background image

„Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

             NARODOWEJ  

 

 

 

 

 

Artur Kryczka 

 

 

Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach 
budowlanych 

 

712[04].Z1/2.02 

 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

Recenzenci: 
mgr inż. Zbigniew Romik 
mgr inż. Jarosław Proć 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Barbara Olech 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inż. Krzysztof Wojewoda 
 
 
Korekta: 

 
 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  712[04].Z1/2.02

 

Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach budowlanych zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu monter konstrukcji budowlanych. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5. Ćwiczenia  

11 

5.1. Pomiary poziome 

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Pomiary wysokościowe i pionowanie 

16 

5.2.1. Ćwiczenia 

16 

5.3. Tyczenie budynków 

18 

5.3.1. Ćwiczenia 

18 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia  

20 

7. Literatura 

38 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

1. WPROWADZENIE 

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Wykonywanie  podstawowych 

pomiarów  w  robotach  budowlanych”,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu  zajęć 
dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter konstrukcji budowlanych 712[04]. 

W poradniku zamieszczono: 

  wymagania wstępne, 

  wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

  przykładowe scenariusze zajęć, 

  propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 

praktycznych, 

  wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki, 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem: 

  pokazu z objaśnieniem, 

  tekstu przewodniego, 

  metody projektów, 

 

ćwiczeń praktycznych. 

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może 

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego 
rodzaju zadania. 

W tym rozdziale podano również: 

  plan testu w formie tabelarycznej, 

  punktacje zadań, 

  propozycje norm wymagań, 

  instrukcję dla nauczyciela, 

  instrukcję dla ucznia, 

  kartę odpowiedzi, 

  zestaw zadań testowych. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

712[04].Z1/2.03 

Wykonywanie rusztowań do robót budowlanych 

712[04].Z2 

Technologia montażu konstrukcji żelbetowych 

712[04].Z1/2.01 

Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 

712[04].Z1/2.02 

Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach 

budowlanych 

712[04].Z2.14 

Wykonywanie prostych robót uzupełniających przy robotach 

montażowych: murarskich, ciesielskich, zbrojarskich, 

betoniarskich 

712[04].Z2.05 

Montaż wielokondygnacyjnych konstrukcji szkieletowych 

712[04].Z2.06 

Montaż budynków w technologii wielkopłytowej 

712[04].Z2.07 

Wykonywanie budynków w technologii wielkoblokowej 

712[04].Z2.08 

Wykonywanie zbiorników i silosów żelbetowych 

712[04].Z2.09 

Montaż ścian oporowych 

712[04].Z2.04 

Montaż budynków halowych 

712[04].Z2.11 

Prowadzenie prac montażowych zimą 

712[04].Z1/2.12 

Rozliczanie robót montażowych 

712[04].Z2.10 

Montaż słupów elektroenergetycznych 

 

712[04].Z2.13 

Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji 

żelbetowych 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu  jednostki  modułowej „Wykonywanie podstawowych 

pomiarów w robotach budowlanych” uczeń powinien umieć: 

  stosować terminologię budowlaną, 

  odczytywać i interpretować rysunki budowlane, 

  posługiwać się dokumentacją budowlaną, 

  organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii i przepisami bhp, 

  magazynować i składować materiały budowlane. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

  scharakteryzować podstawowe pomiary w robotach geodezyjnych, 

  dobrać sprzęt pomiarowy, 

  wytyczyć linie proste w terenie, 

  wytyczyć linie prostopadłe w terenie 

  wykonać pomiary odcinka taśmą stalową i ruletką, 

  posłużyć się przy pomiarach poziomicą, pionem, węgielnicą pentagonalną. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć  1 

 
Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania: Monter konstrukcji budowlanych 712[04] 
Moduł: Technologia  montażu  konstrukcji  metalowych  712[04].Z1.  Technologia  montażu 
konstrukcji żelbetowych 712[04].Z2. 
Jednostka  modułowa:

 

Wykonywanie  podstawowych  pomiarów  w  robotach  budowlanych 

712[04].Z1/2.02 
Temat: Tyczenie linii prostych w terenie 
 
Cel ogólny
: poznanie sposobów tyczenie linii prostych w terenie 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

  wyjaśnić w jaki sposób tyczy się linię prostą w terenie płaskim, 

  wyjaśnić  w  jaki  sposób  tyczy  się  linię  prostą  między  punktami  rozdzielonymi 

wzniesieniem, 

  wyjaśnić  w  jaki  sposób  tyczy  się  linię  prostą  między  punktami  rozdzielonymi 

zagłębieniem. 
 

Metody nauczania–uczenia się:  

 

ćwiczenia praktyczne, 

  metoda przewodniego tekstu. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

  indywidualna, 

  grupowa. 

 

Środki dydaktyczne: 

  zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniów, 

  instrukcja pracy metodą przewodniego tekstu, 

  zadanie, 

  blok rysunkowy formatu A 4, 

  przybory do rysowania i pisania. 

 
Czas:  180 min. 
 
Przebieg zajęć: 
Zadanie dla ucznia 
Przedmiotem zadania jest poznanie sposobów tyczenia linii prostych w terenie.  
 
FAZA WSTĘPNA 
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą 
metodą przewodniego tekstu. 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

FAZA WŁAŚCIWA 
ZDOBYWANIE INFORMACJI 
1.  W jaki sposób tyczy się linię prostą w terenie płaskim? 
2.  W  jaki sposób tyczy się linię prostą między punktami rozdzielonymi wzniesieniem, 
3.  W  jaki sposób tyczy się linię prostą między punktami rozdzielonymi zagłębieniem. 
 
PLANOWANIE 
1.  Ustal w jakim czasie należy wykonać ćwiczenie. 
2.  Ustal gdzie możesz znaleźć informacje dotyczące tyczenia linii prostych w terenie. 
 
USTALANIE 
1.  Nauczyciel ustala z uczniami kolejność czynności. 
2.  Uczniowie otrzymują materiały niezbędne do wykonania zadania. 
3.  Nauczyciel ustala kryteria oceny wykonanej pracy. 
 
WYKONANIE 
1.  Narysuj na schemacie sposób tyczenia linii prostej w terenie płaskim. 
2.  Narysuj  na  schemacie  sposób  tyczenia  linii  prostej  między  punktami  rozdzielonymi 

wzniesieniem. 

3.  Narysuj  na  schemacie  sposób  tyczenia  linii  prostej  między  punktami  rozdzielonymi 

zagłębieniem. 

 
SPRAWDZANIE 

  

1.  Czy poprawnie został narysowany sposób tyczenia linii prostej w terenie płaskim? 
2.  Czy  poprawnie  został  narysowany  sposób  tyczenia  linii  prostej  między  punktami 

rozdzielonymi wzniesieniem? 

3.  Czy  poprawnie  został  narysowany  sposób  tyczenia  linii  prostej  między  punktami 

rozdzielonymi zagłębieniem? 

 
FAZA KOŃCOWA 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  ćwiczenia  sprawiły  im  najwięcej 

trudności.  Nauczyciel  podsumowuje  całe  ćwiczenie,  wskazuje  jakie  nowe,  ważne 
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości. 
 
Praca domowa 

Korzystając  z  dostępnych  źródeł  odszukaj  i  przynieś    na  zajęcia  proste  urządzenia 

miernicze (lub ich opisy, rysunki ew. instrukcje),  używane w robotach budowlanych. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

  anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas 

realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 

 

 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

Scenariusz zajęć 2 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:  

Monter konstrukcji budowlanych 712[04] 

Moduł: Technologia  montażu  konstrukcji  metalowych  712[04].Z1.  Technologia  montażu 
konstrukcji żelbetowych 712[04].Z2. 
Jednostka modułowa: Wykonywanie  podstawowych  pomiarów  w  robotach  budowlanych 
712[04].Z1/2.02 
Temat: Wykonywanie ław drutowych

 

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania ław drutowych. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

  dobrać materiały i sprzęt do wykonania ławy drutowej, 

  zorganizować stanowisko do wykonywania ławy drutowej zgodnie z zasadami bhp, 

  wykonać ławę drutową, 

  ocenić wykonaną przez siebie pracę. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

  zespołowa 

 
Czas:  135min. 

 

Środki dydaktyczne: 
–  podstawowy sprzęt mierniczy, 
–  młotki, 
–  poziomica, 
–  gwoździe, 
–  paliki drewniane, 
–  deski, 
–  pale (okrąglaki) drewniane, 
–  drut stalowy, 
–  instrukcje bhp, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Przebieg zajęć: 

1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Instruktaż bhp. 
4.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 
5.  Realizacja tematu: 

Wykonując ćwiczenie uczeń: 
–  pobiera narzędzia i sprzęt do wykonania ławy, 
–  wbija pale w odległości ok. 60 cm od krawędzi wyznaczonej przez paliki, 
–  przybija deski do pali, 
–  sprawdza poziom i pion wykonywanej konstrukcji, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

10 

–  naciąga drut, 
–  zaznacza punkty wyznaczające narożniki budynku przybijając na deskach gwoździe, 
–  dokonuje korekty wykonanej ławy drutowej. 

6.  Po wykonaniu zakotwienia uczeń przeprowadza analizę wykonanego ćwiczenia. 
 

Zakończenie zajęć 

1.  Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony podczas wykonywania ćwiczenia. 
2.  Nauczyciel  analizuje pracę ucznia i stwierdza czy praca przebiega prawidłowo. 
3.  Uczeń prezentuje swoją pracę według kolejności wykonanych prac. 
4.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 
 

Praca domowa 

Zdobądź  z  dowolnych  źródeł  informacje  na  temat  nowoczesnych  instrumentów 

pomiarowych stosowanych w robotach budowlanych. Zdobyte materiały przynieś i przedstaw 
na zajęciach. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

  anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  nabytych 

umiejętności. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

11 

5. ĆWICZENIA 

 

5.1. Pomiary poziome 

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wytycz  linię  prostą  w  terenie  płaskim,  okiem  nieuzbrojonym,  posługując  się  tyczkami 

geodezyjnymi, zgodnie z zasadami miernictwa budowlanego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  tyczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  W  fazie  wstępnej realizacji  ćwiczenia konieczne 
jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadami tyczenia linii prostych w terenie (materiał nauczania rozdz. 4.1.1 

poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  pobrać narzędzia do wykonania tyczenia, 
4)  ustawić tyczki na końcach  tyczonego odcinka, 
5)  ustawić  się  za  pierwszą  tyczka  i  naprowadzać  mierniczego  z  tyczkami  do  momentu 

pokrycia wszystkich tyczek, 

6)  dokonać oceny wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  tyczki geodezyjne, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 2 

Wytycz  linię  prostą  okiem  nieuzbrojonym  w  terenie,  między  punktami  rozdzielonymi 

wzniesieniem,  posługując  się  tyczkami  geodezyjnymi,  zgodnie  z  zasadami  miernictwa 
budowlanego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  tyczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 

 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

12 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadami tyczenia linii prostych w terenie (materiał nauczania rozdz. 4.1.1 

poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustawić tyczki na końcach tyczonego odcinka, 
4)  nawzajem  z  drugim  pomiarowym  naprowadzać  pośrednie  tyczki  do  jednej  linii, 

wykorzystując tyczki na początku i końcu tyczonego odcinka,   

5)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  tyczki geodezyjne, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 3 

Wytycz  linię  prostą  okiem  nieuzbrojonym  w  terenie,  między  punktami  rozdzielonymi 

zagłębieniem,  posługując  się  tyczkami  geodezyjnymi,  zgodnie  z  zasadami  miernictwa 
budowlanego. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  tyczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadami tyczenia linii prostych w terenie (materiał nauczania rozdz. 4.1.1 

poradnika da ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustawić tyczki na końcach tyczonego odcinka, 
4)  nawzajem  z  drugim  pomiarowym  naprowadzać  pośrednie  tyczki  do  jednej  linii 

wykorzystując tyczki na początku i końcu tyczonego odcinka,   

5)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  tyczki geodezyjne, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

13 

Ćwiczenie 4 

Wykonaj pomiar długości odcinka w terenie płaskim taśmą stalową. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  pomiaru.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  wykonywania  pomiarów  w  terenie  (materiał  nauczania   

rozdz.4.1.1 poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustawić tyczki na początku i końcu mierzonego odcinka, 
4)  rozwinąć taśmę wzdłuż mierzonego odcinka, 
5)  nakierować drugiego mierniczego z końcem taśmy aby ułożył taśmę wzdłuż mierzonego 

odcinka wykorzystując tyczki i aby zaznaczył wbijając szpilkę koniec taśmy mierniczej,  

6)  przesuwać się do przodu wykonując analogicznie następne pomiary, 
7)  określić długość mierzonego odcinka, 
8)   dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  tyczki geodezyjne, 
–  taśma miernicza, 
–  szpilki stalowe, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 5 

Wykonaj pomiar długości odcinka w terenie pochyłym taśmą stalową. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  pomiaru.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  wykonywania  pomiarów  w  terenie  (materiał  nauczania 

rozdz.4.1.1 poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustawić tyczki na początku i końcu mierzonego odcinka, 
4)  rozwinąć taśmę wzdłuż mierzonego odcinka, 
5)  zaczepić na końcu taśmy pion, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

14 

6)  nakierować drugiego  mierniczego z końcem taśmy aby  naciągnął taśmę poziomo wzdłuż 

mierzonego odcinka wykorzystując tyczki  i aby zaznaczył wbijając  szpilkę koniec taśmy 
mierniczej w miejscu najdalszego wychylenia pionu,  

7)  przesuwać się do przodu wykonując analogicznie następne odłożenia taśmy, 
8)  określić długość mierzonego odcinka, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  tyczki geodezyjne, 
–  taśma miernicza, 
–  szpilki stalowe, 
–  pion, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 6 

Wytycz linię prostopadłą za pomocą taśmy wykorzystując trójkąt egipski. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  trzyosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  tyczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  tyczenia  kątów  prostych  w  terenie  (materiał  nauczania  rozdz. 

4.1.1 poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  odmierzyć  wzdłuż  prostej  do  której tyczymy prostopadłą  odcinek  równy  3  m  i oznaczyć 

go tyczkami, 

4)  wraz z drugim pomiarowym przyłożyć na początku i końcu odmierzonego odcinka, końce 

taśmy długości 9 m, 

5)  ustawić trzeciego pomiarowego który z dziewięciometrowego odcinka taśmy odkłada 4 m 

w kierunku prostopadłym tworząc trójkąt prostokątny, 

6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  taśma miernicza, 
–  tyczki geodezyjne, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

15 

Ćwiczenie 7 

Wytycz  linię  prostopadłą  posługując  się  węgielnicą  pentagonalną  i  tyczkami 

geodezyjnymi, zgodnie z zasadami miernictwa budowlanego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  tyczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia 
konieczne jest zapoznanie uczniów z przepisami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  tyczenia  kątów  prostych  w  terenie  (materiał  nauczania  rozdz. 

4.1.1 poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustawić tyczki na linii do której ma być tyczona prostopadła,   
4)  zaczepić pion do węgielnicy, 
5)  ustawić się z węgielnicą na linii, do której ma być tyczona prostopadła,  
6)  ustawić pion nad punktem, z którego należy wytyczyć prostopadłą, 
7)  ustawić  mierniczego  z  tyczką  tak  aby  obrazy  trzech  tyczek  w  węgielnicy  były  w  jednej 

linii, 

8)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  węgielnica, 
–  tyczki geodezyjne, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

16 

5.2. Pomiary wysokościowe i pionowanie 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj przeniesienie rzędnej punktu o zadanej wysokości zaznaczonego na ścianie hali, 

na ścianę przeciwległą, korzystając z poziomicy wężowej (hydrostatycznej). 

 
Wskazówki do realizacji: 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  hali,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  ćwiczenia.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel  powinien 
omówić jego zakres i technikę wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  ze  sposobami  pomiarów  niwelacyjnych  (materiał  nauczania  rozdz.  4.2.1 

poradnika dla ucznia), 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  sprawdzić poziomicę wężową przykładając do siebie rurki wypełnione wodą, 
4)  korzystając  z  pomocy  kolegi  przyłożyć  do  ścian  rurki  poziomicy  w  taki  sposób  aby 

poziom wody w rurce ustabilizował się na punkcie zaznaczonym na ścianie, 

5)  zaznaczyć  punkt  na  ścianie  przeciwległej  na  tym  samym  poziomie  wyznaczonym  przez 

poziom w rurce poziomicy. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  poziomica wężowa, 
–  ołówek stolarski, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 2 

Wpisz nazwy i przeznaczenie  przedstawionych na rysunkach przez nauczyciela urządzeń 

pomiarowych. 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  i  technikę 

wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Nauczyciel  przedstawi  uczniowi  rysunki  lub  zdjęcia  urządzeń  pomiarowych.  Zadaniem 

ucznia jest wypisanie nazwy urządzenia i jego przeznaczenia. Swoją pracę uczeń przedstawia 
nauczycielowi oraz kolegom z grupy. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

–  metoda przewodniego tekstu. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

17 

 

Środki dydaktyczne: 

–  rysunki lub zdjęcia urządzeń pomiarowych, 
–  przybory do pisania, 
–  arkusze papieru, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

18 

5.3. Tyczenie budynków 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj  narożne  ławy  drutowe  dla  wytyczonych  narożnych  punktów  budynku, 

zaznaczonych palikami. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  ław  drutowych.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel 
powinien  omówić  jego  zakres  i  technikę  wykonania.  Przed  przystąpieniem  do  realizacji 
ćwiczenia  konieczne  jest  zapoznanie  uczniów  z  przepisami  bhp  obowiązującymi  na 
stanowisku pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  pobrać narzędzia i sprzęt do wykonania ławy, 
3)  wbić pale w odległości ok. 60 cm od krawędzi wyznaczonej przez paliki, 
4)  przybić deski, 
5)  sprawdzić poziom i pion wykonywanej konstrukcji, 
6)  naciągnąć drut, 
7)  zaznaczyć punkty wyznaczające narożniki budynku przybijając na deskach gwoździe, 
8)  dokonać ewentualnej korekty wykonanej ławy, 
9)  stosować przepisy bhp, 
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
11) dokonać oceny wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 

 

 

Środki dydaktyczne: 

–  podstawowy sprzęt mierniczy, 
–  młotki, 
–  poziomica, 
–  gwoździe, 
–  paliki drewniane, 
–  deski, 
–  pale (okrąglaki) drewniane, 
–  drut stalowy, 
–  instrukcje bhp, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 
 
Ćwiczenie 2 

Dokonaj  kontroli  wytyczenia  punktów  narożnych  budynku,  zastabilizowanych  palikami 

drewnianymi, na podstawie dokumentacji technicznej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

19 

Wskazówki do realizacji: 
Ćwiczenie  należy  realizować  w  grupie  dwuosobowej  w  terenie,  zapewniając  sprzęt 

niezbędny  do  wykonania  kontroli  pomiarów.  Przed  przystąpieniem  do  ćwiczeń  nauczyciel 
powinien omówić jego zakres i technikę wykonania.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z  dokumentacją techniczną, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dokonać pomiarów odcinków i przekątnych, 
4)  porównać wykonane pomiary z wartościami w dokumentacji, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się 

–  ćwiczenia praktyczne. 

 

 

Środki dydaktyczne: 

–  paliki drewniane, 
–  taśma miernicza, 
–  dokumentacja techniczna, 
–  kartki papieru formatu A4, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

20 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych 
pomiarów w robotach budowlanych”. 
 

Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności: 

  zadania 1 – 13 z  poziomu podstawowego, 

  zadania 14 – 20 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,  

-

  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

-

  dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

  bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  16  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 

ponadpodstawowego, 

 

Plan testu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Klucz odpowiedzi 

N

za

d

a

n

ia

 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia) 

K

at

egor

ia 

ce

lu

 

P

o

zi

om

 

w

ym

a

ga

ń 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Określić, za pomocą czego stabilizuje się        
w sposób trwały punkty w terenie 

słupków betonowych, pali 

drewnianych, rurek metalowych, 

palików (kołków)  

2. 

Określić maksymalną długość odcinka który 
można wytyczyć „na oko”  

3. 

Określić, czy elementarnym instrumentem do 
pomiarów liniowych jest taśma miernicza lub 
tzw. ruletka 

4.  Określić podstawowe warunki pracy teodolitu 

jego spoziomowanie i ustawienie 

nad punktem 

5. 

Określić, czy krzyże niwelacyjne to szablony 
składające się z dwóch zbitych ze sobą 
prostopadle desek 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

21 

6.  Określić, do czego służy węgielnica  

7. 

Określić, czy poziomica budowlana składa się 
z rurki szklanej wypełnionej cieczą                  
z pęcherzykiem powietrza, która jest 
zamocowana do liniału 

 

 

8. 

Określić, jak nazywają się instrumenty 
wykorzystywane się do niwelacji 
geometrycznej 

niwelatorami 

9. 

Rozpoznać z rysunku pomiar niwelacyjny 
metodą „ze środka”  

10. 

Określić powyżej jakiego elementu 
konstrukcyjnego powinien być naciągnięty 
drut w ławie drutowej 

powyżej górnej powierzchni 

pierwszego stropu lub posadzki 

11. 

Określić proporcje boków w trójkącie 
egipskim 

12. 

Określić, czy urządzenia do precyzyjnego 
pionowania nazywają się pionownikami 

13. 

Określić, czy urządzenia do pomiaru kątów 
pionowych i poziomych w terenie nazywają 
się teodolitami 

14. 

Wyjaśnić, na czym polega pomiar odcinka 
metodą schodkową 

PP 

Pomiar metodą schodkową polega 
na tym, że taśmę układaną wzdłuż 

linii mierzonego odcinka układa się 

nie po terenie, doprowadzając 

każde przyłożenie taśmy do 

położenia poziomego. W tym celu 
na końcu taśmy zawiesza się pion, 

czyli ciężarek na sznurku, i po 

ułożeniu i naciągnięciu taśmy 

wzdłuż linii mierzonego odcinka 

przesuwa się jej koniec na przemian 

w górę i w dół, szukając takiego 
położenia, przy którym pion jest 

wysunięty najdalej w kierunku 

końca odcinka, co oznacza, że 

taśma znajduje się dokładnie          

w położeniu poziomym. Suma 

poszczególnych odcinków 

poziomych stanowi długość całego 

odcinka. 

15.  Wyjaśnić, co nazywamy niwelacją 

PP 

Niwelacją nazywamy ustalanie 

różnic wysokości między punktami 

16. 

Wymienić sposoby pomiaru różnic wysokości 
przy zastosowaniu niwelacji geometrycznej 

PP 

- metoda niwelacji ze środka,            

- metoda niwelacji z końca, zwaną 

inaczej niwelacją w przód. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

22 

17.  Narysować schemat niwelacji hydrostatycznej 

PP 

 

18. 

Wyjaśnić, na czym polega pionowanie 
pionami mechanicznymi 

PP 

Pionowanie pionami 

mechanicznymi polega na 

przesuwaniu instrumentu                 

z jednoczesnym śledzeniem pozycji 

pionu względem punktu 

właściwego. 

19. 

Narysować schemat niwelacji metodą            
„w przód” 

PP 

 

20. 

Wyjaśnić, co nazywamy reperem 
niwelacyjnym 

PP 

Reper niwelacyjny jest to 

ustabilizowany w sposób trwały, za 

pomocą punktu pomiarowego, 

punkt w terenie. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

23 

Przebieg testowania 
  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustalić 

uczniami 

termin 

przeprowadzenia 

sprawdzianu 

co 

najmniej 

jednotygodniowym wyprzedzeniem. 

2.  Omówić z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznać uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadzić  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 

jakie będą w teście. 

5.  Omówić z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnić uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdać  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podać  czas  przeznaczony 

na udzielanie odpowiedzi. 

8.  Stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru  dydaktycznego 

(rozładować niepokój, zachęcać do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnieć  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10. Zebrać karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11. Sprawdzić wyniki i wpisać do arkusza zbiorczego. 
12. Przeprowadzić  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybrać  te  zadania,  które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13. Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14. Opracować wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań  o  różnym  stopniu  trudności.  Są  to  zadania:  otwarte,  z  luką  

i wielokrotnego wyboru, prawda – fałsz. 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 

rubryce  znak  X  lub  wpisując  prawidłową  odpowiedź.  W  przypadku  pomyłki  należy 
błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a następnie  ponownie  zakreślić  odpowiedź 
prawidłową. 

6.  Test  składa  się  z  dwóch  części  o  różnym  stopniu  trudności:  I  część  –  poziom 

podstawowy, II część - poziom ponadpodstawowy. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 90 min. 

      Powodzenia ! 

 
Materiały dla ucznia:

 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

24 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 

Część I 

 

1.  Punkty 

terenie 

stabilizuje 

się 

sposób 

trwały, 

np. 

za 

pomocą 

…………………………………………….………………………………….  

 

2.  Tyczenie odcinków można wykonać „na oko” przy długościach nie przekraczających: 

a)  100 m, 

b)  200 m, 

c)  300 m, 

d)  400 m. 

 

3.  Elementarnym  instrumentem  do  pomiarów  liniowych  jest  taśma  miernicza  lub  tzw. 

ruletka. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

4.  Warunkiem podstawowym pracy teodolitu jest jego ……………..……………………... . 

 

5.  Krzyże  niwelacyjne  to  drewniane  szablony  składające  się  z  dwóch  zbitych  ze  sobą 

prostopadle desek. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

 

6.  Węgielnica służy do: 

a)  wyznaczania kąta prostego w terenie, 

b)  pomiaru odległości, 

c)  tyczenia prostych w terenie, 

d)  pomiarów niwelacyjnych. 

 

7.  Poziomica  budowlana  libelowa  składa  się  z  rurki  szklanej  wypełnionej  cieczą,                         

z  pęcherzykiem  powietrza  wewnątrz,  umieszczonej  w  obudowie,  która  jest  zamocowana 
do liniału. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

8.  Do niwelacji geometrycznej wykorzystuje się instrumenty zwane ……………………. . 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

25 

9.  Rysunek przedstawia:  

 

a)  pomiar długości odcinka, 

b)  pomiar niwelacyjny metodą „ze środka”, 

c)  tyczenie linii prostej, 

d)  pomiar niwelacyjny metodą „w przód”. 

 

10. Drut  naciągnięty  pomiędzy  przeciwległymi  ramami  w  ławie  drutowej  powinien 

znajdować się powyżej …………………………………………………………………… 

 

11. Trójkąt egipski to trójkąt o stosunku boków: 

a)  1:2:3, 

b)  2:3:4, 

c)  3:4:5, 

d)  4:5:6. 

 

12. Podczas  prowadzenia  prac  związanych  z  pionowaniem,  wymagających  bardzo  dużej 

dokładności, stosuje się instrumenty zwane pionownikami. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

13.  Do  pomiaru  wartości  kątów  pionowych  i  poziomych  w  terenie  używa  się  urządzeń 

kątomierczych zwanych teodolitami. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

Część II 

14. Wyjaśnij, na czym polega pomiar odcinka w terenie metodą schodkową. 

 

15.  Wyjaśnij, co nazywamy niwelacją. 

 

16. Wymień,  jakie  są  sposoby  pomiaru  różnic  wysokości  przy  zastosowaniu  niwelacji 

geometrycznej  . 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

26 

 

17. Narysuj schemat niwelacji hydrostatycznej. 

 

18. Wyjaśnij, na czym polega pionowanie pionami mechanicznymi. 

 

19.  Narysuj schemat niwelacji metodą „w przód”. 

 

20.  Wyjaśnij, co nazywamy reperem niwelacyjnym. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

27 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach budowlanych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz odpowiedzi. 

 

Numer 

pytania 

Odpowiedzi 

Punktacja 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

28 

15 

 

 

16 

 

 

17 

 

 

18 

 

 

19 

 

 

20 

 

 

Razem 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

29 

TEST 2 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych 
pomiarów w robotach budowlanych”. 
 

Test składa się z  20  zadań, z których: 

  zadania 1-13 są z poziomu podstawowego, 

  zadania 14-20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający- za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,  

-

  dostateczny- za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

-

  dobry- za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

  bardzo  dobry-  za  rozwiązanie  16  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 

ponadpodstawowego, 

  

Plan testu   

 

          

 

 

 

 

 

          Klucz odpowiedzi 

N

za

d

a

n

ia

 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia 

ucznia) 

K

at

ego

ri

celu

 

P

o

zi

om

 

w

ym

a

g

a

ń 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Określić, czy punkty w terenie stabilizuje się  
w sposób trwały za pomocą słupków 
betonowych, pali drewnianych, rurek 
metalowych lub kołków  

2. 

Określić, do jakiej odległości należy się 
ograniczyć, wykonując pomiar niwelacyjny 
aby można było pominąć kulistość ziemi 

3. 

Określić, jak nazywamy podstawowy 
przyrząd do pomiarów liniowych 

ruletka 

4. 

Rozpoznać na rysunku pomiar niwelacyjny 
metodą „w przód” 

5. 

Podać, jak nazywamy urządzenia do 
pomiaru kątów pionowych i poziomych w 
terenie 

teodolitami 

6. 

Określić, czy pionowanie pionami 
mechanicznymi polega na przesuwaniu 
instrumentu z jednoczesnym śledzeniem 
pozycji pionu względem punktu 
wyjściowego 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

30 

7. 

Określić, w jakiej odległości od narożnego 
punktu budynku, wbija się pale ław 
drutowych 

8. 

Podać, jak nazywamy instrumenty do 
precyzyjnego pionowania 

pionownikami 

9. 

Określić, czy podstawowym warunkiem 
pracy teodolitu jest jego spoziomowanie 
oraz ustawienie nad stanowiskiem 

10.  Określić, co nazywamy komparacją 

11. 

Określić, czy reper niwelacyjny jest to 
ustabilizowany w sposób trwały punkt 
pomiarowy w terenie 

12. 

Podać, za pomocą czego należy kontrolować 
głębokość wykonywanego wykopu  

niwelatora lub tablicy kontrolnej 

13. 

Określić, czy niwelacją nazywamy ustalanie 
różnic wysokości między punktami  

14. 

Wymienić proste urządzenie pomiarowe        
w robotach montażowych 

PP 

poziomnice libelowe, 

hydrostatyczne i laserowe, 

projektory kierunków, 

pochyłomierze, piony, krzyże 

niwelacyjne. 

15. 

Narysować pomiar długości odcinka metodą 
schodkową 

PP 

 

16.  Wyjaśnić, na czym polega praca węgielnicą 

PP 

Praca węgielnicą polega na takim 

korygowaniu położenia punktu 

obserwacji, aby uzyskać 

koincydencję (zgranie w jednej linii 

pionowej) obrazów tyczek, które 

mają spełnić warunek odpowiedniej 

prostopadłości kierunków na 

stanowisku obserwacji. 

17. 

Narysować schemat niwelacji metodą           
„ze środka” 

PP 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

31 

18. 

Wyjaśnić, na czym polega wykorzystanie 
trójkąta egipskiego przy tyczeniu 
prostopadłej  

PP 

Tworząc taśmą mierniczą trójkąt     

o stosunku boków 3:4:5 między 

dwoma krótszymi bokami 

otrzymujemy kąt prosty. 

19. 

Wyjaśnić sposób wykonywania ław 
drutowych 

PP 

Przedłuża się linie obrysu budynku   

i w odległości ok. 60 cm od 

narożników wbija się pale, do 

których prostopadle do linii zarysu 

przymocowuje się deski. Między 

deskami naciągamy druty wzdłuż 

linii zarysu. Na deskach 

zaznaczamy nacięciem lub przez 

wbicie gwoździa miejsce 

przyłożenia drutu. W ten sposób 

zostają utrwalone linie zarysu 

budynku. 

20. 

Podać, zastosowania jakiego instrumentu 
wymaga pomiar wysokości metodą niwelacji 
geometrycznej  

PP 

niwelatora 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

32 

Przebieg testowania 
  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustalić 

uczniami 

termin 

przeprowadzenia 

sprawdzianu 

co 

najmniej 

jednotygodniowym wyprzedzeniem. 

2.  Omówić z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznać uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadzić  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 

jakie będą w teście. 

5.  Omówić z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnić uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdać uczniom zestawy zadań testowych  i karty odpowiedzi, podać czas przeznaczony 

na udzielanie odpowiedzi. 

8.  Stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru  dydaktycznego 

(rozładować niepokój, zachęcać do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnieć  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zebrać karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdzić wyniki i wpisać do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadzić  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybrać  te  zadania,  które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracować  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie 

niepowodzeń dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań  o  różnym  stopniu  trudności.  Są  to  zadania:  otwarte,  z  luką  

i wielokrotnego wyboru, prawda – fałsz, 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 

rubryce  znak  X  lub  wpisując  prawidłową  odpowiedź.  W  przypadku  pomyłki  należy 
błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a następnie  ponownie  zakreślić  odpowiedź 
prawidłową. 

6.  Test  składa  się  z  dwóch  części  o  różnym  stopniu  trudności:  I  część  –  poziom 

podstawowy, II część - poziom ponadpodstawowy. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż  jego 

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 90 min. 

      Powodzenia ! 

 
Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

33 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
Część I 
 
1.  Punkty  w  terenie  stabilizuje  się  w  sposób  trwały,  np.  za  pomocą  słupków  betonowych, 

pali drewnianych, rurek lub kołków. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

2.  Wykonując  pomiar  niwelacyjny,  aby  pominąć  wpływ  zakrzywienia  powierzchni  ziemi, 

należy ograniczyć się do odległości miedzy punktami wynoszącej: 

a)  100 m, 

b)  200 m, 

c)  300 m, 

d)  400 m. 

 

3.  Podstawowym instrumentem do pomiarów liniowych jest ……………….……………… . 

 

4.  Rysunek przedstawia:  

 

 

a)  pomiar długości odcinka, 

b)  pomiar niwelacyjny metodą „ze środka”, 

c)  tyczenie linii prostej, 

d)  pomiar niwelacyjny metodą „w przód”. 

 

5.  Do  pomiaru  wartości  kątów  pionowych  i  poziomych  w  terenie  używa  się  urządzeń 

kątomierczych zwanych………………………………………………………………. 

 
6.  Pionowanie pionami mechanicznymi polega na przesuwaniu instrumentu z jednoczesnym 

śledzeniem pozycji pionu względem punktu wyjściowego. 
a)  tak, 

b)  nie. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

34 

 

7.  Pale ław drutowych wbija się w odległości od punkty narożnego budynku ok: 

a)  20 cm, 

b)  30 cm 

c)  40 cm, 

d)  60 cm. 

 

 

8.  Podczas  prowadzenia  prac  związanych  z  pionowaniem  wymagających  bardzo  dużej 

dokładności stosuje się instrumenty zwane ………………………………..………. . 

 

9.  Warunkiem  podstawowym  pracy  teodolitu  jest  jego  spoziomowanie  oraz  ustawienie  nad 

stanowiskiem. 
a)  tak, 
b)  nie. 

 

10. Komparacja jest to: 

a)  proces porównania przymiaru badanego ze wzorcem długości, 

a)  wytyczanie budynku w terenie, 

b)  wytyczanie prostopadłej, 

c)  tyczenie odcinka. 

 

11. Reper  niwelacyjny  jest  to  ustabilizowany  w  sposób  trwały  za  pomocą  punktu 

pomiarowego, punkt w terenie. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

12. Podczas  wybierania  ziemi  należy  ciągle  kontrolować  głębokość  wykopu  za  pomocą 

………………………………………………………………………………….. . 

 

13. Ustalanie różnic wysokości między punktami nazywa się niwelacją. 

a)  tak, 

b)  nie. 

 

Część II 

 

14. Wymień proste urządzenia pomiarowe używane w robotach montażowych. 

 

15. Narysuj schematycznie pomiar długości odcinka metodą schodkową.  

       

16. Wyjaśnij, na czym polega praca węgielnicą. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

35 

17. Narysuj schemat niwelacji metodą „ze środka” . 

 

18. Wyjaśnij, na czym polega wykorzystanie trójkąta egipskiego przy tyczeniu prostopadłej . 

 

19. Wyjaśnij sposób wykonywania ław drutowych. 

 

20. Pomiar  różnic  wysokości  metodą  niwelacji  geometrycznej  wymaga  zastosowania 

…………………………………………………………….………… . 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

36 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach budowlanych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz odpowiedzi. 

 

Numer 

pytania 

Odpowiedzi 

Punktacja 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

 

13 

 

 

 

14 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

37 

15 

 

 

16 

 

 

17 

 

 

18 

 

 

19 

 

 

20 

 

 

Razem 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

38 

7. LITERATURA 

 
1.  Europejskie podstawy budownictwa. Praca zbiorowa. Basicon, 2005 
2.  Kettler K.: Murarstwo. REA, Warszawa 2002 
3.  Mielczarek Z.: Nowoczesne konstrukcje w budownictwie ogólnym. Arkady, Warszawa 

2003 

4.  Poradnik majstra budowlanego. Praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 2003 
5.  Technologia budownictwa. Praca zbiorowa. WSiP, Warszawa 1989 
 

Wykaz  literatury  należy  aktualizować  w  miarę  ukazywania  się  nowych  pozycji 

wydawniczych.