background image

© T. Błachowicz. 

 

1

Fizyka – zestaw 3 (kalka) dla studentów ZiIP, Wydz. MT, Pol. Śl. w Gliwicach 

 
Zad.  1.  Oddziaływanie  grawitacyjne  masy  punktowej  m=1kg  z  prętem  o  masie  M=10kg 
i długości 

0

l

=0.5 m jest opisane następującą całką: 

 
 

(

)

+

=

2

/

0

0

2

/

2

/

3

2

2

0

0

0

l

l

y

x

dy

l

mMx

G

F

 

 
 
przy czym pręt zorientowany jest prostopadle do odcinka łączącego masę punktową i środek 
pręta (rysunek) - odległość masy od środka pręta wynosi 

0

x

. Zmienna 

y

 oznacza dowolne 

połoŜenie elementu masy 

dM

 na pręta. Oblicz powyŜszą całkę posługując się następującym 

przybliŜonym wyraŜeniem: 

 

=

=

+

100

1

2

/

3

2

2

0

0

0

)

(

i

i

i

y

x

y

l

mMx

G

F

 

gdzie 

y

 jest 1/100 częścią długości pręta a 

i

y

 współrzędną bieŜącą na pręcie wskazującą 

na element masy 

M

Odp. Odpowiedź będzie podana w osobnym dokumencie. 
 
Zad.  2.  Metalowa  kula  o  masie  m=0.25kg  porusza  się  po  okręgu  o  promieniu  R=10m  z 
prędkością równą 

π

 m/s. Wyznaczyć wektor średniej siły działającej na tę kulę w czasie 

t

 

równym  ¼  czasu  potrzebnego  na  wykonanie  jednego,  pełnego  obiegu  po  tym  okręgu. 
Porównać sposób obliczeń z zadaniem 4 z zestawu pierwszego. 

Odp. 

N

F





=

20

1

,

20

1

r

 

 
Zad. 3. Dwie kule o masach m

1

 i m

2

 poruszają się z prędkościami, odpowiednio 

1

v

 i 

2

v

. Kule 

te  zderzają  się  centralnie  i  zupełnie  niespręŜyście  (w  trakcie  zderzenia  dochodzi 
do deformacji kul, wydziela się ciepło a po zderzeniu kule tworzą jedną całość). Wyznaczyć 
stratę  energii  kinetycznej  układu  tych  kul.  ZałoŜyć,  Ŝe  kule  przed  zderzeniem  poruszają  się 
w tym samym kierunku (doganiają się). 

Odp. 

2

1

2

2

2

1

1

2

1

1

2

1

1

)

v

v

(

2

v

2

v

m

m

m

m

m

m

E

k

+

+

+

=

 
Zad. 4. Dwa wagoniki posiadające masy odpowiednio m i M poruszają się razem z prędkością 
v

0

.  W  pewnym  momencie  dochodzi  do  rozerwania  połączenia  pomiędzy  nimi.  Z  jakimi 

prędkościami  będą  poruszały  się  te  wagony  po  rozszczepieniu,  przy  załoŜeniu  Ŝe  podczas 
rozszczepienia układ nie stracił energii? 
Odp.  

.

v

v

;

v

v

0

0

=

=

M

m

 

 
Zad. 5. Kulę o pewnej masie zawieszono na nici o długości 

l

 i umieszczono w wagonie, który 

porusza  się  z  przyspieszeniem 

W

a

  po  torze  prostoliniowym.  O  jaki  kąt  odchyli  się  ta  nic 

od pionu? 

x

dM 

l

0

/2 

-l

0

/2 

y

background image

© T. Błachowicz. 

 

2

Odp. 

g

a

g

m

a

m

tg

W

W

=

=

α

 (masa 

m

 nie jest potrzebna do podania poprawnej odpowiedzi). 

 
Zad.  6.  Dwa  klocki,  posiadające  masy  m  i  M,  zsuwają  się  razem  z  równi  pochyłej  o  kącie 
nachylenia 

α

 (rysunek). Obliczyć przyśpieszenie układu klocków i siłę wzajemnego nacisku 

klocków. Współczynniki tarcia dla klocków są róŜne i wynoszą odpowiednio: 

m

f

 i 

M

f

.  

 
 
 
 
 
Uwaga:  do  poprawnego  rozwiązania  zadania  potrzebne  jest  zastosowanie  III  zasady 
dynamiki. 
Odp. 

 

.

)

(

cos

)

(

sin

)

cos

(sin

;

)

(

cos

)

(

sin

M

m

M

f

m

f

M

m

mg

f

mg

N

M

m

M

f

m

f

M

m

g

a

M

m

m

M

m

+

+

+

=

+

+

+

=

α

α

α

α

α

α

 

 
Zad.  7.  Kula  o  masie  m  i  promieniu  R  wtacza  się  bez  poślizgu  na  równię  pochyłą  o  kącie 
nachylenia 

α

.  Zapisać  równania  ruchu;  postępowego  i  obrotowego,  oraz  wyznaczyć 

przyśpieszenie kątowe i liniowe walca. 

Odp. 

.

sin

7

5

;

7

sin

5

;

5

2

;

sin

2

α

α

ε

α

g

a

R

g

R

a

mR

TR

ma

Q

T

=

=

=

=

 

 
Zad. 8.  Pierścień i walec o tych samych masach M i promieniach R staczają się bez poślizgu 
z równi pochyłej o kącie nachylenia 

α

, z tej samej wysokości. Która z tych brył znajdzie się 

wcześniej u podstawy równi? 

Odp. Walec (

α

α

sin

6

3

;

sin

6

4

g

a

g

a

p

w

=

=

). 

Uwaga:  z  równań  ruchu  naleŜy  wyznaczyć  przyspieszenia  obu  brył,  a  następnie  z 
odpowiednich równań z kinematyki naleŜy wyznaczyć i porównać czasy staczania się. 
 
Zad.  9.  Na  pierścień  o  masie  M  i  promieniu  R  nawinięto  nić,  którą  zaczepiono  u  sufitu. 
Zapisać  równanie  ruchu  postępowego  i  obrotowego  pierścienia.  Obliczyć,  z  jakim 
przyśpieszeniem będzie poruszał się poruszał środek masy pierścienia. Ruch odbywa się bez 
poślizgu. 

Odp. 

.

2

1

;

;

2

g

a

R

a

mR

NR

ma

N

Q

=

=

=

 

m

 

α