MIKROEKONOMIA 1 

Teoria wyboru producenta 

Długi okres vs. Krótki okres 

Analiza 

długookresowa (ang. long-run production analysis) 

dotyczy  okresu,  w 

którym  mogą  się  zmieniać  wszystkie 

nakłady  (wszystkie  czynniki  produkcji  są  zmienne, 
przedsiębiorstwo  może  inwestować  i  zmieniać  stosowaną 
technikę produkcji). 

 

Analiza 

krótkookresowa  (ang.  short-run  production 

analysis) 

– zakłada się w niej, ze niektóre warunki działania 

firmy  (np.  technologia) 

są  niezmienne.  Konsekwencją  jest 

występowanie stałych i zmiennych czynników produkcji. 
 

Korzyści skali 

Efekty  skali  (ang.  economies  of  scale) 

pokazują,  w  jakim 

tempie zmienia 

się wielkość produkcji, gdy ilości wszystkich 

wykorzystywanych 

czynników  zmieniają  się  w  tej  samej 

proporcji. Efekty skali 

dotyczą długiego okresu. 

Korzyści skali 

Korzyści skali 

Rosnące  korzyści  skali  (ang.  increasing  returns  to  scale) 
występują,  gdy  a-krotnemu  (a>1)  zwiększeniu  ilości 
zastosowanych 

czynników wytwórczych towarzyszy ponad 

a-krotne 

zwiększenie produkcji.  

)

,

(

*

)

,

(

K

L

f

a

aK

aL

f



Korzyści skali 

Stałe  korzyści  skali  (ang.  constans  returns  to  scale) 
występują,  gdy  a-krotnemu  (a>1)  zwiększeniu  ilości 
zastosowanych 

czynników  wytwórczych  towarzyszy  a-

krotne 

zwiększenie produkcji.  

)

,

(

*

)

,

(

K

L

f

a

aK

aL

f



Korzyści skali 

Malejące  korzyści  skali  (ang.  decreasing  returns  to  scale) 
występują,  jeśli  a-krotnemu  (a>1)  zwiększeniu  ilości 
zastosowanych 

czynników  wytwórczych  towarzyszy  mniej 

niż a-krotny przyrost produkcji.  

)

,

(

*

)

,

(

K

L

f

a

aK

aL

f



Funkcja produkcji w krótkim 

okresie czasu 

Założenia analizy funkcji produkcji w krótkim okresie czasu: 
- istnieje tylko jeden czynnik zmienny; 

- istnieje tylko jeden czynnik 

stały; 

- technologia produkcji jest dana; 

- czynniki  produkcji 

mogą  łączyć  się  ze  sobą  w  różnych 

proporcjach; 

- produkt jest jednorodny. 

Analiza funkcji produkcji 

Produkcyjność przeciętna czynnika produkcji (ang. average 
product) 

jest 

to 

średnia  produkcyjność  jednostki 

zatrudnionego czynnika produkcji. 

 

 

 

Produkcyjność krańcowa czynnika produkcji (ang. marginal 
product) 

określa 

przyrost 

wielkości 

produkcji, 

odpowiadający zatrudnieniu dodatkowej jednostki czynnika 
zmiennego. 

 

L

Q

AP

L



L

Q

MP

L







Analiza funkcji produkcji 

Tabela  przedstawia  dane 

dotyczące  rocznej  produkcji  telewizorów  w  przedsiębiorstwie  X.  Ustal 

przeciętny produkt pracy oraz marginalny produkt pracy dla ilości pracowników dla wielkości produkcji 
z 

poniższej tabeli (w tys. szt.) . Narysuj krzywe produktu całkowitego, przeciętnego oraz marginalnego. 

 

Liczba 

pracowników 

Produkcja całkowita 

Produkt przeciętny 

Produkt marginalny 

0 

0 

-

 

-

 

1 

10 

10

 

10

 

2 

24 

12

 

14

 

3 

39 

13

 

15

 

4 

52 

13

 

13

 

5 

60 

12

 

8

 

6 

66 

11

 

6

 

7 

63 

9

 

-3

 

Analiza funkcji produkcji 

  

Etapy produkcji 

Etap I: 

nakład czynnika zmiennego rośnie od zera do takiej 

wielkości, dla której produkt przeciętny jest maksymalny. W 
etapie I produkt 

przeciętny rośnie. 

 

Etap  II: 

przedział  nakładu  czynnika  zmiennego,  w  ramach 

którego  produkt  przeciętny  spada.  Produkt  marginalny 
również spada, ale pozostaje ciągle dodatni. 

 

Etap III: produkt 

przeciętny ciągle spada. 

Produkt marginalny przybiera 

wartości ujemne.  

Produkt 

całkowity spada. 

Etapy produkcji 

  

Prawo malejących przychodów 

Prawo 

malejących  przychodów  (ang.  law  of  diminishing 

return/marginal  productivity)  dotyczy  sytuacji  w 

której 

zwiększając nakłady jednego czynnika o kolejne jednostki i 
utrzymując  nakłady  pozostałych  czynników  bez  zmian, 
osiągamy punkt, począwszy od którego dalsze zwiększanie 
ilości tego czynnika powoduje mniejsze przyrosty produkcji 
(zmniejszanie 

krańcowych przyrostów całkowitej produkcji). 

 

3-etapy produkcji - 

przykład 

Firma  wytwarza  produkt  w 

krótkim  okresie  według 

następujące funkcji produkcji: Q(L, K) = -4L

3

 + 240L

2 

+ 2700L. 

Określ 

rozmiary 

zatrudnienia 

czynnika 

pracy 

w 

poszczególnych etapach produkcji tej firmy. Określ, dla jakich 
nakładów  pracy  (L)  produkcja  będzie  maksymalna  oraz 
wyznacz 

wielkość  produkcji  przy  takim  zaangażowaniu 

czynnika  zmiennego.  Ustal 

wielkość  nakładu  pracy,  przy 

którym  zaczyna  działać  prawo  malejących  przychodów. 
Sytuację zilustruj graficznie. 
 

3-etapy produkcji - 

przykład 

Funkcja produkcji ma 

postać:  Q(L,K) = 20KL - K

2

 - L

2

. 

Określ 

rozmiary  zatrudnienia  czynnika  pracy  w 

poszczególnych 

etapach produkcji tej firmy, 

jeśli zasób kapitału wynosi K = 4.