Praca socjalna z osobami niepełnosprawnym1

Praca socjalna z osobami niepełnosprawnymi

Termin

osoba

niepełnosprawna

funkcjonuje

niedawna.

Dotychczasowe

poj

cia

okre

laj

niepełnosprawnych to: ułomny, niedoł

ęż

ny, upo

ledzony, inwalida, kaleka czy jednostka odchylona od normy. Według

Deklaracji Praw Osób Niepełnosprawnych poj

cie osoba niepełnosprawna okre

la człowieka, który nie mo

samodzielnie, cz

ęś

ciowo lub całkowicie zapewni

sobie mo

liwo

ci normalnego

ycia indywidualnego lub społecznego

na skutek wrodzonego b

nabytego upo

ledzenia sprawno

ci fizycznych czy psychicznych.

W krajach Unii Europejskiej nie ma jednej definicji "niepełnosprawno

ci"; cz

sto nawet w jednym kraju u

ywa si

kilku

ró

nych. Ka

dy kraj Unii ma równie

własny system orzekania o niepełnosprawno

ci. Dlatego osoba, która w jednym

z pa

stw członkowskich uznawana jest za osob

z niepełnosprawno

, w innym kraju mogłaby nie otrzyma

prawnego

statusu osoby niepełnosprawnej. Ponadto w wielu krajach Unii funkcjonuje kilka definicji "niepełnosprawno

ci"

ywanych do ró

nych celów, np. rehabilitacji społecznej, rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia, opieki medycznej,

edukacji.

Niepełnosprawno

ść

nie jest ju

rozumiana tylko jako skutek choroby czy urazu. Jest ona przede wszystkim

rezultatem barier, na jakie napotyka w społecze

stwie osoba z niepełnosprawno

. Wyró

niamy dwa modele

niepełnosprawno

ci: medyczny i społeczny.

Model medyczny traktuje problemy, na jakie napotykaj

osoby z niepełnosprawno

, jako bezpo

redni

konsekwencj

ich choroby czy uszkodzenia.

Model społeczny jest wtedy, gdy niepełnosprawno

ść

powstaje wskutek ogranicze

wiadczanych przez osoby ni

dotkni

te, takich jak indywidualne uprzedzenia, utrudniony dost

p do budownictwa u

yteczno

ci publicznej,

niedostosowany system transportu, segregacyjna edukacja, rozwi

zania na rynku pracy wył

czaj

ce z niego osoby

niepełnosprawne.

W Polsce

yje ok. 5,5 miliona osób niepełnosprawnych. W stosunku do 1990 roku ta grupa powi

kszyła si

około 50%. Ponad 84% osób niepełnosprawnych - utrzymuje si

głównie ze

wiadcze

społecznych: rent, emerytur i

zasiłków. Dla 8% tej populacji głównym

ródłem utrzymania jest praca, na utrzymaniu innych osób pozostaje kolejne 8%,

nie posiadaj

oni własnych

rodków na prze

ycie. Ponad 200 ty

. to niepełnosprawne dzieci. Stanowi

one 2,7%

populacji w tej grupie wiekowej. W

ród nich 17,3% ma całkowite, a 56,3% - powa

ne ograniczenie sprawno

ci. Ponad

65% dzieci niepełnosprawnych mieszka w miastach, co trzecie dziecko

yje na wsi, przez to ma utrudniony dost

p do

opieki medycznej, pomocy rehabilitacyjnej, czy usług edukacyjnych.

Problemy

osób

niepełnosprawnych

Polsce

traktowane

jako

jedne

z istotnych.

wiadcz

o tym takie priorytetowe dokumenty jak: Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz.

483). Zapewnia ona prawo do niedyskryminacji stanowi

e nikt nie mo

e by

dyskryminowany w

yciu politycznym,

społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 pkt. 2.). Ustawa zasadnicza nakłada te

na władze

publiczne obowi

zek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej osobom niepełnosprawnym, (art. 68), a tak

obowi

zek pomocy tym osobom w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej

(art. 69); Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, któr

Sejm uchwalił 1 sierpnia 1997 r. W dokumencie tym, poza

zdefiniowaniem prawa osób niepełnosprawnych do niezale

nego i samodzielnego, aktywnego i wolnego od przejawów

dyskryminacji

ycia, zawarto równie

katalog dziesi

ciu praw, wskazuj

c tym samym najwa

niejsze obszary, w których

niezb

dne s

intensywne działania. Dokument podkre

la,

e osoby niepełnosprawne maj

prawo do niezale

nego,

samodzielnego i aktywnego

ycia oraz nie mog

podlega

dyskryminacji. Prawa osób niepełnosprawnych s

przedmiotem regulacji ONZ w formie deklaracji pod nazw

Standardowe Zasady Wyrównywania Szans Osób

Niepełnosprawnych. Zasady zostały przyj

te podczas 48 sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w

dniu 20 grudnia 1993 (Rezolucja 48/96). Zasady nie s

prawnie wi

ążą

cym dokumentem jednak, mog

sta

dzynarodowym prawem zwyczajowym, gdy zostan

uznane przez wi

kszo

ść

stw. Szczegółowemu uregulowaniu

pomocy osobom niepełnosprawnym w Polsce słu

y ustawa z dn. 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej

i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z pó

n. zm.). Ustawa definiuje

osoby niepełnosprawne, jako osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia,

Rocznik statystyczny

ogranicza b

uniemo

liwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególno

ci zdolno

ci do wykonywania pracy

zawodowej, je

eli uzyskały odpowiednie orzeczenie:

1. o zakwalifikowaniu przez organy orzekaj

ce do jednego z trzech stopni niepełnosprawno

ci;

2. o całkowitej lub cz

ęś

ciowej niezdolno

ci do pracy – na podstawie odr

bnych przepisów ;

3. o niepełnosprawno

ci przed uko

czeniem 16 roku

ycia.

1. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wprowadziła trzy stopnie

niepełnosprawno

ci:

•

znaczny,

•

umiarkowany,

•

lekki.

Do znacznego stopnia niepełnosprawno

ci zalicza si

osob

maj

naruszon

sprawno

ść

organizmu niezdoln

podj

cia zatrudnienia lub zdoln

do wykonywania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji

zawodowej, wymagaj

niezb

dnej, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej

osoby w zwi

zku ze znacznie ograniczon

liwo

samodzielnej egzystencji. Za niezdolno

ść

do samodzielnej

egzystencji uwa

a si

naruszenie sprawno

ci organizmu w stopniu uniemo

liwiaj

cym zaspokajanie, bez pomocy

innych osób, podstawowych potrzeb

yciowych, w tym samoobsług

, poruszanie si

, komunikacj

i komunikowanie si

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawno

ci zalicza si

osob

o naruszonej sprawno

ci organizmu, zdoln

wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i mo

liwo

ci wynikaj

cych

z niepełnosprawno

ci, wymagaj

w celu pełnienia ról społecznych cz

ęś

ciowej lub okresowej pomocy innej osoby w

zwi

zku z ograniczon

liwo

samodzielnej egzystencji.

Do lekkiego stopnia niepełnosprawno

ci zalicza si

osob

o naruszonej sprawno

ci organizmu zdoln

wykonywania zatrudnienia, niewymagaj

pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych.

Ustawa stanowi,

e rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działa

(organizacyjnych, leczniczych,

psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych, społecznych) zmierzaj

cych od osi

gni

cia, przy

współudziale tych osób, mo

liwie najwy

szego poziomu ich funkcjonowania, jako

ycia i integracji społecznej (art.7).

Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobom niepełnosprawnym uzyskania i utrzymania zatrudnienia (słu

żą

temu: szkolnictwo zawodowe, poradnictwo i po

rednictwo pracy).

Natomiast rehabilitacja społeczna słu

y temu, by osobom niepełnosprawnym umo

liwi

pełne uczestnictwo w

yciu

społecznym (art. 8 i 9).

Zadania na rzecz osób niepełnosprawnych, wynikaj

ce z ustawy, realizuj

wła

ciwe organy administracji rz

dowej i

organy jednostek samorz

du terytorialnego. Okre

lone zadania mog

równie

zlecane organizacjom pozarz

dowym

lub jednostkom samorz

du terytorialnego.

2. Na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1988 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze

Społecznych (Dz. U. 162, poz. 1118 z pó

n. zm.) - ubezpieczony, który spełnia ł

cznie nast

puj

ce warunki:

•

jest niezdolny do pracy,

•

niezdolno

ść

do pracy powstała w okresach

le okre

lonych w ustawie, np. w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia,

pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia

społecznego (chorobowego lub opieku

czego) albo nie pó

niej ni

w ci

gu 18 miesi

cy od ustania tych okresów

e uzyska

wiadczenie (rent

) z Funduszu Ubezpiecze

Społecznych wypłacane przez Zakład Ubezpiecze

Społecznych.

Niezdolno

ść

do pracy to całkowita lub cz

ęś

ciowa utrata zdolno

ci do pracy zarobkowej z powodu naruszenia

sprawno

ci organizmu nierokuj

ca nadziei na odzyskanie tej zdolno

ci po przekwalifikowaniu. Niezdolno

ść

do pracy

e by

•

całkowita, gdy osoba utraciła zdolno

ść

do wykonywania jakiejkolwiek pracy,

•

ęś

ciowa, gdy doszło do utraty w znacznym stopniu zdolno

ci do pracy zgodnej z kwalifikacjami,

•

trwała, gdy według aktualnej wiedzy medycznej nie ma rokowa

na popraw

zdrowia w przyszło

ci, w stopniu

pozwalaj

cym na podj

cie pracy,

•

okresowa, gdy istniej

szanse na odzyskanie zdolno

ci do pracy.

Oceny niezdolno

ci do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik

Niezdolno

ść

do pracy orzeka si

na okres nie dłu

szy ni

5 lat. Wyj

tkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy według wiedzy

medycznej nie ma rokowa

odzyskania zdolno

ci do pracy przed upływem 5 lat. W takim przypadku osoba mo

otrzyma

orzeczenie na okres dłu

szy ni

5 lat. Obecnie nie orzeka si

niezdolno

ci do pracy do pracy na stale.

3.Orzekanie o niepełnosprawno

ci dzieci do lat 16

Oceny niepełnosprawno

ci u osoby w wieku do lat 16 dokonuje si

na podstawie kryteriów okre

lonych w

rozporz

dzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny

niepełnosprawno

ci u osób w wieku do 16 roku

ycia (Dz.U. nr 17, poz. 162). S

to nast

puj

ce kryteria:

•

przewidywany okres trwania upo

ledzenia stanu zdrowia przekracza 12 miesi

cy,

•

niezdolno

ść

do zaspokajania podstawowych potrzeb

yciowych, takich jak samoobsługa, samodzielne poruszanie

•

komunikowanie z otoczeniem, powoduj

ca konieczno

ść

zapewnienia stałej opieki lub pomocy, w sposób

przewy

szaj

cy zakres opieki nad zdrowym dzieckiem w danym wieku,

•

znaczne zburzenia funkcjonowania organizmu, wymagaj

ce systematycznych oraz cz

stych zbiegów leczniczych i

rehabilitacyjnych w domu i poza domem.

Do stanów chorobowych, które uzasadniaj

konieczno

ść

stałej opieki lub pomocy dziecku, nale

żą

1. wady wrodzone i schorzenia o ró

nej etiologii prowadz

ce do niedowładów, pora

enia ko

czyn lub zmian w

narz

dzie ruchu upo

ledzaj

ce w znacznym stopniu zdolno

ść

chwytn

k lub utrudniaj

ce samodzielne

poruszanie si

2. wrodzone lub nabyte ci

ęż

kie choroby metaboliczne, układu kr

ąż

enia, oddechowego, moczowego,

pokarmowego, układu krzepni

cia i inne, znacznie upo

ledzaj

ce sprawno

ść

organizmu, wymagaj

systematycznego leczenia w domu i okresowo leczenia szpitalnego,

3. upo

ledzenie umysłowe pocz

wszy od upo

ledzenia w stopniu umiarkowanym,

4. psychozy i zespoły psychotyczne,

5. zespół autystyczny,

6. padaczka z cz

stymi napadami lub wyra

nymi nast

pstwami psychoneurologicznymi,

7. nowotwory zło

liwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat od zako

czenia leczenia,

8. wrodzone lub nabyte wady narz

du wzroku, powoduj

ce znaczne ograniczenie jego sprawno

ci,

9. głuchoniemota, głuchota lub obustronne upo

ledzenie słuchu, nie poprawiaj

ce si

w wystarczaj

cym stopniu

po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu

limakowego.

Osobom, które nie maj

prawa do emerytury lub renty, przysługuje zasiłek piel

gnacyjny, je

eli jest to:

1. dziecko w wieku do lat 16, w przypadku uznania dziecka za niepełnosprawne,

2. osoba w wieku powy

ej lat 16, je

eli jest niepełnosprawna w stopniu znacznym oraz w przypadku, gdy jest

niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym, je

eli niepełnosprawno

ść

powstała przed uko

czeniem 16 roku

ycia albo

do momentu uko

czenia nauki (nie pó

niej jednak ni

do uko

czenia 20 lat),

3.osoba, która uko

czyła 75 lat

ycia.

Zasiłek ten nie przysługuje osobie przebywaj

cej w domu pomocy społecznej, w zakładzie opieku

czo-leczniczym lub w

zakładzie piel

gnacyjno-opieku

czym, w domu dziecka lub w innej placówce opieku

czo-wychowawczej, z wyj

tkiem

osób, za których pobyt rodzina ponosi odpłatno

ść

. Zasiłek piel

gnacyjny nie przysługuje osobie przebywaj

cej w

zakładzie karnym lub poprawczym.

Zasiłki piel

gnacyjne dla osób, które nie uko

czyły 16 lat, przyznawane s

na podstawie orzeczenia o

niepełnosprawno

ci wydanego przez powiatowy zespół orzekaj

cy o stopniu niepełnosprawno

ci.

Dodatek piel

gnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty (z tytułu niezdolno

ci do pracy lub

rodzinnej), je

eli osoba ta została uznana za całkowicie niezdoln

do pracy oraz do samodzielnej egzystencji (znaczny

stopie

niepełnosprawno

ci) albo uko

czyła 75 lat

ycia. Osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywaj

cej w

domu pomocy społecznej, w zakładzie opieku

czo-leczniczym lub w zakładzie piel

gnacyjno-opieku

czym dodatek

piel

gnacyjny nie przysługuje, chyba,

e przebywa poza t

placówk

przez okres dłu

szy ni

2 tygodnie w miesi

cu.

Ró

nica mi

dzy tymi

wiadczeniami polega na tym,

e dodatek jest wypłacany przez Zakład Ubezpiecze

Społecznych,

podczas gdy zasiłek piel

gnacyjny wypłaca pomoc społeczna. Do tych organów nale

y zwraca

z wnioskiem o

wypłat

wiadczenia.

Instytucje działaj

ce na rzecz osób niepełnosprawnych

Zadania na rzecz osób niepełnosprawnych wykonuje z mocy ustawy administracja rz

dowa i samorz

dowa.

Zadania na rzecz osób niepełnosprawnych realizuj

równie

organizacje pozarz

dowe zrzeszaj

ce osoby

niepełnosprawne lub działaj

ce na ich rzecz.

Pełnomocnik Rz

du do Spraw Osób Niepełnosprawnych

Merytoryczny nadzór nad wykonywaniem zada

wynikaj

cych z ustawy sprawuje Pełnomocnik Rz

du do Spraw Osób

Niepełnosprawnych – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Pełnomocnik jest powoływany i

odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Organem doradczym

Pełnomocnika Rz

du do Spraw Osób Niepełnosprawnych jest Krajowa Rada Konsultacyjna do Spraw Osób

Niepełnosprawnych.

stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

PFRON jako pa

stwowy fundusz celowy został utworzony z dniem 1 lipca 1991 r.

rodki Pa

stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych s

przekazywane przez Prezesa Zarz

du tego

Funduszu:

1)samorz

dom wojewódzkim i powiatowym na realizacj

okre

lonych zada

;

2) podmiotom realizuj

cym zadania zlecone przez Fundusz lub inne zadania wynikaj

ce z ustawy.

rodki Funduszu przeznaczane s

dzy innymi na tworzenie nowych i utrzymanie istniej

cych miejsc pracy osób

niepełnosprawnych, rehabilitacj

społeczn

tych osób, dofinansowanie zada

wynikaj

cych z programów rz

dowych.

Jednostki samorz

du terytorialnego

W wyniku przeprowadzonej reformy ustrojowej pa

stwa oraz nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej

oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych realizacja znacznej cz

ęś

ci zada

z zakresu rehabilitacji zawodowej i

społecznej powierzona została samorz

dom terytorialnym. Zadania samorz

du województwa, które mog

dofinansowane ze

rodków Pa

stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zostały okre

lone w

rozporz

dzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 6 sierpnia 2004 r. w sprawie okre

lenia zada

samorz

województwa, które mog

dofinansowane ze

rodków Pa

stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 187, poz. 1940).

Rodzaje zada

powiatu, które mog

finansowane ze

rodków Pa

stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych okre

la rozporz

dzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie

okre

lenia rodzajów zada

powiatu, które mog

finansowane ze

rodków Pa

stwowego Funduszu Rehabilitacji

Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 z pó

n. zm.).

Instytucje orzekaj

ce o stopniu niepełnosprawno

Do orzekania o niepełnosprawno

ci powołane s

: powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawno

ci (działaj

jako pierwsza instancja) oraz wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawno

ci (działaj

ce jako druga

instancja – rozpatruj

ca odwołania od orzecze

powiatowych zespołów). Powiatowy zespół powołuje starosta (po

uzyskaniu zgody wojewody) w ramach zada

z zakresu administracji rz

dowej. Wojewoda po zasi

gni

ciu opinii

starostów ustala obszar działania powiatowych zespołów, który mo

e obejmowa

swoim zasi

giem wi

cej ni

jeden

powiat. Wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawno

ci powołuje wojewoda.

Organizacje pozarz

dowe

Organizacje pozarz

dowe, stanowi

ce trzeci, obok publicznego i rynkowego sektor, s

znacz

ęś

dego

efektywnie i demokratycznie funkcjonuj

cego pa

stwa i społecze

stwa. Realizuj

zadania, które wynikaj

z polityki

stwa, lub te, których mimo istniej

cego zapotrzebowania, ani podmioty publiczne ani prywatne zorientowane na zysk,

nie podejmuj

. Dostarczaj

usług obywatelom, nie rzadko wypełniaj

c luk

, której nie zapełnia sektor publiczny i

rynkowy.

Bardzo trudne jest okre

lenie liczby organizacji rzeczywi

cie działaj

cych. Szacuje si

e liczba organizacji

pozarz

dowych działaj

cych na rzecz i w

rodowisku osób niepełnosprawnych i chorych w Polsce wynosi około 7 tys.

Warsztaty terapii zaj

ciowe

Warsztat jest wyodr

bnion

organizacyjnie i finansowo placówk

stwarzaj

osobom niepełnosprawnym niezdolnym do

podj

cia pracy mo

liwo

ść

rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiej

tno

niezb

dnych do podj

cia zatrudnienia. Warsztat nie jest placówk

samodzieln

, ale stanowi cz

ęść

kszej struktury

organizacyjnej wyposa

onej w osobowo

ść

prawn

lub posiadaj

cej zdolno

ść

do czynno

ci prawnych. Warsztaty mog

organizowane przez fundacje, stowarzyszenia lub przez inne podmioty.

Celem warsztatu jest:

aktywne wspomaganie procesu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

stwarzanie osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podj

cia pracy mo

liwo

ci rehabilitacji społecznej i

zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiej

tno

ci niezb

dnych do podj

cia zatrudnienia.

Uczestnikami warsztatów mog

osoby posiadaj

ce prawnie potwierdzony status niepełnosprawno

ci,

niezdolne do podj

cia pracy.

Inwalida osoba pozbawiona całkowicie lub cz

ęś

ciowo zdolno

ci do pracy z powodu kalectwa lub utraty zdrowia (łac.

invalidus słaby, bezsilny, chory;)

Niepełnosprawno

ść

to poj

cie, które obejmuje ró

ne ograniczenia funkcjonalne jednostek ludzkich w ka

dym

społecze

stwie, wynikaj

ce z uszkodzenia zdolno

ci wykonywania jakiej

czynno

ci w sposób uwa

any za normalny,

typowy dla

ycia ludzkiego. Ograniczenia te mog

mie

charakter stały lub przej

ciowy, całkowity lub cz

ęś

ciowy, mog

dotyczy

sfery sensorycznej, fizycznej i psychicznej.

Rodzaje niepełnosprawno

ci.

Bior

c za kryterium podziału rodzaj niepełnosprawno

ci, wyró

niamy:

1. osoby z niepełnosprawno

sensoryczn

– uszkodzeniem narz

dów zmysłowych, do których nale

żą

•

osoby niewidome i słabowidz

•

osoby niesłysz

ce i słabosłysz

2. osoby z niepełnosprawno

fizyczn

, do których nale

żą

•

osoby z niepełnosprawno

motoryczn

– z uszkodzeniem narz

du ruchu

•

osoby z przewlekłymi schorzeniami narz

dów wewn

trznych

3. osoby z niepełnosprawno

psychiczn

, do których nale

żą

•

osoby umysłowo upo

ledzone z niesprawno

intelektualn

•

osoby psychiczne chore z zaburzeniami osobowo

ci i zachowania

•

osoby cierpi

ce na epilepsj

– z zaburzeniami

wiadomo

4. osoby z niepełnosprawno

zło

•

a wi

c dotkni

te wi

cej ni

jedn

niepełnosprawno

Rehabilitacja (łac. re – znów i habilitatio – zdolny, przywrócony) oznacza przywrócenie komu

utraconych warto

ci, np.

praw, miejsca w społecze

stwie – mimo istniej

cego w dalszym ci

gu kalectwa,

lepoty, głuchoty, upo

ledzenia

umysłowego lub innego odchylenia od normy (K. Kirejczyk, 1981,str.168).

Rehabilitacja pojmowana jest tak

e jako proces, którego głównym zadaniem jest rozwijanie u osób trwale

poszkodowanych na zdrowiu maksymalnych zdolno

ci do wykonywania podstawowych codziennych zaj

ęć

przygotowanie do pracy zawodowej oraz stwarzanie korzystnych warunków do kontaktów z otoczeniem fizycznym i za

rodowiskiem społecznym (A. Hulek 1977, str.22).

Rewalidacja to kr

g zabiegów pedagogiczno-leczniczych w pracy z jednostkami odchylonymi od normy, maj

cych na

celu ich przystosowanie do

ycia w społecze

stwie ludzi normalnych - rehabilitacja. Warunkiem pozytywnych rezultatów

rewalidacji jest mo

liwie wczesne wykrycie wyst

puj

cych upo

ledze

i podj

cie post

powania wyrównawczego.