str_23_24_25.indd

Promotor 4/06

www.elamed.com.pl/promotor

ELE

Przeprowadzenie oceny ryzyka ma na celu:

• sprawdzenie, czy występujące na stanowi-

skach pracy zagrożenia zostały zidentyﬁko-

wane i czy jest znane związane z nimi ryzyko

zawodowe,

• wykazanie pracownikom i/lub ich przedsta-

wicielom oraz organom nadzoru i kontroli, że

przeprowadzono analizę zagrożeń i zastoso-

wano właściwe środki ochronne,

• dokonanie odpowiedniego wyboru wypo-

sażenia stanowisk pracy, materiałów oraz

organizacji pracy,

• ustalenie priorytetów w działaniach zmie-

rzających do eliminowania lub ograniczenia

ryzyka zawodowego,

• zapewnienie ciągłej poprawy bezpieczeń-

stwa i higieny pracy.

ETODY

Oceny ryzyka zawodowego dokonano tutaj

dwoma metodami: według PN-N-18002/2000

w skali trójstopniowej oraz RISK SCORE. Opis

tych metod przedstawiliśmy w poprzednich

wydaniach „Promotora”, m.in. w numerze

9/05. Należy zauważyć, że podane tutaj

karty oceny ryzyka należy traktować jako

przykładowe.

HARAKTERYSTYKA

STANOWISKA

Pracownik warsztatu zatrudniony jest na

pełny etat, posiada wymagane badania pro-

ﬁlaktyczne i przeszedł potrzebne szkolenia

w zakresie BHP. W warsztacie wykonuje on

następujące czynności:

• przeprowadza konieczną obróbkę ręczną

oraz mechaniczną materiałów poprzez

cięcie, piłowanie, gwintowanie, wiercenie

i szlifowanie,

• dokonuje łączenia elementów przez spawa-

nie elektryczne,

• przeprowadza czynności demontażu pojazdu

na podzespoły, a te z kolei na poszczególne

części i elementy,

• dokonuje montażu pojazdu lub jego elemen-

tów po naprawie,

• przeprowadza diagnostykę komputerową

pojazdu,

• dokonuje naprawy źle funkcjonujących ele-

mentów pojazdu,

• dokonuje potrzebnych uzupełnień i wymian

(m.in. wymiany oleju, ﬁltra oleju, ﬁltra powie-

trza, ﬁltra paliwa itp.),

• przeprowadza jazdę próbną.

Ryszard Bryła

Warsztat

arsztat

samochodowy

Ocena ryzyka zawodowego

Warsztat

arsztat

samochodowy

Ocena ryzyka zawodowego

Promotor 4/06

www.elamed.com.pl/promotor

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

STANOWISKU

PRACOWNIKA

WARSZTATU

SAMOCHODOWEGO

WEDŁUG

PN-N-18002/2000

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła zagrożenia

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki proﬁlaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realizacji

zadań

Cię

żk
ość (C)

Pra

wdopodieństw

(P)

yzyk
o

(R)

Cię

żk
ość (C)

Pra

wdopodieństw

(P)

yzyk
o

(R)

Upadek na tym

samym poziomie.

Śliskie i nierówne powierzchnie

na terenie dojścia do pojazdu

i w miejscu wykonywania prac.

Potłuczenia, zła-

mania kończyn,

zwichnięcia, ura-

zy wewnętrzne.

Stosowanie przez pracownika właściwego obuwia.

Zapewnienie porządku na stanowisku pracy

i przejściach. Usuwanie z podłoża wszelkich plam

oleju. Omawianie zagadnień bezpieczeństwa

podczas odpraw codziennych.

Upadek na niższy

poziom.

Wpadnięcie

do kanału naprawczego.

Potłuczenia,

złamania

kończyn, urazy

wewnętrzne.

Stosowanie przez pracownika odpowiedniego

obuwia i przestrzeganie ogólnych zasad bezpieczeń-

stwa. Zapewnienie prawidłowych zejść do kanału

naprawczego oraz odpowiedniego przykrycia tego

kanału. Właściwe oświetlenie.

Uderzenie przez

ruchome obiekty.

Przemieszczanie się

pojazdów na terenie warsztatu

samochodowego.

Urazy, kalectwo.

Zachowanie szczególnej ostrożności. Maksymalne

ograniczenie prędkości przemieszczanych pojazdów.

Wypadek drogowy.

Zderzenie z przemieszczającymi

się pojazdami lub nieruchomymi

obiektami w trakcie jazdy próbnej.

Śmierć, kalectwo.

Przestrzeganie podstawowych zasad obowiązują-

cych w ruchu drogowym, m.in. zasady ograni-

czonego zaufania oraz zachowania szczególnej

ostrożności.

Uderzenie

przedmiotami.

Narzędzia ręczne. Obrabiane

przedmioty. Demontowane lub

montowane urządzenia.

Złamania koń-

czyn, potłuczenia,

skaleczenia.

Używanie sprawnych technicznie narzędzi ręcznych.
Dokładne mocowanie obrabianych przedmiotów za-
równo podczas obróbki ręcznej, jak i mechanicznej.
Stosowanie właściwie dobranych ochron osobistych

(okulary, ochrony twarzy). Stosowanie właściwego,

dobrze upiętego ubrania roboczego i nakrycia głowy.

Kontrola sprawności działania zabezpieczeń, w tym

osłon mechanicznych. Stosowanie obuwia chronią-

cego przed skutkami uderzeń.

Hałas i wibracje.

Maszyny i urządzenia stosowane

w zakładzie. Narzędzia ręczne

i elektronarzędzia.

Choroby narządu

słuchu i układu

mięśniowo-

-kostnego.

Posadowienie maszyn i urządzeń zgodnie z doku-

mentacją (DTR). Używanie tylko w pełni sprawnych

technicznie maszyn, urządzeń i elektronarzędzi.

W razie konieczności stosowanie ochronników

słuchu (nauszników lub stoperów).

Porażenie prądem.

Przetarte przewody elektryczne,

uszkodzony osprzęt
(gniazdka, wtyczki),

przebicie el. do obudowy

urządzeń.

Śmierć, kalectwo.

Okresowe sprawdzanie skuteczności ochrony prze-

ciwporażeniowej. Bieżąca kontrola stanu instalacji

elektrycznej. Stosowanie zabezpieczeń różnicowo-

-prądowych i ich systematyczny przegląd.

Stosowanie bezpiecznego, przenośnego oświetlenia

o napięciu 24 V.

Pożar i wybuch.

Niesprawna instalacja elektryczna

naprawianego pojazdu. Nieostrożne

obchodzenie się z materiałami

łatwo palnymi i wybuchowymi.

Oparzenia ciała.

Wyposażenie obiektu we właściwy sprzęt ppoż.

Znajomość zasad postępowania

w czasie zaistnienia pożaru lub wybuchu.

Nadmierny wysiłek

ﬁzyczny.

Podnoszenie i przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Wystąpienie

przepukliny,

zawału serca

lub uszkodzenie

układu kostno-

-stawowego.

Przestrzeganie norm obowiązujących podczas

transportu indywidualnego. Przeprowadzanie

terminowo wymaganych lekarskich badań proﬁlak-

tycznych. Stosowanie sprzętu pomocniczego oraz

przestrzeganie podstawowych zasad ergonomii.

10.

Zmienne warunki

atmosferyczne.

Występowanie, w zależności

od pory roku, niskich

lub wysokich temperatur.

Opady deszczu lub śniegu.

Przeziębienie

lub przegrzanie

organizmu.

Stosowanie przez pracownika odzieży przystoso-

wanej do warunków zewnętrznych. Zapewnienie

posiłków proﬁlaktycznych i napojów, zgodnie z obo-

wiązującymi przepisami w tym zakresie.

11.

Narażenie na

szkodliwe

substancje

chemiczne.

Spaliny, benzyna,

olej napędowy, smary.

Śmiertelne

zatrucie, choroby

układu oddecho-

wego, alergie.

Unikanie załączania silnika w zamkniętym pomiesz-

czeniu, a w razie konieczności odprowadzanie

spalin na zewnątrz. Stosowanie środków ochrony

indywidualnej (rękawice ochronne).

12.

Praca

w wymuszonej

pozycji ciała.

Długotrwałe prace związane

z obróbką ręczną i mechaniczną.

Montaż oraz demontaż

elementów pojazdu.

Zwyrodnienia

kostno-stawowe.

Przystosowanie stanowiska do wymogów ergonomii

(stosowanie podnośnika, podestów roboczych,

urządzeń pomocniczych). Stosowanie przerw

w pracy i dokonywanie czasowych zmian

wykonywanych czynności.

13.

Oparzenia.

Gorące odpryski metali, rozgrzane

elementy silnika, rury wydecho-

wej, gorący płyn z chłodnicy.

Rany

oparzeniowe.

Stosowanie ochron osobistych podczas obróbki

mechanicznej i procesów spawania. Prace wykony-

wać w ubraniu kompletnym, czystym i nieuszkodzo-

nym. Zachować szczególną ostrożność.

14.

Przygniecenie

ciała ciężkim

obiektem.

Naprawiany pojazd lub element

tego pojazdu.

Śmierć, kalectwo.

Zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności

podczas podnoszenia i opuszczania pojazdu na

podnośniku (właściwe posadowienie pojazdu,

unikanie przebywania pod pojazdem w czasie jego

przemieszczania). W trakcie przesuwania elemen-

tów pojazdu korzystać z pomocy współpracowników

i urządzeń pomocniczych.

15.

Przeciążenie

narządu wzroku.

Niedostateczne oświetlenie

stanowiska pracy.

Osłabienie

wzroku, bóle

oczu, łzawienie.

Oprócz oświetlenia ogólnego stosowanie prawidłowo

dobranego oświetlenia miejscowego – dotyczy to

także stanowiska komputerowego.

Promotor 4/06

www.elamed.com.pl/promotor

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

STANOWISKU

PRACOWNIKA

WARSZTATU

SAMOCHODOWEGO

METODĄ

RISK SCORE

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła

zagrożenia

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki proﬁlaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realizacji

zadań

Sk
utki (S)

Eks

pozy

ja (E)

Pra

wdopodieństw

o (P)

yzyk

o (R)

Sk
utki (S)

Eks

pozy

ja (E)

Pra

wdopodieństw

o (P)

yzyk

o (R)

Upadek na

tym samym

poziomie.

Śliskie i nierówne

powierzchnie na terenie

dojścia do pojazdu

i w miejscu

wykonywania prac.

Potłuczenia, zła-

mania kończyn,

zwichnięcia, ura-

zy wewnętrzne.

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika właściwego obuwia.

Zapewnienie porządku na stanowisku pracy

i przejściach. Usuwanie z podłoża wszelkich

plam oleju. Omawianie zagadnień

bezpieczeństwa podczas odpraw codziennych.

Małe

Upadek

na niższy

poziom.

Wpadnięcie do kanału

naprawczego.

Potłuczenia,

złamania

kończyn, urazy

wewnętrzne.

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika odpowiedniego obuwia

i przestrzeganie ogólnych zasad bezpieczeństwa. Zapewnie-

nie prawidłowych zejść do kanału naprawczego oraz odpo-

wiedniego przykrycia tego kanału. Właściwe oświetlenie.

Małe

Uderzenie

przez

ruchome

obiekty.

Przemieszczanie się
pojazdów na terenie

warsztatu samochodo-

wego.

Urazy, kalectwo.

126

Średnie

Zachowanie szczególnej ostrożności. Maksymalne ogra-

niczenie prędkości przemieszczanych pojazdów.

B. małe

Wypadek

drogowy.

Zderzenie

z przemieszczającymi

się pojazdami lub

nieruchomymi obiektami

w trakcie jazdy próbnej.

Śmierć,

kalectwo.

135

Średnie

Przestrzeganie podstawowych zasad obowiązujących

w ruchu drogowym, m.in. zasady ograniczonego

zaufania oraz zachowania szczególnej ostrożności.

B. małe

Uderzenie
przedmio-

tami.

Narzędzia ręczne.

Obrabiane przedmioty.

Demontowane lub mon-

towane urządzenia.

Złamania

kończyn,

potłuczenia,

skaleczenia.

252

Duże

Używanie sprawnych technicznie narzędzi ręcznych.

Dokładne mocowanie obrabianych przedmiotów zarówno

podczas obróbki ręcznej, jak i mechanicznej. Stosowanie

właściwie dobranych ochron osobistych (okulary, ochrony

twarzy). Stosowanie właściwego, dobrze upiętego ubrania
roboczego i nakrycia głowy. Kontrola sprawności działania

zabezpieczeń, w tym osłon mechanicznych. Stosowanie

obuwia chroniącego przed skutkami uderzeń.

Małe

Hałas

i wibracje.

Maszyny i urządzenia

stosowane w zakładzie.

Narzędzia ręczne

i elektronarzędzia.

Choroby narzą-

du słuchu i ukła-

du mięśniowo-

-kostnego.

180

Średnie

Posadowienie maszyn i urządzeń zgodnie z dokumentacją

(DTR). Używanie tylko w pełni sprawnych technicznie ma-

szyn, urządzeń i elektronarzędzi. W razie konieczności sto-

sowanie ochronników słuchu (nauszników lub stoperów).

Małe

Porażenie

prądem.

Przetarte przewody

elektryczne, uszkodzony

osprzęt (gniazdka,

wtyczki), przebicie el. do

obudowy urządzeń.

Śmierć,

kalectwo.

Średnie

Okresowe sprawdzanie skuteczności ochrony prze-

ciwporażeniowej. Bieżąca kontrola stanu instalacji

elektrycznej. Stosowanie zabezpieczeń różnicowo-prą-
dowych i ich systematyczny przegląd. Stosowanie bez-

piecznego, przenośnego oświetlenia o napięciu 24 V.

0,5

B. małe

Pożar

i wybuch.

Niesprawna instalacja

elektryczna naprawiane-

go pojazdu. Nieostrożne

obchodzenie się z ma-

teriałami łatwo palnymi

i wybuchowymi.

Oparzenia ciała.

126

Średnie

Wyposażenie obiektu we właściwy sprzęt ppoż.

Znajomość zasad postępowania

w czasie zaistnienia pożaru lub wybuchu.

Małe

Nadmierny

wysiłek

ﬁzyczny.

Podnoszenie

i przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Wystąpienie

przepukliny,

zawału serca

lub uszkodzenie

układu kostno-

-stawowego.

126

Średnie

Przestrzeganie norm obowiązujących podczas

transportu indywidualnego. Przeprowadzanie

terminowo wymaganych lekarskich badań

proﬁlaktycznych. Stosowanie sprzętu pomocniczego

oraz przestrzeganie podstawowych zasad ergonomii.

B. małe

10.

Zmienne

warunki

atmosfe-

ryczne.

Występowanie, w za-

leżności od pory roku,

niskich lub wysokich

temperatur. Opady

deszczu lub śniegu.

Przeziębienie

lub przegrzanie

organizmu.

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika odzieży przystosowanej

do warunków zewnętrznych. Zapewnienie posiłków

proﬁlaktycznych i napojów, zgodnie z obowiązującymi

przepisami w tym zakresie.

B. małe

11.

Naraże-

nie na

szkodliwe

substancje

chemiczne.

Spaliny, benzyna, olej

napędowy, smary.

Śmiertelne

zatrucie,

choroby układu

oddechowego,

alergie.

540

B. duże

Unikanie załączania silnika w zamkniętym pomieszcze-

niu, a w razie konieczności odprowadzanie spalin na

zewnątrz. Stosowanie środków ochrony indywidualnej

(rękawice ochronne).

126

Średnie

12.

Praca

w wymuszo-

nej pozycji

ciała.

Długotrwałe prace

związane z obróbką

ręczną i mechaniczną.

Montaż oraz demontaż

elementów pojazdu.

Zwyrodnienia

kostno-stawowe.

420

B. duże

Przystosowanie stanowiska do wymogów ergonomii

(stosowanie podnośnika, podestów roboczych, urzą-

dzeń pomocniczych). Stosowanie przerw w pracy i doko-

nywanie czasowych zmian wykonywanych czynności.

108

Średnie

13.

Oparzenia.

Gorące odpryski metali,

rozgrzane elementy sil-

nika, rury wydechowej,

gorący płyn z chłodnicy.

Rany

oparzeniowe.

252

Duże

Stosowanie ochron osobistych podczas obróbki mecha-

nicznej i procesów spawania. Prace wykonywać w ubra-

niu kompletnym, czystym i nieuszkodzonym. Zachować

szczególną ostrożność.

Małe

14.

Przygnie-

cenie ciała

ciężkim

obiektem.

Naprawiany pojazd lub

element tego pojazdu.

Śmierć,

kalectwo.

540

Duże

Zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności podczas

podnoszenia i opuszczania pojazdu na podnośniku

(właściwe posadowienie pojazdu, unikanie przebywa-

nia pod pojazdem w czasie jego przemieszczania).

W trakcie przesuwania elementów pojazdu korzystać

z pomocy współpracowników i urządzeń pomocniczych.

Małe

15.

Przeciążenie

narządu

wzroku.

Niedostateczne oświe-

tlenie stanowiska pracy.

Osłabienie wzro-

ku, bóle oczu,

łzawienie.

108

Średnie

Oprócz oświetlenia ogólnego stosowanie prawidłowo

dobranego oświetlenia miejscowego

– dotyczy to także stanowiska komputerowego.

B. małe