background image

ANOREKSJA – CZY TO CHOROBA 

TYLKO PSYCHICZNA?

background image

1.

WSTĘP

 

 

Żyjemy w świecie, w którym bez wątpienia przede wszystkim liczy się piękno i młodość. 

Zarówno osoby młode, jak i te nieco starsze chcą za wszelką cenę podobać się, a powszechnie 
uznaje się, że ładna osoba to szczupła osoba.

Zarówno medycyna, jak i środki masowego przekazu twierdzą, że „tłuszcz” jest zbędny, 

szkodliwy. Nieustannie lekarze przypominają o stałym utrzymywaniu odpowiedniej wagi ciała w 
celu zmniejszenia niebezpieczeństwa zachorowania na choroby XXI wieku, takie jak: cukrzyca, 
nadciśnienie,   rak.   Dzieci   żyją   wśród   reklam,   które   zachwalają   dietetyczne   produkty.   Ponadto 
obserwują modelki, gimnastyczki czy też tancerki, piosenkarki itp., które kreują wizerunek pięknej 
kobiety. Wizerunek ten to „piękna kobieta = szczupła (a wręcz chuda) kobieta”. Dążą do tego ideału 
za wszelką cenę. Od tych dążeń niedaleka droga do anoreksji.

Anoreksja nie jest zaburzeniem istniejącym od niedawna, Nie jest też „fanaberią młodych 

dziewcząt” czy też nieprawidłowo prowadzoną dietą. Anoreksja to zaburzenie, w którym choruje 
zarówno dusza (psychika), jak i ciało, a zatem staje się problemem zarówno rozpatrywanym w 
kontekście   psychologicznym,   jak   i   medycznym.   Choroba   wywoływana   jest   negatywnym 
stosunkiem do samego siebie, słabym wewnętrznym poczuciem bezpieczeństwa, niską samooceną, 
niewielkim bądź wręcz zerowym wsparciem ze strony bliskich, słabym poczuciem kontroli nad 
swoim   życiem,   brakiem   zaufania   do   siebie   oraz   do   własnych   możliwości,   które   w   zupełnie 
normalnych warunkach pozwoliłyby oprzeć się negatywnym wpływom stresu. W związku z tym 
problem anoreksji coraz częściej rozpatruje się w kontekście patologicznego sposobu radzenia sobie 
zarówno z problemami dnia codziennego, jak i w sytuacjach trudnych. 

Anoreksja nie pojawia się nagle. Jest ona pielęgnowana przez lata zarówno przez chorego, 

jak i jego otoczenie, prowadząc w wielu przypadkach do wycieńczenia organizmu i śmierci.

2.

HISTORIA ANOREKSJI

 

 

Anoreksja (podobnie, jak inne zaburzenia) jest zjawiskiem istniejącym od wielu setek lat. 

Można nawet posunąć się do stwierdzenia, że istnieje tak długo, jak istnieje człowiek. Wraz z 
rozwojem człowieka, ewoluuje i przybiera różne postacie.

Przykłady głodzenia się udokumentowano już w kontekście żywotów świętych, którzy 

radykalnie poszcząc doprowadzali się do skrajnego wyniszczenia a nawet do śmierci. Post był po 
pierwsze środkiem, który ułatwiał kontakt z sacrum (sferą świętości), po drugie był sposobem przed 
siłami diabolicznymi. Aspekty te również możemy odnaleźć w judaizmie oraz chrześcijaństwie. 
Post   rozumiany   był   również   w   aspekcie   pokuty,   żalu   za   grzechy,   samoukarania   czy   też 
samoupokorzenia.

W czasach średniowiecznych osoby odmawiające przyjmowania pokarmu utożsamiano z 

bóstwem i traktowano, jako istoty obdarzone nadludzkimi mocami, które mogły wywierać silny 
wpływ społeczny. Jednym z przykładów jest św. Katarzyna z Sieny, która praktykowała post, jako 
wyraz   oddania   Bogu   i   poszukiwania   własnej   drogi   do   świętości.   Zmarła   w   wieku   33   lat   z 
wyczerpania   oraz   wyniszczenia   organizmu.   Historycy   medycyny   podkreślają,   że   motywy 
podejmowania głodówek były bardzo różne, zaś część osób głodujących znajdowała się w grupie 
ryzyka   rozwinięcia   zaburzeń   odżywiania,   niezależnie   od   motywów   podejmowania   owych 
głodówek.   Zachowania   związane   z   podejmowaniem   drastycznych   głodówek   (postów,   diet) 
posiadają pewną prawidłowość. Związane są one bowiem z czynnikami kulturowymi, przemianami 
świadomości społecznej, religijnej a także ze zmianą w postrzeganiu ciała i potrzeb człowieka. 
Warto również zaznaczyć, iż nie wszystkie osoby praktykujące głodówki możemy zakwalifikować 
do   grupy   osób   przejawiających   zaburzenia   odżywiania,   albowiem   większość   tych   osób 
podejmowała decyzje o głodówce świadomie, kierując się swoimi przekonaniami religijnymi.

W   okresie   Baroku   obserwuje   się   jakby   zaostrzenie   praktyk   ascetycznych.   Następuje 

również   rozwój   nauki   i   medycyny,   czego   wyrazem   jest   opisanie   przez   angielskiego   lekarza 

background image

Richarda Mortona przypadku „nerwowego odżywiania się” , które zostało wywołane „smutkiem i 
lekiem w opiece”. Przypadek ten został uznany za jeden z pierwszych naukowych opisów anoreksji, 
który przez samego Mortona uznawany był za przypadek gruźlicy o atopowych objawach.

Epoka Oświecenia niesie ze sobą coraz dokładniejsze opisy jadłowstrętu psychicznego. W 

roku 1840 francuski lekarz Fleury Imbert dokonał podziału na anoreksję żołądkową i anoreksję 
nerwową. Trzydzieści trzy lata później (1873 r) w dwóch niezależnych ośrodkach znajdujących się 
w Londynie i Paryżu po raz pierwszy pojawił się pełny opis jadłowstrętu psychicznego, który jest 
aktualny do dnia dzisiejszego. Dokonali go William Witney Gull oraz Ernest Charles Lasegue, 
których obecnie traktuje się, jako twórców współczesnej koncepcji anoreksji.

Na początku XX wieku pogląd Gulla i Lasequa dotyczący roli czynników psychicznych, 

jak i rodzinnych w etiologii jadłowstrętu psychicznego - kontynuowali Charcot, Janet oraz Freud.

Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte zaowocowały wzrostem zainteresowania anoreksją, 

prowadząc do pojawienia się nowych strategii terapeutycznych, zmiany stosunku zarówno lekarzy, 
jak personalu szpitalnego do osób dotkniętych zaburzeniami odżywiania, a także zaproponowano 
podział   jadłowstrętu   psychicznego   na   różne   tzw.   subkategorie.   W   roku   1979   Gerald   Russel 
przedstawił osobne kryteria dla bulimii, traktując ja jako zupełnie niezależną jednostkę chorobową, 
która dotychczas była utożsamiana z anoreksją w odmiennej postaci.

Początek   lat   dziewięćdziesiątych   to   rozwój   nauki   zarówno   w   zakresie   molekularnych 

podstaw dziedziczenia, jak i biochemii mózgu, a co za tym idzie rozumienie etiologii zaburzeń 
odżywiania w kontekście dziedziczenia i nieprawidłowości ze strony neuroprzekaźników takich jak 
np. w przypadku anoreksji – niedoboru serotoniny w przestrzeni międzysynaptycznej.

Spory naukowców dotyczące etiologii, leczenia czy tez klasyfikacji anoreksji są aktualne 

do dnia dzisiejszego. Coraz częściej mówi się jednak o polietiologicznym podejściu w rozumieniu 
przyczyn jadłowstrętu.

3. SPOSOBY DEFINIOWANIA ANOREKSJI

 

 

Pojęcia „anoreksja” pochodzi z języka greckiego i oznacza „brak” - „an”, „łaknienia” - 

„orexis” i jest ogólnym określeniem na brak łaknienia lub awersję do pokarmu. Wielu badaczy 
uważa, że słowo anoreksja jest tylko w połowie właściwie użytym określeniem. Termin ten jest jak 
najbardziej   odpowiedni   wtedy,   gdy  używamy   go   w   kontekście   jednego   z   objawów,   nota   bene 
charakterystycznego dla wielu chorób nowotworowych. W związku z powyższym nie do końca 
zasadne   jest   używanie   terminologii   „anoreksja”   w   odniesieniu   do   jednostki   chorobowej,   która 
manifestowana   jest   poprzez   odmowę   przyjmowania   pokarmów.   Osoby   z   jadłowstrętem 
psychicznym   z   jednej   strony   zaprzeczają   publicznie   jakoby   odczuwały   głód,   z   drugiej   zaś 
przynajmniej na początki choroby niemalże nieustannie go odczuwają i walczą z jego symptomami.

Arthut H.Crisp twierdzi, że jednym z najdotkliwszych „cierpień” osoby z anoreksją jest 

rozdarcie pomiędzy pragnieniem jedzenia, a lękiem przed konsekwencją spożycia pokarmu.

1

Bilikiewicz jadłowstręt psychiczny określa jako „zaburzenie charakteryzujące się celową 

utratą masy ciała wywołaną i często podtrzymywaną przez pacjenta,(...). Bardziej właściwe byłoby 
mówienie o jadłowstręcie psychopodobnym

2

, z kolei Jakubik, jako „celowe dążenie do utraty wagi 

ciała, wywołane i/ lub podtrzymywane przez pacjenta, zazwyczaj wiąże się  z lękiem przed utratą 
zgrabnej sylwetki, a dążenie do szczupłości przybiera często postać idei nadwartościowej

3

.

Powyższe definicja  oddają charakter opisywanego zaburzenia.
Współczesny  międzynarodowy system  klasyfikacji  (ICD-10)    definiuje  anoreksję,  jako 

„jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa) jest zaburzeniem charakteryzującym się celową utratą 

1 Starzomska M. „Anoreksja. Trudne pytania”, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, s.13
2 Bilikiewicz A. „Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny”. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 

384

3 Jakubik A. „Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowościowe i zachowania dorosłych”, Kraków, Wydawnictwo 

Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 103

background image

wagi   wywołaną  i/   albo   podtrzymywaną  przez   pacjenta.(...).   Jadłowstręt   psychiczny   stanowi 
niezależny zespół w następującym  znaczeniu:
a)   Kliniczne   objawy   zespołu   są  łatwo   rozpoznawalne,   a   samo   rozpoznanie   jest   rzetelne   -   w  
rozpoznaniu klinicyści osiągają wysoką zgodność;
b)   Badania   katamnestyczne   wykazują,  że   spośród   pacjentów,   którzy   nie   powrócili   do   zdrowia,  
ujawnia nadal te same objawy jadłowstrętu psychicznego w postaci przewlekłej

4

.

Warto zaznaczyć, że anoreksja, jako osobna jednostka nozologiczna ma zarówno swoje 

miejsce   w   systemie   klasyfikacji   zaburzeń   psychicznych,   opracowanym   w   2000   roku   przez 
Amerykańskie   Towarzystwo   Psychiatryczne,   jak   i   w   wyżej   wspomnianym   międzynarodowym 
systemie   klasyfikacyjnym   opracowanym   przez   Światową   Organizację   Zdrowia   w   1992   roku   i 
obowiązującym   od   1997   roku   w   Polsce.   Europejski   system   klasyfikacji   (ICD-10)   anoreksję 
umieszcza w grupie zaburzeń odżywiania, zakwalifikowanych do szerszej kategorii tzw. zespołów 
behawioralnych związanych z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi. W systemie 
klasyfikacji   zaburzeń   psychicznych   ta   jednostka   chorobowa   mieści   się   w   grupie   zaburzeń 
odżywiania   wraz   z   żarłocznością   psychiczna   (bulimią)   i   innymi   nieokreślonymi   zaburzeniami 
odżywiania. 

Współcześnie   uważa   się,   że   jadłowstręt   psychiczny  obejmuje   kilka   zaburzeń.   Ponadto 

ulega on podziałowi na tzw. postać pierwotną lub pierwotną i wtórną (organiczną), rozumiana jako 
wyniszczenie   spowodowane   zmianami   w   okolicy   podwzgórza,   w   której   znajdują   się   ośrodki 
regulujące pobór i wydatkowanie energii, lub też powstałym w następstwie przewlekłej choroby 
somatycznej.

4. TYPY ANOREKSJI

 

 

Amerykański   system   klasyfikacyjny   rozróżnia   dwa   typy   anoreksji   –   restrykcyjny   i 

bulimiczny.

Typ restrykcyjny zwany jest również ograniczającym. W obrazie klinicznym anoreksji nie 

stwierdza   się   niekontrolowanego   objadania,   prowokowania   wymiotów,   czy   też   nadużywania 
środków przeczyszczających lub odwodniających.   Chorzy ograniczają spożywanie posiłków, zaś 
temu ograniczeniu towarzyszy silne uczucie niezaspokojonego głodu. Uczucie to powoli zanika 
wraz   z   rozwojem   choroby.   Przyjmowanie   jakiegokolwiek   pokarmu   daje   natomiast   bardzo 
nieprzyjemne objawy – pełność w żołądku, obciążenie jelit. Uruchamia również natrętne myśli i 
odkładaniu się tkanki tłuszczowej natychmiast po spożyciu posiłku.

Typ bulimiczny zwany żarłoczno – wydalającym, często jest mylony z innym zaburzeniem 

jedzenia,   jakim   jest   bulimia.   W   obrazie   klinicznym   tego   typu   anoreksji   stwierdza   się 
niekontrolowane objadanie się (chorym bowiem nie udaje się opanować uczucia głodu), które jest 
reakcją   głodzonego   organizmu.   Napadom   objadania   się   towarzyszy   redukcja   napięcia 
psychicznego,   a   następnie   poczucie   winy,   które   prowadzi   do   wywoływania   przez   chorych 
wymiotów   a   także   do   zażywania   środków   przeczyszczających   i   moczopędnych.   Taki   typ 
oczyszczenia organizmu wg. osoby „dotknięte” tym typem anoreksji, zmniejsza ilość zjedzonych 
kalorii, a także zmniejsza poczucie lęku i samej winy.

5. PRZYCZYNY ANOREKSJI

 

 

Jadłowstręt   psychiczny   występuje   zdecydowanie   częściej   u   dziewcząt   aniżeli   u 

chłopców. Może być to m.in. następstwem sporej presji społecznej wywieranej na dziewczęta, a 
dotyczącej kształtów oraz wymiarów ciała. Ponadto chłopcy przezywają generalnie mniejszy stres 
związany z okresem biologicznego dojrzewania, który zaczyna się później niż u dziewcząt, a co 

4 Pużyński, Wciórka „Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania wg ICD-10. Opisy kliniczne i 

wskazówki diagnostyczne”, Kraków, Vesalius, s. 151-152

background image

znowu sprzyja uzyskiwania większego wsparcia.

Anoreksja  występuje  praktycznie   w każdym  regionie  geograficznym,   jak  i  w  każdej 

kulturze. Jest chorobą, pomimo że zaczyna się bardzo niewinnie. Przyczyn jej zaś wystąpienia jest 
wiele i są one bardzo różne. 

Do owych przyczyn zaliczamy:

 zaburzone   postrzeganie   obrazu   własnego   ciała   (chory   nie   widzi   u   siebie 

wyniszczenia oraz swojej „chudości”),

 niezadowolenie z figury (to niezadowolenie prowadzi do obsesyjnego myślenia o 

jedzeniu i równocześnie strachu przed przybraniem na wadze, co znowu powoduje stosowanie 
wszelakich diet odchudzających, które znowu zwiększają ryzyko zaburzeń jedzenia),

 przekonanie, że szczupła sylwetka pomaga w życiu (ułatwia zdobycie np. dobrej 

pracy, chłopaka a także zapewnia sympatie wśród rówieśników a nawet pozycję w rodzinie),

 negatywny stosunek do dojrzewania (dziewczęta cierpiące na anoreksję zaprzeczają 

własnej seksualności, unikają kontaktów z innymi osobami, zwłaszcza z chłopcami),

 lęk przed dorosłością (obawa przed dojrzałością zarówno fizyczna, jak i psychiczną; 

unikanie jedzenia sylwetka zbytnio nie zmienia się, pozostając podobna do sylwetki dziecka przed 
okresem pokwitania, zaś miesiączka nie pojawia wcale lub zanika),

 niska samoocena, brak wiary w siebie (osoby chore na anoreksję charakteryzuje duża 

potrzeba   sukcesu   ale   równocześnie   niepewność,   lęk   przed   niepowodzeniami;   są   nadmiernie 
krytyczne w stosunku do samych siebie).

6. OBJAWY ANOREKSJI

 

 

Anoreksja jest chorobą, której bez wątpienia nie można bagatelizować. Początki choroby 

są „niewinne” i dlatego bardzo często niezauważalne przez otoczenie. Niekiedy osoby „chude” z 
natury uważane są za anorektyczki/ anorektyków, zaś osoby z większa masa ciała nie są brane pod 
uwagę, jako ewentualni chorzy. Błędem jest ocenianie stanu psychicznego tylko po masie ciała i 
równocześnie stawianie „diagnozy” ostwierdzającej – chory/ zdrowy.

Anoreksja zaczyna się w momencie nadwagi (niekiedy pozornej nadwagi) a wychudzone 

ciało   jest   dopiero   efektem   długiego   głodzenia   się.   Ograniczenie   ilości,   częstotliwości   i   jakości 
posiłków odbywa się stopniowo. Początkowo stosowane są różnego rodzaju diety, które z biegiem 
czasu staja się coraz bardziej rygorystyczne, zaś ich skutki są zauważalne dopiero po dłuższym 
czasie.

Anoreksja najczęściej zaczyna się w wieku dojrzewania i początkowo można ją w dosyć 

prosty sposób ukryć pod pozorem np. zdrowego trybu życia. W taki sposób ukrywany, maskowany 
jadłowstręt psychiczny pozwala na rozwijanie się niepostrzeżenie choroby, nawet przed samymi 
chorymi, którzy żyją  w przekonaniu, że  kontrolują swoje odchudzanie, a  nie jedzą bo jednym 
słowem nie odczuwają głodu.

Zdiagnozowanie anoreksji jest niesamowicie trudne, albowiem osoby cierpiące na nią 

długo pozostają dynamiczne, aktywne, pełne sił witalnych, pomimo odmawiania sobie pokarmów.

Symptomów anoreksji jest wiele. Zaliczamy do nich:
 ścisłe ograniczenie posiłków,
 spożywanie   posiłków   w   bardzo   specyficzny   sposób   (rozdrabnianie,   długie 

przeżuwanie), unikanie posiłków rodzinnych, spotkań ze znajomymi itp.,

 spora utrata wagi w dość krótkim czasie i równoczesne przekonanie, że nadal są „za 

grube”,

 obsesja na punkcie ćwiczeń fizycznych,
 styl ubierania – luźne stroje, mające na celu zamaskowanie ich wychudzonego ciała 

oraz nieadekwatny ubiór do pogody, wynikający z ciągłego poczucia zimna (obniżona temperatura 
ciała),

 omdlenia,

background image

 zanik miesiączki u dziewcząt,
 niski poziom dojrzałości płciowej,
 zaburzenia układu trawiennego, zmiany skórne, arytmia,
 problemy w kontaktach z innymi,
 szczególny zapał do nauki, dążenie do perfekcji,
 zmiany nastrojów, stany depresyjne.

Anoreksja przede wszystkim „dotyka” dziewczęta (o czym wcześniej wspomniano w 

niniejszej   pracy),   co   nie   oznacza   że   tylko   tą   płeć.   Występuje   ona   również   u   chłopców   i 
charakteryzuje się takimi samymi objawami. Jednym z różniących się objawów jest zaburzenie 
potencji oraz spadek zainteresowania seksualnego.

Pomimo iż w początkowych stadiach anoreksji, objawy jej pojawienia się są trudne do 

zauważenia, należy pamiętać aby nie ignorować najmniejszych podejrzeń, sygnałów czy objawów 
choroby, albowiem im wcześniej zauważona, tym większa szansa na wyzdrowienie.

7. POWIKŁANIA SOMATYCZNE W ANOREKSJI

 

 

Wiemy już, że anoreksja jest złożonym zaburzeniem psychicznym, objawiającym się 

poprzez obsesyjne ograniczanie jedzenia, prowadzące do braku kontroli nad sposobem odżywiania. 
Wraz   z   ograniczeniem   ilości   pożywienia   ograniczają   dostarczanie   do   organizmu   wszelakich 
składników odżywczych, w tym witamin i składników mineralnych. Brak cynku powoduje dalszy 
spadek apetytu, a co za tym idzie spadek masy ciała. Anoreksja prowadzi do poważnych zakłóceń 
biochemicznych, jak również zaburzeń czynności wielu narządów i układów. W zależności od fazy 
choroby, jak i stopnia wyniszczenia organizmu występują różne zaburzenia somatyczne, które mogą 
być przyczyną trwałych zmian narządów wewnętrznych, a nawet zagrożenia życia.

Do objawów somatycznych zaliczamy zaburzenia:
 układu krążenia (bradykardia, zaburzenia rytmu serca, spadki ciśnienia tętniczego 

krwi,   zmiany   w   EKG,   zanik   mięśnia   sercowego,   przedwczesne   skurcze   komorowe,   szmery 
sercowe,

 układu pokarmowego (uczucie pełności, wzdęcia brzucha i towarzyszący im często 

ból, zaparcia, wymioty, próchnica, ubytki szkliwa, zespół jelita drażliwego, zapalenie trzustki),

 układu wydalniczego (niewydolność nerek),
 układu   krwionośnego   (zaburzenia   krzepnięcia   i   fibrynolizy,   czyli   rozpuszczania 

skrzepu, zmiany zakrzepowe),

 gospodarki wodno – elektrolitowej (hipokalcemia prowadząca do zaburzeń serca, 

hiponatremia powodująca zaburzenia orientacji, krążenia, osłabienie mięśniowe; hipomagnezemia – 
objawiająca się kurczami mięśni, kolkami, zaburzeniami serca, kwasica metaboliczna),

 czynności tarczycy,
 mineralizacji tkanki kostnej.
Osoby   chore   na   anoreksję   narażeni   są   na   wszelakie   infekcje,   co   jest   konsekwencją 

wyniszczenia   i   wycieńczenia   organizmu,   a   co   powoduje   załamanie   się   mechanizmów 
odpornościowych   i   zwiększenie   podatności   na   zakażenia.   Ponadto   w   anoreksji   występują 
zahamowania rozwoju psychoseksualnego, a u dziewcząt zanik miesiączki, mogący prowadzić z 
kolei do bezpłodności; oraz:

 zmiany hormonalne,
 anemia,
 zaburzenia regulacji temperatury ciała,
 hipotermia,
 symptom   „twarzy   wiewiórki”   wywołany   obrzękiem   gruczołów   ślinowych 

(zaokrąglona głowa, odstające uszy).

Wszystkie wymienione wyżej objawy somatyczne są skutkiem długotrwałego głodzenia 

background image

się i idącym za tym wyniszczeniem organizmu. Powodują one niewyobrażalne, nie do odwrócenia 
szkody w organiźmie.  

8. ROZPOZNANIE I LECZENIE ANOREKSJ I PRZYCZYNY

 

 

Do   sygnałów   ostrzegawczych,   które   świadczą   o   początku   zaburzenia,   o   początku 

choroby zaliczamy:

 liczne książki, czasopisma na temat diet u osoby chorej,
 obsesyjne wręcz przeglądanie portali/ stron internetowych poświęconych tematom 

odchudzania,

 stosowanie diet,
 częste zmiany odżywiania,
 przeglądanie stron www propagujących anoreksję,
 opuszczanie posiłków rodzinnych,
 chodzenie bezpośrednio po każdym posiłku do toalety,
 wielokrotne korzystanie z prysznica w ciągu dnia, a zwłaszcza zaraz po spożytym 

posiłku.

Powyższe sygnały są „czerwoną lampka”, która ostrzega, że dana osoba ma problem i 

być   może   mamy   do   czynienia   z   osobą   chora   na   anoreksję.   Należy   niewątpliwie   baczniej 
obserwować taka osobę oraz wzmożyć czujność.

Jeśli pojawią się kolejne sygnały typu:
 intensywne ćwiczenia fizyczne,
 epizody przeczyszczania się,
 widoczna utrata wagi ciała,
 przesadnie skrupulatne liczenie kalorii,
 ważenie spożywanych posiłków,
 odmawiania jedzenia z przyjaciółmi oraz rodziną,
to niewątpliwie należy poczynić dalsze kroki, w celu postawienia diagnozy przez lekarza 

oraz   ustalenia   procesu   leczenia.   Zawsze   należy   pamiętać,   że   im   szybciej   zaburzenie   zostanie 
rozpoznane, tym większa szansa na wyzdrowienie.

W dzisiejszych czasach anoreksja jest uleczalna w 60%. Niestety jednak nadal ok. 30% 

to przedwczesna śmierć z powodu zagłodzenia lub samounicestwienia.

Leczenie jadłowstrętu psychicznego polega na podwyższeniu masy ciała oraz oczywiście 

uzupełnieniu brakujących składników w organizmie. Ponadto bardzo istotnym etapem leczenia jest 
psychoterapia, której celem jest zaakceptowania przez pacjenta własnego ciała, płci, budowanie 
realistycznego obrazu samego siebie a także nawiązywanie więzi z innymi ludźmi, w szczególności 
z najbliższą rodziną.

Leczenie powinno być kompleksowe i zróżnicowane oraz na tyle długie, aby każda osoba 

we własnym tempie znalazła takie sposoby przezywania samego siebie, swoich emocji a także 
spraw  życiowych  a  także  nabyła   umiejętności  i  wiedzę  pozwalające  na  lepsze  funkcjonowanie 
zarówno psychiczne, jak i społeczne.

9.

MITY O ANOREKSJI

 

 

Istnieje   wiele   błędnych   przekonań   dotyczących   anoreksji.   często   przekonania   te   są 

wykorzystywane przez osoby chore, aby zaprzeczać iż mają poważny problem.

Poniżej kilka mitów i faktów dotyczących jadłowstrętu psychicznego.

 Na anoreksję chorują tylko kobiety.
 Anoreksja to choroba nastolatek z bogatych domów.

background image

 Anoreksja jest fanaberią, a najlepszy sposób na wyjście z niej to po prostu normalne 

jedzenie.

 Ktoś, kto je trzy posiłki dziennie na pewno nie ma anoreksji.
 Anoreksja oznacza samokontrolę i siłę charakteru.
 Anoreksja jest dziedziczna.
 Anorektycy nic nie jedzą.
 Chorzy na anoreksję są bardzo chudzi.
 Osoba, która je słodycze oraz mięso nigdy nie będzie chora na anoreksję.
 Anoreksję stwierdza się u kobiet, gdy przestana miesiączkować.
 Z anoreksji można wyleczyć się samemu.
 Anorektycy zamiast jeść, piją dużo wody.
 Chorzy uważają, że środki przeczyszczające i moczopędne   prowadzą do szybkiej 

utraty wagi.

 Zaburzenia odżywiania dotykają tylko osoby w okresie dojrzewania.

10. ZAKOŃCZENIE

 

 

XXI wiek to czas, kiedy zarówno naturalny, jak i zdrowy stosunek do jedzenia stał się 

rzadkością, pomimo iż pobieranie pokarmów to podstawowa i bezapelacyjnie naturalna funkcja 
każdego organizmu, który chce żyć, który chce przetrwać.

Jedzenie wynika z naturalnych potrzeb organizmu i powinno prowadzić do zaspokojenia 

głodu. Dodatkowo może dostarczać szczególnych wrażeń zmysłowych, zarówno dla wzroku, jak i 
węchu czy tez smaku i prowadzić do odczuwania przyjemności. Kiedy jednak np. kult szczupłej 
sylwetki   prowadzi   do   drastycznych   diet,   które   z   czasem   prowadzą,   zwłaszcza   przy   pewnych 
predyspozycjach   psychicznych,   do   głodzenia   się   lub   tez   odrzucania   tradycyjnych   norm 
żywieniowych, należy zadać sobie pytanie: Czy aby to nie pierwsze kroki rozwijającej się groźnej 
w skutkach choroby? Choroby zwanej ANOREKSJĄ.

Anoreksja   to   choroba,   której   źródło   leży   w   psychice   człowieka.   Kliniczny   przebieg 

choroby (jak wynika z powyższej pracy) wskazuje, że poza psychicznymi symptomami choroby, 
występuje wiele symptomów o podłożu somatycznym. Choruje nasza psychika, ale choruje również 
nasze ciało. Błędem byłoby zatem twierdzić, iż anoreksja to jedynie choroba dotykająca naszej 
„psyche”. Błędem byłoby również uważać, że jedynie nasza psychika doznaje wskutek choroby 
poważnych szkód, uszczerbków. Jak wynika bowiem z powyższej pracy, przyczyny leżą po stronie 
dysfunkcji psychicznych, lecz szkód będących następstwem choroby, nie doznaje jedynie nasza 
psychika lecz cały nasz organizm. Nie tylko psychika doznaje wycieńczenia i wyniszczenia lecz 
również całe nasze ciało.

„Mam na imię Weronika. Mam 17 lat. Od trzech lat karmię się głównie głodem. Leczę się  

od 8 mies. w szpitalu, pod okiem specjalistów - oczywiście są to specjaliści od chorób, nie od  
naprawiania życia, więc nie wierzę w to, że mogliby mi pomóc. (…) Mam skurcze nadgarstków -  
czasem mi się to zdarza. Wtedy to, co trzymam w rękach nagle staje się niewyobrażalnie ciężkie.  
Same dłonie mają ogromną powierzchnię, są ciężkie i jakby nagle ożywają i zamierają równie  
szybko   i   nagle   -   same   się   wykręcają   w   dziwne   szyfry,   a   potem   schną   -   nie   czuję   ich.
Nie mogę utrzymać długopisu w dłoni, bo palce na zmianę prostują się i zaciskają w pięść. Napiszę  
jutro. (…) Podobno  mam skurczony  żołądek  i  wyniszczony układ  pokarmowy.  Anna  podaje  mi  
wyciągnięte z lodówki zamrożone papki jedzenia, które muszę jeść co półtorej godziny. Nienawidzę  
pory posiłku. Nie chcę jeść - dlaczego muszę? Czy nie byłoby pięknie żyć samym powietrzem i  
wodą? (…) 

Weronika zasnęła. Śpi. Nie obudzi się już. Teraz jest jej lepiej...Anna”.

background image

BIBLIOGRAFIA i NETOGRAFIA

1.

Blizkiewicz A. „Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny”, Wydawnictwo 

Lekarskie PZWL, Warszawa 2004r.

2.

Jakubik A. „Zanurzenia nerwicowe, zaburzenia osobowościowe i zachowania 

dorosłych”, Wydawnictwo Uniwersytetu jagiellońskiego, Kraków 1994r.

3.

Mroczkowska, Ziółkowska, Cwojdzińska „Zaburzenia odżywiania”, Wydawnictwo 

Naukowe SCHOLARIS, Warszawa 2007r.

4.

Pużyński, Wciórka „Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania wg 

ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne”, Vesalius, Kraków 2000r.

5.

Starzomska M „Anoreksja. Trudne pytania”, Oficyna Wydawnicza, Kraków 2006r.

6.

Żechowski C. „Historia badań nad jadłowstrętem psychicznym. Postępy Psychiatrii i 

Neurologii” - kwartalnik.

7.

http://mamamadzizsosnowca.blog.onet.pl/2008/05/25/pamietnik-anorektyczki/