background image

I wykład :  
 
1.

Wyjaśnić pojęcia : ochrona własności intelektualnej, własność intelektualna, prawo 

własności intelektualnej.

 

 
-

Ochrona własności intelektualnej jest ochroną praw odnoszących się do własności 

intelektualnej.  

-

Własność intelektualna – zbiorcze określenie grupy monopoli prawnych, obejmujące 

niektóre dobra niematerialne (prawo autorskie) oraz niektóre własności przemysłowe 
(patenty oraz znaki towarowe). 
 

-

Prawo własności intelektualnej (prawo o dobrach niematerialnych) - termin 

obejmujący elementy różnych działów prawa, regulujące zasady korzystania z tzn. 
własności intelektualnej. 
Tak rozumiane prawo własności intelektualnej dają uprawnionym osobom możliwość 
zakazania innym pełnego korzystania z utworów, koncepcji lub znaków będących 
przedmiotem ochrony. 

 
 

2. Opisz ewolucję prawa autorskiego w Polsce . 

 

Wraz z odzyskaniem niepodległości państwo polskie dziedziczyło po państwach 
zaborczych 4 różne systemy praw autorskich. Systemy praw autorskich 
obowiązujących w Polsce po I wojnie światowej : 

- za

bór niemiecki : ustawa z dnia 19 czerwca 1901 „ o prawie autorskim na dziełach 

literackich i muzycznych z dnia 9 stycznia 1907  o prawach autorskich na dziełach 
plastycznych i fotograficznych  

- zabór austriacki : ustawa z dnia 26 grudnia 1896 o prawie autorskim do utworów 
literatury, sztuki i fotografii 

- zabór rosyjski : ustawa z dnia 20 marca 1911 o prawie autorskim 

tereny Spisz i Orawy : węierska ustawa z dnia 26 kwietnia 1884  prawie autorskim 

 
 
 

 
3. Scharakteryzuj krótko ustawę z dn. 29.03.1926r. o prawie autorskim

 

1)Przystąpienie Polski do konwencji berneńskiej 28 stycznia 1920r. wymusiło 
podjęcie działań zmierzających do powstania jednolitego ustawodawstwa 
autorskiego. 
2)Ministerstwo sztuki i Kultury w marcu 1920r. powierzyło F. Zollowi opracowania 
projektu o prawie autorskim. 
3)Projekt został uchwalony przez Sejm i Senat jako ustawa z dnia 29 marca 1926r. o 
prawie autorskim. 
4)Nowa ustawa wnosiła 'wiele nowych wartości do światowego dorobku kultury 

background image

prawniczej'. 
5)Przedmiot praw autorskich został potraktowany szeroko. Był nim od ustalenia 
każdy przejaw działalności duchowej noszący piętno osobiste. 
6)Ustawodastwo polskie było niezwykle postępowe, np. autorskie prawa majątkowe 
wygasały z upływem 50 lat od śmierci twórcy. 
 

4. Wskaż przyczyny konieczności zmiany ustawy z dn. 10. 08. 52r. o prawie 
autorskim . 

 

Potrzeba zmian pierwszej ustawy i zastąpienia ją drugą wynikała z konieczności: 
a) doprecyzowania niejasnych lub wadliwych sformułowań. 
b)dostosowania ustawy do nowego Kodeksu karnego i Kodeksu post

ępowania 

cywilnego. 
c)dostosowania przepisów ustawy do zmodyfikowanego tekstu konwencji 
berneńskiej. 
 

5. Podaj definicje prawa autorskiego. 

 

Dział prawa cywilnego obejmujący przede wszystkim normy zamieszczone w ustawie 
z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz normy 
zamieszczone w umowach międzynarodowych. 

Stanowi część prawa własności intelektualnej i oznacza w węższym znaczeniu zbiór 
przepisów wydanych z myślą o ochronie interesów twórców oraz stosunków 
prawnych związanych z tworzeniem utworów, korzystaniem z nich i ich ochroną. 

W szerszym znaczeniu pojęcie to obejmuje także regulacje odnoszące się do tzw. 
praw pokrewnych, a więc praw wyłącznych przyznawanych m.in. artystom, 
wykonawcom, producentom fonogramów, nadawcom radiowym i telewizyjnym. 

W znaczeniu przedmiotowym to zespół norm prawnych regulujących stosunki 
związane z dokonywaniem, eksploatacją i ochroną utworów oraz tzw. prawami 
pokrewnymi. 

 
6. Scharakteryzuj krótko systemy prawa autorskiego. 

 

1. Romański system droit dauteur  
Ochrona ustanowiona jest przede wszystkim ze względu na majątkowe i osobiste 
interesy twórców; w nawiązaniu do konstrukcji treści prawa autorskiego wyróżniamy 
2 modele prawa autorskiego: dualistyczny (np. Polska) i monistyczny. 

2.Anglosaski system copyright 
Traktuje prawo autorskie jako zespół uprawnień majątkowych, które służą ochronie 
interesów upranionego przedmiotu i mają zapewnić rozwój nauki i sztuki. System ten 
występuje m.in. w USA, Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, Japonii. 

 
7. Opisz modele prawa autorskiego. 

 

Monistyczny: 
-

zakłada, że prawo autorskie stanowi jedno prawo podmiotowe obejmujące zarówno 

uprawnienia osobiste, jak i majątkowe 
-

ze względu na obecność elementu prawa osobistego prawo autorskie nie może być 

przeniesione na inne osoby 

background image

-

koncepcja monistyczna została przyjęta m.in. w Niemczech 

Jednoczy w sobie uprawnienia o charakterze osobistym i majątkowym niemające 
cech samodzielnych praw. 

Dualistyczny: 
-

prawo autorskie składa się z dwóch odrębnych praw tj. autorskiego prawa 

osobisteg

o i autorskiego prawa majątkowego 

-

odrębność tych praw wynika z ich natury 

-

koncepcja ta została przyjęta m.in. we Francji, Włoszech, Hiszpanii i nazywana jest 

w niektórych ujęciach 'integralną' lub 'syntetyczną'. 
Zakłada, że prawo autorskie składa się z praw majątkowych ograniczonych w czasie 
oraz praw osobistych nieograniczonych w czasie. 

 
8. wymień i opisz zasady prawa autorskiego 

 

Przedmiotem ochrony prawa autorskiego są utwory i przedmioty praw pokrewnych. 
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o 
indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości 
przeznaczenia i sposobu wyrażania (utwór). 
Ochrona prawno-

autorska dotyczy nie rzeczy, lecz dóbr niematerialnych, istniejących 

niezależnie od przedmiotu materialnego, na którym dane dobro zostało utrwalone. 

 
9. Komu i czemu służy jednolity rynek własności intelektualnej dwóch krajów UE. 

 

-Konsumentom 
-

Przedsiębiorcom 

-

Twórcom własności inteleklualnej 

1)Pobudzaniu kreatywności i innowacji w celu wzrostu gospodarczego, wyższej 
jakości miejsc pracy i doskonałych produktów i usług w Europie. 
2)Stworzenie jednolitych przepisów chroniących własność intelektualną, w tym 
cyfrowych modeli przemysłowych. 
3)Zdynamizowaniu rozprzestrzeniania się wiedzy i wzmocnienia konkurencji w 
dziedzinie innowacji poprzez jednolitą ochronę patentową. 
4)Poprawieniu warunków udostępniania online chronionych prawem dóbr i usług w 
całej UE poprzez ulepszanie europejskich ram prawnych. 
5)Łatwiejszą walkę z podróbkami i piractwem. 
6)Wspieraniu szerokiego dostępu do dóbr i usług, chronionych na mocy prawa 
własności intelektualnej. 
7)Ujednoliceniu poziomu ochrony tajemnic handlowych i ochrony przed nielegalnymi 
kopiami. 
-

tajemnice handlowe należą do niematerialnych aktywów przedsiębiorstw - zalicza 

się do nich m.in. tajemnice techniczne i handlowe (np. listy klientów). 
-

nielegalne kopie produktów tworzy sie po to, by przypominały znane produkty 

markowe - 

nie uznaje się ich jednak za podróbki ze względu na pewnie cechy 

różniące. 

Podrabianie marek i produktów szkodzi producentom, firmom handlowym i 
konsumentom. Zuchwałe plagiaty i niskiej wartości podróbki są nie tylko 

background image

niebezpieczne, lecz róznież generują gigantyczne koszty. Niszczą kapitał i miejsca 
pracy. Żaden producent renomowanych produktów markowych nie może ustrzec sie 
przed podróbkami. 

Przedsiębiorstwa dysponują jednak środkami i metodami ochrony swoich marek i 
obsługiwania rynków. 

8)Rozszerzeniu ochrony oznaczeń geograficznych. 
9)Modernizacja systemu znaków towarowych. 

 

II wykład :  

 
1. Omów przesłanki powstania utworu współautorskiego. 

 

Przede wszystkim, co może wydawać się oczywiste, należy wskazać, że dziełem 
współtwórców musi być jeden utwór. Chodzi o to, aby wkłady poszczególnych 
twórców, tworzyły nową jakość, nowe dzieło, które będzie czerpało swoje atuty nie 
tylko z poszczególnych wkładów, ale także samo w sobie stanowiło coś zupełnie 
nowego, właśnie na skutek unikalnego połączenia twórczych wkładów

.

 

Po drugie, konieczna jest współpraca twórców. Współpraca ta powinna zaistnieć już 
na etapie tworzenia dzieła, czyli de facto – tworzenia wkładów poszczególnych 
współtwórców i przybrać formę porozumienia. Porozumienie to powinno w 
szczególności obejmować kwestie jakie wkłady wniosą poszczególni twórcy, jak 
będzie wyglądał utwór ostateczny, co będzie zawierał, harmonogram i termin 
ukończenia prac itd. Oczywiście porozumienie to nie musi być w żaden sposób 
sformalizowane, może przybrać nawet formę dorozumianą, byleby było zrozumiałe 
dla wszystkich współtwórców i zostało zgodnie przez nich przyjęte

.

 

 

2. Scharakteryzuj przesłanki powstania utworów połączonych oraz wskaż komu 
przysługują prawa autorskie od tych utworów. 

 

To połączenie może być skutkiem umowy autorów, którzy ustalają w niej zasady 
eksploatacji powstałej całości np. kto wyraża zgody osobom trzecim na korzystanie z 
całości, czy wolno przenieść prawa majątkowe do utworu i kto ma o tym decydować, 
w jakim zakresie można eksploatować oddzielnie utwory składowe, jak dzielić 
wynagrodzenia itd. Gdyby umowa tego nie regulowała, zgodnie z ustawą, do 
wykonywania praw autorskich do całości potrzebna jest zgoda wszystkich twórców 
dzieł składowych. Każdy jednak może wykonywać prawo autorskie co do utworu 
swojego, byleby bez uszczerbku dla powstałej całości. Odmowa jednego z twórców 
na eksp

loatację całości, rodzi roszczenie dla pozostałych o udzielenie zezwolenia, 

chyba żeby twórca odmawiający, miał słuszne podstawy odmowy np. naruszenie 
jego dóbr osobistych lub majątkowych mogące nastąpić w wyniku korzystania z 
połączonego utworu.

  

 
3.Omów 

szczególną rolę producenta ( wydawcy ) przy powstaniu utworów 

zbiorowych . 

 

Prawo wyróżnia także tzw. utwory zbiorowe, takie jak encyklopedie, leksykony, 
czasopisma. Pomimo, że przeważnie na treść utworów zbiorowych składają się 
utwory wielu autorów, to inicjatorem ich powstanie jest wydawca, producent. Jemu 
ustawa do całości takiego utworu przyznała autorskie prawa majątkowe, czyli prawo 
do decydowania o sposobach eksploatacji i otrzymywania wynagrodzenia. 

background image

Domniemywa się także, że wydawcy przysługuje prawo do tytułu utworu zbiorowego. 
Do poszczególnych części utworu zbiorowego, poszczególnych utworów, prawo 
przysługuje ich twórcom, chyba że przeniosą je na wydawcę. 

  

 
4. Wyjaśnij komu przysługują autorskie prawa osobiste i majątkowe w przypadku 
autorów zbiorowych. 

Odp. W 3.

 

 
5. Wskaż przesłanki powstania utworu pracowniczego 

 

Utworem pracowniczym jest utwór, który równocześnie spełnia dwie przesłanki: 

został dokonany przez osobę pozostającą w stosunku pracy, 

stworzenie utworu mieści się w zakresie obowiązków służbowych pracownika.

 

 

 
6. Wymień i scharakteryzuj cechy, które powinien posiadać utwór niematerialny

 

 

 

Do cech tych należy: stanowienie, że dany utwór jest rezultatem pracy człowieka, 

jest przejawem działalności twórczej (posiada charakter twórczy) oraz 
posiada charakter indywidualny

  

 
7. Wyjaśnij różnice pomiędzy utworem zależnym a inspirowanym. 

 

Utwór zależny to opracowanie utworu innego autora; wykonywanie prawa do takiego 
utworu zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego; utwór zależny podlega 
oc

hronie autorsko prawnej na równi z utworem oryginalnym. Na utworze zależnym 

należy wymienić twórcę utworu pierwotnego. Istotą dzieła zależnego jest „twórcza 
ingerencja” w cudzy utwór, która prowadzi do powstania nowego utworu określanego 
przez ustawodawcę jako” opracowanie cudzego utworu”. Główną cechą jest to, że 
jest w nim rozpoznawalny utwór pierwotny. Przykłady: przeróbki, tłumaczenia; 
adaptacje; dramatyzacja powieści, przeniesienie obrazu olejnego na rycinę, 
przerobie utworu literackiego na scenariusz filmowy, kopie utwory plastycznego. 
Natomiast utwór inspirowany to utwór posiadający cechy indywidualnej twórczości 
artystycznej, który powstał pod wpływem psychologiczno – emocjonalnego odbioru 
cudzego dzieła. Utwór inspirowany nie jest dziełem zależnym (opracowaniem 
cudzego utworu). Wykonywanie praw autorskich do utworu inspirowanego nie jest 
uzależnione (jak w przypadku opracowań) od zezwolenia twórcy utworu 
inspirującego.

 

 
 

8. Co to są graniczne utwory intelektualne. 

 

Graniczne wytwory intelektu: 

Te wyt

wory, których zaliczenie do utworów jest szczególnie sporne ze względu na 

niski poziom twórczości. 

Graniczne wytwory intelektu: 

·tabele 

·formularze 

·prospekty, slogany reklamowe 

·rozkłady jazdy 
·książki adresowe, telefoniczne, kucharskie 

background image

·koncepcje matematyczne 

·zestawienia programów telewizyjnych. 

 

9. Ustalenie a utrwalenie utworu  

Między tymi pojęciami istnieje podobieństwo, jednakże zdecydowanie należy je 
odróżnić od siebie. O ustaleniu możemy mówić wtedy, gdy chociaż jeden odbiorca 
poza twórcą utworu ma lub miał możliwość zapoznania się z nim. 

 

Niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności (art. 1 ust. 4) można mówić o 
ustaleniu utworu. Przykładem może być zapisanie utworu w pamięci komputera, 
bądź wygłoszenie przemówienia, wykładu, zaśpiewanie piosenki przed 
publicznością. 

 

Utrwalenie 

utworu polega natomiast na tym, że utwór otrzymuje postać materialną 

(tzn. jest zapisany, utrwalony na jakimkolwiek nośniku). Dzięki temu, że istnieje jego 
utrwalenie, praktycznie każda osoba jest zdolna do zapoznania się z nim w 
dowolnym czasie. Podobieństwo tego pojęcia do pojęcia ustalenia jest takie, że jeśli 
ustalenie utworu jest dokonane w postaci zapisania go na nośniku np. dyskietce, to 
utwór będzie utrwalony. Nie jest to jednak reguła, bo jak pamiętamy ustalenie utworu 
może nastąpić również np. poprzez wygłoszenie wykładu, bądź zaśpiewania 
piosenki, które mogą nie być nigdzie utrwalone. 

 

 

  

10. Wyjaśnij pojęcia utworu i wymień obowiązujące kategorie utworów

 

Za  utwór  prawo  autorskie  uważa  każdy  przejaw  działalności  twórczej  o 
indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości 
przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

 

-Utwór inspirowany  
-

Utwór zbiorowy

  

-

Zbiór

  

-

Utwory połączone

  

-

Utwór pracowniczy

  

 

 
Wykład 3 (26.11.2013) 
 

1. Kogo zrzeszają organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub 
prawami pokrewnymi, jak są powoływane i co jest ich statutowym zadaniem. 

Organizacje zbiorowego zarządzania to stowarzyszenia zrzeszające twórców, 
wykonawców, producentów oraz organizacje radiowe i telewizyjne, których 
statutowym  zadaniem  

jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw 

autorskich oraz pokrewnych.  Polega  

to między innymi na udzielaniu zgody na 

korzystanie z utworów ( zwykle za pośrednictwem licencji),   pobieraniu wynagrodzeń 
od korzystających z chronionych przedmiotów  (inkaso) oraz  podziale i wypłacie 
zainkasowanych środków między uprawnionych (repartycja). 
 

 

2. Wyjaśnij czym są autorskie prawa majątkowe i scharakteryzuj czas ochrony 
autorskich praw majątkowych.

 

Autorskie prawa majątkowe (ang. copyright) to monopol praw majątkowych na rzecz 
autora utworu lub posiadacza praw (który najczęściej uzyskał te prawa na mocy 

background image

umowy z autorem). Powodem wprowadzenia praw autorskich majątkowych było 
zabezpieczenie interesów twórców oraz innych posiadaczy praw do utworów. Czas 
trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po 
r

oku, w którym nastąpiło zdarzenie,

 

 
3. Omów zbywalność autorskich praw majątkowych.

 

Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia, 
zarówno ustawowego, jak i testamentowego, lub na podstawie umowy. Oprócz tego 
istnieje możliwość aby nabywca autorskich praw majątkowych przeniósł je na jeszcze 
inne osoby. Oczywiście strony umowy mogą ustalić w niej, że nabywca nie będzie 
przenosił dalej nabytych praw Tak więc najwięcej zależy od woli stron. 

Umowa  o  przeniesienie  autorskich  praw  ma

jątkowych  lub  umowa  o  korzystanie  z 

utworu,  zwana  dalej  „licencją”,  obejmuje  pola  eksploatacji  wyraźnie  w  niej 
wymienione. 

W  związku  z  tym  nabywca  może  korzystać  z  utworu  tylko  w  takim 

zakresie,  jaki  jest  określony  w  umowie. Przy  tym  umowa  może  dotyczyć  tylko  pól 
eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia. 
Odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności: 
• w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką 
egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu 
magnetycznego oraz techniką cyfrową, 
• w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – 
wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, 
• w zakresie rozpowszechniania utworu w inny sposób – publiczne wykonanie, 
wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także 
publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp 
w miejscu i w czasie przez siebie wybranym. 

Wprowadzenie  do  obrotu  oryginału  albo  egzemplarza  utworu  na  terytorium 
Europejskiego Obszaru Gospodarczego wyczerpuje prawo do zezwalania na dalszy 
obrót  takim  egzemplarzem  na  terytorium  Polski,  z  wyjątkiem  jego  najmu  lub 
użyczenia. 
 

4. Wskaż przykłady, w których autorskie prawa majątkowe gasną po upływie ich 
okresu ważności.

 

Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe 
gasną z  
upływem lat siedemdziesięciu:  

  

1. od śmierci twórcy, a od utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który  
przeżył pozostałych,  

2. w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od pierwszego  

rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do 
tożsamości  
autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość,  

3. w odniesieniu do utworu, do którego auto

rskie prawa majątkowe przysługują z  

mocy ustawy innej osobie niż twórca - od jego ustalenia.  

background image

4. w odniesieniu do utworu audiowizualnego - 

od śmierci najpóźniej zmarłej z  

wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, operatora obrazu, 
autora  

dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego. 

 

5. Utwór osierocony 

– wyjaśnij pojęcie.

 

Dziełami osieroconymi w myśl dyrektywy są utwory lub przedmioty praw pokrewnych 
(przede wszystkim chodzi tu o fonogramy), do których podmioty up

rawnione nie są 

znane lub nawet jeżeli są znane, to ich odnalezienie jest niemożliwe. Przy tym, 

przypadku utworu, do którego istnieje kilka podmiotów uprawnionych, jeżeli co 

najmniej jeden z 

nich został zidentyfikowany i odnaleziony, to utworu takiego nie 

uważa się za utwór osierocony. 

 

 
6. Omów kategorię utworów, które wykonują ryzyko znalezienia się w grupie utworów 
osieroconych. 

Utwór możemy określić mianem osieroconego wtedy, gdy nie ma możliwości 
kontaktu z 
uprawnionym do tego utworu, a tym samym możliwości negocjowania zgody na 
wykorzystanie utworu.  
 

7. Omów jakie postanowienia wprowadza Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i 
rady 2012/28/UE w sprawie utworów osieroconych. 

Dyrektywa obejmuje jedynie niektóre kategorie utworów. Są to utwory opublikowane 
w postaci książek, czasopism, gazet, magazynów, innych tekstów pisanych oraz 
utwory muzyczne, audiowizualne i filmowe. Dyrektywa wprowadza dodatkowe 
ograniczenie wymagając by utwory te znajdowały się w zbiorach bibliotek 
publicznych, placówek oświatowych, muzeów, archiwów i instytucji odpowiedzialnych 
za dziedzictwo filmowe lub dźwiękowe lub w zbiorach publicznych nadawców 
radiowych i telewizyjnych.   
 
Dyrektywa przyznaje prawo korzystania z utworów osieroconych jedynie wąskiej 
kategorii podmiotów, a mian

owicie bibliotekom publicznym, placówkom oświatowym, 

muzeom, archiwom, instytucjom odpowiedzialnym za dziedzictwo filmowe lub 
dźwiękowe oraz nadawcom publicznym.  
 

8. Wskaż ograniczenia co do swobody treści i formy zawierania umów i treści 
autorskich. 

Wyró

żnić można trzy rodzaje ograniczeń zasady swobody zawierania umów. Strony 

umowy mogą ukształtować stosunek prawny według swojego uznania, pod 
warunkiem jednak, iż treść lub cel tego stosunku nie będzie sprzeczny z: ustawą, 
właściwością (naturą) tego stosunku oraz zasadami współżycia społecznego. 
Ograniczenie swobody zawierania umów może wynikać z zakazów, obowiązujących 
w różnych dziedzinach porządku prawnego w państwie. I tak, ograniczenia może 
wprowadzać np. prawo konstytucyjne, karne, administracyjne, ale także prawo 
cywilne na mocy przepisów bezwzględnie obowiązujących (tj. takich, które strony są 
obowiązane stosować i nie można ich wyłączyć wolą stron). Ograniczenie to dotyczy 
ponadto nie tylko samej treści umowy zawartej przez strony, ale i celu, jaki miały 
strony podczas zawierania umowy. Zakazane jest zatem zawieranie umów, które 
mają na celu obejście prawa (tzw. czynności in fraudem legis).  
 

background image

9. Wymień umowy prawnoautorskie.

 

Ustawa rozróżnia dwa rodzaje umów prawno-autorskich: 
Art. 41. 1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej: 
1) autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia 
lub na podstawie umowy; 
2) nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba 
że umowa stanowi inaczej.

 

 
10. Scharakteryzuj umowę licencyjną wyłączną i niewyłączną. 

 

 

umowy  licencyjne  wyłączne  –  Zastrzega  wyłączność  korzystania  z  utworu  w 
określony sposób. Licencjonodawca nie może udzielać licencji innym osobom.  

 
 

 

umowy  licencyjne  niewyłączne-  Pozostawia  prawo  licencjonodawcy  do 
korzystania  z  utworu  i  udzielania  licencji  innym  osobom  ,

 

Ustawa  zawiera 

domniemanie  udzielenia  licencji  niewyłącznej  w  razie  niejasności  co  do 
umowy  

 

11.Omów składniki przedmiotowo istotne w zakresie zawierania umów 
przenoszących autorskie prawo majątkowe.

 

W  umowie  licencyjnej  należy  zamieścić  postanowienia  dotyczące  wyłączności 
korzystania z utworu oraz o zezwoleniu uprawnionemu na udzielanie sublicencji. 
Istotny jest także czasowy i terytorialny zakres licencji.

 

 
12. Czym jest umowa licencyjna i na jak długo uprawnia do korzystania z utworu.

 

Upoważnia do korzystania z utworu na ustalonych w umowie polach eksploatacji, 
z określeniem zakresu, miejsca i czasu eksploatacji. Stronami umowy są:  

• 

licencjodawca 

–  osoba  uprawniona  autorsko  (podmiot  wyłącznych  praw 

m

ajątkowych do utworu), jeżeli prawo przysługuje kilku osobom, występują oni 

wspólnie jako jedna strona umowy 

• 

licencjobiorca 

– każda osoba mająca zdolność do czynności prawnych  

Umowa  licencyjna  uprawnia  do  korzystania  z  utworu  w  okresie  pięciu  lat  na 
teryt

orium  państwa,  w  którym  licencjobiorca  ma  swoją  siedzibę,  chyba  że  w 

umowie postanowiono inaczej. 

 

Po  upływie    tego  terminu  prawo  uzyskane  na  podstawie  umowy  licencyjnej 

wygasa. 

gdy licencja jest udzielona na czas nieoznaczony, twórca może ją wypowiedzieć rok 
naprzód, na koniec roku kalendarzowego (w przypadku braku umownych terminów 
wypowiedzenia)

 

 
13. W jakim trybie może nastąpić wypowiedzenie umowy licencyjnej.

 

Tryb zwykły. 
Tryb zwykły wypowiedzenia umowy licencyjnej polega na wypowiedzeniu jej z 
zachowaniem terminów umownych, a w przypadku braku regulacji tej kwestii w 

background image

umowie 

– z zachowaniem terminu wypowiedzenia, jaki przewidziany został przez 

ustawę, która stanowi, że termin wypowiedzenia umowy jest terminem rocznym, a 
dokonanie wypowiedzenia jest skuteczne na rok naprzód na koniec roku 
kalendarzowego (art. 68). Możliwa, i często spotykana w praktyce, jest sytuacja w 
której strony, mimo iż zawierają umowę na czas oznaczony, przewidują 
równocześnie możliwość wypowiedzenia jej w określonym przez nie terminie.  
 
Tryb szczególny. 
 
Powstaje on w przypadkach przewidzianych ustawą. Jednakże ustawodawca przyjął 
dość chaotyczną metodę regulacji, której brak jest spójności, a ponadto pewne 
kwestie pozostawił nieuregulowane w ogóle. Najbardziej w oczy rzuca się brak 
możliwości, w przypadkach szczególnie ciężkich naruszeń postanowień umowy, 
wypowiedzenia jej bez zachowania terminów (tzn. ze skutkiem natychmiastowym), 
jak to ma miejsce np. w przypadku umowy najmu. Zamiast tego poddaje się licencje 
trybowi postępowania temu samemu, co odstąpienie od umowy przeniesienia praw . 
 

14. Scharakteryzuj umowę wydawniczą. 

Umowa wydawnicza 

– dobrowolny, dwustronny 

akt prawny

, najczęściej zawierany w 

postaci pisemnej, na podstawie którego powstaje stosunek prawny 
pomiędzy 

autorem

 a 

wydawcą

, w ramach którego autor przenosi prawo wydania 

swojej pracy 

drukiem

 lub w podobnej formie

 

 

 

15. Wymień rodzaje plagiatu i omów sankcje prawne i cywilne za naruszenie 
autorskich praw osobistych w tym zakresie.

 

Rodzaje plagiatów: - plagiat jawny 

   - plagiat ukryty 
 

 

Odpowiedzialność  cywilna:  Osoba  posiadająca  prawa  do  opublikowanego  bez  jej 

zgody  utworu  w  Internecie  może  domagać  się  dwukrotności,  a  w  przypadku 
zawinionego naruszenia trzykrotności  wynagrodzenia. Poza tym sąd może nakazać 
też zapłatę dodatkowej kwoty na Fundusz Promocji Twórczości. 
 
Odpowiedzialność  karna :  W  przypadku  bezprawnego  wykorzystywania  cudzych 
materiałów grozi nam grzywna i kara pozbawienie wolności do 2 lat. Jeśli dodatkowo 
czerpie się zyski z powielanych materiałów i uczyniło się z nich źródło dochodu, grozi 
nam kara 

do 5 lat pozbawienia wolności. 

Kary:  grzywna,  kara  ograniczenia  wolności  lub  pozbawienia  wolności  do  lat  3

 

 
16. Omów odpowiedzialność dyscyplinarną studentów z tytułu popełnienia plagiatu. 

Odpowiedzialność dyscyplinarna :  
 1)  upomnienie; 
 2)  nagana; 
 3) 

nagana z ostrzeżeniem; 

 4) 

zawieszenie w określonych prawach studenta na okres do jednego roku; 

wydalenie z uczelni. 
„Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości 
lub części cudzego  utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze 
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.”

 

background image

17. Scharakteryzuj tok postępowania wyjaśniającego na uczelni z tytułu 
popełnionego przez studenta plagiatu.

 

 

1. Rektor może, z inicjatywy własnej lub na wniosek organu samorządu 

studenckiego, wskazanego w regulaminie samorządu, przekazać sprawę do 
sądu koleżeńskiego zamiast przekazać ją rzecznikowi dyscyplinarnemu. Sąd 
koleżeński nie może wymierzać kar wymienionych w art. 212 pkt 4 i 5. 
2.      Za przewinienie mniejszej wagi r

ektor może, z pominięciem komisji 

dyscyplinarnej lub sądu koleżeńskiego, wymierzyć studentowi karę upomnienia, po 
uprzednim wysłuchaniu obwinionego lub jego obrońcy. 

3.      

Student ukarany przez rektora karą upomnienia lub organ samorządu 

studenckiego, o 

którym mowa w ust. 1, może wnieść odwołanie do komisji 

dyscyplinarnej lub sądu koleżeńskiego. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu 
dni od doręczenia zawiadomienia o ukaraniu. Komisja dyscyplinarna lub sąd 
koleżeński mogą w tym przypadku wymierzyć tylko karę upomnienia. 

4.      

W razie podejrzenia popełnienia przez studenta czynu polegającego na 

przypisaniu sobie autorstwa istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego 
utworu rektor niezwłocznie poleca przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. 

5.      

W razie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przez studenta przestępstwa 

rektor jednocześnie z poleceniem przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego 
może zawiesić studenta w prawach studenta do czasu wydania orzeczenia przez 
komisję dyscyplinarną. 

6.      

Jeżeli w wyniku postępowania wyjaśniającego zebrany materiał 

potwierdza 

popełnienie czynu, o którym mowa w ust. 4, rektor wstrzymuje 

postępowanie o nadanie tytułuzawodowego do czasu wydania orzeczenia przez 
komisję dyscyplinarną oraz składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. 

 
Wykład 4 (10.12.2013) 

 
1. Jakich czynów może dopuścić się sprawca w przypadku popełnienia plagiatu.

 

Plagiat 

jest przestępstwem, polegającym na przepisywaniu tekstu innego autora i 

podpisywaniu go własnym nazwiskiem. Dotyczy to także ściągania tekstów z sieci, w 
tym ogólnodostępnych, czy przytaczania w niewiele zmienionej wersji tekstów bez 
podania źródła. Nie wolno jest przepisywać cudzych tekstów bez podania źródła - jak 
sobie z tym radzieć, wyjaśniam poniżej. Nie należy też podawać za swoje cudzych 
idei

, czyli nie przepisując dosłownie, używać cudzych idei, pomysłów, modeli, teorii, 

bez powołania się na ich autora. Kiedy korzystamy z cudzego tekstu i/lub idei, 
koniecznie powołujemy się na źródło, najlepiej 

w uznany w środowisku 

międzynarodowym sposób

, ponieważ nie pozostawia to żadnych wątpliwości co do 

naszych intencj i z pewnością będzie wyrazem poszanowania praw autorskich. 

 
Plagiatem jest także podpisywanie jednym (np. własnym) nazwiskiem tekstu 
pisanego wspólnie z kimś innym. 

 

2. Omów zgodne z ustawą kwalifikowanie zamiaru piractwa oraz wskaż kary 
przewidziane za ten czyn przestępczy

 

- piractwo -

to działalnośd ludzka naruszająca przepisy prawa autorskiego,  

 

background image

bez uprawnień, wbrew warunkom rozpowszechniania cudzych utworów w wersji 

oryginalnej 
Kara pozbawienia wolności do lat 3 

dopuszcza się czynu w celu osiągniecia korzyści majątkowej 

Kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat 

z popełniania przestępstwa uczynił sobie źródło dochodu albo działalność 

przestępną lub nią kieruje 
Kara grzywny, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności do 1 roku  

za działania nieumyślne

 

 
3. Podaj jakie formy może przyjmować paserstwo i jaka z tego tytuły grozi 
odpow

iedzialność karna.

 

Paserstwo 

– przybiera różne formy i polega na: 

- nabywaniu 
- pomaganiu w zbyciu 

przyjmowaniu lub pomaganiu w ukryciu przedmiotu będącego nośnikiem utworu, 

artyst.  
Wykonania, fonogramu lub wideogramu, rozpowszechnianie lub zwielokrotnianie bez 
uprawnienia lub bez zgody 
Warunkiem odpowiedzialności za paserstwo jest wystąpienie umyślności w postaci 
zamiaru bezpośredniego zabarwionej celowością 
 

kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat 

- od 1 roku do 5 lat 
- grzywny, ograniczenia 

wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat (przedmiot 

uzyskany za pomocą czynu zabronionego)

 

 
4. Omów w jaki sposób wymierza się karę grzywny, karę ograniczenia wolności i karę 
pozbawienia wolności.

 

- kara grzywny 

–wymierzana jest w stawkach dziennych, najniższa liczba stawek 

grzywny wynosi 10, a najwyższa 540 (K.K.). wysokość stawki dziennej ustalana jest 
w granicach 10-

200zł 

pozbawienia wolności – wymierza się ją w miesiącach i latach

 

 
5. Omów najpowszechniejsze w obrocie konsumenckim licencje w odniesieniu do 
oprogramowania komputerowego.

 

Zamkniętą – korzystanie z programu możliwe wyłącznie po uiszczeniu opłaty 
licencyjnej. 
 
tzw. shareware-  

udostępnione bez wnoszenia opłat na  czas nieokreślony, po 

upływie którego pewne funkcje są wyłączone 
 
Wolną -korzystanie z oprogramowania nie podlega  ograniczeniom 
 
tzw.  adware -

nabywca uzyskuje pełną wersję programu, korzystaniu z programu 

towarzyszy odtwarzanie materiałów reklamowych 
 

6.Opisz formy piractwa komputerowego.  

1. Kopiowanie oprogramowania bez zgody licencjodawcy 

– (stanowi kradzież – 

wykorzystując na własny użytek; rozpowszechnianie jest formą paserstwa – w 

background image

przypadku wymiany nośników programów wśród członków rodziny, przyjaciół, 
pracowników wewnątrz organizacji) 
 
2. Instalowanie nielegalnego oprogramowania na twardych dyskach 

– przez 

producenta, dostawcę sprzętu (w celu uatrakcyjnienia oferty handlowej) 
 
3. Fałszowanie programu komputerowego ( powielanie, odsprzedaż w celu 
osiągnięcia zysku – podrabianie loga, opakowań, znaków homograficznych) 

 
4. 

Piractwo sieciowe ( udostępnianie sieci stron www zawierających nielegalne 

oprogramowanie na aukcjach internetowych 

– nie mylić z ogólnie dostępnymi i 

shareware) 
 
5. Wynajem oprogramowania ( udostępnianie na podstawie umowy licencyjnej 
innym, którzy kopiuj

ą je na własne dyski twarde) 

 

7. Komu przysługuje prawo do uzyskania patentu na wynalazek.

 

Prawo do uzyskania patentu na wynalazek przysługuje twórcy, współtwórcom, 
pracodawcy lub zamawiającemu (gdy nabywa prawo majątkowe), przedsiębiorcy lub 
innemu podmio

towi który udzielił pomocy finansowej

  

 
8. Jakie umowy licencyjne obowiązują w przypadku korzystania z wynalazku. 

Umowy licencyjne: pełna, ograniczona, wyłączna, niewyłączna, otwarta, przymusowa

 

 

 

9. Wymień przeszkody rejestracyjne znaków towarowych w Polsce.

 

oznaczenie narusza prawo osobiste lub majątkowe - oznaczenie jest sprzeczne z 

porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami - oznaczenie wprowadza odbiorców 
w błąd

  

 
10. Omów procedurę rejestracji wzoru przemysłowego w Polsce.

 

Wzór przemysłowy pełni funkcję znaku towarowego. Przed dokonaniem zgłoszenia 
do Urzędu Patentowego należy zachować wzór w tajemnicy. - Wypełnienie 
formularzu zgłoszenia - Określenie znaku - wskazanie towarów dla których jest