Gdynia 01-02-2013
Robert Kondratjew
Piotr Mazur
ĆWICZENIE 2
DIODY STABILIZACYJNE
1. CEL I PRZEDMIOT ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z charakterystykami statycznymi i parametrami
diod stabilizacyjnych (Zenera) oraz zbadanie własności prostego układu stabilizatora napięcia
zbudowanego z wykorzystaniem diody stabilizacyjnej. Przedmiotem ćwiczenia są krzemowe
diody stabilizacyjne o równych wartościach napięcia stabilizacji.
3. ZADANIA
3.1. ZADANIA DO WYKONANIA W LABORATORIUM
Pomiary charakterystyk statycznych diod stabilizacyjnych można przeprowadzić w
układzie, którego schemat ideowy pokazano na rys.2.2. Wówczas rezystor R
1
pełni rolę
rezystora zabezpieczającego diodę przed uszkodzeniem. Przy pomiarze tych charakterystyk
należy odłączyć rezystor R
0
(dekada rezystancyjna).
Rys.2.2. Prosty układ stabilizatora napięcia badany w ćwiczeniu.
3.1.1. W układzie z rys.2.2 zmierzyć charakterystyki statyczne i(u) dwóch diod
stabilizacyjnych spolaryzowanych zaporowo ze szczególnym uwzględnieniem zakresu
przebicia.
3.1.2. Zmierzyć charakterystyki statyczne u
WY
(u
WE
) stabilizatorów napięcia z rys.2.2 ze
zmierzonymi uprzednio dwiema diodami stabilizacyjnymi. Przyjąć wartości R
1
= 300 Ω, R
O
=
1 k Ω oraz zakres zmian u
WE
= 0 - 16 V. Następnie należy zmierzyć dla obu stabilizatorów
charakterystyki u
WY
(R
O
) dla wartości R
1
= 300 Ω, U
WE
= 16 V, przyjąć zakres zmian
rezystancji obciążenia R
O
od zwarcia (R
0
= 0) do rozwarcia.
3.2. ZADANIA DO WYKONANIA W DOMU
3.2.1. Wykreślić na wspólnym wykresie zmierzone w punkcie 3.1.1 charakterystyki statyczne
i(u) diod stabilizacyjnych. Wyznaczyć graficznie wartości parametrów U
ZO
oraz r
Z
modelu
statycznego tych diod, danego wzorem (2.1).
-40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
0
2
4
6
8
10
u[V]
i[m
A
]
D1
D2
W celu wyznaczenia r
z
korzystamy z zależności:
i
u
r
Z
DIODA 1
u
: 5,18 – 4,86 = 0,32 [V]
i
: 35,3 – 7,07 = 28,23 [mA]
i
u
r
Z
=11,34
]
[
DIODA 2
u
: 7,74 – 7,45 = 0,29 [V]
i
: 26,9 – 0,492 = 26,41 [mA]
i
u
r
Z
=10,98
]
[
3.2.2. Wykreślić zmierzone charakterystyki statyczne stabilizatorów u
WY
(u
WE
), a następnie
znając wyznaczone w poprzednim punkcie wartości parametrów modelu statycznego użytych
diod, obliczy na podstawie wzoru (2.4) te charakterystyki i wyniki obliczeń nanieść na
wykresy zawierające wyniki pomiarów. Krótko skomentować istotne różnice między
wynikami pomiarów i obliczeń.
W celu obliczenia charakterystyk statycznych należało skorzystać z zależności:
1
1
R
R
U
U
)
(U
U
1
z
1
zo
we
we
wy
z
o
R
R
R
R
Charakterystyki statyczne
u
wy
(
u
we
) dla diody 1:
0
1
2
3
4
5
6
0
5
10
15
20
Uw e[V]
U
w
y
[V
]
Pomierzone
Policzone
Charakterystyki statyczne
u
wy
(
u
we
) dla diody 2:
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
5
10
15
20
Uwe[V]
U
w
y
[V
]
Pomierzone
Policzone
3.2.3. Powtórzyć zadanie z punktu 3.2.2. dla zmierzonych i obliczonych charakterystyk
u
WY
(R
0
) stabilizatorów.
Charakterystyka statyczna
u
wy
(R
o
)
diody 1:
0
1
2
3
4
5
6
0
200
400
600
800
1000
1200
Ro[Ω]
U
w
y
[V
]
Pomierzone
Policzone
Charakterystyka statyczna
u
wy
(R
o
)
diody 2
:
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
200
400
600
800
1000
1200
Ro[Ω]
U
w
y
[V]
Pomierzone
Policzone
3.4.2. Dla badanych stabilizatorów obliczyć ze wzoru (2.6) wartości współczynnika
stabilizacji S
u
, a nastepnie porównać wyznaczone wartości tego współczynnika z wartościami
wyznaczonymi z pomiarów, korzystając z wykresów u
WY
(u
WE
).
Aby wyznaczyć współczynnik stabilizacji należy skorzystać z zależności:
1
WE
WY
U
U
Su
R
R
z
Dioda 1:
R
Z
=11,34 [Ω]
R
1
=300 [Ω]
037
,
0
300
34
,
11
u
S
Δu
WY
=5,15 – 4,94 = 0,21 [V]
Δu
WE
=16 - 10 = 6 [V]
035
,
0
6
21
,
0
V
V
S
u
Dioda 2:
R
Z
=10,98 [Ω]
R
1
=300 [Ω]
036
,
0
300
98
,
10
u
S
Δu
WY
=7,66 – 7,46 = 0,2 [V]
Δu
WE
=16 - 10 = 6 [V]
033
,
0
6
2
,
0
V
V
S
u
3.2.5. Wyznaczyć wartości rezystancji wyjściowych R
WY
badanych układów stabilizatorów.
W tym celu należy na podstawie charakterystyk u
WY
(R
0
) wyznaczyć dla przejętego przedziału
zmian napięcia wyjściowego Δu
WY
zmiany prądu wyjściowego Δi
WY
.
Przyrostową rezystancję wyjściową liczymy z :
WY
WY
WY
I
U
R
zatem :
o
WY
R
U
WY
I
Dioda 1:
A
V
I
WY
00515
,
0
1000
15
,
5
1
A
V
I
WY
02
,
0
250
5
2
WY
I
= 0,02 - 0,0515 = 0,015[A]
WY
U
= 5,15 - 5 = 0,15[V]
10
015
,
0
15
,
0
A
V
R
WY
Dioda 2:
A
V
I
WY
00761
,
0
1000
61
,
7
1
A
V
I
WY
0249
,
0
300
47
,
7
2
WY
I
=0,0249 - 0,00761 = 0,017[A]
WY
U
= 7,61 – 7,47 = 0,14[V]
24
,
8
017
,
0
14
,
0
A
V
R
WY