1
Wykùad z przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn
04.12.2010 r.
Wykùad 4
Przekùadnie mechaniczne
Czêœã 1
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydziaù In¿ynierii Mechanicznej
pdfMachine by Broadgun Software - a great PDF writer! - a great PDF creator! - http://www.pdfmachine.com http://www.broadgun.com
2
Definicja:
Przekùadnia mechaniczna – mechanizm sùu¿¹cy do przenoszenia energii,
zazwyczaj wraz ze zmian¹ prêdkoœci obrotowej
i momentu.
Przyczyny zastosowania przekùadni
1. Funkcjonalne
:
- konieczno
œã dostosowania prêdkoœci obrotowej napêdu do potrzeb maszyny
roboczej,
- zmiana kierunku obrot
ów maszyny,
- wymagany jest wi
êkszy moment ni¿ jest w stanie wytworzyã silnik.
2. Konstrukcyjne:
- konieczno
œã przeniesienia napêdu na pewn¹ odlegùoœã (silnik musi byã oddalony
od uk
ùadu roboczego),
- zmniejszenie gabarytu maszyny poprzez ustawienie r
ównolegùe silnika i ukùadu
roboczego.
3. Ekonomiczne:
- mo
¿liwoœã zastosowania jednego ukùadu napêdowego do kilku ukùadów roboczych,
- mo
¿liwoœã zastosowania tañszego silnika z przekùadni¹ wielostopniow¹ dla
uzyskania wi
êkszego zakresu prêdkoœci maszyny roboczej.
3
Sposoby przekazania napêdu:
1. Cierne
–
przeniesienie nap
êdu oparte jest na tarciu miêdzy dwoma powierzchniami.
2. Ksztaùtowe
– przeniesienie napêdu oparte jest na zazêbianiu siê elementów.
Element przekazania napêdu:
1. Bezpoœrednie
– przeniesienie napêdu wystêpuje miêdzy dwoma elementami.
2. Poœrednie
– w przeniesieniu napêdu wystêpuje dodatkowy element.
Przekùadnia cierna bezpoœrednia:
Zalety:
- prosta konstrukcja,
- brak element
ów dodatkowych,
- odporno
œã na przeci¹¿enia.
Wady:
- du
¿y poœlizg = maùa sprawnoœã,
- brak mo
¿liwoœci synchronizacji poùo¿enia.
Przekùadnia cierna poœrednia:
- z pasem pùaskim, - z pasem klinowym
Zalety:
- prosta konstrukcja
- mo
¿liwe przekazywanie napêdu na du¿ych odlegùoœciach,
- ma
ùa wra¿liwoœã na niedokùadnoœci wykonawcze.
Wady:
- po
œlizg na pasach – spadek mocy (zmniejszona sprawnoœã),
- brak mo
¿liwoœci synchronizacji poùo¿enia.
4
Przekùadnia ksztaùtowa bezpoœrednia:
Przekùadnia zêbata:
Zalety:
- najwy
¿sza sprawnoœã (0,98 – 0,99),
- du
¿a niezawodnoœã,
- ma
ùe zu¿ycie,
- du
¿a zwartoœã,
- mo
¿liwoœã przenoszenia du¿ych mocy.
Wady:
- ha
ùaœliwoœã,
- du
¿y koszt wykonania,
- brak odporno
œci na przeci¹¿enia.
Przekùadnia ksztaùtowa poœrednia:
Przekùadnia ùañcuchowa:
Zalety:
- du
¿a wytrzymaùoœã,
- mo
¿liwe przekazywanie napêdu na du¿ych odlegùoœciach,
- brak po
œlizgu.
Wady:
- dodatkowy, skomplikowany element,
- du
¿a gùoœnoœã.
5
6
7