Ćwiczenia 3
Determinanty dochodu narodowego, cz 1
Opracowanie:
mgr Grzegorz Sobiecki
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Katedra Analizy Rynków i Konkurencji
Teorie wzrostu gospodarczego
Kryterium I :
główny czynnik wzrostu (ekonomia opisowa)
Rolnictwo i zasoby naturalne
Praca
Kapitał
Inwestycje (np. model Kaleckiego)
Nauka i postęp techniczny
Informacje i regulacje
Kapitał ludzki
Kryterium II : tempo postulowanego wzrostu
(ekonomia normatywna)
Koncepcje wzrostu przyspieszonego
Koncepcje wzrostu zerowego
Koncepcje wzrostu zrównoważonego
Kryterium III : baza teoretyczna
Przykład teorii wzrostu
Model Kaleckiego
(referat)
„nasz” model – keynes’owski
Kluczowy czynnik wzrostu: popyt (przede wszystkim konsumpcyjny)
Cel analizy modelu:
Określenie produktu zapewniającego równowagę w gospodarce
Założenia ogólne:
Popyt
konsumpcyjny (C) zależy od dochodu narodowego (Y), oprócz
tego istnieje popyt niezależny od dochodu (Ca), autonomiczny
Popyt
inwestycyjny (I) sprowadza się do inwestycji niezależnych od
dochodu (autonomicznych)
W gospodarce występuję wolne moce produkcyjne (niewykorzystane
czynniki produkcji)
Analiza dotyczy krótkiego okresu
Keynes’owski – bo model ten był podstawą dla Keynes’a do pobudzania
gospodarki USA w czasie kryzysu
Model uproszczony
(dla potrzeb analizy)
Nie uwzględniamy państwa (bez Te, Td, G, B)
Gospodarka zamknięta (bez NX)
Majątek trwały się nie zużywa (nie ma amortyzacji)
Ceny i płace są stałe (nie zmieniają się w czasie) ~
wiąże się to z małą albo brakiem elastyczności płac
(w krótkim okresie pracowników wiążą umowy, więc
nie ma możliwości zmiany płac i cen)
Składniki globalnego popytu
Globalny popyt
AD
=
C
(popyt konsumpcyjny) +
I
(popyt inwestycyjny)
Rozporządzalne dochody gospodarstw domowych: dochody, jakie
gospodarstwa domowe otrzymują od przedsiębiorstw (Y) +
transfery otrzymywane od państwa (B) pomniejszone o podatki
bezpośrednie płacone państwu (Td); są to dochody, które mogą być
przeznaczone na wydatki konsumpcyjne (C) lub
oszczędności (S);
oszczędności stanowią natomiast źródło finansowania inwestycji (I)
S > 0 -
„depozyt”
S < 0 -
„kredyt”
Krańcowa skłonność
do konsumpcji
Krańcowa skłonność do konsumpcji (KSK) * – część każdej
dodatkowej złotówki rozporządzalnego dochodu, którą
gospodarstwa domowe są skłonne przeznaczyć na wzrost
konsumpcji
czyli: to, jaki odsetek z przyrostu dochodu przeznacza się na
konsumpcję
geometrycznie: nachylenie funkcji konsumpcji
założenie upraszczające: jest stała
KSK + KSO = 1
Popyt autonomiczny (Ca)
– popyt nie związany z poziomem dochodu
C = Ca + KSK * Y
* używamy tu określenia krańcowej skłonności do konsumpcji z dochodu rozporządzalnego (oznaczamy KSK),
która w modelu bez państwa równa jest krańcowej skłonności do konsumpcji z dochodu narodowego (którą
będziemy oznaczać później KSK’), gdyż dochód rozporządzalny (Yr) = dochodowi narodowemu (Y) – nie ma podatków
Popyt konsumpcyjny,
funkcja konsumpcji
9
Dochód, Produkcja (Y)
Po
py
t
kon
sump
cy
jny
(C)
Funkcja konsumpcji
– pokazuje
poziom zamierzonej
konsumpcji całkowitej przy
każdym poziomie
rozporządzalnych dochodów
gospodarstw domowych
Ca
= 9
KSK = 0,8
Popyt inwestycyjny,
funkcja popytu globalnego
Dochód, Produkcja (Y)
Popy
t
glo
bal
ny
(AD)
I
9
30
Ca
= 9
I = Ia = 21
KSK = 0,8
Produkcja na poziomie równowagi
Przy danych założeniach uproszczonego modelu
(m.in. stałe ceny i płace), równowaga
(krótkookresowa) na rynku dóbr istnieje
wtedy, gdy globalny popyt lub planowane
wydatki (AD) dokładnie zrównają się z
rozmiarami faktycznie wytworzonej produkcji (Y)
planowane wydatki/popyt = faktyczna produkcja
AD = Y
Funkcja popytu globalnego a produkcja na
poziomie równowagi
Dochód, Produkcja (Y)
Po
py
t
gl
ob
al
ny
(AD)
AD= Ca + KSK * Y + Ia
C = Ca + KSK * Y
45
˚
Y = AD
Ca
= 9
Ia
= 21
KSK = 0,8
30
9
Y
1
=45
Y
2
=150
Strona
POPYTOWA
(planowane
wydatki)
Strona PODAŻOWA
(rzeczywista produkcja
=>rzeczywisty dochód)
Determinanty równowagi i
dochodu narodowego
Inwestycje autonomiczne
Krańcowa Skłonność do Konsumpcji
=>
mechanizm mnożnika inwestycyjnego
Mnożnik inwestycyjny - stosunek zmian
produkcji zapewniającej utrzymanie równowagi
do powodującej ją zmiany w inwestycyjnych
wydatkach autonomicznych (
∆Ia)
Mnożnik inwestycyjny - mechanizm
KSK = 0,8
1.
Popyt inwestycyjny ustalony na poziomie I = 21; przedsiębiorstwa
reagują wzrostem produkcji o 21 – co przekłada się na dochód
gospodarstw domowych; popyt konsumpcyjny wzrasta o 0,8 * 21 (bo
gospodarstwa wydają na konsumpcję 0,8zł z każdej złotówki
dodatkowego dochodu)
2.
Przedsiębiorstwa zwiększają produkcję o 0,8 * 21 (jest dodatkowy
popyt
– jest dodatkowa produkcja), co przekłada się na dalszy (taki
sam) wzrost dochodów; popyt konsumpcyjny wzrasta o 0,8 * (0,8 * 21)
3.
Rośnie produkcja przedsiębiorstw o 0,8 * (0,8 * 21)…
Faza
Zmiany Y
Zmiany C (0,8 * zmiana Y)
1
21
21 * 0,8
2
21 * 0,8
21 * 0,8
2
3
21 * 0,8
2
21 * 0,8
3
4
21 * 0,8
3
21 * 0,8
4
Mnożnik inwestycyjny - wzór
Mn
i
=
1
1 - KSK
dla KSK = 0,8 oraz Ia = 21
ilość dodatkowej produkcji (nowego produktu):
∆Y = 21 * =
105
Y
2
= 45 + 105 = 150
1
1-0,8
∆Y = ∆Ia *
Mn
i
W modelu gospodarki bez państwa i bez handlu zagranicznego
popytowy impuls (przyrost wydatków inwestycyjnych) spowoduje przyrost
dochodu narodowego, zwielokrotniony wartością mnożnika inwestycyjnego
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
więcej podobnych podstron