background image

Modelowanie systemu 

informatycznego 

Operacje zarządcze w procesie 

modelowania

background image

Zadania menedżera

.

• Zadaniem menedżera przedsięwzięcia programistycznego 

jest zapewnienie, że przedsięwzięcie mieści się w 
narzuconych ograniczeniach i prowadzi do 
dostarczenia oprogramowania, które przyczyni się do 
realizacji celów gospodarczych

• Profesjonalna inżynieria oprogramowania zawsze podlega 

ograniczeniom budżetowym i czasowym

background image

Czynności menedżera

• Opracowanie oferty

• Planowanie i tworzenie harmonogramu

• Szacowanie kosztów

• Monitorowanie i ocenianie

• Wybór i ocena personelu

• Opracowywanie raportów i prezentacji

background image

Problemy z personelem

• Może się nie udać znaleźć idealnych ludzi do pracy:

– Budżet może nie pozwalać na zatrudnienie drogich specjalistów

– Może brakować specjalistów

– Szefostwo może wymagać, aby uczestnicy przedsięwzięcia uczyli 

się w jego trakcie

• Menedżerowie muszą pracować w takich warunkach, 

ponieważ wciąż brakuje dobrze wykształconych ludzi

background image

Planowanie przedsięwzięć

• Najbardziej czasochłonna czynność w pracy 

menedżera

• Czynność ciągła od początkowych faz aż do 

dostarczenia systemu. 

• Plany powinny być ciągle uaktualniane wraz z 

nadchodzącymi nowymi informacjami

• Wiele różnych typów planów może być opracowanych w 

celu wsparcia planu głównego, który jest skoncentrowany 
na czasie i budżecie

background image

Typy planów projektu

Plan

Opis

Plan jakości

Procedury zapewniające jakość i 
standardy

Plan zatwierdzania

Podejście, zasoby i harmonogram 
zatwierdzania systemu

Plan zarządzania konfiguracjami

Zarządzanie konfiguracjami i 
używane struktury

Plan pielęgnacji

Wymagania pielęgnacji

Plan rozwoju umiejętności personelu Jak będą wzrastały umiejętności 

personelu

background image

Plan przedsięwzięcia

• Wprowadzenie

• Organizacja przedsięwzięcia

• Analiza zagrożeń

• Wymagania stawiane zasobom sprzętowym i 

programowym

• Podział pracy

• Harmonogram przedsięwzięcia

• Mechanizmy monitorowania i składania raportów

background image

Organizacja etapów

• Czynności w przedsięwzięciu powinny być zaplanowane 

tak, aby ułatwić ocenę  przebiegu przedsięwzięcia

• Kamienie milowe są punktami kończącymi etap 

przedsięwzięcia

• Raporty formalne to wyniki przedsięwzięcia przekazywane 

klientowi

• Model kaskadowy przedsięwzięcia ułatwia wyznaczenie 

kamieni milowych

background image

Kamienie milowe 

w procesie określenia wymagań

Studium

wykonalności

Analizowanie

wymagań

Tworzenie

prototypu

Studium

projektowe

Specyfikowanie

wymagań

Raport

wykonalności

Wymagania

użytkownika

Raport

oceniający

Projekt

architektoniczny

Wymagania

systemowe

CZYNNOŚCI

ETAPY

background image

Tworzenie harmonogramu 

przedsięwzięcia

• Podziel przedsięwzięcie na zadania i oszacuj czas i 

zasoby konieczne do wykonania każdego z nich

• Zorganizuj zadania równolegle aby najlepiej wykorzystać 

ludzi i zasoby

• Zminimalizuj zależności pomiędzy zadaniami, aby 

najlepiej wykorzystać czas przypadający na każde z nich

• Wszystko zależy od umiejętności i intuicji zarządzającego 

projektem

background image

Proces tworzenia 

harmonogramu przedsięwzięcia

Zidentyfikuj

zależności między

czynnościami

Zidentyfikuj

czynności

Oszacuj zasoby

dla czynności

Przydziel osoby

do czynności

Opracuj grafy

przedsięwzięcia

Wymagania

stawiane

oprogramowaniu

Wykresy czynności

i wykresy paskowe

background image

Problemy

• Szacowanie złożoności problemów i przez to 

czasu koniecznego na ich rozwiązanie jest trudne

• Produktywność nie jest proporcjonalna do liczby 

pracowników

• Dodawanie pracowników spowalnia 

przedsięwzięcie ze względu na czas komunikacji

• Niespodziewane zdarzenia zawsze się pojawiają. 

Utrzymuj margines czasowy

background image

Wykresy paskowe i sieci działań

• Notacja graficzna służąca do przedstawiania 

harmonogramów

• Pokazuje podział przedsięwzięcia na zadania

Zadania nie powinny być duże. Tydzień albo dwa jest 
wystarczające.

• Sieć działań pokazuje zależności i ścieżkę 

krytyczną

• Wykres paskowy pokazuje harmonogram w 

terminach dni roku kalendarzowego

background image

Czasy trwania zadań i ich zależności

 

Zadanie 

Czas trwania (dni) 

Zależy od 

T1 

 

T2 

15 

 

T3 

15 

T1 (M1) 

T4 

10 

 

T5 

10 

T2, T4 (M2) 

T6 

T1, T2 (M3) 

T7 

20 

T1 (M1) 

T8 

25 

T4 (M5) 

T9 

15 

T3, T6 (M4) 

T10 

15 

T5, T7 (M7) 

T11 

T9 (M6) 

T12 

10 

T11 (M8) 

background image

Sieć działań

start

T2

M3

T6

Finish

T10

M7

T5

T7

M2

T4

M5

T8

4/7/99

8 days

14/7/99

15 days

4/8/99

15 days

25/8/99

7 days

5/9/99

10 days

19/9/99

15 days

11/8/99

25 days

10 days

20 days

5 days

25/7/99

15 days

25/7/99

18/7/99

10 days

T1

M1

T3

T9

M6

T11

M8

T12

M4

background image

Diagram paskowy

4/7

11/7

18/7

25/7

1/8

8/8

15/8

22/8

29/8

5/9

12/9

19/9

T4

T1

T2

M1

T7
T3

M5

T8

M3

M2

T6

T5

M4

T9

M7

T10

M6

T1 1

M8

T12

Start

Finish

background image

Przydział personelu

4/7

11/7

18/7

25/7

1/8

8/8

15/8

22/8

29/8

5/9

12/9

19/9

T4

T1

T2

M1

T7
T3

M5

T8

M3

M2

T6

T5

M4

T9

M7

T10

M6

T1 1

M8

T12

Start

Finish

background image

Planowanie

• Planowanie uwzględnia

– czas

– zasoby ludzkie

– zasoby materialne (techniczne)

– zasoby finansowe

• Powodzenie realizacji projektu wymaga znajomości

– wszystkich zadań wchodzących w skład projektu

– czasu realizacji czynności (zdefiniowanie lub oszacowanie)

– wzajemnych zależności pomiędzy wszystkimi zadaniami 

(kolejności)

• Podstawowe 

techniki planowania

– metoda graficzna Gantta

– metoda CPM

– metoda PERT

background image

Etapy wykonywania harmonogramu

• Podział projektu na czynności

• Określanie sekwencji czynności

• Szacowanie czasu trwania czynności

• Tworzenie harmonogramu

• Kontrola harmonogramu

background image

Podział projektu na czynności

• Identyfikacja czynności, które muszą zostać 

wykonane w celu zrealizowania projektu

• Work Breakdown Structure (WBS) – Struktura 

Podziału Pracy (SPP)

• Podziału projektu na poszczególne logicznie 

spójne zadania – łatwiejsze do zarządzania

– Struktura hierarchiczna

– Wykorzystuje metodologię top-down

– Definiuje całkowity zakres projektu

– Fundamentalne do planowania projektu i jego śledzenia

background image

Work Breakdown Structure (WBS)

Pokazuje na jakie części można podzielić projekt

Jaki zestaw części niższego poziomu tworzy daną część
wyższego poziomu

Definiuje projekt jako pewną hierarchię elementów 
związanych z produktami wytworzonymi i w trakcie realizacji 
projektu

background image

Podział projektu na czynności

• Przykład Work Breakdown Structure (WBS)

background image

WBS w formie tabelarycznej

1.0 Concept

1.1 Evaluate current systems

1.2 Define Requirements

1.2.1 Define user requirements

1.2.2 Define content requirements

1.2.3 Define system requirements

1.2.4 Define server owner requirements

1.3 Define specific functionality

1.4 Define risks and risk management approach

1.5 Develop project plan

1.6 Brief web development team

2.0 Web Site Design

3.0 Web Site Development

4.0 Roll Out

5.0 Support

background image

Jaki jest cel WBS?

• Celem WBS jest 

podzielenie całego projektu na 

mniejsze części

czasami zwane „pakietami.

• Po podziale projektu na pakiety jest możliwe 

przygotowanie harmonogramów 

oszacowanie 

kosztów i przydzielenie zadań

wykonawczych i 

zarządczych

background image

Komponenty WBS?

background image

Jak powinien być podzielony projekt?

• Nie ma żadnej magicznej formuły

!! Podział wg:

– Dziedziny funkcjonalne lub techniczne

– projekt, produkcja, marketing, sprzedaż, finanse

– Struktura organizacyjna

– Zadania sprzedawcy/podwykonawcy

– Fizyczne położenie

– Systemy i podsystemy

– Lub dowolna kombinacja,  lecz zorientowana na produkt 

końcowy lub hardware!!

background image

Jakie są poziomy WBS?

Zazwyczaj 6 lub mniej

1  Całkowity projekt

2  Podprojekt

3  Kombinacja zadań

4  Zadanie

5  Podzadanie

6  Pojedynczy proces lub czynność

background image

Wskazówki przy tworzeniu diagramu WBS

• Podział prac powinien następować według głównych 

produktów projektu

• Diagram powinien koniecznie uwzględniać wszystkie 

czynności ryzykowne, niosące zagrożenia projektu, 
jak też związane z wykonawcami zewnętrznymi (np. 
poddostawcami, użytkownikiem)

• Poziom szczegółowości czynności: nie za duży, nie za 

mały - zwykle 2 lub 3 poziomy (przy większej 
szczegółowości diagram staje się nieczytelny), 
ewentualnie z dekompozycją na WBS niższego 
poziomu. 

background image

Na którym poziomie się zatrzymać?

• zatrzymaj się, 

gdy osiągniesz poziom, na którym 

możesz oszacować wymagane zasoby

• lub

gdy praca 

może być wykonana w najmniejszej 

przyjętej jednostce czasu

: dniu, tygodniu, miesiącu 

itp.

• lub

gdy element stanowi 

od 0.5% do 2.0%

projektu

• lub 

gdy zidentyfikowałeś „

pakiet prac

background image

Określanie sekwencji czynności

• Identyfikowanie zależności między czynnościami

– Sztywne zależności

– tkwią w naturze pracy, ograniczenia 

fizyczne (hard logic)

– Fakultatywne zależności

– zdefiniowane przez grupę 

projektową (soft logic)

– Zewnętrzne zależności

– związki z firmami zewnętrznymi, 

na których polegamy, pogoda, kontrakty

– Kamienie milowe

background image

Diagramy sekwencji (wykresy sieciowe)

• Ukazują sekwencje czynności

• Schemat logicznych zależności między czynnościami

• Rodzaje:

– Precedence diagramming method (PDM)

– Arrow diagramming method (ADM)

– Conditional Diagramming Methods (CDM)

background image

Precedence diagramming method (PDM)

Nazywany również activity-on-node (AON)

Prostokąty to czynności, a strzałki to zależności między nimi

Najczęściej używany (w większości programów)

Można pokazać różne rodzaje zależności

background image

Precedence diagramming method (PDM)

Przykład

background image

Precedence diagramming method (PDM)

Rodzaje zależności czynności

background image

Arrow diagramming method (ADM)

Nazywany również activity-on-arrow (AOA)

Strzałki to czynności, a węzły (kółka) to początkowe i 
końcowe punkty czynności

Można pokazać tylko zależność finish-to-start

background image

Arrow diagramming method (ADM)

Przykład

background image

Conditional diagramming method

Graphical Evaluation and Review Technique (GERT)

• Zezwala na stosowanie: 

– pętli (np. test, który musi być powtórzony więcej niż raz)

– rozgałęzień warunkowych (np. konieczność poprawy tylko 

gdy wystąpiły błędy)

• PDM i ADM nie zezwalają na pętle i warunki

background image

Szacowanie czasu trwania czynności

• Osąd eksperta

• Informacje historyczne

• Szacowanie analogiczne

• Szacowanie ilościowe

• Dostępność i jakość zasobów

• Zidentyfikowane ryzyko (rezerwy)

• Oszacowanie przybliżone:

– 2 tygodnie +/- 2 dni

– 15% prawdopodobieństwo przekroczenia 3 tygodni

background image

Metody tworzenia harmonogramu

• Metody:

– Wykres Gantt’a

– Critical Path Method (CPM)

– Program Evaluation and Review Technique (PERT)

– Critical Chain Scheduling

• Skracanie czasu trwania projektu

– Crashing

– Fast tracking

• Symulacje

• Rozłożenie zasobów

background image

Wykresy paskowe i sieci działań

Wszystkie techniki planowania bazują na schemacie zależności
(graf relacji) prezentującym sekwencję realizowanych zadań

Schemat zależności zawiera

– węzły sieci  osiągnięte stany

– gałęzie  realizowane czynności

Schematyczny zapis przebiegu realizacji projektu pozwala 
zidentyfikować wszystkie niespójności i pomaga ustalić 
ostateczny przebieg projektu

3

3

3

3

5

5

5

5

5

5

5

5

Stan (5)
np. pojazd w miejscu B

Zadanie / czynność (3-5)
np. przejazd z punktu A do punktu B

1

1

1

1

3

3

3

3

2

2

2

2

7

7

7

7

8

8

8

8

5

5

5

5

4

4

4

4

6

6

6

6

3

3

3

3

Stan (3)
np. załadowany pojazd

background image

Wykres Gantta

• Istota wykresu Gantta

– technika zaproponowana przez Henry’ego L. Gantta, przed I-

szą wojna światową

– graficzna prezentacja

• początkowej chwili realizacji zadania

• czasu trwania poszczególnych zadań

• sekwencji zadań (logika prowadzonych prac)

– systematyczne uzupełnianie informacji o realizacji prac 

wskazuje na stan zaawansowania projektu

background image

Wykres Gantta

• Najpopularniejszy mechanizm

do wizualizacji 

planowania terminów

• Daje 

jasny i prosty obraz przebiegu procesu

w czasie

• Może służyć do porównywania terminów planowanych 

z rzeczywistymi

• Można śledzić powiązania między zadaniami, ścieżkę 

krytyczną

• Używane symbole:

– Trójkąty – kamienie milowe (zerowy czas trwania)

– Czarne prostokąty – zsumowane czynności

– Jaśniejsze prostokąty – czynności

– Strzałki – zależności między czynnościami

background image

Wykres Gantta 

background image

Wykres Gantta

Przykład wykresu dla 16 zadań

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1-2

1-3

2-3

2-8

3-4

3-5

4-5

5-6

6-7

6-8

7-8

8-9

8-10

8-11

9-10

10-11

Chwile czasowe / czas trwania zadania

Z

a

d

a

n

ia

 /

 f

a

zy 

p

ro

je

kt

u

background image

Wykres Gantta

Tworzenie wykresu Gantta

(1) zbuduj listę zadań do realizacji

(2) określ czas realizacji pojedynczych zadań

(3) określ kolejność (równoległość) realizacji zadań

(4) narysuj schemat zależności zadań

(5) skonstruuj wykres (czas, zadania) nanosząc chwile 

rozpoczęcia zadań i czas ich trwania

rozpocznij od pierwszego zadania

kolejne zadania zaznaczaj w chwil zakończenia poprzednich, 
zgodnie ze schematem zależności 

background image

CPM - PERT

CPM

PERT

Nazwa 

Critical Path Method

Project Evaluation & Review 
Technique

Powstanie metody

lata 50-te, USA
przemysł okrętowy

lata 50-te, USA
przemysł chemiczny

Prezentacja relacji 
pomiędzy zadaniami

w postaci schematu 
zależności

w postaci schematu 
zależności

Uwzględnienie czasu 
realizacji zadań

w postaci deterministycznej

(dokładnej)

w postaci stochastycznej

(przybliżonej)

Charakterystyczne cechy 
metody

maksymalny czas 

realizacji  projektu

- harmonogramowanie 

zadań

- ocena kosztu skrócenia 

projektu

maksymalny (oczekiwany)  

czas realizacji projektu

(harmonogramowanie      

zadań)

- (ocena kosztu skrócenia 

projektu)

background image

CPM

Ścieżka krytyczna – najdłuższy czas realizacji całego projektu

Analiza ścieżki krytycznej

– informacje wykorzystywane w metodzie

• lista zadań wchodzących w skład projektu

• czas realizacji pojedynczych zadań

• kolejność (równoległość) realizacji zadań

• wzajemna zależność zadań

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

1

10

0

4

5

15

10

12,5

7,5

4

3

22,5

5

5

30

15

background image

CPM

Ścieżka krytyczna – SK

– najdłuższa ścieżka definiowana jest na schemacie zależności, od 

chwili rozpoczęcia projektu do jego zakończenia

– ponieważ dla realizacji projektu wszystkie zadania musza zostać 

wykonane, długość ścieżki krytycznej określa minimalny 
(najkrótszy) czas trwania całego projektu

– zadania tworzące ścieżkę krytyczną nazywane są zadaniami 

krytycznymi

– skracanie czasu realizacji projektu może odbywać się wyłącznie

poprzez skracanie zadań krytycznych

• skracanie czasu trwania zadań nie znajdujących się na SK jest 

nieuzasadnione

– generuje dodatkowe koszty (angażuje dodatkowe zasoby)

– nie ma wpływu na całkowity czas realizacji projektu

background image

CPM

Algorytm wyznaczania ścieżki krytycznej

(1) zidentyfikuj wszystkie możliwe „ścieżki” od rozpoczęcia 

do zakończenia 
projektu

(2) określ czas trwania zidentyfikowanych ścieżek

(3) wybierz ścieżkę o najdłuższym czasie realizacji –

ścieżka krytyczna

background image

CPM

Sekwencja zadań

1 – 3 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 10 – 11 

1 – 3 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11

1 – 3 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

1 – 2 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 2 – 8 – 10 – 11 

Sekwencja zadań

1 – 2 – 8 – 11 

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

1

10

0

4

5

15

10

12,5

7,5

4

3

22,5

5

5

30

15

background image

CPM

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

1

10

0

4

5

15

10

12,5

7,5

4

3

22,5

5

5

30

15

Sekwencja zadań

Czas

1 – 3 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

59

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

75

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 10 – 11 

77,5

1 – 3 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11

50,5

1 – 3 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

53

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

66,5

1 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

69

1 – 2 – 8 – 9 – 10 – 11 

55

1 – 2 – 8 – 10 – 11 

57,5

Sekwencja zadań

Czas

1 – 2 – 8 – 11 

37,5

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

68

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 

84

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 10 – 11 

86,5

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

59,5

1 – 2 – 3 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

62

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 9 – 10 – 11 

75,5

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8 – 10 – 11 

78

background image

CPM

Harmonogramowanie zadań

3

3

5

5

4

4

4

5

15

8

Fragment schematu

3-4

3-5

4-5

10     15     20     25     30    35     40

5-..

Czas

Z

a

d

a

n

ia

Wykres Gantta

background image

CPM

• Harmonogramowanie wymaga analizy schematu 

zależności

– analiza postępująca

– analiza wsteczna

• Postępująca analiza schematu zależności prowadzi 

do określenia 

najwcześniejszych chwil czasowych

w których można rozpocząć i zakończyć realizację 
poszczególnych zadań

• Wsteczna analiza schematu zależności prowadzi do 

określenia 

najpóźniejszych chwil czasowych

, w 

których można rozpocząć i zakończyć realizację 
poszczególnych zadań, bez opóźniania całego 
projektu

background image

CPM

••

Najwcześniejsza chwila rozpoczęcia

Najwcześniejsza chwila rozpoczęcia

zadania (

EST

EST

) stanowi najpóźniejszą 

chwilę zakończenia poprzedzającego 
go zadania (zadań)

– EST dla pierwszego zadania 

projektu wynosi zero

••

Najwcześniejsza chwila zakończenia

Najwcześniejsza chwila zakończenia

zadania (

EFT

EFT

) obliczana jest jako 

suma EST i czasu realizacji zadania 
(t)

EFT

i

= EST

i

+ t

i

Przykład:

t

3-4

= 5; EST

3-4

= 10  EFT

3-4

= 15

t

3-5

= 4; EST

3-5

= 10  EFT

3-4

= 14

EST

3-4

3-4

3-5

4-5

…-3

5     10     15     20     25    30     35

5-...

Czas

Z

a

d

a

n

ia

…-3

EFT

3-4

EFT

3-5

EST

3-5

background image

CPM

••

Najpóźniejsza chwila zakończenia

Najpóźniejsza chwila zakończenia

zadania (

LFT

LFT

) stanowi 

najwcześniejszą (minimalną) wartość 
z LST dla zadań bezpośrednio po nim 
następujących

– LFT dla ostatniego zadania 

projektu stanowi EFT dla analizy 
postępującej

••

Najpóźniejsza chwila rozpoczęcia

Najpóźniejsza chwila rozpoczęcia

zadania (

LST

LST

) obliczana jest jako 

różnica LFT i czasu realizacji zadania 
(t)

LST

i

= LFT

i

– t

i

Przykład:

t

4-5

= 15; LFT

4-5

= 30  LST

4-5

= 15

t

3-5

= 4; LFT

3-5

= 30  LST

3-4

= 26

3-4

3-5

4-5

…-3

5     10     15     20     25    30     35

5-...

Czas

Z

a

d

a

n

ia

…-3

LST

4-5

LFT

4-5

LFT

3-5

LST

3-5

background image

CPM

• Symbolika zapisu

EST

i

Najwcześniejsza chwila rozpoczęcia zadania i

EFT

i

Najwcześniejsza chwila zakończenia zadania i

t

i

Czas realizacji zadania i

LST

i

Najpóźniejsza chwila rozpoczęcia zadania i

LFT

i

Najpóźniejsza chwila zakończenia zadania i

background image

CPM

Czas trwania zadań

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

12,5

. .

. .

15

. .

. .

4

. .

. .

5

. .

. .

1

. .

. .

0

0

. .

. .

10

. .

. .

4

. .

. .

10

. .

. .

7,5

. .

. .

3

. .

. .

22,5

. .

. .

5

. .

. .

5

. .

. .

30

. .

. .

15

. .

. .

background image

CPM

Wyznaczanie EST i EFT

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

12,5

10 22,5

. .

15

15 30

. .

4

10 14

. .

5

10 15

. .

1

0 1

. .

0

0

10 10

. .

10

0 10

. .

4

47,5 51,5

. .

10

30 40

. .

7,5

40 47,5

. .

3

40 43

. .

5

74 79

. .

22,5

51,5 74

. .

30

51,5 81,5

. .

5

81,5 86,5

. .

15

51,5 65,5

. .

EST

8-11

= Max (EFT

2-8

, EFT

6-8

EFT

7-8

,) = 51,5

EST

5-6

= Max (EFT

3-5

, EFT

4-5

) = 30

background image

CPM

Wyznaczanie LFT i LST

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

12,5

10 22,5

39 51,5

15

15 30

15 30

4

10 14

26 30

5

10 15

10 15

1

0 1

9 10

0

0

10 10

10 10

10

0 10

0 10

4

47,

5

51,5

47,5 51,5

10

30 40

30 40

7,5

40 47,5

40 47,5

3

40 43

48,5 51,5

5

74 79

76,5 81,5

22,5

51,5 74

54 76,5

30

51,5 81,5

51,5 81,5

5

81,5 86,5

81,5 86,5

15

51,

5

65,5

71,5 86,5

LFT

6-8

= Min (LST

8-9

, LST

8-10

LST

8-11

,) = 51,5

LFT

5-6

= Min (LST

6-7

, LST

6-8

) = 40

background image

CPM

Rezerwa czasowa  Δt

i

Δt

i

= LST

– EST

i

lub

Δt

i

= LFT

i

– EFT

EST

i

EFT

i

t

i

LST

i

LFT

i

background image

CPM

Rezerwa czasowa Δt

i

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

12,5

10 22,5

39 51,5

15

15 30

15 30

4

10 14

26 30

5

10 15

10 15

1

0 1

9 10

0

0

10 10

10 10

10

0 10

0 10

4

47,

5

51,5

47,5 51,5

10

30 40

30 40

7,5

40 47,5

40 47,5

3

40 43

48,5 51,5

5

74 79

76,5 81,5

22,5

51,5 74

54 76,5

30

51,5 81,5

51,5 81,5

5

81,5 86,5

81,5 86,5

15

51,

5

65,5

71,5 86,5

Δt

9-10

=2,5

Δt

8-11

=21

Δt

8-9

=2,5

Δt

6-8

=8,5

Δt

2-8

=29

Δt

3-5

=16

Δt

1-3

=9

background image

CPM

zadania wchodzące w skład 

ścieżki krytycznej

(zadania krytyczne) nie posiadają żadnej 

rezerwy czasowej

1

1

3

3

2

2

7

7

8

8

5

5

4

4

6

6

9

9

10

10

11

11

12,5

10 22,5

39 51,5

15

15 30

15 30

4

10 14

26 30

5

10 15

10 15

1

0 1

9 10

0

0

10 10

10 10

10

0 10

0 10

4

47,

5

51,5

47,5 51,5

10

30 40

30 40

7,5

40 47,5

40 47,5

3

40 43

48,5 51,5

5

74 79

76,5 81,5

22,5

51,5 74

54 76,5

30

51,5 81,5

51,5 81,5

5

81,5 86,5

81,5 86,5

15

51,

5

65,5

71,5 86,5

Δt

9-10

=2,5

Δt

8-11

=21

Δt

8-9

=2,5

Δt

6-8

=8,5

Δt

2-8

=29

Δt

3-5

=16

Δt

1-3

=9

background image

CPM 

Podsumowanie

– harmonogramowanie zadań polega na sukcesywnym 

rozważaniu czasu równolegle (równocześnie) trwających 
zadań

– zadania wchodzące w skład ścieżki krytycznej (zadania 

krytyczne) nie posiadają żadnej rezerwy czasowej

– jeżeli którekolwiek zadania krytyczne zostanie opóźnione, 

spowoduje to opóźnienie czasu realizacji całego projektu

– rezerwa czasowa dla zadań nie będących krytycznymi 

określa ilość czasu, o którą zadanie może zostać opóźnione 
bez konsekwencji dla czasu realizacji projektu

• zakładając, że wszystkie wcześniejsze zadania rozpoczęły się w 

EST

background image

• Istota skracania czasu realizacji projektu

– istnieje możliwość zrealizowania zadań w czasie krótszym 

niż wynikałoby to z aktualnej ścieżki krytycznej

– szybsza realizacja wybranych zadań najczęściej wynika z 

konieczności 

• wcześniejszego zakończenia zaplanowanego już projektu

• dotrzymania terminu realizacji w przypadku, gdy zrealizowane 

już zadania zostały zrealizowane z opóźnieniem

– szybsza realizacja projektu wymaga

• zastosowania bardziej zaawansowanych technologii

• realizacji zadań w formie nadgodzin

• innych działań

– 2 strategie skracania projektu

• maksymalne (możliwe do uzyskania) skrócenie

• wymagane (oczekiwane) skrócenie

CPM - Skracanie czasu realizacji projektu

background image

Zasady i reguły skracania projektu

– skracanie projektu można prowadzić 

wyłącznie w odniesieniu 

wyłącznie w odniesieniu 

do zadań wchodzących w skład ścieżki krytycznej

do zadań wchodzących w skład ścieżki krytycznej

– w celu skrócenia projektu konieczna jest identyfikacja ścieżki 

krytycznej

– skracanie zadań wymaga zgromadzenia dodatkowych informacji

• normalny 

czas

czas i koszt

i koszt

realizacji zadań

• możliwy 

czas skrócenia

czas skrócenia

zadań

– inny sposób realizacji zadania

• koszt skrócenia poszczególnych zadań

– zatrudnienie dodatkowego pracownika

– wynajęcie/zakup dodatkowego sprzętu

– zastosowanie innej technologii

– …

CPM - Skracanie czasu realizacji projektu

background image

CPM

Jednostkowy koszt skrócenia 

– koszt przypadający na 

jednostkę czasu

• [zł/godz.] 

• [zł/dzień] 

• [zł/miesiąc] ….

gdzie:

t

n

– czas normalny

t

s

– czas skrócenia

k

n

– koszt normalny

k

s

– koszt w czasie skrócenia

s

n

n

s

j

t

t

k

k

k

k

s

t

s

k

n

t

n

koszt

czas 

realizacji

background image

CPM

Algorytm skracania czasu realizacji projektu 

(1) określ wszystkie możliwe sekwencje zadań

(2) określ minimalny czas realizacji projektu (określ ścieżkę krytyczną)

(3) określ normalny koszt realizacji projektu (suma kosztów realizacji wszystkich 

przewidzianych zadań)

(4) określ jednostkowy kosztów skrócenia każdego z zadań

(5) uszereguj zadania należące do ścieżki krytycznej od najtańszej do najdroższej

(6) sukcesywnie skracaj czas trwania operacji znajdujących się na ścieżce krytycznej, 

• rozpocznij od skracania zadania powodującego najmniejszy jednostkowy 

przyrost dodatkowych kosztów

• zakończ na zadaniu, którego skrócenie najbardziej podnosi koszt projektu

• przy każdym skróceniu zadania sprawdź, czy nie powstaje nowa ścieżka 

krytyczna

• kontynuuj krok 6 do chwili 

– maksymalnego skrócenia projektu 

– uzyskania oczekiwanego (pożądanego) skrócenia

background image

Program Evaluation and Review Technique 

(PERT)

• Wykorzystywana 

do szacowania czasu trwania 

projektów,

kiedy występuje duży element 

niepewności

• Wykorzystuje metody probabilistyczne, 

bazuje na 

optymistycznym, najbardziej prawdopodobnym i 
pesymistycznym

czasie trwania projektu

• Wady: dodatkowa praca (3 szacowania na czynność), 

są lepsze metody ->  rzadko używana w praktyce

background image

PERT

Podstawowe założenia metody PERT

– metoda CPM zakłada dostępność dokładnej informacji na 

temat czasu realizacji poszczególnych zadań

– brak dokładnej informacji o czasie trwania poszczególnych 

zadań skłania do oszacowania tego czasu

– doświadczony menedżer jest wstanie określić przedział 

czasu realizacji poszczególnych czynności (estymaty czasu)

• najwcześniej jak to tylko możliwe (czas optymistyczny) –

a

• spodziewany czas zakończenia (czas najbardziej 

prawdopodobny) –

m

• najpóźniej jak to tylko możliwe (czas pesymistyczny) –

b

background image

PERT

Podstawowe założenia metody PERT

– czas trwania każdego zadania oszacowany jest za pomocą 

oczekiwanego czasu t

i

oraz wariancji v

i

i odchylenie 

standardowego σ

i

6

4

i

i

i

i

b

m

a

t

36

2

i

i

i

a

b

v

Oczekiwany czas realizacji zadania

Wariancja czasu realizacji

i

i

v

Odchylenie standardowe

background image

PERT

Podstawowe założenia metody

PERT

Oczekiwany (średni) czas realizacji zadań znajdujących się na 
dowolnej ścieżce schematu zależności obliczany jest jako suma 
oczekiwanych czasów realizacji tych zadań t

i

Wariancja czasu realizacji zadań znajdujących się na dowolnej 
ścieżce stanowi sumę wariancji tych zadań

– zakłada się, że zadania wchodzące w skład ścieżki są wzajemnie 

niezależne

Ścieżka krytyczna w metodzie PERT jest taką sekwencją 
zadań, dla której oczekiwany czas realizacji zadań jest 
najdłuższy

background image

PERT

PERT weighted average =

8 workdays + 4 X 10 workdays + 24 workdays

= 12 days

6

background image

Crytical Chain Scheduling

(łańcuch krytyczny)

• Dotyczy tego czy wyrobimy się w czasie czy nie

• Bierze pod uwagę ograniczone zasoby i wprowadza 

bufor w celu zapewnienia zakończenia projektu na 
czas

• Zakłada, że zadania nie są wykonywane w 

multitaskingu, ponieważ to często wydłuża czas

background image

Przykład multitaskingu

background image

Bufor i łańcuch krytyczny

• Ważne prawa:

– Marphy’ego: jeżeli coś ma pójść źle, pójdzie źle

– Parkinsona: praca się rozszerza, żeby wypełnić cały 

dostępny czas

• Bufor - dodatkowy czas na wykonanie zadania

• Usuwamy bufor z poszczególnych czynności, gdzie 

nie potrzeba i w zamian:

– Dodajemy go na koniec przed datą zakończenia projektu

– Dodajemy przed zadaniami na ścieżce krytycznej

background image

Przykład metody krytycznego łańcucha

background image

Którą metodę wybrać?

• Zależy od: rozmiaru projektu, ryzyka, złożoności

• Gantt

– Mniejsze, mniej złożone projekty

• CPM

(ścieżka krytyczna)

– Średnia wielkość/złożoność/ryzyko

• PERT

– Wysokie ryzyko

– Średnia – wysoka złożoność

background image

Skracanie czasu trwania projektu

• Skracanie czasu trwania czynności krytycznych

– Dodanie więcej zasobów

– Zmianę ich zakresu

• Crashing - największe skrócenie harmonogramu przy 

najmniejszym wzroście kosztów

• Fast tracking - wykonywanie zadań równolegle lub 

tak, żeby nachodziły na siebie

background image

Crashing i Fast Tracking

Overlapped
Tasks or fast
tracking

Shortened
duration thru
crashing

Original 
schedule

background image

Kontrola harmonogramu

• Testy: na ile realistyczny jest nasz harmonogram

• Nie wykluczać możliwości wydarzenia się czegoś 

nieprzewidzianego

• Nie zakładać, że każdy będzie pracował na 100% 

wydajności przez cały czas

• Opracować plan zmian harmonogramu

background image

co nam z tego wyszło?

background image

Podsumowanie

Pytania i odpowiedzi

jak długo będzie trwać i ile będzie kosztować projekt,

czy posiadamy ludzi, sprzęt, wyposażenie i materiały do 
realizacji projektu,

które fazy i zadania w całym projekcie są krytyczne,

jaki jest wpływ różnych scenariuszy biznesowych,

jaki jest najlepszy wariant organizacyjny przedsięwzięcia,

jak dokumentować pracę,

jak zapewnić monitorowanie projektu.

background image

Podsumowanie cd..

W fazie realizacji projektu należy:

wiedzieć czy projekt realizowany jest zgodnie z planem (zakres,
harmonogram, budżet),

umieć

ocenić

jakie

konsekwencje

zaobserwowanych

odchyleń od planu biznesowego,

ustawicznie oszacowywać i planować pozostały zakres prac,

sporządzić

szczegółowe

plany

realizacyjne

na

najbliższy

nadchodzący okres (cykle tygodniowe)

background image

Podsumowanie cd..

Narzędzie powinno pozwalać na:

prognozę czasu trwania i kosztów realizacji,

identyfikację zadań krytycznych,

analizę wykorzystanych zasobów oraz ich bilansowanie,

sporządzanie harmonogramów (pracy, zatrudnienia, zużycia 
materiałów, etc.),

analizę różnych scenariuszy zdarzeń i analizę wrażliwości 
projektu,

monitorowanie przedsięwzięcia, kontrolowanie zaawansowania 
czasowego, rzeczowego,

wszechstronną ocenę planu, w tym odchyleń,

background image

Podsumowanie

Narzędzie powinno pozwalać na:

podjecie działań korygujących, np.: modyfikacja struktury 
projektowej,

wspomaganie pracy grupowej (poczta elektroniczna, www, 
wspólne raporty, etc),

usprawnienie systemu komunikacji poprzez przesyłanie drogą 
elektroniczną wiadomości, raportów,

uzyskiwanie pomocy, porad i objaśnień, komunikatów i 
przypomnień w każdym okresie pracy,

swobodną wymianę informacji z innymi aplikacjami.

background image

Podsumowanie cd..

Kolejne kroki:

określenie i analiza wymagań,

zbudowanie planu,

– definicja zakresu,

– planowanie zasobów (kto i czym),

– definiowanie zadań (co),

– przydzielenie zasobów,

– szacowanie czasu zadań (jak długo),

– definiowanie zależności,

– szacowanie kosztów (za ile),

– budowa harmonogramu (na kiedy),

– budżetowanie kosztów (za ile, na kiedy),

– budowa planu projektu.

background image

Podsumowanie cd..

Jakie dane wprowadzić:

termin rozpoczęcia projektu,

wszystkie ważne zadania,

szacowany czas trwania zadań,

przydzielone zasoby,

zależności pomiędzy zadaniami,

znane ograniczenia, lokalizując je w czasie i przypisując do 
zadań,

definicja ostatecznych terminów dla zadań,

kalendarz projektu oraz kalendarze zasobów i zadań,

plan bazowy,

dane o rzeczywistym stanie zadania.