Patrologia - (nazwa, przedmiot), – (gr. pater – ojciec, logos – nauka), – nauka o Ojcach. Jest
częścią literatury wczesnochrześcijańskiej, obejmującą autorów starożytnych, którzy zajmowali
się teologią. Termin ten został po raz pierwszy użyty przez luterańskiego teologa Jana
Gerharda, jako tytuł jego dzieła wydanego w Jenie w 1653 r.
Patrystyka - jest to dyscyplina ściśle teologiczna zajmująca się badaniem nauki Ojców
Kościoła. Współcześnie terminem tym określa się studium myśli, idei i doktryny Ojców
Kościoła. Pojawił się w XVII w. najpierw w kręgu teologii luterańskiej.
Ojciec Kościoła – apostołowie poprzez głoszenie ewangelii wszystkim wiernym, którzy gotowi
byli przyjąć chrzest stawali się nauczycielami. Taką działalność nauczycielską nazywali
„powołaniem do życia”. Zatem, tego, który „powołuje do życia” nazywamy ojcem. Apostołowie
poprzez swoje duszpasterstwo stawali się sprawcami nowego życia w Chrystusie, czyli inaczej
mówiąc byli ojcami nowej, prawdziwej wiary, którą krzewili w wiernych zgodnie ze słowami
Jezusa. Lecz z biegiem czasu termin ojciec kościoła ewoluował i przyjęło się określanie nim
wszystkich innych wybitnych mistrzów słowa mówionego i pisanego, świadków tradycji.
Ponieważ zajmowali oni ważną pozycję nauczycieli Kościoła powszechnego zaczęto nazywać ich
„Ojcami Kościoła”.
Doctrina orthodoxa – prawowierność nauki nauka przylega do Nauczycielskiego
Urzędu Kościoła
Approbatio Ecclesiae – akceptacja ze strony Kościoła jeżeli odwoływano się do nauki
danego autora to aprobowano go (Orygenes)
Sanctitas vitae – świętość życia
Antiquitas – starożytność – okres życia od momentu śmierci ostatniego z apostołów (II
wiek) do 636 – śmierć św. Izydora z Sewilli (ostatniego Ojca Kościoła na Zachodzie); 749 –
śmierć Jana Damasceńskiego (Ostatniego Ojca Kościoła na Wschodzie)
Warunki, by być uznanym za Ojca Kościoła:
Pisarze wczesnochrześcijańscy – ci, którzy tworzyli w starożytności chrześcijańskiej. (nie
spełniają pozostałych trzech punktów)
Doktor Kościoła – tytuł ten nadaje się wielkim świętym, którzy w swych pismach wyróżniali
się prawowiernością i wybitną wiedzą teologiczną niezależnie od czasu, w którym żyli i działali.
Na 32 tytuły „doktora Kościoła”, które nadano do 1978 r. Połowa przypada ojcom Kościoła. Są
nimi:
a. Hilary z Poitiers 1. Atanazy Wielki
b. Ambroży 2. Efrem Syryjski
c. Hieronim 3. Bazyli Wielki
d. Augustyn 4. Cyryl Jerozolimski
e. Piotr Chryzolog 5. Grzegorz z Nazjanzu
f. Leon Wielki 6. Jan Chryzostom
g. Grzegorz Wielki 7. Cyryl Aleksandryjski
h. Izydor z Sewilli 8. Jan Damasceński
na Zachodzie na Wschodzie
Czterech podkreślonych z Kościoła Wschodniego i Zachodniego nosi tytuły „Wielkich doktorów
Kościoła”.
Opisanie życia i działalności Ojców Kościoła
Przedstawienie Ojców, jako świadków Tradycji
Określenie dorobku poszczególnych Ojców
Przygotowanie krytycznych opracowań tekstu
Cele patrologii:
Środowisko geograficzne – basen Morza Śródziemnego. Większość pisarzy pisała po grecku
lub po łacinie; do III w. dominował na zachodzie i wschodzie grecki, później na zachodzie
priorytet objęła łacina a na wchodzie obok greki pojawił się koptyjski, syryjski i armeński
(ormiański).
Podział patrologii:
Ewangelia ……| 325 451 636\749
202
325 – sobór w Nicei; 451 – sobór w Chalcedonie; 202 – śmierć Ireneusza z Lionu.
a)
Tematyka koncentruje się wokół organizacji życia kościelnego oraz obrony
chrześcijaństwa z zewnątrz (prześladowania) jak i wewnątrz (herezje). Powstają
pierwsze teksty liturgiczne, przepisy prawodawstwa kościelnego (Skład
Apostolski, Didache) oraz apokryfy N. T. Pojawiają się nazwiska pierwszych
pisarzy – Ojców Apostolskich (aut. Didache, Klemens Rzymski, Ignacy
Okres pierwszy dzieli się na 2 części: a) od I w. do 202; b) od 202 do 325.
Patrologia - 09.10.10
Patrologia Strona 1
