background image

Ewolucja życia 

 

 

Grupa 

a

 

 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Imię  i nazwisko 

 

Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano 
liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. 
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie  
29 punktów. 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Data 

. . . . . . . . . . . . . . . 

Klasa 

 

 
1. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.  

(0–1) 

Ewolucja prowadzi do 

A. zmniejszenia się różnorodności organizmów.  
B. powstawania coraz prostszych form organizmów. 
C. zmniejszania się liczby gatunków.  
D. powstawania nowych gatunków. 
 
2. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe.
 

(0–2) 

 
Archeopteryks to forma pośrednia między gadami / 

rybami a gadami / ptakami

 
3. Podkreśl cechy rybie ichtiostegi. 

(0–1) 

 

płetwa ogonowa, cztery kończyny, 

linia boczna, zęby, długi ogon 

 
4. Przyporządkuj dowodom ewolucji  odpowiednie 
przykłady. 

 

 

 

 

(0–4) 

 
A. narządy homologiczne . . . . . . . 

B. narządy szczątkowe . . . . . . . 

C. relikty . . . . . . . 

D. ogniwa pośrednie . . . . . . . 

 
1. latimeria 
2. skrzydło ważki i skrzydło ptaka 
3. ichtiostega 
4. zęby mądrości człowieka 
5. kończyna górna człowieka i kończyna przednia psa 
 
 
Ilustracje do zadań 5.–7. 

 

 

5. Napisz, jakie narządy – analogiczne czy homologiczne – 
przedstawiono na ilustracjach. 

 

 

(0–1) 

 

 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .  

6. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.            (0–1) 

Kończyny przednie delfina i nietoperza mają 

A. podobną budowę i wspólne pochodzenie ewolucyjne. 
B. różną budowę, ale pełnią te same funkcje.  
C. podobną budowę i pełnią te same funkcje.  
D. tę samą budowę, ale różne pochodzenie ewolucyjne. 

 
7. Na podstawie ilustracji zapisz jedno podobieństwo i 
jedną różnicę w budowie kończyny przedniej delfina i 
nietoperza. 

(0–2) 

 
Podobieństwo: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 

Różnica:  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 
8. Podkreśl struktury analogiczne. 

(0–3) 

 
A. Liście dębu i ciernie kaktusa. 
B. Skrzydła motyla i skrzydła ptaka. 
C. Skrzydła nietoperza i kończyny grzebne kreta. 
D. Kończyny przednie kota i delfina. 
E. Odnóża skoczne pasikonika zielonego i kończyny tylne 
ż

aby. 

F. Odnóża grzebne turkucia podjadka i kończyny grzebne 
kreta. 
 
9. 
Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe.
 

(0–2) 

 
Konwergencja to upodobnienie się kształtu ciała 

organizmów niespokrewnionych / spokrewnionych 

ze sobą, żyjących w tym samym środowisku / różnych 

ś

rodowiskach

 
10. Zaznacz zdanie dotyczące działania doboru 
sztucznego. 

(0–1) 

 
A. Większość organizmów wydaje na świat więcej 
potomstwa, niż jest to konieczne. 
B. Osobniki o odpowiadających człowiekowi cechach 
przekazują swe geny potomstwu. 
C. Wśród osobników potomnych przeżywają te, które są 
najlepiej przystosowane do środowiska. 
D. Potomstwo, które jest bardziej podatne na choroby lub 
mniej sprawne, ginie. 

background image

 

 

Człowiekowate

 

 

Cechy 

charakterystyczne

 

australopitek

 

człowiek 

zręczny

 

człowiek 

wyprostowany

 

człowiek 
rozumny

 

 

1.  wytwarzanie 

kamiennych 
narzędzi

 

 

 

 

 

 

2. wytwarzanie 

skomplikowanych 
narzędzi

 

 

 

 

 

 

3. poruszanie się 

tylko na dwóch 
kończynach

 

 

 

 

 

 

4. posługiwanie się  

ogniem

 

 

 

 

 

 

11. Przeanalizuj wykres przedstawiający krzywą 
przeżywania rudzika, małego ptaka z rodziny muchołówek. 
Następnie wpisz X obok prawidłowego stwierdzenia z 
pierwszej kolumny oraz obok jego uzasadnienia z trzeciej 
kolumny. 

 

 

 

 

(0–2) 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Rudziki 

wydają na świat 
więcej potomstwa  
niż potrzeba  do 
przetrwania 
gatunku, 

 

największa 

ś

miertelność 

występuje wśród 
starszych 
osobników. 

 

Rudziki 

wydają na świat 
mniej potomstwa  
niż potrzeba  do 
przetrwania 
gatunku, 

 
 
 
 
 
 
 

ponieważ 

 

największa 

ś

miertelność 

występuje wśród 
młodych 
osobników. 

 
12. Przyporządkuj formom człowiekowatych cechy, które 
pojawiły się u nich po raz pierwszy w rozwoju 
ewolucyjnym, wstawiając X we właściwe miejsca tabeli.
 

 

 

 

 

 

(0–4) 

13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.         (0–1)  

W wyniku doboru naturalnego przeżywają i wydają na świat 
potomstwo tylko 

A. gatunki najliczniejsze.  
B. osobniki największe. 
C. osobniki najmniejsze. 
D. osobniki najlepiej przystosowane do danych warunków 
ś

rodowiska. 

 
14. Podkreśl cechy wspólne człowieka i innych naczelnych.
 

 

 

 

 

 

(0–1) 

 

dwunożność, obuoczne widzenie, 

wyprostowana postawa ciała, 

rozbudowane mięśnie mimiczne, ręce z 

przeciwstawnym kciukiem 

 
15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.           (0–1)  

Człowiek rozumny, Homo sapiens, pojawił się około 

A. 7 mln lat temu.  
B. 2 mln lat temu. 
C. 200 tys. lat temu.  
D. 24 tys. lat temu. 
 
16. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.   

(0–1) 

Spośród człowiekowatych współcześnie 

A. żyje jeden gatunek.  
B. żyją dwa gatunki.  
C. żyją trzy gatunki. 
D. żyją cztery gatunki. 

 
17. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.   

(0–1) 

Fakt, że człowiek przyjął wyprostowaną postawę ciała, 
wynika prawdopodobnie z konieczności przystosowania się 
do życia 

A. w pobliżu lodowca.  
B. w jaskiniach. 
C. na sawannie.  
D. w lesie. 

 

background image

Ewolucja życia 

  

 

 

Grupa

 

b

 

 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Imię  i nazwisko 

 

Poniższy test składa się z 17 zadań. Przy każdym poleceniu podano 
liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. 
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie  
29 punktów. 

 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Data 

 

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 

Klasa 

 

 
1. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.  

(0–1) 

Ewolucja prowadzi do 

A. powstawania nowych gatunków.  
B. zmniejszania się liczby gatunków. 
C. powstawania coraz prostszych form organizmów. 
D. zmniejszania się różnorodności organizmów. 
 
2. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe.
 

(0–2) 

 
Ichtiostega to forma pośrednia między gadami / rybami  

gadami / płazami

 
3. Podkreśl cechy ptasie archeopteryksa. 

(0–1) 

 

długi ogon, pióra, pazury na przednich 

kończynach, skrzydła, zęby 

 
4. Przyporządkuj dowodom ewolucji odpowiednie 
przykłady. 

(0–4) 

 
A. relikty . . . . . . . 

B. ogniwa pośrednie . . . . . . . 

C. narządy homologiczne . . . . . . . 

D. narządy szczątkowe . . . . . . . 

1. latimeria 
2. skrzydło ważki i skrzydło ptaka 
3. ichtiostega 
4. zęby mądrości człowieka 
5. kończyna górna człowieka i kończyna przednia psa 
 
 
Ilustracje do zadań 5.–7. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5. Napisz, jakie narządy – analogiczne czy homologiczne 
– przedstawiono na ilustracjach.    

 

(0–1) 

 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .  

6. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.          (0–1) 

Kończyny przednie konia i nietoperza mają 

A. tę samą budowę, ale różne pochodzenie ewolucyjne. 
B. różną budowę, ale pełnią te same funkcje.  
C. podobną budowę i pełnią te same funkcje.  
D. podobną budowę i wspólne pochodzenie ewolucyjne. 
 
7. Na podstawie ilustracji zapisz jedno podobieństwo i 
jedną różnicę w budowie kończyny przedniej konia i 
nietoperza. 

(0–2) 

 
Podobieństwo: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 

Różnica:  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 
8. Podkreśl struktury homologiczne. 

(0–3) 

A. Liście dębu i ciernie kaktusa. 
B. Skrzydła motyla i skrzydła ptaka. 
C. Skrzydła nietoperza i kończyny grzebne kreta. 
D. Kończyny przednie kota i delfina. 
E. Odnóża skoczne pasikonika zielonego i kończyny 
tylne żaby. 
F. Odnóża grzebne turkucia podjadka i kończyny  
grzebne kreta. 
 
9. Wykreśl wyrazy tak, aby powstało zdanie prawdziwe.
 

(0–2) 

 
Analogia to podobieństwo / różnice w budowie narządów, 

ich układów lub przebiegu procesów życiowych  

niespokrewnionych / spokrewnionych ze sobą 

organizmów. 
 
10. Zaznacz zdanie dotyczące działania doboru 
sztucznego. 

(0–1) 

 
A. Większość organizmów wydaje na świat więcej 
potomstwa, niż jest to konieczne. 
B. Potomstwo, które jest bardziej podatne na choroby lub 
mniej sprawne, ginie. 
C. Osobniki o odpowiadających człowiekowi cechach 
przekazują swe geny potomstwu. 
D. Wśród osobników potomnych przeżywają te, które są 
najlepiej przystosowane do środowiska. 

background image

 

 

Człowiekowate

 

 

Cechy 

charakterystyczne

 

australopitek

 

człowiek 

zręczny

 

człowiek 

wyprostowany

 

człowiek 
rozumny

 

 

1. posługiwanie się 

ogniem

 

 

 

 

 

 

2.  wytwarzanie 

kamiennych 
narzędzi

 

 

 

 

 

 

3. wytwarzanie 

skomplikowanych 
narzędzi

 

 

 

 

 

 

4. poruszanie się 

tylko na dwóch 
kończynach

 

 

 

 

 

 

11. Przeanalizuj wykres przedstawiający krzywą 
przeżywania rudzika, małego ptaka z rodziny muchołówek. 
Następnie wpisz X obok prawidłowego stwierdzenia z 
pierwszej kolumny oraz obok jego uzasadnienia z trzeciej 
kolumny. 

 

 

 

 

(0–2) 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Rudziki 

wydają na świat 
mniej potomstwa  
niż potrzeba  do 
przetrwania 
gatunku, 

 

największa 

ś

miertelność 

występuje wśród 
starszych 
osobników. 

 

Rudziki 

wydają na świat 
więcej potomstwa  
niż potrzeba  do 
przetrwania 
gatunku, 

 
 
 
 
 
 
 

ponieważ 

 

największa 

ś

miertelność 

występuje wśród 
młodych 
osobników. 

 
12. Przyporządkuj formom człowiekowatych cechy, które 
pojawiły się u nich po raz pierwszy w rozwoju 
ewolucyjnym, wstawiając X we właściwe miejsca tabeli.
 

 

 

 

 

 

(0–4) 

13. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.        (0–1)  
W wyniku doboru naturalnego przeżywają i wydają na świat 
potomstwo tylko 

A. gatunki najliczniejsze. 
B. osobniki najlepiej przystosowane do danych warunków 
ś

rodowiska. 

C. osobniki najmniejsze.  
D. osobniki największe. 
 
14. Podkreśl cechy wspólne człowieka i innych naczelnych.

 

(0–1) 

dwunożność, obuoczne widzenie, 

wyprostowana postawa ciała, 

ręce z przeciwstawnym kciukiem, 

rozbudowane mięśnie mimiczne 

 
15. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.          (0–1) 

Człowiek rozumny, Homo sapiens, pojawił się około 

A. 7 mln lat temu. 
B. 200 tys. lat temu.  
C. 2 mln lat temu. 
D. 24 tys. lat temu. 
 

16. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.           (0–1) 

Spośród człowiekowatych współcześnie 

A. żyją cztery gatunki.  
B. żyją trzy gatunki. 
C. żyją dwa gatunki.  
D. żyje jeden gatunek. 

 

17. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania.           (0–1) 

Fakt, że człowiek przyjął wyprostowaną postawę ciała, 
wynika prawdopodobnie z konieczności przystosowania się 
do życia 

A. w pobliżu lodowca.  
B. na sawannie. 
C. w lesie. 
D. w jaskiniach.