B
B
I
I
O
O
S
S
O
O
R
R
A
A
Z
Z
S
S
T
T
A
A
N
N
D
D
A
A
R
R
D
D
O
O
W
W
E
E
H
H
A
A
S
S
Ł
Ł
A
A
D
D
O
O
N
N
I
I
E
E
G
G
O
O
Podstawowy system wejścia-wyjścia to zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych
procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest to program
zapisany w pamięci ROM (Read Only Memory – pamięć tylko do odczytu) płyty głównej
oraz innych urządzeń takich jak karta graficzna.
Obecnie większość BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu flash, co umożliwia ich
późniejszą modyfikację
Kombinacje klawiszy umożliwiające wejście do BIOS setup [edytuj]
•
ABIT – Del
•
Acer – F2 lub Ctrl Alt Esc
•
ASUS – Del lub F2
•
ASRock – F2
•
American Megatrends (AMI) – Del lub F1
•
AST Advantage, Tandon – Ctrl Alt Esc
•
Award – Del lub F1
•
Compaq – F10 gdy na ekranie w górnym rogu pojawi się mały kwadrat
•
Dell – Del, F2, F1, Ctrl Alt Enter, wcisnąć Reset dwa razy
•
DFI – Del lub F8
•
Gigabyte – Del
•
Hewlett Packard – F1, F2 gdy pojawi się logo HP lub F10 dla nowszych wersji
•
IBM – F1, Ins (wcisnąć i przytrzymać obydwa klawisze myszy)
•
NEC, Packard Bell, Amax, Micron, Aptiva, Sharp – F1, F2
•
Phoenix BIOS – F1, F2, Ctrl Alt Ins, Ctrl S, Ctrl Alt Esc, Ctrl Alt S, Ctrl Alt Enter,
Del
•
Sony – F3 potem F1 lub F2
•
Toshiba – Esc, F1, F2
•
Zenith – Ctrl Alt Ins
Powstają coraz to nowsze kombinacje uruchamiające program konfiguracyjny. Jeżeli użycie
powyższych kombinacji nie daje rezultatu, można spróbować użyć następujących: [Ctrl][q],
[Ctrl][s], [Alt][s], [Esc], [Alt][Esc], [Ctrl][Alt][Esc], [Ctrl][Alt][Enter], [Ctrl][Alt][F8],
[Ctrl][Alt][Insert], [Ctrl][Alt][q], [Ctrl][Alt][s], [Ctrl][Alt][d], [Ctrl][Alt][p], [Ctrl][Esc],
[Ctrl][Shift][s].
Główne funkcje BIOS Setup
•
Standard CMOS Features – Podstawowe funkcje BIOSu.
o
Date – Ustawienie daty. Obowiązuje format: mm:dd:yy.
o
Time – Ustawienie czasu systemowego . Obowiązuje format: hh:mm:ss.
o
IDE Primary/Secondary Master/Slave – Lista kolejnych napędów
podłączonych do kontrolerów (MASTER - nadrzędny, SLAVE - podrzędny)
o
IDE HDD Auto-Detection – Automatyczne wykrywanie parametrów
podłączonego napędu.
o
IDE Primary (Secondary) Master/Slave – Wybór sposobu detekcji parametrów
napędu: Auto - automatyczna, Manual - ręczna, None - brak detekcji.
o
Access Mode – Ustawienie tzw. "trybu adresowania przestrzeni dysku
twardego". Zalecane ustawienie: Auto.
o
Drive A – Ustawienie typu zainstalowanego napędu FDD Najczęściej jest to:
"1,44, 3,5 in".
o
Video – Określenie typu podsystemu graficznego. Na ogół BIOS
automatycznie wykrywa i ustawia właściwy parametr (najczęściej
"EGA/VGA").
o
Halt On – Określa zachowanie się BIOSu w przypadku wystąpienia błędu w
trakcie POST. Domyślna opcja: "All errors" powoduje zatrzymanie procedury
testowej BIOSu, po wystąpieniu każdego błędu sprzętowego (np. brak
klawiatury).
•
Advanced Chipset Features – Funkcje pozwalające ustawiać sposób działania sprzętu
zainstalowanego w komputerze.
o
DRAM Timing By SPD – Opcja powodująca automatyczne odczytanie z SPD
i ustawienie przez BIOS parametrów pamięci.
o
SDRAM Clock – Ustawienia częstotliwości pracy pamięci.
o
SDRAM CAS Latency Time – Ustawienia czasu opóźnienia sygnału CAS dla
pamięci SDRAM. (Domyślna wartość: 3, inne ustawienia dla pamięci o CAS
równym 3, mogą powodować niestabilną pracę systemu).
o
PCI Master Pipeline Req – Opcja włączająca/wyłączająca możliwość
przesyłania danych poprzez urządzenia PCI bez potrzeby obciążania w tym
procesie procesora.
o
System BIOS Cacheable – Opcja pozwalająca na przeniesienie zawartości
pamięci ROM do szybszej pamięci RAM
o
Video RAM Cacheable – Włącza lub wyłącza możliwość buforowania
pierwszych 64 kB pamięci karty graficznej.
o
OnChip (OnBoard) USB – Włącza/wyłącza wbudowany w płytę główną
kontroler USB.
o
OnChip Sound – Włącza/wyłącza kodek audio, jest to mniej więcej coś, jak
karty dźwiękowej wbudowana w chipset płyty głównej..
o
Spread Spectrum – Funkcja redukująca zakłócenia elektromagnetyczne, które
są wysyłane poprzez poszczególne elementy elektroniczne komputera.
o
FSB Frequency – Pozwala ustawić prędkość szyny systemowej (magistrali
łączącej procesor, pamięci RAM i chipset płyty głównej).
•
Advanced BIOS Features – Zaawansowane funkcje BIOSu.
o
Virus Warning – Włącza/wyłącza kontrolę antywirusową. (Uwaga ta opcja
podczas instalacji systemu może powodować błędy i ostrzeżenia o wirusie
ingerującym w sektor MBR)
o
CPU Internal Cache – Włącza/wyłącza pamięć cache (optymalizuje przesył
danych do/z procesora).
o
Procesor Number Features – Udostępnia lub ukrywa indywidualny numer
procesora Intel Pentium III.
o
Quick Power On Selt Test – Włącza/wyłącza przyśpieszoną procedurę testową
sprzętu POST.
o
First/Second/Third Boot Device (Boot Sequence) – Ustala kolejność
odczytywania napędów, z których BIOS ma uruchomić system operacyjny.
o
Boot Other Device – Włącza/wyłącza możliwość bootowania z urządzeń
podłączonych do zewnętrznego kontrolera.
o
Boot Up Floppy Seek – Uaktywnia sprawdzenie przez BIOS czy stacja
dyskietek zainstalowana w komputerze obsługuje 40 czy 80 ścieżek (obecnie
niespotykana).
o
Security Option – Pozwala wybrać, czy hasło (o ile jest zdefiniowane) ma
blokować dostęp do komputera lub/i BIOSu.
•
Power Management Setup – Dotyczy zarządzania energią.
o
ACPI Suspend Type – Pozwala określić poziom "uśpienia" (sleep) komputera.
"S1" - Wyłączenie wyświetlania obrazu i zatrzymanie zegara procesora.
"S3" - Wyłączenie zasilania wszystkich elementów poza pamięcią
RAM i obwodem zasilającym klawiaturę.
o
ACPI function – Włącza/wyłącza obsługę zaawansowanego interfejsu kontroli
zasilania i zarządzania aplikacjami.
o
Power Management – Ustawia schematy działania mechanizmów oszczędzania
energii.
o
HDD Power Down – Ustawia czas, po jakim twardy dysk, jeżeli jest
nieużywany, to zostanie wyłączony.
o
Doze Mode – Ustawia czas, po którym, w przypadku braku aktywności,
procesor przejdzie w "oszczędny" tryb pracy. (zmniejszenie szybkośći pracy
oraz wyłączenie niektórych modułów procesora).
o
Suspend Mode – Ustawia czas, po którym zostaną wyłączone prawie wszystkie
urządzenia.
o
PM Control by APM – Funkcja decydująca czy zarządzaniem energią zajmuje
się BIOS ( "Disabled") czy też system operacyjny ("Enabled").
o
Video Off Option – Opcja określająca w jakiej sytuacji ekran ma zostać
wygaszony.
o
Soft-Off by PWRBTN – Określa czy komputer wyłączy się natychmiast po
wciśnięciu klawisza zasilania na obudowie, czy też będzie wymagane
przytrzymanie przycisku przez około 4 sekundy.
o
RTC Alarm Resume (Power On by Alarm) – Umożliwia "obudzenie"
komputera w określonym czasie.
o
Resume by Alarm – Ustawienie umożliwiające włączenie komputera o
określonej godzinie.
o
Time (hh:mm:ss) Alarm – Pozycja ta jest wyłącznie aktywna jeżeli pozycja
"Resume by Alarm" jest uaktywniona. Funkcja ta pozwala na ustawienie
godziny, o której komputer ma się włączyć.
o
Date (of Month) Alarm – Pozycja ta pozwoli włączyć komputer w określonym
dniu miesiąca.
•
PnP/PCI Configurations – Kategoria określa obsługę zainstalowanego w komputerze
sprzętu poprzez mechanizm Plug and Play.
o
PNP OS Installed – Opcja informująca BIOS o zainstalowanym systemie
operacyjnym, który obsługuje urządzenia Plug and Play.
o
Reset Configuration Data (Force Update ESCD) – W tej opcji zaznaczenie
parametru "Disabled" to standard, a "Enabled" wymusza aktualizację ESCD
pomimo braku zmian.
o
Assign IRQ For USB – Uaktywnia złącze USB.
•
Integrated Peripherals – Opcje zarządzające interfejsami wbudowanymi w płytę
główną
o
OnChip IDE Channel 0/1 – Uaktywnia poszczególne kanały (pierwszy –
primary oraz drugi – secondary) interfejsu IDE.
o
IDE Prefetch Mode – Opcja umożliwiająca kontrolerowi szybszy dostęp do
dysków twardych.
o
USB Controller – Włącza/wyłącza kontroler USB, znajdujący się na płycie
głównej.
o
USB Keyboard Support Via – Określa sposób kontroli nad podłączoną
klawiaturą USB. Kontrola ta może odbywać się poprzez BIOS bądź system
operacyjny.
o
USB Mouse Support – Określa sposób kontroli nad podłączoną myszką USB.
Kontrola ta może odbywać się poprzez BIOS bądź system operacyjny.
o
AC97 Audio – Włącza/wyłącza zintegrowaną na płycie głównej kartę
dźwiękową.
o
IDE HDD Block Mode – Uaktywnia transfer blokowy z/do twardego dysku.
Pozwala to na zapis i odczyt wielu sektorów jednocześnie.
o
POWER ON Function – Określa sposób włączania zasilania w komputerze.
o
KB Power ON Password – Pozwala na wpisanie hasła, które będzie wymagane
do włączenia komputera
o
Onboard FDD Controller – Uaktywnia wbudowany w płytę główną kontroler
dyskietek.
o
Onboard IR Function – Ustala standard portu podczerwieni.
o
PWRON After PWR-Fail – Określa zachowanie się komputera po zaniknięciu
zasilania.
o
Onboard Legacy Audio – Uaktywnia kodek audio, który jest wbudowany w
płytę główną. Jest to kodek karty dźwiękowej zintegrowanej z płytą w trybie
zgodności z SoundBlaster.
•
PC Health Status – Informacje diagnostyczne.
o
CPU Warning Temperature – Określa próg alarmu, dotyczący zbyt wysokiej
temperatury procesora.
o
CPU Fan Warning – Włącza/wyłącza komunikaty ostrzegawcze w razie
nieprawidłowej pracy wentylatora procesora.
o
System Fan Warning – Generuje komunikaty ostrzegawcze, dotyczące
wentylatora znajdującego się na obudowie.
•
Frequency/Voltage Control – Pozwala na zmianę częstotliwości/napięcia niektórych
podzespołów.
o
Auto Detect DIMM/PCI Clk – Opcja ustawiająca zarządzanie częstotliwoścą
szyn pamięci, PCI i procesora.
o
Spread Spectrum Modulated – Opcja włączająca/wyłączająca redukcję
zakłóceń elektromagnetycznych.
o
Clock By Slight Adjust – Funkcja umożliwiająca ręczne ustawienie
częstotliwości zewnętrznego zegara procesora (FSB).
•
Load Fail-Safe Options – Powoduje załadowanie maksymalnie bezpiecznych ustawień
BIOSu.
•
Load Optimized Defaults – Powoduje załadowanie optymalnych ustawień BIOSu.
•
Set Password – Definiowanie hasła dostępu do komputera.
•
Save & Exit Setup – Zapisuje dokonane ustawienia i wychodzi z programu
konfiguracyjnego.
•
Exit Without Saving – Umożliwia opuszczenie programu Setup bez zapisywania
wprowadzonych zmian
Kombinacje klawiszy umożliwiające wejście do BIOS setup
•
ABIT – Del
•
Acer – F2 lub Ctrl Alt Esc
•
ASUS – Del lub F2
•
ASRock – F2
•
American Megatrends (AMI) – Del lub F1
•
AST Advantage, Tandon – Ctrl Alt Esc
•
Award – Del lub F1
•
Compaq – F10 gdy na ekranie w górnym rogu pojawi się mały kwadrat
•
Dell – Del, F2, F1, Ctrl Alt Enter, wcisnąć Reset dwa razy
•
DFI – Del lub F8
•
Gigabyte – Del
•
Hewlett Packard – F1, F2 gdy pojawi się logo HP lub F10 dla nowszych wersji
•
IBM – F1, Ins (wcisnąć i przytrzymać obydwa klawisze myszy)
•
NEC, Packard Bell, Amax, Micron, Aptiva, Sharp – F1, F2
•
Phoenix BIOS – F1, F2, Ctrl Alt Ins, Ctrl S, Ctrl Alt Esc, Ctrl Alt S, Ctrl Alt Enter,
Del
•
Sony – F3 potem F1 lub F2
•
Toshiba – Esc, F1, F2
•
Zenith – Ctrl Alt Ins
Standardowe hasła Bios-ów (spis)
Możliwość tworzenia haseł do BIOS-u została zastosowana z myślą o zabezpieczeniu
komputera przed niepowołanymi osobami. Jak się później okazało, zabezpieczenie to nie
jest zbyt wiele warte. Jest (za) dużo sposobów na ominięcie hasła...
Jednym z tych sposobów są tzw. fabryczne/serwisowe hasła dostarczane przez producenta.
Dzięki takim standardowym hasłom można dostać się do ustawień BIOS-u lub uruchomić
komputer.
Poniżej przedstawię spis haseł serwisowych najpopularniejszych producentów i typów BIOS-
ów. Najwięcej znajdzie się dla BIOS-ów AMI i AWARD, gdyż ich wiele odmian będzie
używało tych samych haseł...
Oto i one:
•
AMI BIOS
•
Amptron
•
AST
•
Award Bios
•
Biostar
•
Compaq
•
Concord
•
CTX International
•
CyberMax
•
Daewoo
•
Daytek
•
Dell Bios
•
HP Vectra
•
IBM
•
Phoenix Bios
•
Tohsiba
AMI Bios
Hasła Bios-u AMI:
589589
A.M.I.
aammii
AMI lub .KEY lub [spacja]SW
ami
ami.kez
AMI!SW lub _SW lub ?SW
AMI~
ami-
amiami
amidecod
AMIDECODE
AMIPSWD
amipswd
AMISETUP
bios
BIOS
bios310
BIOSPASS
cmos
CMOSPWD
efmukl
helga-s
HEWITT RAND
KILLCMOS
PASSWORD
setup
alfarome
Amptron Bios
Hasła Bios-u Amptron:
Polrty
AST Bios
Hasła Bios-u AST:
SnuFG5
Award Bios
Hasła Bios-u Award:
256256
01322222
589589
589721
595595
598598
1EAAh
?award
_award
admin
ALLY
aLLY
aLLy
ALFAROME
alfarome
alfaromeo
aPAf
AW
AWARD
award
AWARD_HW lub [spacja]SW lub _SW
AWARD?SW
award.sw lub _? lub _ps
AWARD_PS lub [spacja]PW
AWKWARD (lub z małych)
BIOS
bios*
biosstar
BIOSTAR
biostar
CONCAT
CONDO
Condo
d8on
djonet
efmukl
g6PJ
HELGA-S
HEWITT RAND
HLT
j09F
J64
J262
j262
j64
j256
J256
j332
KDD
lkw peter
LKWPETER
lkwpeter
PASSWORD
PINT
pint
SER
SKY_FOX
setup
SWITCHES_SW
SYXZ
Syxz
Sxyz
SZYX
t0ch20x
t0ch88
ttptha
TzqF
TTPTHA
wodj
ZAAADA
ZBAAACA
ZJAAADC
Biostar
Hasła Biostar:
Biostar
Q54arwms
Compaq Bios
Hasła Bios-u Compaq:
Compaq
Concord
Hasła Bios-u Concord:
last
CTX Int.
Hasła Bios-u CTX:
CTX_123
CyberMax
Hasła do CyberMax:
Congress
Daewoo
Hasła doDaewoo:
Daewoo
Daewuu
Daytek
Hasła doDaytek:
Daytec
Daytek
Dell Bios
Hasła Bios-u Dell:
Dell
HP Vectra
Hasła do HP Vectra:
hewlpack
hp
International Business Machines (IBM)
Hasła do Bios-u IBM:
IBM
MBIUO
merlin
PHOENIX Bios
Hasła do Bios-u Phoenix:
CMOS
BIOS
PHOENIX lub phoenix
Toshiba
Hasła do Toshiba:
24Banc81
toshy99
Toshiba
Klawisz [shift] przy starcie