65
Elektronika Praktyczna 3/2003
R E K L A M A
Niebagatelne znaczenie w†osi¹gniÍ-
ciu ø¹danych w†tym zakresie
w³aúciwoúci ma technologia obrÛb-
ki materia³Ûw, z†ktÛrych jest wyko-
nane ostrze. Chromowa stal ³oøys-
kowa jest kuta dla uzyskania pra-
wid³owej struktury wewnÍtrznej,
a†nastÍpnie obrabiana na sterowa-
nych numerycznie szlifierkach i†in-
dukcyjnie hartowana. Taka w³aúnie,
jak widaÊ doúÊ skomplikowana,
technologia pozwala uzyskaÊ odpo-
wiednie warunki produkcji narzÍ-
dzi, gwarantuj¹ce uzyskanie wyma-
ganych parametrÛw mechanicznych
i†precyzyjnej geometrii ostrzy.
Budowa obcinaczek musi uwzglÍd-
niaÊ gruboúci (úrednice) i†rodzaj
(twardoúÊ) ciÍtych materia³Ûw, a†tak-
øe warunki przestrzenne pracy (np.
dostÍp do elementÛw wycinanych
z†p³ytek o†duøym zagÍszczeniu).
Moøliwe jest wyposaøenie obcina-
czek w†element przytrzymuj¹cy od-
ciÍty fragment materia³u, co skutecz-
nie zapobiega ewentualnym zwar-
ciom. Dla zapewnienia precyzji
i†komfortu pracy, niektÛre obcinacz-
ki s¹ wyposaøone w†sprÍøynÍ po-
wrotn¹ o†odpowiedniej charakterys-
tyce dobranej tak, by w†momencie
ciÍcia znacz¹co mala³ opÛr (fot. 2).
Ergonomiczne rÍkojeúci maj¹ duø¹
powierzchniÍ kontaktu z†d³oni¹, aby
rÛwnomiernie rozk³adaÊ si³y, ich
kszta³ty s¹ zaokr¹glone, a†uøyte ma-
teria³y zapewniaj¹ progresywn¹
twardoúÊ (miÍkkie pokrycie, mocny
rdzeÒ) i†dobr¹ przyczepnoúÊ. CzÍsto
wymaga siÍ spe³nienia warunkÛw
zwi¹zanych z†ochron¹ antystatyczn¹,
czasem potrzebne s¹ rÍkojeúci izolo-
wane, do pracy pod napiÍciem.
Takie same warunki, odnoúnie
pewnoúci dzia³ania oraz bezpieczeÒ-
stwa i†komfortu uøytkowania, mu-
sz¹ spe³niaÊ szczypce. Jest to bar-
dzo liczna grupa narzÍdzi, wúrÛd
ktÛrych szczegÛlnie interesuj¹ce s¹
szczypce specjalne o†rÛønym prze-
znaczeniu, np. do kszta³towania
wyprowadzeÒ elementÛw przewle-
kanych (niektÛre umoøliwiaj¹ jedno-
czesne obciÍcie zbÍdnego fragmen-
tu wyprowadzenia w†úciúle okreúlo-
nym miejscu). W†ofertach wiod¹-
cych producentÛw, takich jak Pier-
giacomi czy Lindström, moøna zna-
leüÊ dziesi¹tki wzorÛw narzÍdzi
z†powyøszych grup.
Do kolejnej grupy popularnych
narzÍdzi rÍcznych uøywanych przez
elektronikÛw naleø¹ wkrÍtaki pracu-
j¹ce w†warunkach, gdzie mog¹ wy-
stÍpowaÊ duøe si³y dociskania na-
rzÍdzia do ³ba wkrÍta, aby nie
ìwyskakiwa³oî z†wyciÍcia oraz si³y
pozwalaj¹ce uzyskaÊ odpowiedni
moment na koÒcÛwce wkrÍtaka.
WkrÍtak (firmy Lindström),
w†ktÛrego budowie uwzglÍdniono
wszelkie wymogi funkcjonalne i†er-
gonomiczne, przedstawiono na fot.
3. Naleøy zwrÛciÊ uwagÍ na pro-
porcje wymiarÛw rÍkojeúci oraz
fakturÍ materia³u pokrywaj¹cego jej
powierzchniÍ. Szybkie i†precyzyjne
operowanie wkrÍtakiem, ale teø
moøliwoúÊ uøycia znacznych si³
Nawet tak proste narzÍdzia i†dlatego czÍsto niedoceniane,
jak pÍsety i†obcinaczki, s¹ obecnie produkowane w†sposÛb
prawie tak skomplikowany, jak na przyk³ad uk³ady scalone.
Wynika to z†szybko rosn¹cych wymagaÒ stawianych tym
narzÍdziom. Coraz doskonalsza technologia pozwala na
wytwarzanie doskonalszych wyrobÛw.
O†ile r¹czki lutownicze do monta-
øu i†demontaøu elementÛw, opisane
w†poprzednim numerze EP, naleø¹
do grona narzÍdzi termicznych, to
pozosta³e narzÍdzia rÍczne uøywane
przez elektronikÛw maj¹ przeznacze-
nie czysto mechaniczne: ciÍcie, giÍ-
cie, kszta³towanie wyprowadzeÒ,
przytrzymywanie i†pozycjonowanie
elementÛw, zdejmowanie izolacji,
przykrÍcanie i†odkrÍcanie úrub
(wkrÍtÛw), czyszczenie itp. W†kon-
sekwencji, oprÛcz stawianych tym
narzÍdziom wymagaÒ zwi¹zanych
z†ich prawid³owym dzia³aniem,
a†takøe dogodnoúci¹ i†precyzj¹ ope-
rowania, pojawiaj¹ siÍ nowe proble-
my zwi¹zane z†przenoszeniem si³y.
W†przypadku obcinaczek waøne
jest, by ciÍcie by³o dokonane jed-
nym, pewnym ruchem i†nast¹pi³o
dok³adnie w†przewidzianym miejs-
cu, a†koÒcÛwka ciÍtego przewodu
lub wyprowadzenia elementu mia³a
ø¹dan¹ geometriÍ. Dlatego ukszta³to-
wanie i†wymiary czÍúci roboczych
tych narzÍdzi s¹ tak rÛønorodne
(fot. 1...8), a†ich budowa umoøliwia
swobodne pos³ugiwanie siÍ nimi
jedn¹ d³oni¹ (chodzi o†³atwoúÊ
zmiany chwytu bez ryzyka upusz-
czenia obcinaczek i†zachowanie pe³-
nej kontroli nad ciÍciem). Ostrza
musz¹ byÊ wykonane z†materia³u
o†duøej odpornoúci na obci¹øenia
i†odpowiednio wysokiej trwa³oúci.
Narzędzia w rękach
elektroników
część 2
Fot. 2
Fot. 1
