background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Pomoc psychologiczno-

pedagogiczna w szkole

Szkolenie dla nauczycieli

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Cele szkolenia 



Podstawy prawne 



Specjalne potrzeby edukacyjne 



Organizacja i udzielanie pomocy psychologiczno-
pedagogicznej 



Monitoring i ewaluacja pomocy psychologiczno-
pedagogicznej  

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Podstawy prawne 



Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie 
oświaty, określająca zobowiązania systemu 
oświaty wobec uczniów ze specjalnymi 
potrzebami edukacyjnymi 



Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. 
określające nowy model organizacji pomocy 
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych 
przedszkolach, szkołach i placówkach

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Najważniejsze wyznaczniki jakości nowego 
modelu organizacji pomocy psychologiczno  
– pedagogicznej to:



zasada indywidualizacji pracy z uczniem, realizowana na 
obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych



Zasada „pomoc bliżej ucznia”



Zasada „pomoc bliżej rodzica”



Zasada „pomoc bliżej nauczyciela”



Elastyczność i adekwatność



Aktualizacja



Zaufanie do profesjonalizmu nauczycieli i wychowawców, 
do szkoły

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Harmonogram 



31/03/2012r. – dyrektorzy szkół podstawowych     
i ponadgimnazjalnych utworzą dla uczniów 
zespoły



Zespoły wykonują zadania, o których mowa w § 20 
ust.1



30/04/2012 r. – dyrektorzy szkół ustalają dla 
uczniów formy, sposoby i okresy udzielania ppp 
oraz wymiar godzin form pomocy udzielanej od 
roku szkolnego 2012/2013

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Harmonogram 



Maj – czerwiec 2012r. – dyrektorzy poinformują
na piśmie rodziców uczniów o ustalonych 
formach, sposobach i okresach udzielania ppp 
oraz wymiarze godzin od roku szkolnego 
2012/2013



Do 30/09/2012r. – zespoły opracują dla uczniów 
plany działań wspierających (PDW) realizowane 
od roku szkolnego 2012/2013



01/09/2012r. – ppp udzielana jest na nowych 
zasadach

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

SPE 

Specjalne potrzeby edukacyjne

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

„Człowiek ma nieco więcej

programów obsługi niż toster”

Szymon Majewski

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Obszary

SPE

Obszar 

potrzeb

fizycznych

Obszar 

potrzeb 

dydaktycznych

Obszar potrzeb 

związanych 

z zachowaniem się

dziecka 

w klasie szkolnej

Obszar 

potrzeb 

społecznych

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Uczniowie ze specjalnymi 
potrzebami edukacyjnymi to: 



szczególnie uzdolnieni 



przewlekle chorzy



niepełnosprawni



niedostosowani społecznie i zagrożeni 
niedostosowaniem społecznym



ze specyficznymi trudnościami w nauce



z zaburzeniami komunikacji językowej



uczniowie z ADHD

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Uczniowie ze specjalnymi 
potrzebami edukacyjnymi to: 



znajdujący się w sytuacji kryzysowej lub 
traumatycznej



zaniedbani środowiskowo



mający trudności adaptacyjne związane                 
z różnicami kulturowymi lub ze zmianą
środowiska edukacyjnego, w tym związane           
z wcześniejszym kształceniem za granicą



z innymi trudnościami w nauce 

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Rozpoznanie SPE

Źródła informacji

o uczniu

Ludzie

Dokumenty

Wytwory ucznia

Rozmowa 

z rodzicami, z dzieckiem, 

z nauczycielami;

obserwacja ucznia

Analiza dokumentacji 

psychologicznej, 

pedagogicznej, medycznej

Analiza zeszytów, 

kartkówek, sprawdzianów, 

prac klasowych itp..

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Porządkowanie informacji o uczniu

1)

Sytuacja rodzinna

2)

Stan zdrowia dziecka

3)

Wzrok, słuch (inne ubytki sensoryczne)

4)

Rozwój poznawczy i rozwój mowy 

5)

Sfera emocjonalno – motywacyjna

6)

Zachowania społeczne

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Porządkowanie informacji o uczniu

7)

Miejsce dziecka w realizacji wymagań szkolnych 

(objawy SPE) w zakresie:



Czytania



Pisania



Liczenia



Innych wymagań szkolnych 

8)

Inne informacje (szczególne zainteresowania, 

sprawności pozaszkolne)

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Zasady organizacji i udzielania PPP

Uczeń

Specjaliści

Poradnia PP

Pomoc nauczyciela

specjaliści

Rodzice

wychowawcy

Nauczyciele, 
wychowawcy

nauczyciele

Kto inicjuje PPP ?

Kto udziela PPP ?

Kto organizuje 

PPP?

Dyrektor

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

ZESPÓŁ USTALA:

ZAKRES, W KTÓRYM UCZEŃ WYMAGA POMOCY

ZALECANE FORMY, SPOSOBY I OKRES

UDZIELANIA UCZNIOWI POMOCY

PLAN DZIAŁAŃ Z ZAKRESU DORADZTWA 

EDUKACYJNO – ZAWODOWEGO I SPOSOBU ICH REALIZACJI

POWOŁANIE ZESPOŁU

SKŁADAJĄCEGO SIĘ

Z NAUCZYCIELI,

WYCHOWAWCÓW 

I SPECJALISTÓW

DYREKTOR

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Zadania zespołu



Planuje i koordynuje udzielanie ppp



Zakłada i prowadzi kartę indywidualnych potrzeb 
ucznia (KIPU)



Ustala zakres, w którym uczeń wymaga pomocy pp



Określa zalecane formy, sposoby, okresy udzielania 
ppp 



Opracowuje PDW lub IPET



Określa działania wspierające rodziców ucznia 

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Zadania zespołu 



W zależności od potrzeb określa zakres działania np..           
z poradniami PP, poradniami specjalistycznymi



Dokonuje oceny efektywności ppp (PDW)



Dokonuje okresowej, wielospecjalistycznej oceny poziomu 
funkcjonowania ucznia (IPET) 



Podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne                  
w sytuacjach kryzysowych 



Spotyka się w miarę potrzeb 



Planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno-
zawodowego 

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Formy pomocy psychologiczno-
pedagogicznej dla ucznia 



Klasa terapeutyczna 



Zajęcia rozwijające uzdolnienia 



Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze



Zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, 
logopedyczne, socjoterapeutyczne, inne zajęcia o 
charakterze terapeutycznym 



Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i 
zawodu



Porady i konsultacje

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Karta Indywidualnych Potrzeb 
Ucznia

Imię i nazwisko ucznia

Nazwa przedszkola lub szkoły oraz oznaczenie 
grupy lub oddziału, do którego uczeń uczęszcza

Informacja dotycząca podstawy założenia karty

Zakres, w którym uczeń wymaga pomocy 
psychologiczno-pedagogicznej

Zalecane przez zespół formy, sposoby i okresy 
udzielania pomocy psychologiczno-
pedagogicznej

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Karta Indywidualnych Potrzeb 
Ucznia



Ustalone przez dyrektora formy, sposoby            
i okresy udzielania pomocy psychologiczno-
pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym 
poszczególne formy pomocy będą realizowane



Ocena efektywności pomocy psychologiczno-
pedagogicznej



Terminy spotkań zespołu



Podpisy osób biorących udział
w poszczególnych spotkaniach zespołu

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Analiza dokumentów



Opinia PPP



Dokumenty inne np.. lekarskie 



Mocne i słabe strony rozwoju dziecka z SPE i jego 
osiągnięć edukacyjnych

background image

Osiągnięcia w zakresie opanowania wymagań programowych 

Rozwoju społecznego

Rozwoju sfery emocjonalno – motywacyjnej  

Rozwoju funkcji psychomotorycznych (percepcja wzrokowa, 

słuchowa, sprawność grafomotoryczna)

Rozwoju poznawczego, szczególnie mowy i myślenia

Słabe strony (-)

Mocne strony (+)

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Opracowanie IPET i PDW

Indywidualny

Program 

Edukacyjno –

Terapeutyczny

Orzeczenie 

o potrzebie 

kształcenia

specjalnego

Plan 

Działań

Wspierających

Opinia Poradni

Psychologiczno-

Pedagogicznej 

Informacja 

nauczyciela, 

wychowawcy 
lub specjalisty

Orzeczenie o potrzebie

ind. nauczania lub ind.

rocznego 

przygotowania

do szkoły 

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Opracowanie IPET i PDW

Indywidualny program

edukacyjno-terapeutyczny:

1)

Powołanie zespołu

2)

Wielospecjalistyczna ocena 
poziomu funkcjonowania 
ucznia

3)

Ustalenie form, sposobu i 
okresu udzielania uczniowi 
pomocy psychologiczno-
pedagogicznej

4)

Opracowanie programu

Plan działań wspierających:

1)

Powołanie zespołu 

2)

Założenie Karty 
Indywidualnych Potrzeb 
Ucznia

3)

Ustalenie form, sposobu i 
okresu udzielania uczniowi 
pomocy psychologiczno-
pedagogicznej

4)

Opracowanie planu działań
wspierających

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Konstruowanie 

Planów Działań Wspierających 

ucznia

PDW

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Elementy PDW

Informacje o uczniu – metryczka

Charakterystyka ucznia

Cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń
wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej

Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do 
indywidualnych potrzeb rozwojowych i 
edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych 
ucznia

Treści nauczania

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Elementy PDW



Metody i formy pracy z uczniem



Działania realizowane z uczniem w ramach 
poszczególnych form i sposobów udzielania    
pomocy pp



Działania wspierające rodziców ucznia 



Zakres współdziałania z PPP, w tym poradniami 
specjalistycznymi, placówkami doskonalenia 
nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz 
innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, 
dzieci i młodzieży



Ewaluacja programu

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Konstruowanie 

Indywidualnych Planów 

Edukacyjno - Terapeutycznych 

dla ucznia 

IPET

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Elementy IPET



Informacje o uczniu – metryczka



Charakterystyka ucznia



Podstawa formułowania programu



Cele programu: edukacyjne i terapeutyczne



Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do 
indywidualnych potrzeb rozwojowych                        
i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych 
ucznia

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Elementy IPET



Treści nauczania



Metody i formy pracy z uczniem



Rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli             
i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem



Zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia 
odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby 
rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne 
ucznia 



Formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy 
psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin          
w którym będą realizowane, ustalone przez dyrektora

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Rola nauczyciela



powinien umieć rozpoznać SPE ucznia i na tej 
podstawie określić, czego może od niego 
wymagać



ma zadbać o możliwie pełne i racjonalne 
wykorzystanie potencjału rozwojowego ucznia 
przez odpowiednie dostosowanie treści                  
i sposobów ich przekazywania 



bierze udział w spotkaniach zespołu

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Monitoring i ewaluacja pomocy PP



Ewaluacja programu – sposób, w jaki dowiemy 
się, czy program jest prawidłowo skonstruowany 
i czy przynosi zamierzone efekty



Ewaluacja powinna zawierać: rejestrację zmian           
i postępów, ocenę skuteczności podjętych działań
oraz wnioski i propozycje modyfikacji programu 
działań na okres następny

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Analiza warunków zewnętrznych –
analiza PEST



P – Political, polityczno-prawne czynniki



E – Economic, ekonomiczne / gospodarcze 
czynniki



S – Social, socjokulturowe czynniki 



T – Technological, technologiczne czynniki

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Warto poddać ocenie:



Zasoby używane do realizacji programu/planu 
działań (osoby realizujące program, 
odpowiedzialne za poszczególne działania; rodzaj 
udzielonego wsparcia oraz stosowane metody 
pomocy; częstotliwość i jakość kontaktów 
pomiędzy osobami realizującymi program/plan; 
nakłady finansowe)

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Warto poddać ocenie:



Skuteczność podejmowanych działań: 
edukacyjnych, wychowawczych, informacyjnych, 
zmian w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, 
współpracy ze specjalistami, trenerami spoza 
szkoły, zmian  w zapisach prawa 
wewnątrzszkolnego

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Warto poddać ocenie:



Zmiany i postępy w nauce i funkcjonowaniu 
społecznym ucznia – dokumentacja tego, co 
uczeń osiągnął, obejmująca wiedzę, umiejętności, 
aktywność i systematyczność wysiłków

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

Źródła



Poradnik – specjalne potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieży. Prawne ABC 
dyrektora przedszkola, szkoły i placówki , autor: MEN



Zanim powstaną – materiały pomocnicze dla nauczycieli, autor: Ośrodek 
Rozwoju Edukacji 



Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami 
edukacyjnymi cz. I i II, praca zbiorowa



K. Leśniewska, E. Puchała, L. Zaremba, Specjalne potrzeby edukacyjne dzieci       
i młodzieży.



Bogdanowicz M. : Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci – nowa 
definicja i miejsce w klasyfikacjach międzynarodowych; (w:) Psychologia 
Wychowawcza nr1/ 1996.



Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r.   
w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej    
w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach



Opracowania Piotra Wilińskiego PP-P nr 2 w Poznaniu



Internet: www.ore.edu.pl

background image

Instytut Szkoleniowy GoWork.pl                                  

Małgorzata Kaczmarek 

KONIEC

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Małgorzata Kaczmarek

kaczmarek.gosia@wp.pl