

2

2

1

1

2

1

dn

dn

dG

dG

dG

 

36. Warunek  istatniea  dwóch  faz 

Dwie  fazy  mogą  współistnieć  w stanie  równowagi  termodynamicznej  wtedy  gdy  ich  potencjały  są 
jednakowe. 

37. Zjawiska  transportu: 

 

38. Dyfuzja 

Współczynnik  dyfuzji,  jest zależny  od temperatury,  lepkości  ośrodna oraz  promiania  cząstki 
dyfuncującej  zgodnie  z zależnością: 

r

T

k

D

B



6

 

39. Dyfuzja  przez  błonę 

background image

MC_OMEN 

 

 

w poprzek błony  następuje  przepływ  substancji  z obszaru  o większym  stężeniu  do obszaru  o mniejszym 
stężeniu.  Błona  jest obiektem  o znikomej  grubości. 

40. Równanie  Ficka dla  dyfuzji  przez  błonę: 

A

dx

c

c

D

dt

dn

)

(

1

2

 

 

Gdzie: 

P

dx

D

 - przepuszczalność  błony  (wartość  charakterystyczna)  [m/s] 

41. Osmoza 

Wtedy  gdy  własności  błony  pozwalają  tylko  na transport  cząsteczek  rozpuszsczalnika  (najczęściej 
wody) 

 

 

Dla  przykładu  powyżej,  praca powiększania  potencjału  chemicznego: 

dV

dW

2

2

'

 

 

Stąd cisnienie  osmotyczne  możemy  zapisać  jako: 

2

1

1

ln

n

n

n

dV

RT

 

 

Dla  słabych  roztworów 

2

1

n

n



 zatem 

1

2

1

)

ln(

n

n

N

n

, tak więc  ciśnienie  osmotyczne  w tym  przypadku 

zależy  tylko  od stężenia  substancji  rozpuszconej.. 
 

42. Prawo van’t  Hoffa 

m

RTc

 

Ciśnienie osmotyczne zależy tylko od stężenia substancji rozpuczonej 

43. Pomiar  ciśnienia  osmotycznego  w oparciu  o pomiar  ciśnienia  hydrostatyczneg 

background image

MC_OMEN 

 

 

44. Równanie  transportu: 

i

i

i

X

L

J

 

Gdzie,  J – strumień,  X- bodziec  termodynamiczny,  L – współczynnik  proporcjonalności  (wsp. 
Fenomenologiczny). 
 
45. Równanie  transportu  w układach  rzeczywistch, 
Opisywane  przez  n-równań  stylu: 

n

nn

n

n

n

X

L

X

L

X

L

J

...

2

2

1

1

 

Równania  tego typu  używa  sięgdy  jeden przepływ  generuje  drugi  itp. 
 
46. Przewodnictwo  cieplne  jako proces transportu  w zjawisku  termodyfuzji 

 

Z przepływem  energii  J1 jest sprzężony  przepływ  materii  J2’ – termodyfuzja,  z kolei  ta termodyfuzja  generuje 

bodziec  w postaci  gradientu  stężeń  – do obszaru  zimnego  napływa  coraz  więcej  cząsteczek  z obszaru  ciepłego. 
Odpowiedzią  na ten  bodizec  jest przepływ  materii  J2 wywołany  różnicą  stężeń  , czyli  dyfuzja.  A przemieszane 

cząsteczki  unoszą  ze sobąenergiędając  wsteczny  transporty  energii  J1’ wywołany  różnicą  stężeń,  zwany 

efektem  Dufoura.   

J1 i  J2 – przepływy  niszczące  bodźce, tworzące  entropię 

J1’ i J2’ – przepływy  sprzężone  zmniejszające  entropię  i  generujące  nowe  podźce , podtrzymujące  bodźce 

pierwotne. 

47. Zjawiska  fizyczne  i powiązane  z nimi  procesy  krzyżowe 

background image

MC_OMEN 

 

 

 

48. Potencjał  elektrochemiczny 

F

z

x

RT

F

z

i

i

i

i

i

ln

'

0

1

 

Gdzie  F – stałą  Faradaya,  z- wartościowość  jonu,  fi  – potencjał  elektryczny 

 
49. Mechanizm  procesu pobudzenia  komórek  nerwowych  i mięśniowych 

[Bodziec]  Różnica  potencjałów  elektrochemicznych 

[Skutek]  Różnica  potencjałów  elektrycznych 

(potencjał  elektrodowy,  dyfuzyjny,  błonowy) 

[Skutek’]  Stan polaryzacji  lub  przepływ  prądu.   

50. Potencjał  elektrodowy 

Powstaje  na pograniczu  metal-elektrolit 

zF

RT

Inc

V

V

E

Met

1

0

1

 

Ogniwo  stężeniowe  to deltaV_1  – deltaV_2 

51. Potencjał  dyfuzyjny 

Powstaje  na granicy  zetknięcia  roztworów  elektrolitów  o różnych  stężeniach  i różnych  ruchliwościach 
kationów  i anionów 

 

jest to wzór  Hendersona 

background image

MC_OMEN 

 

52. Potencjał  błonowy,  powstaje  gdy  elektrolity  o różnych  stężeniach  rozdziela  błona  nie  przepuszcająca 

jonów  jenego  znaku. 

 

53. Potencjały  (rysunki) 

 

 
54. Energia  potencjalna  oddziaływania  w cząsteczce  dwuatomowej 

background image

MC_OMEN 

 

 

I - 

b

E

E

U

0

 

II – powstanie  stanu  związanego,  odpowiadającego  minimum  energetycznemu  krzywej  oddziaływania 

III – zaczynają  dominować  siły  wzajmenego  odpychania  się jąder atoomowych  i  chmur  elektronów  na  zbyt 

bliskiej  odległości 

Trwały  związek  powstanie  dla odległości  zbliżonych  do R_0, Energia  odpowiadająca  położeniu  minimum 

D_0 nosi  nazwę  energii  wiązania 

55. Wiązanie  kowalencyjne  :powstaje  przez  uwspólnienie  pary elektronów  walencyjnych  tak, że 

elektronowa  gęstośc  prawdopodobieństwa  jest maksymalna  w obszarze  pośrodku między  atomami. 

56. Wiązanie  kowalencyjne  spolaryzowane  – wiązanie  kowalencyjne,  ale  chmura  elektronowa  jest 

nierównomiernie  podzielnoa  między  atomami,  elektrony  spędzają  wiecej  czasu  w poblizu  atomu 
bardziej  elektroujemnego,  skutkiem  jest trwały  moment  dipolowy  cząsteczki 

57. Wiązanie  koordynacjne  – wiązanie  kowalencyjne,  w którym  oba elektrony  pochodzą  od jednego 

pierwiastka 

58. Wiązanie  metaliczne  – wiązanie  kowalencyjne  rozszreone  na większągrupęatomów,  które uwspólniaja 

elektrony  walencyjne  tworząc  tzw.  Gaz  elektronowy. 

59. Wiązanie  jonowe  – polega  na przeniesieniu  jednego  lub  kilku  elektronów  walencyjnych  pierwiastka 

bardziej  elektroujemnego.  Powstaje  para jonów  o przeciwnych  znakach  przyciągająca  się 
elektrostatycznie 

60. Wiązanie  wodorowe  – powstaje  między  atomem  wodoru  jednej  molekuły  a lekkim  atomem 

elektroujemym  drugiej  molekuły.np: 

background image

MC_OMEN 

 

 

61. Wiązanie  Van  der Waalsa  – powstaje  między  cząśteczkami  w których  występuje  trwały  lub  indukowany 

moment  dipolowy  np woda. 

62. Potencjał  lennarda-Jonesa 

 

63. Reakcja  chemiczna 

Przemiana  jednych  substancji  chemicznych  w inne,  które mają  odmienne  właściwości  chemiczne 

64. Reakcja  analizy  – rozkład  substancji  na substancje  protsze,  może  zachodzi  pod wpływem  czynników 

zewnętrznych 

65. Reakcja  syntez  – powstwanie  substancji  bardziej  złożonej  z prostzych 
66. Reakcja  wymiany  pojedńczej  lub  podwójnej  – wymianie  ulegają  atomy  lub  grupy  atomów 
67. Reakcja  addycji  – reakcja syntezy  polegająca  na łączeniu  się dwóch  cząsteczek  organicznych  w jedną 

zachodząca  ze zmnijszeniem  krtności  wiązania  wielokrotnego 

68. Reakcja  eliminacji-  prowdzi  do zwiększenia  krotności  wiązanai  chemicznego 
69. Kierunek  reakcji 

O kierunku  reakcji  decyduje  znak  zmiany  entalpii  swobodnej  produktów  względem  substratów,  jezeli 
jest mniejsza  od 0 to zachodzi  od lewej  do prawej,  jezeli  wieksza  od zera  – od prawej do lewej,  jezeli 
jest równa  zero  – nie  zachodzi 

 

70. Stan równowagi  reakcji 

 

71. Stała  równowagi 

 

72. Równanie  izotermy  van’t  Hoffa 

background image

MC_OMEN 

 

 

73. Krzywa  entalpii  swobodnej 

 

74. Szybkość  reakcji  wyraża  tempo  zmniejszania  się stężenia  substratów  i  jednocześnie  temopo  wzrostu 

stężęnia  produktów. 

 

 

75. Stała  szybkości  k: 

 

76. Katalizaotr  – substancja  która nie  beirze  udziału  w reakcji  ale ułatwia  jej przebieg 

 

77. Równanie  Michaelisa-Menten 

 

Gdiz  K_M – stała  Michaelis-Menten  – stężenie  przy  którym  prędkość reakcji  wynosi  ½ V_max