background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 
 

Marek Olsza 

 
 
 
 
 
 
 
 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska 
812[02].O1.01 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca  

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr inŜ. Robert Wanic 
mgr inŜ. Andrzej Pasiut 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Marek Olsza 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Danuta Pawełczyk 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  812[02].O1.01 
„Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
ś

rodowiska”,  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania  dla  zawodu  operator  maszyn 

i urządzeń metalurgicznych. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 

1.

 

Wprowadzenie 

2.

 

Wymagania wstępne 

3.

 

Cele kształcenia 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1.

 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 

11 

5.1.1.

 

Ć

wiczenia 

11 

5.2.

 

Ochrona przeciwpoŜarowa 

15 

5.2.1.

 

Ć

wiczenia 

15 

5.3.

 

Ochrona środowiska 

18 

5.3.1.

 

Ć

wiczenia 

18 

6.

 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

20 

7.

 

Literatura 

34 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE 
 

Przekazuję  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  szkole  kształcącej  w  zawodzie  operator  maszyn  i  urządzeń 
metalurgicznych 812[02]. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe  ćwiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami 
nauczania

uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę uzupełniającą. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako  pomoc  w  realizacji  jednostki  modułowej  dla  uczniów  przeznaczony  jest  Poradnik 

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika 
do nich adresowanego. 

Materiał  nauczania  (w  Poradniku  dla  ucznia)  podzielony  jest  na  rozdziały,  które 

zawierają  podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest 
zwrócenie uwagi na następujące elementy: 

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 
samodzielnie, 

 

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy 
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W  zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić 
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów, 
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, 
poniewaŜ  nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz 
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

 

W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę teoretyczną oraz 
opanować nowe umiejętności. Przedstawiono propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami 
o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając róŜne moŜliwości ich realizacji w szkole. 
Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych  ćwiczeń  jest  w  stanie  zrealizować  przy 
określonym  zapleczu  techniczno-dydaktycznym  szkoły,  lub  jak  je  zmodyfikować. 
Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

 

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest 
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu materiału. JeŜeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień 
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia 
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania. 
Szczególnie  jest  szczególnie  waŜna  rola  nauczyciela,  gdyŜ  od  postawy  nauczyciela, 
sposobu  prowadzenia  zajęć  zaleŜy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń 
niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni 
umiejętności  załoŜonych  w  jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania 
rozdziału moŜe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę  na  predyspozycje  ucznia,  ocenić,  czy  uczeń  ma  większe  uzdolnienia  manualne, 
czy moŜe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

 

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu 
całej jednostki modułowej i naleŜy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte 
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela 
realizującego  tę  jednostkę  modułową.  KaŜdemu  zadaniu  testu  przypisano  określoną 
liczbę  moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzaleŜniona 
jest  od  ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  moŜe  zastosować  test  według  własnego 
projektu  oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  NaleŜy  pamiętać,  Ŝeby  tak 
przeprowadzić  proces  oceniania  ucznia,  aby  umoŜliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie 
swoich umiejętności.  
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie, 

 

pogadanka dydaktyczna. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

812[02].O1 

Techniczne podstawy zawodu 

812[02].O1.01

 

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa 

i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej 

i ochrony środowiska

 

812[02].O1.02 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 

812[02].O1.03 

Stosowanie materiałów konstrukcyjnych 

i narzędziowych 

812[02].O1.04 

Rozpoznawanie elementów maszyn 

i mechanizmów 

812[02].O1.05 

Analizowanie układów elektrycznych 

i automatyki przemysłowej 

812[02].O1.06

 

Stosowanie podstawowych technik wytwarzania 

części maszyn

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji, 

 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

 

interpretować podstawowe prawa fizyczne, 

 

interpretować związki wyraŜone za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów, 
tabel, 

 

uŜytkować komputer, 

 

pracować w grupie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

 

zinterpretować  podstawowe  przepisy  prawa,  prawa  i  obowiązki  pracownika  oraz 
pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

określić  podstawowe  obowiązki  pracodawcy  w  zakresie  zapewnienia  bezpiecznych 
i higienicznych warunków pracy, 

 

przewidzieć konsekwencje naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas 
wykonywania zadań zawodowych, 

 

określić  wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych, 

 

dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy, 

 

zapobiec zagroŜeniom zdrowia i Ŝycia, 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz 
ergonomii, 

 

określić prace zabronione młodocianym w przedsiębiorstwie metalurgicznym, 

 

określić  dopuszczalne  normy  dotyczące  oświetlenia,  hałasu,  drgań  oraz  pracy  w  polu 
elektromagnetycznym na typowych stanowiskach operatorskich, 

 

wyjaśnić i zastosować zasady ochrony przeciwpoŜarowej i prowadzenia akcji gaśniczej, 

 

powiadomić właściwe słuŜby o zaistniałym poŜarze i wypadku przy pracy, 

 

udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy, 

 

określić  główne  źródła  zanieczyszczeń  emitowanych  przez  huty  Ŝelaza  i  metali 
nieŜelaznych oraz wskazywać ich wpływ na człowieka i środowisko, 

 

ocenić stan zagroŜenia środowiska spowodowany emisją gazów, pyłów i innych odpadów 
hutniczych na podstawie obowiązujących norm dopuszczalnych zanieczyszczeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Operator maszyn i urządzeń metalurgicznych 812[02] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 812[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony 

przeciwpoŜarowej 

ochrony 

ś

rodowiska 

812[02].O1.01 

Temat:  Wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracowniczych  oraz  higieniczno-

sanitarnych. 

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności interpretowania przepisów Kodeksu pracy. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

rozróŜniać obowiązki pracodawcy w zakresie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,  

 

wyszukiwać  i  selekcjonować  informacje  z  kodeksu  pracy  dotyczące  wymagań 
bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

−−−−

 

organizowania i planowania pracy, 

−−−−

 

pracy w zespole, 

−−−−

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 
Czas trwania zajęć: 
1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

normy, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna, 

 

praca w małych zespołach. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Wprowadzenie. 

2.

 

Omówienie celów zajęć. 

3.

 

Plan zajęć: 
a)

 

Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa i higieny 
pracy. 
Wstęp – naleŜy wyjaśnić uczniom znaczenie Kodeksu pracy, scharakteryzować inne 
akty prawne, wyjaśnić znaczenie bezpieczeństwa i higieny pracy: 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

uczniowie  otrzymują  Kodeks  pracy,  normy  lub  inne  akty  prawne 

  dzienniki 

ustaw, 

 

uczniowie  pracując  indywidualnie,  wyszukują  wymogi  dotyczące  pomieszczeń 
pracowniczych oraz higieniczno sanitarnych, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  wspólne  listy  obowiązków 
pracodawcy  w zakresie  zapewnienia  wymagań  bhp  w  pomieszczeniach  pracy 
oraz higieniczno-sanitarnych.  

b)

 

Wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych: 
Wstęp 

  naleŜy  podać  uczniom  pojęcie  pomieszczenia  pracy,  pomieszczeń 

higieniczno-sanitarnych: 

 

uczniowie 

otrzymują 

normy 

dotyczące 

róŜnych 

pomieszczeń 

pracy 

i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,  

 

uczniowie  pracując  samodzielnie  wypisują  przy  nazwie  określonego 
pomieszczenia wymagania odnośnie bhp, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  tabelę  wymagań  dotyczących 
określonych  przez  nauczyciela  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych. 

W  trakcie  wypełniania  tabeli  nauczyciel  zwraca  uwagę  uczniom  na  specyfikę  wymagań 
pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. 

4.

 

Podsumowanie zajęć: 

−−−−

 

uczniowie uzasadniają znaczenie Kodeksu pracy,  

−−−−

 

określają korzyści wynikające z przestrzegania przepisów bhp, 

−−−−

 

określają podstawowe obowiązki pracodawców, pracowników wynikające z Kodeksu 
pracy  dotyczące  zachowania  bhp  w  pomieszczeniach  pracy  i  pomieszczeniach 
higieniczno-sanitarnych, 

−−−−

 

określają  wymagania  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych. 

5.

 

Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności: 

 

uczniowie prezentują swoje prace, 

 

nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni on postępy, 

 

uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prac. 

 
Zakończenie zajęć 

Praca  domowa:  Odszukaj  w  Kodeksie  pracy  informacji  na  temat:  Wykonywania  pracy  

w  tym  samym  miejscu  przez  pracowników  zatrudnionych  przez  róŜnych  pracodawców. 
Wynotuj najwaŜniejsze informacje dotyczące tego tematu. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  pisemne  wypowiedzi  uczniów  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć 
i opanowanych umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Operator maszyn i urządzeń metalurgicznych 812[02] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 812[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony 

przeciwpoŜarowej 

ochrony 

ś

rodowiska 

812[02].O1.01 

Temat:  Znaki ostrzegawcze i informacyjne spotykane w zakładach metalurgicznych. 

Cel ogólny: Ukształtowanie 

umiejętności 

rozpoznawania 

znaków 

ostrzegawczych 

i informacyjnych występujących na zakładach metalurgicznych. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

rozpoznać znaki ochrony przeciwpoŜarowej, 

 

rozpoznać znaki informacyjne,  

 

rozpoznać znaki zakazu,  

 

rozpoznać znaki bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

wskazać  konsekwencje  naruszenia  przepisów  i  zasad  bhp  podczas  wykonywania  zadań 
zawodowych.  

 
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

 

organizowania i planowania pracy, 

 

pracy w zespole, 

 

prezentowania wyników swojej pracy, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania – uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 
Czas trwania zajęć: 
1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

plansze ze znakami ostrzegawczymi i informacyjnymi, 

 

literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna, 

 

praca w małych zespołach. 

 
Zadanie dla ucznia 

Przedmiotem zadania jest rozpoznawanie znaków ostrzegawczych i informacyjnych.  

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Wprowadzenie. 

2.

 

Omówienie celów. 

3.

 

Plan: 
a)

 

Prawa  i  obowiązki  pracodawcy  dotyczące  środków  ochrony  indywidualnej  oraz 
odzieŜy roboczej:  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

Wstęp – naleŜy wyjaśnić uczniom znaczenie znaków higieny i ochrony pracy, podać 
przykłady  aktów  prawnych  dotyczących  znaków  higieny  i  ochrony  pracy,  wyjaśnić 
znaczenie ich stosowania oraz ich wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy. 

 

uczniowie otrzymują instrukcje, normy lub inne akty prawne, 

 

uczniowie  pracując  indywidualnie  wypisują  jak  dzielimy  znaki  ostrzegawcze  
i informacyjne. 

b)

 

Wymagania  bhp  dotyczące  umieszczania  i  zastosowania  znaków  ostrzegawczych  
i informacyjnych spotykanych na zakładach metalurgicznych: 

 

uczniowie otrzymują normy dotyczące znaków higieny i ochrony pracy, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  wspólną  tabelę  stosowanych  znaków 
higieny i ochrony pracy. 

W  trakcie  tworzenia  tabeli  nauczyciel  zwraca  uwagę  uczniom  na  funkcje  i  zadania 

poszczególnych znaków higieny i ochrony pracy. 
 
Podsumowanie 

 

uczniowie uzasadniają znaczenie stosowania znaków ostrzegawczych i informacyjnych,  

 

wskazują korzyści wynikające z przestrzegania przepisów bhp, 

 

wyszczególniają  wymagania  dotyczące  stosowania  znaków  higieny  i  ochrony  pracy  na 
poszczególnych stanowiskach pracy. 
Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności. 

 
Praca domowa 

Odszukaj  w  literaturze  informacje  na  temat:  znaków  ostrzegawczych  i  informacyjnych 

spotykanych  na  zakładach  metalurgicznych.  Na  podstawie  zgromadzonych  informacji  opisz 
zastosowanie w zeszycie do ćwiczeń  
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobywania umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

5. 

ĆWICZENIA 

 
5.1.  Bezpieczeństwo i higiena pracy 

 
5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ  podstawowe  prawa  i  obowiązki  pracownika  i  pracodawcy  w  przypadku 

zaistnienia wypadku przy pracy. Wpisz je w poniŜszą tabelę. 

 

Pracodawca jest zobowiązany 

Pracownik jest zobowiązany 

 
 
 

 
 

 
 
 

 
 
 

 
 
 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas wykonania ćwiczenia 30 minut.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Kodeksie Pracy informacje o prawach i obowiązkach pracownika w zakresie 
bezpieczeństwa i higieny pracy, 

2)

 

zanotować numery artykułów z Kodeksu Pracy,  

3)

 

wypisać prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika w przypadku zaistnienia wypadku 
przy pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące transportu ręcznego. 
 
Wskazówki do realizacji 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas wykonania ćwiczenia 30 minut. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  Kodeksie  pracy  i  normach  lub  w  dziennikach  ustaw  informacje 
o wymaganiach bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących transportu ręcznego, 

2)

 

zanotować najwaŜniejsze wymagania,  

3)

 

zaprezentować wyniki pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

Polska Norma, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Rozpoznaj zagroŜenia wypadkowe występujące podczas eksploatacji maszyn. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas wykonania ćwiczenia 30 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować najwaŜniejsze zagroŜenia występujące podczas eksploatacji maszyn, 

2)

 

zanotować najwaŜniejsze zagroŜenia,  

3)

 

zaprezentować wyniki pracy.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

Polska Norma, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Ćwiczenie 4 

Opisz zastosowanie znaków umieszczonych w tabeli. 

 

Znak 

Opis 

Znak 

Opis 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 15 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się ze znakami bhp,  

2)

 

zidentyfikować znaki umieszczone w tabeli, 

3)

 

opisać przeznaczenie znaków,  

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

plansze poglądowe znaków przeciwpoŜarowych, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

Ćwiczenie 5 

Opisz zastosowanie znaków umieszczonych w tabeli. 

 

Znak 

Opis 

Znak 

Opis 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 15 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować znaki zakazu,  

2)

 

zidentyfikować znaki umieszczone w tabeli, 

3)

 

opisać przeznaczenie znaków,  

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

plansze poglądowe znaków zakazu, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

5.2.  Ochrona przeciwpoŜarowa 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zaleŜności od rodzaju poŜaru. Wpisz je do poniŜszej 

tabeli. 
 

Rodzaj poŜaru 

Zastosowane środki gaśnicze 

Uwagi 

A – 

 

spalaniu 

ulegają 

ciała 

stałe 

pochodzenia  organicznego  (paliwa 
stałe, drewno, papier, tkaniny). 

 

 

B – 

 

ogień  obejmuje  ciecze  palne  lub 
substancje stałe przechodzące w stan 
płynny  pod  wpływem  wysokiej 
temperatury 

(paliwa 

ciekłe, 

alkohole,  oleje,  smary,  materiały 
bitumiczne). 

 

 

C – 

 

płoną  gazy  palne  (acetylen,  metan, 
propan

butan, 

wodór, 

gaz 

koksowniczy lub ziemny). 

 

 

D – 

 

zapaleniu  uległy 

metale  lekkie 

(magnez, sód, potas). 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 15 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować instrukcje przeciwpoŜarowe oraz instrukcje stosowania sprzętu i środków 
gaśniczych, 

2)

 

dobrać środki gaśnicze, 

3)

 

zanotować moŜliwe do zastosowania środki gaśnicze,  

4)

 

zaprezentować wyniki pracy.  
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

instrukcje przeciwpoŜarowe,  

−−−−

 

instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

Ćwiczenie 2 

Wykonaj  symulację  polegającą  na  zastosowaniu  podręcznego  sprzętu  i  środków 

gaśniczych do gaszenia poŜaru.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami stosowana podręcznego sprzętu i środków 
gaśniczych. Czas wykonania ćwiczenia 30 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wybrać odpowiedni sprzęt lub środek gaśniczy do określonego typu poŜaru, 

2)

 

określić sposób uŜycia danego sprzętu lub środka gaśniczego,  

3)

 

określić  najczęściej  popełniane  błędy  przy  stosowaniu  wymienionych  środków 
gaśniczych.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Ś

rodki dydaktyczne: 

 

sprzęt i środki gaśnicze, 

 

instrukcje przeciwpoŜarowe, instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Opisz zastosowanie znaków umieszczonych w tabeli. 

 

Znak 

Opis 

Znak 

Opis 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 15 min. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować znaki przeciwpoŜarowymi,  

2)

 

zidentyfikować znaki umieszczone w tabeli, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

3)

 

opisać przeznaczenie znaków,  

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze poglądowe znaków przeciwpoŜarowych, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 4 

Wykonaj  symulację  polegającą  na  gaszeniu  pudełek  tekturowych  po  narzędziach 

skrawających.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 25 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

dobrać sprzęt gaśniczy, 

2)

 

rozpocząć gaszenie,  

3)

 

omówić najczęściej popełniane błędy podczas gaszenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

instrukcję wszczynania alarmu, 

 

instrukcje przeciwpoŜarowe, instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

5.3.  Ochrona środowiska 

 
5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Opracuj  instrukcje  gospodarki  odpadami  i  opakowaniami  dla  wybranego  działu 

przedsiębiorstwa metalurgicznego.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Czas wykonania ćwiczenia 45 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować rodzaje odpadów i opakowań, 

2)

 

wyszukać  w  regulacjach  prawnych  dane  dotyczące  metod  składowania  i  utylizacji 
odpadów i opakowań, 

3)

 

pogrupować odpady według metod składowania i utylizacji, 

4)

 

zestawić w tabeli grupy odpadów, metody ich składowania i utylizacji, 

5)

 

scharakteryzować opracowaną instrukcję. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne:  

 

dyrektywy Unii Europejskiej, Polskie Normy, 

 

charakterystyka wydziału metalurgicznego, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Opracuj instrukcje składowania i zlecania utylizacji popiołów pokoksowniczych.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 45 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować ilość popiołów, 

2)

 

wyszukać w regulacjach prawnych dane dotyczące popiołów pokoksowniczych, 

3)

 

zestawić w tabeli uzyskiwane ilości popiołów wynikających z procesu technologicznego, 

4)

 

scharakteryzować opracowaną instrukcję. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

dyrektywy Unii Europejskiej, Polskie Normy, 

−−−−

 

charakterystyka wydziału metalurgicznego, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Opracuj harmonogram wywozu odpadów dla wydziału metalurgicznego.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 45 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować wielkość produkcji, 

2)

 

zidentyfikować rodzaje i ilość odpadów,  

3)

 

ocenić rozmiary pojemników na odpady, 

4)

 

zapisać w tabeli orientacyjną częstotliwość wywozu odpadów wg typu odpadu, 

5)

 

scharakteryzować opracowany harmonogram. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

dyrektywy Unii Europejskiej, Polskie Normy, 

−−−−

 

przykładowa  charakterystyka  zakładu  pracy  (zawierająca  charakter  produkcji,  proces 
technologiczny,  wielkość  zatrudnienia,  materiały  potrzebne  do  procesu  produkcyjnego, 
powstające odpady, opakowania),  

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 
 

TEST 1 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
środowiska” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12, 14, 15, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 9, 10, 13, 16 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2.  d,  3.  d,  4.  c, 5.  a, 6. c, 7.  a, 8. a, 9. d, 10. d, 11. b, 

12. a, 13. c, 14. c, 15. a, 16. a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. b. 

 
Plan testu 
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić działania po zaŜegnanym wypadku 

Rozpoznać znaczenie uŜywanych kolorów 
w znakach BHP  

Określić przeznaczenie gaśnic 

Określić obowiązki pracodawcy 

Rozpoznać znaczenie znaków  

Określić miejsce składowania 

Rozpoznać znak nakazu  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

Zdefiniować urządzenie pracujące pod 
ciśnieniem 

Scharakteryzować zasady prawidłowego 
gospodarowania odpadami 

PP 

10 

Scharakteryzować zasady prawidłowego 
gromadzenia odpadów 

PP 

11  Rozpoznać zagroŜenie hałasem 

12  Rozpoznać znak informacyjny 

13  Dobrać sprzęt gaśniczy do rodzaju poŜaru 

PP 

14  Rozpoznać znak ostrzegawczy 

15  Rozpoznać znak recyklingu 

16 

Scharakteryzować bezdotykowe urządzenia 
odległościowe 

PP 

17  Rozpoznać znak zakazu 

18 

Zdefiniować pojęcia związane z zagroŜeniem 
poŜarowym 

19 

Zdefiniować pojęcie odzieŜy roboczej 
dyŜurnej 

20  Rozpoznać znak informacyjny 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj  dla  kaŜdego  ucznia:  instrukcje  dla  ucznia,  zestaw  zadań  testowych,  kartę 
odpowiedzi. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Na  5  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  –  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  znakiem  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć 
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.  

8.

 

Czas trwania testu 30 minut. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia

 

instrukcja dla ucznia, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Po zaistniałym wypadku powinieneś 
a)

 

wykonać wpis w ksiąŜce wypadków lub wypełnić formularz wypadkowy.  

b)

 

zgłosić zaistniałe wydarzenie przełoŜonemu.  

c)

 

nie robić nic, bo wypadki zawsze się zdarzają.  

d)

 

wyciągnąć wnioski dla siebie bez poinformowania innych osób.  

 
2.

 

Barwa czerwona słuŜy do oznaczania 
a)

 

lokalizacji sprzętu telekomunikacyjnego. 

b)

 

pomieszczeń lub maszyn które mogą stwarzać niebezpieczeństwo.  

c)

 

lokalizacji sprzętu gaśniczego. 

d)

 

znaków zakazu.  

 
3.

 

Gaśnice śniegowe słuŜą do gaszenia poŜarów typu 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

BC. 

d)

 

ABC. 

 
4.

 

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca przed rozpoczęciem działalności musi 
a)

 

sporządzić wykaz magazynu.  

b)

 

zbadać stan wizualny pomieszczeń.  

c)

 

zawiadomić na piśmie inspektora pracy i inspektora sanitarnego.  

d)

 

określić zakres obowiązków kierownictwa. 

 

5.

 

Znak stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

dbałości o środowisko. 

b)

 

terenów zielonych.  

c)

 

rurociągu z ciepłą wodą. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 

6.

 

Prawidłowe składowanie olejów przepracowanych to 
a)

 

składowanie oleju w dowolnych pojemnikach na świeŜym powietrzu. 

b)

 

składowanie oleju w dowolnych pojemnikach pod ziemią. 

c)

 

składowanie  oleju  w  zbiornikach,  lub  w  szczelnych  pojemnikach  pod  zadaszeniem 
i na utwardzonej powierzchni.  

d)

 

pracodawca niema obowiązku składowania przepracowanych olejów. 

 
7.

 

Przedstawiony na rysunku znak oznacza nakaz stosowania 
a)

 

osłony twarzy.  

b)

 

ochrony oczu. 

c)

 

osłony. 

d)

 

ochrony. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

8.

 

Urządzenia  pracujące  pod  ciśnieniem  to  takie,  w  których  ciecze  i  gazy  znajdują  się  pod 
ciśnieniem 
a)

 

większym od atmosferycznego.  

b)

 

dwa razy większym niŜ atmosferyczne.  

c)

 

róŜnym od atmosferycznego.  

d)

 

mniejszym od atmosferycznego. 

 

9.

 

Zasady prawidłowego gospodarowania odpadami to 
a)

 

zapobieganie i składowanie odpadów. 

b)

 

zapobieganie i gromadzenie odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

zapobieganie,  składowanie  i  gromadzenie  odpadów  a  potem  ich  częste  usuwanie 
i unieszkodliwianie. 

 

10.

 

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy 
a)

 

składowanie odpadów. 

b)

 

utylizacja odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach. 

 
11.

 

Nadmierny hałas stanowi zagroŜenie dla zdrowia, poniewaŜ 
a)

 

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu. 

b)

 

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem. 

c)

 

powoduje stres. 

d)

 

noszenie ochrony uszu przez dłuŜszy czas moŜe uszkodzić małŜowiny uszne. 

 
12.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

gaśnicy. 

b)

 

hydrantu. 

c)

 

rurociągu z ciepłą wodą. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 
13.

 

Gaśnice proszkowe słuŜą do gaszenia poŜarów typu 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

ABC. 

d)

 

AD. 

 

14.

 

ś

ółty trójkąt o grubej krawędzi oznacza 

a)

 

zakaz. 

b)

 

nakaz. 

c)

 

ostrzeŜenie. 

d)

 

informacje. 

 
15.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

recyklingu oleju. 

b)

 

wyrobów ropopochodnych. 

c)

 

gaśnicy. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

 
16.

 

Do bezdotykowych urządzeń odległościowych nienaleŜny urządzenie: 
a)

 

fotoelektryczne,  

b)

 

pojemnościowe,  

c)

 

indukcyjne i ultradźwiękowe, 

d)

 

wyłącznika krańcowego.  

 
17.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

zakazu przewozu osób na urządzeniach transportowych. 

b)

 

przewozu osób na urządzeniach transportowych. 

c)

 

ostrzeŜenia o poruszaniu się urządzeń transportowych. 

d)

 

miejsc  w  których  miały  miejsce  wypadki  z  udziałem 
urządzeń transportowych. 

 

 

18.

 

PoŜar jest to 
a)

 

kontrolowany proces spalania odbywający się poza paleniskiem.  

b)

 

kontrolowany proces spalania odbywający się w palenisku.  

c)

 

niekontrolowany proces spalania odbywający się w palenisku.  

d)

 

niekontrolowany proces spalania odbywający się poza paleniskiem. 

 
19.

 

OdzieŜ robocza dyŜurna jest to odzieŜ, która 
a)

 

stanowi  wyposaŜenie  danego  stanowiska  pracy  i  jest  wydawana  pracownikowi 
wyłącznie do jego osobistego uŜytku. 

b)

 

nie  stanowi  wyposaŜenia  danego  stanowiska  pracy  i  jest  przydzielana 
poszczególnym jednostkom organizacyjnym jako wyposaŜenie dodatkowe. 

c)

 

jest  własnością  pracownika  i  do  jego  obowiązków  naleŜy  utrzymywanie  jej 
w czystości. 

d)

 

jest dostarczana wraz z maszyną. 

 
20.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

włącznika alarmu. 

b)

 

zatrzymania awaryjnego. 

c)

 

włącznika podnoszenia kurtyny ochronnej. 

d)

 

wyłącznika oświetlenia awaryjnego. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 
 

Przestrzeganie 

zasad 

bezpieczeństwa 

higieny 

pracy, 

ochrony 

przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska  

 
Zakreśl poprawną odpowiedź 
 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1

 

 

 

2

 

 

 

3

 

 

 

4

 

 

 

5

 

 

 

6

 

 

 

7

 

 

 

8

 

 

 

9

 

 

 

10

 

 

 

11

 

 

 

12

 

 

 

13

 

 

 

14

 

 

 

15

 

 

 

16

 

 

 

17

 

 

 

18

 

 

 

19

 

 

 

20

 

 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

TEST 2 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
środowiska” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 18, 19 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 10, 16, 17, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego 

 
Klucz odpowiedzi:
 1.  a,  2.  b,  3.  c,  4.  b,  5.  d  6.  c,  7.  d,  8. d,  9.  b,  10.  b,  11.  a, 

12. a, 13. c, 14. a, 15. b, 16. a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. d. 

 
Plan testu 
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

RozróŜnić rodzaje znaków 

Rozpoznać czynniki powodujące zagroŜenie 
dla zdrowia 

Rozpoznać znaki informacyjne 

Określić działania po zaŜegnanym wypadku 

Określić przeznaczenie gaśnic 

Określić obowiązki pracodawcy 

RozróŜnić kolory uŜywane w znakach 
informacyjnych i ostrzegawczych  

Określić wysokość pomieszczeń tymczasowej 
pracy 

Określić znaczenie stosowania środków 
ochrony indywidualnej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

10 

Scharakteryzować konieczność stosowania 
ś

rodków ochrony indywidualnej 

PP 

11 

Określić optymalną temperaturę dla 
pracowników przebywających na hali cięŜkiej 
pracy 

12  Rozpoznać środki ochrony głowy i szyi  

13  Rozpoznać substancje łatwopalne 

14  Rozpoznać urządzenia zabezpieczające 

15 

Określić odległość pomiędzy magazynem 
z substancjami niebezpiecznymi a innymi 
budynkami 

16 

Ustalić częstość wywozu odpadów 
zawierających resztki organiczne 

PP 

17  Scharakteryzować rodzaje odzieŜy roboczej 

PP 

18 

Zdefiniować pojęcia związane z ochronną 
ś

rodowiska 

19  Rozpoznać rodzaje poŜarów 

20  Dobrać gaśnicę do rodzaju poŜaru 

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj  dla  kaŜdego  ucznia:  instrukcje  dla  ucznia,  zestaw  zadań  testowych,  kartę 
odpowiedzi. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Na  5  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  –  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  znakiem  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć 
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.  

8.

 

Czas trwania testu 30 minut. 

Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia

 

instrukcja dla ucznia, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Znak w kształcie koła przekreślony ukośnie oznacza 
a)

 

zakaz. 

b)

 

nakaz. 

c)

 

ostrzeŜenie. 

d)

 

bezpieczne warunki pracy. 

 

2.

 

Nadmierny hałas stanowi zagroŜenie dla zdrowia, poniewaŜ 
a)

 

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu. 

b)

 

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem. 

c)

 

powoduje stres. 

d)

 

noszenie ochrony uszu przez dłuŜszy czas moŜe uszkodzić małŜowiny uszne. 

 
3.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

przycisku alarmowego. 

b)

 

gaśnicy. 

c)

 

hydrantu. 

d)

 

ujęcia wody.  

 

4.

 

Po wypadku śmiertelnym pracodawca niezwłocznie powinien 
a)

 

wykonać wpis w ksiąŜce wypadków lub wypełnić formularz wypadkowy.  

b)

 

zawiadomić inspektora pracy i prokuratora. 

c)

 

ustalić okoliczności i przyczyny wypadku.  

d)

 

wyciągnąć wnioski dla siebie bez poinformowania innych osób.  

 
5.

 

Gaśnice proszkowe słuŜą do gaszenia poŜarów rodzaju 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

BC. 

d)

 

ABC. 

 
6.

 

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca przed rozpoczęciem działalności musi 
a)

 

sporządzić wykaz magazynu. 

b)

 

zbadać stan wizualny pomieszczeń. 

c)

 

zawiadomić na piśmie inspektora pracy i inspektora sanitarnego.  

d)

 

określić zakres obowiązków kierownictwa. 

 
7.

 

Barwa zielona słuŜy do oznaczania 
a)

 

lokalizacji sprzętu telekomunikacyjnego. 

b)

 

pomieszczeń lub maszyn które mogą stwarzać niebezpieczeństwo. 

c)

 

lokalizacji sprzętu gaśniczego.  

d)

 

wyjść ewakuacyjnych, punktów pierwszej pomocy.  

 
8.

 

Wysokość  pomieszczenia  czasowej  pracy,  w  którym  nie  występują  czynniki  szkodliwe 

nie moŜe być mniejsza niŜ 

a)

 

2,1 m w świetle. 

b)

 

2,2 m w świetle. 

c)

 

2 m w świetle. 

d)

 

1,9 m w świetle. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

9.

 

Fakt,  Ŝe  nie  moŜemy  zapobiec  wszystkim  wypadkom,  oznacza,  Ŝe  stosowanie  środków 
ochronny indywidualnej jest 
a)

 

zbędne, 

b)

 

niezbędne, 

c)

 

to zaleŜy od pracodawcy, 

d)

 

to zaleŜy od pracownika. 

 
10.

 

Aby uniknąć pochwycenia przez wiertarkę stojakową naleŜy stosować 
a)

 

rękawice. 

b)

 

czapkę siatkową. 

c)

 

buty ochronne. 

d)

 

fartuch. 

 
11.

 

Optymalna temperatura przebywania ludzi na hali cięŜkiej pracy wynosi: 

a)

 

+12

o

C.  

b)

 

+1

o

C. 

c)

 

+5

o

C. 

d)

 

+8

o

C. 

 

12.

 

W celu ochrony głowy i szyi przed urazami naleŜy stosować 
a)

 

kask. 

b)

 

czapkę bawełnianą. 

c)

 

czapkę siatkową. 

d)

 

maskę oddechową. 
 

13.

 

Substancja niepalna to 
a)

 

klej. 

b)

 

masa uszczelniająca.  

c)

 

azbest.  

d)

 

płyn hamulcowy. 

 
14.

 

Urządzeniem zabezpieczającym nie jest 
a)

 

osłona. 

b)

 

mata czuła na nacisk. 

c)

 

zawór bezpieczeństwa. 

d)

 

wyłącznik krańcowy.  

 
15.

 

Budynek  magazynu  z  substancjami  niebezpiecznymi  powinien  być  zlokalizowany 
w odległości nie mniejszej niŜ  
a)

 

40 m od innych obiektów. 

b)

 

50 m od innych obiektów. 

c)

 

30 m od innych obiektów. 

d)

 

20 m od innych obiektów. 

 
16.

 

Częstotliwość wywozu odpadów zawierających resztki organiczne wynosi co 
a)

 

2–3 dni. 

b)

 

5–8 dni. 

c)

 

2–4 tygodnie. 

d)

 

5–6 tygodnie. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

17.

 

OdzieŜ robocza dyŜurna jest to odzieŜ, która 
a)

 

stanowi wyposaŜenie danego stanowiska pracy i jest wydawana pracownikowi 
wyłącznie do jego osobistego uŜytku, 

b)

 

nie stanowi wyposaŜenia danego stanowiska pracy i jest przydzielana 
poszczególnym jednostkom organizacyjnym jako wyposaŜenie dodatkowe, 

c)

 

jest własnością pracownika i do jego obowiązków naleŜy utrzymywanie jej 
w czystości, 

d)

 

jest dostarczana wraz z maszyną. 

 
18.

 

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy 
a)

 

składowanie odpadów, 

b)

 

utylizacja odpadów, 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie, 

d)

 

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach. 

 

19.

 

Płonący olej to rodzaj poŜaru 
a)

 

A. 

b)

 

B. 

c)

 

C. 

d)

 

D. 

 
20.

 

Do gaszenia palącego się paliwa nie moŜna uŜyć 
a)

 

gaśnic i agregatów pianowych. 

b)

 

gaśnic śniegowych. 

c)

 

gaśnic proszkowych.  

d)

 

hydrantów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 
 

Przestrzeganie 

zasad 

bezpieczeństwa 

higieny 

pracy, 

ochrony 

przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska  

 
Zakreśl poprawną odpowiedź 
 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1

 

 

 

2

 

 

 

3

 

 

 

4

 

 

 

5

 

 

 

6

 

 

 

7

 

 

 

8

 

 

 

9

 

 

 

10

 

 

 

11

 

 

 

12

 

 

 

13

 

 

 

14

 

 

 

15

 

 

 

16

 

 

 

17

 

 

 

18

 

 

 

19

 

 

 

20

 

 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

7.  LITERATURA 
 

1.

 

Bernaciak  A.:  Przedsiębiorstwa  wobec  wymagań  ochrony  środowiska.  Salamandra, 
Poznań 2000  

2.

 

Chałas  J.,  Kwiatkowska  H.:  Kodeks  pracy  2006  z  komentarzem.  Gazeta  Prawna, 
Warszawa 2006 

3.

 

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998 

4.

 

Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002  

5.

 

Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSIP, Warszawa 2001 

6.

 

Ustawa o odpadach, Ustawa o ochronie środowiska 

 
Internet 
7.

 

www.ciop.pl 

8.

 

www.gasnice.waw.pl 

9.

 

www.gras.pl 

10.

 

www.kodeks–pracy.com.pl 

11.

 

www.wydawnictw.forum.nf.pl 

 
Literatura metodyczna 
1.

 

Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.

 

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004 

3.

 

Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995