background image

















*O™ZOJFSJO™ZOJFSJJvSPEPXJTLB

qTZTUFNZXPEPDJ“HPXFJLBOBMJ[BDZKOF

 











4QFDKBMJvDJ





background image

 

 

 

 

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej  

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 

 

 

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych 
standardów kwalifikacji zawodowych”. 

KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH 

 

Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne 
(214211)

 

Autorzy  

 

mgr inż. Andrzej Świderek  

 

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, Łódź 

 

mgr inż. Marzena Więcek 

 

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, Łódź 

Konsultant ds. metodologii 

 

mgr Małgorzata Sienna 

 

Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego, Łódź 

Recenzenci 

 

mgr inż. Grażyna Antoniewska 
Akademia Viessmann, Komorniki k. Poznania 

 

mgr inż. Piotr Sokołowski 
Thermo – Clim, sp.j., Łódź 

Ewaluatorzy zewnętrzni 

 

inż. Witold Lipiński 
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, Łódź 

 

mgr inż. Maria Przybylska 
Łódzki Urząd Wojewódzki, Łódź 

 

Piotr Wolnicki 
P.H.U. „WOL – PRIM”, Łódź  

Komisja zatwierdzająca 

 

dr inż. Witold Opasewicz – przewodniczący  
Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich, Oddział Łódź 

 

dr inż. Jan Karczmarek  
dyrektor produkcji, Common S.A., Łódź 

 

Łukasz Anuszczyk 
Pogotowie wod.-kan.-c.o., Łódź 

 

mgr inż. Włodzimierz Tokarczyk 
„Techcom”, Łódź 

 

inż. Wojciech Grzegorczyk 
F.H.U. „GWOMAX”, Łódź 

 

 

© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007 
ISBN 978-83-7204-503-4 [100] 

 

Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB 
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65 
e-mail: instytut@itee.radom.pl          http://www.itee.radom.pl 

 

background image

 

 
 
 
 

SPIS TREŚCI 

 

Wstęp

   .................................................................................................................  4 

 

 

1. 

Podstawy prawne wykonywania zawodu ..................................................  9 

2. 

Syntetyczny opis zawodu ..........................................................................  10 

3. Stanowiska 

pracy 

......................................................................................  11 

4. Zadania 

zawodowe ....................................................................................  12 

5. 

Składowe kwalifikacji zawodowych.........................................................  13 

6. Korelacja 

między zadaniami zawodowymi 

a składowymi kwalifikacji zawodowych..................................................  14 

7. Kwalifikacje 

ponadzawodowe ..................................................................  14 

8. 

Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych  
i specjalistycznych dla zawodu 
.................................................................  17 

 

 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

Wstęp  

 

Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-

mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje 
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej 
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce, 
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia 
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym. 

Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwalifi-

kacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.), 
w której określono m.in. (Art. 4), że: 

„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy 

przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich, 
w szczególności przez:  

 

prowadzenie badań i analiz rynku pracy,  

 

ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,  

 

koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie 
baz danych o standardach kwalifikacji…”.
 

W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji 

zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb 
i zmian w wykonywaniu zawodu. 

Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-

dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej 

http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl

Opis standardu zawiera następujące elementy: 

1.

 

Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle 
z wykonywaniem zawodu). 

2.

 

Syntetyczny opis zawodu

3.

 

Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji. 

4.

 

Wykaz zadań zawodowych

5.

 

Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych

6.

 

Zbiory umiejętnościwiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:  

 

pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych, 

 

grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych

W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-

gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych 
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji 

background image

 

osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego. 

Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1. 

Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych 

 
 
 

KLASYFIKACJA 
ZAWODÓW  
I SPECJALNOŚCI 

Standard 
kwalifikacji  
dla zawodu 1 

Standard 
kwalifikacji  
dla zawodu 2 

kolejne zawody .... 

!

 

Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją 

!

 

Słownik pojęć 

!

 

Podstawy prawne wykonywania zawodu 

!

 

Syntetyczny opis zawodu 

!

 

Stanowiska pracy 

!

 

Zadania zawodowe 

!

 

Składowe kwalifikacji zawodowych 

!

 

Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup  
i poziomów: 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Standard 
kwalifikacji  
dla zawodu 3 

Standard 
kwalifikacji  
dla zawodu 4 

ponadzawodowe 

ogólnozawodowe 

podstawowe 

specjalistyczne 

 

umiejętności 

 

wiadomości 

 

cechy  
psychofizyczne 

POZIOM 1 

ponadzawodowe 

ogólnozawodowe 

podstawowe 

specjalistyczne 

 

umiejętności 

 

wiadomości 

 

cechy  
psychofizyczne 

POZIOM 2 

ponadzawodowe 

ogólnozawodowe 

podstawowe 

specjalistyczne 

 

umiejętności 

 

wiadomości 

 

cechy  
psychofizyczne 

POZIOM 5 

(itd. ...) 

 

background image

 

* * * 

Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-

wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych 
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać 
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika 
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno 
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi 
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.  

W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na 

zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji 
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom, 
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych 
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych 
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i. 

Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 2. Etapy analizy zawodu 

 

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały 

do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem 
ogólności.  

Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-

ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której 
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako 
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla 
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji 

ZAWÓD 

ZAKRES PRACY  
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH) 

ZADANIE ZAWODOWE 

UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI  
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE 

background image

 

zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla 
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne
 także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie 
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności, 
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej 
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych 
rodzajów kwalifikacji zawodowych. 

W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć  po-

ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia 
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach 
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia 
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.  

 
 

GOSPODARKA 
(Klasyfikacja zawodów i specjalności) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania 
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.) 

BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwalifikacje ponadzawodowe 

ZAWÓD 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwalifikacje ogólnozawodowe

ZAKRES PRACY  
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH) 
 
 
 
 
 
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

ZADANIE ZAWODOWE 
 
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

 

 

Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych 

 

Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom 

prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego. 
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na 
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za 
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione. 

background image

 

Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-

powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem 
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.  

Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-

konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy. 
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem 
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak 
i za działania kierowanego przez siebie zespołu. 

Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu 

różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają 
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.  

Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-

mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający 
w sytuacjach  przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko 
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej 
organizacji. 

background image

 

1. Podstawy prawne wykonywania zawodu

1

 

 

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, 
poz. 1118). 

 

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbioro-
wym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858). 

 

Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 130, 
poz. 1087). 

 

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 
(t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 45, poz. 319). 

 

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2001 r. 
Nr 122, poz. 1321 z późn. zm.). 

 

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2006 
r. Nr 129, poz. 902). 

 

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006 r. 
Nr 89, poz. 625). 

 

Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. 
w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, 
poz. 578). 

 

Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie spo-
sobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warun-
ków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136, 
poz. 964). 

 

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia  
1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczal-
niach ścieków (Dz. U. Nr 96, poz. 438). 

 

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia  
1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksplo-
atacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 96, poz. 437). 

 

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 

 

21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych 
obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). 

 

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów 
urządzeń technicznych podlegających Dozorowi Technicznemu (Dz. U. Nr 120, 
poz. 1021 z późn. zm.). 

 

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szcze-
gółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133). 

 

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 
2003 r. w sprawie warunków dozoru technicznego w zakresie eksploatacji nie-
których urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269). 

                                            

1

 Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r. 

background image

 

10 

 

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bez-
pieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. 
Nr 47, poz. 401). 

 

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie 
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń 
technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, 
poz. 1263). 

 

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 14 stycznia 2002 r. w sprawie okreś-
lenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70). 

 

Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic-
twa z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powin-
ny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie (Dz.U. 
z 1997 r. Nr 21, poz. 111). 

2. Syntetyczny opis zawodu  

Inżynier inżynierii  środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne – 

prowadzi prace badawczo-projektowe, opracowuje technologię uzdatniania wody 
i oczyszczania  ścieków. Do jego zadań należy również sprawowanie nadzoru nad 
budową nowych obiektów lub systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz 
kierowanie ich eksploatacją. Ponadto wykonuje szczegółowe kosztorysy, opraco-
wuje zestawienia zużycia materiałów na potrzeby budowlano-montażowe oraz 
ustala normy czasu pracy. Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe 
i kanalizacyjne projektuje zaopatrzenie w wodę wsi oraz oczyszczanie ścieków na 
terenach wiejskich. 

Osobę wykonującą ten zawód powinna cechować spostrzegawczość i wy-

obraźnia przestrzenna. Powinna to być osoba uzdolniona organizacyjnie, posiada-
jąca umiejętności analizowania sytuacji oraz podejmowania szybkich i trafnych 
decyzji. Pełniąc zadania związane z kierowaniem i nadzorowaniem powinna potra-
fić działać pod presją czasu, cechować się odpowiedzialnością i otwartością na 
zmiany. 

Czas pracy w tym zawodzie jest stały, lecz niejednokrotnie, ze względu na 

występowanie awarii lub konieczność zakończenia cyklu budowy albo produkcji, 
może zostać przedłużony w zależności od potrzeb. W czasie budowy systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych występują zagrożenia życia i zdrowia związane 
z nieprzestrzeganiem przepisów bhp i ppoż. Dotyczą one prac na wysokościach, 
w wykopach, przemieszczania materiałów, sprzętu i ludzi. Występuje także uciąż-
liwość związana z warunkami atmosferycznymi, np. niskie i wysokie temperatury, 
opady, wiatr. 

Ze względu na różnorodność stanowisk pracy i wykonywanych zadań zawo-

dowych różne jest środowisko, w którym pracuje inżynier inżynierii  środowiska. 
Praca w tym zawodzie wykonywana jest zarówno w pomieszczeniach zamkniętych 
(zakładach pracy, biurach projektów, obiektach hydrotechnicznych), jak i na wol-
nym powietrzu (terenie budowy). 

background image

 

11 

Inżynier inżynierii  środowiska wykonuje czynności zawodowe zarówno in-

dywidualnie, jak i zespołowo. Współpracuje ze swoimi zwierzchnikami, nadzorem 
technicznym lub sam pełni funkcję zwierzchnika.  

Inżynier inżynierii  środowiska pracuje w firmach na stanowisku kierownika 

budowy systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Uczestniczy w rozruchu 
obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Może pracować w or-
ganach administracji państwowej na stanowiskach specjalisty w zakresie swojego 
zawodu. Znajduje także zatrudnienie w firmach utrzymujących sprawność sieci 
wodociągowych i kanalizacyjnych na danym terenie, a także w zakładach zajmują-
cych się uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków jako technolog tych syste-
mów. Będąc specjalistą w swojej dziedzinie, prowadzi branżowe doradztwo zawo-
dowe.  

Inżynier inżynierii  środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne 

współpracuje z urzędami normalizacyjnymi, sprawuje nadzór autorski, projektowy 
i wykonawczy. W zakresie swoich zadań może dokonywać uzgodnień opracowy-
wanych koncepcji i projektów. Opracowuje oferty przetargowe oraz uczestniczy 
w przetargach.  

Warunkiem pełnienia zadań projektanta i kierownika budowy systemów wodo-

ciągowych i kanalizacyjnych jest posiadanie uprawnień budowlanych do projekto-
wania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyj-
nej w zakresie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunkiem prowadzenia 
nadzoru nad urządzeniami ciśnieniowymi w stacjach uzdatniania wody i oczyszcza-
nia ścieków jest posiadanie uprawnień energetycznych w zakresie dozoru. 

 

3. Stanowiska pracy  

Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych 

Poziom  

kwalifikacji  

zawodowych 

Typowe stanowiska pracy 

UWAGI 

*

)

 

 

*

)

 

 

*

)

 

 

 

Technolog/specjalista systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych w zakła-
dzie wodociągów i kanalizacji. 

 

Dyspozytor w stacji uzdatniania wody 
lub oczyszczalni ścieków. 

 
 

 

Doradca techniczny w zakresie syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Projektant systemów wodociągowych 
i kanalizacyjnych. 

 

 

 

 

 

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. 
Prawo energetyczne (Dz. U. 
Nr 54, poz. 348 z późn. zm.). 

 

 

 

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. 
Prawo budowlane (t.j. Dz. U. 
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118). 
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. 

background image

 

12 

Poziom  

kwalifikacji  

zawodowych 

Typowe stanowiska pracy 

UWAGI 

 

Inspektor nadzoru inżynierii środowiska 
w zakresie systemów wodociągowych 
i kanalizacyjnych. 

 

 

Kierownik robót budowlanych w zakre-
sie systemów wodociągowych i kanali-
zacyjnych. 

 

 

Kierownik budowy obiektów inżynierii 
środowiska w zakresie systemów wo-
dociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Prawo budowlane (t.j. Dz. U. 
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118). 
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. 
Prawo budowlane (t.j. Dz. U. 
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118). 
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. 
Prawo budowlane (t.j. Dz. U. 
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).

 

 

–  Dyrektor techniczny w zakładach wo-

dociągów, kanalizacji, oczyszczalni 
ścieków oraz uzdatniania wody. 

 

*

)

 Nie zidentyfikowano w badaniach. 

4. Zadania zawodowe 

Z-1.

 

Organizowanie własnego stanowiska pracy oraz stanowisk pracy podległych 
pracowników zgodnie z zasadami oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny 
pracy, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. 

Z-2.

 

Opracowywanie ofert przetargowych oraz udział w przetargach. 

Z-3.

 

Projektowanie ujęć wody, układów transportujących wodę i ścieki oraz stacji 
uzdatniania wody oraz oczyszczalni ścieków na potrzeby komunalne i prze-
mysłowe. 

Z-4.

 

Projektowanie zaopatrzenia w wodę wsi i oczyszczanie ścieków na terenach 
wiejskich. 

Z-5.

 

Dokonywanie uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych oraz uzdatniania wody i oczyszczania 
ścieków z właściwymi organami władz terenowych. 

Z-6.

 

Zbieranie danych, analizowanie planów zagospodarowania przestrzennego 
w zakresie  ilości zużycia wody i odprowadzanych ścieków oraz opracowy-
wanie bilansu ścieków pod względem ich ilości i jakości oraz bilansu zapo-
trzebowania na wodę. 

Z-7.

 

Dokonywanie wyboru technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków; 
monitorowanie postępu technicznego w kraju i w świecie w dziedzinie tech-
nologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz wdrażanie go w pro-
jektach inwestycyjnych. 

Z-8.

 

Opracowywanie dokumentacji rozruchu oraz instrukcji eksploatacji i bhp dla 
systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

Z-9.

 

Udział w rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

background image

 

13 

Z-10.

 

Lokalizowanie i korygowanie wadliwego działania wcześniej zaprojektowa-
nych i eksploatowanych rozwiązań projektowych bądź produkowanych 
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. 

Z-11.

 

Opracowywanie dokumentacji wodno-prawnej dotyczącej poboru wody  
i odprowadzania ścieków. 

Z-12.

 

Opracowywanie norm technicznych w zakresie systemów wodociągowych 
i kanalizacyjnych. 

Z-13.

 

Wykonywanie kosztorysów, opracowywanie zestawień zużycia materiałów 
na potrzeby budowlano-montażowe oraz ustalanie norm czasu pracy. 

Z-14.

 

Udział w ustanawianiu standardów kontroli i procedur, zapewniających 
sprawne i bezpieczne funkcjonowanie systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych podczas ich eksploatowania. 

Z-15.

 

Studiowanie i doradzanie w zakresie technicznych i ekonomicznych aspek-
tów zastosowanych rozwiązań, materiałów i armatury, stanowiących wypo-
sażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

Z-16.

 

Zarządzanie zasobami ludzkimi. 

Z-17.

 

Dokonywanie oceny źródła wody pod względem jego lokalizacji, zasobów 
i jakości wody. 

Z-18.

 

Pełnienie nadzoru nad budową zaprojektowanego obiektu lub systemu oraz 
kierowanie utrzymaniem i naprawami istniejących systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych wraz z instalacją i wyposażeniem. 

 

5. Składowe kwalifikacji zawodowych 

K-1.

 

Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja ujęć wody, stacji uzdatniania 
wody i oczyszczalni ścieków. 

K-2.

 

Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja systemów wodociągowych  
i kanalizacyjnych. 

K-3.

 

Kosztorysowanie projektów i budowy oraz optymalizowanie kosztów eks-
ploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

K-4.

 

Opracowywanie i prowadzenie dokumentacji związanej z budową i eksplo-
atacją ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych. 

K-5.

 

Prowadzenie doradztwa technicznego w zakresie projektowania, budowy  
i eksploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

K-6.

 

Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no pomiarowych ujęć wody, stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków. 

K-7.

 

Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no-pomiarowych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

background image

 

14 

6.   Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi 

kwalifikacji zawodowych 

Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych

 

Składowe kwalifikacji zawodowych 

Zadania  

zawodowe 

K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6 K-7 

Z-1 

X X X X X X X 

Z-2 

X X X X X     

Z-3 

X X X    X     

Z-4 

X X X    X     

Z-5 

X X X X X     

Z-6 

X X X X X     

Z-7 

X X X X X     

Z-8 

   X 

Z-9 

   X 

Z-10 

X X    X X X X 

Z-11 

X X    X X     

Z-12 

   X 

X   

Z-13 

X X X X X     

Z-14 

X X    X X X X 

Z-15 

X X    X X X X 

Z-16 

X X X X X X X 

Z-17 

X X    X X     

Z-18 

   X 

7. Kwalifikacje ponadzawodowe 
 

UWAGA:  Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów 

niższych

 

Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji  

Poziom 

kwalifikacji 

zawodowych 

Kwalifikacje ponadzawodowe 

UMIEJĘTNOŚCI 

*

)

 

*

)

 

*

)

 

 

Adaptuje innowacje organizacyjne, techniczne i specjalistyczne do rozwiązywania 
problemów zawodowych. 

 

Analizuje i rozwiązuje konflikty w grupie pracowniczej. 

background image

 

15 

Poziom 

kwalifikacji 

zawodowych 

Kwalifikacje ponadzawodowe 

 

Buduje tożsamość grupy. 

 

Dobiera styl kierowania zespołem. 

 

Kieruje zespołem lub zespołami pracowników. 

 

Dokonuje oceny pracy zespołu oraz wykorzystuje wnioski do doskonalenia pracy 
zespołu. 

 

Stosuje odpowiednie metody motywacyjne. 

 

Określa zakresy obowiązków dla poszczególnych pracowników i zespołów. 

 

Stosuje efektywne strategie rozwoju instytucji. 

 

Dobiera i stosuje specjalistyczne programy komputerowe, materiały eksploatacyj-
ne i konstrukcyjne. 

 

Posługuje się językiem obcym, w szczególności językiem angielskim, niemieckim 
i rosyjskim. 

 

Kształtuje zasady współżycia społecznego. 

 

Opracowuje harmonogram prac. 

 

Opracowuje i wdraża systemy jakości. 

 

Opracowuje i wprowadza w życie zarządzenia i procedury usprawniające system 
organizacji pracy. 

 

Planuje pracę własną i podległych pracowników. 

 

Planuje wyposażenie stanowisk pracy. 

 

Kształtuje zasady kultury pracy. 

 

Rozwiązuje problemy nadzorowanego zespołu lub zespołów pracowników w za-
kresie posiadanych kompetencji. 

 

Odpowiada za przestrzeganie przepisów i zasad bhp, przeciwpożarowych i ochro-
ny środowiska oraz wydaje stosowne polecenia (zarządzenia) i decyzje. 

 

Stosuje zabezpieczenie ochronne firmy przed uszczerbkiem. 

 

Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w środowisku pracy. 

 

Ustala zasady współpracy zespołów pracowniczych. 

 

Wykorzystuje umiejętności negocjacyjne w rozwiązywaniu konfliktów. 

 

Wyznacza cele zawodowe oraz określa sposoby ich realizacji. 

 

Inicjuje i wprowadza zmiany organizacyjne, techniczne i ekonomiczne. 

 

Kieruje dużymi zespołami ludzkimi lub całą organizacją (instytucją). 

 

Określa formy działalności instytucji. 

 

Określa misję instytucji. 

 

Określa zasady naboru pracowników i dokonuje właściwego ich rozmieszczania. 

 

Opracowuje i wprowadza w życie odpowiednie wewnątrzzakładowe akty norma-
tywne i procedury. 

 

Opracowuje systemy wynagradzania. 

 

Opracowuje i wprowadza w życie systemy zintegrowane systemy zarządzania 
jakością. 

 

Organizuje krajową i międzynarodową współpracę. 

 

Aktualizuje informacje dotyczące poziomu rozwoju gospodarki w kraju i za gra-
nicą. 

 

Planuje zadania dla instytucji i sposoby ich realizacji. 

 

Planuje i zarządza środkami finansowymi. 

 

Dokonuje oceny efektywności działania instytucji. 

 

Prowadzi negocjacje z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi w sprawach 
istotnych dla instytucji. 

 

background image

 

16 

Poziom 

kwalifikacji 

zawodowych 

Kwalifikacje ponadzawodowe 

 

Projektuje zmiany organizacyjne z wykorzystaniem teorii i praktyki organizacji  
i zarządzania. 

 

Projektuje formy doskonalenia pracowników. 

 

Stosuje techniki grupowego rozwiązywania problemów. 

 

Systematycznie kontroluje realizację planów i zobowiązań instytucji. 

 

Tworzy struktury organizacyjne. 

 

Wspomaga rozwój zawodowy załóg pracowniczych. 

 

Współpracuje z uczelniami i innymi instytucjami naukowymi. 

 

Współpracuje z partnerami społecznymi na szczeblu lokalnym i krajowym. 

WIADOMOŚCI 

*

)

 

*

)

 

*

)

 

 

Kierowanie zespołami pracowników. 

 

Metody oceniania pracowników. 

 

Metody rozwiązywania problemów w zespołach pracowniczych. 

 

Podstawy psychologii i socjologii pracy. 

 

Organizacja stanowisk i pracy zespołów pracowniczych. 

 

Kształcenie ustawiczne pracowników. 

 

Podstawy marketingu. 

 

Podstawowe zagadnienia prawne. 

 

Mikroekonomia i zasady gospodarki rynkowej. 

 

Sposoby motywowania pracowników. 

 

Struktura organizacyjna firmy. 

 

Techniki komunikacji interpersonalnej w kierowaniu i zarządzaniu. 

 

Techniki negocjacji. 

 

Systemy komputerowe, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe. 

 

Znajomość języków obcych: angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego 

 

Zasady współ życia społecznego, etyki zawodowej, etyki pracy. 

 

Procesy pracy. 

 

Zarządzanie jakością. 

 

Zarządzanie jednostką gospodarczą. 

 

Elementy zarządzania strategicznego. 

 

Elementy pedagogiki i podstawy dydaktyki. 

 

Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony 
środowiska na poziomie kierownika instytucji. 

 

Znajomość ergonomii. 

 

Formy organizacyjno-prawne działalności gospodarczej. 

 

Budowanie zespołów pracowniczych. 

 

Kultura organizacji. 

 

Systemy ocen pracowniczych. 

 

Metody badania i oceniania efektywności działania organizacji (instytucji). 

 

Metody i zasady prowadzenia negocjacji. 

 

Zintegrowane systemy zarządzania jakością. 

 

Organizacja oraz zasady funkcjonowania instytucji w środowisku lokalnym i mię-
dzynarodowym. 

 

Organizacja pracy zespołów pracowniczych. 

background image

 

17 

Poziom 

kwalifikacji 

zawodowych 

Kwalifikacje ponadzawodowe 

 

Style i metody kierowania. 

 

Sztuka prezentacji. 

 

Techniki negocjacji i dyskusji. 

 

Zarządzanie zmianą. 

 

Zarządzanie projektami. 

 

Zintegrowane systemy zarządzania. 

 

Zarządzanie strategiczne. 

 

Przywództwo i kierowanie zespołem. 

 

Rozwiązywanie problemów i procesy decyzyjne. 

 

Zarządzanie jakością. 

 

Psychologia pracy. 

 

Socjologia pracy. 

CECHY PSYCHOFIZYCZNE 

*

)

 

*

)

 

*

)

 

 

Uzdolnienia organizacyjne. 

 

Uzdolnienia techniczne. 

 

Zdolność współpracy w zespole. 

 

Kreatywność. 

 

Odpowiedzialność. 

 

Zdolność analizowania sytuacji i podejmowania ryzyka. 

 

Zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji. 

 

Odporność na działanie pod presją czasu. 

 

Elastyczność i otwartość na zmiany. 

*

)

 Nie zidentyfikowano w badaniach. 

8.   Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,  

podstawowych i specjalistycznych dla zawodu 

 

UWAGA:  Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów 

niższych 

 
 

POZIOM 1 

 

 

Nie zidentyfikowano. 

 
 

POZIOM 2 

 

Nie zidentyfikowano.  

 

background image

 

18 

POZIOM 3 

 

Nie zidentyfikowano. 

 
 

POZIOM 4 

 

 

Kwalifikacje ogólnozawodowe 

 

Umiejętności 

 

Wykorzystuje programy komputerowe do sporządzania projektów i kosztory-
sów systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Analizuje koszty i zestawienia kosztorysowe systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych. 

 

Dokumentuje postępy prac związanych z budową i eksploatacją systemów wo-
dociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Wykorzystuje prawa mechaniki ciała stałego i płynów w procesie projektowa-
nia wybranego obiektu systemu wodociągowo-kanalizacyjnego. 

 

Przygotowuje dokumenty projektowe systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych do uzgodnień z właściwymi organami władz terenowych. 

 

Wykorzystuje procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów. 

 

Dobiera metody oceny kosztów, zużycia materiałów oraz ustalania norm czasu 
pracy. 

 

Ustala czynniki wpływające na wysokość kosztów inwestycyjnych i eksploata-
cyjnych oraz czynniki mające wpływ na normy czasu pracy ludzi i sprzętu. 

 

Stosuje procedury obowiązujące w ofertach przetargowych. 

 

Sporządza dokumenty przetargowe z wykorzystaniem techniki komputerowej 
dla kontrahentów krajowych i zagranicznych. 

 

Przygotowuje ofertę przetargową i przystępuje do przetargu. 

 

Uczestniczy w przetargach. 

 

Wiadomości 

 

Specjalistyczne programy komputerowe do projektowania, kosztorysowania  
i dokumentowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Zagadnienia ochrony środowiska. 

 

Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu systemów wodociągowych 
i kanalizacyjnych. 

 

Dokumentacja projektowa systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Procedura projektowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Struktura organów władz terenowych uprawnionych do prowadzenia uzgodnień 
projektów. 

background image

 

19 

 

Archiwizacja dokumentacji projektowej systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych. 

 

Zakres kosztorysu systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Dokumentowanie i archiwizowanie postępu prac związanych z budową i eks-
ploatacją systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. 

 

Mechanika budowli i płynów. 

 

Procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych, uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. 

 

Metody kosztorysowania robót budowlanych. 

 

Metoda kalkulacji uproszczonej. 

 

Metoda kalkulacji szczegółowej. 

 

Rodzaje przetargów. 

 

Zasady przystępowania do przetargu i ich podstawy prawne. 

 

Zasady informacji o ofercie przetargowej. 

 

Zamówienia publiczne. 

 

Status prawny jednostek uczestniczących w przetargu. 

 

Oferta przetargowa. 

 

Dokumentacja przetargowa. 

 

Cechy psychofizyczne 

 

Sprawność fizyczna. 

 

Spostrzegawczość. 

 

Wyobraźnia przestrzenna. 

 

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu 

 

Umiejętności 

 

Ocenia jakość wody na podstawie jej właściwości fizycznych, chemicznych  
i biologicznych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Ocenia jakość  ścieków na podstawie miejsca ich powstawania i składu che-
micznego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Analizuje wpływ gospodarki wodno-ściekowej na środowisko (K-1, K-2, K-3, 
K-4, K-5). 

 

Sporządza dokumentację techniczno-ruchową w oparciu o wymagania Urzędu 
Dozoru Technicznego, prawa budowlanego i energetycznego (K-4, K-5, K-6, 
K-7). 

 

Stosuje procedury obowiązujące w czasie rozruchu obiektów i systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Dokumentuje kolejne etapy rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych  
i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Uczestniczy w procesie rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

background image

 

20 

 

Odczytuje i posługuje się dokumentacją techniczno-ruchową oraz budowlaną 
systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1,  
K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Opracowuje instrukcje bhp i ppoż. dla systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Posługuje się instrukcjami obowiązującymi podczas czynności diagnostycznych 
i naprawczych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz instrukcjami 
stanowiskowymi (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Gromadzi i selekcjonuje dane dotyczące systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-4, K-5). 

 

Aktualizuje stan wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej, w tym wiedzy 
związanej z systemami wodociągowymi i kanalizacyjnymi oraz związanymi 
z nimi instalacjami (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Selekcjonuje i dobiera optymalne rozwiązania techniczne w zakresie systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych oraz związanej z nimi infrastruktury tech-
nicznej (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Opracowuje założenia techniczno-ekonomiczne projektowanego obiektu syste-
mu wodociągowego i kanalizacyjnego (K-1, K-2, K-3, K-5). 

 

Opracowuje koncepcję, technologię i lokalizację projektowanego obiektu sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5). 

 

Sporządza dokumentację projektową obiektu lub systemów wodociągowych 
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5). 

 

Wykorzystuje wiedzę inżynierską dla organizacji i prowadzenia prac z zakresu 
budowy, kierowania, utrzymania i napraw obiektów oraz systemów wodocią-
gowych i kanalizacyjnych wraz z instalacjami i ich wyposażeniem (K-2, K-4, 
K-5, K-6, K-7). 

 

Przewiduje koszty inwestycji wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2,  
K-3, K-4, K-5). 

 

Analizuje dane celem opracowania instrukcji eksploatacji i bhp dla systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych (K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Przewiduje skutki techniczne, prawne i ekonomiczne proponowanego rozwią-
zania technicznego w zakresie systemów wodociągowych i kanalizacyjnych 
oraz jego oddziaływania na środowisko (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Analizuje skutki stosowania procedur i standardów kontroli w celu osiągnięcia 
optymalnych warunków eksploatacji systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Ocenia stan techniczny funkcjonujących systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych oraz ich wpływ na gospodarkę wodą i ściekami w regionie (K-1, K-2, 
K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Wiadomości 

 

Analiza fizykochemiczna i biologiczna wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Normy dotyczące jakości wód powierzchniowych i podziemnych (K-1, K-2,  
K-3, K-4, K-5). 

background image

 

21 

 

Racjonalna gospodarka wodno-ściekowa (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Systemy, obiekty oraz urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne (K-1, K-2,  
K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Dokumentacja techniczno-ruchowa i procedury jej tworzenia (K-4, K-5, K-6, 
K-7). 

 

Zasady prawidłowego funkcjonowania systemów, obiektów i urządzeń wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Procedury związane z przygotowaniem stanowisk pracy oraz rozruchem obiek-
tów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Zakres obowiązków oraz odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej 
podczas rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych  
(K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Stanowiskowe i przedmiotowe instrukcje, wytyczne oraz przepisy techniczno- 
-prawne (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Rozwiązania techniczne i technologiczne w zakresie materiałów i armatury 
stanowiących wyposażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Uwarunkowania techniczne prowadzenia eksploatacji systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Normy technologiczne dotyczące systemów wodociągowych i kanalizacyjnych 
(K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Raport o stanie gospodarki wodno-ściekowej oraz zanieczyszczenia środowiska 
lokalnego (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Procedury oraz standardy kontroli zapewniające sprawne funkcjonowanie 
i bezpieczeństwo systemów wodociągowych i kanalizacyjnych w trakcie ich 
eksploatowania (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Cechy psychofizyczne 

 

Nie zidentyfikowano. 

 

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu 

 

Umiejętności 

 

Analizuje mapy sytuacyjno-wysokościowe oraz dokumentacje hydrologiczno-  
-geologiczne (K-1, K-3, K-5). 

 

Analizuje plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Posługuje się wskaźnikami zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4,  
K-5). 

 

Selekcjonuje dane i informacje w zakresie zapotrzebowania na wodę w oparciu 
o plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Sporządza bilans zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

background image

 

22 

 

Opracowuje bilans ścieków pod względem ich ilości i jakości (K-1, K-2, K-3, 
K-4, K-5). 

 

Sporządza dokumentację budowlano-technologiczną dotyczącą wdrożenia pro-
jektowanej technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2,  
K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Analizuje skutki wdrożenia projektu dotyczącego doboru technologii uzdatnia-
nia wody i/lub oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Opracowuje technologię uzdatniania wody w zależności od jej składu i prze-
znaczenia (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Dobiera urządzenia dla stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1,  
K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Opracowuje technologię oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Analizuje dokumentację hydrogeologiczną ujęcia wody oraz dokumentację  
oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Analizuje i syntetyzuje informacje zawarte w dokumentacji technicznej i tech-
nologicznej ujęć wody, stacji uzdatniania wody lub oczyszczalni ścieków (K-1,  
K-2, K-3, K-5). 

 

Analizuje sytuację wodno-prawną dotyczącą poboru wody i odprowadzania 
ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Ocenia wpływ lokalizacji ujęcia wody na gospodarkę zasobami wodnymi  
w regionie i stan środowiska (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Prognozuje czas eksploatacji ujęcia wody i wielkość jego zasobów eksploata-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Prowadzi doradztwo techniczne w zakresie systemów wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Sporządza wniosek o wydanie pozwolenia wodno-prawnego poboru wody  
i odprowadzania ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Ustala zakres obowiązków i odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej 
podczas rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych 
(K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Tworzy harmonogram prac dla uruchomienia obiektów oraz systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Przygotowuje stanowiska pracy dla rozruchu obiektów oraz systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Ustala zakres czynności naprawczych, czas ich trwania i szacunkowe koszty, 
dobiera skład zespołu roboczego dla usuwania nieprawidłowości działania sys-
temów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, 
K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Dokumentuje czynności podejmowane w celu likwidacji i korygowania niepra-
widłowego działania systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych 
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Ustala przyczyny nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

background image

 

23 

 

Lokalizuje nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urządzeń wo-
dociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Dobiera sprzęt do lokalizowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,  
K-6, K-7). 

 

Kontroluje sprawność techniczną i prawidłowe działanie sprzętu do lokalizo-
wania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz 
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, 

 

K-7). 

 

Wykorzystuje zdobycze wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej w dziedzi-
nie lokalizowania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,  
K-6, K-7). 

 

Stosuje procedury dotyczące opracowania norm technicznych w zakresie sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5). 

 

Wiadomości 

 

Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu (K-1, K-3, K-5). 

 

Mapa sytuacyjno-wysokościowa (K-1, K-3, K-5). 

 

Plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Wskaźniki zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Normy zużycia wody (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Rodzaje wskaźników zanieczyszczeń wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,  
K-5). 

 

Jakość wody i technologia jej uzdatniania (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 

 

Technologia uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,  
K-5). 

 

Urządzenia stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-3,  
K-4, K-5). 

 

Dokumentacja hydrogeologiczna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Dokumentacja eksploatacyjna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Dokumentacja techniczna i technologiczna ujęć wody, stacji uzdatniania wody, 
oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5). 

 

Dokumentacja techniczno-ruchowa urządzeń ujęć wody, stacji uzdatniania wo-
dy, oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5). 

 

Zapotrzebowanie na wodę dla obszaru zasilania (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Urządzenia stosowane dla ujmowania wody (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Strefy ochrony sanitarnej ujęcia wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, 
K-5). 

 

Pozwolenie wodno-prawne budowy i eksploatacji ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, 
K-5). 

 

Rodzaje ujęć wody (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Rodzaje oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5). 

background image

 

24 

 

Dokumentacja techniczno-technologiczna oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, 
K-5). 

 

Pozwolenie wodno-prawne na budowę i eksploatację oczyszczalni ścieków  
(K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Aktualny stan prawny w dziedzinie gospodarki wodno-ściekowej oraz obiektów 
inżynierskich w kraju i na świecie (K-4, K-5). 

 

Gospodarka wodno-ściekowa oraz systemy wodociągowe i kanalizacyjne (K-4, 
K-5). 

 

Doradztwo techniczne (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Obowiązki i zakres odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej w czasie 
i eksploatacji dozoru systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, 
K-6, K-7). 

 

Polskie normy i normy zharmonizowane z dyrektywą nowego podejścia 
Wspólnot Europejskich związane z systemami wodociągowymi i kanalizacyj-
nymi stosowane w technice inżynierskiej (K-4, K-5). 

 

Zakres czynności naprawczych i ich dokumentowanie (K-1, K-2, K-4, K-5,  
K-6, K-7). 

 

Raport z oddziaływania na środowisko wodne i gruntowe ujęć wody i oczysz-
czalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Raporty z badań zdolności eksploatacyjnej ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5). 

 

Procedury tworzenia i zatwierdzania norm (K-4, K-5). 

 

Zakres struktury przedmiotowej normy technicznej (K-4, K-5). 

 

Przyczyny nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Sposoby likwidowania nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów 
oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6,  
K-7). 

 

Sprzęt stosowany do wykrywania, lokalizowania i naprawy usterek i nieprawi-
dłowości działania systemów, obiektów lub urządzeń wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Przepisy bhp obowiązujące podczas czynności diagnostycznych i naprawczych 
oraz eksploatacyjnych i dozorowych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Harmonogram prac związanych z uruchomieniem obiektów oraz systemów 
wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7). 

 

Cechy psychofizyczne 

 

Nie zidentyfikowano. 

 
 
 
 
 
 

background image

 

25 

POZIOM 5 

 

Kwalifikacje ogólnozawodowe 

 

Umiejętności 

 

Optymalizuje koszty. 

 

Negocjuje umowy i oferty przetargowe. 

 

Analizuje skutki techniczno-prawne oferty przetargowej. 

 

Przewiduje skutki przemian gospodarczych i politycznych na realizację oferty 
przetargowej. 

 

Przewiduje skutki unieważnienia przetargów dla inwestora. 

 

Wiadomości 

 

Wskaźniki ekonomiczno-finansowe do kosztorysów. 

 

Rynek zamówień publicznych. 

 

Skutki prawne i finansowe złożenia i wycofania oferty przetargowej. 

 

Cechy psychofizyczne 

 

Nie zidentyfikowano. 

 

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu 

 

 

Nie zidentyfikowano. 

 

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu 

 

 

Nie zidentyfikowano.