background image

Urabianie skał- kruszarki 

background image

Mechanizmy zniszczenia geomatriałów 

background image

Rozwój uszkodzenia przy cyklicznym odkształceniu 

background image

Badania wytrzymałości skał 

Do najważniejszych metod badania doświadczalnego 
skał należą: 
 
• próba jednoosiowego ściskania, 
• próba poprzecznego ściskania (test brazylijski), 
• próba trójosiowego ściskania, 
• badanie wytrzymałości skał na ścinanie. 

background image

Badania wytrzymałości skał 

Próba jednoosiowego ´sciskania: a) przed zniszczeniem próbki, 
 

b) podczas niszczenia próbki 

Jerzy Rojek, Modelowanie i symulacja komputerowa złożonych 
zagadnień mechaniki nieliniowej metodami elementów 
skończonych i dyskretnych, IPPT, 4/2007 

– 42-55 mm 

h:d- 2-3 

background image

Badania wytrzymałości skał 

Rojek, 2007, Wyd. IPPT 

background image

Test brazylijski  

Próba ściskania poprzecznego 

Zgodnie z polska˛ norma˛ próbka skalna stosowana w próbie brazylijskiej jest 
płaskim krążkiem  
o średnicy = 42−54 mm  
grubości (wysokości) równej połowie średnicy (h/= 0.5) 

dh

P

r

2

Naprężenie rozciągające 
prostopadłe do średnicy w 
przybliżeniu wynosi 

background image

Typowe badania doświadczalne: 

 rozrywanie, ściskanie , ściskanie ze ścinaniem 

background image

Oddziaływanie z narzędziami   

efekty lokalne 

– 

 wykruszenie ,  
 sprasowanie , 
 odłupanie  

globalny mechanizm zniszczenia 
rozłupanie , przecięcie  

background image

Proces zgniatania skały – efekty dynamiczne 

próba jednoosiowego ściskania – wapień morawica 

badania IMRC (Paweł Ciężkowski) 

background image

Kruszarki – podział  

Ze względu na mobilność całej maszyny, można wyróżnić kruszarki 

stacjonarne, 

częściowo ruchome 

przewoźne na podwoziu kołowym lub gąsienicowym. 

 
Kruszarki dzielimy na: 
1.

szczękowe 

z dolnym zawieszeniem szczęki ruchomej 

z górnym zawieszeniem szczęki ruchomej 

dwurozporowe 

jednorozporowe 

inne specjalnej konstrukcji (np. szczękowe uderzeniowe) 

2.

stożkowe 

3. walcowe 
4. uderzeniowe 
Ze względu na charakter pracy maszyny można mówić o kruszarkach: 

 

obciążonych w sposób cykliczny (szczękowy)  

obciążone w sposób ciągły (walcowe, stożkowe, uderzeniowe). 

background image

Kruszarki mobilne 

Mobilny zestaw 
kruszący na 
podwoziu 
gąsienicowym firmy 
Sandvik model 
UH440i  

Zestaw kruszący na 
podwoziu kołowym 
firmy Sandvik model 
Road Master  

background image

Kruszarki kontenerowe 

Zestaw kruszący 
kontenerowy firmy 
Rockster model 
R700  

. Przyczepa kontenerowa firmy 
Metal Tech Mirosławiec  

background image

Kruszarki stożkowe 

Kruszarka stożkowa  służy do kruszenia materiałów średnio twardych, które nie 
są lepkie i wilgotne. Rozdrobnienie materiału następuje między stożkiem 
ruchomym wewnętrznym  a stożkiem stałym zewnętrznym. Kruszenie odbywa się 
poprzez mimośrodowy ruch stożka wewnętrznego. 

background image

Kruszarki stożkowe 

Kruszarka stożkowa i wewnętrzny 
stożek kruszarki firmy Sandvik  

background image

Kruszarki walcowe 

Kruszarki walcowe firmy Sandvik  

Najczęściej stosowane do 
wstępnego i (drugiego) etapu 
kruszenia,do materiałów miekkich 
i średnio-twardych (np. węgiel) 

Niska prędkość obrotowa 
walców – małe zużycie 

Stopień redukcji =1:3- 1:10 

background image

Kruszarki walcowe 

background image

Kruszarki walcowe 

background image

Kruszarki udarowe 

Kruszarki udarowe  wykorzystuje się przeważnie do kruszenia materiałów bardzo 
twardych i zarazem materiałów o stosunkowo małej ścieralności, takich jak wapień, 
dolomit, bazalt, granit. 
Kruszenie materiału w przypadku kruszarki udarowej odbywa się poprzez uderzenie 
wirującego elementu osadzonego na wale w materiał jak również przez wyrzucenie i 
odbicie o nieruchomą płytę korpusu przestrzeni roboczej 
  

Klasyfikację kruszarek udarowych :: 

-

młotkowe

 - 

wirujący element 

uderzający osadzony jest wahliwie, 
oraz występuje ruszt, na którym 
materiał jest dodatkowo ścierany 
przez młotek, 
-

bijakowe

 

– element uderzający 

osadzony jest sztywnie, oraz nie 
występuje ruszt. 

z wałem pionowym

 tzw. Kubizery 

Kruszarka udarowa młotkowa 
(młot o kształcie „banana”) firmy 
Sandvik  

background image

Kruszarki udarowe 

background image

Kruszarki udarowe 

background image

Kruszarki udarowe pionowe 

background image

Kruszarki 

młyn pionowy 

kruszarka walcowa 

kruszarka stożkowa 

kruszarka udarowa 

background image

Kruszarki szczękowe 

background image

Cel pracy: 

Kruszarki szczękowe jednorozporowe 

background image

Cel pracy: 

Kruszarki szczękowe jednorozporowe 

background image

Kruszarki szczękowe 

background image

Skład granulometryczny produktu 

regulacja szczeliny 

background image

Przykłady rozwiązań kruszarek szczękowych 

 

 Kruszarka szczękowa Nordberg C3055 

Parametry techniczne: 

Wymiar wlotu                                 1400x760mm                

Silnik                                               160KW 

Prędkość                                          260obr/min 

Długość nieruchomej szczęki         1600mm 

Całkowita masa                              23500kg 

Wydajność                                     240-600t/godz 

Kruszarka jest oferowana z układem pozwalającym na zmniejszenie prędkości i uzyskanie 

wyjątkowej wydajności kruszenia. Może być wykorzystana jako kruszarka stacjonarna lub 

zamontowana na podwoziu kołowym. 

background image

Cel pracy: 

Kruszarki szczękowe dwurozporowe 

Kruszarka szczękowa typu Blake’a 

Kruszarka szczękowa typu Grueber 

background image

Płyty kruszące  

Płyty rozdrabniające wykonywane są zwykle ze stali manganowej zwanej 
stalą Hadfielda (11G12). Jest to stal wysokowęglowa zawierająca od 11 do 
14% manganu. 

Stal ta charakteryzująca się dużą odpornością na ścieranie i umocnieneiem 
pod wpływem deformacji plastycznej (zachodzą przemiany w strukturze – 
tworzą się mikrobliźniaki) 

Twardość takiej stali wynosi ok. 500 HB.  

background image

Płyty kruszące gładkie 

gładkie

 

– stosowane w pierwszych kruszarkach 

szczękowych, nadal znajdują zastosowanie przy 
kruszeniu materiałów o dużej odporności na 
ściskanie, np. rud żelaza, bazaltów, twardych 
granitów. Płyty gładkie zużywają się znacznie 
wolniej 
jednak występują znacznie większe siły w 
porównaniu do płyt profilowanych. 

90

,  

background image

Płyty kruszące trójkątne 

Płyty o profilu 

trójkątnym

 

– są używane w przeważającej 

liczbie kruszarek. 
kąt wierzchołkowy klina 2

g

 (90 ), 

podziałka  t  do wysokości 

klinów  w  zawiera się w przedziale od 2 do 3.  
Wielkość podziałki  t  powinna być równa wielkości szczeliny 
wylotowej e.  
 

W płytach o profilu trójkątnym stosuje się dwa sposoby 

ustawienia względem siebie zębów (karbów):  

•współosiowo dla skał o naturalnej płaszczyźnie łupliwości, 
•przesunięte względem siebie. 

90

,  

background image

o profilu 

trapezowym

  

– użycie tych płyt daje 

korzystne kształty ziaren produktu, posiadają one 
wyższe zęby od płyt o profilu trójkątnym, dzięki czemu 
ich okres eksploatacji jest dłuższy. Ich główną wadą 
jest mała efektywność kruszenia materiałów 
wilgotnych i gliniastych z powodu zalepiania się bruzd 

90

,  

Płyty kruszące -trapezowe 

background image

z zębami ostrymi podwyższonymi

– geometria tych płyt wynika 

ze zmian jakie zachodzą podczas eksploatacji, a mianowicie 
ostre ścierają się przy jednoczesnym utwardzaniu się stali 
manganowej, z której odlane są płyty. Prowadzi to po pewnym 
czasie do zmiany kształtu powierzchni roboczej i tym samym 
do zastosowania kruszarki do rozdrabniania innej grupy skał, 
np. skał miękkich 

90

,  

Płyty kruszące 

z zębami ostrymi podwyższonymi 

background image

o profilu falistym

 - 

mają szerokie zastosowanie nadają się do 

kruszenia skał miękkich, np. wapieni, jak i twardych: bazalt, 
granit, rudy metali. Z punktu widzenia trwałości są one lepsze 
do rozdrabniania twardych materiałów od płyt o profilu 
trójkątnym (mniejsze naciski), lecz zwiększają 
zapotrzebowanie na energię. Przy kruszeniu skał miękkich 
kruszywo ma mniej frakcji pylastych (w porównaniu z zębami 
trójkątnymi). Płyty te mogą posiadać bruzdy o różnej 
głębokości; 

90

,  

Płyty kruszące 

z zębami o profilu falistym

  

background image

o profilu trójkątnym z zębami normalnymi i podwyższonymi

 

Kruszenie przebiega dwuetapowo: w pierwszym materiał 
rozdrabniany jest przez zęby wyższe, w drugim przez zęby 
niższe. Taki proces prowadzi do wyeliminowania z produktu 
ziaren płaskich wydłużonych 

 

90

,  

Płyty kruszące 

o profilu trójkątnym z zębami normalnymi 

i podwyższonymi

  

background image

Płyty kruszące (Sandvik) 

Heavy duty (HD ) 

Corrugated (C) 

Coarse 
Corrugated (CC) 

Wide Teeth (WT) 

Wide Wave (WW) 

Sharp Toothed (ST) 

background image

Płyty kruszące (Metso Minerals) 

background image

Opis stanowiska badawczego: 

P.Ciężkowski 

background image

Rysunek konstrukcyjny kruszarki 

Laboratoryjna kruszarka szczękowa dwurozporowa: 1-korpus, 2-oprawa łożyska napędu, 3-oprawa łożyska szczęki, 4-
szczęka ruchoma, 5-płyta drobiąca ruchoma, 6-szczęka stała, 7- płyta drobiąca stała, 8-pociągacz, 9-wał szczęki, 10-wał 
mimośrodowy, 12-wsyp, 13-koło zamachowe, 20-płyta rozporowa, 21, 22-gniazdo, 23-płyta zabezpieczająca, 33-osłona 
napędu, 34-napinacz, 35-gniazdo sprężyny, 36-sprężyna, 37-śruba, 38-oprawa gniazda, 39-płytki regulacyjne, 40, 41-
szpilka + 2 nakrętki, 42, 45-śruba, 55-zawór smarowny, 56-śruba, 57-tulejka, 58-podkładka sprężynujaca. 

background image

Kruszarka dwurozporowa 

Kruszarka szczękowa dwurozporowa DCD 500x400 

 

Kruszarka przeznaczona jest do twardych i bardzo ścierających 

materiałów. Do kruszenia wstępnego, ewentualnie wtórnego twardych 

nielepiących się materiałów jak: granit, bazalt, andezyt. 

background image

Płyty użyte w badaniach: 

 

Płyty gładkie, a x b = 100 x 200mm, h = 250mm,  

 
5
 

 
  11
 

8 

7 

 6 

4 

 

3 

10 

 
1
 

background image

Płyty użyte w badaniach: 

Płyty gładkie 

Płyty klinowe w układzie V 
na 2/3 wysokości 

Płyty klinowe 

background image

Właściwości wytrzymałościowe i fizyczne nadawy  

Marmur średnio krystaliczny „Biała Marianna” 

Wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie :   Sc = 50MPa, 
Wytrzymałość na rozrywanie 

 

 St =-4.9MPa 

Spójność :c = 12 MPa 

background image

Próbka 6 o masie 6,48kg

0

50

100

150

200

250

300

0

10

20

30

40

50

czas [s]

s

a

 R

 [

k

N

]

Zmiany sił na płycie rozporowej 

Wykresy przebiegu sił na płycie rozporowej podczas procesu kruszenia 

1 krok pomiarowy = 0.002s 

Próbka 7 o masie 6,52kg

0

50

100

150

200

250

0

10

20

30

40

50

czas [s]

s

a

 R

 [

k

N

]

Próbka 8 o masie 6,64 kg

0

50

100

150

200

250

0

10

20

30

40

50

czas [s]

s

a

 R

 [

k

N

]

Próbka 9 o masie 6,66kg

0

50

100

150

200

250

0

10

20

30

40

50

czas [s]

s

a

 R

 [

k

N

]

background image

0

10

20

30

40

50

9,172

9,188

9,204

9,22

9,236

9,252

9,268

9,284

9,3

9,316

9,332

czas   [s]

w

ie

lk

ć 

si

ły

  

 [

kN

]

Przebieg siły w płycie rozporowej w pojedynczym  cyklu 

0

10

20

30

40

50

60

0

1

2

3

4

5

6

przemieszczenie   [mm]

w

ar

to

ść

 s

iły

  

 [

kN

]

w funkcji czasu 

w funkcji 
przemieszczenia  

background image

Nierównomierność prędkości wału napędowego 

J.Zawada 

background image

Koło zamachowe 

background image

Koło zamachowe 

moment bezwładności 

sr

sr

min

max

min

max

         

,

2

background image

Hipotezy energetyczne Hipoteza Rittingera (1867) 

background image

Hipotezy energetyczne Hipoteza Kicka (1885) 

background image

Hipotezy energetyczne Hipoteza F. Bonda (1952 r.) 

●Hipoteza F. Bonda (1952 r.) 
Na podstawie obszernych badań statystycznych  

F.  Bond  sformułował  zależność  na  energię  jednostkową 

L

jB

: 

   

Symbol C

B

 

oznacza stała materiałową wg Bonda. 

background image

Hipoteza L. B. Lewensona 

 ●Hipoteza L. B. Lewensona  
  Lewenson  w  poszukiwaniu  sił  działających  na  szczęki  kruszarek 

rozwinął hipotezę Kicka. Zaproponował aby we wzorze Kicka 

 L

K

  =  [(σ

N

)

2

/2∙E]∙V,  objętość  V  była  równa  różnicy  objętości  kul 

wpadających  do  otworu  wlotowego  i  kul  wypadających  z  otworu 
wylotowego.  Praca  kruszenia  w  czasie  jednego  obrotu  wału  wg 
Lewensona  jest równa: 

L

L

 = [(σ

N

)

2

/2∙E]∙V = [(σ

N

)

2

∙b∙π/12∙E]∙(d

n

2

 - d

p

2

)   [J] 

gdzie: 
σ

N

 – wytrzymałość normowa na ściskanie 

E – moduł sprężystości 
b – długość otworu wlotowego  
d

n

, d

p

 – średnice kul nadawy i produktu (obliczone na podstawie 

parametrów geometrycznych maszyny) 

background image

Hipotezy energetyczne- porównanie 

J.Zawada