http://www.sfp.org.p

19.01  

prof. dr hab. Witold Modzelewski

doradca podatkowy nr wpisu 00001 - Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o.

współpraca:

Marta  Dubec,  Krzysztof  Kłoskowski,  Krystian  Łatka,  Mariusz  Unisk  -  doradcy  podatkowi  i  konsultanci  Instyt

Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o.

FINANSOWE I PODATKOWE ASPEKTY WSPIERANIA KRAJOWEJ I ZAGRANICZNEJ PRODUKCJI AUDIOWIZUALNEJ

Warszawa, kwiecień 2007

INSTYTUT STUDIÓW PODATKOWYCH

MODZELEWSKI I WSPÓLNICY

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka doradztwa podatkowego ul. Kaleńska 8, 04-367 Warszawa

SPIS TREŚCI

I.  Finanse  publiczne  i  podatki  jako  narzędzie  wsparcia  produkcji  audiowizualnej  i  stymulator  określonych

działań inwestycyjnych......................................................3
II.   Źródła  dotowania  i  opodatkowania  kina  w  wybranych  krajach  Unii  Europejskiej  -  rys

porównawczy............................................7

III.  Podatkowe  aspekty  produkcji  audiowizualnej  krajowej  i  zagranicznej  -  bariery  i  propozycje

wsparcia...............................................................................................25

A. System zwrotu podatku VAT zagranicznym producentom filmowym..............................25
B.  Możliwość  zmiany  systemu  VAT  -  wprowadzenie  stawki  0  %  w  miejsce  zwolnienia  usług  związanych

z kulturą, nowa procedura zwrotu VAT..........................................39

C. Podatek dochodowy..........................................................................................47

D. Konkluzje..........................................................................................................53

I. Finanse publiczne i podatki jako narzędzie wsparcia produkcji audiowizualnej i stymulator określonych dzia

inwestycyjnych.

Finanse  publiczne  (a  w  węższym  ujęciu  podatki)  mogą  stanowić  bardzo  istotne  narzędzie  wspierania  produ

audiowizualnej w kraju oraz intensyfikacji inwestycji zagranicznych w tym zakresie.

Dla realizacji  wszystkich  swoich  celów  i  zadań  państwo musi  pobierać  dochody i  dokonywać  wydatków. Ogół  stosunk

społecznych związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem pieniężnych środków publicznych określa się mianem finans
publicznych.

 

Finanse publiczne definiuje się także jako publiczne zasoby  pieniężne, operacje tymi  zasobami  oraz nor

prawne ich dotyczące.

Doktryna  prawa  finansowego  wyróżnia  różnorakie  funkcje  finansów  publicznych  (a  w  węższym  ujęciu  -  także   funk

podatków).
W nauce dzieli się funkcje finansów publicznych (a także podatków) głównie na

 

:

· funkcję fiskalną, · funkcję redystrybucyjną, · funkcję stymulacyjną,

Funkcja  fiskalna  (zwana   tez   przez   niektórych   autorów   funkcją  alokacyjną)  polega  na  dostarczeniu  państwu  i  inn
podmiotom publicznym dochodów przeznaczonych na realizację ich zadań. Podstawowym zadaniem podatków jest bowi

(niezaprzeczalnie) dostarczanie jak najwyższych wpływów do budżetu (państwa, samorządu). Ta funkcja to główna funk

każdego podatku. Zasadniczo tylko ona może uzasadniać w ogóle fakt wprowadzenia podatku. Inne funkcje mają w t

zakresie jedynie znaczenie pochodnie i uzupełniające, ale nie należy ich nie doceniać.

Funkcja  redystrybucyjna  polega  na  gromadzeniu  środków  finansowych  przez  budżet  i  rozdzielenie  ich  (wypłac

określonym  podmiotom.  Istotą  jej  jest  transfer  środków  między  różnymi  grupami  ludności,  wspólnotami  (przyjęcie  

funkcji  pozwala  np.  rządom  przyjmującym  zasady  solidarności  społecznej  na  uwzględnienie  przy  "podziale"  docho

narodowego uwzględnienie wszelkich grup społecznych, finansując określone zadania państwowe). W kontekście niniejsze
opracowania istotne znaczenie posiada fakt, iż  narzędziem  realizacji  funkcji  redystrybucyjnej  jest  dotacja.  Stanowi   o

istotny  czynnik  wsparcia  określonych  podmiotów  i  ich  działań  oraz  konkretnych  projektów  (dotacja  podmioto

przedmiotowa,  celowa).  Dotacja  w  zakresie  sztuki  audiowizualnej,  w  szczególności  kinematografii,  posiada  trud

do przecenienia znaczenie. W wielu państwach (w tym w Polsce) jest jednym z najważniejszych elementów ich wsparcia.

Dla  niniejszego  opracowania  podstawowe  znaczenia  posiada  jednak   funkcja  stymulacyjna  finansów  publiczny
i podatków. O funkcji stymulacyjnej finansów publicznych mówi się w kontekście oddziaływania za pomocą ukierunkowa

strumieni  finansowych,  na  zachowania  się  różnych  podmiotów.  W  znaczeniu  pozytywnym  ma  skłaniać  te  podmi

do określonych zachowań (np.: podatkowe ulgi inwestycyjne), w znaczeniu negatywnym  ma zmierzać do zaniechania 

ograniczenia  pewnych  zachowań   (np.:   wysokie   kary   za   niezgłaszanie  dochodów  do  opodatkowania,  celem  ogranicze

oszustw  podatkowych).  Funkcja  stymulacyjna  wyraża   się   w   tym,   iż  za  pomocą  podatków  można  oddziaływ

bodźcowo  na  różnego  rodzaju  procesy  i  zjawiska.  Odpowiednio  kształtując  konstrukcję  podatków  (w  t
wszelkiego rodzaju np. ulgi czy zwolnienia inwestycyjne) można zakładać, ze wywoła to określone zachowa

podatników (podejmą oni pewne działania bądź ich zaniechają). Skuteczna stymulacja do pewnych działań n

inwestycyjnych,  realizowana  za  pomocą  odpowiedniej  regulacji  normatywnej  powoduje  natomiast  możliw

mnożenia dochodów budżetu - a więc w praktyce pozwala na intensyfikację realizacji dwóch pozostałych funkcji podatków

funkcji fiskalnej oraz redystrybucyjnej.

W kontekście przedmiotu niniejszego opracowania należy stwierdzić, iż finanse publiczne (a w węższym ujęciu podat

mogą  stanowić  bardzo  istotne  narzędzie  wspierania  produkcji  audiowizualnej  w  kraju  oraz  intensyfika

inwestycji zagranicznych w tym zakresie.

Poniżej zostaną omówione wybrane zagadnienia z zakresu prawa finansowego, które w praktyce wskazywane są jako bari

dla rozwoju produkcji audiowizualnej w Polsce oraz blokady dla inwestycji zagranicznych w tym zakresie. Podjęta zosta

także   próba   wskazania   propozycji   rozwiązań, które  bariery  te  mogłyby  usunąć  lub  -  przynajmniej  -  w  znacznej  mie
ograniczyć. Analiza ta poprzedzona zostanie skrótowym omówieniem doświadczeń innych państw w zakresie wykorzysta

finansów  publicznych  i  podatków  jako  narzędzia  wsparcia  produkcji  audiowizualnej  (kinematografii),  ze  wskazani

stosowanych w nich rozwiązań stymulujących rozwój produkcji audiowizualnej oraz wspierających tę produkcję.

Biorąc pod uwagę charakter niniejszego opracowania zagadnienia te zostaną omówione w sposób w znacznej mierze ogól

Jak podniesiono natomiast powyżej użycie finansów publicznych (w tym podatków) jako narzędzia wspierania i stymul
pewnych działań uzależnione jest zawsze od przemyślanych i precyzyjnych regulacji, tak aby - po pierwsze - nie narusz

podstawowej  funkcji  finansów  publicznych  i  podatków  (funkcji  fiskalnej),  a  po  drugie  -  aby  realizacja  funk

stymulacyjnej była po prostu skuteczna.

Autorzy zastrzegają więc sobie prawo do pewnej ogólności rozważań; szczegółowa propozycje normatywne w tym zakre

wymagają bowiem dalszych badań i uszczegółowionych propozycji.

II. Źródła dotowania i opodatkowania kina w wybranych krajach Unii Europejskiej - rys porównawczy

 .

1.  Zasady  finansowania  kinematografii  ze  źródeł  publicznych  w  poszczególnych  krajach  europejskich  są
zróżnicowane.  Państwo  dofinansowuje  produkcję  filmową   w   różnym  stopniu,  opierając   się  na  stworzonych

przez prawo danego kraju specyficznych regułach i modelach finansowo- i podatkowo-prawnych.

Do źródeł publicznego dotowania kinematografii w krajach Wspólnoty Europejskiej należą:

- dotacje z budżetu państwa,

- wpływy z loterii,
- odpisy - podatki z eksploatacji (kina, telewizja i wideo),

- obowiązkowe inwestycje bezpośrednie telewizji w tej dziedzinie.

Podstawowym źródłem finansowania są dotacje z budżetu państwa. Stanowią one w niektórych krajach 100%

środków  przeznaczonych  na zasilanie  kinematografii  (m.in. w  Hiszpanii  i  Danii), w  innych  -  przeszło 50%

(m.in. we Włoszech, Szwecji), w jeszcze innych - od 10% do 30% (w Norwegii, Holandii, Francji i Portugalii).
Kinematografie  tych  krajów  korzystają  również  z  funduszy  regionalnych,  zasilanych  przez  samorządy

terytorialne.

W szesciu krajach Europy pobierane są odpisy od biletów kinowych. Zapewniają one w niektórych krajach dużą

część funduszu dotacji publicznych (np. w Szwecji ponad 30%, we Francji i w Niemczech ponad 20%), nieco

mniej  w  Grecji  (ok.  10%)  i  we  Włoszech  (poniżej  10%).  Z  pobierania  odpisów  zrezygnowano  w  Wielkiej

Brytanii i Hiszpanii oraz w Finlandii.
Produkcja filmów w krajach europejskich jest w coraz większym  stopniu finansowana przez telewizje. Stacje

telewizyjne  przeznaczają   środki  stanowiące,  w  zależności   od   kraju,   od   30%   do   75%   całego  budżetu

kinematografii. Środki te są przekazywane poprzez:

- podatki i wpłaty na rzecz funduszy lub na rzecz instytutów filmowych (Francja, Niemcy, Holandia, Portugalia,

Norwegia, Wielka Brytania i Szwecja),
- bezpośrednie inwestycje w koprodukcje i zakup praw.

Szereg państw wykorzystuje też instytucje prawa podatkowego (ulgi, zwolnienia, preferencje podatkowe) jako

element wsparcia kinematografii oraz stymulowania działań inwestycyjnych w tym zakresie.

Poniżej  zostały  przedstawione  bardziej  szczegółowe  dane  na  temat  sposobów  finansowania  kinematografii,
stosowanych w wybranych krajach Europy

 

.

Jest to skrótowy opis dotychczasowego dorobku powołanych Państw Członkowskich w tym zakresie

obejmujący stan prawny z przełomu lat 2004 - 2006.

2. Francja

W  kraju  tym  istnieje szeroki  zakres  wsparcia kinematografii  przez  państwo. Jest  ono oparte na przepisach

prawnych rangi ustawowej. Fundusz kinematografii zasilany jest przez;

- odpisy od biletów kinowych (11%),

-  odpisy  od  obrotów  telewizji  o  profilu  ogólnym  (nie  dotyczy  to  kanałów  tematycznych),  które  obejmują

przychody z reklam i opłat abonamentowych (5,5%),

- odpisy od nagranych kaset VHS i DVD (5%).
Ponadto, pewien odsetek od cen biletu (powyżej 1%) przekazuje się na rzecz organizacji zarządzania prawami

autorskimi (SACEM).

Niezależnie  od  źródeł  wskazanych  powyżej,  telewizje  niekodowane  mają  obowiązek  samodzielnego

inwestowania 3% obrotów w produkcję filmową francuską i europejską oraz w zakupy praw do emisji takich

produkcji, z czego 2,5% w filmy w języku francuskim. Np. CANAL+ ma obowiązek inwestować 20% obrotów
w   produkcję  filmową  francuską   i   europejską,  z  czego  co  najmniej  45%  tej  kwoty  -  w  filmy  w  języku

francuskim.

Inwestycje  w  produkcję  filmową  inwestorów  niezależnych  dokonywane  są  poprzez  fundusze  inwestycyjne

zwane  SOFICA.  Firmy  mogą  odpisać  sobie  od  dochodów  opodatkowanych  50%,  a  osoby  fizyczne  25%

inwestycji. Istnieje też fundusz gwarancyjny dla pożyczek bankowych IFCIC, który gwarantuje je do wysokości

50%.

3. Wielka Brytania

Kinematografia  podlega  dwóm  ministerstwom:  ministerstwu  kultury,  mediów  i  sportu  (DCMS)  w  aspekcie

kulturowym,  oraz  ministerstwu  handlu  i  przemysłu  (DT)  w  aspekcie  infrastruktury.  Pierwsze  ministerstwo

dotuje Instytut Filmu Brytyjskiego -British Film Institute, drugie zaś spółkę o nazwie British Screen Finance
Ltd.

Pomoc  państwa  dla  kinematografii  polega  głównie   na  możliwości  odpisywania  od  podstawy

opodatkowania kosztów  inwestycji w filmy za pośrednictwem Enterprise lnvestment Scheme oraz

przeznaczeniu  na  rzecz  kina  zysków  z  loterii  za  pośrednictwem  Arts  Council.  Filmy  są  również

finansowane  przez  instytucje  dotowane  z  funduszy  publicznych:  British  Film  Institute  oraz  British  Screen

Finance Ltd, a ponadto przez fundusze regionalne: szkocki, walijski i londyński. Fundusze regionalne z kolei
opierają się na finansowaniu przez samorządy terytorialne i przez prywatne telewizje regionalne.

Działalność British Film Institute (BFI) opiera się na porozumieniu zawartym między tym Instytutem a rządem

brytyjskim. Dysponuje on funduszem, na który składają się:

- dotacja z budżetu państwa, oraz

- subwencje z Channel Four i telewizji prywatnych należących do sieci ITV.
BFI  finansuje  filmy  niekomercyjne,  eksperymentalne,  często  niskobudżetowe,  a  także   projekty   młodych

reżyserów.

British   Screen   Finance   Ltd.   (BSF)   otrzymuje   dotacje   z   budżetu  państwa.  Dysponuje  również  prawami

do  filmów  wyprodukowanych  przez  siebie.  Trzonem  finansowania  filmów  kinowych  są  jednak  telewizje:

publiczna BBC, prywatny Channel Four oraz telewizja płatna BSkyB.

4. Włochy

Wspomaganie publiczne pochodzi w głównej mierze z dotacji państwa przekazywanej na "Wyłączny Fundusz

na rzecz Widowisk", subsydiujący również teatr, operę, muzykę i cyrk. Wspomaganie może przybierać formę:

-  pokrycia przez państwo części kosztów  kredytu  (odsetek)  na produkcję, dystrybucję, eksploatację kinową

oraz eksport,
- gwarancji tego kredytu do wysokości 70%.

Funkcjonuje  tu  również   zasada   odpisów   od   biletów.   Odpis   od   biletów   kinowych   wynosi   13%   i   w   całości

przekazywany jest producentom jako dotacja automatyczna.

Ustawa o telewizji  zobowiązuje telewizje komercyjne do przeznaczania co najmniej  10% przychodów  netto

z reklam na zakup programów audiowizualnych europejskich (w tym 40% tej kwoty na programy dla dzieci).
Telewizja  publiczna  musi  przeznaczać  określoną   w   porozumieniu   z   władzami  część  (co  najmniej  20%)

przychodów  z  abonamentu  na produkcję dzieł  europejskich, z czego określona część  ma być  przeznaczona

na zakup lub produkcję włoskich lub europejskich programów animowanych.

Państwo włoskie  oddziałuje  bardzo znacząco na produkcję  filmów. Zajmuje  się  tym  holding  państwowy  za

pośrednictwem swoich spółek akcyjnych:

- Istituto Luce, która zajmuje się produkcją i dystrybucją filmów artystycznych, wyświetlaniem ich we własnej
sieci kin, eksportem, archiwum fotosów itp. oraz

- Cinecitta, której domeną są studia produkcyjne (odpowiednik naszego WFDiF) wykonujące techniczne usługi

produkcyjne i postprodukcyjne według stawek preferencyjnych.

Produkcja filmów w Istituto Luce dokonuje się w koprodukcji z firmami prywatnymi, przy czym Instytut wnosi

od  30% do 50% budżetu  danego filmu. Specyfiką włoską jest  prowadzenie przez państwowy Istituto Luce
działalności dystrybucyjnej w dziedzinie filmu ambitnego, za pośrednictwem  własnej sieci kin oraz w ścisłej

współpracy z 200 kinami studyjnymi.

Fundusz rozdziela również dotacje bezpośrednio. Są to:

- dotacje automatyczne dla producentów (pochodzące z odpisu od biletów),

- premia w uznaniu wartości artystycznych (jest to odpowiednik dotacji na produkcję, tyle że a posteriori, po

pozytywnym  ocenieniu  przez  komisję  ekspertów  gotowego  filmu  -jest  ona  dzielona  w  proporcji:  71%  dla
producenta, 10% dla reżysera, reszta dla głównych współautorów),

- nagrody dla autorów wyróżniających się scenariuszy,

-  fundusze  na  rzecz  upowszechnienia  kultury  filmowej  (dotacje  przedmiotowe  dla  festiwali  i  przeglądów

filmowych,  stowarzyszeń  filmowych,  instytucji  publicznych  prowadzących  działalność  filmową,  wydawnictw

itp.).
Wszystkie dotacje pochodzące z funduszu dotyczą wyłącznie pełnometrażowych filmów kinowych, z wyjątkiem

premii  w  uznaniu  wartości  artystycznych,  przyznawanej  również  fabularnym  filmom  krótkometrażowym

realizowanym na taśmie filmowej. Dotacje na dystrybucję i eksport są rygorystycznie ograniczone do filmów o

wartościach artystycznych, które uprzednio otrzymały dotację do produkcji.

Wydzielony  jest  też  specjalny  fundusz  przeznaczony  na  dotowanie  (również  w  postaci  preferencyjnego
kredytu):

- filmów, w których budżecie co najmniej 30% stanowią honoraria autorów, twórców, aktorów i techników,

- debiutów i drugich filmów, w tym zwłaszcza autorstwa świeżych absolwentów szkoły filmowej,

- projektów, których scenariusze otrzymały nagrodę.

5. Grecja

W Grecji funkcjonuje zasada odpisów od biletów sprzedawanych na seanse kinowe. Ich wysokość wynosi 12%
w Atenach i 8% w miastach powyżej 10 000 mieszkańców.

O połowę mniejsze są odpisy od biletów w kinach na powietrzu i poza centrami miast.

Połowa  tego  odpisu  przeznaczana  jest  na  dotowanie  kinematografii  za  pośrednictwem  Greckiego  Ośrodka

Filmowego (GOF). Grecki  Ośrodek   Filmowy   finansowany   jest   w   74%   z   budżetu  państwa, zaś   w   pozostałej

części  z  wpływów  z  odpisu  od  biletów  kinowych  oraz  wpływów  z  rozpowszechniania  filmów  przez  siebie

koprodukowanych.
Właściciele kin, mających mniej widzów niż 100 000 rocznie, którzy wyświetlają filmy greckie, korzystają ze

zniżki podatkowej w wysokości uzależnionej od tego, przez ile tygodni wyświetlane są te filmy.

Telewizja  publiczna,  która  nie  wytrzymuje  konkurencji  z  prywatnymi  stacjami,  inwestuje  jednak  w  filmy

kinowe,  koprodukowane  z  GOF.  Kwotę  inwestycji  ustala  samodzielnie.  Zobowiązana  jest  do  kupowania

i wyświetlania wszystkich filmów greckich.
Telewizje prywatne mają obowiązek inwestowania w produkcję filmową 1,5% rocznych przychodów brutto.

6. Holandia

W  tym  kraju  telewizja nie jest  zobowiązana do finansowania kinematografii. Istnieją jednak  dwa fundusze

służące  dotowaniu  koprodukcji  filmów  oraz  programów  telewizyjnych  między  stacją  telewizyjną

a producentami niezależnymi. Te fundusze to:
- COBO Fund, który jest w 20% finansowany przez Ministerstwo Edukacji, Kultury i Nauki,

-  Fundusz  Filmu  Holenderskiego, finansowany  przez  to samo ministerstwo w  całości. Przyznaje on  dotacje

na przygotowanie do produkcji (development), produkcję i dystrybucję.

Dotowane są zarówno filmy fabularne, jak i dokumenty oraz animacje, długie i krótkie metraże. Koprodukcje

zagraniczne są dotowane w zależności od stopnia i rodzaju zaangażowania producenta holenderskiego. Dotacja

ma  formę  nieoprocentowanej  pożyczki,  zwracanej  (jeśli  zaistnieje  taka  możliwość)   z   wpływów
z rozpowszechniania, po zaspokojeniu w pierwszej kolejności wszystkich koproducentów.

Istnieją też dwa inne fundusze filmowe:

- Fundusz im. Huberta Balsa, zasilany przez fundację Huberta Balsa, sponsorów prywatnych oraz Ministerstwo

Kooperacji i Rozwoju oraz

-  Fundusz Filmowy Rotterdamu, zasilany przez region  i wymagający, by beneficjent  wydatkował na terenie
regionu kwotę odpowiadającą 150% przyznanej nie-oprocentowanej pożyczki.

7. Belgia

System  zachęt   i   zobowiązań  telewizji  działających  na terenie  Belgii  służy  wspieraniu  niezależnej  produkcji

audiowizualnej, bez wyróżnienia filmów kinowych. Istnieją ulgi podatkowe dla inwestorów  oraz system

gwarancji (do 75%) pożyczek zaciąganych na produkcję.

System  opodatkowania  kinematografii  w  Belgii  polega  na  tym,  że   firma  inwestująca  w  projekt  może
ubiegać się o odpis podatkowy na 150 % zainwestowanej kwoty. Warunkiem do tego koniecznym jest,

by firma ta była już podatnikiem (np. przy zainwestowanych 100.000 euro, podstawa odpisu wynosi 150.000

euro -  firma jest  podatnikiem  podatku  dochodowego przy  zastosowaniu  stawki  podatkowej:  34  %  -  odpis

podatkowy wyniesie 150.000 х 34 % = 51.000 euro).

Jednakże  istnieje  ograniczenie,  zgodnie  z  którym  150  %  odpis  podatkowy  nie  może   przekroczyć   50  %
dochodów  firmy podlegających opodatkowaniu;  wysokość  odpisu  nie może również przekroczyć  kwoty

750.000  euro  (optymalną  wysokością  inwestycji  jest  kwota  1,5  mln  euro,  ponieważ  można  odliczyć

maksymalną kwotę odliczenia). Inwestycja nie może również przekroczyć  50  % budżetu  filmu. Może także

przyjąć  formę  pożyczki,  maksymalnie  40  %  wkładu,  pozostałe   60   %   może   zostać  wniesione  jako  wkład

koproducenta.

8. Irlandia Głównym  motorem  rozwoju  irlandzkiego przemysłu  filmowego, w  tym  koprodukcji  i  usług, jest

możliwość odpisywania od podatków  80%  inwestycji. Warunkiem  korzystania z tej możliwości jest, by

75%  inwestycji  było  wydane  na  terenie  Irlandii  (w  przypadku  koprodukcji  międzynarodowych  i  za  zgodą

ministerstwa kultury, sztuki i regionów celtyckich wymóg ten może być obniżony do 10%).

Zgodnie z ustawą z 1988 roku telewizje muszą poświęcać "rozsądną proporcję" programów na filmy pełno-

i krótkometrażowe, filmy telewizyjne i seriale. Państwo finansuje w 100% działalność dwóch instytucji:
- Irish Film Board (IFB), którego misją jest rozwijanie i wspomaganie produkcji filmowej oraz

- Irish Arts CounciI (IAC), którego departament filmu zajmuje się popieraniem kina artystycznego.

IFB udziela wsparcia na etapie:

- przygotowań do produkcji w formie pożyczek do zwrotu, głównie dla projektów fabularnych kinowych, ale

również  dla  kinowych  filmów  dokumentalnych  i  animowanych,  a  w  przypadku  tych  ostatnich  również  dla
seriali,

- produkcji filmów długometrażowych, głównie fabularnych, ale także dokumentów, animacji i seriali.

W  przypadku  animacji  dopuszcza  się  również  finansowanie  seriali  telewizyjnych.  Natomiast  regulamin  IFB

zastrzega  wyraźnie,   że   odnośnie  do  filmów  dokumentalnych  nie  może   być  mowy  o  dofinansowywaniu

telewizyjnej  produkcji  dokumentalnej,  a  tylko  dokumentalnych  filmów  pełnometrażowych  przeznaczonych

do kin i na festiwale filmowe.
IAC  udziela niewielkich  dotacji  dla eksperymentalnych  filmów  i  wideo, oraz zajmuje się upowszechnianiem

kultury filmowej.

Nie istnieje ustawowy obowiązek finansowania produkcji filmowej przez telewizje, jednak telewizja publiczna

NRK jest jednym  z głównych inwestorów w produkcję filmową. Zwłaszcza filmy dotowane przez państwo są

równocześnie koprodukowane przez NRK.

9. Portugalia

W Portugalii istnieje specjalny fundusz publiczny służący dofinansowywaniu kinematografii. Jest on zarządzany

przez  Instytut  Filmowy  i  Audiowizualny  IPACA.  90%  tego  funduszu  pochodzi  z  opodatkowania  reklam

w   telewizji   na   wysokość  4%.  Pozostała   część   środków  będących  w  dyspozycji  funduszu  pochodzi  z  kasy

państwowej.
Tradycyjnie telewizja publiczna RTP inwestuje w filmy kinowe, pokrywając 20% do 30% ich budżetów.

10. Niemcy W kraju tym istnieje fundusz federalny FFA (Filmfoderunganstalt), którego budżet ustalany jest

przez Bundestag.

Zasilanie federalnego funduszu filmowego następuje poprzez:
- odpis od cen biletów skalkulowany miedzy 1,5% a 2,5% ceny biletu kinowego, w zależności od liczby widzów

(do 130 000 widzów nie pobiera się wcale, do 210 000 - 1,5%, do 360 000 - 2%, powyżej 360 000 - 2,5%);

- odpis z rynku wideo (1,8%);

- środki od stacji telewizji publicznej (ARD i ZDF).

Podstawą  takich  płatności  jest  umowa  pomiędzy  telewizjami  publicznymi  a  Filmfernsehabkommen,
negocjowana co roku i rewaloryzowana. Do 1995 roku na fundusz FFA wpłacały również telewizje prywatne.

Obecnie  prywatne  telewizje  inwestują  bezpośrednio,  składają  się  również  na  fundusze  regionalne  krajów

związkowych;

- środki od Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które przeznacza się na potrzeby filmu;

- środki od 16 krajów związkowych.

11. Finlandia
Produkcja filmowa finansowana jest głównie z budżetu państwa oraz z lotto. Do roku 1993 korzystano również

z odpisów od biletów w kinach, jednak od roku 1994 nie pobiera się już tych odpisów. Telewizja publiczna

wpłaca na rzecz Instytutu 1.5 miliona Euro rocznie.

Niezależnie od tego telewizja publiczna i telewizje prywatne inwestują w filmy kinowe kwoty odpowiadające

20% budżetu kinematografii. Odbywa się to w ramach koprodukcji lub korzystania z możliwości zakupu praw.
Zobowiązania te są negocjowane co 3 lata pomiędzy Instytutem a telewizjami.

12. Szwecja Podstawą prawną finansowania działalności w dziedzinie kinematografii jest umowa pomiędzy

państwem  szwedzkim,  przemysłem   filmowym   (m.in.   stowarzyszeniami   producentów,   dystrybutorów,

właścicieli  kin  i  domów  kultury)  oraz  telewizjami.  Działa  tu  Instytut  Filmowy  funkcjonujący  na  prawach

fundacji.
Środki zasilające kinematografię, do których zobowiązały się strony umowy to:

-  10%  odpisu  od  biletów  kinowych  (odpis  ten  zastąpił  pobierany  poprzednio  podatek  od  rozrywki  -

entertainment tax),

- 200.500.000 SEK pochodzących z budżetu państwa,

- 38.000.000 SEK od Sveriges Television AB (telewizja naziemna),
- 7.200.000 SEK od TV 4 AB (telewizja naziemna),

-  przychody  Stowarzyszenia Producentów, które przekazuje wszystkie swoje dochody (z  wyjątkiem  składek

członkowskich) do wysokości 2.000.000 SEK.

13. Hiszpania

W Hiszpanii działa Instytut Kinematografii i Sztuk Audiowizualnych (ICAA). Jego fundusze pochodzą w 100%
z budżetu państwa. Bilety kinowe nie są od 1985 r. obciążone odpisem.

Telewizje   nie   są  obciążone  bezpośrednio  na  rzecz  Instytutu,  ale  muszą  poświęcać  na  produkcję  filmową

i  zakup  praw  do  emisji  5%  swoich  przychodów.  CANAL+  Espana  kupuje  prawa  do  większości  filmów

hiszpańskich.

Oprócz funduszu centralnego istnieją regionalne środki wspierania filmu ustalane na podstawie regionalnych
regulacji  i  oparte  na  budżetach  władz  regionów  (w  regionach:  Kraj  Basków,  Katalonia,  Walencja,  Galicja

i Madryt).

Ministerstwo Kultury zawarło porozumienie z Hiszpańskim Bankiem Eksportu (BEX), który udziela pożyczek o

preferencyjnym oprocentowaniu, gwarantowane przez ICAA do wysokości 10 mln Euro rocznie.

14. Norwegia

W  Norwegii  funkcjonują  dwie  instytucje,  których  znaczenie  w  finansowaniu  produkcji  filmowej  jest
dominujące. Są to:

- Norweski Instytut Filmowy (NFI), który administruje większością funduszy publicznych na kinematografię;

jest on finansowany przez Ministerstwo Kultury i częściowo otrzymuje wpływy z odpisu od biletów;

-  Fundacja Kultury  Audiowizualnej, również  finansowana przez Ministerstwo Kultury  i  częściowo przez  NRK

i prywatną TV2.
NFI przyznaje bezzwrotne dotacje na development, produkcję filmów pełnometrażowych i krótkometrażowych,

na import filmów o szczególnych wartościach i na eksport oraz promocję filmów norweskich.

Ponadto  istnieje  Norweska  Fundacja  Kin  i  Filmu  (KKL)  zasilana  przez  odpisy  od  biletów  i  sprzedaży   oraz

wynajmu kaset i DVD oraz przez składki samorządów miejskich będących jej członkami. Przyznaje ona dotacje

na  dystrybucję  filmów,  w  tym  szczególnie  filmów  dla  dzieci  i  filmów  o  wysokich  walorach  artystycznych
(również  zagranicznych),  na  dystrybucję  filmów  norweskich,  oraz  dotuje  kina  studyjne  i/lub  mające  słabą

frekwencję.

Ustawa z 1987 r., znowelizowana w 1998 r., ustanawia odpis 2,5% od ceny biletu, od sprzedaży i wynajmu

kaset wideo i DVD, oraz dodatkowo 1 NOK od  każdej sprzedaży lub  wynajmu. Odpis 18,20  NOK  od  jednej

kasety  służy,  po  zaspokojeniu  praw  autorskich  autorów,  producentów  i  aktorów,  popieraniu  niezależnej

produkcji audiowizualnej.

15. Polska

Zasadniczą rolę w zakresie wspierania twórczości filmowej i innej działalności w dziedzinie kinematografii oraz
ochrony zasobów sztuki filmowej odgrywa w Polsce ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii

 

. Na tej

podstawie  państwo  sprawuje  mecenat  nad  działalnością  w  dziedzinie  kinematografii,  jako  części  kultury
narodowej, polegający w  szczególności na wspieraniu produkcji i promocji filmu, upowszechnianiu

kultury filmowej oraz ochronie dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie filmu.

W celu wspierania rozwoju kinematografii ustawa ta tworzy Polski Instytut Sztuki Filmowej ("Instytut"), będący państwo

osobą prawną. Instytut  realizuje  zadania z  zakresu  polityki  państwa w  dziedzinie  kinematografii  m. in. przez  tworze

warunków  do  rozwoju  polskiej  produkcji  filmów  i  koprodukcji  filmowej, w  tym  poprzez  dofinansowywanie  przedsięwz

z zakresu przygotowania projektów filmowych, produkcji filmów, dystrybucji filmów i rozpowszechniania filmów, prom
polskiej twórczości filmowej

 

.

Przychodami Instytutu są:

1)  dotacje  podmiotowe  z  budżetu  państwa,  przekazywane  przez  ministra  właściwego  do  spraw  kultury

i ochrony dziedzictwa narodowego ze środków ujętych w części budżetowej, której jest dysponentem;
2) przychody z eksploatacji filmów, do których autorskie prawa majątkowe przysługują Instytutowi;

3) darowizny, spadki i zapisy;

4) przychody z majątku Instytutu;

5) środki przyznawane przez ministra z Funduszu Promocji Kultury, o którym mowa w art. 47e ustawy z dnia
29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych

 

;

6)  wpłaty,  o  których  mowa  w  art.  19  ust.  1-5,  6  i  7  ustawy  o  kinematografii  (patrz  niżej);  7)

przychody,   o   których   mowa   w   art.   27a   pkt   4   oraz   45b   ustawy   z   dnia   16   lipca   1987   r.   o   państwowych
instytucjach filmowych

 

.

Instytut może otrzymywać także dotacje celowe z budżetu państwa na realizację zadań inwestycyjnych.

Na podstawie art. 19 i art. 31 pkt 23 ustawy o kinematografii od kwietnia 2006 r. uczestnicy rynku audiowizualnego, 

telewizje,  operatorzy  kablowi,  platformy  cyfrowe,  dystrybutorzy  i  kina  obowiązani  są  do  dokonywania  wpłat  na  rz
Instytutu.

Zgodnie z art. 19 ustawy o kinematografii:

1. Podmiot prowadzący kino dokonuje wpłaty na rzecz Instytutu w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego

z tytułu wyświetlania filmów i reklam w kinie, przed podziałem z podmiotem prowadzącym dystrybucję.

2.  Podmiot  prowadzący  dystrybucję   dokonuje  wpłaty  na  rzecz  Instytutu  w  wysokości  1,5%  przychodu
uzyskanego ze sprzedaży oraz wynajmu nośników z nagranymi na nich filmami oraz z umów upoważniających

inne podmioty do takiej sprzedaży lub wynajmu.

3. Nadawca programu  telewizyjnego  dokonuje wpłaty  na rzecz Instytutu  w  wysokości  1,5% przychodu

uzyskanego  z  tytułu  emisji  reklam, telesprzedaży  i  audycji  sponsorowanych  albo  przychodu  pochodzącego

z  pobranych  bezpośrednio  od  abonentów  opłat  za  dostęp  do  nadawanych  programów,  jeżeli  przychód  ten

w danym okresie rozliczeniowym jest wyższy.
4.  Operator  platformy  cyfrowej  dokonuje  wpłaty  na  rzecz  Instytutu  w  wysokości  1,5%  przychodu

uzyskanego z tytułu przychodów pochodzących z opłat za dostęp do programów telewizyjnych nadawanych lub

reemitowanych na platformie cyfrowej.

5.  Operator  telewizji  kablowej  dokonuje  wpłaty  na  rzecz  Instytutu  w  wysokości  1,5%  przychodu

uzyskanego z tytułu przychodów pochodzących z opłat za dostęp do reemitowanych programów telewizyjnych
oraz świadczenia usług reemisji.

6. Podmiot kontrolowany w ramach grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 15 grudnia 2000

r. o ochronie konkurencji i konsumentów przez podmiot, o którym mowa w pkt 1-5, dokonuje wpłaty

na rzecz Instytutu w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego z tytułów, o których mowa w pkt 1-5. W takim

przypadku  podmiot kontrolujący może od  kwoty należnej Instytutowi  z tytułu, o którym  mowa w  ust. 1-5,

odliczyć, w danym okresie rozliczeniowym, kwoty faktycznie wpłacone na rzecz Instytutu z tego tytułu, w tym
samym okresie rozliczeniowym, przez podmiot kontrolowany w ramach grupy kapitałowej.

7. Publiczny nadawca telewizyjny jest zobowiązany przeznaczyć na produkcję filmów nie mniej niż 1,5%

rocznych  wpływów  z  abonamentu  za  posiadanie  odbiorników  telewizyjnych.  Z  wykonania  tego  obowiązku

nadawca  przekazuje  Dyrektorowi  roczne  sprawozdanie  w  terminie  do  końca  pierwszego  kwartału   roku

kalendarzowego.  W  przypadku,  gdy  kwota,  o  której  mowa  w  zdaniu  pierwszym,  nie  zostanie  w  całości
wydatkowana  na  produkcję  filmów,  nadawca  przekazuje  Instytutowi  różnicę  wynikającą  z  rozliczenia

w terminie 1 miesiąca po upływie pierwszego kwartału roku kalendarzowego.

Wpłaty, o których mowa w pkt 1-5 i 6, są przekazywane Instytutowi w okresach kwartalnych, w terminie 30 
po upływie kwartału.

Do należności z tytułu wpłat, o których mowa w pkt 1-5, 6 i 7, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia
sierpnia  1997  r.  -  Ordynacja  podatkowa

 

,   z   tym,   że  uprawnienia  organu  podatkowego  przysługują  Dyrektoro

a uprawnienia organu  odwoławczego -  ministrowi

 

. Wpłaty, o których  mowa powyżej  w  pkt  1-5, 6  i  7, stanowią kos

uzyskania przychodów, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w dacie ich poniesienia.

Zgodnie z  art. 31  pkt  23  ustawy  o kinematografii  Państwowe instytucje filmowe dokonują na rzecz  Polskiego Instyt

Sztuki Filmowej wpłat w wysokości 50% przychodów z majątkowych praw autorskich do filmów wyprodukowanych do d

31 grudnia 1989 r. Wpłaty, o których mowa, są przekazywane Instytutowi w okresach kwartalnych, w terminie 
dni po upływie kwartału. Do należności z tytułu wpłat, o których mowa stosuje się także odpowiednio przepisy działu 

ustawy  z  dnia  29  sierpnia  1997  r.  -  Ordynacja  podatkowa,  z  tym  że  uprawnienia  organu  podatkowego  przysług

Dyrektorowi Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, a uprawnienia organu odwoławczego - ministrowi właściwemu do sp

kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Wpłaty te, stanowią koszty uzyskania przychodów, w rozumieniu przepisów

podatku dochodowym, w dacie ich poniesienia.
Powyższa regulacja zasługuje ogólnie na ocenę pozytywną, mimo jej krótkiego jeszcze okresu obowiązywania. Regulacja

zbliża bowiem  Polskę w znacznej mierze do standardowych europejskich i światowych rozwiązań w zakresie finansowa

kinematografii. Praktyka stosowania tej regulacji prowadzi jednak do wniosku, iż wymaga ona jednak także pewnych zm

(głównie o charakterze techniczno - prawnym), związanych szczególności z wymiarem i poborem wpłat, ich deklarowani

przez podmioty zobowiązane, egzekucją oraz możliwością skutecznej kontroli, w szczególności w zakresie podstaw wymi

wpłat.
W polskim systemie prawnym, brak jest jednak, znanych innym państwom stymulujących rozwój kinematografii zac

podatkowych oraz regulacji uwzględniających specyfikę tej branży. Możliwość zaliczenia wpłat na rzecz Instytu

dokonanych przez podmioty zobowiązane, do ich kosztów uzyskania przychodów zmniejszających podstawę opodatkowa

w podatku dochodowym (a więc i wysokość podatku) jest środkiem o ograniczonym znaczeniu. Tym bardziej, iż wpłaty te

obowiązkowe a możliwość ich zaliczenia do kosztów podatkowych, uregulowana w ustawie o kinematografii, takiej odręb

regulacji nie wymagała - wynikała bowiem z ogólnych zasad podatku dochodowego.

Co  więcej  praktyka  pokazuje,  iż  w  systemie  prawa  podatkowego  istnieją  regulację,   które   wręcz  utrudniają  roz
kinematografii (czy szerzej: produkcji audiowizualnej). Poniżej przedstawione zostaną niektóre regulacje prawnopodatko

w zakresie opodatkowania dochodu i obrotu utrudniające, w opinii autorów, rozwój sztuki filmowej w Polsce, jak równ

podjęta zostanie próba wskazanie ewentualnych możliwości zmian regulacji podatkowych, celem wsparcia kinematogr

i stymulacji określonych działań inwestycyjnych w tym zakresie.

III. Podatkowe aspekty produkcji audiowizualnej krajowej i zagranicznej - bariery i propozycje wsparcia.

A. System zwrotu podatku VAT zagranicznym producentom filmowym.

System zwrotu podatku VAT - założenia ogólne.

Uwolnienie  zagranicznych  producentów  filmowych  od  ekonomicznego  ciężaru   podatku   od   towarów   i   usług  ma  isto

znaczenie dla rozwoju polskiej produkcji filmowej i rynku usług filmowych świadczonych zarówno na potrzeby producent

krajowych, jak i zagranicznych oraz - co niemniej ważne - dla finansowego umocnienia audiowizualnego, w szczególno
filmowego, sektora polskiej gospodarki. Interes polskiej kinematografii wymaga, aby jak największy kapitał finansowy 

lokowany  w  Polsce  przez  producentów  zagranicznych,  realizujących  projekty  filmowe  w  naszym  kraju  samodzielnie  

w koprodukcji z producentami polskimi.

Produkcja filmu w Polsce wiąże się zwykle z dużym  zaangażowaniem  polskich dostawców towarów i usług. Tu kręcone

zdjęcia, zatrudniani są wykonawcy i obsługa planu filmowego (światło, dźwięk, sprzęt zdjęciowy) oraz organizowana j
cała logistyka związana z tego typu produkcją (hotele, catering, transport, itp.). Usługi te zwykle opodatkowane są w Pols

co oznacza, że zagraniczny producent, który nie zarejestruje się jako podatnik polskiego podatku od towarów i usług, pon

ekonomiczny ciężar tego podatku (płaci go w cenie nabywanych towarów i usług). Nie ma istotnego znaczenia skąd pocho

producent filmu - czy jest podmiotem ze Wspólnoty, czy też z spoza Unii.

Obowiązujący w Polsce podatek od towarów i usług jest oparty na wypracowanym  w ramach Unii Europejskiej wspóln

systemie  podatku  od  wartości  dodanej.  Jednym  z  podstawowych  założeń  tego  systemu  jest  obciążenie  podatkiem
towarów i usług towarów i usług w miejscu, gdzie wykorzystywany jest ich gospodarczy rezultat. Stąd prawo wspólnoto

wprowadza  m.in.  kompleksowe  i  dość  skomplikowane  regulacje  dotyczące  miejsca  świadczenia.  Pozwalają   o

na  rozstrzygnięcie,  w  którym  państwie  członkowskim  powinien  zostać  rozliczony  podatek  od  towarów  i  usług  z  tyt

wykonania konkretnych usług. W przypadku, gdy miejscem opodatkowania danej usługi (dostawy towarów) jest Polska (

jest w przypadku wielu usług wykorzystywanych przy produkcji filmowej), nabywca będzie musiał ponieść ciężar należne
podatku od towarów i usług.

Jedna z podstawowych zasad podatku od wartości dodanej - realizowana także w podatku od towarów i usług - wymaga, a

ekonomiczny ciężar tego podatku nie był ponoszony przez podatnika - w tym przypadku producenta filmowego. Realiza

tej zasady następuje poprzez przyznanie podatnikom prawa do zmniejszenia podatku przypadającego do zapłaty z tytułu 

sprzedaży  (dostaw  towarów  i  świadczenia usług)  o podatek poniesiony  przy nabyciu  towarów  i  usług  w  czasie realiz
własnego produktu, w  tym  przypadku  produkcji  filmów. Koniecznym  warunkiem  zneutralizowania ciężaru  ekonomiczne

tego podatku jest posiadanie statusu podatnika. Aby producent filmów mógł taki status uzyskać, musi wykonać w Pol

czynność objęte zakresem ustawy z dnia 11 marca 2004 r., np. jako polski podatnik podatku od towarów i usług produc

filmu musi sprzedać prawa do wyprodukowanego m.in. Polsce filmu.

Część  produkcji  filmowych  jest  jednak  realizowana  przez  podmioty  zagraniczne,  które  nie  rejestrują  się  jako  podatn

polskiego podatku  od  towarów  i  usług. Producenci  zagraniczni  często nie  mają nawet  takiej  możliwości, ponieważ   p
realizacją produkcji filmowej - nabyciem  w Polsce niezbędnych towarów i usług  - nie wykonują żadnych czynności, kt

pozwalałyby  im  na  uzyskania  statusu  podatnika  podatku  VAT.  A  tylko  takie  podmioty  mogłyby  korzystać   z   pra

do odliczenia w związku z realizacją filmu na ogólnych zasadach, przewidzianych dla producentów krajowych.

Ustawodawca wspólnotowy, przewidując ten problem  - występujący nie tylko w branży filmowej - przewidział szczegó

procedury  pozwalające na zdjęcie z  producenta filmowego, który  nie jest  polskim  podatnikiem  tego podatku  i  który 
sprzedaje efektów własnej działalności w Polsce, ekonomicznego ciężaru podatku od towarów i usług. Jest to realizowa

przez system zwrotu zagranicznym producentom filmowym podatku od towarów i usług zapłaconego w dan

państwie członkowskim. Prawo wspólnotowe, a za nim prawo polskie, nie przewiduje przy tym szczególnych regulacji 

branży filmowej.

Choć  zasady  zwrotu  podatku  są  uregulowane  na  poziomie  wspólnotowym  (poprzez  dyrektywy  wspólnotowe),  to  zasa

zwrotu  podatku  od  towarów  i usług  są zróżnicowane w  poszczególnych  państwach  członkowskich  -  zwłaszcza w  zakre
efektywnego  terminu,  jaki  upływa  od  dnia  złożenia  wniosku  o  zwrot  podatku  do  dnia  otrzymania  przelewu  pr

uprawnionego producenta. Prawo wspólnotowe zakreśla jedynie ogólne zasady zwrotu i maksymalny termin jego dokonan

Stąd   przed   przystąpieniem  do  realizacji  projektów  filmowych  w  Polsce,  producenci  -  poza  zbadaniem  polskiego  ryn

filmowego i możliwości realizacji swoich projektów - sprawdzają także, w jakim okresie mogą liczyć na zwrot zapłacone

podatku i czy w ogóle taki zwrot im przysługuje.
Należy w tym miejscu podkreślić, że nie każdy zagraniczny producent filmowy będzie mógł uzyskać zwrot podat

do   towarów   i   usług  zapłaconego  w  Polsce.  Prawo  to  najszerzej  przysługuje  producentom  mającym  siedziby  

Wspólnocie Europejskiej. Podmioty spoza Unii, (w przypadku niektórych państw), będą uprawnieni do otrzyma

zwrotu podatku VAT poniesionego w Polsce w cenie nabytych towarów i usług.

Mechanizm zwrotu podatku od towarów  i usług. W artykule 168 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopa
2006  r.  w  sprawie  wspólnego  systemu  podatku  od  wartości  dodanej

 

zawarto  podstawową  zasadę  wspólnego  syste

podatku  od  wartości  dodanej,  wiążącą   prawo  do  odliczenia  podatku  naliczonego  z  wystąpieniem  czynno

opodatkowanych.   W   świetle  fundamentalnej  zasady  neutralności  podatku  od  wartości  dodanej,  podatek  naliczony  
powinien obciążać podatników (w tym przypadku producentów filmowych), niezależnie od tego, czy opodatkowane zaku

są dokonywane w tym samym kraju, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza, czy nie. Innymi słowy: produc

filmu, który nie jest  polskim  podatnikiem, powinien  mieć prawo do zwrotu  podatku poniesionego w związku  z nabyci

towarów i usług zużytych przy produkcji filmu niezależnie od tego, czy film zostanie wykorzystany w Polsce, czy też w inn

państwie członkowskim albo nawet w państwie trzecim.
Na mocy regulacji zawartej w art. 169 lit a) Dyrektywy, prawo do odliczenia podatku naliczonego w kraju zakupu towa

i   usług  zostało przyznane podatnikom  również  wtedy, gdy nabyte towary lub  usługi  wykorzystywane są do  cel

działalności gospodarczej prowadzonej poza terytorium kraju, jeśli charakter tej działalności jest taki, że gdy

była ona prowadzona na terytorium kraju zakupu, dawałaby prawo do odliczenia podatku naliczonego. Inny

słowy, zagraniczny producent filmowy powinien być uprawniony do otrzymania zwrotu podatku na takich samych zasada

na jakich taki sam producent korzystałby z prawa do odliczania podatku naliczonego, gdyby siedziba jego przedsiębiorst

znajdowała się w Polsce. Procedura zwrotu podatku dla podatników nieposiadających siedziby w kraju, w którym dokon

zakupu,  jest  inna  niż  w  przypadku  podatników  krajowych  i  jest  uregulowana  odrębnymi  przepisami.  Zgod

z postanowieniami art. 171 Dyrektywy:

1) podatnicy posiadający siedzibę na terenie innych państw członkowskich występują o zwrot na podstawie

VIII Dyrektywy Rady z dnia 6 grudnia 1979 r. (79/1072/EWG) w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw

Członkowskich  odnoszących  się  do  podatków  obrotowych  -  warunki  zwrotu  podatku  od  wartości  dodanej

podatnikom  niemającym  siedziby  na  terytorium  kraju  ,  2)  podatnicy  nieposiadający  siedziby  na  terenie

Wspólnoty Europejskiej występują o zwrot  na podstawie XIII  Dyrektywy Rady z dnia 17  listopada 1986  r.

(86/560/EWG)  w  sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków  obrotowych -
zasady zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom nieposiadającym siedziby na terytorium Wspólnoty

 

.

VIII  Dyrektywa  -  zwrot  podatku  dla  podmiotów  z  państw  członkowskich.   Pomimo  szerokiego  zharmonizowa

podatków  od  wartości  dodanej  we  Wspólnocie  -  przynajmniej  na  razie  -  podatek  VAT  zapłacony  w  jednym  państ

członkowskim  nie  podlega  odliczeniu  w  innym.  Aby  jednak  realizować  zasadnicze  cele  wspólnego  systemu  podatku

wartości dodanej (opodatkowanie w państwie konsumpcji), zgodnie z art. 2 VIII  Dyrektywy każde państwo członkows

zobowiązane  zostało  do  wprowadzenia  regulacji  w  zakresie  zwrotu  każdemu  podatnikowi  niemającemu  siedz

na terytorium tego kraju, ale mającemu siedzibę w innym państwie członkowskim, podatku od wartości dodanej nałożone
na usługi świadczone na jego rzecz przez innych podatników na terytorium tego kraju, o ile takie usługi są wykorzystywa

w celach transakcji opodatkowanych - zgodnie z ustanowionymi w Dyrektywie warunkami.

VIII  Dyrektywa nakłada na podmioty ubiegające się o zwrot podatku zapłaconego w danym  państwie członkowskim  k

obowiązków.  Aby  odzyskać  podatek  zapłacony  w  związku  z  nabyciem  usług  opodatkowanych  w  innym  państ

członkowskim, podatnik:

a) przedstawia właściwym   organom   państwa członkowskiego wniosek sporządzony według  wzoru  zawartego

w   załączniku  A  do  VIII  Dyrektywy,  załączając   oryginały   faktur;   wniosek   sporządza  się  na  formularzu

wydrukowanym  w jednym z języków urzędowych UE (w praktyce - państwa zwrotu) oraz wypełnia w języku

kraju, który dokonuje zwrotu;

b) przedstawia jednorazowo dowód, w formie zaświadczenia wystawionego przez organy podatkowe państwa,

w którym ma siedzibę, że jest płatnikiem podatku od wartości dodanej w tym państwie (zaświadczenie ważne
jest dla potrzeb zwrotu przez okres 1 roku);

c) potwierdza w formie pisemnego oświadczenia, że nie dostarczył żadnych towarów oraz nie świadczył usług
uważanych za dostarczone (świadczone) na terytorium kraju zwrotu podatku

 

, za okres, za który dokonywany

jest zgodnie z przepisami tego państwa zwrot,

d) zobowiązuje się do zwrotu każdej nienależnie otrzymanej kwoty zwrotu.

Towary i usługi, w odniesieniu do których podatek może być zwrócony, muszą spełniać warunek, iż ich nabycie uprawniało

do zmniejszenia podatku należnego w rozumieniu przepisów państwa dokonującego zwrotu (w tym  przypadku w Polsc
Jeżeli  zgodnie  z  przepisami  kraju  zwrotu,  zakup  określonych  towarów  (usług)  nie  daje  prawa  do  odliczenia  poda

naliczonego podatnikom  zarejestrowanym  w tym  kraju, wnioskodawca także nie będzie miał prawa odzyskania podatk

nawet w przypadku, gdyby odliczenie podatku naliczonego przysługiwało w jego kraju. Jednocześnie, w myśl orzecznict

ETS, jeżeli  zgodnie z  przepisami  kraju  wnioskodawcy, zakup  określonych  towarów  (usług)  nie daje  prawa do odlicze

podatku naliczonego podatnikom zarejestrowanym  w tym kraju, wnioskodawca nie będzie miał prawa odzyskania poda
także w innym państwie

 

.

Prawo wspólnotowe (art. 6 VIII  Dyrektywy) zabrania państwom  członkowskim  nakładać na podatników (wnioskodawcó

żadnych  dodatkowych  obowiązków  oprócz  tych,  które  określono  powyżej,  z  wyjątkiem  zobowiązania  przedstawien

w szczególnych przypadkach, informacji koniecznych do ustalenia, czy wniosek o zwrot jest uzasadniony.
Wniosek  o zwrot  odnosi  się do zafakturowanych  zakupów  towarów  lub  usług, dokonanych  w  okresie nie krótszym  ni

miesiące i  nie dłuższym  niż jeden  rok kalendarzowy. Wyjątek stanowi tylko okres będący końcem  roku  kalendarzowe

wnioski w tym zakresie mogą odnosić się do krótszego okresu. Wnioski przedkłada się właściwemu organowi (wskazane

przez dane państwo członkowskie) - w okresie sześciu miesięcy od końca roku kalendarzowego, w którym podatek stał 

należny. Większość państw członkowskich nie przewiduje możliwości wystąpienia o zwrot podatku po upływie tego okresu
Ustawodawstwa poszczególnych państw Wspólnoty przewidują minimalne kwoty zwrotu podatku. Zgodnie z VIII Dyrekty

jeśli wniosek odnosi się do okresu standardowego zwrotu (krótszego niż jeden rok kalendarzowy, ale nie krótszego niż t

miesiące), kwota, na którą opiewa wniosek, nie może być  niższa niż  równowartość  w  walucie krajowej  200  EURO;  j

wniosek odnosi się do okresu roku kalendarzowego lub pozostałej części roku kalendarzowego, kwota nie może być niż

niż równowartość w walucie krajowej 25 EURO. Poszczególne państwa mogą wprowadzać wyższe minima zwrotu podatku.

Właściwy organ  stempluje każdą fakturę będącą podstawą zwrotu  w  celu  zapobieżenia użycia ich  do dalszych  wniosk
i   zwraca   je   w   ciągu  jednego  miesiąca.  Decyzje  dotyczące  wniosków  o  zwrot  powinny  być  wydawane  przez  państ

członkowskie  maksymalnie  w  ciągu  sześciu  miesięcy  od  daty  przedłożenia  właściwemu  organowi  wniosków  wraz

wszystkimi wymaganymi dokumentami. W tym terminie następuje też zwrot podatku.

W  przypadku  oddalenia  wniosku  podaje  się  powody  odmowy  (uzasadnienie),  umożliwiając   jednocześnie  odwołanie

decyzji.

XIII Dyrektywa - zwrot podatku dla podmiotów spoza Wspólnoty Europejskiej.

W przypadku, gdy o zwrot podatku ubiega się podmiot z państw spoza Wspólnoty, techniczne zasady dokonywania zwr

podatku  od  towarów  i  usług  są  zbliżone  do  przedstawionych  powyżej,  jednak  grupa  podmiotów  uprawnionych  do  je

otrzymania   jest   bardzo   wąska.  Zgodnie  z  art.  2  XIII  Dyrektywy  każde  państwo  członkowskie  zwraca  podatnik
niemającemu siedziby na terytorium Wspólnoty, na warunkach określonych w XIII Dyrektywie, podatek od wartości doda

pobrany od świadczonych usług lub dostarczonych towarów na terytorium tego kraju przez innego podatnika, o ile te tow

i usługi są wykorzystywane do celów transakcji z prawem do odliczenia w rozumieniu Dyrektywy (tj. przypadków, gdy po

producent nabywający te towary i usługi byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z nimi związanego).

Przepisy zawarte w XIII Dyrektywie są zbliżone do postanowień VIII Dyrektywy, zawierają jednak kilka istotnych różn

Należy do nich przede wszystkim możliwości przyznania zwrotu podatku podatnikom z danego kraju wyłącznie na zasad

wzajemności.  Zagraniczny  producent  realizujący  film  w  Polsce  będzie  uprawniony  do  uzyskania  zwrotu  poda
zapłaconego w  cenie nabywanych  w  Polsce towarów  i  usług  tylko jeżeli  państwo jego siedziby daje takie prawo polsk

producentom, dokonującym  zakupów w jego państwie siedziby. XIII  Dyrektywa dopuszcza także możliwości uzależnie

zwrotu  podatku  od  ustanowienia  przez  podatnika  przedstawiciela  podatkowego  (podmiotu  z  siedzibą   w   państ

członkowskim, które ma dokonać  zwrotu  podatku, który byłby odpowiedzialny w  razie niezgodnego z prawem  uzyska

zwrotu podatku).
Art. 3 XIII  Dyrektywy pozostawia państwom  członkowskim  pełną swobodę określenia szczegółowych warunków, na jak

będą  dokonywane  zwroty  podatku.  Poszczególne  państwa  członkowskie  mają  więc   pełną  swobodę   w   zakresie   ustala

terminu  złożenia wniosku, okresu  objętego wnioskiem, organu uprawnionego do rozpatrzenia wniosku, minimalnej kw

zwrotu  itp., pod  warunkiem, że nie będą one korzystniejsze niż te, które są przewidziane dla podatników  posiadając

siedzibę w innym państwie członkowskim.

Zwrot podatku VAT podmiotom zagranicznym w prawie polskim. Obowiązujący w Polsce system zwrotu podatku
towarów i usług dla podmiotów posiadających siedzibę poza terytorium Polski, został oparty na postanowieniach VIII i X

Dyrektywy - opisanych  powyżej. Podstawą prawną w Polsce do dokonywania przedmiotowego zwrotu  jest rozporządze
Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podatnikom

 

.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 23 kwietnia 2004 r. zwrot podatku od towarów i usług, naliczonego przy naby
towarów i usług, przysługuje osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawn

która nie posiada siedziby  lub  miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności  na terytorium  kra

która:

1) jest zarejestrowanym  podatnikiem  podatku od wartości dodanej, o którym  mowa w art. 2 pkt 11 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

 

, lub podatnikiem  podatku o podobnym  charakterze

w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności;

2) nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług na terytorium kraju (tj. Rzeczypospolitej

Polskiej);
3) nie wykonuje na terytorium Polski sprzedaży (z wyjątkiem wymienionych w rozporządzeniu czynności

 

),

Zwrot  podatku  przysługuje  określonym  powyżej  podmiotom  uprawnionym,  gdy  zgodnie  z  przepisami  ustawy  z  dnia  

marca  2004  r.  oraz  aktami  wykonawczymi  do  niej,  zwrot  lub  prawo  do  pomniejszenia  podatku  należnego  przysług

podatnikom, o których mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w przypadku natomiast podmiotów z terytori
państw trzecich, zwrot podatku przysługuje na zasadzie wzajemności.

Podmiot uprawniony (z innego państwa członkowskiego lub kraju trzeciego) może wystąpić o zwrot podatku w odniesie

do nabycia towarów i usług lub do importu towarów, dokonanych przez okres nie krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 

podatkowy.

Kwota wnioskowanego zwrotu podatku nie może być niższa niż kwota stanowiąca równowartość w złotych:
1) 200 euro - w przypadku, gdy wniosek dotyczy okresu krótszego niż rok podatkowy, ale nie krótszego niż 3

miesiące;

2) 25 euro - w przypadku, gdy wniosek dotyczy całego roku podatkowego lub okresu krótszego niż ostatnie 3

miesiące tego roku.

Zwrot podatku następuje zawsze na wniosek podmiotu uprawnionego. Wniosek składa się do Naczelnika Drugiego Urzę

Skarbowego Warszawa-Śródmieście, nie później niż do dnia 30 czerwca roku następującego po roku podatkowym, które
wniosek dotyczy. Do wniosku podmiot uprawniony do wniosku obowiązany jest dołączyć:

1) oryginały faktur oraz dokumentów celnych, z których wynikają wnioskowane kwoty zwrotu podatku;

2) oryginał zaświadczenia, według wzoru stanowiącego załącznik do rozporządzenia, wskazującego, że podmiot

uprawniony  jest  podatnikiem  podatku  od  wartości  dodanej  lub  podatku  o  podobnym  charakterze

zarejestrowanym w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności;
3) dokument potwierdzający identyfikację na potrzeby podatku od  wartości dodanej na terytorium  państwa

członkowskiego  innym  niż  terytorium  kraju,  jeżeli  zwrot  podatku  dotyczy  zakupów  związanych  ze

świadczeniem  usług  elektronicznych  i  podmiot  zagraniczny  jest  zidentyfikowany  dla  świadczenia  usług

elektronicznych poza terytorium kraju.

Zaświadczenie, o którym mowa w pkt 2, wydaje organ podatkowy w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałe

miejsca prowadzenia działalności podmiotu uprawnionego. Jeżeli podmiot uprawniony składa wniosek częściej niż jeden 
w roku podatkowym, zaświadczenia nie dołącza się do każdego wniosku - pod warunkiem, że nie upłynął rok od dnia je

wystawienia oraz nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie objętym zaświadczeniem.

Po rozpatrzeniu wniosku o zwrot podatku, każda faktura lub dokument celny, z których wynikają kwoty do zwrotu podat

podlegają  ostemplowaniu  pieczęcią  Drugiego  Urzędu  Skarbowego  Warszawa-Śródmieście  oraz  przedziurkowaniu,  w  c

uniknięcia  ponownego  ich  użycia.  O  wysokości  uznanej  kwoty  Naczelnik  Drugiego  Urzędu  Skarbowego  Warszaw
Śródmieście wydaje decyzję i urząd skarbowy dokonuje zwrotu tej kwoty w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wnio

wraz z dokumentami stanowiącymi załączniki do niego.

Zwrot podatku jest dokonywany w złotych polskich na rachunek bankowy podmiotu uprawnionego w kraju lub w kraju je

siedziby  albo miejsca zamieszkania lub  stałego miejsca prowadzenia działalności. W  przypadku, gdy  zwrot  podatku  j

dokonywany na rachunek w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności podmi
uprawnionego,  organ  nie  ponosi  kosztów  związanych  z  dokonaniem  tego  zwrotu.  Kwoty  zwrotu  podatku  uzyska

nienależnie przez podmiot uprawniony podlegają zwrotowi do tego organu podatkowego wraz z należnymi  odsetkami

przypadku niedokonania zwrotu podatku uzyskanego nienależnie wraz z należnymi odsetkami, podmiotowi uprawnione

nie przysługuje kolejny zwrot.

Praktyka  polskiej  administracji  podatkowej  w  zakresie  zwrotu  podatku  podmiotom  zagranicznym  Zasa

dokonywania zwrotu  wynikające z rozporządzenia z dnia 23  kwietnia 2004  r. przedstawiają się jak powyżej. W  prakt
uzyskanie zwrotu  podatku  jest  jednak bardzo trudne i  długotrwałe. Wynika to z wielu  powodów. Po pierwsze dokona

zwrotu  podatku  (de  facto rezygnacja z  części  dochodów  polskiego budżetu)  wymaga merytorycznej  weryfikacji  każde

wniosku, do którego często załączona jest znaczna ilość dokumentów (faktur zakupu). Żmudny proces - nawet wyrywko

weryfikacji faktur - trwa długo. Wszystkie wnioski są rozpoznawane przez jeden z warszawskich urzędów skarbowych, kt

chcąc sprawdzić u wystawcy rzetelność faktury występuje do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla tego wystawc

przeprowadzenie  czynności  sprawdzających.  Proces  weryfikacji  wniosku  znacznie  się  wydłuża  i  to  nie  tylko  z  powo
profiskalnego  nastawienia  aparatu  skarbowego,  niechętnego  dokonywaniu  zwrotu  podatku  podmiotom  zagraniczny

Rezultatem tego stanu rzeczy jest to, że niektórzy wnioskodawcy nie otrzymali jeszcze zwrotu podatku zapłaconego w 20

r.  Kilkunastomiesięczny,  a  czasem  dłuższy  okres  oczekiwania  na  zwrot  podatku  skutecznie  zniechęca  zagraniczn

inwestorów.

Mimo że zarówno przepisy wspólnotowe, jak i krajowe, są dość jednoznaczne, przewlekanie postępowania w sprawie zwr
podatku dzieje się niemalże w majestacie prawa. Rozporządzenie z dnia 23 kwietnia 2004 r. przewiduje, że jeśli zasadn

zwrotu podatku wymaga dodatkowego sprawdzenia, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście m

przedłużyć  podstawowy  termin  zwrotu  do  czasu  zakończenia  postępowania  wyjaśniającego.  Wykorzystując   tę  regulac

organ podatkowy wielokrotnie odracza termin zakończenia postępowania wyjaśniającego i przedłuża termin zwrotu podatk

Na  marginesie  można  dodać,   że  obecna  praktyka  w  tym  zakresie  naraża   Polskę  na  postępowanie  przed  Europejsk

Trybunałem  Sprawiedliwości.  W  styczniu  2006  r.  postępowanie  takie  zakończyło   się  przegraną  Wielkiego  Księst
Luksemburga,  które  także   nie   przestrzegało   sześciomiesięcznego  terminu  zwrotu  podatku  podatnikom  z  innych  pań
członkowskich

 

.

Dla producentów  spoza Wspólnoty pojawia się jednak dużo istotniejszy problem, który nie tyle opóźnia, co  wykluc

otrzymanie zwrotu podatku zapłaconego w Polsce. Jak wyżej wspomniano podstawowym warunkiem uzyska
zwrotu  podatku  jest  zawarcie  przez  Polskę  umowy  o  wzajemności  w  zakresie  zwrotu  podatku  od  warto

dodanej  albo  podatku  o  podobnym  charakterze.   W  przypadku  Polski  umowy  o  wzajemności  zostały  podpisane

Bułgarią, Chorwacją, Japonią, Macedonią, Norwegią, RPA, Szwajcarią i Lichtensteinem. Jak łatwo zauważyć nie ma wśr

tych  państw  krajów  spoza  UE  mających  największych  producentów  filmowych  (Stany  Zjednoczone,  Ind

Chiny).

Konkluzje W konkluzji należy stwierdzić, że przewidziany prawem wspólnotowym system zwrotu podatku VAT, realizowa

w  Polsce,  z  wielu  powodów  nie  jest  w  stanie  skutecznie  sprostać  oczekiwaniom  zagranicznych  producent

filmowych.   Producenci  filmowi  z  innych  państw  członkowskich  często  dysponują  zadowalającym   zapleczem   w   inn

krajach,  a  dodatkowo  korzystają   w   nich   z   różnorodnych  zachęt  podatkowych.  Dodatkowym  element
zniechęcającym do produkcji w Polsce są trudności z uzyskaniem zwrotu podatku od towarów i usług na zasada

przewidzianych   w   VIII   i   XIII   Dyrektywie   oraz   bardzo   długie  terminy  tego  zwrotu.  Dodatkowo  system  zwr

podatku  jest  mało  wydolny,  a  administracja  podatkowa  zdaje  się  robić  wszystko  by  nie  dokonać  zwrotu  podat

Producenci z państw  trzecich (zwłaszcza ze Stanów  Zjednoczonych) z reguły nie mają możliwości odzyska

podatku od towarów i usług, co istotnie podnosi koszty realizowania produkcji w Polsce. Sytuacja ta, zwłaszc

w  odniesieniu  do  Stanów  Zjednoczonych  raczej  się  nie  zmieni  (brak  podobnego  podatku  na  szcze
federalnym).  Zawarte  przez  Polskę  umowy  o  wzajemności  niestety  nie  obejmują  tych  państw,  w  który

funkcjonują  najwięksi  producenci  filmowi.  Podatek  od  towarów  i  usług,  dla  producentów  nie  będących  polsk

podatnikami,  jest  elementem  cenotwórczym,  istotnie  podrażającym  koszty  realizowania  produkcji  w  Polsce.  Spo

na  skuteczne  uwolnienie  zagranicznych  producentów  (zwłaszcza  z  krajów  spoza  Wspólnoty),  dopuszczalne  przez  pra

wspólnotowe, powinien być poszukiwany raczej poza schematem zwrotu podatku zapłaconego w Polsce. Jak 
wydaje, Polska - wzorem innych państw członkowskich (np. Czechy) - może wprowadzić inne mechanizmy uwalniają

od konieczności zapłaty podatku, byleby wprowadzone rozwiązania nie traktowały w sposób uprzywilejowa

producentów z państw trzecich, w stosunku do producentów z innych państw członkowskich.

B. Możliwość zmiany systemu VAT - wprowadzenie stawki 0% w miejsce zwolnienia usług związanych z kultu
nowa procedura zwrotu VAT.

W  obecnie  obowiązującym  stanie  prawnym  polska  ustawa  z  dnia  11  marca  2004  r.  przewiduje,  iż  usługi  związa

z produkcją filmów są opodatkowane podstawową stawką podatku od towarów i usług w wysokości 22 %. Sytuacja taka 

miejsce od dnia 1 czerwca 2005 r. Początkowo, po dniu 1 maja 2004 r. produkcja filmów była objęta zwolnieniem z poda
od towarów i usług. Jednakże zwolnienie produkcji filmowej było niezgodne z prawem wspólnotowym - nie przewidywał te

załącznik H do VI Dyrektywy.

Istniejące możliwości uniknięcia kosztu VAT.

Należy   wskazać, iż  w  obecnie  obowiązującym  stanie prawnym  istnieje  możliwość, iż  zagraniczny  producent  filmowy  
będzie ponosił kosztów polskiego podatku od towarów i usług. Obecnie największym problemem zagranicznych producent

filmowych jest kwestia zwrotu poniesionego podatku od towarów i usług, który jednakże nie może być przez nich odliczo

jeżeli  nie  są  zarejestrowanymi  podatnikami  podatku  od  towarów  i  usług  w    Polsce.  Problem  ten  nie  dotyczy  polsk

producentów,  gdyż  jako  podatnicy  podatku  od  towarów  i  usług  mają  oni  prawo  do  odliczenia  podatku  naliczone

związanego z nabytymi towarami oraz usługami związanymi z ich działalnością opodatkowaną.

Rozwiązaniem, w obecnie obowiązującym stanie prawnym dla zagranicznych producentów filmowych jest założenie w Pol
spółki - córki, która jako zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług ma prawo do odliczenia naliczonego poda

związanego z nabytymi towarami i usługami do produkcji filmów. Następnie taka spółka córka dokonuje sprzedaży lice

do filmu. Zgodnie z art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w przypadku usługi, o której mowa w m.in. w ust. 4 pk

art. 27 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. tj. sprzedaży praw lub udzielania licencji i sublicencji, przeniesienia lub cesji p

autorskich, patentów, praw do znaków fabrycznych, handlowych, oddania do używania wspólnego znaku towarowego a
wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego, albo innych pokrewnych praw miejscem świadczenia tych usług jest miejs

gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, 

przypadku braku stałego miejsca działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. Taka sytuacja ma miejsce, gdy usł

są świadczone na rzecz:

1)  osób  fizycznych,  osób  prawnych  oraz  jednostek  organizacyjnych  niemających  osobowości  prawnej,

posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2) podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym  niż

kraj świadczącego usługę.

Przy  zastosowaniu  takiego  rozwiązania  zostaje  wyeliminowany  problem  podatku  VAT.  W  takim  przypadku

istnieje  jednak  obowiązek  rozliczenia  podatku  dochodowego. Z  zastrzeżeniem  możliwości  zastosowania ulg

i zwolnień przewidzianych poniżej w pkt C.

Rozwiązanie takie jest przewidziane również w innych państwach członkowskich. Zastosowanie tej procedury nie wiąże 

żadnymi  zmianami  legislacyjnymi.  Ponadto  polskie  regulacje  w  tym  zakresie  są   zgodne   z   art.   56   Dyrektywy   Rady
2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Możliwości zmian w opodatkowaniu VAT produkcji filmowej

Na wstępie należy podkreślić, iż jakakolwiek zmiana obowiązujących przepisów w zakresie podatku od towarów i usług m

być zgodna ze prawem wspólnotowym, w szczególności z Dyrektywą Nr 2006/112/WE.

Produkcja filmowa w Polsce objęta jest podstawową stawką podatku w wysokości 22 % - jest to jedna z najwyższych staw
stosowanych  przez  państwa  członkowskie  (dla  porównania  w  Czechach  wynosi  ona  19%).  Obniżenie  tej  stawki  jedy

w odniesieniu do produkcji filmowej nie jest możliwe - jak wspomniano, poprzednio załącznik H do VI Dyrektywy, a obec

załącznik Nr III do dyrektywy nr 2006/112/WE - zawierający wykaz dostaw towarów i świadczenia usług, do których mo

zastosować stawki obniżone, o których mowa w art. 98 tej dyrektywy, nie przewiduje takiej możliwości. Ponadto nie 

wątpliwości, iż  zastosowania nie może znaleźć w  tym  zakresie przewidziana w  ustawie z dnia 11  marca 2004  r. staw
podatku  w  wysokości  0% -  odpowiednik przewidzianego w  dyrektywie Nr 2006/112/WE  zwolnienia z podatku  z praw

do odliczenia. W  tym  zakresie art. 169  wspomnianej dyrektywy stanowi, iż prawo do odliczenia naliczonego podatku

towarów i usług przysługuje w przypadku zwolnionych m.in. eksportu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towar

Regulacja ta nie odnosi się niestety do usług związanych z kulturą, w tym produkcją filmową oraz usługami bezpośred

związanymi z produkcją filmową.
Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 11 marca 2004 r. przewiduje zastosowanie obniżonej stawki podatku w wysokości 7

do towarów i usług wymienionych w załącznik nr 3 to tej ustawy. Powyższy załącznik w poz. 162 przewiduje, iż ta obniżo

stawka  ma  zastosowanie  m.in.  do  usług  twórców  i  artystów  wykonawców  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  o  pra

autorskim  i  prawach  pokrewnych  wynagradzanych  w  formie  honorariów  za  przekazanie  lub  udzielenie  licencji  do  p

autorskich lub praw artystycznego wykonania. Na tym polu istnieje możliwość modyfikacji polskich regulacji. Powyższy za

załącznika   nr  3   do  ustawy   z   dnia   11   marca  2004   r.  co  do  zasady   jest   zgodny   z   załącznikiem  nr III  do Dyrektywy
2006/112/WE.  Jednakże  Dyrektywa  odnosi  się  do  usług   świadczonych  przez  pisarzy,  kompozytorów  i  wykonawców  

tantiem  za  należne   im   prawa   autorskie.   Porównując  oba  zapisy  jednoznacznie  widać,   iż  polskie  regulacje  mają   węż

zakres,  gdyż  odnoszą  się  jedynie  do  sytuacji,  gdy  wynagrodzenie  twórców  i  artystów  wykonawców  określane   j

w  szczególny  sposób  tj.  w  formie  honorariów  za  przekazanie  lub  udzielenie  licencji  do  praw  autorskich  lub  p

artystycznego  wykonania.  Tak  więc  Dyrektywa  Nr  2006/112/WE  daje  polskiemu  ustawodawcy  możliwość  poszerze
zakresu  poz. 162  załącznika nr 3  do ustawy z dnia 11 marca 2004  r. poprzez zastosowanie stawki podatku  od  towa

i usług w wysokości 7 % do wszystkich usług świadczonych przez twórców i artystów wykonawców bez względu na formę 

wynagrodzenia. Możliwe jest również wprowadzenie oddzielnej pozycji, która by bezpośrednio wprowadzała zapis, iż usł

twórców i artystów wykonawców związane z produkcją filmową byłyby opodatkowane stawką obniżoną - takie rozwiązan

bezsprzecznie zgodne z prawem  wspólnotowym, było by korzystne dla producentów  filmowych, gdyż koszt  podatku  V
zmniejszyłby się z 22% do 7 % w tym zakresie.

Modyfikacja  tego  zapisu  spowodowałaby  zastosowanie  obniżonej   stawki   do   usług  twórców  i  artystów  wykonawc

związanych bezpośrednio z produkcją filmową m.in.:

- opracowaniem dźwięku do filmu,

- opracowaniem obrazu do filmu,

- usługi związane z utworami plastycznymi,
- usługi sceniczno-muzyczne,

- usługi choerograficzne, itp.

Pamiętać należy, iż nie są podatnikami podatku od towarów i usług, a co za tym idzie nie ma do nich zastosowania usta

z  dnia  11  marca  2004  r. twórcy  i  artyści  wykonawcy  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  o  prawach  autorskich  i  praw

pokrewnych,  wynagradzani  w  formie  honorariów  za  przekazanie  lub  udzieleni  licencji  do  praw  autorskich  lub  p
artystycznego  wykonania  albo  ich  wykonanie  -  również  wynagradzanych  za  pośrednictwem  organizacji  zbiorowe

zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, jeżeli z tytułu wykonywania czynności są związane ze zlecając

pawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności co do warunków wykona

tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W   omawianym   kontekście  należy   wskazać, iż  te same usługi, tj. usługi  twórców  i  artystów  wykonawców  wynagradza

w formie honorariów znajdują się zarówno w pozycji nr 162 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. - a co za t
idzie są opodatkowane stawką w wysokości 7 %, jak również w pozycji nr 11 załącznika nr 4 do ustawy z dnia 11 ma

2004 r. - przez co są zwolnione z opodatkowania. Sytuację taką można tłumaczyć, faktem iż zwolnienie jest przewidzia

dla usług świadczonych przez takie podmioty jedynie gdy są związane z kulturą. Natomiast, gdy takie usługi nie są związa

z kulturą, zastosowanie znajduje opodatkowanie przy zastosowaniu preferencyjnej stawki podatku.

Jak już wskazywano z usług związanych z kulturą w załącznik nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. zostały wyłączo
usługi związane z produkcją filmową - zapis ten sugeruje również wyłącznie z zastosowania usług wchodzących w szer

rozumianą produkcją.

Podsumowując należy rozważyć wprowadzenie zmiany w  załączniku  nr 3  do ustawy z dnia 11  marca 2004  r., w  wyn

której duża część usług wchodzących w zakres produkcji filmowej byłaby objęta preferencyjną stawką podatku.

Pozostała   część  usług  np.:  usługi  związane  z  transportem, usługi  związane  ze  sprzętem  itp.,  ze  względu  na  brzmie

przepisów wspólnotowych muszą być opodatkowane podstawową stawką podatku od towarów i usług w wysokości 22 %,
jak wskazano, czyni nasz kraj mniej atrakcyjnym np. od Czech, gdyż obowiązująca w Polsce podstawowa stawka podatku

towarów i usług jest stosunkowo wysoka.

Rozwiązaniem  tej  kwestii  jest  ewentualność  rozważenia możliwości  wprowadzenia specjalnej procedury szybkiego zwr

podatku producentom filmowym.

Procedura zwrotu podatku VAT producentom filmowym

Celem  wspierania w Polsce produkcji audio wizualnej należałoby rozważyć możliwość wprowadzenia również do polskie

systemu prawnego specjalnych regulacji, które umożliwiłoby szybki zwrot zapłaconego podatku od towarów i usług.

Należy w Polsce wprowadzić procedurę, zgodnie z którą producenci filmowi mogliby uzyskać zwrot podatku VAT najpóźn
w nieprzekraczalnym terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku, ewentualnie w wyjątkowych przypadkach w termini

miesięcy. Jednocześnie mając na względzie możliwość dokonywania nadużyć na tym  polu, celowym  byłoby wprowadze

obowiązku dla Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej dokonywania uwierzytelnienia zagranicznych producentów filmowych.

Wspieranie produkcji filmowej w Polsce wymaga rozważenia specjalnej regulacji mającej na celu szybki zwrot podatku
towarów i usług zagranicznym producentom filmowym. Obecne regulacje w tym zakresie - jak wskazywano - są wyjątko

niekorzystne dla podmiotów zagranicznych, co czynni Polskę krajem mało atrakcyjnym dla wielkich producentów filmowy

Nie  dość, iż  polska stawka jest  wysoka w  porównaniu  do innych  państw  to jeszcze  odzyskanie  zapłaconego VAT-u  j

wyjątkowo  trudne  -  czasami  wręcz  niemożliwe.  Przykładowo,  jeżeli  zagraniczny  producent  ma  zamiar  nakręcić  film

budżecie 50  milionów  dolarów, a jednocześnie nie jest  polskim  podatnikiem  podatku  od  towarów  i  usług, do powyżs
kwoty  musi  doliczyć  kwotę  podatku  w  wysokości  bądź  22  %  bądź   7   %   -   której   później  nie  będzie  mógł  odzyskać.

państwie Unii Europejskiej, w którym stawka podatku jest mniejsza koszt zapłaconego, a nie odliczonego podatku VAT j

znacznie mniejszy szczególnie przy ogromnych kwotach, które zostały zainwestowane. Ponadto w innych państwach zw

podatku VAT jest znacznie szybszy.

Mając   powyższe  na  względzie  należy   rozważyć  wprowadzenie  szczególnej  regulacji,  która  przewidywałaby  szybki  zw

podatku VAT związanego za zakupem towarów oraz usług użytych do produkcji filmowej.

Przykładowo można wymienić usługi związane z:

- kostiumami,

- makijażem,
- wyposażeniem planu zdjęciowego,

- lokalizacjami, w których są świadczone usługi,

- transportem ekipy zdjęciowej

Ponadto wymienić można koszty związane z :

- zakwaterowaniem w miejscu planu filmowego,

- wyżywieniem,

- użyciem zwierząt.

W  przypadku  wydatkowania  takich  kwot  na  terenie  Polski  przez  zagranicznego  producenta  filmowego,  ewentualnie

potwierdzeniu przez Polski Instytut Sztuki Filmowej, producent miałby możliwość uzyskania szybkiego zwrotu podatku. L

towarów  i usług, do których miałby zastosowanie szybki zwrot, powinna być określona ustawowo, celem  wyeliminowa

wątpliwości w tym zakresie.

Pamiętać również należy, iż obecne regulacje wprowadzają możliwość uzyskania zwrotu przez podmiot z kraju spoza U

Europejskiej na zasadzie wzajemności. W odniesieniu do wielu państw taka wzajemność nie istnieje np. w stosunku do U
Także to sugeruje konieczność stworzenia odrębnej regulacji w odniesieniu do producentów filmowych. O ile w większo

przypadków  w  polskim  interesie  jest  utrzymanie  warunku  wzajemności,  o  tyle  w  odniesieniu  do  produkcji  filmów  t

warunek  jest  jednoznacznie  niekorzystny.  Obecnie  jak  pokazuje  praktyka  ze  względu  na  niemożność  uzyskania  zwr

poniesionego  kosztu  podatku  od  towarów  i  usług,  zagraniczni  producenci  wybierają  kraje   sąsiednie,  które  stwarzają

lepsze warunki do działania.
Podkreślić, należy iż sprawna procedura zwrotu  podatku  jest odzwierciedleniem  zasady neutralności podatku  od  towa

i   usług,  która  bezpośrednio  wynika  z  prawa  wspólnotowego.  Zasada  ta  stanowi,  że  podatnik  dokonujący  czynno

opodatkowanych  nie  powinien  ponosić  ciężaru  podatku  od  towarów  i  usług  -  bez  względu  od  miejsca  prowadze

działalności jak i od miejsca ponoszenia kosztu.

Powyższa  propozycja  jest  tylko  ogólnym  założeniem.  Jej  uszczegółowienie  wymaga  jeszcze  dalszych  badań,   w   t
w zakresie zgodności a prawem UE, a w szczególności w kontekście jej zastosowania w Polsce w formie środka specjalne

rozumieniu Dyrektywą Nr 2006/112/WE.

Konkluzje

Obecnie istniejące w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. możliwości m.in. opodatkowanie sprzedaży licencji do filmu w kr

nabywcy  są  niewystarczające.  W  szczególności  należy   rozważyć  wprowadzenie  do  polskiego  ustawodawstwa  specjal
procedury  zwrotu  podatku  od  towarów  i  usług  zagranicznym  producentom.  Ponadto  należy  wykorzystać  możliwo

przewidziane przez prawo wspólnotowe celem  rozszerzenia zastosowania stawki  7  % w  stosunku  do usług  świadczon

przez twórców i artystów wykonawców związanych z produkcją filmową.

C. Podatek dochodowy.

Podatek dochodowy w znacznie mniejszym stopniu niż VAT podlega harmonizacji w ramach UE. Państwa UE korzystają w
w znacznej mierze z dużej dowolności w zakresie kształtowania konstrukcji tego podatku, w tym po stronie ulg, zwolni
preferencji podatkowych

 

. Nauka prawa podatkowego rozróżnia dwa rodzaje zwolnień podatkowych oraz trzy rodz

ulg podatkowych.

Zwolnienia dzieli się na podmiotowe (całkowite odstąpienie od poboru podatku od kogoś) oraz przedmiotowe (całkow

odstąpienie  od  poboru  podatku  od  czegoś   -   określonego  przedmiotu).  Niektórzy  autorzy  wskazują  też  na  zwolnie

podmiotowo-przedmiotowe   (odstąpienie  od  poboru  podatku  od  danego  podmiotu,  ale  tylko  w  zakresie  określone

przedmiotu np. niektórych jego dochodów).

Ulgi podatkowe określa się jako częściowe zwolnienia. Przybierają one trojaką postać:

1) odliczenia od podstawy opodatkowania (np. przychodu lub dochodu),

2) odliczenia od kwoty podatku,

3) obniżenia stawki podatkowej.

Biorąc   pod   uwagę  powyższe   ogólne   definicje   oraz   opisane   powyżej  doświadczenia  innych  państw  mamy  podsta

do  stwierdzenia,  iż  zasadniczo  w  zakresie  wsparcia  audiowizualnej  produkcji  krajowej  do  wykorzystania  pozost

konstrukcja   zwolnienia  przedmiotowego  (np.  w  postaci  zwolnienia  producenta  od  przychodu/dochodu  uzyskane

z tytułu produkcji danego tytułu filmowego), ewentualnie konstrukcja ulgi podatkowej (polegającej bądź na odliczeniu
podstawy opodatkowania, bądź odliczeniu od kwoty podatku).

Jeżeli idzie o zwolnienie przedmiotowe to - po pierwsze - należy wskazać, iż zastosowanie mogłoby ono mieć w stosun

do  polskiego  podatnika  tego  podatku,  a   więc  podmiotu  krajowego  (objętego  nieograniczonym  obowiązki

podatkowym) lub oddziału, zakładu podatnika zagranicznego, który to oddział (w związku z brzmieniem umowy z państw
rezydencji jego jednostki macierzystej) byłby podatnikiem polskiego podatku dochodowego od dochodu na terytorium Po

uzyskanego.

W   drugiej   kolejności  rozważenia  wymaga  kwestia  jakiego  przychodu  dotyczyłoby  zwolnienie.  W  praktyce  można

zastosować trzy konstrukcje:

1)  Pierwsza:  zwolnienie  ze  względu  na  źródło  przychodu  -  zwolnienie  całości  (lub  części)

przychodu/dochodu uzyskanego w wyniku produkcji/koprodukcji filmu, a więc w praktyce - z tytułu

zbycia  prawa  do  eksploatacji  filmu  dystrybutorom.  Do  rozważenia  byłoby  także  zwolnienie  dochodu

uzyskanego  z  tytułu   usług  filmowych,  tj.  usług   świadczonych  w  ramach  wykonywanej  działalności

gospodarczej  przez  przedsiębiorców  na  rzecz  producentów  dla  celów  produkcji  filmowej,  obejmujących
w szczególności czynności dokonywane przy pomocy własnych pracowników, udostępnianie pomieszczeń i hal

zdjęciowych, sprzętu filmowego bez obsługi oraz wykonywanie specjalistycznych usług transportowych.

Zwolnienie  to  w  sposób  oczywisty  miałoby  jednak  niewielkie  znaczenie  stymulujące  do  określonych

działań w zakresie produkcji czy inwestowania, w związku z faktem, iż stosowane byłoby "na wyjściu", tzn. po

przeprowadzeniu całego kosztownego procesu produkcji filmu i dopiero po uzyskaniu przychodu z tytułu jego

produkcji. Ryzyko nieuzyskania dochodu wiązałoby się jednocześnie z ryzykiem braku jakiejkolwiek preferencji
podatkowej.

2)  Po  drugie,  zwolnienie  ze  względu  na  przeznaczenie  dochodu   -   możliwe  byłoby  wprowadzenie

zwolnienia  każdego  dochodu  uzyskiwanego  przez  podatnika,  który  przychód  ten  przeznaczyłby

na inwestycję w zakresie produkcji/koprodukcji filmowej. Możliwe jest przy tym zwolnienie całości
dochodu  przeznaczanego  na inwestycję  w   omawianym   zakresie  (np. zwolnienie 1  mln  PLN  dochodu

podatnika pod  warunkiem  zainwestowania 1  mln  PLN  w  produkcję filmową -  efektywnie, przy stawce 19%

podatnik "zyskuje" 190.000 PLN - pod warunkiem zainwestowania 1 mln PLN).

Możliwe  jest  też  zwolnienie  jedynie  części  dochodu  przeznaczanego  na  inwestycję  filmową   (np.

zwolnienie 1 mln PLN dochodu podatnika pod warunkiem  zainwestowania 2 mln PLN w produkcję filmową -
efektywnie,  przy  stawce  19%  podatnik  także  "zyskuje"  190.000  PLN  -  pod  warunkiem  jednakże

zainwestowania 2 mln PLN).

3) Możliwa jest także trzecia konstrukcja - mieszana, tj. zwolnienie przychodu z określonego źródła ale

pod  warunkiem  jego  dalszego  reinwestowania  w  tym  źródle.  W  tym  przypadku  tylko  dochód

uzyskiwany  przez  podatnika  z  produkcji/koprodukcji  filmowej  podlegałby  zwolnieniu  -  ale  tylko

w  zakresie  takim,  w  jaki  przeznaczany  byłby  na  reinwestycję  w  zakresie  produkcji/koprodukcji
filmowej.   Tu  także   możliwe   jest   przy   tym   zwolnienie   całości  dochodu  przeznaczanego  na  inwestycję

w  omawianym  zakresie,  jak  też  zwolnienie  jedynie  części  dochodu  przeznaczanego  na  inwestycję

filmową.

Tylko zwolnienia, o których mowa w pkt 2 oraz 3, wydają się mieć odpowiednią moc sprawczą (stymulacyjną)
w zakresie intensyfikacji inwestycji w produkcję/koprodukcję filmową.

Przekładając powyższe koncepcje na praktykę legislacyjną należy wskazać, iż konstrukcja zwalniania od podatku docho

przeznaczanego przez podatników na określone cele znana jest polskiemu podatkowi dochodowemu od dawna (vide: art. 
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

 

). W przypadku większości podatników powołanych w art. 17 

ustawy, zwalnia się od podatku jedynie określoną część ich dochodów, tj.: dochody wykorzystywane w określo

sposób lub też dochody otrzymywane z wymienionych w przepisie źródeł. Do tej grupy zaliczają się m. in. docho

zwolnione na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4, tj.: dochody podatników, których celem statutowym jest działalność: nauko
naukowo-techniczna,  oświatowa,  w  tym  również  polegająca  na  kształceniu  studentów,  kulturalna,  w  zakresie  kult

fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyj

na  wsi  oraz  zaopatrzenia  wsi  w  wodę,  dobroczynności,  ochrony  zdrowia  i  pomocy  społecznej,  rehabilitacji  zawodo
i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele

 

. Podobnie - zwalnia się np.: docho

podatników  z  działalności  pozarolniczej,  w  tym  z  działów  specjalnych  produkcji  rolnej  -  w   części  przeznaczo

na działalność rolniczą (pod pewnymi dalszymi warunkami), czy też - dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyska

z  gospodarki  zasobami  mieszkaniowymi  i  z  innych  źródeł  przychodów  -   w   części  przeznaczonej  na  cele  związa

z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych i inne cele statutowe, z wyjątkiem działalności gospodarczej; docho

komunalnych  zakładów  gospodarki  mieszkaniowej  uzyskane  z  gospodarki  zasobami  mieszkaniowymi  i  z  innych  źró
przychodów - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, itd.

Zwolnienie  dotyczy  zasadniczo tylko części  uzyskanych  dochodów, która  jest  przeznaczona i  (następnie)  -  bez  wzglę

na termin - wydatkowana na cele wymienione w przepisie. Zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli uzyskane przez podatn

dochody, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowane są na inne cele niż określone zwolnieniem. Warunek zwolnie

dochodów  od  podatku,  jest  spełniony  także  wtedy,  gdy  wydatki  poniesione  zostały   na   nabycie   środków  trwałych   o

wartości  niematerialnych  i  prawnych  służących  wymienionej  działalności   albo   na   opłacenie  podatków  niezaliczon
do kosztów uzyskania przychodów. Nie ma przy tym znaczenia termin wydatkowania dochodów.

Prawo do zwolnienia podatnik wykonuje przez złożenie w  zeznaniu  podatkowym  oświadczenia o zamiarze odpowiednie

wykorzystania uzyskanych dochodów. Prawo to nie jest ograniczone żadnym terminem wydatkowania środków na wskaza

cele, jednak, w razie wykorzystania dochodu niezgodnie z celem  uprawniającym  do zwolnienia, podatnik obowiązany j

uiścić podatek dochodowy (wraz z odsetkami) od całości lub odpowiedniej części dochodu uprzednio objętego deklaracją.

Powyższa  konstrukcja  może   w   pełni  znaleźć  zastosowanie  jako  narzędzie  stymulacyjne  w  zakresie  krajo

produkcji/koprodukcji  filmowej.  Oprócz  powyżej  formułowanych  warunków  wynikających  z  obecnego  brzmienia  art.  

ustawy należałoby jedynie określić szczegółowo warunki zastosowania zwolnienia, w szczególności poprzez wskazanie:

-  warunku, iż   zwolnienie   znajduje   zastosowanie   w   zakresie   wydatków   dokonywanych   na  terytorium   RP  (w

całości lub w określonej części);

-  ewentualnych  limitów  kwotowych  niezbędnych  do  zastosowania  zwolnienia  (np.:  minimalnego  limitu

inwestycji w produkcję/koprodukcję, ewentualnego maksymalnego limitu zwolnienia);

-  ewentualnego ograniczenia, zgodnie z którym  zwolnienie podatkowe nie mogłoby przekroczyć procentowo

wyrażonej wartości dochodów firmy podlegających opodatkowaniu;
-  ewentualnych  szczegółowych  zasad  ewidencjonowania  przychodów  i  kosztów  w  zakresie  zastosowania

zwolnienia oraz udziału Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w zakresie stosowania i kontrolowania stosowania

zwolnienia.

Należy także podkreślić, iż określony cel stymulacyjny mógłby być osiągnięty także poprzez konstrukcję ulgi podatko

w postaci zmniejszania podstawy opodatkowania.
Wspomniane warunki mogłyby być bowiem także warunkami stosowania ulgi podatkowej (obecnie ulgi w zakre

zmniejszenia  podstawy  opodatkowania  uregulowane  są  w  art.  18  -  18c  ustawy  o  CIT).  Ulga  inwestycyjna  w  zakre

produkcji/koprodukcji filmowej mogłaby być uregulowana poprzez dodanie w tym zakresie nowego art. 18d. Za jej pom

i przy zastosowaniu podobnych warunków jej zastosowania jak opisane powyżej przy zwolnieniu podatkowym, także mo

osiągnąć cel w postaci intensyfikacji inwestycji zakresie kinematografii przez przedsiębiorców.

D. Konkluzje Reasumując należy stwierdzić, iż w chwili obecnej poza systemem wpłat oraz pozostałych źródeł przychod

Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, przeznaczanych następnie na rozwój produkcji filmowej, zasadniczo brak jest w Pol

stymulujących  rozwój  kinematografii  zachęt  podatkowych,  tak  dla  podmiotów  krajowych,  jak  i  inwestor

zagranicznych.   W  systemie  prawa  podatkowego  istnieją  natomiast  regulacje,  które  wręcz  utrudniają  rozwój  produ

audiowizualnej.  Podjęta  powyżej   próba   wskazania   tych   regulacji   oraz   ewentualnych   możliwości  zmian  w  przepis
podatkowych,  celem  wsparcia  kinematografii  i  stymulacji  określonych  działań  inwestycyjnych  w  tym  zakresie,  wyma

jeszcze  dalszych  uszczegółowień.   Doświadczenia  innych  państw  wskazują  jednak  bezsprzecznie,  iż  narzędzie  to  nal

wykorzystywać.   Faktem   jest,   iż  istnieją  znaczne  ograniczenia  w  zakresie  bezpośredniego  i  pośredniego  dotowa

przedsiębiorców, w państwach UE wynikające w szczególności z przepisów dotyczących pomocy publicznej. Faktem jest t

iż  w  zakresie  podatku  VAT  istnieją  znaczne  ograniczenia  wynikające  z  zasad  wspólnego  systemu  podatku  od  warto
dodanej  określonego  dosyć  sztywno  w  Dyrektywach  UE.  Należy  jednak  bezsprzecznie  podjąć  próbę  wykorzysta

stymulującej  funkcji  finansów  publicznych  (w  tym  podatków)  celem  wsparcia  produkcji  audiowizualnej  krajowej  o

przyciągnięcia do Polski inwestycji zagranicznych w tym  zakresie. Doświadczenia innych państw pokazują, iż można te

dokonać  zasadniczo w  zgodzie także z regulacjami  dotyczącymi  pomocy publicznej  oraz wspólnego systemu  podatku

wartości dodanej.

Materiały na konferencję "Aspekty ekonomiczno-prawne funkcjonowania przemysłu filmowego w Polsce", Warszawa, 2007

organizatorzy: PISF i SFP