I N S T R U K C J A 

ZGŁASZANIA NUT DO REJESTRACJI I ZBIOROWEGO ZARZĄDZANIA PRAWAMI DO UTWORU 

W STOWARZYSZENIU AUTORÓW ZAiKS, 

zatwierdzona decyzją Zarządu Stowarzyszenia Autorów ZAiKS dnia 17 grudnia 2002 

 

Nuty zgłaszane do rejestracji lub pod tzw. ochronę są   d o k u m e n t e m. 

 

1.  Materiał  muzyczny  powinien  być  przedstawiony  w  sposób  zgodny  z  zasadami  muzyki  w  jednej  z 

następujących form zapisu: 

A.  GŁOS Z FORTEPIANEM („FORTEPIANÓWKA") 

B.  WYCIĄG FORTEPIANOWY 

C.  PARTYTURA 

 

1.  W  przypadku  utworów  słowno-muzycznych  naleŜy  podpisać  tekst  sylabami  odpowiadającymi 

właściwym nutom przynajmniej w ośmiu taktach. 

2.  Ta sama muzyka do róŜnych tekstów winna być deklarowana jako utwór „połączony" („nie łączny") - 

za zgodą kompozytora (spadkobierców). 

3.  Ten sam tekst do róŜnej  muzyki  winien być deklarowany  jako utwór  „połączony" („nie łączny")  - za 

zgodą autora (spadkobierców). 

4.  Zarówno  w  fortepianówce,  wyciągu  fortepianowym,  jak  i  partyturze  muszą  być  uwzględnione 

wszystkie  powtórki  [znaki  powtarzania]  oraz  „volty"  [l,  2,  etc],  ilość  zwrotek,  itp.,  gdyŜ  deklarowany 

czas trwania utworu powinien być zgodny z czasem trwania w przedłoŜonym zapisie nutowym. 

5.  Zarówno  w  fortepianówce,  wyciągu  fortepianowym, jak i  partyturze zakończenie  utworu zaznaczamy 

podwójną kreską taktową. 

 

Pierwsza strona kaŜdej formy zapisu powinna zawierać: 

1.  tytuł zgodny z tytułem uŜytym w formularzu deklaracyjnym; 

2.  po  prawej  stronie  imiona  i  nazwiska  kompozytora  (-ów),  a  w  przypadku  utworu  słowno-muzycznego 

autora (-ów); 

3.  nad pięciolinią po lewej stronie oznaczenie tempa (najlepiej metronomicznego; (MM =...) i ewentualne 

określenie charakteru utworu, np. samba, ballada, itp. 

 

II. FORTEPIANÓWKA (PIOSENKA) 

1. 

NUTY napisane na trzech systemach (pięcioliniach) w kolejności: 

  najwyŜsza pięciolinia dotyczy głosu wokalnego, podpisane słowa muszą być zgodne z załączonym 

tekstem  z  uŜyciem  polskich  liter  (znaków  diakrytycznych),  dotyczy  to  zwłaszcza  wydruków 

komputerowych; 

  druga  i  trzecia  pięciolinia  dotyczą  akompaniamentu  (uwzględniającego  charakter  utworu), 

zapisanego we właściwych kluczach, w fakturze fortepianowej, nie przekraczając pięciu dodanych 

linii górnych i dolnych. 

2. 

Zapis  harmonii  (akordów)  powinien  być  przedstawiony  za  pomocą  nut,  a  nie  za  pomocą  symboli 

harmonicznych (tzw. funkcji). 

3. 

NaleŜy  przy  pomocy  odpowiedniej  ilości  znaków  przykluczowych  (krzyŜyki,  bemole)  określić 

tonację utworu i metrum (np. 3/4, 4/4, 6/8, itd.). 

4. 

Zapis linii melodycznej powinien być zgodny z załączonym tekstem. 

5. 

Zwrotki  oraz  refreny  (druga,  trzecia,  itd.)  róŜniące  się  od  pierwszej,  powinny  być  uwzględnione 

poprzez  uŜycie  alternatywnych  nut  (np.  przez  uŜycie  innego  kierunku  lasek)  lub  w  postaci 

dodatkowej pięciolinii. 

6. 

Forma załączonego tekstu słownego powinna odpowiadać formie muzycznej. 

7. 

Tekst podpisany pod nutami musi być zgodny z załączonym tekstem autora. Przy zmianach tekstu i 

rytmiki  przy  poszczególnych  zwrotkach,  naleŜy  zapisać  muzykę  z  podpisanym  tekstem  do  kaŜdej 

zwrotki  w  sposób  ciągły.  Dotyczy  to  zwłaszcza  utworów  z  gatunku  hip-hop,  rap,  itp.  (w  tym 

przypadku będzie to zapis rytmu na linii lub pięciolinii przeznaczonej dla głosu wokalnego). 

8. 

Naturalne  rozłoŜenie  akcentów,  wynikające  z  prozodii  języka  powinno  odpowiadać  naturalnej 

akcentacji,  wynikającej  z  uŜytego  metrum.  Nie  dotyczy  to  zamierzonej  transakcentacji  przez 

wyprzedzenie synkopowe sylab. 

9. 

Zapis  (zwłaszcza  wydruk)  powinien  być  przejrzysty,  umoŜliwiający  swobodne  odczytanie  całości 

materiału  muzycznego  i  tekstu  (nuty,  pauzy  i  poszczególne  elementy  zapisu  nie  mogą  zachodzić na 

siebie). 

10. 

Rytmizacja  powinna  w  czytelny  sposób  grupować  figury  rytmiczne  w  ramach  dzielności  taktu 

(części  taktu  określone  w  metrum).  Dotyczy  to  szczególnie  sposobu  zapisywania  synkop.  Unikać 

naleŜy  zapisywania  rytmu  z  uŜywaniem  nadmiaru  pojedynczych  nut  z  chorągiewkami  i  skracania 

wartości nut poprzez pauzowania, tworząc nieczytelny obraz, trudny do grupowego ujęcia materiału 

we właściwe części taktu. 

11. 

Ligature (wykonanie jednej sylaby tekstu na kilku nutach) naleŜy oznaczyć łukiem przy właściwych 

nutach. 

12. 

W  przypadku  parlanda  lub  utworu  z  melorecytacją  naleŜy  podpisać  pełny  tekst  nad  nutami 

akompaniamentu. 

 

III. WYCIĄG FORTEPIANOWY 

Utwory  instrumentalne  mogą  być  przedstawiane  w  formie  wyciągu  fortepianowego,  zapisane  na  dwóch 

systemach. 

 

IV. PARTYTURA 

1. 

NUTY: ilość systemów (pięciolinii) dowolna. 

2. 

KaŜdy system (głos, instrument) wymieniony nazwą włoską, polską lub angielską. 

3. 

Głos wokalny (a takŜe chór) z podpisanymi słowami (sylabami), pod właściwymi nutami, moŜe być 

umieszczony nad systemem fortepianu, gitary lub kwintetu smyczkowego. 

4. 

NajniŜsza  pięciolinia  (system)  przeznaczona  jest  dla  instrumentów  brzmiących  najniŜej  (kontrabas, 

gitara basowa). 

5. 

W  utworach  jazzowych  (improwizowanych)  nie  określa  się  czasu  trwania,  zatem  nuty  powinny 

przedstawiać dokładnie zapisany temat (tematy) z akompaniamentem. 

 
Wszystkim osobom,  które składają materiał muzyczny jako kompozytorzy zaleca się gruntowne zapoznanie się 
z  podręcznikami,  np.  „ZASADY  MUZYKI"  Franciszka  Wesołowskiego  lub  „PODSTAWY  WIADOMOŚCI  O 
MUZYCE" Józefa Lasockiego.