background image

 
 

 
 

Elektyw: 

T

OWAROZNAWCZA ANALIZA MIODÓW 

 

 
 

 
 

 

Specjalność:  

Towaroznawstwo żywności 

 

 
 

 
 

 

STUDIA DZIENNE 

 

 

 
 
 
 

 
 
 

 
 

 

Katedra Technologii Węglowodanów 
Wydział Technologii Żywności 

Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

 

1)  A

NALIZA PYŁKOWA MIODU 

 

[WG 

PN-88/A-77626

]

 

 

Przygotowanie osadu miodowego 

Odważyć,  w  dwóch  probówkach  wirówkowych  o  pojemności  20  ml,  po  10  g  miodu  z 

dokładnością do 0,01 g,  dopełnić wodą destylowaną o temperaturze około  50°C do 20 ml i 

mieszać  szklaną  bagietką  do  całkowitego  rozpuszczenia  miodu.  Probówki  umieścić  na 

przeciw siebie w wirówce laboratoryjnej i wirować przez 5 do 10 minut przy prędkości 3 000 

obr./min., następnie ostrożnie odciągnąć pipetą lub wodną pompą próżniową płyn znad osadu. 

Probówki napełnić ponownie wodą destylowaną do pojemności 20 ml, wymieszać bagietką, 

wyważyć i wirować jak poprzednio. Po odwirowaniu pipetą odciągnąć płyn znad osadu. Gdy 

osadu jest mało (około 0,1 ml) pozostawić nad nim warstwę cieczy  grubości około  0,5 cm, 

gdy  osadu  jest  dużo  (około  3  ml)  pozostawić  1  cm  warstwę  cieczy  nad  osadem.  Osad 

dokładnie wymieszać bagietką.  

Wykonanie preparatu mikroskopowego 

Pobrać  mikropipetą  0,1  ml  dokładnie  wymieszanego  osadu  miodowego,  wydmuchać  na 

mikroskopowe  szkiełko  podstawowe  i  rozprowadzić  na  powierzchni  1  cm2  (wykreślonego 

uprzednio  na  szkiełku  wodoodpornym  pisakiem).  Z  drugiej  probówki  w  identyczny  sposób 

przygotować drugi rozmaz na tym samym szkiełku podstawowym. Preparat nieco podsuszyć 

na  płycie  grzejnej.  Umieścić  kroplę  glicerożelatyny  na  rozmazie,  drugą  kroplę  na  szkiełku 

nakrywkowym,  szkiełka  połączyć  kładąc  nakrywkowe  od  góry  na  szkiełko  podstawowe  i 

lekko docisnąć. Preparat odpowiednio oznaczyć. Dla anlizowanych pyłków wykonac zdjecia 

preparatów I umieścić je w sprawozdaniu z odpowiednim komentarzem. 

Przy  wykonywaniu  preparatów  należy  zwrócić  szczególną  uwagę  na  dokładne  mycie 

powtórnie używanych szkiełek, bagietek i pipet. 

 

2)  O

ZNACZENIE ZAWARTOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ MECHANICZNYCH

 

[

WG 

PN-88/A-77626]

 

 

 
 
Odważyć  25g  miodu  z  dokładnością  do  0,01g  i  rozcieńczyć  około  100ml  wody  w 

temperaturze  około  70°C.  Sączek  ilościowy  z  miękkiej  bibuły  do  sączenia  wysuszyć  w 

naczyniu wagowym przez 1h  w suszarce o temperaturze 10-105°C i zważyć z dokładnością 

do  0,0001g.  Rozpuszczony  miód  przesączyć  przez  przygotowany  sączek,  osad  na  sączku 

przepłukać czterokrotnie wodą o temperaturze 70°C. sączek z osadem umieścić w zważonym 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

naczyńku wagowym i suszyć w suszarce o temperaturze 10-105°C przez 1h. po ostudzeniu w 

eksykatorze  zważyć  z  dokładnością  do  0,0001g.  Zawartość  zanieczyszczeń  mechanicznych 

podać w procentach wagowych. 

 

 

3) 

 

W

YKRYWANIE OBECNOŚCI ZAFAŁSZOWAŃ MIODU W POSTACI DESKTRYN 

SKROBIOWYCH

 

 

[

WG 

PN-88/A-77626]

 

 

 
Wstęp 

Miód  jest  produktem  spożywczym  o  charakterze  niskotonażowym  i  relatywnie  wysokiej 

cenie.  Biorąc  także  epod  uwagę  skomplikowany  sposób  jego  pozyskiwania  i  duży  wpływ 

klimatu  i  innych  czynników  zewnętrznych  na  jakość  miodu  oraz  żywotność  pszczół  wielu 

producentów  próbuje  fałszować  miód  na  etapie  jego  konfekcjonowania  lub  też  produkcji 

przez  pszczoły  (sztuczne  dokarmianie  w  trakcie  pożytku).  Jednym  z  częstszych  fałszerstw 

miodu  jest  dodawanie  melasu  (produkt  odpadowy  przemysłu  cukrowniczego)  do  miodów 

spadziowych lub syropów skrobiowych (hydrolizaty skrobiowe) do miodów nektarowych.  

   

Jakościową  identyfikację  zafałszowań  wykonać  dla  miodu  nektarowego  oraz  dla  miodu 

oznaczonego  symbolem  „D”.  Wykrywanie  obecności  dekstryn  skrobiowych  w  miodach 

wykonuje się według PN-88/A-77626 

 

Wykonanie analizy 

Przygotowanie próbki.  

Odważyć  5±0.01  g  miodu,  rozpuścić  w  10ml  wody  destylowanej,  podgrzewając  na  łaźni 

wodnej, aż do uzyskania jednorodnego roztworu. Z roztworu wytrącić białka, dodając 0.5ml 

10% wodnego roztworu taniny, następnie ostudzić i po sklarowaniu odsączyć. 

Wykonanie badania 

Z  przesączu  pobrać  2ml,  dodać  2  krople  stężonego  kwasu  solnego  oraz  20ml  alkoholu 

etylowego.  Powstanie  białego  osadu  lub  mlecznego  zmętnienia  świadczy  o  obecności 

dekstryn pochodzących z syropu ziemniaczanego. 

 

4) 

 

W

YKRYWANIE OBECNOŚCI ZAFAŁSZOWAŃ MIODU W MELASU 

 

[

WG 

PN-88/A-77626]

 

 

 

Wstęp 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

Identyfikację  zafałszowań  wykonać  dla  miodu  spadziowego  oraz  dla  miodu  oznaczonego 

symbolem  „M”.  Wykrywanie  obecności  melasu  wykonuje  się  zgodnie  z  PN-88/A-77626. 

Badanie  polega  na  wytrąceniu  z  miodu  niecukrów  organicznych  z  zasadowym  octanem 

ołowiawym. 

 

Wykonanie analizy 

Do  5ml  20%  roztworu  miodu  (20%    roztwór  miodu  sporządzić  przez  odważenie    np.  10  g 

miodu i rozpuszczenie w 50ml wody) dodać 5ml zasadowego roztworu octanu ołowiu(II) oraz 

20ml  alkoholu  metylowego.  Otrzymaną  mieszaninę  wymieszać.  Miód  zanieczyszczony 

melasem tworzy obfity brunatnożółtawy osad, natomiast miód niezanieczyszczony pozostaje 

klarowny. 

 

5)  A

NALIZA PROFILU WĘGLOWODANOWEGO MIODÓW METODĄ 

HPLC 

[H

ARMONISED METHODS OF THE 

I

NTERNATIONAL 

H

ONEY 

C

OMMISSION 

2002]

 

 

Przygotowanie próbek 

Odważyć  2,5g  miodu,  rozpuścić    w  ok.  12  ml  roztworu  metanol:woda  i  przenieść 

ilościowo  do  kolby  miarowej  o  pojemności  50  ml.  Następnie  dodać  po  0,5  ml  roztworów 

Carreza I i Carreza II, wymieszać i uzupełnić do kreski roztworem metanol:woda w stosunku 

1:4.  Próbkę  przesączyć  przez  sączek  papierowy.  Odrzucić  pierwsze  10  ml,  niewielką  ilość 

próbki umieścić w wialce i przeprowadzić analizę chromatograficzną. 

 

Sporządzenie krzywej wzorcowej dla Glukozy (Glu) i fruktozy (Fru) 

Na wadze analitycznej, w zlewkach na 50ml odważyć po około 1g Glu i Fru. Naważki 

rozpuścić w niewielkiej ilości eleuentu (patrz punkt analiza chromatograficzna) i przenieść 

ilościowo do kolb miarowych na 50ml. Wymieszać i dopełnić eluentem do kreski otrzymując 

roztwór  RW-FRU-0  i  RW-GLU-0.  Dla  każdego  z  nich  w  kolbach  miarowych  na  25ml 

sporządzić cztery rozcieńczenia zgodnie z tabelą: 

RW-#-0 

eluent 

ID roztworu 

10ml 

Dopełnić do kreski 

RW-#-1 

5ml 

RW-#-2 

2ml 

RW-#-3 

1ml 

RW-#-4 

 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

Wszystkie  roztwory  RW0  do  RW4  nastrzyknąć  na  układ  chromatograficzny    (patrz 

punkt  analiza  chromatograficzna)  i  określić  pola  powierzchni  odpowiadające  kolejnym 

stężeniom. Sporządzić krzywe A

GLU

=f(C

GLU

), A

FRU

=f(C

FRU

) niezbędne do dalszych badań. 

 

Analiza chromatograficzna (HPLC) – profil węglowodanowy 

Analizę  przeprowadzić  przy  pomocy  wysokosprawnej  chromatografii  cieczowej 

zgodnie z następującymi parametrami: 

f)  Detekcja RI 

g)  Eluent Acetonitryl:H

2

O (87:13 v/v) 

h)  Szybkość elucji 1,3ml/min 

i) 

Objętość pętli nastrzykowej 10 l 

j) 

Kolumna z polarnym wypełnieniem (-NH

2

) pracująca w normalnym układzie faz. 

Na  podstawie  otrzymanych  wyników,  posługując  się  krzywymi  wzorcowymi  określić 

zawartość Glu i Fru w miodach. 

 

6)  A

NALIZA ZAWARTOŚCI 

5-

HYDROKSYMETYLOFURFURALU W MIODACH

 

 METODĄ 

HPLC 

[H

ARMONISED METHODS OF THE 

I

NTERNATIONAL 

H

ONEY 

C

OMMISSION 

2002]

 

 

Sporządzenie krzywej wzorcowej dla HMF 

Na  wadze  analitycznej,  w  zlewce  na  50ml  odważyć  około  20mg  HMF.  Naważkę 

rozpuścić w niewielkiej ilości eleuentu (patrz punkt analiza chromatograficzna) i przenieść 

ilościowo do kolby miarowej na 50ml. Wymieszać i dopełnić do kreski otrzymując roztwór 

RW0. W kolbach miarowych na 25ml sporządzić cztery rozcieńczenia zgodnie z tabelą: 

RW0 

eluent 

ID roztworu 

10ml 

Dopełnić do kreski 

RW1 

5ml 

RW2 

2ml 

RW3 

1ml 

RW4 

 

Wszystkie  roztwory  RW0  do  RW4  nastrzyknąć  na  układ  chromatograficzny    (patrz 

punkt  analiza  chromatograficzna)  i  określić  pola  powierzchni  odpowiadające  kolejnym 

stężeniom. Sporządzić krzywą A

HMF

=f(C

HMF

), niezbędną do dalszych badań. 

 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

Przygotowanie próbki miodu. 

Do  zlewki  na  50ml  odważyć  na  wadze  analitycznej  około  5g  miodu  (zapisać  wynik). 

Naważkę  rozcieńczyć  ok.  25  ml  wody  dejonizowanej,  a  następnie  ilościowo  przenieść  do 

kolby  miarowej  na  50ml.  Do  kolby  dodać  po  0,5ml  roztworów  Carezza  1  i  Careza  2. 

Uzupełnić woda do kreski (w przypadku powstawania piany dodać 1 kroplę EtOH). Próbkę 

przesączyć przez sączek z bibuły twardej  lub  średniotwardej.  Pierwsze 10 ml odrzucić. Ok. 

5ml przesączu przelać do wialki na 7ml i poddać analizie chromatograficznej. 

 

Analiza chromatograficzna (HPLC) - HMF 

Analizę  przeprowadzić  przy  pomocy  wysokosprawnej  chromatografii  cieczowej 

zgodnie z następującymi parametrami: 

a)  Detekcja UV-VIS przy długości fali 285nm 

b)  Eluent MeOH:H

2

O (1:9 v/v) 

c)  Szybkość elucji 1ml/min 

d)  Objętość pętli nastrzykowej 10 l 

e)  Kolumna z niepolarnym wypełnieniem (C-18) pracująca w odwróconym układzie faz. 

 

Na  podstawie  otrzymanych  wyników,  przy  użyciu  krzywej  wzorcowej  określić  zawartość 

HMF    miodach  i  wyrazić  ja  w  ppm.  Otrzymane  wartości  porównać  z  wielkościami 

normatywnymi. 

 

 

 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

WYCIĄG Z KART CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNYCH UŻYWANYCH W 

TRAKCIE ĆWICZEŃ 

 

HCl stężony 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
C Produkt żrący 
Klasyfikacja: 
R 34-37 Powoduje oparzenia. Działa drażniąco na drogi oddechowe. 
S: 26-36/37/39-45 
Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza. Nosić 
odpowiednia odzież ochronną, odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronne twarzy. W 
przypadku awarii lub jeżeli źle sie poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to 
możliwe, pokaz etykietę. 
W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Powoduje oparzenia. Działa drażniąco na drogi oddechowe. Materiał działa skrajnie niszcząco na 
tkankę błon śluzowych i górnych dróg oddechowych, oczy i skórę. Wdychanie może spowodować 
skurcz, zapalenie i obrzęk krtani i oskrzeli, chemiczne zapalenie płuc i obrzęk płuc. Objawy 
narażenia mogą obejmować uczucie pieczenia, kaszel, sapanie, zapalenie krtani, zadyszkę, ból 
głowy, mdłości i wymioty. Używać tylko pod wyciągiem. 
P

IERWSZA POMOC

 

W przypadku kontaktu ze skórą 
W razie narażenia droga oddechowa zapewnić dostęp świeżego powietrza. W razie trudności w 
oddychaniu wezwać lekarza. 
W przypadku kontaktu z oczami 
W przypadku zanieczyszczenia oczu płukać dużymi ilościami wody przez co najmniej 15 minut. 
Zapewnić właściwe przepłukanie rozwierając powieki palcami. Wezwać lekarza. 
W przypadku połknięcia 
W razie połknięcia wypłukać usta wodą, o ile poszkodowany jest przytomny. Wezwać lekarza. Nie 
wywoływać wymiotów. 

Roztwór NaOH i HCl 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
C Produkt żrący 
Klasyfikacja: 
R35 Powoduje poważne oparzenia. 
 
W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Działa szkodliwie po połknięciu. Działa drażniąco na oczy i skórę.  

P

IERWSZA POMOC

 

W przypadku kontaktu ze skórą 
Zmyć dużą ilością wody. Zasięgnąć porady medycznej. 
W przypadku kontaktu z oczami 
Przemywać dokładnie dużą ilością wody przynajmniej przez 15 minut i skonsultować się z 
lekarzem. Można przełukać oczy roztworem kwasu bornego. 
W przypadku połknięcia 
Wypłukać usta wodą. Zasięgnąć porady medycznej. 

Etanol 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
T Produkt toksyczny 
Klasyfikacja: 
R20/21/22 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. 
R39/23/24/25 Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; 
zagraża powstaniem bardzo poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia. 
S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne. 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Działa toksycznie 
przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; zagraża powstaniem bardzo 
poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia. 

P

IERWSZA POMOC

 

W przypadku kontaktu ze skórą 
Zmyć mydłem i dużą ilością wody. Zasięgnąć porady medycznej. 
W przypadku kontaktu z oczami 
Przemywać dokładnie dużą ilością wody przynajmniej przez 15 minut i skonsultować się z 
lekarzem. 
W przypadku połknięcia 
Nieprzytomnej osobie nigdy nie podawać nic doustnie. Wypłukać usta wodą. Zasięgnąć porady 
medycznej. 

Metanol 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
F Produkt wysoce łatwopalny 
T Produkt toksyczny 
Klasyfikacja: 
R11 Produkt wysoce łatwopalny. 
R23/24/25 Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. 
R39/23/24/25 Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; 
zagraża powstaniem bardzo poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia. 
S 7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty. 
S16 Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu - nie palić tytoniu. 
S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne. 
S45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli 
to możliwe, pokaż etykietę. 
W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Działa toksycznie 
przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; zagraża powstaniem bardzo 
poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia. 

P

IERWSZA POMOC

 

W przypadku kontaktu ze skórą 
Zmyć mydłem i dużą ilością wody. Zabrać poszkodowanego niezwłocznie do szpitala. Zasięgnąć 
porady medycznej. 
W przypadku kontaktu z oczami 
Przemywać dokładnie dużą ilością wody przynajmniej przez 15 minut i skonsultować się z 
lekarzem. 
W przypadku połknięcia 
NIE prowokować wymiotów. Nieprzytomnej osobie nigdy nie podawać nic doustnie. Wypłukać 
usta wodą. Zasięgnąć porady medycznej. 

Octan ołowiu (II) 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
T Produkt toksyczny 
N Produkt niebezpieczny dla środowiska 
Klasyfikacja: 
R61 Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. 
R33 Niebezpieczeństwo kumulacji w organizmie. 
R48/22 Działa również szkodliwie po połknięciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w 
następstwie długotrwałego narażenia. 
R62 Możliwe ryzyko upośledzenia płodności. 
R50/53 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące 
się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. 
S53 Unikać narażenia - przed użyciem zapoznać się z instrukcją. 
S45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

lekarza - jeżeli to możliwe, pokaż etykietę. 
S60 Produkt i opakowanie usuwać jako odpad niebezpieczny. 
S61 Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki. 

W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. Niebezpieczeństwo kumulacji w organizmie. 
Działa również szkodliwie po połknięciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie 
długotrwałego narażenia. Możliwe ryzyko upośledzenia płodności. Działa bardzo toksycznie na 
organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku 
wodnym. 
P

IERWSZA POMOC

 

W przypadku kontaktu ze skórą 
Zmyć mydłem i dużą ilością wody. Zabrać poszkodowanego niezwłocznie do szpitala. Zasięgnąć 
porady medycznej. 
W przypadku kontaktu z oczami 
Przemywać dokładnie dużą ilością wody przynajmniej przez 15 minut i skonsultować się z 
lekarzem. 
W przypadku połknięcia 
Nieprzytomnej osobie nigdy nie podawać nic doustnie. Wypłukać usta wodą. Zasięgnąć porady 
medycznej. 

Acetonitryl 

O

ZNAKOWANIE ZGODNE Z 

D

YREKTYWAMI 

UE 

Znaki ostrzegawcze: 
T Produkt toksyczny 
F Produkt palny 
Klasyfikacja: 

11-23/24-25

 

W

SKAZANIA RYZYKA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA

 

Zagrożenie  pożarowe:  Ciecz  wysoce  łatwo  palna.  Pary  tworzą  z  powietrzem 
mieszaniny  wybuchowe.  Pary  są  cięższe  od  powietrza  –  gromadzą  się  przy 
powierzchni i w dolnych partiach pomieszczeń. W ogniu wydzielają się niebezpieczne 
pary i dymy. 
Zagrożenie  toksykologiczne:  Acetonitryl  jest  związkiem  organicznym  zawierającym 
grupę  cyjanową  i  dlatego  działa  w  taki  sam  sposób  jak  cyjanki  nieorganiczne  (np. 
cyjanek potasu). 
Zagrożenie ekotoksykologiczne: Acetonitryl działa toksycznie na organizmy żywe, w 
szczególności organizmy wodne. W środowisku ulega biologicznej degradacji. 

 
P

IERWSZA POMOC

 

Uwaga:  W  pierwszej  kolejności  należy  wyprowadzić  poszkodowaną  osobę  ze 
skażonego  acetonitrylem środowiska.  Ułożyć  na  lewym  boku  z  głową  skierowaną  w 
dół.  Ratownicy  muszą  być  wyposażeni  w  ochrony  osobiste,  w  tym  szczególnie  dróg 
oddechowych,  zapewniające  dopływ  świeżego  powietrza  oraz  być  połączeni  liną;  w 
ostateczności czas przebywania w skażonej atmosferze musi być ograniczony do czasu 
trwania  zatrzymania  oddechu.  Nie  wolno  stosować  oddychania  metodą  „usta-usta”  z 
powodu zagrożenia ratownika. 

Zatrucie inhalacyjne: 
1.  Podać do wdychania azotan amylu (amylium nitrosum). Płukać zatruty żołądek 

2%  roztworem  tiosiarczanu  sodowego.  W  przypadku  trudności  z  oddechem 
natychmiast wykonać sztuczne oddychanie i podać czysty tlen. 

2.  Zapewnić pomoc lekarską. 
Zatrucie doustne: 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

10 

1.  Zatrutej  osobie  polecić  wykonanie  płukania  jamy  ustnej,  a  jeśli  jest 

zamroczona,  usunąć  resztki  zalegające  w  jamie  ustnej.  Prowokować  wymioty 
natychmiast,  nawet  w  okresie  drgawek  i  zamroczenia.  Wymioty  spowodować 
roztworem  wodnym  0,2%  nadmanganianu  potasu  lub  0,6%  wodą  utlenioną. 
Zabieg  ten  powtarzać  kilkakrotnie,  aż  treść  wymiotna  będzie  miała  zapach 
gorzkich migdałów. 

2.  Do  chwili  odtransportowania  do  szpitala  choremu  zapewnić  spokój,  leżenie  i 

ciepło. 

Skażenie oczu: 
1.  Przemyć  skażone  oczy  strumieniem  letniej  wody  przez  15-20  minut,  przy 

wywiniętych powiekach. 

2.  Zapewnić pomoc okulisty. 
Skażenie skóry: 
1.  Zdjąć  skażone  ubranie.  Oczyścić  mechanicznie  skażoną  skórę,  przemyć  dużą 

ilością wody, następnie wodą z łagodnym mydłem. 

2.  W  przypadku  gdy  podrażnienie  skóry  nie  mija,  skonsultować  się  z  lekarzem 

dermatologiem. 

 

 

 
 
 
 
 

 

 

background image

A

NALIZA 

T

OWAROZNAWCZA MIODÓW 

 

T

OWAROZNAWSTWO 

Ż

YWNOŚCI

 

 

 

____________________________________________________________________________________________________________ 

 

K

ATEDRA 

T

ECHNOLOGII 

W

ĘGLOWODANÓW 

 

WTŻ

 

 

UR

 

K

RAKÓW

 

11 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 

Ver. 1.1.06.09.2010