CRT_LCD_PDP_OLED

ODBIORNIKI TELEWIZYJNE –

CRT, LCD, PDP, OLED oraz projektory DLP

FAKTY I MITY –

opracował Andrzej Po

wiardowski

1. WST

P ................................................................................................................... 2

1.1 Uwagi ogólne .................................................................................................... 2

1.2 Rozdzielczo

ść

................................................................................................... 2

1.3 Przek

tna ekranu .............................................................................................. 3

1.4 Format ekranu .................................................................................................. 3

1.5 Jasno

ść

............................................................................................................ 4

1.6 Kontrast ............................................................................................................ 4

1.7 K

t ogl

dania .................................................................................................... 4

1.8 Czas reakcji matrycy ......................................................................................... 6

1.9 HD Ready ......................................................................................................... 7

1.10 Wyposa

enie .................................................................................................... 7

1.10.1 Sposób mocowania .................................................................................... 7

1.10.2 Zł

cza ......................................................................................................... 7

1.10.3 D

k ........................................................................................................ 8

1.11 U

ytkowanie i konserwacja ............................................................................... 9

2. Telewizory plazmowe - PDP ............................................................................... 10

2.1 Historia technologii plazmowej ........................................................................ 10

2.2 Ekrany plazmowe PDP (Plasma Display Panel) ............................................. 10

2.3 Wady paneli plazmowych ............................................................................... 11

2.4 Zalety telewizorów plazmowych ...................................................................... 14

3. Telewizory LCD ................................................................................................... 15

3.1 Historia LCD ................................................................................................... 15

3.2 Ekrany LCD .................................................................................................... 15

3.3 Wady ekranów LCD ........................................................................................ 16

3.4 Zalety LCD ...................................................................................................... 17

4. Telewizory OLED ................................................................................................ 18

5. Telewizory CRT ................................................................................................... 20

5.1 Kineskop CRT ................................................................................................ 20

5.2 Wady telewizorów z kineskopem lampowym .................................................. 20

5.3 Zalety telewizorów kineskopowych CRT ......................................................... 21

6. Jaki telewizor wybra

? Podsumowanie ............................................................ 21

7. Projektor dla kina domowego ............................................................................ 22

7.1 Rodzaje projektorów ....................................................................................... 22

7.1.1 Projektory LCD ......................................................................................... 23

7.1.2 Projektory DLP (Digital Light Processing) ................................................. 23

1. WST

1.1 Uwagi ogólne

Aby w pełni wykorzysta

liwo

ci nowoczesnego odbiornika telewizyjnego,

dobrze jest kupi

w telewizor w pełni multimedialny, umo

liwiaj

cy podł

czenie

ró

nych urz

dze

zewn

trznych.

Podstawowe z nich to odtwarzacz/nagrywarka DVD (Blueray) i tzw. Kino

domowe. Warto jednak wiedzie

e do telewizora mo

na podł

czy

tak

e komputer,

kamer

cyfrow

lub cyfrowy aparat fotograficzny. W

ród gniazd podł

czeniowych w

telewizorze standardem s

minimum 2 zł

cza komponentowe SCART (tzw. euro-

zł

cza) oraz zł

cza audio-video (białe, czerwone,

ółte wtyczki, tzw. chinch). Warte

uwagi s

tak

e zł

cza USB oraz czytniki kart pami

ci, pozwalaj

ce na dowolne

czenie zewn

trznych urz

dze

i przesyłanie danych. Wa

nym rozwi

zaniem jest

równie

zł

cze HDMI (min. 3 szt.), które umo

liwia przesyłanie cyfrowego sygnału

(wizji w wysokiej rozdzielczo

ci i wielokanałowego d

ku) jednym kablem i bez strat

jako

ci. Jest ono szczególnie wa

ne w kontek

cie odbioru telewizji HDTV (High

Definition Television) lub TV 3D.

Warto te

zwróci

uwag

na opis: HD-ready, full HD i inne, zwi

zane

tematycznie (o tym pó

niej).

1.2 Rozdzielczo

ść

Jest to drugi podstawowy parametr, okre

laj

cy ekrany i telewizory, zarówno

LCD jak i plazmowe. Rozdzielczo

ść

jest podawana w pikselach (piks., pks., pix.) i w

dwóch wymiarach: szeroko

ci i wysoko

ci, np. 1024x768 pikseli. Rozdzielczo

ść

oznacza liczb

pojedynczych punktów obrazu (pikseli) zgromadzonych w jednej linii

poziomej i pionowej. Im wy

sza rozdzielczo

ść

telewizora, tym wy

sza rozdzielczo

ść

zapisanego obrazu, która mo

e by

wiernie odtworzona (bez skalowania). Np.

rozdzielczo

ść

obrazu nagranego w formacie DVD to 720x576 pikseli, a rozdzielczo

ść

HDTV to ju

1280x720 a nawet 1920x1080 pikseli. Kupuj

c telewizor plazmowy nale

w miar

liwo

ci wybiera

jak najwy

rozdzielczo

ść

1.3 Przek

tna ekranu

Jest to najwa

niejszy parametr ka

dego telewizora i ekranu (CRT, LCD,

plazma),

le zwi

zany z wielko

ekranu i rozmiarami całego urz

dzenia.

Przek

tna ekranu oznacza odległo

ść

pomi

dzy dwoma przeciwległymi naro

nikami

ekranu (np. lewy dolny – prawy górny). Jest mierzona i podawana w calach (cal lub ').

Nale

y wiedzie

e wraz ze wzrostem przek

tnej (i rozmiarów ekranu) ro

nie tak

wielko

ść

pojedynczej plamki obrazu. Dla ekranu o przek

tnej 23' wynosi ona ok. 0,37

mm, a dla przek

tnej 32' ju

ok. 0,51 mm. Dlatego bardzo wa

ne jest odpowiednie

dostosowanie wielko

ci kupowanego telewizora do odległo

ci, z jakiej zamierzamy

ogl

obraz.

1.4 Format ekranu

Nagrywany i odtwarzany obraz mo

e mie

ró

ne formaty, czyli ró

ne proporcje

szeroko

ci i wysoko

ci. Oznacza si

je liczbami przedzielonymi dwukropkiem

(szeroko

ść

: wysoko

ść

). Obecnie najcz

ęś

ciej wyst

puj

3 formaty: kinowy 14:9,

panoramiczny 16:9 oraz tradycyjny 4:3. Wi

kszo

ść

materiałów DVD jest nagrana w

formacie 16:9, podobnie jak sygnał HDTV. Tradycyjna telewizja wykorzystuje format

4:3.

W zasadzie wszystkie telewizory plazmowe i LCD posiadaj

ekran w formacie

panoramicznym 16:9 i s

wyposa

one w funkcje umo

liwiaj

ce automatyczne lub

czne zmiany ustawie

formatu obrazu. Zmiana formatu obrazu zwykle oznacza

straty jako

ci. Wy

wietlanie obrazu panoramicznego na ekranie 4:3 powoduje

pojawienie si

czarnych pasów na dole i na górze ekranu. Widzimy pełn

szeroko

ść

obrazu, ale jego wysoko

ść

jest mniejsza ni

ekran (tzw. letter box). Funkcja

rozci

gni

cia obrazu na cały ekran spowoduje,

e wysoko

ść

obrazu b

dzie wypełniała

cał

wysoko

ść

ekranu, natomiast uci

te zostan

boczne kraw

dzie obrazu (tzw. pan-

scan).

Dost

pne s

równie

telewizory z funkcj

umo

liwiaj

prawie bezstratne,

inteligentne konwertowanie formatu obrazu, rozci

gaj

ce tylko jego cz

ęść

1.5 Jasno

ść

Parametr ten okre

la ilo

ść

wiatła emitowan

przez

wiec

cy gaz panelu

plazmowego lub lamp

pod

wietlaj

telewizora LCD. Jest ona podawana w

kandelach na metr kwadratowy (cd/m²).

Jasno

ść

telewizora przekłada si

na ilo

ść

kolorów i szczegółów obrazu, które

ludzkie oko jest w stanie zarejestrowa

. Im wi

ksza jest jasno

ść

obrazu, tym wi

ksz

ró

norodno

ść

kolorów i ilo

ść

szczegółów jest w stanie zarejestrowa

ludzkie oko.

Najcz

ęś

ciej spotykana jasno

ść

telewizorów plazmowych wynosi od 1000 do 3000

cd/m², telewizorów LCD zwykle wynosi od 450 do 800 cd/m².

1.6 Kontrast

Jest nazywany tak

e stop

kontrastu i oznacza zdolno

ść

ekranu do oddzielenia

obszarów jasnych od ciemnych. Innymi słowy kontrast to ró

nica pomi

dzy

najja

niejszym a najciemniejszym elementem obrazu. Przekłada si

to bezpo

rednio

na palet

kolorów i ich wierne oddanie, mo

liwe do zarejestrowania przez ludzkie oko.

Kontrast wyra

any jest w stosunku do liczby 1 i oznaczany liczb

oraz

dwukropkiem, np. 600:1. Im wy

szy kontrast tym pełniejsza paleta barw i mo

liwo

rejestracji przez ludzkie oko. Telewizory plazmowe dost

pne na rynku posiadaj

kontrast od 3000:1 do 100 000:1. Telewizory LCD dost

pne na rynku posiadaj

kontrast od 1000:1 do 50000:1. Ciekawym rozwi

zaniem jest tzw. dynamiczna stopa

kontrastu, polegaj

ca na automatycznym dostosowaniu kontrastu ekranu do warunków

wietleniowych. Nale

y równie

wiedzie

e stopa kontrastu powinna rosn

ąć

wraz z

przek

ekranu. Du

y ekran wymaga wi

kszego kontrastu, ze wzgl

du na du

Ŝą

powierzchni

obserwacji.

1.7 K

t ogl

dania

Jest to parametr, który okre

la mo

liwe odchylenie obserwatora od płaszczyzny

ekranu. Jest nazywany tak

e k

tem widzenia. Granice k

ta ogl

dania wyznaczaj

pole, w którym mo

na ogl

obraz na ekranie bez utraty kontrastu i jasno

ci obrazu.

Ograniczenie to jest zwi

zane z sam

konstrukcj

matrycy plazmowej lub matrycy

LCD i sposobem jej działania.

t ogl

dania podawany jest w stopniach (st lub °) w poziom ie, a cz

sto tak

e w

pionie. Nale

y pami

e warto

ść

ta ogl

dania dotyczy k

ta zewn

trznego, czyli

rozwartego. Jego wierzchołek znajduje si

rodku ekranu, a ramiona rozchodz

na boki oraz w gór

i w dół.

Pole widzenia człowieka ocenia si

towo: k

t widzenia w poziomie jest wi

kszy ni

w pionie. Format obrazu okre

la si

stosunkiem w jego szeroko

ci w do wysoko

ci h.

Przekazywane współcze

nie obrazy przez telewizj

w standardzie typowym 625

linii/obraz i 25 obrazów/s odbiegaj

wierno

od oryginalnego obrazu ogl

danego

przez człowieka.

Podstawowa ró

nica mi

dzy obrazem telewizyjnym i oryginalnym wynika z faktu,

e obraz telewizyjny jest mały i dwuwymiarowy. Jest prostok

tem o rozmiarach:

szeroko

ci w do wysoko

ci h jak 4 do 3 (4:3 = 1,33). Obraz ten powinno si

ogl

odległo

ci ok. 5 razy wi

kszej od jego wysoko

ci h, aby nie była na nim widoczna

struktura liniowa (rys.). Odpowiada to w

skiemu k

towi ogl

dania wynosz

cemu ok.

10°, gdy normalny k

t widzenia człowieka wynosi 60° do 160°. Zastosowan ie ekranu o

kszej szeroko

ci i dwukrotnie wi

kszej liczbie linii pozwala na zbli

enie widza do

ekranu na odległo

ść

3h i zwi

kszenie k

ta ogl

dania do 30°.

Rys. 11.1. K

t ogl

dania ekranu:

a - w telewizji standardowej, b - w telewizji panoramicznej, c - w szerokok

tnej tzw.

telewizji okularowej

Poni

ej przedstawiono zestawienie popularnych formatów obrazu, okre

laj

stosunek szeroko

ci (w) do wysoko

ci (h):

System wizji

w / h

Obecnie

4/3 = 1,33

Zwykły film 36 mm

4,125/3 = 1,38

Złoty podział

1,62

HDTV Japonia

5/3 = 1,67

HDTV USA, Europa

16/9 = 1,78

Film panoramiczny 35 mm

5,54/3 = 1,85

Cinemascope

2,35

Telewizory plazmowe dost

pne na rynku oferuj

t ogl

dania od 160° do ok. 180°.

Telewizory LCD dost

pne na rynku oferuj

t ogl

dania od 145° do prawie 180°.

1.8 Czas reakcji matrycy

Jest to szybko

ść

, z jak

matryca plazmowa lub LCD reaguje na zmiany obrazu,

nazywana tak

e opó

nieniem lub czasem odpowiedzi. Jest podawana w

milisekundach (ms) i oznacza czas, po którym matryca wy

wietli obraz po otrzymaniu

sygnału. Im czas reakcji krótszy, tym lepiej. Zbyt długi czas reakcji mo

e objawi

smu

eniem i zlewaniem si

elementów obrazu przy szybkich zmianach poło

enia na

ekranie (np. sport).

Była to jedna z wi

kszych wad pierwszych telewizorów LCD, jednak producenci

zdołali w wi

kszo

ci usun

ąć

ten mankament. Aby unikn

ąć

tego zjawiska, wybieraj

telewizor, nale

y szuka

urz

dzenia o czasie reakcji na poziomie 5 milisekund i

szym. Wi

kszo

ść

markowych telewizorów LCD spełnia ten warunek. Taki czas

reakcji matrycy zapewnia całkowit

płynno

ść

ruchu i ostro

ść

obrazu. Telewizory

plazmowe dost

pne na rynku oferuj

czas reakcji nawet poni

ej 1 ms. Jest to jedna z

kszych zalet telewizorów plazmowych.

1.9 HD Ready

Coraz bardziej rozpowszechnia si

sygnał telewizyjny wysokiej rozdzielczo

– HDTV (High Definition Television). Aby w pełni wy

wietla

taki sygnał, telewizor musi

posiada

odpowiednio wysok

rozdzielczo

ść

oraz zł

cze cyfrowe.

Oznaczenie HD Ready posiadaj

telewizory o rozdzielczo

ci ju

1024 pikseli w

poziomie, jednak rzeczywiste wymagania HDTV s

ksze, i wynosz

co najmniej

1280 pikseli w poziomie i pionie.

Niezb

dne jest tak

e cyfrowe zł

cze do przekazywania sygnału, takie jak DVI

(Digital Video Interface) czy HDMI (High Definition Multimedial Interface). Zł

cze DVI

słu

y do przesyłania wył

cznie obrazu, natomiast standard HDMI pozwala tak

e na

przesyłanie wielokanałowego d

ku w postaci cyfrowej.

Takie parametry pozwalaj

na odbiór sygnału HDTV bez skalowania obrazu i utraty jako

ci. Dodatkow

zalet

takich telewizorów LCD i plazmowych jest wysoka rozdzielczo

ść

, nawet je

li nie jest

ona wykorzystywana do odbioru HDTV.

1.10 Wyposa

enie

1.10.1 Sposób mocowania

Standardowym wyposa

eniem telewizora plazmowego lub LCD jest wieszak lub

podstawa. Cz

sto jest ona obrotowa i umo

liwia pochylenie ekranu pod

Ŝą

danym

tem. Wi

ksze ekrany swoj

nisk

wag

i mał

grubo

zach

caj

do powieszenia

cianie. Cz

sto specjalny wieszak lub uchwyt dost

pny jest jako wyposa

enie

standardowe, ale mo

na te

zaopatrzy

w wieszak uniwersalny. Niektóre modele

na ustawi

na specjalnych stojakach i podstawach gabinetowych.

1.10.2 Zł

cza

Aby w pełni korzysta

z zalet płaskiego telewizora plazmowego, trzeba mie

dyspozycji odpowiednie zł

cza, umo

liwiaj

ce poł

czenie go z ró

nymi urz

dzeniami.

Podstawowe zł

cza to wej

cie antenowe 75 Ohm oraz zł

cza komponentowe SCART.

Do niedawna standardem były dwa zł

cza tego typu, obecnie coraz cz

ęś

ciej stosuje

trzy. Słu

Ŝą

one do poł

czenia telewizora z takimi urz

dzeniami, jak magnetowid,

odtwarzacz/nagrywarka DVD, tuner TV, tuner TV SAT.

Standardem s

tak

e zł

cza audio-video (

ółte, białe, czerwone), za pomoc

których mo

na podł

czy

np. kamer

video czy cyfrowy aparat fotograficzny.

W zasadzie wszystkie telewizory s

wyposa

one w zł

cze słuchawkowe,

pozwalaj

ce na wyprowadzenie d

ku do słuchawek. Nale

y zwróci

uwag

rodzaj zł

cza słuchawkowego – niekiedy mo

e to by

odmiana tego zł

cza, tzw. du

jack o

rednicy 3,5 mm, która wymaga przej

ciówki. Powszechnie stosuje si

tak

wyj

cia RGB (czerwony, zielony, niebieski), słu

Ŝą

ce do przesyłania sygnału w postaci

składowych koloru, np. z kamery cyfrowej.

Dro

sze modele telewizorów mog

posiada

nawet zł

cze sieciowe,

pozwalaj

ce na podł

czenie sieci komputerowej. Je

eli telewizor plazmowy ma

odbiera

tak

e sygnał HDTV, musi by

wyposa

ony w zł

cze cyfrowe, takie jak HDMI

(High Definition Multimedial Interface) czy DVI (Digital Video Interface). Coraz cz

ęś

ciej

telewizory posiadaj

osobne gniazda PC słu

Ŝą

ce do wykorzystywania ekranu jako

monitora komputerowego. Podł

czenie komputera i u

ywanie telewizora jako monitora

liwe jest tak

e dzi

ki zł

czu DVI. Dobrze, je

li telewizor posiada wyj

cia audio –

cyfrowe i analogowe. Coraz cz

ęś

ciej mo

na spotka

porty USB oraz czytniki kart

pami

ci. Dzi

ki nim mo

liwe jest np. ogl

danie filmu w formacie DivX odtwarzanego w

komputerze czy podgl

d zdj

ęć

z karty aparatu cyfrowego.

1.10.3 D

Ze wzgl

du na ograniczone rozmiary telewizorów plazmowych (płaski ekran i

mała grubo

ść

), ograniczone s

równie

liwo

ci instalacji gło

ników o du

ej mocy.

Gło

niki najcz

ęś

ciej znajduj

po bokach ekranu, a cz

sto tak

e pod ekranem.

Najlepsze modele osi

gaj

czn

moc muzyczn

ok. 50 W z dwóch lub trzech

gło

ników. Amatorzy lepszych parametrów d

ku musz

liczy

z konieczno

podł

czenia zewn

trznych gło

ników, na przykład w postaci kina domowego.

1.11 U

ytkowanie i konserwacja

Ustawienie telewizora

Prawidłowe ustawienie telewizora LCD lub plazmowego ma kluczowe znaczenie

dla jako

ci ogl

danego obrazu i pełnej satysfakcji z nowego sprz

tu.

W zwi

zku ze wzrostem rozmiaru piksela wraz ze wzrostem przek

tnej,

konieczne jest zachowanie odpowiedniej odległo

ci mi

dzy ekranem a obserwatorem.

Ogl

danie obrazu ze zbyt małej odległo

ci spowoduje,

e widoczne b

pojedyncze

piksele. Zbyt du

a odległo

ść

e spowodowa

czenie oczu i mało wyra

obraz. Zaleca si

zachowanie proporcji od 4 do 5 długo

ci przek

tnej. Np. dla

przek

tnej 26' b

dzie to od 2,6m do 3,2m (1 cal to ok. 2,5 cm). Poniewa

zale

ść

jest stała, wystarczy wstawi

przecinek mi

dzy cyfry oznaczaj

ce przek

, aby

uzyska

minimaln

odległo

ść

ogl

dania, np. 37' – 3,7m, 42' – 4,2m itd.

Dobrze jest upewni

przed zakupem, czy mo

liwe jest zapewnienie

wystarczaj

cej odległo

ci w miejscu, w którym ma by

ustawiony telewizor. Nie ma

wyra

nych zalece

co do wysoko

ci, z której powinno si

patrze

na ekran. Mo

jednak przyj

ąć

e pozioma linia wzroku powinna przebiega

na równi z wysoko

ekranu lub nieco powy

ej.

Piel

gnacja

Nale

y pami

e ekrany ciekłokrystaliczne i plazmowe s

urz

dzeniami do

ść

delikatnymi i wra

liwymi na uszkodzenia mechaniczne. Szczególn

ostro

ść

trzeba

zachowa

przy transporcie telewizora. Nie mo

na wystawia

telewizora na intensywne

promieniowanie słoneczne i ustawia

go w pobli

ródeł ciepła. Do czyszczenia

ekranu powinno si

ywa

tylko specjalnych

rodków do tego przeznaczonych. Nie

wolno u

ywa

rodków takich, jak płyn do mycia szyb, które mog

uszkodzi

delikatn

powłok

ekranu.

2. Telewizory plazmowe - PDP

2.1 Historia technologii plazmowej

Pierwszy wy

wietlacz plazmowy skonstruowano w 1964 roku. Składał si

z 16

pikseli i emitował tylko niebieskie

wiatło. W latach 70-tych i 80-tych technologi

plazmow

interesowały si

e firmy z bran

y, jednak badania zostały zarzucone z

powodu braku zainteresowania rynku przemysłowego. Wskrzeszenie technologii

plazmowej zawdzi

czamy firmie Fujitsu, która powróciła do niej na pocz

tku lat 90-

tych i wyprodukowała panel plazmowy o przek

tnej wi

kszej ni

21'. Od tego czasu

trwał po

cig technologii plazmowej za rozwijaj

technologi

LCD.

2.2 Ekrany plazmowe PDP (Plasma Display Panel)

W kineskopach plazmowych wykorzystuje si

wła

ciwo

ci gazów szlachetnych,

które pobudzone wysokim napi

ciem przechodz

w stan tzw. plazmy. Reakcja ta

odbywa si

jednocze

nie w kilku milionach pikseli na całym ekranie.

dy piksel składa si

z trzech tzw. subpikseli dla kolorów podstawowych: RGB

(czerwony, zielony i niebieski). Subpiksel to rurka szklana z ksenonem (rys.), na jej

cach znajduj

elektrody do których przykładane jest wysokie napi

cie.

Ró

nica potencjałów rz

du kilkuset woltów zamienia gaz w plazm

, co powoduje

emisj

promieniowania UV. Promieniowanie ultrafioletowe nie jest widoczne dla

człowieka, dlatego umieszczono warstw

fosforu, który pobudzony tym

promieniowaniem emituje

wiatło widzialne.

Dla ka

dego z trzech subpikseli u

yto innego koloru fosforu: czerwonego,

zielonego i niebieskiego. Razem tworz

piksel, a miliony takich pikseli ekran.

Aby sterowa

tak du

Ŝą

liczb

punktów na ekranie, wszystkie piksele poł

czone

szynami w pionie i poziomie, a ka

demu przypisany jest odpowiedni adres. Układy

steruj

ce matryc

ekranu synchroniczne z tre

obrazu zapalaj

poszczególne grupy

pikseli. Dzi

ki zmianom napi

cia steruj

cego dla ka

dego z nich mo

na uzyska

pełn

gam

kolorów. Dodatkowo układy steruj

ce musz

zadba

o regulacj

jaskrawo

wiecenia. Poszczególne piksele maj

tylko dwa stany: zapalony lub zgaszony,

dlatego stany po

rednie jaskrawo

ci uzyskuje si

dzi

ki modulacji impulsowo-kodowej

sygnału (PCM).

2.3 Wady paneli plazmowych

Ogl

daj

c ekran z niewielkiej odległo

ci mamy wyra

ne odczucie zm

czenia

wzroku. Efekt ten jest szczególnie widoczny przy scenach ciemnych. Poniewa

w tym

systemie nie ma mo

liwo

ci płynnej zmiany intensywno

wiecenia piksela, zmiany

jaskrawo

ci uzyskuje si

przez wielokrotne zapalanie i gaszenie go. Przy jasnych

scenach cz

stotliwo

ść

ta jest wystarczaj

co du

a i oko ludzkie nie widzi efektu

migania. Przy scenach ciemnych oko odbiera efekt migotania, jednak mózg ludzki nie

jest w stanie przetwarza

obrazów zmieniaj

cych si

szybciej ni

85 Hz, wi

c chocia

przerwy nie s

widoczne, wzrok si

czy. Wad

jest równie

gorsza rozró

nialno

ść

półcieni na ciemniejszych scenach.

Istotn

wad

ekranów PDP jest ich mniejsza trwało

ść

ekranów LCD, a nawet

od zwykłych kineskopów CRT. Luminofor zu

ywa si

i obraz z czasem robi si

wyra

nie mniej kontrastowy. Zu

ycie takie mo

e nast

powa

nierównomiernie. Je

na ekranie przez długi czas wy

wietlany jest nieruchomy obraz, jasne jego punkty

intensywniej wypalaj

luminofor.

Przykładowo: je

eli u

ytkownik zawsze ogl

da jeden kanał, jego logo potrafi

trwale wypali

w jednym miejscu ekranu i nawet po zmianie obrazu b

dzie w tym

miejscu widoczny cie

o słabszej intensywno

wiecenia. (W niektórych nowszych

modelach zminimalizowano ten problem przez przesuwanie obrazu o jeden piksel).

UWAGA: Telewizory plazmowe nie nadaj

do wy

wietlania statycznego

(nieruchomego) obrazu. Długotrwałe utrzymywanie tej samej sceny na ekranie

e spowodowa

trwałe uszkodzenie ekranu!!!

eli dany fragment obrazu przez dłu

szy czas si

nie zmienia i

wieci z du

Ŝą

jaskrawo

, powoduje to nagrzewanie si

fosforu i gazu w komórkach. Nawet po

zmianie obrazu powierzchnia luminoforu pozostaje tak naelektryzowana,

e nadal

wieci powoduj

c efekt zatrzymania poprzedniej fazy ruchu.

Panele plazmowe s

znacznie bardziej energochłonne, pobór pr

du potrafi by

nawet prawie dwukrotnie wi

kszy ni

dla telewizora LCD o tej samej przek

tnej

ekranu. Du

Ŝą

niespodziank

e by

równie

dla u

ytkownika awaria telewizora

plazmowego. Po mimo wysokiej ceny, tutaj równie

usterki si

zdarzaj

. Cho

telewizor jest znacznych rozmiarów, nie jest mo

liwa naprawa w domu klienta.

Telewizor plazmowy, bardziej ni

inne nara

ony jest na uszkodzenia

mechaniczne. Jego ekran jest bardzo kruchy. Paski fosforu umieszczone s

otoczeniu gazów szlachetnych miedzy dwiema szybami, w przypadku p

kni

cia tej

szyby panel nie b

dzie nadawał si

do naprawy. P

kni

cie mo

e nast

na skutek

stukni

cia lub nawet tylko przenoszenia telewizora. Ekrany plazmowe mo

przenosi

tylko w pozycji pionowej, w takiej jak ma normalnie pracowa

UWAGA: Przenoszenie telewizora PDP poziomo mo

e spowodowa

trwałe

uszkodzenie ekranu - przy kupnie telewizora plazmowego nale

y bardzo

powa

nie potraktowa

zalecenia sprzedawcy.

Zastosowanie unikalnych cz

ęś

ci, du

y stopie

zło

ono

ci oraz specjalna

technologia monta

u skazuj

ich wła

cicieli na korzystanie wył

cznie z

autoryzowanych punktów serwisowych. Ceny naprawy w tym wypadku s

wielokrotnie

sze ni

tradycyjnych telewizorów CRT. Cz

sto zdarza si

e taka naprawa jest

nieopłacalna.

Istotn

wad

telewizorów plazmowych mo

e okaza

tak

e wi

ksze zu

ycie

du, które wynosi od 200 do 500W. Jest to zwi

zane m.in. z wysokonapi

ciowym

procesem pobudzania plazmy do

wiecenia.

dzy bajki mo

emy wło

teori

, jakoby w telewizorach plazmowych z pikseli

wycieka gaz i trzeba go uzupełnia

Pozostałe wady:

•

tendencja do nierównomiernego wypalania luminoforu, zwłaszcza przy

wietlaniu statycznego obrazu; aby unikn

ąć

efektu nierównomiernego wypalania

wietla si

na ekranie "

nieg" lub specjalnie spreparowany obraz przez kilka sekund

na godzin

; wiele telewizorów plazmowych ma specjaln

funkcj

(np. "Orbitowanie", w

której obraz jest okresowo nieznacznie przesuwany), by ten problem zminimalizowa

;

wady tej nie maj

panele LCD

•

wietlacz jest ja

niejszy przez pierwsze 2000 godzin pracy, po czym, obraz

stopniowo ciemnieje na skutek wypalania si

luminoforu; deklarowany czas działania

współczesnych wy

wietlaczy plazmowych dochodzi do 60 000 godzin; firma Sony

deklaruje,

e po 5 latach wy

wietlacz plazmowy u

ywany w warunkach domowych ma

ok. 60% pocz

tkowej jasno

•

na wi

kszych wysoko

ciach, zazwyczaj powy

ej 1 800 metrów n.p.m.,

wietlacze plazmowe wydaj

z siebie wyra

ne brz

czenie

•

przy wy

wietlaniu obrazu o bardzo wysokim kontra

cie, pojawia si

czasami

"efekt t

czy" polegaj

cy na zielonych błyskach w czasie szybkiego przeł

czania z bieli

do czerni

•

przy dłu

szym ogl

daniu m

czy si

wzrok — wynika to z tego,

e ka

dy piksel

e by

tylko wł

czony lub wył

czony, co zmusza do emulowania po

rednich

poziomów jasno

ci poprzez bardzo szybkie wł

czanie i wył

czanie piksela (na

odpowiedni czas np. 2/3 wł

czony i 1/3 wył

czony) — widz tego

wiadomie nie

odczuwa, ale oko i mózg usiłuj

dostosowa

do tak szybkich zmian i szybko si

•

dro

sze ni

LCD, głównie z uwagi na trudniejszy proces produkcji matryc i

Ŝą

ilo

ść

elektroniki steruj

cej

2.4 Zalety telewizorów plazmowych

Telewizor plazmowy charakteryzuje si

zwykle lepsz

jaskrawo

tradycyjne kineskopy CRT i telewizory LCD. Ponadto na korzy

ść

telewizorów

plazmowych przemawia krótszy czas odpowiedzi i du

a paleta kolorów. W

telewizorach plazmowych czer

oznacza rzeczywisty brak

wiatła na ekranie. Tym

samym uzyskuje si

w znacznym stopniu lepszy kontrast.

Inne zalety

płytki i łatwy do zamontowania na

cianie

szerszy k

t widzenia, ni

w LCD, lepsza konsystencja kolorów

lepszy współczynnik kontrastu od LCD

ma wi

ksz

gł

czerni ni

wietlacze LCD

mniej podatny na refleksy

wietlne .

wysoka jako

ść

odbioru przy wielkich ekranach, dynamiczny obraz o du

rozdzielczo

ci bez rozmywania kraw

dzi sprawia,

e jest to idealna technologia

dla prezentacji w du

ych salach oraz do ró

nych zastosowa

profesjonalnych

3. Telewizory LCD

3.1 Historia LCD

Samo zjawisko „ciekłego kryształu” było znane ju

w ko

cówce XIX wieku i

zostało odkryte podczas bada

botanicznych. Zastosowanie praktyczne stało si

liwe dopiero w latach 70-tych XX wieku, kiedy to odkryto kryształy stabilne i

zjawisko skr

tno

ci ciekłego kryształu.

W roku 1986 firma NEC wyprodukowała pierwszy komputer wyposa

ony w ekran

LCD. Od tego czasu nast

pił dynamiczny rozwój tej technologii,

pocz

tkowo tylko w

bran

y komputerowej. W połowie lat 90-tych zacz

to stosowa

ekrany

ciekłokrystaliczne w odbiornikach telewizyjnych o coraz wi

kszych przek

tnych.

3.2 Ekrany LCD

W panelach LCD wykorzystuje si

wła

ciwo

ci tzw. ciekłego kryształu. W

odró

nieniu od ekranu plazmowego, piksel w LCD nie

wieci tylko słu

y jako filtr, który

przepuszcza

wiatło.

ródłem

wiatła jest tutaj lampa fluoroscencyjna (ksenonowa),

która emituje białe

wiatło, które przechodzi przez ekran zło

ony z milionów pikseli.

dy piksel składa si

z trzech subpikseli, ró

cych si

kolorem filtru: czerwonego,

niebieskiego i zielonego (RGB). Wewn

trz znajduje si

ciekły kryształ oraz dwa

polaryzatory: poziomy i pionowy.

Poprzez napi

cie przyło

one do tych elektrod ciekły kryształ mo

ne regulowa

ilo

wiatła przepuszczanego przez piksel, a tym samym tworzy

na ekranie obraz z

punktów o ró

nym kolorze i intensywno

wiecenia. Ka

dy piksel zachowuje si

jak

filtr o zmiennej prze

roczysto

ci.

Sterowanie ekranem LCD odbywa si

w zasadzie podobnie jak w panelach

plazmowych, przez ł

czenie pikseli do wspólnych elektrod w kolumnach i rz

dach oraz

nadanie ka

demu pikselowi dwóch współrz

dnych b

cych jego adresem.

W porównaniu z technologi

plazmow

, piksel LCD przeł

cza

wiatło z pewnym

opó

nieniem. W efekcie dynamiczne obrazy b

nieco rozmyte. Aby zmniejszy

ten

efekt, poszerzono technologi

produkcji paneli LCD o dodatkowy tranzystor

cienkowarstwowy TFT (opis pó

niej). Tranzystor taki przy

piesza przeł

czanie i

opó

nia rozładowanie ładunku kondensatora, w efekcie ka

dy piksel ma odpowiedni

czas na wysterowanie, nawet gdy ju

został adresowany inny piksel. Taki panel

nazywamy matryc

aktywn

, która w odró

nieniu od matryc pasywnych zapewnia

kontrastowy obraz bez efektu migotania.

Technologia TFT

sto niesłusznie u

ywa si

tego okre

lenia jako innej nazwy wszystkich

wietlaczy LCD. Jednak TFT (Thin Film Transistors) jest technologi

powszechnie

stosowan

w ekranach LCD, i polegaj

na dodaniu do ka

dego piksela

dodatkowego mikrotranzystora. Tranzystor TFT działa jak pami

ęć

, magazynuje

sygnały elektryczne wysyłane do piksela. Dodatkowo reaguje on na zmiany napi

cia

szybciej ni

ciekły kryształ. Dzi

ki temu mo

liwe jest przesyłanie sygnałów do

kolejnych pikseli, bez oczekiwania na reakcj

poprzednich. Oznacza to krótszy czas

reakcji matrycy, lepsz

ostro

ść

i kontrast.

3.3 Wady ekranów LCD

Oprócz wy

szej ceny panele LCD równie

nie zapewniaj

takiej jako

ci obrazu

jak tradycyjne kineskopy CRT czy plazma. Szczególnie wada ta ujawnia si

przy

dynamicznych obrazach, szybkie zmiany obrazu powoduj

jego rozmycie.

Ograniczony jest tak

e k

t widzenia w porównaniu z kineskopami i plazm

wynika to z technologii produkcji, poniewa

wiatło musi przej

ść

przez dwa

polaryzatory, zanim dojdzie do ekranu. Patrz

c na ekran pod k

tem wi

kszym ni

70-

80 stopni obraz wydaje si

ciemniejszy i mniej kontrastowy. Gorzej zwykle odtwarzana

jest czer

. Przy ciemnych obrazach nie mo

na rozró

stopniowania półcieni.

Ciemny ekran nigdy nie jest wystarczaj

co czarny, poniewa

nawet wył

czony piksel

ęś

ciowo przepuszcza

wiatło.

Wprawdzie trwało

ść

paneli LCD jest wi

ksza ni

plazmowych, jednak równie

zdarzaj

wady luminoforu. Z upływem czasu mo

e zwi

ksza

ilo

ść

nieczynnych

pikseli, co objawia si

na ekranie ciemnymi punkcikami. Wady tej nie da si

usun

ąć

pozostaje tylko mo

liwo

ść

wymiany całej matrycy LCD, a koszt takiej wymiany

porównywalny jest z cen

nowego odbiornika.

Telewizory LCD charakteryzuj

nieco mniejszymi k

tami ogl

dania, w

porównaniu z wy

wietlaczami plazmowymi. Jest to zwi

zane z drog

, któr

przebywa

wiatło, zanim dotrze do powierzchni ekranu. Starania producentów z powodzeniem

jednak w stron

poprawy tego parametru.

Pewnym mankamentem ekranów LCD mo

e by

kłopot z wiernym

odwzorowaniem czerni. Mimo i

czer

ta jest uzyskiwana przez całkowite zamkni

cie

ciekłego kryształu, to jednak niewielka ilo

ść

wiatła przedostaje si

na ekran.

Powoduje to tzw. efekt

wiecenia czerni oraz relatywnie ni

szy kontrast. W

telewizorach plazmowych i kineskopowych CRT czer

oznacza rzeczywisty brak

wiatła na ekranie. Stały rozwój technologii LCD oznacza jednak coraz wy

szy

kontrast i zmniejszenie tego zjawiska.

3.4 Zalety LCD

Niew

tpliwymi zaletami technologii LCD s

małe rozmiary pikseli oraz mała

grubo

ść

i niska waga całego urz

dzenia. Dzi

ki temu wy

wietlacze i ekrany LCD mog

stosowane w bardzo małych urz

dzeniach, takich jak odtwarzacz mp3 czy cyfrowy

aparat fotograficzny. Wy

wietlacze LCD s

sze od plazmowych, głównie z uwagi na

łatwiejszy proces produkcji matryc. Pokonane zostały równie

problemy zwi

zane z

produkcj

telewizorów LCD o wi

kszych przek

tnych (42 cale i wi

cej). Obecnie nie

stanowi to ju

kszej trudno

ci, a koszty produkcji stopniowo obni

Obraz

LCD charakteryzuje si

lepsz

jako

obrazu ni

tradycyjne kineskopy CRT.

Piksele LCD nie migocz

, co oznacza

e mo

na ogl

obraz bez zm

czenia wzroku

(nawet z bliska). Ponadto na korzy

ść

telewizorów LCD przemawia jasno

ść

i idealnie

ostry obraz. Du

Ŝą

zalet

telewizorów ciekłokrystalicznych jest te

niskie zu

ycie mocy,

które wynosi od 80 do 150 W (porównywalne z

arówk

4. Telewizory OLED

Nazwa ta pochodzi od organicznych diod

wiec

cych (Organic Light-Emitting

Diode).

Pierwszego odkrycia zwi

zku organicznego, emituj

cego

wiatło widzialne na

skutek przepływu pr

du, dokonano w laboratorium Uniwersytetu w Cambridge, ale

prawdziwy przełom w tej technologii nast

pił w 2007 roku. Firma SONY przedstawiła

mały, elastyczny wy

wietlacz o przek

tnej 2,5 cala oraz 11-calowy telewizor o

rozdzielczo

ci 960×540 pikseli oraz kontra

cie 1 000 000:1. Ma on grubo

ść

jedynie

3 mm. Odbiornik wa

y około 2 kg i posiada zł

cze

HDMI

http://pl.wikipedia.org/wiki/Organiczna_dioda_elektroluminescencyjna - cite_note-0

Surowcem do produkcji

wiec

cych diod organicznych jest organiczny polimer,

znany wcze

niej jako surowiec do wyrobów z folii i innych tworzyw. Umieszczaj

c taki

przewodz

cy polimer pomi

dzy dwoma elektrodami, na których wyst

puje ró

nica

potencjałów uzyskujemy przepływ pr

du oraz towarzysz

ce mu promieniowanie

wietlne.

Sama produkcja OLED nie jest tak bardzo skomplikowana ani kosztowna jak

wytwarzanie ekranów LCD lub plazmowych. Tu kolejne warstwy nanosi si

tak, jak na

drukarce atramentowej. Głównym problemem jest uzyskanie du

ego zag

szczenia

miniaturowych diod

wiec

cych. Na pojedynczy piksel składaj

trzy lub cztery sub-

piksele w kolorach podstawowych oraz kolorze białym. Ekran uzyskany ze

wiec

cych

diod organicznych jest cienki, na około 3 mm i bardzo elastyczny

Głównym problemem technicznym wyst

puj

cym przy produkcji jest trwało

ść

OLED, najni

maj

te diody organiczne, które

wiec

na niebiesko. Ich typowy czas

ycia wynosił zaledwie 5000 godzin, ale problem ten rozwi

zano w zmodyfikowanej

technologii tzw. PLED, w której kolor niebieski otrzymuje si

rednio ze zmieszania

ró

nych kolorów z biel

. Trwało

ść

ekranu PLED szacuje si

zwykle na ok. 200.000

godzin.

W procesie produkcji OLED nie jest wykorzystywana rt

ęć

, co czyni je bardziej

przyjaznymi dla

rodowiska.

Diody organiczne to najefektywniejsze

ródło

wiatła. Dost

pne s

wszystkie

kolory i mo

na uzyska

pełn

gam

barw wiernie odtwarzaj

naturalne kolory

Porównanie jako

wiecenia w stosunku do sztucznych barw na ekranach LCD

wypada zdecydowanie na korzy

ść

OLED. Nie ma tu np. filtrów ograniczaj

cych

wiecenie, nie wymagane jest pod

wietlenie. Nie wyst

puj

problemy z czerni

przy ciemnym ekranie dioda po prostu przestaje

wieci

(nie pobiera wtedy wcale

du). Zapewnia to zakres kontrastu w stosunku 1000000:1. Brak polaryzatorów

wiatła poszerzył k

t widzenia praktycznie do 180 stopni. Wy

wietlacze OLED maj

niezwykle krótki czas reakcji, nawet poni

ej 0,01 sekundy, czyli doskonale nadaj

do wy

wietlania dynamicznych obrazów, bez efektów smug i rozmycia.

Przy wykorzystaniu przezroczystego, elastycznego podło

a, wy

wietlacz taki

e wy

wietla

obraz z obu stron, a tym samym k

t widzenia jest praktycznie

nieograniczony.

Zastosowanie technologii cienkowarstwowej obni

a w znacznym stopniu koszty

produkcji oraz koszty eksploatacji, bo wy

wietlacz OLED pobiera najmniej pr

du z

wszystkich znanych dotychczas ekranów. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby

produkowa

cienkie i elastyczne ekrany np. do umieszczenia na ubraniu.

Istotna wada to trwało

ść

oraz zmniejszona odporno

ść

na wilgo

. Aby korzysta

ekranów OLED trzeba zapewni

im hermetyczn

obudow

, co komplikuje proces

produkcyjny.

5. Telewizory CRT

5.1 Kineskop CRT

CRT (ang. - Catode Ray Tube) to technologia produkcji tradycyjnych

kineskopów.

Kineskop to lampa szklana z pró

wewn

trz. Miedzy katod

a anod

przykłada si

napi

cie od 17 kV do 25 kV, w zale

ci od przek

tnej ekranu. Tzw.

działa kineskopu (wyrzutnie elektronów) składaj

z trzech katod, dla ka

dego

koloru podstawowego RGB i z dodatkowych elektrod, które formuj

strumie

elektronów. Napi

cie anodowe powoduje,

e wi

zka elektronów skierowana jest na

ekran pokryty luminoforem. Bezpo

rednio przed ekranem umieszczona stalowa jest

maskownica z otworami, przez które strumie

elektronów o

wietla wybrane grupy

pikseli. Aby kolor i intensywno

ść

wiecenia ekranu we wszystkich jego punktach były

zgodne z nadawanym obrazem, wi

zka elektronów jest odchylane synchronicznie

poprzez cewki odchylaj

ce.

5.2 Wady telewizorów z kineskopem lampowym

Telewizory z tradycyjnymi kineskopami s

obj

ciowo najwi

ksze w

porównaniu telewizorami plazmowymi lub LCD z t

sam

przek

. Nawet te

najbardziej płaskie kineskopy maj

ksze zniekształcenia geometrii w naro

nikach

ekranu. Mo

na te

zauwa

istotne zniekształcenia liniowo

ci obrazu.

5.3 Zalety telewizorów kineskopowych CRT

one ta

sze od telewizorów LCD i PDP. Dysponuj

szerok

gam

odtwarzanych kolorów i najwi

kszy ze wszystkich zakres gradacji odcieni. Kineskop

CRT zapewnia najszerszy k

t widzenia, bez widocznej utraty jako

ci.

ywotno

ść

telewizorów kineskopowych jest wi

ksza ni

plazmowych, s

one tak

e prostsze w

naprawie. Mo

liwe s

naprawy takich telewizorów w domu u klienta.

6. Jaki telewizor wybra

? Podsumowanie

W zale

ci od potrzeb, mo

liwo

ci finansowych i wielko

ci pomieszczenia,

nale

y wzi

ąć

pod uwag

nast

puj

ce parametry:

Telewizory plazmowe PDP s

najdro

sze, ale zapewniaj

najlepsz

dynamik

kolorów, przeznaczone s

zwykle dla koneserów ogl

daj

cych filmy DVD z wysok

rozdzielczo

. Jednak ze wzgl

dy na sposób wy

wietlania mo

na je ogl

odległo

ci minimum 3,5 m, gdy

w innym przypadku powoduj

czenie wzroku.

Zalety wielko-ekranowych telewizorów plazmowych mo

na jednak dopiero doceni

ogl

daj

c programy w wysokiej rozdzielczo

ci - HDTV .

Telewizor LCD nie zapewnia tak wysokiej jako

ci obrazu jak plazma czy

tradycyjny CRT, obraz dynamiczny jest mniej ostry, mniejszy jest tak

e k

t widzenia z

którego mo

na go ogl

. Jednak fakt,

e jest cienki i nie zajmuje du

o miejsca, a

jego cena stale si

obni

a oznacza,

e wkrótce zast

pi on te z kineskopami CRT. W

ekranach LCD nie powstaje efekt migotania, wi

c s

one zalecane jako monitory do

komputera.

Telewizory OLED s

przyszło

ciowym wyrobem na rynku – b

prawdopodobnie wypiera

wszystkie inne systemy ekranów telewizyjnych, ze wzgl

na ich zalety.

Telewizory kineskopowe CRT s

najta

sze, dost

pne s

w rozmiarach od 14"

do 32" Po mimo małych niedokładno

ci geometrii w rogach ich zalet

najbardziej

naturalne kolory, prawidłowe odtwarzanie czerni, szeroki k

t widzenia i długa

ywotno

ść

. Telewizor z tradycyjnym kineskopem jest ta

szy w eksploatacji, pobór

du jest du

o ni

szy ni

w plazmowym

7. Projektor dla kina domowego

Obraz z projektora mo

e by

wietlany w domu, na ekranie o wielko

ci 3x2m.

Projektor mo

e słu

do ogl

dania filmów z DVD, video oraz telewizji stacjonarnej lub

satelitarnej. Mo

na go tak

e podł

czy

do komputera aby uzyska

doskonały efekt

gier komputerowych w wysokiej rozdzielczo

ci.

Jako

ść

obrazu z projektora mo

e ust

powa

jako

ci z telewizora plazmowego,

jednak wi

kszy ekran i ni

sza cena to istotny argument, który decyduje o tym,

projektory nadal s

bardzo popularne.

7.1 Rodzaje projektorów

Obecnie na rynku popularne s

dwa rodzaje projektorów: DLP (Digital Light

Processing) oraz wykonane w technologii LCD. Oba typy maj

swoje wady i zalety.

W obu przypadkach projektory wykorzystuj

bardzo jasne

ródło

wiatła, generowane

przez lampy. S

arówki wypełnione oparami metalu,

arówki halogenowe lub

lampy stosuj

ce obie te technologie. Najcz

ęś

ciej stosuje si

tutaj lampy UHB (Ultra

High Brightness) oraz UHP (Ultra High Projection) daj

wiatło prawie równe

białemu.

Funkcj

przetwarzania białego

wiatła

arówki na obraz pełni matryca i wła

nie

to jest zasadnicz

ró

nic

dzy tymi technologiami. W DLP wykorzystuje si

tzw.

mikro-lusterka, a w LCD ciekłe kryształy. Z zasady działania wynika,

e matryce mog

regulowa

jasno

ść

poszczególnych pikseli od pełnej do prawie całkowicie wygaszonej.

Nie da si

jednak wytworzy

idealnie czarnego koloru. Jest to szczególnie

problematyczne w sytuacji, gdy film jest ogl

dany w jasnym pomieszczeniu. Przy

ciemnych scenach obraz wydaje si

szary i rozmyty.

7.1.1 Projektory LCD

Konstrukcja matryc LCD jest bardzo podobna do opisywanych tu telewizyjnych paneli

LCD. Ciekły kryształ umieszczony jest w komórkach, odpowiadaj

cych pikselom na

ekranie, mo

na nimi sterowa

ustalaj

c jaskrawo

ść

dej z nich. Zasadnicza ró

nica

zawarta jest w wielko

ci matrycy i jej odporno

ci na wysok

temperatur

, gdy

znajduje si

ona bezpo

rednio przed lamp

emituj

silne białe

wiatło.

Dodatkowo powstał tu problem odtwarzania trzech kolorów podstawowych, z

których tworzony jest obraz kolorowy. We dawniejszych konstrukcjach projektorów

LCD były to trzy cienkowarstwowe matryce dla ka

dego z kolorów RGB, nało

one

kolejno.

wiatło przechodz

c przez nie było ciemniejsze, tak

e mniej kontrastowe i

słabiej nasycone kolorem. Nowoczesne projektory LCD wykorzystuj

trzy oddzielne

matryce dla ka

dego z kolorów, do których trafia rozdzielone

wiatło białe. Uzyskany

obraz z ka

dej z nich jest oddzieln

składow

koloru R, G lub B. Dalej przez układ

pryzmatów i soczewek wi

zki s

sumowane i równocze

nie wy

wietlane na ekranie.

Rozwi

zanie z trzema oddzielnymi matrycami TFT jest dro

sze, ale zapewnia

nam wierniejsze odtwarzanie kolorów i mo

liwo

ść

uzyskania wy

szych rozdzielczo

ci.

7.1.2 Projektory DLP (Digital Light Processing)

Projektory bazuj

ce na mikrolustrach skonstruowane zostały ju

w latach

osiemdziesi

tych. Urz

dzenia te były jednak do

ść

e i zawodne. Rozwój tzw.

mikromechaniki warstwowej dał nowe mo

liwo

ci konstruktorom. Ju

w 1996 r. firma

Texas Instruments opracowała matryc

, zawieraj

1.300.000 pikseli, a niedługo

pó

niej projektory DLP weszły na rynek.

Takie pojedyncze lusterko składa si

z: aluminiowej warstwy odbijaj

cej

wiatło,

zawiasu, jarzma i zderzaka. Mechanizm odchylania lusterka w zakresie do 12 stopni w

obu kierunkach jest ukryty pod lusterkiem, odst

py mi

dzy poszczególnymi lusterkami

zatem tak małe,

e tworz

jednolit

powierzchni

. Steruj

c odpowiednio k

tem

odchylania lusterka uzyskuje si

pełny zakres regulacji jaskrawo

ci. W nowoczesnych

chipach DLP odbijane jest nawet do 90% ilo

wiatła.

W efekcie na ekranie nie wida

przej

ść

dzy pikselami. Zaskakuj

jest te

szybko

ść

reakcji, obraz w projektorach DLP mo

e by

wie

any nawet z

stotliwo

75 Hz. Jest to du

o wi

cej ni

potrafi zwykle rejestrowa

ludzkie oko.

Nie wida

zatem opó

nie

i smu

, tak typowych dla LCD.

Podobnie jak przy projektorach LCD, tak i tu stosowane s

trzy ró

ne metody

odtwarzania obrazu kolorowego. W najta

szej wersji rzutnik ma tylko jedn

matryc

jest wyposa

ony w dodatkowy wiruj

cy układ z filtrami dla trzech kolorów RGB.

Informacja o składowych poszczególnych kolorów jest wy

wietlana sekwencyjnie.

Obraz na ekranie jest odtwarzany z tak du

Ŝą

stotliwo

e odbiorca widzi to jako

jednolity kolor. Wad

tego rozwi

zania jest istotne zmniejszenie jaskrawo

ci, o około

1/3.

Idealnym rozwi

zaniem tego problemu jest projektor z trzema matrycami, które

przetwarzaj

osobno wi

wiatła ka

dego z kolorów podstawowych a nast

pnie

sumuj

w specjalnych pryzmatach. W efekcie uzyskuje si

najlepsz

jako

ść

kolorów, o jednakowej jaskrawo

ci dla obrazów kolorowych i czarno-białych.

Aby obni

koszty rzutnika i uzyska

prawie doskonały efekt, stosuje si

pewne rozwi

zania po

rednie. Projektor np. wyposa

ony jest w dwie matryce, z

których jedna jest tylko dla koloru czerwonego, a druga na przemian obsługuje kolory

zielony i niebieski.